BINNENLAND
Politiek tegen
kiesrecht voor
zestienjarigen
Snellere aanpak van tanken zonder betalen
'Jongeren kiezen extremer dan gemiddeld'
Saddam
CIDI opent hotline voor >xr 11 c 1 j u
melden antisemitisme Niet mekkeren over Soundmixdebat
Super-gevangenis Vught
slachtoffer eigen succes
WD heropent
discussie over
kernenergie
en visverbod
i schelpdieren
Ueke - Het verbod op schelp-
rvisserij langs de Noordzee-
t, Waddenzee en Eems, is
geheven. De giftige algen die
nnese Shellfish Poison
fep) vormen, zijn nagenoeg
fewenen. ASP kan bij men-
Ileiden tot geheugenverlies,
ir oesters op het Grevelin-
jjmeer is de stop nog niet op
leven. Daar zorgen algen
Ir het gif Diarrhetic Shellfish
jon (DSP), hetgeen ernstige
[free veroorzaakt.
»uane stuit
1430 kilo coke
Eiphol - De afgelopen week
ft de douane op Schiphol
je partijen van in totaal 430
I) cocaïne onderschept in
uigen die uit Curasao
nen. De straatwaarde van
ugs bedraagt ongeveer 88
jen euro. Dat heeft het mi-
ïrie van financiën, waar de
te onder valt, gisteren be-
lgemaakt. Het ging om
partijen die tijdens con-
s werden aangetroffen in
huil laadruimte van vliegtuigen,
"is
erdachte moord
t°jj 1 neurologe vrij
ikti n bosch - Een 56-jarige man
tiji Den Dungen, verdacht van
moord op zijn echtgenote is
leren op vrije voeten gesteld,
iman kon gaan nadat de
chtbank in Den Bosch tot de
ndusie was gekomen dat het
derzoek in de zaak rond de
imoorde neurologe onvolle-
;is. De zaak is terugverwezen
ar de rechter-commissaris
or nader onderzoek. De man
it ook verdacht van poging
doodslag op zijn 17-jarige
chter. De voorlopige hechte-
is geschorst op voorwaarde
de man geen contact op-
:mt met zijn dochter.
NMG: Netwerk
nor euthanasie
iecht - De artsenorganisatie
MG wil dat er voor medisch
icialisten in ziekenhuizen
rietwerk komt van collega's
zich meer verdiepen in de
iecten omtrent euthanasie.
reiKcialisten kunnen deze colle-
s dan raadplegen als hun pa-
ank nten een verzoek doen voor
der ensbeëindiging. De KNMG
itver eft minister Borst (volksge-
adheid) om subsidie ge
ver- sagd om 120 specialisten
ediï »r deze taak op te leiden,
chts
fgere BTW voor
>ui tische middelen
M
haag - Enkele hulpmidde-
voor blinden en slechtzien-
dtojfci komen vanaf 1 juli 2002
tijd der het verlaagde BTW-tarief.
je t heeft staatssecretaris Bos
dinsdag 30 APRIL 2002
aöe
lanciën) gisteren besloten,
gaat om bijzondere, vaak
maat gemaakte gezichts-
pmiddelen zoals telescoop-
jrismaloepbrillen, in een
gemonteerde kijkersyste-
n en tafelloepsystemen. Ook
kosten voor het aanpassen
deze hulpmiddelen aan de
ividuele handicap vallen on-
het verlaagde tarief.
1 tograaf crash
'1 akt foto's kwijt
het ungen - De politie heeft vo-
aril iweek een freelance foto-
af gearresteerd die foto's
I gemaakt van de wrakstuk-
ïvan de bij het Groningse
ik Hingen neergestorte F16 van
Belgische luchtmacht een
feve talightvliegtuig. Max Werk-
0p, inuitVeendam moest zijn
war 0. apparatuur en zes films
s de «veren.Werkman is volgens
:ides 'itievoorlichter Smedes gear-
iteerd omdat hij een ambte-
bevel negeerde en omdat hij
me verboden militair terrein fo-
maakte.
