Kabinet wil van VS uitstel JSF
BINNENLAND
Files voor de veerboot
WlHSTf*
600 kunstenaars exposeren
Priesters
Eén op de acht artsen
wordt toch geen dokter
Drie jaar gevangenisstraf voor vliegtuigspotters
'Veel Afghaanse
misdadigers
in Nederland'
'Stem op CDA is
stem op Fortuyn'
'Vaste klant' Bernhard opent geriatische vleugel UMC
Steeds minder waardering voor Melkert
VOC-replica bereikt Noordzee
den helder - Niet alleen voor de
veerboot naar Texel stonden gis
teren lange rijen wachtenden.
Rond 15.00 uur gistermiddag
meldde de ANWB al 47 files met
een totale lengte van 227 kilome
ter. Naar verwachting zullen 2,5
miljoen Nederlanders vertrekken
voor een korte of lange vakantie.
Dat is twee keer zoveel als vorig
jaar. De bond schat dat anderhalf
miljoen Nederlanders in eigen
land blijven, een miljoen reizigers
vertrekt naar het buitenland.
Foto: ANP/Juan Vrijdag
(advertentie)
I DE GROOTSTE KUNSTBEURS VAN NEDERLAND!
VRIJDAG 26 APRIL
19.00 - 22.30 uur 1
ZATERDAG 27 APRIL 1
10.00 - 22.30 uur
ZONDAG 28 APRIL
10.00 - 18.00 uur
AH0Y, Rotterdam
Rotterdam-Zuid
rtycentrum
nray in brand
Ly - Partycentrum De Wit-
Teve in Venray is gisteren
feitelijk door brand ver-
Alleen een recent ge
il gedeelte van het zalen-
lex is gered. Toen de
6 uitbrak, waren tachtig
ken in het gebouw aanwe-
Jj waren daar voor een di-
i-uitreiking. Alle mensen
kn het pand ongedeerd
pn verlaten. Volgens getui-
Jou de brand zijn veroor-
Idoor kortsluiting in de
(lachineruimte.
ittien jaar voor
ortvluchtige
lem -Een 27-jarige voort-
itige man uit Amsterdam is
ia| [ten in Haarlem wegens
id veroordeeld tot een ge-
enisstraf van achttien jaar.
tegen hem levenslang
L Justitie is al bijna drie
lp zoek naar de man. De
bank acht bewezen dat de
mei 1999 een 17-jarige
«An uit Amersfoort heeft
I geschoten.
veel gif in
elpdieren
t3
- De schelpdiervisserij
Noordzee, Waddenzee en
is gisteren uit voorzorg
,zj. legd. De concentratie van
hj fAmnese Shellfish Poison
in de schelpdieren is ver
1. Het gif kan leiden tot
ïgenverlies. In het Greve-
nmeer is een dag eerder al
stervisserij gestaakt. Zowel
gn ;n ASP wordt door algen
ojo M*
n verongelukt
ens proefrit
'eb
oe( m - Een 40-jange inwoner
0E emewoude is gisteren, tij-
n| een proefrit, bij het Friese
g ïm verongelukt. Het
jscj, offer zat als passagier in
ltor uto die vermoedelijk door
2J:, ;e snelheid in een sloot te-'
1(jgj cwam. Twee andere inzit-
jnei n raakten gewond.
erderheid
j 5^ isum - Een kleine meer-
id van de Nederlandse
en 'Drionpil'
g (54 procent) heeft
[j^jlbehoefte aan een medicijn
rs, Ifstandig een einde te
i h, n maken aan het leven
s eer men 'levensmoe' is.
inj, de drie mensen zegt wel
I lil van Drion' te willen.
['ea ijkt uit een peiling van het
,ejg Van de groep die de pil
3P, 1 heeft 59 procent er be-
jgjg,, tegen als anderen de be-
;ho, ing zouden hebben over
rïjs ergelijk medicijn.
8 keersbord
don lehoekspiegel
itaal
astt mg - De dodehoekspiegel
n m af volgend jaar verplicht
11e vrachtauto's met een
landse kenteken. Boven-
e omt er een speciaal ver-
lord, waarmee gemeen-
laalde wegen bijvoor-
bij scholen, ook voor bui-
(jj g dse vrachtwagens zonder
iterii °ekspiegel kunnen af-
eb l Het kabinet heeft dit
:n besloten. Het is nog
end hoe het nieuwe ver-
lord eruit gaat zien.
