'Soms denk ik: meid, je bent
al veertig, doe effe normaal'
OOG in OOG
G
G
G
G
G
G
v
De vragen
De regels
flfc-
SiÖi-
-Öüfll
ZATERDAC
27 APRIL
2002
ER
BU
Erna Sassen, geboren in
1961 in Beverwijk, kreeg
bekendheid als zuster
Suzanne in de tv-serie
'Medisch Centrum West'.
Zij speelde na de Acade
mie voor Kleinkunst in
verschillende eigen pro
ducties, solo of met an
deren. Verhuisde via
IJmuiden naar Haarlem.
Sassen is mo-
/menteel te
zien in de
eigen voor
stelling
'Bloed', sa
men met
Bruun Kuijt (24
en 25 mei te zien in het
Leidse LAKtheater). Ge
trouwd met regisseur Ai-
ke Dirkzwager. Ze heb
ben twee kinderen van
zes en drie jaar.
Erna Sassen: „Ik erger me soms aan mezelf. Zo vind ik het moeilijk bekenden uit te nodigen om naar me te komen kijken. Dan voel ik me verantwoordelijk voor
hun gevoel." Foto: United Photos De Boer/Poppe de Boer
door Margot Klompmaker
- ft
1. Wanneer bent u voor het laatst
enorm boos geweest?
„Vanochtend. Ik moest gisteravond spelen
in Haaksbergen. Nou, da's echt ver. En ik
werd al om half zeven wakker. Eigenlijk
hoef ik pas om half acht op voor de kinde
ren. Op zo'n moment voel ik me helemaal
niet lekker, omdat ik te weinig geslapen
heb. Dan wordt het me gewoon te veel. Ik
kon me nog net inhouden toen ik mijn
dochter bij de crèche afleverde, maar een
maal thuis had ik reuze zin de boel kort en
klein te slaan. Het zat me tot hier. Ik ben
dus maar weer m'n bed ingedoken en toen
was het over. Ik ben 's ochtends sowieso
niet op mijn best. Da's het onhandige van
mijn vak. Ik kom laat thuis, maar de vol
gende ochtend staan wel de kinderen weer
voor mijn neus. Mijn man en ik proberen
de zorg zoveel mogelijk te delen, maar ik
vind de combinatie spelen-gezin zwaar."
8. Wordt u met het ouder
worden optimistischer of
pessimistischer?
„Optimistischer. Hoewel Het wisselt. Ik
word optimistischer over mezelf en hoe ik
in het leven sta. Ik krijg steeds meer zelfver
trouwen. Ik vind mijn weg wel, ook als het
even niet lekker gaat. Maar in mijn werk
word ik steeds pessimistischer. Vooral nu ik
de verantwoordelijkheid voor twee kinde
ren heb. Nederland zit zo vol theaterpro
ducties. Er is een gigantische overkill. Je
moet jezelf er echt tussen próppen. En ik
houd er niet van om mezelf te moeten ver
kopen. Ik heb een tijdlang niet gespeeld en
moet weer een publiek opbouwen. Bij mijn
vorige voorstellingen zaten wel tweehon
derd mensen op een avond. Eigenlijk bela
chelijk, want ik begon toen net. Maar dat
publiek kwam vanwege mijn rol in Medisch
Centrum West. Nu heb ik zes jaar lang geen
eigen voorstelling en televisiewerk gedaan.
We trekken tachtig tot honderd man op een
avond. Vind ik nog veel, maar in een grote
zaal verzuipt dat aantal. En dan slaat bij mij
de twijfel toe.
Vorige week ging het niet zo lekker en had
den we een paar keer heel weinig publiek.
Op zo'n moment denk ik: 'moet ik hier mee
doorgaan?' Een voorstelling bedenken en
op het podium neerzetten kost ontzettend
veel energie. Meer dan een rol spelen in
een bestaande, grote productie. Ik ben ver
antwoordelijk voor het geheel, en niemand
anders. En als mensen in de zaal niet rea
geren op de juiste momenten, maakt me
dat onzeker. 'Is het wel leuk, doe ik het wel
goed?', vraag ik me dan af."
14. Wat kan u in mensen
vreselijk ergeren?
,,Aan mensen die alles voor je bedisselen.
