Kennismakingstour krijgt tropisch slot
GESPREK VAN DE DAG
Noorse ombudsman: Over 25 jaar hebben kinderen stemrecht
Zuid-Amerikaans bloed maakt Maxima op Antillen op voorhand geliefd
(G)een Lintje
J/
I
MENSELIJK
De stoffelijke resten van SAARTJIE BAARTMAN zijn na
tweehonderd jaar terug in Zuid-Afrika. De vrouw werd we
gens haar bijzondere lichaamsvormen begin negentiende
eeuw als bezienswaardigheid naar Europa gehaald. Maan
dag droeg Frankrijk haar overblijfselen over aan de Zuid-
Afrikaanse autoriteiten. Saartjie Baartmans werd geboren in
1789 in het zuiden van wat nu Zuid-Afrika heet. Ze hoorde
bij de Khoi-stam die samen met de San de oorspronkelijke
bevolking vormde van de huidige Kaap Provincie. In 1810
trok Baartman de aandacht van een Britse arts die door het
gebied trok. Hij nam haar mee naar Londen en stelde
Saartjie tentoon in musea, barsen universiteiten. Nieuws
gierigen konden zich vooral vergapen aan haar omvangrijke
achterwerk en geslachtsorgaan. Een Franse ondernemer
nam haar later mee naar Parijs, waar ze in de prostitutie be
landde, alcoholist werd en uiteindelijk in 1815 in armoede
stierf.
ZATERDAG 4 mei 2002
In New York vindt van 8 tot 10 mei de
VN-Kindertop plaats. Centraal staat de
vraag hoe de leefsituatie van kinderen
wereldwijd verbeterd kan worden.
Noorwegen maakt daar al langer werk
van. Het land kent al 21 jaar een kin
derombudsman.
Vanuit zijn werkkamer op de twaalfde
verdieping in het centrum van Oslo ziet
Trond Waage de Noorse regering en
het parlement letterlijk op de vingers.
Figuurlijk moet hij ook goed turen,
want de kinderombudsman moet er
voor zorgen dat de beleidsmakers en
uitvoerders de belangen van kinderen
niet vergeten. ,,Ik ben eigenlijk een zeil
bootje dat probeert de tientonner van
de politiek, de gezondheidszorg, de be
drijven en andere organisaties te bewe
gen een andere koers te varen."
Noorwegen was in 1981 het eerste land
dat een volledig onafhankelijke kin
derombudsman aanstelde. Inmiddels
hebben negentien landen een of ande
re vorm van een kinderombudsman. In
Nederland liet het kabinet eind vorig
jaar weten ook wel iets in zo'n instantie
te zien. Als tegenargument werd toen
aangevoerd dat er al zo veel verschil
lende belangenorganisaties voor kinde
ren zijn. Trond Waage gelooft hier niet
in. „Kinderen worden vaak van het
kastje naar de muur gestuurd. Het is
belangrijk dat er een centrale instantie
is waar ze terecht kunnen."
In het lesprogramma van de Noorse
scholen wordt de kinderombudsman
uitvoerig behandeld. Kinderen weten
dus waar ze Waage kunnen vinden, en
dagelijks komen dan ook zo'n honderd
brieven, telefoontjes en e-mails binnen
op zijn vijftien werknemers tellende
kantoor.
Echt individuele zaken neemt de kin
derombudsman nauwelijks op. Dat ge
beurt alleen als alle andere wegen al
zijn bewandeld, en er niets aan de situ
strijd tegen het ideaalbeeld dat leidt L
treitergedrag.
Dit soort ideeën leiden soms tot de k,
tiek dat de kinderombudsman te bef
telend is. Waage herinnert zich nog
goed de afkeurende geluiden toen hf
zijn idee lanceerde om ouders van kL
ne kinderen te verbieden in hun eige
huis te roken. „Er is een wet dat je ld
deren niet mag slaan en ze niet seksj
eel mag misbruiken. Maar er is geen
wet die kinderen helpt om een dode
ke ziekte, veroorzaakt door passief r
ken, te voorkomen." Bovendien hee
hij vele voorbeelden van kinderen ni
wie niemand wil spelen omdat ze n:
rook stinken.
