Helft van EU
voorstander
kernenergie
ECONOMIE
'Euro maakt consument stuk voorzichtiger'
Vooral Scandinaviërs positief
In top-500 Financial Times
16 concerns uit Nederland
Brand bij transporteur Frans Maas
•viees bij Alben Heijn duurst' Banken ontvluchten centrum Amsterdam
De Unie passeert collega's bij
nieuwe CAO uitzendbranche
enslag Britse
evardkranten
maandag 13 MEI 2002
■S. Tussen de Britse bou-
laden Daily Mirror en
is een prijzenslag uit-
jj, Beide kranten heb-
i prijs voor de doorde-
fedities met een derde
H tot 20 pence (32 euro-
jen poging meer lezers
__n. Enkele uren nadat
jltie van de Daily Mirror
oneel had ingelicht
prijsoffensief volgde
Beide bladen hebben
l°2 e jaren lezers verloren.
2! t Mirror heeft een opla-
2; miljoen en The Sun
25; 3,5 miljoen.
erheid van
ten voor euro
- Ongeveer 41 procent
3' irirten is voor de invoe-
1 de euro in hun eigen
3; t meldde de Britse krant
legraph vandaag op ba-
7i,een geheim rapport. Het
22c age tegenstanders van
25; bedroeg 55 procent.
20! )ort is opgesteld door
9 st invloedrijke adviesor-
^51 de Britse premier
i2ts het gaat om de publie-
a ng> aldus de krant.
Ik wil 757
<67 vervangen
Vliegtuigfabrikant
22=jdenkt na over de bouw
51 opvolger voor de matig
"Inde toesteltypes 757 en
de tekentafel van het
liggen al ontwerpen
2; 1 zeer snel vliegtuig met
25 deltavleugels. De nieu-
2 lenklasse zou concur-
163 Jus in efficiëntie moe-
dwarsbomen, menen
Luchtvaartmaatschap-
1 Hen graag een zuiniger
met een capaciteit
tot 250 passagiers.
|arak bepleit
el oliebeleid
ié )e Egyptische president
c heeft zaterdag de Ara-
845 ïinisters voor oliezaken
33 pen rekening te hou-
12i de consument. Hij
oor een stabiele aan-
mwe olie en deed een
ip de ministers deze
i322pron niet als politiek
12j e gebmiken. In de
204pie hoofdstad vergade-
6i rabische olieministers.
cost bijna 27 dollar. De
405 irijs dit jaar was 18 dol-
Argentijnen
armoede
JL
16^aires - De armoede in
4 ië neemt steeds grotere
ie aan. Volgens de krant
left momenteel de helft
levolking onder de ar-
7! rens. De situatie in het
7 aarmee vergelijkbaar
3i ie buurlanden zoals Pe-
livia. In het noorden
land is het percentage
og hoger: 70 procent,
n met drie kinderen
maandelijks doen met
200 euro of minder.
j|jr geleden leefde maar
36!«ent van de Argentijnen
e armoedegrens.
leent om
te betalen
45.11
45,7!
56,51
|4'$a - Olieproducent Sabic
67i3ffit banken een overeen-
95,toesloten voor een lening
4°'g eveer 2,4 miljard euro.
14^2! ewil Sabic de ovema-
44S Petrochemische ac-
51;g ivan DSM betalen. Sa-
67,5t or 70 procent in han-
4|| de Saudische staat. De
54^ aan DSM verloopt in
60,5(appes. De helft wordt
4g$ jaakt als de verkoop of-
50!$ afgerond. De rest volgt
vier jaar.
|1 is doet in
jw 118 aankopen'
7®^- Het staal- en alumi-
golylncem Corns zou in Bra-
49,2tele bedrijven willen ko-
4o!ïst8aat onder meer om
21,83 CST do Espirito Santo.