Laatst in de trein kwam er een vrouw te
genover Bruun en mij zitten. Zo'n regelaar-
ster die de hele tijd haar zus en zwakzinni
ge broer zat te commanderen. We kregen
het allebei meteen benauwd. Iemand die
overal bovenop zit en anderen geen ruimte
laat. Dat vind ik verschrikkelijk. Ik kan me
ook ergeren aan geluiden, zoals smakken of
de neus ophalen. Of mensen die zitten te
trommelen op tafel of met hun voeten wie
belen. Mijn zoon loopt soms van die rare,
keiharde geluiden te maken, heel hoog, als
een soort sirene. Hij heeft het zelf niet eens
in de gaten. Daar kan ik gek van worden.
Maar ik erger me het meest aan me ge
claimd voelen. Ik heb moeite met grenzen
stellen. Vroeger meer dan nu. Er zijn tijden
geweest dat ik nergens meer naar toe ging.
Ook niet naar dingen die ik leuk vond. Het
gaat inmiddels veel beter. Maar met ver
jaardagen heb ik nog steeds problemen.
Soms hangt ergens een bepaalde sfeer en
wil ik het liefst meteen weer weg. Maar dat
doe je niet zo gauw, ergens binnenkomen
en meteen weer opstappen. Dat durf ik al
leen bij mijn familie.
Ik vind het belangrijk om me vrij te voelen.
Te veel moeten maakt me gek. Met mijn
gezin moet ook van alles, dat maakt dat ik
soms kwaad word om niks. Al dat geregel
als je ergens naar toe wilt. Daarvan kan ik
het Spaans benauwd krijgen. Alles moet
binnen een bepaalde tijd en het moet alle
maal snel. En ik ben de enige die het kan
doen. Tenminste, dat dénk ik."
31. Welke dag zou u willen
overdoen?
„De bevalling van mijn zoon. Halverwege
dacht ik: ik wil dood. Maar eigenlijk vond ik
het geweldig. Mijn man werkte toen in
Friesland en ik was al een beetje zenuw
achtig, maar gelukkig was hij op tijd thuis,
's Avonds gingen we nog even wat drinken
in de kroeg. Ik kreeg zulke harde buiken dat
ik niet meer kon zitten. Om half twee 's
nachts braken de vliezen. We hadden een
leuke vroedvrouw, een vriendin van mijn
zus. Bij haar voelde ik me heel vertrouwd.
Om half negen in de ochtend is Mats gebo
ren. Ik had geen persweeën en ben hur
kend bevallen. Dat was makkelijker. Het
ging helemaal te gek, geen knip, geen
scheur, niks. En zeven uur is heel schappe
lijk. Ik had sterk het idee dat het een meisje
zou worden, al had ik wel een paar keer
over een jongen gedroomd. Ik hoopte dat
ie op mijn oudste broertje zou lijken, zo'n
slome knul. Ik ben dol op jongens. Mats is
een supercadeau. Mijn dochter Micky ook,
maar die bevalling verliep veel hectischer."
45. Wat is in uw werk uw
grootste frustratie?
„Omdat ik freelance werk, is er altijd finan
ciële onzekerheid. Voor elke productie
moet ik helemaal opnieuw beginnen. Het is
niet eens zozeer de creativiteit die je steeds
weer ergens vandaan moet halen om een
voorstelling te maken. Ik vind het enig om
zelf een stuk zelf te schrijven, maar ook dat
heeft zijn beperkingen. Ik kan dat niet elk
jaar. Ik moet er rust en ruimte voor heb
ben. Het zou lekker zijn om bijvoorbeeld
twee seizoenen bij een gezelschap te spe
len, en dan het derde jaar zelf weer iets ma
ken. Dat zou me een zekere rust en financi
ële zekerheid geven. Bovendien werk ik dan
weer met andere mensen en doe ik nieuwe
ervaringen en ideeën op. Ik speel niet vaak
in toneelproducties, maar ik ben eigenlijk
ook geen actrice. Ik heb wel een aantal mu
sicals gedaan en twee seizoenen met Frank
Groothof de opera Fidelio gespeeld."
10. Wanneer was u voor het
laatst zenuwachtig?
„Gisteravond nog, voor ons optreden. Ik
ben altijd nerveus voor voorstellingen.
