Drama leidt
tot debat over
wapenbezit
BUITENLAND
Media dankbaar dat Erfurt niet alleen dader maar ook held opleverde
Duitsland draait Palestijnen bevriezen overleg
Brussel dicht met Israel over Geboortekerk injenin'
Europees hof wijst
verzoek euthanasie af
i terug in
imissie VN
Schroder praat met tv na Erfurt
Brandstof rel len
geldkraan naar Y 'Geen bloedbad
PKK op EU-lijst terroristische organisaties
laling Europa
roeikasgassen
isel - De Europese Unie is
p de goede weg om de uitstoot
in gevaarlijke broeikasgassen
|s koolstofdioxide in 2012 met
procent te laten dalen, ten
ichte van 1990. Tussen 1990
319' l'!
dinsdag 30 APRIL 2002
daalde de uitstoot in de
pie EU al met 3,5 procent. Uit
iteren gepresenteerde cijfers
esc« in het Europees Milieubureau
blijkt dat in de jaren 1999
j2000 de uitstoot echter al
dqt eer lichtjes steeg met 0,3 pro-
int.
fjj liegtuig terug
regens 'activiteit'
hladelphia - Een vliegtuig
t m US Airways met bestem-
ling Orlando in Florida is zon-
«rfu ig n°g geen uur na vertrek te-
iggekeerd in Philadelphia van-
ege 'verdachte activiteiten'
in enkele van de 134 passa-
s, heeft de FBI bekendge-
Het toestel werd aan de
ond gezet bij een oude termi-
al die ver van de hoofdtermi-
als van Philadelphia Interna-
nal Airport af ligt. De ver-
U tfiachte personen werden voor
tirhoor meegenomen. De be-
okken passagiers zijn gister-
chtend vrijgelaten, nadat was
Btgesteld dat het om gewone
«ssagiers ging.
Jlien doden
poor tornado's
i plata - Een reeks van zeker
trtig tornado's heeft zondag
et oosten van de Verenigde
aten geteisterd. Daardoor
vamen tenminste tien men-
11 om het leven. Meer dan
onderd mensen raakten ge-
ond. De tornado's raasden
ver onder meer Missouri,
hio, New York en Maryland,
uizenden mensen zitten als
volg van het natuurgeweld
inder stroom. De Amerikaan-
omroep CNN meldde dat de
ervelstormen tientallen ge-
juwen hebben verwoest.
e Pen loopt iets
1 op Chirac
De extreemrechtse
ranse presidentskandidaat
an-Marie Le Pen loopt vol-
ins peilingen iets in op zijn te-
instrever Jacques Chirac. Bei-
in staan tegenover elkaar in
tweede en beslissende ronde
in de presidentsverkiezingen
5 mei. In een gisteren gepu-
rde peiling van de krant
:igaro zal Chirac winnen
78 procent van de stem-
Le Pen zou uitkomen op
rocent. Zaterdag repte een
lere peiling nog van 81 pro
voor Chirac.
v york - De Verenigde Sta
in keren na een jaar afwezig-
lleid terug in de commissie
por de mensenrechten van de
renigde Naties. Dat bleek gis-
ti na stemming binnen de
)soc, de raad die over de
ïsenrechtencommissie gaat.
|b VS verloren hun zetel in mei
W1 omdat ze niet genoeg
mmen wisten te vergaren,
et land was toen al 54 jaar on
gebroken lid van het invloed-
e gremium. China en Cuba,
k doelwit van de commissie
||ivan de VS, toonden zich des-
Is erg verheugd over het weg-
nen van de VS.
holier met
ergiftigingsplan
- Een leerling van een
lelbare school in de Ameri-
staat Iowa is opgepakt.
15-jarige jongen zou van
0H«ui zijn geweest de punch die
fcchonken zou worden op een
Bfhoolfeest te vergiftigen met
stof die zijn medeleerlingen
ig ziek zou maken of zou
in. De jongen is aange-
op verdenking van terro-
De tiener had een paar
isgenoten in vertrouwen ge
ien over zijn plannen. Zij
Bfebben de informatie vervol-
Itns doorgespeeld naar de po-
i. De jongeman zou proble-
hebben met een aantal
ledeleerlingen.