M irtuyn wil niet
ider Balkenende
teg
jj swuK - Pim Fortuyn is de po-
n dil ingegaan om een coalitie
t. Zo ÏVVD en CDA mogelijk te
lat ti ten. „Maar als het CDA de
otste wordt, ga ik het kabi-
niet in, zeker niet onder
)A-leider) Balkenende", al-
de leider van de Lijst Pim
tuyn. In een interview met
Reformatorisch Dagblad
ichrijft Fortuyn Balkenende
veel te jong en te onerva-
al kan hij misschien wel tot
mier uitgroeien'.
amer terug van
ces voor JSF'
noi 1 haag - De Tweede Kamer
wnt* rt nog vóór de verkiezingen
te 11 15 mei terug van reces voor
nm nmingen over de joint Stri-
,efj' fighter (JSF). Dat beweert
nm minste D66-Kamerlid Bak-
om indiener van een motie die
doel heeft de Nederlandse
tname aan de bouw van de
erikaanse straaljager onmo-
de ijk te maken. Volgens Bakker
roin ien
al benodigde dertig
he'1 ndtekeningen bij het presidi-
waarmee een vergadering
ens de vakantie kan worden
ïdwongen.
COMMENTAAR
den haag/gpd - Om tanken zon
der te betalen aan te pakken zijn
twintig tankstations gestart met
een project waarbij gerechts
deurwaarders en de politie
nauw samenwerken. De aanpak
kan worden versneld als deur
waarders toegang hebben tot
het kentekenregister bij de
Rijksdienst voor het Wegverkeer.
Demissionair minister Netelen
bos (verkeer) wil daar aan mee
werken als van de gegevens
geen misbruik wordt gemaakt.
Volgens brancheorganisatie Bo-
vag wordt jaarlijks 50.000 keer
getankt zonder af te rekenen en
lopen de pomphouders ruim
negen miljoen euro mis. De Ver
eniging Nederlandse Petroleum
Industrie (VNPI) waarin onder
meer Esso, BP en Shell zijn ver
tegenwoordigd, zegt dat het
aantal 'doorrijders' de afgelopen
vijf jaar is verdubbeld.
VNPI en Bovag vinden dat de
pakkans te gering is. „Vrijwel elk
tankstation kan dankzij came
ra's het kenteken registreren van
een wanbetaler. Maar de aangif
te bij de politie om verhaal te
halen, heeft lang niet altijd re
sultaat. Ongeveer een kwart van
de kentekens van de oplichters
is vals. Maar de politie geeft ook
lang niet altijd prioriteit aan de
verzoeken om op te treden", al
dus Bovag-woordvoerder De
Vries.
Woordvoerder Den Bakker van
de raad van Hoofdcommissaris
sen geeft toe dat de aanpak van
doorrijders 'niet bij elk korps de
hoogste prioriteit heeft'. „Het ri
sico van doorrijden is verhoogd
door de zelfbediening bij pomp
stations. Met minder personeel
verlaagje de kosten. Maar de
pompstationhouders moeten
nu niet de politie de verant
woordelijkheid in de schoenen
schuiven als de aanpak niet vlot
genoeg gaat", aldus Den Bakker.
Tot enkele jaren geleden kon
den pomphouders bij de Rijks
dienst voor het Wegverkeer
(RDW) via het kenteken de ge
gevens van de 'doorrijder' ach
terhalen. Maar door de nieuwe
privacywet is dat niet meer mo
gelijk.
De Bovag heeft demissionair
minister van verkeer en water
staat Netelenbos gevraagd om
deurwaarders inzage te geven in
de kentekenregistratie. Voor elke
aanvraag is de Bovag bereid om
de deurwaarder vijf tot tien euro
te betalen.
Mocht de toestemming niet bin
nen een jaar worden gegeven
dan overweegt de Bovag klanten
via betaalautomaten eerst te la
ten betalen voor het tanken. Er
zouden ook slagbomen bij de
pompstations kunnen komen.
„Maar dat zijn de allerlaatste
middelen waar wij aan denken",
aldus Bovag-woordvoerder De
Vries.