Hij neemt aanmerkingen met een k(
rel zout. „Natuurlijk zijn er ouders d
denken: mijn kind is mijn eigendom
daar heb jij niets over te zeggen. Ma
zo werkt het niet met kinderen. Dat
meer iets voor honden, maar om eei
hond te mogen hebben heb je in No
wegen zelfs een certificaat nodig."
Twee jaar geleden kwamen alle zesti
kinderombudsmannen van Europa
men om een standaardverklaring vo
de mensenrechten van kinderen op
zetten. Op de kindertop in New York
vindt de eerste bijeenkomst op were)'
niveau plaats. Zo'n dertig vertegen-
woordigers bespreken daar hoe ze df
kinderrechten kunnen garanderen er
hoe ze kunnen zorgen dat kinderen f
hogere status krijgen. i
Waage vindt dat het bestaan van een
kinderombudsman ook al laat zien a
ze serieus genomen worden. Maar et
nog een lange weg te gaan. „Want leL
op, over 25 jaar hebben kinderen stet
recht", voorspelt hij. Na een stilte: j
„Honderd jaar geleden vond men hq
idee dat vrouwen inspraak kregen oo
absurd."
Windy Kester
Trond Waage: „In Noorwegen moet je zelfs voor het houden van een hond een certificaat hebben. Dan mag je ouders ook ei
sen stellen over de opvoeding van hun kind." Foto: GPD/Barneombudet
atie van het kind is veranderd. De om
budsman kijkt vooral welke problemen
vaak terugkomen in de verhalen van
kinderen die contact opnemen, en zet
daarvoor een plan van aanpak op.
Dit kan betekenen dat bijvoorbeeld
voorlichting wordt gegeven aan kinde
ren die met de scheiding van hun ou
ders in hun maag zitten, maar het leidt
soms ook tot wetswijzigingen. Het
meest recente wapenfeit is dat het
Noorse parlement binnenkort waar
schijnlijk een arbowet voor scholen
aanneemt, waarin de ideale leeromge
ving van de scholier wordt geregeld.
De laatste tijd is ook het thema pesten
en de druk op kinderen om 'er bij te
horen' actueel. „We horen steeds vaker
dat scholen de grootste catwalk zijn. De
hipste kleren en het nieuwste mobieltje
zijn belangrijker dan wie je bent."
Waage wil dat schoolrectoren verant
woordelijk zijn voor wat op hun school
gebeurt. Als zij geen stelling nemen te
gen pesten, doen ze hun werk niet
goed en moeten ze ontslagen worden.
Een andere maatregel die kinderen
moet beschermen tegen de boze in
vloed van de commercie, is het weren
van reclame die direct op kinderen is
gericht. Ook verhoging van de mini
mum leeftijd voor cosmetische chirur
gie van 16 naar 18 jaar is een stap in de
LADY BIRD JOHNSON, de voormalige Amerikaanse First
Lady, is donderdag na een lichte beroerte opgenomen in
een ziekenhuis in Austin. De 89-jarige weduwe van presi
dent Lyndon B. Johnson maakt het naar omstandigheden
goed. Ze is al vaker opgenomen geweest en heeft een pace
maker.
Vrouwen in BIKINI zijn welkom in Maleisië, heeft minister
van toerisme Abdul Kadir Sheikh Fadzir verzekerd. De fun
damentalistische bestuurders van de staat Terengganu, die
bikini's willen verbieden en hotels verplichten gescheiden
zwembaden voor mannen en vrouwen aan te leggen, lijken
volgens de minister op de Afghaanse Taliban. Zij hebben
het recht niet, zei hij, om inwoners van de staat of buiten
landse toeristen voor te schrijven wat zij moeten dragen. Uit
de hele wereld komen toeristen naar de stranden van Te
rengganu, aan de oostkust van Maleisië, om er te duiken,
snorkelen of zonnebaden. Bij de verkiezingen van 1999 is
de staat in tanden gekomen van de fundamentalistische
Pan-Maleisische Islamitische Partij.