menstunt
d Bin Laden
ind;:n
stva
n op zoom - Met teksten
>oral y°u en no8 wat rrün-
ooie kreten met Bin La
de hoofdrol dachten
6-jarige leerlingen van
iunl 'Uerlyceum in Bergen op
een leuke examenstunt
ben bedacht. In de nacht
tiïdi oensdag op donderdag
*izezo'n 160 vierkante
aan graffiti op de fietsen-
g, muren en ramen van
choolgebouw. De school-
ie schakelde meteen de
in en de daders konden
orden achterhaald. Hun
nog onbekend.
ydrug GHB
er opiumwet
Mc - De partydrug GHB
inder de opiumwet te
1 waardoor de handel erin
ïlijker is aan te pakken,
eft het kabinet gisteren
en. Voor de stoffen zolpi-
n PMMA geldt hetzelfde,
gs is in internationaal
id besloten dat deze stof-
leten worden verboden,
land is verplicht de wet-
daaraan aan te passen.
;gen voor
;e Maxima
Wc - De vlag gaat voort -
top de verjaardag van
s Maxima. Op 17 mei
n alle gebouwen van de
'erheid de vlag met oranje
uit, zo heeft het kabinet
en. Het vraagt gemeenten
tóncies hetzelfde te doen.
rs en bedrijven mogen
iten wat zij doen.
zaterdag 27 april 2002
leiden - In Nederland lopen tus
sen de 150 en 300 Afghaanse
oorlogsmisdadigers rond die op
grond van hun verleden zijn af
gewezen als asielzoeker, maar
die niet kunnen worden uitgezet
naar het land van herkomst.
Hun dossiers van deze misdadi
gers liggen in veel gevallen al ja
ren op de plank bij een speciaal
team van justitie dat zich bezig
houdt met de opsporing en ver
volging van oorlogsmisdadigers.
Het team, dat in 1995 is opge
richt. heeft nog niet één zaak
voor de rechter weten te krijgen.
Dat meldt Tweede-Kamerlid
Van Oven, justitiewoordvoerder
voor de PvdA en é^van de be
langrijkste pleitbCTDrgers van
een intensieve vervolging van
oorlogsmisdadigers die als asiel
zoeker naar Nederland zijn ge
komen. ,,We moeten erin slagen
om in ieder geval in een aantal
van die zaken tot vervolging te
komen. Als daar vervolgens aan
zienlijke straffen uit komen, dan
wordt het voor andere oorlogs
misdadigers minder aantrekke
lijk om naar Nederland te ko
men". aldus Van Oven.
De vervolging van de oorlogs
misdadigers wordt volgens de
PvdA'er bemoeilijkt door twee
factoren: een gebrek aan mens
kracht in Nederland en gebrek
aan medewerking vanuit Afgha
nistan. Op beide punten ziet hij
echter verbetering. ..Onder druk
van de Kamer is pas besloten
het speciale justitieteam uit te
breiden naar 32 man. En ik sluit
niet uit dat er in de toekomst
meer samenwerking komt met
justitie in Afghanistan."
COMMENTAAR
De katholieke kerk in Amerika staat in brand, en dat leidt
ook elders binnen de geloofsgemeenschap tot opschudding.
Aanleiding zijn de tientallen gevallen van seksueel misbruik
van minderjarigen door priesters, die de afgelopen tijd in de
VS boven tafel zijn gekomen. Maar de zaak wordt verergerd
door de weinig doortastende manier waarop de geestelijke
leiding van de kerk daarmee meent te moeten omgaan.
Paus Johannes Paulus II ontving deze week persoonlijk in
het Vaticaan de Amerikaanse kardinalen in een poging de
crisis te bezweren. Hoofddoel van de tweedaagse bijeen
komst was het opstellen van regels 'die het gevoel van veilig
heid en rust in de gezinnen en het vertrouwen van de gelovi
gen in de priesters moeten herstellen'. Er moesten specifieke
richtlijnen komen voor de Amerikaanse situatie. Maar waar
de paus eerst glashelder zijn afkeuring onder woorden
bracht, bleven de daden van de kardinalen vervolgens ach
ter.
De kerkleiding wilde per se niet de indruk wekken te zwich
ten voor de druk van de Amerikaanse gelovigen, die roepen
om een 'zero tolerance'-beleid. In plaats daarvan worden al
leen geestelijken die herhaaldelijk over de schreef gaan
voortaan ontslagen. Dat is overigens vooruitgang vergeleken
met de praktijk waarbij alles met de mantel der liefde werd
bedekt en een pedofiele priester die zich vergreep aan kinde
ren slechts werd overgeplaatst. Maar het is tegelijk zo voor
zichtig, dat het krampachtig aandoet.