»uw verkracht
5 it veertien man
Hdney - Een Australische
■"Uw is in de zomer van 2000
ir veertien mannen in totaal
laai verkracht binnen een
•bestek van zes uur. Dat
gisteren bij het begin van
W rechtszaak tegen vier ver-
.^Bpchten in deze zaak. De vier
jen allen onschuldig te zijn.
vrouw, toen 18 jaar, werd op
iugustus 2000 door vijf man
aangesproken in een trein,
tapte met de jongens uit in
laats Bankstown om een
ie te roken, maar al snel
le ze dat de jongens meer
haar wilden. Volgens de of-
'ir van justitie werd ze uit-
lelijk naar drie verschillende
ies gebracht waar in totaal
len mannen zich aan haar
repen.
door onze correspondent
Wierd Duk
erfurt - De verslaggever van Stern was niet alleen naar Er
furt gekomen. In totaal vijftien man had het Duitse week
blad ingezet om de achtergronden van het bloedbad op
een lokaal gymnasium te achterhalen. Om de files op de
snelwegen naar het Oosten te vermijden werd het team per
helikopter vanuit Hamburg ingevlogen. „Toen we in Erfurt
arriveerden stonden de helikopters van de concurrenten al
op de landingsbaan", vertelt de Stem-joumaJist. Iedere
medewerker had een duidelijk omschreven opdracht. „Ik
moet het schoolgebouw in kaart brengen. Een collega
maakt een profielschets van de dader. Anderen houden
zich met de chronologie van de gebeurtenissen bezig."
Het drama van Erfurt was de grootste nieuwsgebeurtenis
in Duitsland sinds tijden. Dus was Stem niet als enige mas
saal ter plekke. Concurrent Der Spiegel kwam al op zon
dagmorgen met een uitgebreid omslagverhaal over het
drama dat op vrijdagmiddag plaatsgreep: 'Dood in de
school'. De geplande coverstory, over de Duitse verkie
zingsstrijd, werd ervoor aan de kant geschoven.
Enkele uren nadat Robert Steinhauser (19) 16 mensen om
bracht en de hand aan zichzelf sloeg, stonden de tv-came-
ra's al opgesteld voor het monumentale Jugendstil-pand.
De felle lampen verlichtten het grasveldje voor de school.
Een journalist van de commerciële zender RTL verbaasde
zich over de terughoudendheid van zijn collega's. „Nie
mand vecht om het beste beeld, er is geen concurrentie
druk, het is alsof ook wij verlamd zijn."
Maar de inwoners van Erfurt dachten daar heel anders
over. Aanvankelijk stonden ooggetuigen van de moordpar
tij de media nog welwillend te woord. Maar al in de nacht
van vrijdag op zaterdag sloeg de stemming in de Oost-
Duitse provinciestad om. „Flikker toch op, kapitalistische
hyena's", riepen agressieve jongeren naar cameraploegen
die de uittocht van de lijkwagens wilden vastleggen. Hulp
verleners gaven scholieren het advies om niet met de me
dia te praten. .Alles komt dan weer boven en zo'n journa
list laat jou vervolgens aan je lot over."
Opgelucht haalden de verslaggevers, op zoek naar een
nieuwe invalshoek, adem toen duidelijk werd dat het
bloedbad van Erfurt behalve een doorgedraaide dader ook
een authentieke held kende. Geschiedenisleraar Rainer
Heise (60) bleek zich niet alleen moedig te hebben gedra
gen, hij was ook niet te beroerd om voor de camera's zijn
opzienbarende verhaal te vertellen. Hoe de 'gemaskerde
ninja' ineens voor hem stond en hoe hij had uitgeroepen
'Robert, jij?' toen de moordenaar zijn skimasker afnam. En
hoe hij Robert, die geen zin meer had in nog meer lijken,
had overmeesterd.
Kranten openden de volgende dag dankbaar met de kop
'De Held van Erfurt' en hoewel niemand Heises verslag kan
verifiëren - want Robert, de enige getuige, is dood - en de
leraar niet voor elke camera dezelfde versie aanhield, wil
de Duitse regering Heise voordragen voor het Bundesver-
dienstkreuz, een hoge onderscheiding.
Niet alleen Heise, ook veel inwoners van Erfurt, niet ge
wend aan belangstelling van ZDF, BBC en CNN, gedroegen
zich meer en meer als spelers in een gefilmd drama. De ko
kette routine waarmee verslaggevers werden afgewimpeld -
"We hebben nu even geen zin in de pers' - was opvallend.
Evenals het algemene, zeer openlijk geuite verdriet en de
collectieve rouw, ook van diegenen die geen verwanten of
zelfs maar kennissen hadden onder de slachtoffers.