Na twaalf jaar stopt de reclamecampagne van toetjesfabri
kant Mona met actrice Maeve van der Steen. Ze maakt van
af volgende week plaats voor buitenlanders in Nederland.
Vanaf 1990 zijn veertig tv-spotjes gemaakt met Van der
Steen in de hoofdrol. Volgens het zuivelbedrijf was het tijd
voor iets nieuws. De verrassing was weg, aldus Mona. Als
eerste zal PSV-trainer ERIC GERETS komen opdraven. Hij
zal Nederland voorhouden dat Oranje niet naar het WK voet
bal gaat, maar dat de Nederlandse toetjes wel 'de beste van
de wereld zijn'.
Taxichauffeur Gary Chung uit Hongkong eist SCHADEVER
GOEDING van de arts die hem in 1999 aan zijn darmen
opereerde en tegelijkertijd een persoonlijk gesprek voerde
via zijn mobiele telefoon. De arts besprak de aankoop van
een auto, terwijl Chung bij bewustzijn was en hem kon ho
ren. Chung beweert dat hij door de onzorgvoldigheid van de
arts schade heeft opgelopen. De precieze aard daarvan is
niet bekend, net zomin als de hoogte van de schadevergoe
ding die hij eist. De medische raad, een onafhankelijk or
gaan dat de zaak heeft onderzocht, kwam eerder tot de con
clusie dat de arts zich niet heeft misdragen, omdat Chungs
gezondheid niet is geschaad en de arts al snel weer ophing.
Als blijk van de grote liefde die hij voor zijn vrouw voelt
heeft de Britse trucker Dave Pearson haar een CEMENTWA-
GEN van dertig ton cadeau gegeven. De 55-jarige trucker
moet de wagen zelf besturen, want zijn vrouw heeft geen
groot rijbewijs. We gebruiken hem elk weekend. Hij is
vooral heel geschikt voor een rondje rijden op de zondag
middag, of om vrienden te bezoeken", aldus Pearson. Voor
tien pond (zestien euro) redde Pearson de wagen van de
schroothoop om hem vervolgens voor 2.500 pond (4.045
euro) helemaal op te knappen. De tien meter lange wagen
gaat niet harder dan 92 kilometer per uur.
Maxima en Willem-Alexander. Foto: WFA/Michel Porro
Nog één keer zal prinses Maxima
tijdens een officiële verre reis met
echtgenoot alle aandacht op haar
gericht krijgen. Vanaf maandag
'hopt' ze in tien dagen langs alle
Antilliaanse eilanden en Aruba en
breidt daarmee een tropisch slot
aan haar kennismakingstour.
Willem-Alexander kunnen ze
daar na zijn vele (in)formele be
zoeken wel uittekenen, de
nieuwsgierigheid naar zijn Zuid-
Amerikaanse vrouw is des te gro
ter.
Ondanks het door het tijdsver
schil onzalige tijdstip van vijf
uur 's nachts schaarden vele ei
landbewoners zich op 2 februari
voor de televisie om het prinse
lijk huwelijk te volgen. Uitgedost
in oranje kleding werd de cere
monie in onder meer cafés op
Curasao en op het strand van St.
Maarten op grote beeldscher
men bekeken. Maar behalve de
gevolmachtigde ministers van
de Antillen en Aruba, die aan
wezig waren bij het regeringsdi
ner, volksfeest in de Arena en de
huwelijksvoltrekking zelf, heeft
de bevolking Maxima nog niet
in levende lijve gezien. Vorig
jaar april, tijdens zijn laatste of
ficiële trip naar Curasao en Aru
ba, liet de kroonprins zijn toen
malige gloednieuwe verloofde
nog thuis.