73» 'f bet bedrijf onge-
40^ liljard dollar op tafel
33,isDat zegt de Britse zon-
70$ at Observer. Vol-
98|oi krant kan Corns de
52,8 in voor ongeveer de
iö!2 uit de opbrengst
44J 'erkoop van de alumini-
4|.5 i Corns wil geen com-
5>r geven.
5,3!
w men houden
van moeders
26^4!
25,11 - Bloemenveiling
!|*j;3r zette de week voor
ïsiai ^ag 47,6 miljoen euro
56,6! lanks een veildag min-
,rocent meer dan vorig
i5ii.^raHolland schat de om-
18,|>5 miljoen euro, een stij-
12 procent. Exacte cij-
Pen deze week. Uit on-
jbleek dat 54 procent
gisteren
gaf aan hun moe-
op de drie kiest voor
n- Vooral rozen en ge-
- boeketten.
door Sylvia Marmelstein
Rotterdam - „Het is die verdraai
de euro die de consument ervan
weerhoudt grote aankopen te
doen", denkt Josefien de Gruiter,
die werkt in een witgoedzaak in
Rotterdam. Vooral mensen die
voor de allereerste keer een mag
netron of afwasmachine willen
aanschaffen, twijfelen. „Als ze
naar de prijskaartjes kijken, zie je
ze denken: 'Misschien toch nog
maar even alles opwarmen op de
kookplaat en de afwas met de
hand doen'."
Consumenten zijn volgens de
verkoopster erg op hun hoede.
„Ze zijn bang dat sommige win
kels de euro hebben aangegre
pen om hun prijzen te verho
gen. En dus willen ze eerst ver
gelijken of ze het apparaat niet
ergens anders goedkoper kun
nen krijgen. Soms komen ze we
ken later pas terug om hun aan
koop door te zetten", zegt ze.
„Met hele verhalen over hoeveel
die afwasmachine in die en die
winkel wel niet kost. Ze pluizen
het echt helemaal uit."
Bovendien hebben de klanten in
de eerste weken van het jaar
volgens haar chef Ben Rood eu
ro's uitgegeven als guldens. „Nu
ze merken dat ze niet uitkomen
stellen ze de aanschaf van appa
raten uit. Kochten ze vorig jaar
meteen een nieuwe tv als het
oude apparaat kuren vertoonde,
nu laten ze hun 'oude beestje'
liever maken. Zelfs als de repa
ratiekosten meer dan de helft
bedragen van de nieuwprijs."
Laatst had Rood een bijeen
komst met collega's van andere
vestigingen in het land. „Die
zeggen precies hetzelfde."
Het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) bevestigt de ge
voelens van De Gruiter en haar
chef. De consument krijgt
steeds minder vertrouwen in de
economie en stelt grote aanko
pen, zoals meubels, wasmachi
nes en computers uit. De index
voor het consumentenvertrou
wen (die meet in welke mate
consumenten bereid zijn om
aankopen te doen) zit sinds vier
maanden in een vrije val. Daar
door hebben de verkopen het
laagste punt bereikt sinds 1993.
Vooral de woninginrichtings
branche heeft het zwaar te ver
duren. De omzet daalde in
maart met 5,3 procent ten op
zichte van een jaar geleden. De
enige branche die maar blijft
bloeien is de doe-het-zelfbran-
che. De omzet steeg er met bij
na 10 procent in het eerste
kwartaal van dit jaar, vergeleken
met een jaar eerder.
In de Bricorama sjouwen Nata-
sja Scheltema en haar vader met
een plank, schroeven en een
zaag. Met die materialen maakt
de studente van het oude twee
persoonsbed van haar ouders
een eenpersoonsbed. .Anders
past-ie niet goed in mijn stu
dentenkamer." Natasja begrijpt
heel goed waarom de bouw-
markten zo populair zijn.Als je
een beetje zelf klust bespaar je
een hoop geld. Handig, want de
spullen voor levensonderhoud
zijn toch al zo duur geworden."
De consument moet inderdaad
meer betalen voor dezelfde pro
ducten, is het CBS opgevallen.
