Activisten boos over
uitspraken Justitie
4
MOORD OP FORTUYN
'Stembiljet wordt condoleanceregister'
^IO% extra
Braks vergelijkt Pim
Fortuyn met Erasmus
Politie kreeg hulp van
passerend ME-peloton
Stekelenburg:
Verkiezingen
onverstandig
Verdachte van
moord kan nog
tijdje vastzitten
Milieu-offensief distantieert zich van werknemer
Verkiezingsonderzoeken Interview-NSS
en NIPO worden voorlopig gestaakt
Migranten leggen bloemen bij huis
ereldomroep
ilatgebeld
tvERSUM - Vele honderden
federlanders die in het buiten-
pd wonen, hebben gister-
rond verontrust gebeld met de
jdactie van BVN-TV, de pu-
feke zender voor Nederlan
ds en Vlamingen in het bui-
hland. Opmerkelijk was dat
tscheidene mensen die van-
f het buitenland al hun stem
Fortuyn hebben uitge-
Lcht, aangaven dat ze na zijn
lod niet meer op de Lijst Pim
irtuyn zouden hebben ge
tond. Tot nu toe hebben
j.000 Nederlanders in het bui-
pland al hun stem voor de
Jreede - Kamerverkiezingen
fgebracht.
tan bedreigt
imroep Brabant
kwuK - De regionale zender
-jnroep Brabant in Eindhoven
Maandagavond bedreigd we
ns de dood van Pim Fortuyn.
pgens waarnemend-hoofdre-
jcteur T. Zunneberg werd zijn
dactie rond 21.50 uur gebeld
lor een verwarde man, die be
ierde bommen te hebben ge-
"fcatst onder de studio en
nièende dat de omroep schuld
jd aan de dood van Fortuyn.
telefoonnummer van de
er is doorgegeven aan de
woensdag 8 MEI 2002
P
ii!e.r
*fim<
(oorzaakte wereldwijd veel
teider.
eilschermvlieger
erongelukt
t Wecy - Een Nederlandse
en Bschermvlieger is gisteren in
uikrijk verongelukt. Hij
■akte een val van twintig me
toen hij probeerde te lan-
Het ongeluk gebeurde in
uurt van Samoëns in het
'ten van Frankrijk. Het
■htoffer was 50 jaar.
Politieke aandelenmarkt: Tegenvallers voor LPF en GroenLinks, slechts matig verlies WD
door Mark Langeslag
Nijmegen - Pim Fortuyn wordt een
martelaar, verwachten deskundigen.
Zijn partij Lijst Pim Fortuyn wordt door
zijn dood alleen maar groter. Maar op
de politieke aandelenmarkt keldert For
tuyn en wint de WD.
Opiniepeiler Maurice de Hond kan
niet geloven dat de verkiezingen op 15
mei gewoon doorgaan. „Negen dagen
na de aanslag gaan mensen natuurlijk
massaal op hem stemmen. Ze zijn nog
emotioneel, willen met hun stem
sympathie uitdrukken. Dan krijgt zijn
lijst een absurd hoge uitslag."
En dat geeft alleen maar ellende, voor
ziet De Hond. „Een nieuw kabinet,
met of zonder Fortuyns partij, houdt
natuurlijk nooit lang stand. Los van de
kwaliteit van de personen op de Lijst
Fortuyn hebben werkelijk alle partijen
er dan belang bij om het kabinet te la
ten struikelen. Want ze weten: bij vol
gende verkiezingen gaan we meer
stemmen halen. Wat doen we onszelf
dus aan?"
De naam van Pim Fortuyn staat op 15
mei gewoon op de stembiljetten, want
die zijn al gedmkt. Bovendien maakt
de Kieswet het niet mogelijk om de
kandidatenlijst alsnog te wijzigen. Het
stembiljet gaat dus fungeren als col-
ondeanceregister, vrezen velen.
Toch is het een slecht argument om
vanwege emoties voor uitstel van de
verkiezingen te pleiten, vindt prof. dr.
A. Postma van de Rijksuniversiteit
Groningen, tevens CDA-senator. „Uit
emotie stemmen is juist goed", zegt
hij. „De politiek heeft veel te lang ge
daan alsof de kiezer zich laat leiden
door cijfertjes en koopkrachtplaatjes.
