ki
'Justitie nam
aanslagen
niet serieus'
BINNENLAND
'We gaan verder, op een waardige manier'
Marijnissen: Campagnestop foute beslissing
Boikestein: Meikert geen premier 'Nederland zit niet te wachten op weglopers'
Likud en vrede
Advocaat Spong overweegt
aangifte tegen journalisten
Ochtendspits zonder files
bij Tweede Beneluxtunnel
naat ontploft
_juis wethouder
maand ac 13 mei 2002
iüM
Voor het huis van
pssumse wethouder Stei-
np de nacht van vrijdag op
/|g een handgranaat ont-
«aarbij werd de auto van
w van de wethouder
1 en werd schade aange-
r ex-k d naburige auto's en
nogzjiizen. Niemand raakte
liserjlnmiddels krijgen alle
)k klijders en burgemeester
)01 Q »eveiliging. De poütie
iet eef e'ct er een verband is
,eta] |e aanslag en het in
en prfeken vorig jaar van de
ïurslf1 de burgemeester. Ook
weei politie na of de explosie
nt v#1 heeft met Steiners
•gen de vestiging van
it in! «eshop in Brunssum.
worj
pop al jongeren
«geit trein
-1 rei
Kernfysicus Peter Langendam nieuwe partijvoorzitter LPF
door Romain van Damme
breda/rotterdam - Peter Lan
gendam is de nieuwe voorzitter
van Lijst Pim Fortuyn (LPF). Er
zijn mensen die daar van opkij
ken, maar zelf was hij allerminst
verbaasd. „Toen Pim nog leefde,
was al afgesproken dat ik na de
verkiezingen partijvoorzitter zou
worden. Door de tragische ge
beurtenissen is dat nu eerder in
gegaan", zegt de man die tot
voor kort nog als secretaris/pen
ningmeester van de partij fun
geerde. Er waren na de begrafe
nis van Fortuyn enkele rimpe
lingen in de LPF-vijver ontstaan,
geeft Langendam toe, maar
sinds de vergadering van zater
dag en een relaxte borrel na af
loop, verloopt volgens hem alles
weer gladjes. Persoonlijk is hij
nog niet vrij van zorgen. Sinds
bekend werd dat in de auto van
Volkert van der G. aanwijzingen
zijn gevonden dat meer LPF'ers
doelwit zijn, wordt de in Breda
wonende Langendam zwaar be
waakt. De 53-jarige Langendam
is een van de mensen die aan de
wieg van LPF stond. Hij was
voorzitter van de Stichting On
dersteuning LPF en hielp met
enkele vrienden Fortuyn tijdig
aan een kandidatenlijst.
Langendam kende Fortuyn al
ruim twaalf jaar. Hij was WD'er,
maar volgde de Rotterdammer
toen deze de politieke kar van
Leefbaar Nederland ging trek
ken. Toen Fortuyn bij die partij
buiten spel kwam te staan, haal
de Langendam hem over in de
politiek te blijven en een eigen
partij op te richten. Nu de
naamgever van de LPF is ver
moord, moet de partij niet wor
den opgeheven of herdoopt,
vindt Langendam. „We moeten
gewoon als LPF door. We heb
ben een heel bijzondere missie.
Pim wilde Nederland terugge
ven aan de burger. Dat moeten
wij ook doen. We moeten zijn
strijd voortzetten, op een waar
dige manier." De Bredase
atoomfysicus begon zijn carrière
bij Philips, stapte over naar de
toenmalige PTT en is momen
teel directeur van ItoM, een be
drijf dat op het terrein van
'hightech' uitvindingen doet en
de patenten exploiteert.
Zelfverzekerd kijkt hij uit naar
de verkiezingsdag aanstaande
woensdag: „Als je ziet hoe er af
scheid is genomen van Pim,
denk ik aan veertig, vijftig ze
tels."
van Een treinmachinist is
bekljg^011^ gewond geraakt,
erg h kele jongeren een steen
n de y ruit van de bestuur-
raard ine gooiden. Dat ge-
Lng. zin de buurt van Baarn.