Netelenbos is tegen slagbomen
omdat die teveel hinder en ver
traging zouden opleveren.
Vanwege de privacywet weiger
de zij vorig jaar de Vereniging
Nederlandse Petroleum Indu
strie rechtstreeks inzage te ge
ven in het kentekenregister.
Daarom heeft deze vereniging
gekozen voor een proefproject
in samenwerking met gerechts
deurwaarders en de politie.
Twintig pompstations zijn gese
lecteerd voor de beoogde snelle
aanpak van doorrijders.
Het is de bedoeling dat de poli
tie vlot een aangifte verzorgt en
de deurwaarder vervolgens de
gegevens achterhaalt van de
doorrijder.
Bij het vorige week gestarte pro
ject zijn veertig doorrijders gere
gistreerd. „Het is nog te vroeg
om te vertellen in hoeverre het
effectief is. Maar als het bevalt
dan willen we het systeem op
grotere schaal gaan invoeren.",
aldus adjunst-directeur Van der
Steen van de VNPI.
Tot de grootste plagen van de Verenigde Staten behoort de
Iraakse dictator Saddam Hussein. De man die dit weekeinde
zijn 65ste verjaardag vierde, wordt in Washington gezien als
een volgend doelwit in de strijd tegen het terrorisme. De
Amerikanen denken zelfs aan een grondoorlog tegen de Beul
van Bagdad, zo lieten ze de afgelopen dagen doorscheme
ren. Hoe onfris het regime in Bagdad ook is, zo'n oorlog is
op dit moment een onverstandig idee.
Sinds het einde van de Golfoorlog worstelen de VS met het
probleem Hussein. Waar vader Bush er voor terugdeinsde
Hussein te verdrijven, zagen zijn opvolgers hun pogingen
een interne staatsgreep tegen het regime te ontketenen de
afgelopen jaren mislukken. Saddam Hussein is een bereken
de machtswellusteling, die hardhandig de oppositie onder
drukt en zijn buurlanden permanent bedreigt. De VN-con-
troles op zijn mogelijke chemische, biologische en nucleaire
wapenproductie lapt hij al jaren aan de laars. Aan zijn han
den kleeft zo veel bloed, dat de Joegoslavische oud-president
Milosevic vergeleken met hem een straatschoffie is. Saddam
is een regelrecht gevaar voor de stabiliteit in het Midden-
Oosten en - door zijn macht over grote olievelden - de wes
terse wereld. De wereld zou er kortom een stuk beter uitzien
zonder hem.
Toch is een oorlog tegen Irak op dit moment een hachelijk
avontuur. Hussein is in de Arabische wereld uitgegroeid tot
een symbool van anti-Amerikanisme. Hij kan, veel meer dan
het vroegere Taliban-bewind in Afghanistan, rekenen op
steun. Bovendien beschikt hij over een beter getraind leger.
Belangrijker is nog dat zoon-Bush er na 11 september in
slaagde een wankele alliantie tegen de Taliban op de been te
krijgen, maar dat zijn retoriek over de 'as van het kwaad' in
Europa en bij de gematigde Arabische landen niet aanslaat.
De Amerikanen nemen met hun verbale wapengekletter
kortom het risico dat ze op voorhand hun bondgenoten van
zich vervreemden. Vooral bondgenoten als Saudi-Arabië
hebben ze op dit moment hard nodig om het Palestijns-Isra-
elische conflict tot bedaren te brengen.
Een leerling stelt vragen aan de politici Rosenmöller van GroenLinks en Van Nieuwenhoven van de PvdA tijdens het verkiezingen-jeugddebat. Dit debat is een initiatief van de
Nationale Jeugdraad. Foto: ANP/Olaf Kraak
door Maarten Molenaar
den haag - Een verlaging van de stemgerechtigde leef
tijd van 18 naar 16 jaar levert vooral progressieve en ui
terst rechtse politieke partijen extra stemmen op.
Die overtuiging heeft Eddy Habben-Jansen, projectlei
der van de landelijke scholierenverkiezingen van het In
stituut voor Publiek en Politiek (IPP). Jongeren kiezen
volgens hem extremer dan de gemiddelde Nederlander.