Maar mensen worden natuurlijk ook
aangesproken door emotie. Dat is nu
juist de les van Fortuyn die de politiek
weer levendig maakte. Emotie hoort
er gewoon bij; daar moet je helemaal
niet bang voor zijn."
Hoogleraar staatsrecht A. Koekkoek
van de Katholieke Universiteit Bra
bant, tevens voormalig CDA-Tweede-
Kamerlid, vreest toch door de emotio
nele toestanden voor een onstabiele
situatie direct na de verkiezingen.
Daarom pleit hij, net als de Tilburgse
burgemeester Stekelenburg, voor een
tijdelijk noodkabinet, waarin alle grote
partijen zitting hebben. Dat is staats
rechtelijk mogelijk, zegt Koekkoek.
Premier Kok zou dat kabinet moeten
leiden tot de rust is teruggekeerd.
Waar deskundigen uitgaan van een
monsterzege voor Fortuyn, laat de po
litieke aandelenmarkt een heel ander
beeld zien. Deze fictieve beurs van De
Volkskrant en een Amerikaanse uni
versiteit, is in de Verenigde Staten
vaak betrouwbaarder dan de opinie
peilingen gebleken. Aandeelhouders
gaan er blijkbaar van uit dat mensen
niet emotioneel, maar juist rationeel
zullen stemmen en uitwijken naar een
gevestigde partij, nu Fortuyn is wegge
vallen.
Direct na de aanslagen op Fortuyn is
het aandeel LPF keihard gekelderd.
Het vertrouwen van de meeste aan
deelhouders gaat nu uit naar de WD.
De stand op de beurs in zetels was
gisteren; WD (34), CDA (31), PvdA
(30), Lijst Fortuyn (11).
Hoogleraar Postma venvacht verder
dat milieupartij GroenLinks electoraal
zal lijden, nu duidelijk is dat Fortuyn
is vermoord door een milieu-activist.
„Hoe onterecht misschien ook, de kie
zer zal een link leggen tussen de dood
van Fortuyn en de linkse, activistische
inslag van GroenLinks. Op televisie
zullen de uiterst felle debatten tussen
Rosenmöller en Fortuyn keer op keer
worden herhaald. Zulke dingen heb
ben gewoon effect."
adiodebat
aat niet door
ersum - Het door de Stich-
Regionale Omroep Overleg
jSamenwerking (ROOS) gear
ed f hiseerde lijsttrekkersdebat
vaiRt in verband met de moord
ebiPim Fortuyn niet door. Het
mijat zou op zondagavond
Tatsvinden en uitgezonden
-s' [rden door alle regionale om-
3'9lpen. ROOS besloot hiertoe,
I vipanks het doorgaan van de
it redelijke verkiezingen. Het
j-j-! jis overigens onzeker of For-
m mee zou doen aan het de-
n T dat vooral regionale onder-
dejrpen zou behandelen.
>r <oetes geëist voor
sedselbemetting
>ue - Tegen de Zwolse Isala
ieken zijn dinsdag voor de
inomische politierechter in
olie geldboetes van in totaal
000 euro geëist wegens het
m «treden van de Warenwetre-
Jng.1° oktober vorig jaar
05?rven zeker drie bewoners
3gi het verpleeghuis van de
rt blse ziekenhuisinstelling na
nl j salmonellabesmetting.
landstichting in
dsdeelkantoor
iTERDAM - Tot nu toe onbe-
iden hebben maandagavond
brandje gesticht in het
Isdeelkantoor in Amster-
i-Westerpark. Er zijn twee
indbommen door de ruiten
c-n'ar binnen gegooid, aldus een
s, utiewoordvoerder. De brand-
aarer had het vuur snel onder
ntrole. De schade is beperkt.
es jaar cel geëist
;eigen smokkelaar
iterdam - De rechtbank in
herdam heeft zes jaar gevan-
jiisstraf geëist tegen de 48-ja-
e Ethiopiër die leiding zou
pben gegeven aan een bende
insensmokkelaars. De bende
tokkelde in een jaar tijd van-
de Rotterdamse haven zo'n
feehonderd mensen naar En-
and.
jieuw restaurant
1 Tiel geopend
- Hotel Tiel van horecabe-
jf Van der Valk heeft gisteren
i nieuw restaurant in gebruik
komen. Het vervangt het ou-
kenrestaurant dat in maart de
ndsüren sloot, nadat een deel
ejd£ het parkeerdek was inge-
merft. Het 125 kamers tellende
l.nl.telgedeelte ging 10 april al
il, en. Het oude restaurant blijft
lereiht, omdat daar nog steeds
fake is van een onveilige situ-
e.