Aan kreeë g*as m ziin
id in ft direct nadat de steen
p de i niit was gevlogen, zette
1 zien u11^ zijn trein stil. De
s je k 'st ls na een itwuriier
ïtrokken. De trein die
kogeld, was de sneltrein
»rsfoort Schothorst naar
dam Centraal. Een 15-
ichtiiJngen uit Baam heeft in-
5 bekend dat hij een
oor de ruit van de be-
jrscabine van een trein
vermiste
per opgevist
de - De Belgische
leeft zaterdag in Temse
van een Nederlandse
>r gevonden. De 54-jari-
werd al sinds 4 mei ver-
e binnenschipper keer-
mei na een avond
in Temse niet meer te-
lijn schip. Het parket
lermonde vermoedt
tan in het water is ge-
idat hij te veel had ge-
Uit een rekening die
iper op zak had, blijkt
de bewuste avond
lier en één wodka had
id.
uleancesites
I bezocht
- Opnieuw hebben dit
ide tienduizenden men-
Ide gelegenheid gebruik
I om een condoleance
n Fortuyn op internet te
De drukst bezochte site
pimfortuyn.nl. Daar
I tot gisteravond ruim
reacties binnen. Andere
deen ook tienduizenden
I, die hun leedwezen
moord op Fortuyn via
Ionische weg kenbaar
maken. Maar dat zijn er
uijk minder dan op ww-
.uyn.nl.
kenpiloot
kinderen
kht - De politie in
we jicht heeft een man zon-
1. AliP^js aangehouden die
ieeft|°nd met een auto vier
,men|n heeft aangereden. De
een|fertjes zijn met ernstige
jagsdingen naar het zieken-
jn orP^ht- De 37-jarige
?1 veJchtenaar startte de mo
et j^er de koppeling in te
rtujgf Hij schoot naar voren,
|g ggf op, waar de kinderen
ie da?- De man wilde nog
2jjn 0, maar trapte per onge-
ïeft 2?et gaspedaal. De man
tiet r| de vier kinderen, onder
jezeÜ e'gen zoon van vijf. Hij
nentPt stilstand tegen een
n0g|erde auto.
seld]
el uk met
'm lortersbussen
cht - Op de A15 tussen
dit en Hardinxveld-
idam zijn gisteravond
(pportersbussen van FC
t op elkaar gebotst. Vol-
""""1 politie zijn acht inzit -
onder wie een van de
|urs, lichtgewond ge
let ging om een kop-
Dtsing, waarbij geen an-
utuigen waren betrok-
ongeluk gebeurde na
ale in De Kuip tus-
en FC Utrecht. Er ston-
30 tot 35 andere bus-
Utrechtse fans in de fi-
•r het ongeluk ont-
lonstratie
I mag niet
ik - Burgemeester De
Harderwijk heeft een
igde demonstratie van
7 er ^em-rechtse Nederland-
is dei Unie (NVU) in zijn ge
tril verboden. De burge-
vreest ernstige versto-
in de openbare orde.
)sje iiider Kusters uit Arnhem
?/o7i|rdag in Harderwijk de-
gin teren ter nagedachtenis
/fmwermoorde politicus
jL De verdachte van de
is afkomstig uit Harder-
Jsters wil naar de rechter
om het verbod onge-
maken.
Een saluut van de nieuwe LPF-voorzitter Peter Langendam in het bijzijn van de nummer twee van de kandidatenlijst Joao Varela (midden) en vice-voorzitter John Dost (rechts).
Foto: ANP/Robert Vos
COMMENTAAR
Vrede in het Midden-Oosten lijkt sinds gisteren verder weg
dan ooit nu de Likud-partij in een motie een Palestijnse staat
ten westen van de rivier de Jordaan afwijst Op zich is de
strekking van de motie gewoon terug te vinden in het Likud-
partijprogram, maar de aanvaarding ervan is een slag in het
gezicht van premier Sharon en beperkt in ernstige mate zijn
onderhandelingsruimte met de Palestijnen.
Sharon heeft ooit eens geroepen dat een Palestijnse staat op
de Westoever, in de vorm van met elkaar verbonden gebied
jes, wat hem betreft, tot de opties behoort Hiervoor is Sharon
bereid zo'n veertig procent van de Westoever op te offeren,
een voor de Palestijnen overigens onbespreekbare oplossing.