De schade wordt nog vergroot omdat Rome opnieuw een
fundamentele discussie over het celibaat heeft vermeden. De
aandacht richtte zich vooral op het 'verband' tussen homo
seksualiteit en pedofilie, het klemmende korset van het celi
baat blijft als onderwerp taboe.
Natuurlijk had de Nederlandse kardinaal Simonis gelijk toen
hij deze week waarschuwde tegen het 'overtrokken beeld
alsof priesters niet deugen'. Gelukkig ook gaat de Nederland
se kerkprovincie verstandiger om met voorvallen van mis
bruik. Maar door de onbevredigende uitkomsten van het Va
ticaanse overleg deze week lijdt de katholieke kerk wereld
wijd schade.
kalamata/gpd - Vliegtuigspotters Patrick
Dirksen en Frank Mink zijn gisteren door de
rechtbank in het Griekse Kalamata wegens
spionage veroordeeld tot drie jaar gevange
nisstraf, met aftrek van de maand cel die ze
vorig jaar al hebben uitgezeten. De uitvoe
ring van de straf is echter opgeschort tot de
behandeling van het hoger beroep. De ver
oordeelde vliegtuigspotters - er stonden ook
twaalf Britten terecht - mogen de behande
ling van het hoger beroep in eigen land af-
wachten.Eindhovenaar Dirksen (27) rea
geert geschokt op het vonnis. „Niemand
verwachtte vrijspraak, maar zo'n zware straf
is ongelofelijk. Üc ben nu een crimineel. We
hebben in de ogen van de Grieken mis
schien wetten overtreden maar het was
geen opzet. We wisten het niet, geef ons dan
een boete, maar geen drie jaar cel. Dit is ab
surd", aldus Dirksen. Lotgenoot Mink uit
Lelystad kon na de uitspraak niets meer uit
brengen. De Griekse openbare aanklager
verdeelde de veertien spotters gisteren in
twee groepen. Het merendeel, waaronder
de Nederlanders, heeft aantekeningen ge
maakt van vliegtuignummers. Tegen hen
eiste hij de maximumstraf voor lichte spio
nage, vijf jaar cel. Een klein deel maakte
geen notities, maar werd aangemerkt als
'psychisch' medeplichtig. Daarvoor werd
twee jaar geëist. Na een beraad van een uur
legden de drie rechters de eerste groep drie
jaar cel op, de tweede groep een jaar.
den haac/cpd - Het kabinet pro
beert bij de Amerikanen uitstel te
krijgen voor een eventuele on
dertekening van het contract
voor de gevechtsvlieger Joint
Strike Fighter (JSF). Als dat moge
lijk is, kan een nieuwe Tweede
Kamer of een nieuw kabinet tot
deelname besluiten, aldus pre
mier Kok gisteren na afloop van
de ministerraad.
In de Verenigde Staten was gis
teren niet te achterhalen of uit
stel mogelijk is. Maar weigert
Amerika, dan besluit het kabinet
volgende week wat het doet. Ne
derlandse JSF-deelname is dan
vrijwel zeker van de baan.
PvdA-Tweede-Kamerlid Tim
mermans vindt het 'mooi' dat
het kabinet niet tekent. „Dat ze
contact zoeken met de Amerika
nen, daar heb ik begrip voor."
Het 'nee' van de PvdA tegen
deelname in de ontwikkeling
van het vliegtuig, maakte het
zeer lastig voor het kabinet om
het contract te tekenen.
WD-defensiespecialist Bale
mans is daarentegen woest over
de 'vluchtroute' van het kabinet.
„Slapjanussen zijn het. Het ka
binet had ballen moeten tonen
en de deelname moeten door
zetten."
De helft van de Kamer stemde
donderdag voor een motie die
het JSF-project afwees; PvdA,
D66, GroenLinks en SP. Boven
dien dreigt diezelfde helft het
geld dat voor de deelname op
de begroting is gereserveerd, te
blokkeren. Het kabinet wilde
920 miljoen euro voorschieten
zodat het Nederlandse bedrijfs
leven kan meebouwen. Dat be
drag moet de industrie terugbe
talen.
Kok biedt de VS en het Neder
landse bedrijfsleven liever vas
tigheid op een later tijdstip dan
onzekerheid door nu te tekenen,
zei hij. Een nieuwe Kamer of
een nieuw kabinet kan immers
een al afgesloten JSF-contract
opzeggen. De kosten daarvan
zijn voor het Nederlandse be
drijfsleven.