In de voedingsmiddelensector
was de prijsstijging in het eerste
kwartaal van dit jaar met 6,3
procent het sterkst. De klant
heeft op de prijsstijging gerea
geerd door gemiddeld 1,3 pro
cent minder artikelen aan te
schaffen.
Harm van Dam, die boodschap-
Duitse minister: Prijzen hoger door euro
De Duitse minister Eichel (fi
nanciën) heeft als eerste lid
van de Duitse regering toege
geven dat de overgang naar de
euro voor de consumenten
duurder is geweest dan de re
gering had verwacht. Volgens
het weekblad Der Spiegel heeft
de minister op een bijeen
komst van het SPD-bestuur
gezegd dat hij en zijn collega's
zich te veel hebben verlaten
op de vrijwillige verplichting
van het bedrijfsleven de prij
zen binnen de perken te hou
den. „Dat was mogelijkerwijs
een fout." Volgens Eichel heb
ben andere landen als Frank-
pen doet bij een Cl000, klaagt
steen en been over 'belachelijke'
prijsverhogingen. Hij geeft de
schuld aan de euro. Van Dam
hoorde het afgelopen weekend
de Duitse minister van financiën
zeggen dat de prijzen in Duits
land door de euro hoger zijn ge
worden en dat de politiek daar
eindelijk toegeeft dat het fout
rijk, waar een verbod op prijs
verhogingen gold. en Neder
land het beter gedaan. Hij zei
dat vooral bedrijven in de
Duitse horeca en dienstverle
nende sector 'flink hebben
toegeslagen' met prijsverho
gingen. Uit onderzoek van het
instituut Polis bleek dat 54
procent van de Duitsers de
prijsstijging door de komst van
de euro zo hoog vond dat zij
afzagen van duurdere aan
schaffingen. Van de onder
vraagden was 97 procent van
mening dat het leven sinds 1
januari duurder is geworden.
was om erop te vertrouwen dat
bedrijven vrijwillig de prijzen op
normale hoogte zouden hou
den. „Hij zei dat wij Nederlan
ders het beter hebben gedaan.
Maar ook hier zal binnenkort
blijken dat ondernemers flink
hebben toegeslagen met prijs
verhogingen", is zijn overtui
ging-
brussel/anp - Een kleine meer
derheid van 50,5 procent van de
Europeanen is voor het gebruik
van kernenergie. In Nederland en
België noemt 60 procent van de
bevolking kernenergie aanvaard
baar voor de opwekking van
elektriciteit. Iets meer dan een
kwart van de bevolking in de EU-
lidstaten is echter sterk gekant
tegen het gebruik van kern-
stroom.
De grootste voorstanders van
kernenergie wonen in de Scan
dinavische landen, zo blijkt uit
een enquête die de Europese
Commissie heeft laten verrich
ten en waarop de Vlaamse za
kenkrant Financieel Economi
sche Tijd de hand legde. Van de
Finnen steunt 65 procent het
gebruik van kernenergie. In
Zweden is dat zelfs 75 procent,
ondanks de recente discussie al
daar om een grote kerncentrale
te sluiten.
Nederland telt nog één actieve
productiecentrale in het Zeeuw
se Borssele. De sluiting daarvan
zou in 2004 zijn beslag moeten
krijgen, maar de politieke dis
cussie daarover is nog gaande.
De Belgische regering besloot
onlangs het gebruik van kem-
stroom langzaam uit te doven
door alle centrales na veertig
jaar productie te sluiten.
jië is momenteel voor 46
procent van de elektriciteitsbe
hoefte afhankelijk van kernener
gie. De regering-Verhofstadt wil
vooral het gebruik van wind
energie stimuleren. Belgische
wetenschappers twijfelen echter
aan de haalbaarheid van die
plannen.
De grootste tegenstanders van
kernenergie zijn de Oostenrij
kers. Slechts 25 procent van die
bevolking steunt de nucleaire
gedachte, onder meer door twij
fel over een gebrekkig functio
nerende centrale van het Tsjer-
nobyl-type vlak over de Tsjechi
sche grens.