Laatst speelde ik in Arnhem. Toen schrok ik
vreselijk, want ik zag een bekende zitten in
het publiek. Tenminste, dat dacht ik. 'Oh
God, ik ben niet naar haar voorstelling ge
weest, en nu zit ze wel bij mij', schoot het
door me heen. Door de opwinding ging ik
hyperventileren. Fout, dus. Mijn adem
raakte helemaal van slag. Vreselijk, want in
deze voorstelling moet ik veel en lang ach
ter elkaar praten, dansen en zingen. Ik had
geen tijd om te herstellen. Na de voorstel
ling was ik kapot van de inspanning om
overeind te blijven."
13. Gelooft u in liefde op
het eerste gezicht?
„Zeker, want dat is me overkomen met
mijn man. Ik zocht een regisseur voor een
nieuwe voorstelling. Iemand zei: 'Je moet
Aike vragen'. Ik belde naar de Toneel
schuur waar hij toen net een voorstelling
aan het regisseren was. Ik ging naar de pre
mière om kennis te maken. Ik zat achter in
de zaal, hij voorin. Na afloop van de voor
stelling kwam hij het toneel op. Ik zag dat
hij een baard had en een coltrui droeg.
Mooi, dacht ik, daar val ik helemaal niet op.
Maar toen we even later aan elkaar werden
voorgesteld, keek ik hem in zijn ogen en
dacht: precies mijn type... Gek hè, dat je dat
ziet aan iemands blik. Hij heeft iets heel
rustigs in zijn ogen, iets van 'Ik red me wel'.
We raakten in gesprek. Hij vroeg wat ik had
gedaan en ik zat een beetje dom te gieche
len. Dat vond hij wel komisch. Tijdens het
gesprek legde hij zijn hand iets te lang op
mijn been. Vond ie zelf ook, vertelde hij me
later."
29. Van welke beroemdheid
greep de dood u het meeste aan?
„Lady Di. Omdat haar leven zo'n sprookje
leek. En abrupt doodgaan maakt duidelijk
dat alles betrekkelijk is. Ik had hetzelfde
met Sylvia Millecam. Ik schrok me kapot
toen ik hoorde dat ze dood was. Ze was
zo'n levendige vrouw. Ik had wel in een
roddelblad gelezen dat ze ziek was, maar ik
dacht: het zal wel een ontsteking zijn of zo
iets. Sylvia was zo'n energieke meid, zo le
venslustig. Maar de dood van Diana vond
ik het ergst. Je houdt er geen rekening mee
dat iemand die zo jong en knap is kan
doodgaan. En dat die twee jongens van
haar zonder moeder verder moeten. Het le
ven is maar een heel dun draadje. Herman
Brood, vond ik ook erg. Ik voel me per
soonlijk in de steek gelaten door iedereen
die zelfhioord pleegt. Dat is niet de af
spraak, vind ik. Je laat je omgeving zo ont
zettend in de steek als je je van kant
maakt."
49. Denkt u te weten wat
uw partner in u ziet?
„Ik denk dat hij is gevallen op mijn energie.
Maar die levendigheid kan ook doorslaan
naar drukte en onrust en daar wordt hij
soms gek van. Ik kan heel vrolijk zijn, maar
ook serieus en zwaar op de hand. Mis
schien is die vrolijkheid mijn manier om
mijn emst te compenseren. Vroeger wel in
elk geval. Op school hing ik de clown uit
om de minder prettige gevoelens in mezelf
te overschreeuwen. Ik vind het nog steeds
een heel gepuzzel om uit te vinden wie ik
werkelijk ben. Mijn vader zei vroeger vaak:
'Doe niet zo nerveus'. Maar het is lang niet
altijd nervositeit. Soms ben ik gewoon heel
vrolijk. In mijn onzekerheid heb ik de nei
ging dat gevoel te censureren. Als ik heel
druk en vreselijk enthousiast ben, denk ik:
'meid, je bent al veertig, doe effe nor
maal'."
20. Wat is uw slechtste
eigenschap?