Hoe de Amerikanen op het ver
zoek zullen reageren, is onbe
kend. Een woordvoerder van
Lockheed Martin verwijst naar
de regering in Washington. De
woordvoerster van het JSF-over-
heidsbureau is echter niet be
reikbaar. De ondernemersorga
nisatie VNO-NCW verwijt het
kabinet gebrek aan moed om
het eerder genomen kabinetsbe
sluit wel deel te nemen, uit te
voeren. Vakbond FNV, voor
stander van het project, vraagt
zich af of de Amerikanen wel op
Nederland willen wachten.
geïnvesteerd", zegt Buruma.
De overgang tussen de oplei
ding tot basisarts en de vervolg
opleiding tot medisch specialist
moet soepeler, vindt de Leidse
ziekenhuisdirecteur, die tevens
hoogleraar gezondheidszorgbe-
leid is. „Basisartsen moeten au
tomatisch een specialistische
opleiding gaan volgen. Daarom
moeten studenten tijdens de
opleiding al kennismaken met
specialismen.
Buruma gelooft dat deze aanpak
een bijdrage levert aan de be
strijding van het tekort aan me
disch specialisten. Desondanks
zorgt het specialistentekort voor
een 'kleine natuurramp", zegt
Buruma. Tot 2012 blijft het
een beroerde boel.
Buruma voorspelt dat de ver
volgopleidingen tot medisch
specialist korter worden. Nu
duurt het vele jaren voordat een
basisarts een opleiding tot spe
cialist heeft afgerond. .Als ie
mand op z'n twintigste met ge
neeskunde begint, kan hij 38
jaar zijn voordat hij pas chirurg
is", aldus Buruma. „Dat is
maatschappelijk niet accepta
bel." De ziekenhuisdirecteur wil
dat de huisartsenopleiding tot
twee jaar wordt teruggebracht
en andere specialistische oplei
dingen tot gemiddeld vier jaar.
door Ruud Sep
den haac/anp - Volgens PvdA-
minister Netelenbos (verkeer)
steunt een kiezer die op het
CDA stemt in feite Pim Fortuyn.
„Een stem op Balkenende is een
stem op Fortuyn", aldus de be
windsvrouw. Volgens haar flirt
de CDA-leider met Fortuyn en
kijkt hij veel minder naar de
PvdA. Ook de WD hoopt vol
gens Netelenbos op een coalitie
met het CDA en de Lijst Pim
Fortuyn. De minister denkt niet
dat door het gedrag van de an
dere partijen de rol van de PvdA
bij de formatie is uitgespeeld.
„Ze moeten natuurlijk wel een
meerderheid krijgen." Eerder
liet Netelenbos al weten niets
meer te zien in verdere samen
werking tussen de PvdA en de
WD. PvdA-leider Melkert voelt
er echter niets voor om de libe
ralen uit te sluiten.
door Bernice Breure
utrecht/gpd - Het voorafgaan
de symposium over 'het weg-
werplichaam' en 'succesvol oud
worden' liet hij aan zich voor
bijgaan, en terecht. De 90-jarige
prins Bernhard toonde zich gis
teren tijdens de opening van de
geriatrische vleugel in het Uni
versitair Medisch Centrum
(UMC) in Utrecht opmerkelijk
fit. Het was zijn eerste publieke
optreden van dit jaar.
De handen losjes in de zakken,
duim omhoog naar de fotogra
fen en na afloop een routine
matig tot-uw-dienst-gebaar te
gen het hoofd; de prins ver
maakt zich nog prima in de
schijnwerpers. Met een ferme
trap op een ligfiets verrichte hij
gistermiddag de opening van de
nieuwe zorgeenheid Geriatrie
van het Utrechtse ziekenhuis.
Op de voormalige afdeling ver
loskunde, de vleugel B-5 die nu
in de volksmond Bernhard 5 zal
heten, is alle expertise op het
gebied van gezondheidszorg
voor ouderen samengebracht.
Neurologie, interne geneeskun
de en psychiatrie bevindt zich
voortaan op loopafstand van el
kaar. Personeel kan makkelijk
worden uitgewisseld en patiën
ten zien steeds vertrouwde ge
zichten.
Prins Bernhard, die de afgelo
pen vier jaar minstens tien ope
raties onderging, is 'vaste klant'
bij de geneesheren in Utrecht,
erkende hij. Over zijn medische
loopbaan was hij opvallend la
coniek. „Ik ben inderdaad de
meest geschikte persoon voor
deze opening", grapte hij. Het
UMC is zijn 'tweede huis'.
„Soms kom ik voor een onder
zoek, dan voor een bespreking
en soms moet ik onder het
mes."