Daarnaast zijn ook de Duitsers,
Grieken, Spanjaarden, Portuge
zen en Ieren in meerderheid te
genstanders van kernenergie.
Eurocommissaris De Palacio
(energie) is groot voorstander
van de nucleaire industrie.
Opmerkelijk is de steun voor
kernstroom van een kleine
meerderheid van de Deense be
volking. In Denemarken kwam
de laatste jaren juist een stevige
lobby op gang voor de sluiting
van de grote centrale in het
Zweedse Barseback, net aan de
overkant van het water dat bei
de landen scheidt. Denemarken
loopt in Europa ook voorop bij
de ontwikkeling van windener
gie.
waddinxveen - Een uitslaande brand heeft zaterdagnacht grote delen van het kantoor
en de werkplaats van het internationale transportbedrijf Frans Maas in Waddinxveen in
de as gelegd. De brandweer bestreed het vuur met 14 voertuigen en 60 brandweerlie
den. De oorzaak van de brand en de veroorzaakte schade zijn nog onbekend. De bedrijfs
leiding meldt dat het logistieke werk ondanks de brand kan worden voortgezet.
Foto: WFA/Peter Hofman
den bosch/gpd- Zestien geheel
of gedeeltelijke Nederlandse on
dernemingen hebben een plaats
verworven in de top-500 van de
Britse zakenkrant Financial Ti
mes. Op die jaarlijkse ranglijst
staan de grootste concerns uit
de hele wereld in volgorde van
marktwaarde.
Het Nederlands-Britse concern
Koninklijke Olie/Shell staat net
als in 2001 op de 10de plaats.
Philips is dit jaar vanaf de 114de
plaats doorgedrongen tot de
eerste 100: 98ste. Chipmachine
fabrikant ASML (388) en het in
Amsterdam genoteerde Gucci
(492) zijn nieuwkomers in de
top-500.
De ranglijst wordt net als vorig
jaar aangevoerd door het Ameri
kaanse General Electric, dat Mi
crosoft achter zich houdt. Mi
crosoft komt van de vijfde
plaats. Cisco Systems duikelde
van de 2de naar de 20ste plaats.
Energieconcern Enron behoor
de vorig jaar nog tot de eerste
100 en is na het bankroet geheel
weggevaagd. Het Zwitsers-
Zweedse concern ABB moest
een affaire rond pensioenbeta
lingen aan voormalig topman
Bamevik bekopen met een te
rugval van 172 naar 488.
Amerikaanse concerns domine
ren traditiegetrouw de ranglijst.
Alleen al in de top-10 staan er
acht. Uitzonderingen daarin zijn
het Britse BP (van 15 naar 8) en
Koninklijke Olie/Shell (10). ING
(van 56 naar 68) is de eerste vol
bloed Nederlandse onderne
ming op de lijst. Tot de vele ver
liezers behoren voornamelijk
bedrijven uit de technologie en
telecom.
Ranglijst met marktkapitalisatie
in miljarden dollars.
1. General Electric (VS) 372
2. Microsoft (VS) 327
3. Exxon Mobil (VS) 300
4. Wal-Mart Stores (VS) 273
5. Citigroup (VS) 255
6. Pfizer (VS) 249
7. Intel (VS) 204
8. BP (Gbr) 201
9. Johnson Johnson (VS) 198
10. K. Olie/Shell (NL/GB) 190
62. Unilever (NL/GB) 56
68. ING (NL) 54
98. Philips (NL) 40
120. Aegon (NL) 35
152. ABN Amro (NL) 29
154. Fortis (NL/Bel) 29
178. Ahold (NL) 24
195. Reed Elsevier (NL/GB) 22
277. Heineken (NL) 16
331. Akzo Nobel (NL) 13
355. KPN (NL) 13
388. ASML (NL) 12
400. EADS (NL) 11
456. TPG (NL) 10
492. Gucci (NL) 9
doetinchem/gpd - Vlees is bij Al-
bert Heijn het duurst en bij
Cl000 het goedkoopst. Dat blijkt
uit onderzoek van Distriföod,
een onafhankelijk nieuwsblad
voor supermarkten. Opvallend
is dat in supermarkten het afge
lopen jaar het vlees goedkoper is
geworden.