Dat wordt de komende ander
halve week goedgemaakt. De
reis kent dezelfde opzet als de
kennismakingstour die het prin
selijk paar afgelopen najaar in
Nederland aflegde. Werden toen
in ruim twee maanden twaalf
provincies en de vier grote ste
den 'besnuffeld', nu doen Wil
lem-Alexander en Méxima zes
eilanden in tien dagen. Feitelijk
gaat het trouwens om acht da
gen, woensdag 8 mei en zondag
12 mei zijn ingeruimd als 'privé'.
De inhoud van de reis is vrij
luchtig gehouden: Maxima zal
niet direct overvoerd worden
met alle nijpende problemen
die in deze gebieden spelen. Wel
spreekt het paar - achter geslo
ten deuren - met onder meer de
gouverneur en minister-presi
dent van de Nederlandse Antil
len, de president van de Centra
le Bank, en de leden van het
Arubaanse parlement en minis
terraad. Onderwerpen als de ho
ge werkloosheid, de criminali
teit, de drugssmokkel en - ge
bruik zullen hierbij waarschijn
lijk worden aangestipt. Maar het
programma is vooral doorspekt
van ettelijke 'culturele manifes
taties'. Naast hoogwaardig
heidsbekleders staat het beken
de rijtje van gehandicapten,
kunstenaars, talentvolle spor
ters, jongeren, schoolkinderen
en senioren klaar om het nieuw
ste lid van de koninklijke familie
de hand te schudden. Ook 'onze
jongens' worden niet overgesla
gen: op de eerste dag bezoekt
het paar de marinebasis Parera.
Alexander is bijzonder populair
op de Antillen, en de liefde is
wederzijds. Zo heeft hij met
oom Pieter van Vollenhoven en
zijn neven al menig duikvakan
tie in het Caribisch gebied door
gebracht. Volgens de roddelbla
den is het paar nu zelfs op zoek
naar een eigen optrekje op een
van de eilanden. Tientallen An
tilliaanse en Arubaanse journa
listen gaan het paar op de voet
volgen.
Naar Maxima wordt met be^
langstelling uitgekeken, verze
kert onder meer Wilfred Hen-
driksen eigenaar van het Wilhel-
mina Pleincafé in Willemstad.
Hier werkt haar Argentijnse af
komst in haar voordeel. „Met
het WK-voetballen zijn veel An-
tillianen natuurlijk voor Neder
land, maar er wordt ook flink
gejuicht voor een land als Brazi
lië. De link met Zuid-Amerika is
sterk." Taalproblemen zal de
prinses hier zeker niet ondervin
den. Het Papiaments, de Antilli
aanse taal, heeft veel van weg
van het Spaans, en in veel huis
houdens wordt afgestemd op
Spaanstalige tv-zenders van q
ringende landen.
„De wegen zullen vol staan",
voorspelt Hendriksen.Antillf
nen zijn trots op hun eilander
ze willen Méxima graag laten
zien dat dit ook bij Nederland
hoort." Bovendien is de behot
te aan 'positieve publiciteit'
groot na de recente commotie
over.de bolletjesslikkers. Antilj
anen vrezen dat de verhalen
over de cocaïnesmokkel de he
toerisme, de belangrijkste in-
komstenbron in deze tijden v«
recessie, geen goed hebben g(
daan. Om de klanten alvast wj
in de Oranjestemming te bren
gen heeft het Wilhelmina Pleii
café de videobanden van Het i
Huwelijk weer uit de kast ge-
haald. Het hele weekeinde wq
den in de kroeg de beelden va
02-02 eindeloos afgespeeld.