De Palestijnen spreken naar Zuid-Afrikaans voorbeeld van
bantustans. Nu Likud onder leiding van ex-premier Netanya
hu de manoeuvreerruimte van Sharon tot 'nul' heeft geredu
ceerd en binnen Likud de macht naar zich heeft toegetrokken,
lijkt de in Israël uiterst populaire Sharon op zijn voetstuk te
wankelen, want niet de kiezer maar de grootste partij bepaalt
wie premier wordt
Likud heeft het vredesproces in zijn houdgreep, temeer omdat
er geen serieus alternatief voorhanden is. De Arbeiderspartij
legt het in de peilingen af tegen Likud en de vredesbeweging,
die afgelopen weekeinde voor het eerst sinds tijden iets van
zich liet horen, is een te samen geraapt zooitje om een vuist te
maken.
Aan Palestijnse kant is evenmin een redelijk alternatief voor de
zittende macht in de persoon van Yasser Arafat. En daarmee
lijken joden en Palestijnen tot een voortdurende staat van
oorlog met elkaar veroordeeld. De oplossing zal van buitenaf
moeten komen, en wel van de Amerikanen. Maar George
Bush heeft op het ogenblik kennelijk wat anders aan zijn
hoofd. In Amerika schijnt men maar niet te willen inzien dat
met Likud en een handvol fundamentalistische partijen aan
het roer, de joodse staat zich steeds verder vervreemdt van
zijn natuurlijke bondgenoten in het Westen. In Europa is de
publieke opinie ten gunste van de Palestijnen aan het om
slaan en dat op zich al zou een waarschuwing voor Likud
moeten zijn.
oss/gpd - Het stopzetten van de
politieke campagnes na de
moord op Pim Fortuyn is een
fundamenteel foute beslissing
geweest. Dat zei SP-lijsttrekker
Marijnissen gistermiddag in het
Osse politieke café Zout. „In dé
ze moeilijkste politieke tijd sinds
de Tweede Wereldoorlog heb
ben de mensen juist het recht te
weten waar de partijen voor
staan. Het is een toonbeeld van
lafheid van de politieke leiders
nu te zwijgen."
Hij erkent dat het campagne
voeren op ingetogen wijze moet
geschieden. Voor hem geen
Soundmixshows, maar wel een
debat op inhoud. En dat mag
wat Marijnissen betreft best
scherp zijn. Iets waar hij For
tuyn ook voor bewonderde. „Hij
zei waar het op stond."
Marijnissen bekende gisteren in
Oss dat in de afgelopen acht
jaar, ook door hem, misschien
niet hard genoeg oppositie is ge
voerd tegen Paars. „Daarom
had Fortuyn kans zo populair te
worden. Hij was gewoon de
juiste man, in de juiste tijd met
de juiste teksten."
Niet dat de SP-voorman de op
lossingen van Fortuyn deelde.
Hij was in zijn ogen ook teveel
voor marktwerking. „En zijn uit
spraken over de islam zijn niet
de mijne. Ik had daarom ook
graag vier jaar in de Kamer met
hem het debat willen voeren,
om aan te tonen dat zijn argu
menten en oplossingen niet
klopten."
In Zout verkondigde Marijnis
sen dat hij na de begrafenis van
Fortuyn als enige voor hervat
ting van de campagnes was. „Ik
had de avond tevoren Kamer
voorzitter Van Nieuwenhoven
gebeld met de suggestie er nog
eens over te praten. Zij stemde
in met een gesprek dat plaats
vond na de begrafenis in Rotter
dam." Volgens Marijnissen was
het na dertig seconde al voorbij
omdat WD-lijsttrekker Dijkstal
pertinent tegen hervatting was
en niemand daar tegen in ging.
„Weer zo'n staaltje van arrogan
tie van de zittende partijen."
Verder voorspelt Marijnissen dat
het niet vol te houden is tot de
verkiezingen. „Ik heb Melkert,
Rosenmöller en De Graaf al
weer op televisie gezien en voor
spel dat Dijkstal en Balkenende
het ook niet volhouden." Hij
stelt dat een politicus nooit mag
zwijgen. „Zeker niet als het volk
behoefte heeft te weten wat de
politieke partijen met de erfenis
van Fortuyn gaan doen."