Het onderzoek is gehouden on
der de zes toonaangevende su
permarktformules Albert Heijn,
C1000, Edah, Super de Boer,
Plus en Konmar. De onderzoe
kers hebben een pakket van de
twaalf meest gangbare vleespro
ducten samengesteld, zoals run
dergehakt, hamlapjes, schou
derlappen, biefstuk, slavinken
en kippenbouten (van hetzelfde
gewicht).
Gemiddeld is de klant voor het
pakket 110,64 euro kwijt. De
Cl000 zit daar met 90,66 euro
fors onder terwijl de Albert
Heijn er met 115,48 euro het
verst boven zit. „Maar ook Su
per de Boer en Konmar zijn
duur met hun vlees. Bij beide
supers is de consument meer
dan 110 euro kwijt."
De onderzoekers noemen het
ook opvallend dat de vleesprij-
zen in de supermarkten over de
gehele linie zijn gedaald ten op
zichte van een jaar geleden.
„Voor het pakket moest de con
sument destijds 2,46 euro meer
neerleggen bij Albert Heijn. Bij
Cl000 is de prijs van het vlees
nog meer gedaald, namelijk 5,84
euro.
eindhoven/anp - Vakbond De
Unie dreigt collegabonden bui
tenspel te zetten in onderhan
delingen over een nieuwe CAO
voor de uitzendbranche. Al eer
der sloot De Unie in de kinder
opvang en bij Philips een ak
koord met werkgevers, nadat
het CAO-overleg met FNV- en
CNV-bonden was vastgelopen.
Nu lijkt hetzelfde te gebeuren bij
de uitzend-CAO.
„Vooral FNV Bondgenoten heeft
een dusdanig halstarrige hou
ding dat het ten koste kan gaan
van de uitzendbranche. Tegen
die achtergrond hebben we ge
meend dat we contact moesten
opnemen met de werkgevers",
aldus voorzitter Teuwen. De
vakbondsvoorman zegt de
werkgeversorganisatie Algeme
ne Bond Uitzendondernemin
gen (ABU) een alternatief te
hebben geboden.
FNV Bondgenoten en de ABU
hebben al maanden een con
flict. Begin januari zetten de
werkgevers FNV-bestuurder
Westerhof buiten de deur om
dat hij geschillen te vaak via de
media uitspeelde. Sindsdien zit
ten de CAO-onderhandelingen
in een impasse.
door Miranda Megens
Amsterdam - Kom nooit met de
auto in het centrum van Am
sterdam, want dat is een ramp.
Verstopte wegen, geen parkeer
plek, fietsers en taxi's die de
baas zijn op straat. Maarten
Smits, directeur van het Amster
damse kantoor van onroerend-
goedmakelaar DTZ Zadelhoff,
begrijpt daarom de financiële
instellingen die de drukke bin
nenstad verruilen voor kantoren
aan de prestigieuze en goed be
reikbare Zuid-as, het zuidelijk
deel van de AIO.
De eeuwenoude grachtenpan
den die banken en handelaren
nog altijd bezitten, zijn schitte
rend. Maar vanwege de slechte
bereikbaarheid en parkeerpro
blemen voor klanten en perso
neel verruilen financiële dienst
verleners de traditionele plek
ken steeds vaker voor de randen
van de stad. Zij vestigen zich
aan de Zuid-as of aan de IJ-oe-
vers (de achterkant van het Cen
traal Station).