Bernice Breure
lei goede doelen zoals invaliden, oud-In-
dischgasten en bejaarden. Onlangs nog
zong ze haar ond-Hollands repertoire -
'Daar bij die molen' enz.- in een bejaar
denhuis. Op de voorste rij zong een dame
van in de tachtig alle liedjes mee. „Wat
goed van u, mevrouw", zei Wieteke na af
loop, dat u al die liedjes van vroeger nog
kent.„Hoe bedoelt u vroeg de dame. U
kon alles meezingen toen ik zo even op
trad", hield Wiet vol. Hebt u hier opge
treden", zei de dame, „had ik dat geweten
dan was ik zeker gekomen!" Maar Wiet
laat zich door zulke voorvalletjes niet uit
het veld slaan. En over invaliden gespro
ken: ooit kreeg zij een man die heel zijn
leven in een rolstoel had gezeten weer aan
het lopen. Sindsdien noemt Aart Staartjes
haar Wieteke Lourdes.
Als iemand een onderscheiding verdient is
het dus La Van Dort wel. Maar genoegt
gedwaald.Aart, Wiet en ik zijn al dertig
jaar een soort drie-eenheid. Dus toen VV
teke die onderscheiding kreeg voelden
Aart en ik ons ook een beetje onderschei
den. Wij zijn ook een beetje ridder of
leeuw of hoe het ook heet. Daarom is ht
wel te begrijpen dat Hare Majesteit mij
jaar heeft overgeslagen temeer omdat ei
genbelang altijd hoog in mijn vaandel
heeft gestaan. En daar verdien je natuu
lijk geen ridderordes mee.Des te ver-
heugder was ik, eindelijk ben ik waar ik
wezen wil, dat een andere Klokhuiscolh
ga, een rasartiest en topmuzikant, dit ja
wel in de prijzen viel. Ik heb het natuur
lijk over André Rieu. Ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw! André, van
harte.
staten
Het programma
V Curasao
fc. Aruba
C Bonaire
C St. Maarten
C St. Eustatius
4» Saba
DOMINICAANSE
rRERUBLIEK
jamaica
.honduras
1 nicaragua
6, 7, 8 mei
9.10 mei
11,12 mei
13 mei
14 mei
15 mei
St. Eustatius /Saba
St. Maarten
Saba
V Guadeloupe
Caribische Zee
lil ;'costa rica
panama
Grote Oceaan
Aruba
Curasao
Bonaire
V
mand van ons kwam op het idee om Rieu
te vragen voor de stehgeigerrol. André ac
cepteerde het aanbod, kwam per helikop
ter uit Zuid Limburg vroeg honorarium
noch onkosten ('Plant maar een boom
voor het goede doel in Afrika') en speelde
zijn rol uitstekend. Dus André Rieu kan
bij mij geen kwaad meer doen.
Genoeg inleiding, terzake. Weer geen lint
je gekregen dit jaar. Nu ja, eigenlijk heb ik
al een koninklijke onderscheiding. Een
paar jaar geleden werd mijn collega Wie
teke van Dort ridder in de orde van Oran
je Nassau. Misschien werd ze wel officier
in de Leeuw, ik ken de weg niet in lintjes-
land, maar ze kreeg dus een wasecht lint
je. Terecht want Wiet is niet alleen een
trouw Oranjefan maar ook de liefste col
lega van het vaderlands toneel. Bovendien
werkt ze hard en zet ze zich in voor aller-
Atlantische Oceaan
800 km
frans
guyana
'Grote mensen vallen van dichtbij te
gen'. Dat schijnt Napoleon gezegd
te hebben. Misschien omdat hijzelf
nogal klein was. Een variant: Ver
velende mensen vallen van dichtbij
mee'. Zo vond ik de programma's van
Peter Jan Rens altijd nogal vervelend.
Dus was ik geneigd hem zelf ook een
vervelende man te vinden. Maar ik
heb hem een keer of wat ontmoet en hij
bleek in de omgang heel aardig. Viel
mee dus. Ander voorbeeld: André Ri
eu. De driekwartsmaat is niet mijn
sterkste punt dus die Rieu kon me gesto
len worden. Maar een paar jaar terug
hadden we in Klokhuis een scènetje waar
in een dame in een restaurant verliefd
wordt op een Stehgeiger. Die dame zit met
haar vriend te eten maar ze laat man en
maaltijd in de steek voor die violist. Ie-
