Niet Netelenbos, maar Borghouts BINNENLAND 1 'Pim Fortuyn stimuleert ons allemaal' Koortsachtige voorbereiding JSF-stemming vernieuwde Flair! Alle partijen willen ander zorgstelsel maar zeggen niet hoe dat er uit moet zien Parachute Noord-Holland kiest nieuwe commissaris Laatje verrassen door de 2 Sr DEZE WEEK MET HOTEL- KORTINGS- BOEKJE SCP: Hogere opkomst bij verkiezingen door Fortuyn VERKIEZINGEN houder Breda resteerd De politie heeft de Bre- t ithouder van onderwijs m eu aangehouden. De 56- 11 oliticus zou zich schul- ben gemaakt aan mis- ing van meerdere part- [t l ijn advocaat zegt niet te ,m hoeveel aangiften het niet eVVD-fractie heeft hem e lit het demissionaire col- 2 nB&w teruggetrokken /oerd als kandidaat voor ats in het nieuwe colle- lecu vethouder kreeg bij de jek, rkiezingen na de lijst- er i de meeste voorkeurs- ai zi ,n- tm iers overval rm A13 iam - De politie en het naaj ar ministerie (OM) heb- n u ssiers over een vorig jaar ite GWK-overvaller la- 'eren in de midden- n de A13 bij Delft. Die voo laar op 8 april terechtge- eo Qjdens een ongeluk, s A iemand van het OM be- oon was. Dat meldde Radio om nd vanochtend. Een riigp Spijkenisse had de po- ield nadat hij de dos- in e isen de vangrails zag lig- dus en l)leek tl31 tle politie eren niet had wegge- iam hij contact op met ijnmond. Die zegt nu de te hebben. tien tips rembranden J- De spoorwegpolitie de uitzending van Op- Werzocht gisteravond [tips binnen gekregen jreinbranden op 25 en l Volgens een woord- jzitten er enkele bruik- tussen en is het on- iteam 'niet ontevre- politie hield een inwo- Seldermalsen aan, aest hem wegens ge- i bewijs vrijlaten. Hij 5 wel onder verdenking. 2'^ t vader >na over OM De vader van Rowe- irs heeft in de krant ezen hoe zijn dochter omen. Dat schreef hij in een brief aan minis- als (justitie). De vader brthals een onderzoek ar wie het proces-ver ft laten uitlekken en dat 'gepaste maatregelen' regels gaan - van kracht 6 - De nieuwe lijst met rken die zonder ver- Bn kunnen worden uitge- ordt niet op 1 juli 2002, 1 januari 2003 van e Curi lit heeft staatssecretaris od/wi VROM) gisteren aan le Kamer laten weten, trand st staan onder meer e Brig |en aan de achterkant aan. 1 oning en zonnepane- het Vf t dak. De Raad van e drii niet voor eind mei ad- meest ver de nieuwe wet- en jdend ng. Het is dan te kort e nieuwe regels per 1 a aten gaan. hi SJeegt sloop restaurant van het ;-hotel in Tiel wordt zeker gesloopt en L De draagconstructie lelijk en reparatie kostbaar- en lijkt niet Dat zeggen ingewij- gemeente en de die niet bij naam willen worden. Sinds ri een groot deel van erdek instortte, is het gesloten. Het restau- grotendeels dezelfde structie als het dek. dinsdag 23 APRIL 2002 er Valk 'alk-' dere aar< reral rtdbe\ d ïl rerij b< s 1 hoor and. rendiejer" te kuif zij pa it -ook sm; jinm aai k|l#L aer vas. Mi st ar ongel >pde vindt S. een ?gon Am laani hon hij lil al juwelier Jeltje van Nieuwenhoven ziet wel wat in kritiek op Tweede Kamer COMMENTAAR door Paul Koopman den haag - Komt het ooit nog goed met de Tweede Kamer? „Van hoog tot laag wordt neerbuigend over het parlement ge sproken", signaleerde PvdA-essayist Paul Scheffer onlangs. Kamervoorzitter Jeitje van Nieuwenhoven, de nummer twee op de PvdA-kieslijst erkent: „Soms gedraagt het parlement zich als een lammetje." Haar voorstel: Melkert moet bij de kabi netsformatie genoegen nemen met een regeerakkoord van hooguit vijf a tien velle tjes. Dan kan er in het parlement weer po litiek worden bedreven. Als Jeltje van Nieuwenhoven na 15 mei opnieuw de voorzittershamer van de Tweede Kamer hanteert, wacht haar een zware taak. Want het parlement, zo is de teneur van steeds meer commentaren, verkeert in een crisis. Recent klonk zelfs het pleidooi tot afschaffing van de Twee de Kamer. Dit instituut heeft zichzelf overleefd, analyseerde hoogleraar en oud-staatssecretaris Roel in 't Veld. In haar werkkamer gaat Van Nieuwenho ven er eens goed voor zitten. Zegt: „Ik heb dat ook gelezen en dacht: 'Goh, dat gaat vast wel ergens over!' Achteraf viel het me tegen. De heer In 't Veld wil zo'n beetje alle organen laten verkiezen, be halve het parlement. Ik kan dat eerlijk ge zegd niet goed volgen. Feit is wel dat veel burgers zich niet meer door de volksver tegenwoordiging vertegenwoordigd voe len. Dat kan ik niet ontkennen." De socioloog Van Doorn zei onlangs: 'Niets is zo gevaarlijk als