„Dat is duidelijk hè: ik vul te snel in. Soms
blijf ik te weinig bij mezelf en wacht niet
rustig af wat er gaat gebeuren of wat een
ander gaat doen of zeggen. Ik ga bij voor
baat al in de verdediging of voel me mis
kend. Het wordt wel beter, omdat ik pretti
ger in mijn vel kom te zitten. Ik vind het le
ven leuker dan vroeger. Maar bij het maken
van een nieuwe voorstelling komen toch al
tijd weer die onzekerheden. 'Daar gaan we
weer', denk ik op zo'n moment. Ik voel me
dan een enorme kruk. Dat is op zich niet zo
erg, want dat gevoel gaat ook snel weer
over. Het is prettig dat ik nu een beetje in
balans kom. Ik kan mezelf erg veroordelen
om die tegenstellingen in mijn persoon.
Dat drukke aan de ene kant en aan de an
dere kant de somberheid, waardoor ik me
terugtrek en niet kan doen wat ik wil doen.
Ik erger me soms aan mezelf. Zo vind ik het
moeilijk bekenden uit te nodigen om naar
me te komen kijken. Dan voel ik me verant
woordelijk voor hun gevoel. Zit ik in de
stress of ze het wel leuk vinden. Die span
ning kan ik niet aan. Dus vraag ik liever niet
of mensen willen komen. Dan hoef ik me
daarover niet druk te maken."
finish
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Wanneer bent u voor het laatst enorm boos
geweest?
Op welke plek buiten Nederland zou u een
jaar willen wonen?
Als u nu een ander beroep zou mogen
kiezen, wat zou u dan worden?
Wat zult u nooit weggooien?
Welk kunstwerk (boek, schilderij, beeld, lied,
cd) zou u gemaakt willen hebben?
Waarover heeft u in uw leven het meeste
verdriet gehad?
Gaat u liever om met mannen
of met vrouwen?
Wordt u met het ouder worden
optimistischer of pessimistischer?
Van welk bedrijf of welke instelling zou u
directeur willen zijn?
Wanneer was u voor het laatst
zenuwachtig?
Als u vandaag ineens alles zou durven, wat
zou u dan als eerste doen?
Wat zou u willen veranderen
aan uw jeugd?
Gelooft u in liefde op het eerste gezicht?
Wat kan u in mensen vreselijk ergeren?
Wanneer heeft u voor het laatst te veel
gedronken?
Welke rol in welke film had
u willen spelen?
Van wie zou u een toegestoken hand
weigeren?
Wat vindt u opwindend?
Vindt u zichzelf aantrekkelijk?
Wat is uw slechtste eigenschap?
Heeft u een euthanasieverklaring getekend?
Waar geeft u het meeste geld aan uit?
(Woning en auto buiten beschouwing
gelaten)
Heeft u wel eens een
belangrijke vriendschap verbroken?
Op welke terreinen heeft volgens u de
andere sekse het gemakkelijker?
Zijn er onderwerpen waarover tegen u geen
grappen gemaakt mogeh worden?
Is seksualiteit belangrijk in het leven?
Welk tv-programma moet meteen van het
scherm worden gehaald?
Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
Van welke beroemdheid greep de dood u
het meest aan?
Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
Welke dag zou u willen overdoen?
Wat is de karaktertrek waarvan u wilt dat
mensen zich u erom herinneren?
In welke andere periode had u graag
geleefd?
Wanneer was u voor het laatst verliefd?
Bent u trouw?
Bent u gelovig?
Wat zou u graag beter kunnen?
Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederland?
U mag vier mensen - onder wie ook
overleden personen - uitnodigen vpor een
dinertje. Wie kiest u?
Welke kus zou u willen overdoen?
Waar krijgt u kippenvel van?
Wie bewondert u?
Gaat u wel eens alleen uit?
Wat was uw slechtste beslissing?
Wat is in uw werk uw grootste frustratie?
Wat was uw angstigste moment?
Wanneer hebt u voor het laatst een leugu
(tje) gebruikt?
Wat is de grootste wetsovertreding die u
heeft begaan?
Denkt u te weten wat uw partner in u ziet?
Wanneer beschouwde u zichzelf
als volwassen?
De geïnterviewde gooit telkens een dobbelsteen
met twintig vlakken, om te bepalen welke vraag
hij (of zij) krijgt voorgelegd. Voor de eerste vraag
wordt gerekend vanaf nul. Bij de volgende
negen worpen wordt er doorgeteld, waarbij na
vraag 50 weer vraag 1 volgt. Komt iemand op
een vraag die hij al heeft beantwoord, dan moet
die worp over.
O