Kandidaat D66
doorbreekt stop
Kandidaat-Kamerlid Yïldirim
(D66) heeft de campagnestop
doorbroken. Gisteren tijdens
een Turks festival was hij aan
het campagne voeren voor
zichzelf. Op de vraag of hij de
stilgelegde verkiezingscam
pagne hiermee niet door
breekt zei hij: „Ik ben het er
niet mee eens dat de cam
pagne is stilgelegd. Kiezers
hebben er recht op te weten
wat ik denk en wie ik ben." In
een Turks- en Nederlandsta
lige folder vraagt de D66-kan-
didaat om voorkeurstem-
zwoue/gpd - Justitie heeft de af
gelopen jaren de militante acties
tegen de bio-industrie, met name
uitgevoerd in Gelderland, Overijs
sel en Brabant, onvoldoende seri
eus genomen. Ze werden afge
daan als maatschappelijk geën
gageerd en niet als radicale poli
tieke acties.
Dat zegt Tweede-Kamerlid Theo
Rietkerk (CDA) in reactie op het
grootscheepse rechercheonder
zoek naar de moord op Pim
Fortuyn. Het CDA heeft al in
1999 en 2000 gevraagd om een
landelijk onderzoek naar de ac
ties van milieuactivisten en be
tere informatieuitwisseling over
dit onderwerp tussen de 25 re
gionale politiekorpsen.
De aanleiding tot deze verzoe
ken waren aanslagen op Mees-
verwerkende bedrijven in onder
meer Heino en Ermelo en dreig
brieven die werden bezorgd bij
veehouders in de buurt van De
venter. Het CDA wierp destijds
bij drie ministeries (justitie,
landbouw en binnenlandse za
ken) de vraag op of de aansla
gen moesten worden be
schouwd als de omvangrijkste
stelselmatige politiek gemoti
veerde aanslagen op dat mo
ment in Nederland. Tot spijt van
het CDA is er nooit een landelijk
onderzoek gekomen. De aansla
gen werden afgedaan als inci
denten. „Was het wel serieus ge
nomen, dan was nu in ieder ge
val beter in beeld geweest wat er
allemaal in die kringen speelt",
aldus Rietkerk. „Uit eerdere
aanslagen blijkt dat het vaak
niet gebeurt door enkelingen."
Hilversum/anp - WD-corvfee De uitspraak viel in een discus- -t C/ -L
hilversum/anp - WD-coryfee
Bolkestein betwijfelt of PvdA-
lijsttrekker Melkert nog wel mi
nister-president kan worden.
Dat zei de huidige Europese
commissaris voor interne markt
in het EOprogramma Knevel
op Zaterdag.
Bolkestein zei dat Melkert het de
laatste tijd moeilijk heeft gehad
en dat de PvdA-voorman op dit
moment geen premier van alle
Nederlanders kan zijn.
De uitspraak viel in een discus
sie met Knevel over de moord
op Pim Fortuyn en de nasleep
daarvan.
Bolkestein zei ook dat hij bij zijn
omstreden uitspraak over For
tuyn blijft, waarin hij zei dat Ne
derland 'een pleefiguur' zou
slaan als Fortuyn premier zou
worden. „Stelt u zich voor For
tuyn naast Blair, Chirac of
Schroder, dat is toch potsier
lijk", zei de WD'er toen.
amsterdam/anp - De advocaten
van Fortuyn overwegen bij Justi
tie niet alleen aangifte te doen
tegen politici wegens het aan
zetten tot haat. De aanklacht
kari ook journalisten betreffen,
zegt advocaat Spong.
Vrijdag, na de uitvaartdienst
voor Fortuyn, maakten Spong
en zijn partner Hammerstein
bekend dat ze onderzoeken of
politici strafrechtelijk vervolgd
kunnen worden voor het aan
zetten van haat op grond van ar
tikel 137 van het Wetboek van
Strafrecht.
Spong liet toen al doorscheme
ren dat het onderzoek zich kan
uitstrekken tot leden van de re
gering.
Spong wilde gisteren nog niet
zeggen tegen wie aangifte wordt
gedaan en wanneer. „Maar ik
denk dat het deze week gaat ge
beuren, misschien maandag of
dinsdag", aldus Spong gisteren.
rotterdam/anp - De Tweede
Beneluxtunnel heeft de eerste
maandagochtendspits zonder
filemeldingen doorstaan. Voor
het eerst in lange tijd vormden
zich voor de tunnel geen rij
wachtende auto's. „En het was
de eerste dag na de vakantie dus
het zou extra druk moeten zijn",
constateert een medewerker van
Rijkswaterstaat.