tsinc
laker virus gaat
'at i hoger beroep
Iuwarden - De 21-jarige Fries
eJ het Kournikova-virus maak-
fis in hoger beroep gegaan,
j rechtbank in Leeuwarden
[oordeelde hem vorig jaar
,ze jitember tot een werkstraf
opp 150 uur. De man plaatste in
iruari 2001 een wormvirus op
entjemet via een e-mailbericht.
i kujhet openen van de e-mail
der de naam van de tennis-
werd het virus actief. Dit
[oon
ksteider.
Rotterdam - Tussen de vijftig en honderd vertegenwoordigers van migrantenorganisaties hebben gister
middag bloemen gelegd voor het huis van Pim Fortuyn in Rotterdam. De vertegenwoordigers kwamen
naar de havenstad om hun medeleven aan de nabestaanden van Fortuyn te betonen en uiting te geven
aan hun afschuw over de moord op de lijsttrekker van de Lijst Pim Fortuyn.
Foto: ANP/Jasper Juinen
Tilburg - Johan Stekelenburg,
PvdA-senator en burgemeester
van Tilburg, vindt het niet ver
standig dat de verkiezingen vol
gende week doorgaan. Stekelen
burg pleit voor uitstel van de
veriaezingen of de benoeming
van een zakenkabinet.
De PvdA-coryfee is bang dat
emoties op de verkiezingsdag de
overhand krijgen. „Daarom zou
het volgens mij beter zijn om de
verkiezingen een maand uit te
stellen. Ik vind niet dat op zich
begrijpelijke emoties de basis
moeten zijn van stemgedrag.
Dat moet iets zijn dat je ratio
neel doet", aldus Stekelenburg.
Hij laat ook de optie van een za
kenkabinet van WD, PvdA en
CDA open. „Daarover zou je
kunnen afspreken dat het een
jaar aanblijft. Dan heb je rust en
kun je nieuwe verkiezingen uit
schrijven." Daarna kunnen par
tijen volgens hem gewoon cam
pagne voeren, zodat een eerlijke
verkiezingsstrijd ontstaat.
Stekelenburg denkt dat er te
weinig kwaliteit in de Lijst Pim
Fortuyn zit. „Ik zie daar te wei
nig mensen die een ministers
post kunnen bekleden." Steke
lenburg meldt nadrukkelijk dat
hij zelf niet beschikbaar is voor
een post in Den Haag. „Ik ben
burgemeester van Tilburg. En
dat blijf ik."
Rijswijk/ANP - De 32-jarige man
uit Harderwijk die wordt ver
dacht van de moord op Pim
Fortuyn kan nog wel een tijdje
vastzitten. Hieronder volgt een
kort overzicht van de gerechte
lijke procedure.
Als de politie een verdachte in
rekent, kan zij deze maximaal
twaalf uur vasthouden voor ver
hoor en eventuele identificatie.
Hierna heeft de officier van jus
titie de mogelijkheid om de ver
dachte voor een periode van
drie dagen in verzekering te stel
len. De officier kan deze periode
verlengen met nog eens drie da
gen, bijvoorbeeld als de ver
dachte weigert informatie te ge
ven.
Na deze periode moet de rech-
ter-commissaris zich over de
zaak buigen. Die kan opdracht
geven tot inbewaringstelling van
de verdachte. Het gaat hier dan
over een periode van tien dagen,
die justitie niet mag verlengen.
Als de periode van inbewaring
stelling is afgelopen, verschijnt
de verdachte voor de raadkamer
van de rechtbank, die beslist
over eventuele gevangenhou
ding voor een periode van dertig
dagen. Deze periode kan twee
maal worden verlengd. Hierna
vindt er een normale of een pro
forma zitting plaats.
den haag/anp - Eerste-Kamer-
voorzitter Braks heeft gisteren in
een korte toespraak een parallel
getrokken tussen Pim Fortuyn
en de wijsgeer Erasmus. Na de
bijdrage van Braks sprak pre
mier Kok de Senaat toe en werd
een ogenblik stilte gehouden.
De zittingen van de Eerste Ka
mer zijn opgeschort tot volgen
de week.