Nog voordat hij zich hoogbe
jaard kon noemen, heeft de
prins zelf al ooit gezegd dat hij
in totaal drie jaar van zijn leven
in ziekenhuizen heeft doorge
bracht. Nadat hij op jongere
leeftijd al een gebroken nek, een
schedelbasisffactuur, darmkan
ker en een bijna fatale longaan
doening overleefde, werd eind
2000 een kwaadaardige tumor
in zijn borstkas verwijderd. Ook
kreeg hij een buisje in zijn
luchtpijp geplaatst. Afgelopen
najaar belandde hij, onderweg
naar een natuurpark in Zuid-
Aftika, nog in een Kenyaas zie
kenhuis met ademhalingspro
blemen. Hij sterkte daarna vol
doende aan om het huwelijk
van kleinzoon prins Willem-
Alexander bij te wonen, maar
liet zich direct daarna naar pa
leis Soestdijk brengen. Gisteren
had de prins geen haast, hij
nam ruim de tijd voor een on
deronsje met zijn behandelende
specialisten.
Rotterdam - Tot op het bot verkleumd heeft de beman
ning van de VOC-replica de Duyfken bijna de lange zeereis
van Australië naar Texel voltooid. Na een reis vol ontbe
ringen kwam gisteren met het koude stormachtige weer
op de Noordzee de zwaarste beproeving. Het notedopje
danste gistermorgen op de golven bij aankomst in de Ne
derlandse wateren. De replica heeft er een afstand van
33.600 kilometer over zee op zitten en hoopt morgen
Texel te bereiken. De tocht, in het kader van de herden
king van 400 jaar Vereenigde Oostindische Compagnie,
heeft bijna een jaar geduurd.
Foto: ANP/Robert Vos
door Roetf Reinders
rotterdam/leiden - Eén Op de
acht studenten geneeskunde die
het tot basisarts heeft gebracht,
wordt uiteindelijk toch geen
arts. De uitvallers worden ziek,
vertrekken naar het buitenland
of keren de zorg de rug toe.
Afschuwelijk, noemt prof. dr.
Buruma, voorzitter van de raad
van bestuur van het Leids Uni
versitair Medisch Centrum
(LUMC), het afvalpercentage
van vijftien procent. „We heb
ben die artsen hard nodig." De
artsen haken af op het moment
dat ze een keuze voor een ver
volgopleiding tot specialist moe
ten maken. „Er is veel publiek
geld in de opleiding van artsen
den haag/anp - De waardering
voor PvdA-lijstrekker Melkert is
de afgelopen twee weken aan
zienlijk gedaald, ook bij de ach
terban van de sociaal-democra
ten. Een kleine meerderheid van
53 procent van PvdA-kiezers
acht hem nog maar geschikt als
minister-president.
Dat blijkt uit het onderzoek Kie
zers Media van de VU Amster
dam, in samenwerking met on
derzoeksbureau Blauw Research
Rotterdam. Iedere twee weken
wordt een rapportage gemaakt
over de aandacht voor politiek
in de media en hoe de kiezers
daarop reageren. Daarvoor wor
den de landelijke dagbladen
nauwgezet gevolgd en de televi
siebulletins van de NOS, RTL4
en SBS6. Voor deze rapportage
zijn 431 mensen geïnterviewd.
De PvdA is de afgelopen twee
weken veel en vooral negatief in
VERKIEZINGEN
het nieuws geweest, conclude
ren de onderzoekers. „Na het
nieuws over het 'indrukwekken
de' aftreden van het kabinet,
overheerst de berichtgeving over
de mislukkingen van paars. Ver
halen over tegenslagen die de
PvdA moet incasseren overstij
gen de positieve berichtgeving
rond die partij in toenemende
mate."
Van alle lijstrekkers valt Melkert
nu het meest op bij de kiezers
(van 8 naar 26 procent in verge
lijking met de weken 13 en 14).
Dat hij opvalt geeft hem niet di
rect een beter waarderingscijfer,
integendeel. Melkert kreeg voor
de weken 13 en 14 nog een 6 als
rapportcijfer. Nu krijgt hij een 4.
Fortuyn valt minder op (van 28
procent naar 18 procent), maar
maakt een betere indruk. Zijn
rapportcijfer stijgt van 5 naar 6.
Het is vooral Balkenende die de
laatste weken goede sier maakt.
Zijn ster stijgt ook bij de andere
partijen aan de rechterzijde van
het politieke spectrum. Balken
de scoort als minister-president
hoger (39 procent) dan Dijkstal
(37 procent) en veel hoger dan
Melkert (20 procent).