Aan de Zuid-as is die financiële
concentratie al duidelijk zicht
baar. Komend vanuit Den Haag
zit de automobilist op een gege
ven moment ingeklemd tussen
het WTC en Dexia aan de linker
kant en ING en ABN Amro
rechts. Al in 1999 betrok ABN
Amro het nieuwe, 24 verdiepin
gen tellende hoofdkantoor. Tot
die tijd was het hoofdkantoor
verspreid over verschillende lo
caties in de binnenstad. De
bank koos voor de Zuid-as van
wege de bereikbaarheid en om
een eigen pand te kunnen bou-
Het in aanbouw zijnde hoofdkantoor van ING aan de Zuid-as in Amsterdam. Foto:GPD/Harmen de Jong
wen.
De toren van ABN Amro rijst uit
boven het markante ING-hoofd-
kantoor. Het nog in aanbouw
zijnde paradepaardje van de
bank/verzekeraar lijkt op een
schip, schaats of strijkijzer. Pres
tige is ook voor ING een reden
zelf een pand te bouwen. De
bank zit immers al aan de AIO,
zij het gehuurd.
ABN Amro en ING hebben ook
nog hoofdkantoren in Amster
dam-Zuidoost. Maar de huis
vesting van de raad van bestuur
geeft de échte hoofdlocatie aan,
en die is overduidelijk aan de
Zuid-as. Ook Dexia Bank Neder
land (voorheen Kempen Co
en Bank Labouchere) heeft hier,
met raad van bestuur, het nieu
we hoofdkantoor betrokken. De
financiële instellingen moeten
nieuwkomers aantrekken. Over
de AIO heen worden ook nog
kantoortorens neergezet.
Het gaat Maarten Smits van
DTZ Zadelhoff te ver om te zeg
gen dat er een grote trek is uit de
binnenstad: „Niet iederéén wil
naar de Zuid-as. Stroeve heeft
bijvoorbeeld een pand van
Dexia gekocht en blijft dus in de
stad. En waarom zou een koffie-
of cacaocommissionair de
gracht verlaten?"
Wél is de trend zichtbaar. De af
gelopen jaren is de financiële
sector gigantisch gegroeid, dus
is het logisch dat financiële in
stellingen niet in het centrum
blijven. „Het is een natuurlijk
proces dat je grotere locaties
zoekt," aldus Smits. „In het cen
trum kun je geen groot kantoor
met veel faciliteiten bouwen,
Amsterdam is een open monu
ment."
Het is niet zo dat de kantoren-
markt ineens overspoeld wordt
met aanbod uit de binnenstad.
Volgens Smits komt nieuw aan
bod 'gefaseerd op de markt'. De
prijzen blijven hoog: tussen de
180 en 450 euro per vierkante
meter.
De dichtgegroeide binnenstad is
voor effectenbeurs Euronext, nu
nog verdeeld over drie panden,
geen reden om het hart van Am
sterdam te verlaten. Begin vol
gend jaar is de 400 jaar oude
beursvloer niet meer in gebruik
omdat de optiehandelaren dan
volledig vanaf het scherm wer
ken. De grote ruimte die achter
blijft, is wel goed als dansvloer,
maar niet als efficiënt kantoor.
De nieuwe locatie is al bekend:
de beurs neemt zijn intrek aan
de IJ-oevers. Vijftien jaar gele
den was dit een vervallen deel
van de stad. Nu horen de IJ-oe-
vers, waar Dexia haar tweede lo
catie krijgt, tot het succesvol
ontwikkelde Oostelijk Havenge
bied. Hier, en ook aan de over
kant van het IJ staan nog veel
ambitieuze (kantoor)projecten
op stapel.
De 'binnenstad' blijkt overigens
een rekbaar begrip. Een woord
voerder van Euronext, gehecht
aan de handelstraditie in het
kloppend hart van Amsterdam,
bestempelt de nieuwe locatie
nog steeds als centrum. Maar
binnenstadbewoners weten: zo
lang je er kunt parkeren, is het
nog geen echt centrum.