Duizenden stroomden naar het Gutenberg Gymnasium,
aangemoedigd door de beelden op tv, om er met betraan
de ogen bloemen te leggen, kaarsen aan te steken, te zin
gen en te bidden of met wildvreemden een cirkel te vor
men, hand in hand rond het altaar in de Dom. En alles
werd op foto en film vastgelegd. Zo werd het 'Bloedbad
van Erfurt' toch een heuse media-gebeurtenis, hoezeer veel
Erfurters zich daar ook tegen meenden te verzetten.
En Robert Steinhauser, de onopvallende jongeman die had
gezegd 'ooit beroemd te willen worden' had zijn doel be
reikt.
door onze correspondent
Wierd Duk
berlun - Het bloedbad op een
gymnasium in Erfurt heeft in
Duitsland het debat doen oplaai
en over legaal wapenbezit en de
massale verspreiding van ge
welddadige computerspelletjes,
video's en rockmuziek. Ook de
veiligheid op scholen is onder
werp van discussie. Minister-pre
sident Berhard Vogel (CDU) van
de deelstaat Thüringen, waarvan
Erfurt de hoofdstad is, waar
schuwt dat schoolgebouwen
en vestigingen' moeten wor-
'geen
den.
Jakarta - Een Indonesische student schopt tegen brandende banden tijdens een demonstratie tegen het verhogen van de brandstofprijzen. De Indonesische regering is van plan om
de prijzen in mei flink te verhogen. Foto: Reuters/Beawiharta
Bondskanselier Gerhard Schro
der (SPD) nodigde gisteren de
bazen van de Duitse publieke-
en commerciële tv-zenders uit
om te praten over een vrijwillige
beperking van het aantal ge
weldsscènes op tv. Ook wil
Schroder kijken of het mogelijk
is iets te doen tegen de 'smerig
heid en rotzooi', die op het in
ternet kan worden aangetroffen.
De 19-jarige Robert Steinhauser,
die afgelopen vrijdag op het Gu
tenberg Gymnasium zestien
mensen doodschoot en vervol
gens zichzelf het leven benam,
was geoefend speler van de
agressieve 'killer-computer-
game' Counterstrike. Hij hield
ook van gewelddadige speel
films en video's. Daarnaast had
Steinhauser als lid van twee
schietverenigingen een wapen
vergunning. Het feit dat de jon
geman de beschikking had over
een riotgun, een zwaar kaliber,
semi-automatisch cult-wapen,
heeft in Duitsland tot verbazing
en verontwaardiging geleid.
Kanselier Schroder stelde maan
dag voor om de minimumleef
tijd voor wapenbezit te verho
gen van 18 naar 21 jaar. Daartoe
moet de nieuwe wapenwet wor
den aangescherpt die juist afge
lopen vrijdag, op de dag van het
drama in Erfurt, werd aangeno
men. Schroder kreeg steun voor
zijn voorstel van de CDU/CSU,
de grootste oppositiepartij. De
kanselier wil in overleg met de
minister-presidenten van de
zestien deelstaten nog andere
'serieuze veranderingen' aan
brengen. Op 31 mei buigt de
Bondsraad, de deelstatenkamer
van het parlement, zich over de
nieuwe wapenwet.
In de golf van reacties op de
schietpartij in Erfurt klinkt hevi
ge kritiek door op de wapenlob
by in Duitsland. Volgens voor
standers van een verscherpte
wapenwetgeving bedienen ver
tegenwoordigers van jacht- en
schutterijverenigingen zich van
intimiderende praktijken. „Niet
eerder werd ik wegens een wets
voorstel zo massaal beschimpt
en belaagd", onthulde Bonds
daglid Dieter Wiefelspütz (SPD).
„De wapenlobby stuurt valse in
formatie naar lokale kranten,
bijvoorbeeld dat wij de schiet
verenigingen zouden willen op
doeken, waar geen sprake van
door onze correspondent
Mare Peeperkorn
brussel - Duitsland weigert nog
langer de gegarandeerde geld
schieter van de Europese Unie
te zijn. Onder druk van bonds
kanselier Schroder is de volgor
de van de EU-voorzitterschap
pen zodanig veranderd, dat Ber
lijn de handen vrij heeft tijdens
de cruciale onderhandelingen
over het Unie-budget voor de
jaren 2007-2013. De lidstaten
moeten dan vastleggen wie de
in totaal circa zevenhonderd
miljard euro ophoest en wie er
van profiteert.