„Misschien zag niet iedereën
een verband tussen deze Rotter
dammer door zijn spot, uitda
ging en neergeschreven kritiek
met die grote voorganger uit die
stad: Erasmus van Rotterdam.
Daar waar ijdelheid een eigen
schap van politici kan, en mis
schien ook wel moet zijn, kan de
bejegening uit de 'Lof der Zot
heid' hard aankomen", aldus
een geëmotioneerd klinkende
CDA'er.
Braks noemde Nederland het
toonbeeld van een lieve demo
cratie. „Laat ons deze verwor
venheid niet uit handen geven
door woede, verslagenheid of
radeloosheid."
De voorzitter noemde Fortuyn
verder een speelse en sierlijke
politicus, een begaafd en karak
teristiek mens, die vaak het
beeld oproept van een politicus
zonder partij. „Het was voor ve
le Nederlanders wennen om te
luisteren naar de geheel eigen
stijl en toonzetting van Pim For
tuyn. Zijn gedrevenheid sprak
velen aan, die ons land bedekt
meenden door een grauwsluier
en gesloten netwerken."
Hij sprak zijn deelneming uit
aan Fortuyns naasten en 'aan
degenen die zich met hem poli
tiek verbonden achten en zich
door hem bemoedigd voelden
bij te dragen aan vitale demo
cratische verhoudingen'.
hilversum/gpd - De politie van
de regio Gooi en Vechtstreek is
tijdens de arrestatie van de ver
dachte van de moord op Pim
Fortuyn geholpen door een toe
vallig passerend half peloton
mobiele eenheid uit de politie
regio Zaanstreek-Waterland. De
groep reed langs het Mediapark
toen zij op de politieradio over
de schietpartij hoorde.
Volgens woordvoerder M. van
Weel van de Hilversumse politie
hebben de collega's uit Zaan
dam zich geen moment be
dacht. „Zij boden direct hun
hulp aan. Dat hebben we graag
aanvaard. Zij hebben voor ons
de 'plaats delict' afgesloten, wat
geweldig goed uitkwam. We
hadden zomaar 22 extra men
sen beschikbaar."
De daadwerkelijke aanhouding
van de verdachte werd volgens
Van Weel door de politie Gooi
amsterdam-leidschendam/anp
-Milieuorganisaties hebben met
afschuw gereageerd op de link
die door Justitie is gelegd tussen
de verdachte van de moord op
Pim Fortuyn en milieuactivisme.
Milieudefensie neemt 'maximaal
afstand' van de moord. Green
peace keurt de aanslag 'net als
iedereen' af. Een woordvoerder
van Milieu-offensief in Wagenin-
gen, de werkgever van de ver
dachte, distantieerde zich giste
ren ook nadrukkelijk van de aan
slag.
De hoofdofficier van justitie in
Amsterdam, G. Hofstee, die het
onderzoek naar de moord op
Fortuyn leidt, zei gisteren dat bij
de verdachte materiaal is gevon
den dat duidt op milieuactivis
me. Een woordvoerder van
Greenpeace wijst erop dat haar
organisatie uit principe geweld
loos is. Ook de Dierenbescher
ming veroordeelt de aanslag in
alle toonaarden.
De Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD) houdt dierenrech
ten- en milieuactivisten al gerui
me tijd in de gaten. Ook pro
beert zij informanten onder ac
tievoerders te werven, aldus
linkse kringen.
De BVD maakt in haar jaarver
slag van vorig jaar een duidelijke
scheiding tussen milieuactivis
ten en dierenrechtenactivisten.
De eersten voeren acties uit die
zijn aan te duiden als verstoring
van de openbare orde. Doelwit
ten zijn grote infrasüTJcturele
werken als de Betuwelijn. Mi
lieuactivisten opereren veelal
onder de geuzennaam Groen
Front
Verdachte komt niet uit gevaarlijk groepje'
De man die ervan wordt verdacht Pim Fortuyn te hebben neer
geschoten, opereerde waarschijnlijk in zijn eentje. Dat blijkt vol
gens het openbaar ministerie (OM) uit het onderzoek tot nu toe.
Justitie spreekt berichten tegen dat de verdachte lid zou zijn van
een groepje van vijf zeer gevaarlijke activisten en dat er rekening
wordt gehouden met meer aanslagen. Dat had woordvoerder M.