De Nationale Jeugdraad pleitte gisteren tijdens het Ver-
kiezingsjeugddebat in Utrecht voor een referendum on
der 16- en 17-jarigen om hun behoefte aan stemrecht te
peilen. De Jeugdraad vindt dat de kieswet moet worden
gewijzigd als veel jongeren van die leeftijd willen stem
men.
Het doorvoeren van een leeftijdsverlaging betekent dat
er meer dan 300.000 potentiële kiezers bij komen.
Habben-Jansen dat vooral SP, GroenLinks, D66 en de
Lijst Pim Fortuyn daarvan zouden profiteren. Hij ba
seert zich op eerder stemgedrag van jongeren bij scha
duwverkiezingen op scholen voor voortgezet onderwijs.
Stemrecht vanaf 16 jaar is wereldwijd tamelijk onge
bruikelijk.
Volgens voorzitter De Jong van de Nationale Jeugdraad
mogen alleen inwoners van Brazilië, Cuba, Iran, Nicara
gua en enkele Duitse deelstaten vanaf die leeftijd stem
men.
De Jong is een groot voorstander van het verlagen van
de stemgerechtigde leeftijd in Nederland. „Wanneer
jongeren op jongere leeftijd stemrecht krijgen, kan in
het onderwijs op een veel concretere wijze begeleiding
bij de eerste keer stemmen worden geboden. Het geza
menlijk discussiëren over verkiezingen, partijprogram
ma's en het maken van politieke keuzes kan een belang
rijke stimulans zijn om ook op latere leeftijd te gaan
stemmen."
utrecht/gpd - Politiek Den Haag
voelt niets voor een verlaging
van de stemgerechtigde leeftijd
met twee jaar tot zestien. Moge
lijk komt er wel een referendum
onder middelbare scholieren om
hun belangstelling te peilen naar
de mogelijkheid om te stemmen.
Ook is de Tweede Kamer op dit
moment geen voorstander van
een 'maatschappelijke stage'
voor jongeren.
Dit bleek gisteren tijdens het
'verkiezingen jeugddebat' in het
De Bruijne Lyceum in Utrecht.
De Nationale Jeugdraad pleitte
daarbij voor het verlagen van de
stemgerechtigde leeftijd. „Er is
echt geen reden om dat niet te
doen", aldus de vooratter van
de raad, De Bruin. Een tijdens
het debat gepresenteerd onder
zoek van het Instituut voor Pu
bliek en Politiek noemt een van
de belangrijkste redenen voor
het verlagen van de leeftijd dat
er meer kiezers komen.
De politiek heeft echter bezwa
ren. Nummer twee van de WD-
lijst en demissionair minister
van economische zaken Jorrits-
ma vindt stemmen bij meerder
jarigheid horen, net als CDA-Ka-
merlid Van der Hoeven. SGP-
lijsttrekker Van der Vlies wil jon
geren eerst tijd geven om zich
rustig te oriënteren. De SP is
verdeeld en koos daarom niet
voor stemrecht, maar voor meer
invloed voor jongeren.
Tweede Kamervoorzitter en
nummer twee van de PvdA, Van
Nieuwenhoven is persoonlijk
wél voor verlaging, maar haar
partij nam het niet mee in het
verkiezingsprogramma. Daarom
pleit ze nu voor een referendum
onder jongeren naar de belang
stelling om te stemmen. Alleen
D66, GroenLinks en Leefbaar
Nederland zijn groot voorstan
der van stemrecht voor 16- en
17-jarigen.
Uit een ander onderzoek van de
Nationale Jeugdraad blijkt dat
28 procent van de jongeren aan
vrijwilligerswerk doet. Reden
om een discussie aan te zwen
gelen over een maatschappelijk
stage voor jongeren bij organi
saties zonder winstoogmerk.
Verplicht vrijwilligerswerk om
de betrokkenheid bij de samen
leving te versterken dus. Maar
ook dit ontmoette veel weer
stand. „Het woord 'verplicht' en
vrijwilligerswerk gaan niet sa
men", aldus Van Nieuwenho
ven. „Echt belachelijk om naar
de overheid te wijzen om dit te
regelen", meent Van Boxtel.