Door de aanleg van de tweede
tunnel onder de Nieuwe Maas
bij Rotterdam zijn er in iedere
rijrichting vier rijstroken be
schikbaar voor automobilisten.
De nieuwe metrolijn tussen
Hoogvliet en Rotterdam-West
gaat via een aparte buis even
eens door de Tweede Benelux
tunnel.
De metrolijn wordt waarschijn
lijk pas in november in gebruik
genomen. Fietsers kunnen al
wel gebruik maken van de ge
realiseerde fietsbuis.
De aanleg van de Tweede Bene
luxtunnel begon in 1997 en
moet files om de snelwegen
rond Rotterdam tegengaan.
Kosten van de bouw liggen rond
de 363 miljoen euro.
door Ap van den Berg
en Hans van Soest
den haag - Even veert Ad Melkert boos op. „Waarom
wordt mij ook nu weer verweten dat ik technocratisch
ben", reageert hij fel op de vraag waarom hij zijn woor
den zo zuinig kiest Als iedereen weet hoe enorm de ge
beurtenissen van de afgelopen week hem hebben aange
grepen, mag hij dat toch best laten blijken?
„Ik zit barstensvol emoties. Maar die uit ik thuis, bij
mijn gezin en mijn goede vrienden. Als ik me laat gaan
en in ga op alles wat er over mij wordt gezegd, ook nu
weer, gooi ik alleen maar olie op het vuur. Terwijl we
juist nu in Nederland een gezamenlijk belang hebben
het vuur te blussen. Nederland zit in een crisissituatie.
Ik heb als leider van een grote politieke partij de verant
woordelijkheid om de boel niet uit de hand te laten lo
pen." Na een korte stilte klinkt het verontschuldigend:
„Sorry dat ik me zo laat gaan. Maar ik ken samenlevin
gen waar de politieke tegenstellingen zo groot zijn ge
worden, dat ze voorgoed onbeheersbaar zijn. Dat moe
ten we voorkomen."
De moord op Pim Fortuyn heeft een zware wissel ge
trokken op de gemoedstoestand van Melkert. Voor de
moord lag de PvdA-leider al onder vuur om zijn ver
meende gebrek aan communicatieve vaardigheden en
het dreigende verlies van zijn partij bij de verkiezingen
van komende woensdag. Na de gebeurtenissen van af
gelopen maandag wordt hem door sommigen ook nog
de verantwoordelijkheid voor de dood van Fortuyn in
de schoenen geschoven.
Hij weegt zijn woorden, zoals hij dat altijd doet. Hij pro
beert zijn emoties te verbergen en reageert op de aantij
gingen in de van hem zo bekende Melkeriaanse formu
leringen. „We hebben er niets aan als er tegenover de
emoties in de samenleving en de soms onaanvaardbare
uitingen die worden gedaan, weer andere harde uitin
gen worden gesteld. Maar geloof me, dit hakt erin, ook
in mijn persoonlijk leven."
Hoe hard hakt het erin?
„Het beeld van een collega-lijsttrekker die wordt neer
geschoten, zal ik nooit meer kwijtraken. De indrukwek
kende reacties die daarop volgden, geeft ook wel aan
hoe ingrijpend dit is voor iedereen. Ook voor mezelf. De
politiek moet weer aan vertrouwen bouwen, ook de
PvdA. Daarom heb ik het ook zo op prijs gesteld dat wij
als lijsttrekkers van de andere partijen waren uitgeno
digd bij de uitvaart aanwezig te zijn."
Toch stelde de nieuwe voorzitter van de Lijst Pim For
tuyn u dit weekeinde wederom medeverantwoordelijk
voor de moord.
„Dat was geen bijdrage aan wat Nederland nu nodig
heeft. Dat de moord heeft kunnen gebeuren door het
politieke klimaat in Nederland is een totale omkering
Ad Melkert: „De dader is verantwoordelijk voor deze laf
fe daad. Hem kan de schuld in de schoenen worden ge
schoven, niemand anders." Foto: GPD/Rob Keeris
van de werkelijkheid. Er is een dader. Ik zie af van zijn
beweegreden of de vraag of hij alleen gehandeld heeft.