Duitsland stelt zich steeds kriti
scher op tegenover de EU. De
tijden waarin Berlijn altijd met
het chequeboekje klaar stond
om Europa te 'redden' zijn
voorbij. Nu betalen de Duitsers
bijna een kwart van de jaarlijkse
EU-begroting (bijna honderd
miljard), waarmee zij de groot
ste nettobijdrage leveren.
Om deze 'scheve' positie te ver
anderen, stuurt Schroder aan op
een harde opstelling tijdens de
onderhandelingen over de EU-
begroting voor 2007-2013. Een
akkoord hierover moet najaar
2006 bereikt worden. Volgens de
Europese kalender zou Duits
land juist dan het EU-voorzitter
schap op zich nemen. Probleem
voor de voorzitter is dat deze
zich omwille van een goed re
sultaat nooit hard kan opstellen.
De bondskanselier heeft de Fin
se premier Lipponen daarom
overgehaald met hem te ruilen.
Finland zwaait nu de tweede
helft van 2006 met de EU-voor
zittershamer, Berlijn de eerste
zes maanden van 2007. Officieel
vindt de ruil plaats wegens ver
kiezingen in beide landen, maar
betrokkenen erkennen dat dit
slechts een excuus is. „Duits
land kiest positie in het debat
over de poen", stelt een betrok
ken diplomaat. Dat Finland op
het verzoek van Schroder is in
gegaan, wekt grote verbazing in
Brussel.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel Aviv - Het Palestijnse Be
stuur heeft de contacten met Is
raël over de toestand in de Ge
boortekerk in Bethlehem afge
broken. Het wil pas verder on
derhandelen als de Israëlische
soldaten die het complex heb
ben omsingeld, ophouden met
schieten en toestaan dat de
mensen binnen worden voor
zien van voedsel en medicijnen.
Gisteren is opnieuw een Pales
tijn doodgeschoten toen hij een
binnenplaats betrad. Zijn li
chaam werd later de kerk uitge
dragen. De Palestijnen identifi
ceerden hem als Nidal Aweiba,
een 30-jarige militant van de
met Yasser Arafats Fatah-bewe-
ging verbonden Aksa-brigade.
Afgelopen zondag hebben Israë
lische officieren en vertegen
woordigers van het Palestijnse
Bestuur het laatst onderhan
deld, maar zonder succes. Israël
blijft eisen dat de dertig gewa
pende militanten onder de on
geveer tweehonderd Palestijnen
in het kerkgebouw zich overge
ven, waarna ze kunnen kiezen
tussen berechting in Israël of
verbanning. De Palestijnen heb
ben aangeboden de mannen
over te brengen naar de Gaza-
strook, maar dat is voor Israël
niet aanvaardbaar.
Na drieënhalve week wordt de
toestand in de kerk snel slech
ter. Er is bijna geen voedsel
meer en volgens mensen die de
afgelopen dagen het gebouw
hebben weten te verlaten, koken
de achterblijvers soep van gras
en onkruid. Ook de sanitaire
toestand zou onbeschrijflijk
slecht zijn.
Israëlische troepen waren gis
teravond nog altijd massaal aan
wezig in de Palestijnse stad He-
bron, in het zuidelijk deel van
de Westelijke Jordaanoever, na
dat ze daar in de vroege ochtend
waren binnengetrokken. De in
vasie is het antwoord op een Pa
lestijnse overval op een nabijge-
De Israëlische strijdkrachten
hebben in Jenin en andere
Palestijnse steden geen
bloedbad aangericht, zoals
alom is gesuggereerd. Wel
heeft het Israëlische leger op
grote schaal mensenrechten
geschonden.
Dit zeiden twee Nederlandse
forensische experts, prof. dr.
Barend Cohen en drs. Max
Meis, die sinds afgelopen
donderdag in opdracht van
de ontwikkelingsorganisata-
tie Cordaid in de Palestijnse
gebieden onderzoek doen
naar mogelijke oorlogsmis
daden. Ben voorbeeld van
het schenden van de men
senrechten is het stelselmatig
verbieden van aan- en afvoer
van gewonden en gesneuvel
den en het niet geven van
toestemming voor de aan
voer van voedsel, drinkwater
en genees- en verbandmid
delen.
straatsburg/afp-anr-rtr - Het
Europese hof voor de Rechten
van de Mens heeft bepaald dat
een doodzieke Britse vrouw niet
het recht heeft om met hulp van
haar man een einde te maken
aan haar leven. De 43-jarige
Diane Pretty was naar het hof
gestapt nadat ze in Groot-Brit-
tannië vergeefs had geprobeerd
om hier toestemming voor te
krijgen.