„Dat wordt een bende. Opge
legd pandoer helpt geen moer.
den haag/gpd - Het Centrum
Informatie en Documentatie Is
raël (CIDI) opent morgen een
hotline waar antisemitische
voorvallen kunnen worden ge
meld. Ook staat de telefoonlijn
open voor algemene vragen
over de situatie in Israël.
Het CIDI krijgt de laatste weken
honderden telefoontjes en e-
mails binnen met vragen over
de onrustige situatie in het Mid
den-Oosten. De vragen gaan
vooral over de politieke ontwik
kelingen. Ook komen er tele
foontjes van mensen die bang
zijn voor toenemend antisemi
tisme in Nederland.
„Om de druk op het algemene
telefoonnummer weg te nemen,
hebben we besloten een crisis
centrum op te richten", zegt
woordvoerster Peersmann. De
lijn is volgens Peersmann vooral
bedoeld om bellers correcte in
formatie te geven over de ont
wikkelingen in Israël. Die infor
matie krijgt het CIDI recht
streeks uit Israël.
De hotline blijft in de lucht zo
lang het onrustig blijft in het
Midden-Oosten.
Naast het geven van informatie,
wil het CIDI slachtoffers van an
tisemitisme helpen met het
doen van aangifte.
daarover. Vervolgens wordt elk
halfjaar getoetst of voortzetting
nog noodzakelijk is.
Molenkamp vermoedt dat er
een preventieve werking uitgaat
van de EBI. Sinds halverwege de
jaren negentig is er geen enkele
gijzeling meer geweest in een
Nederlandse gevangenis.
„Mensen weten dat ze bij de
minste vluchtpoging of -plan de
kans lopen hier te worden ge
plaatst."
vught/gpd - De Extra Beveiligde
Inrichting (EBI) in Vught staat
half leeg. Momenteel zijn der
tien van de 24 cellen bezet. „De
EBI is in zekere zin slachtoffer
van zijn eigen succes", zegt di
recteur Molenkamp.
De EBI was destijds het ant
woord van Justitie op een reeks
gewelddadige ontsnappingen.
Er worden uitsluitend vluchtge
vaarlijke gevangenen geplaatst.
Een speciale commissie beslist
door Paul Koopman
den haag - Is de politiek 'verwor
den tot entertainment', zoals SP-
fractieleider Jan Marijnissen be
weert, of heeft RTL4 afgelopen
zaterdag toch een fatsoenlijk
lijsttrekkersdebat georganiseerd?
Dig Istha, voormalig campagne
leider van Wim Kok, meent dat
de lijsttrekkers niet moeten mek
keren.
„Regel één in campagnetijd is:
speel nooit een uitwedstrijd",
verkondigt Dig Istha. Met stij
gende verbazing volgt de Am
sterdamse communicatie-advi
seur de discussie die is losgebar
sten naar aanleiding van het
RTL-verkiezingsdebat afgelopen
zaterdag. Twee dagen na dato
struikelen fractieleiders over el
kaar heen met spijtbetuigingen.
Zo hadden ze het achteraf be
treurd, de commerciële zender
had van serieuze politiek een
'pauzenummer in een variété-
act' gemaakt, mopperde fractie
leider Rosenmöller van Groen
Links.
Zinloos gemekker achteraf,
vindt Istha. „Voordat je aan zo'n
debat deelneemt, moet je zor
gen dat je de omstandigheden
kent. Worden er filmpjes ge-
VERKIEZINGEN
draaid, wat wordt daarin be
weerd, wie zit waar, wat voor
publiek zit er in de zaal, is er een
kennisquiz? Ik vond het debat
van RTL4 zelf best grappig.
Maar het is verbijsterend dat de
campagneteams hun fractielei
ders er zo slecht op hebben
voorbereid. Ik had 'mijn' Mel-
kert nooit zo naar binnen ge
stuurd."