Maar de dader is verantwoordelijk voor deze laffe daad.
Hem kan de schuld in de schoenen worden geschoven,
niemand anders."
Heeft u overwogen ermee te stoppen?
„Fliervoor ben ik niet in de politiek gegaan. Maar op de
moeilijkste momenten moet je juist je verantwoordelijk
heid niet ontlopen. Nederland zit juist nu niet te wach
ten op weglopers."
Frits Bolkestein vindt dat u onder de huidige omstandig
heden geen premier kunt zijn van alle Nederlanders.
„In een tijd dat we met elkaar bruggen moeten bouwen,
moet hij niet tegelijkertijd zoiets zeggen."
Maar begrijpt u zijn redenering?
„Ik heb daar niets over te zeggen. Alle vragen over wat
er na 15 mei moet gebeuren, kun je pas na die datum
beantwoorden. Eerst moet de kiezer spreken. Juist nu is
dat meer dan een cliché."
Hoe denkt u het vertrouwen te herwinnen van de kiezers
die de PvdA is kwijtgeraakt?
„Er zijn twee problemen. Ten eerste is er niet één reden
waarom de burger zich van de gevestigde politiek heeft
afgewend. De onvrede is een geladen mengsel, dat be
staat uit meerdere kleine en grote onzekerheden: de
problemen van de immigratie, het vermogen van de
overheid om wetten te handhaven en het groeiende ge
voel van onveiligheid. Maar het heeft ook te maken met
onzekerheid over de toekomst van de Nederlandse
identiteit binnen Europa en de komst van de euro.
Ten tweede moet het tempo in de politiek omhoog.
Want er zijn vaak wel veel goede bedoelingen, maar het
duurt allemaal zo lang voor de burger daadwerkelijk iets
ziet veranderen. Daarom is het juist onder de huidige
omstandigheden noodzakelijk dat er na de verkiezingen
zo snel mogelijk een nieuw kabinet wordt geformeerd
en partijen niet, zoals in het verleden, maandenlang in
rondjes om elkaar heen draaien."
En welke partijen zouden dat met elkaar moeten doen?
Eerder sprak u een voorkeur uit voor samenwerking met
CDA en GroenLinks.
„Ik heb er begin dit jaar voor gepleit dat alle partijen van
tevoren zoveel mogelijk duidelijkheid aan de kiezer
moesten geven over met wie ze een coalitie zouden wil
len aangaan. Dat zou normaal gesproken ook gebeurd
zijn aan het eind van de campagne. Maar in de huidige
situatie is het niet meer mogelijk daarop in te gaan.
Daarom antwoord ik niet op vragen wat er na 15 mei
moet gebeuren. Nu zijn het alleen de verkiezingen zelf
die voorop staan."
Als u het heeft over 'recht doen aan de verkiezingsuitslag
moet de LPF dan in de regering?
„Met alle partijen, ook met de LPF, moet een construc
tieve samenwerking in de Tweede Kamer worden ge
zocht. Uiteraard worden ook zij op 16 mei geconsul
teerd over wat er voor coalitie moet worden gevormd.
Maar verder is het niet aan mij om daar nu antwoord op
te geven."
Sluit u samenwerking tussen PvdA en LPF nog steeds uit?
„De afgelopen maanden bleek dat de visies van de Lijst
Pim Fortuyn en ons erg ver uit elkaar liggen over hoe
het verder moet met onze samenleving. Ik neem aan dat
hun programma door de dramatische gebeurtenissen
niet is veranderd, dus dat verandert ook de grote ver
schillen met de PvdA niet"
U wordt nu permanent bewaakt. Dat zal na 15 mei niet
ineens over zijn. Hoe denkt u zich nog op een normale
manier onder de mensen te bewegen?
„Ik kan daar niet te veel over zeggen. Het is een onvoor
stelbare inbreuk op je persoonlijk leven. Dat geldt niet
alleen voor mij, ook voor andere lijsttrekkers en zelfs
voor journalisten. We zullen er allemaal aan moeten
werken zo snel mogelijk weer het normale Nederland
terug te krijgen. Het Nederland waarin de minister-pre
sident gewoon op de fiets naar zijn werk kan."