Herben van de Lijst Pim Fortuyn gisteren gezegd over de 32-jari
ge Volkert van der G.
Woordvoerder M. Meulenbroek van het OM stelt echter dat uit
het onderzoek tot dusver niet is gebleken dat meer mensen be
trokken zijn bij de aanslag. Ook zijn er volgens hem geen aanwij
zingen dat er meer aanslagen op LPF-kandidaten op stapel
staan. „We gaan er nog steeds van uit dat de verdachte als een
ling heeft gehandeld", aldus de woordvoerder. Politie en justitie
doen wel een uitgebreid onderzoek naar de achtergronden van
dierenactivist Volken van der G. Ook vanuit de BVD zijn hierover
geen signalen gekomen, aldus een bron.
Een van de speerpunten van het onderzoek naar de moord op
Fortuyn is de vraag of de verdachte handlangers had. Politie, jus
titie en BVD doen officieel geen mededelingen over het onder
zoek.
Gisteren zei een medewerker van LPF na afloop van de perscon
ferentie dat de gevaarlijke groep in het verleden al eerder iemand
zou hebben vermoord. Volgens de zegsman is die zaak in de
doofpot gestopt. Het nieuwe jaarverslag van de BVD dat binnen
kort verschijnt, zal net als het vorige wel een korte passage wij
den aan radicaal milieuactivisme. Naar verluidt zal de passage
nauwelijks afwijken van de (korte) passage uit het vorige jaarver
slag, waarin staat dat binnen dierenrechtenorganisaties, zoals
het Dierenbevrijdingsfront, sprake is van radicalisering.
De veiligheidsdienst constateert
dat de dreiging die van dieren
rechtenactivisten uitgaat, ernsti
ger is. Opvallend is volgens de
BVD het aantal gewelddadige
acties van activisten tegen bezit
tingen van personen die zij
schuldig achten aan dierenmis
handeling.
De BVD noemde de acties tegen
medewerkers van het Biomedi
cal Primate Research Center in
Rijswijk. Linkse actievoerders
bedreigden de medewerkers
persoonlijk nadat zij hun namen
en adressen hadden achter
haald. Ook pelsdierfokkers wa
ren het doelwit van dierenacti
visten.
rijswijk/anp - De Nederlandse
onderzoeksbureaus, waaronder
het NIPO en Interview-NSS,
voeren na de moord op Pim
Fortuyn in ieder geval tot zater
dag geen verkiezingsonderzoe
ken uit. Dit gebeurt uit ethische
overwegingen, aldus de twee
bureaus.
Er is afgesproken met alle on
derzoeksinstituten dat ze deze
week geen veldwerk verrichten.
Ook publiceren ze geen resulta
ten van eerdere onderzoeken.
Interview-NSS en het NIPO vin
den het nu niet gepast om men
sen vragen te stellen over poli
tiek. „Bovendien zou de emotie
van de ondervraagden de peilin
gen te veel beïnvloeden", aldus
directeur R. Heutink van Inter
view-NSS.
Na zaterdag moeten de bureaus
zelf weten of ze verder gaan met
onderzoeken. Interview-NSS
weet nog niet wat het na zater
dag zal doen. NIPO voert zatec-
dag weer een peiling uit en pu
bliceert de resultaten volgende
week.
Het Instituut voor Publiek en
Politiek (IPP) besloot alle verkie
zingsdiensten op te schorten.
Dat betekent dat de centrale
verkiezingssite van het IPP tijde
lijk is stopgezet.
(advertentie)
en Vechtstreek zelf gedaan. „Ge
lukkig hadden we een auto in de
buurt. Om zes over zes kwam de
melding van de schietpartij, om
elf over zes was de aanhouding.
Je moet er niet aan denken dat
het anders was gelopen. Dan
hadden we misschien maanden
lang honderd rechercheurs op
de zaak moeten zetten."
Van Weel roemt de samenwer
king bij de politie. „Deze colle
ga's, die van een oefening in
Crailo kwamen, hebben tot 's
nachts doorgewerkt. Uit omlig
gende regio's kregen we assis
tentie voor de surveillance en de
voorlichting aangeboden. Uit
eindelijk konden we het zelf af,
maar de steun was geweldig."
In Hilversum werken nog steeds
25 rechercheurs aan de zaak.
Die zoeken volgens Van Weel
vooral naar achterliggende be
weegredenen van de verdachte.