Istha heeft enig recht van spre
ken. In 1994 'deed' hij de cam
pagne van Wim Kok. Frits Wes
ter, zaterdag de presentator van
het RTL4-debat, begeleidde toen
CDA-leider Brinkman. Istha:
„Wij hadden in die tijd ook een
showachtig programma met
Ruud Gullit, Nelson Mandela,
Paul Witteman en Kok dus. We
hebben alles tevoren doorgeno
men, Witteman werd er gillend
gek van. Maar zo pakken ze het
in de VS ook aan. Daar laten
presidentskandidaten zich echt
niet onvoorbereid een catwalk
opsturen."
Moeten fractieleiders wel in een
pauzenummer van de Sound-
mixshow willen optreden, was
één van de vragen die meteen
na het debat werd gesteld. De
fractieleiders kregen 15 secon
den de tijd om een stelling te
poneren en mochten daar ver
volgens tien minuutjes over de
batteren. Istha vindt de vraag
onzinnig. „Natuurlijk moet je je
neus niet voor zo'n programma
ophalen. Er keken tussen de
twee en vier miljoen mensen
naar! Het is heel simpel: als je
wilt dat veel mensen kijken, dan
hoort daar entertainment bij.
Anders kijken al die kiezers
niet."
Entertainment en politiek, het is
een ongemakkelijke verhouding
maar geen nieuw verschijnsel,
aldus Istha. Ook Joop den Uyl
deed er al aan mee, en dit cam
pagneseizoen voerden lijsttrek
kers reeds lollige gesprekken
met 'Tippie de clown' in de
show van Paul de Leeuw, ver
sloeg Melkert zondag een voet
balwedstrijd en zette hij zich
eerder aan het schapenscheren,
evenmin een serieuze politieke
activiteit. Istha: „Het leven is
hard. Een politicus moet van
daag de dag ook in vijftien se
conden een boodschap kunnen
vertellen. Kun je dat niet, dan
deug je niet voor het vak."
De zes lijsttrekkers zaten er bij
RTL4 volgens Istha allemaal 'on
gemakkelijk' bij. De communi
catie-adviseur: „Ze straalden uit:
ik ben in de verkeerde kroeg be
land en ik kan niet meer weglo
pen want dat is zo ongezellig.
Schooljongens. En de presenta
tie door het duo Wester en
Schrijver was ongelukkig. Zoals
Loretta Schrijver zich naar adem
happend door Fortuyn van de
mat liet vegen. Tsjongejonge!"
Samen waren de lijsttrekkers
heel goed in staat geweest om
vooraf de regie van het pro
gramma aan te passen, meent
Istha. „Dat deden we vroeger
ook, als je samen optrekt ben je
niet machteloos tegenover een
publieke omroep." Het verwijt
dat RTL in het belang van de
kijkcijfers misbruik heeft ge
maakt van politieke kanonnen
zou onterecht zijn. „Want een
commerciële omroep heeft nu
eenmaal andere doelstellingen
en dat kun je weten. Reclame en
kijkers. Nou, daarin is deze om
roep goed geslaagd."
yerseke/gpd - De WD gaat
de discussie over kernenergie
in Nederland openbreken.
Lijsttrekker Dijkstal kondigde
dat gisteren aan tijdens een
bezoek aan Zeeland. „We
kunnen die discussie niet
blijven onüopen. Nederland
wil geen kernenergie produ
ceren, maar importeert die
wel uit het buitodand. Dat is
hypocriet."
De WD is daarom van plan
kernenergie een plaats te ge
ven in de onderhandelingen
voor een nieuw kabinet. Al
thans, mocht het voor de li
beralen zover komen en
mocht de rechtbank in Den
Bosch bepalen dat de over
heid geen keiharde afspraak
heeft gemaakt met de kern
centrale Borssele over slui
ting in 2003. „In dat geval
zullen we de discussie her
openen. Uiteraard met een
paar mitsen en maren, want
zorgvuldigheid staat voor
op"", stelde Dijkstal.
Het afval is namelijk het grote
probleem, merkte hij op. Hij
wil dat daar een goede oplos
sing voor komt. Opslag onder
de grond in bijvoorbeeld
zoutkoepels is een optie.