In november wees het hoogste
Britse rechtscollege, de Law
Lords, het verzoek af. De vrouw
heeft een slopende zenuwziekte,
is vrijwel over haar hele lichaam
verlamd en is daardoor niet in
staat om zelfmoord plegen. Ze
wil daarom toestemming dat
haar man haar daarbij helpt.
Dat laatste mag niet in Groot-
Brittannië. Als de echtgenoot de
vrouw helpt kan hij voor veer
tien jaar in de gevangenis belan
den.
In januari besloot het hof in
Straatsburg de zaak rond Diane
Pretty versneld te behandelden,
gezien de bijzondere omstan
digheden. Normaal kan de be
handeling van een zaak daar ja
ren duren. Het hof heeft nu be
paald dat Groot-Brittannië haar
rechten niet heeft geschonden
door de vrouw het recht op hulp
bij zelfdoding te ontzeggen.
De Britse justitie heeft wel be
grip voor de situatie van de
vrouw. Maar euthanasie is in
Groot-Brittannië verboden op
grond van de zogenoemde Sui
cide Act uit 1961. De Britse ver
eniging voor euthanasie steunt
Pretty.
Door haar ziekte zal de vrouw
waarschijnlijk binnen enkele
maanden overlijden omdat ze
niet meer in staat zal zijn om
adem te halen.
Palestijnen halen om het hoekje van de deur eten de Geboortekerk
binnen. Foto: AP/David Guttenfelder
legen Israëlische nederzetting,
afgelopen zaterdag. Daarbij
kwamen vier burgers, onder wie
een vijfjarig meisje, om het le
ven.
Volgens Palestijnse ooggetuigen
zijn gisteren in de loop van de
dag in Hebron in totaal negen
mensen doodgeschoten, van
wie zes ongewapende burgers.
Vier van hen waren het slachtof
fer van een raketaanval door een
Israëlische gevechtshelikopter.
Onder de doden waren verder
drie leden van de Aksa-brigade
en een lid van Strijdmacht-17,
Yasser Arafats presidentiele gar
de.
Minister van defensie Benjamin
Ben-Eliezer zei gisteren dat het
leger niet lang in Hebron zal
blijven. Ook de stad Ramallah
wordt de komende dagen ont
ruimd. Dat is het gevolg van een
akkoord over het opheffen van
de isolatie van Arafat.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Tegen de zin van Ne
derland zet de Europese Unie
de Turks-Koerdische PKK op de
lijst van terroristische organisa
ties. Dat betekent dat de bankte
goeden van de PKK worden be
vroren en dat de Koerdische ar
beiderspartij het moeilijk krijgt
om binnen de EU te opereren.
Het besluit betekent een neder
laag voor Nederland, dat in de
cember nog wist te verhinderen
dat de PKK op de terroristische
lijst werd geplaatst.
De permanente vertegenwoor
digers van de EU-landen beslo
ten gisteren om de lijst van ter
roristische organisaties en per
sonen met vijf organisaties uit te
breiden, waaronder de PKK. Nu
volgt de zogenaamde 'stille pro
cedure": als voor donderdag
12.00 uur geen enkele lidstaat
bezwaar maakt, is het besluit
van de EU-ambassadeurs daar
mee bekrachtigd.
Nederland heeft laten weten dat
het zijn verzet zal staken wan
neer alle andere landen de PKK
wel op de lijst willen hebben.
Gisteren zag het er naar uit dat
Nederland volledig alleen staat.
De EU-lijst van organisaties en
personen met het stempel 'ter
roristisch' is eind vorig jaar op
gesteld, als direct gevolg van de
aanslagen op 11 september.
Mede door de Nederlandse op
stelling ontbrak de PKK toen op
de lijst, tot grote woede van Tur
kije.
Een woordvoerder van Buiten
landse Zaken zei gisteren dat
Nederland nooit dwars heeft
willen liggen, maar in de ogen
van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst (BVD) heeft de
Koerdische Arbeidersbeweging
zich in Nederland altijd keurig
aan de regels gehouden.
Op de lijst staan onder meer de
Baskische afscheidingsbeweging
ETA, de Noord-Ierse katholieke
"real IRA' en de protestante
Orange Volunteers', de Pales
tijnse organisaties Jlhad en Ha
rnas, twee stadsguerrillaorgani-
saties uit Griekenland en een ex
treemlinkse terreurgroep uit
Spanje.