politiek die ver veelt'. Is dat zo? Kamervoorzitter Jeltje van Nieuwenho ven. Foto: GPD/Sieko Kloosterhuis „Ja natuurlijk! Een goede columnist over drijft altijd een beetje, maar hij heeft wel een punt. Idealiter bedrijf je politiek door met je eigen idealen naar een probleem te kijken, daar een oplossing bij te verzin nen en dan de confrontatie met anderen aan te gaan. Maar dat gebeurt te weinig." Er was blijkbaar een Fortuyn voor nodig om de politiek weer interessant te maken. „Hij heeft er inderdaad voor gezorgd dat nu weer overal over politiek wordt ge sproken, ook in de kroeg. Hij stimuleert ons allemaal om beter na te denken over ons werk." En? „Er kan wel wat verbeteren. Ik heb ge merkt dat er in de Kamer heel snel over details wordt gesproken en niet zo vaak over visie en hoofdlijnen. Het wapen van de Kamermotie is verder een beetje bot geworden. Ik bedoel: een minister die een motie aan zijn broek krijgt zou toch eigenlijk stampvoetend de zaal moeten verlaten en denken: 'Mijn beleid is afge keurd'? Maar nu denken ze: 'Al had ik tien moties, wat zou het?"' Sterker: Zalm riep eens 'Die motie voer ik niet uit!'En het parlement sloeg zich op de knieën van de pret. Wat ging er toen door u heen? „Tja, als iedereen lacht, kan je niet ach terblijven. Maar achteraf erover naden kend moet je constateren dat je dan een lammetje geworden bent. En je hoort hier iedere dag een leeuw te zijn. Overi gens: ik heb een fractievoorzitter een keer op een zondag voor de televisie horen verklaren dat het afgelopen moest zijn met die lawine van moties en de dinsdag erna diende zijn eigen fractie er zes in. Ik wil maar zeggen: het is enorm moeilijk dat soort patronen te doorbreken." Is er niet een fundamenteler probleem? In de ogen van veel mensen heeft Fortuyn het wél over de zaken die hen bezighou den en de 'gevestigde politici' niet. „Het is te makkelijk om te zeggen: 'Jullie praten niet over de onderwerpen die ons bezighouden'. Maar ik herken de klacht wel. Mensen hebben hun buurt zien ver loederen, vinden dat er weinig aan ge daan wordt en voelen zich in de steek ge laten door de politiek. Daór gaat het over en nergens anders." Zou het geholpen hebben als de Tweede Kamer een keer een minister naar huis had gestuurd? Vanwege de rampen in Vo- lendam en Enschede bijvoorbeeld of van wege de bolletjesslikkers? „Er is heel veel drukte gemaakt over die bolletjesslikkers, maar als ik dan lees dat via die weg maar 0,3 procent van de co caïne ons land binnenkomt denk ik: 'Waar gaat het over?' Natuurlijk moet dit ook worden aangepakt, maar het is toch van een totaal andere orde dan bijvoor beeld het tekort aan bedden voor kinde ren op de intensive care? Overigens ben ik niet zo voor die doctrine van het aftre den. Want een minister die is afgetreden is ook niet meer verantwoordelijk voor de oplossing." Het versterkt de indruk dat de Kamer braaf af vacht. Op het NIOD-rapport over Srebrenica is ruim vijf jaar gewacht. En aan de val van het kabinet is het parle ment ook al niet toegekomen. Dat trad zelfaf. „Die NIOD-studie was indertijd een de mocratisch besluit, daar verzet ik me niet tegen. Iets anders is of je al die tijd moet zwijgen. Je zag dat bij de verloving van Maxima en de kwestie-Zorreguieta. Heel de samenleving sprak erover, behalve de Tweede Kamer. Daar heb ik me weieens over verbaasd. Je moet je afvragen of dat goed is. Als iedereen het erover heeft is het op zijn minst nodig dat ook wij uiting geven aan onze gevoelens." In de goede ouwe tijd was de Commissaris der Koningin voorzitter van een onopvallend bestuurlijk gezelschap. Een fraaie post die volop tijd en gelegenheid bood voor advi seursbaantjes, een ideale plek voor een minister om het ein de van de Binnenhofse carrière te beleven. Benoemd door de regering, werd de commissaris dan ook vaak vanuit de landelijke politiek 'geparachuteerd'. Bij Tineke Netelenbos is de parachute niet opengegaan. Zij maakte in Noord-Holland een noodlottige landing toen Provinciale Staten gisteren met een kleine meerderheid kozen voor de Groenlinks topamb tenaar Harry Borghouts. De sollicitatie van verkeersminister Netelenbos naar de be stuurspost in Haarlem was van het begin af aan ongeloof waardig.. Ze bleef op de PvdA-kandidatenlijst voor de Twee de Kamer staan, terwijl alom duidelijk was dat de rol van de verguisde bewindsvrouwe aan het Binnenhof is uitgespeeld. De sollicitatie was een vlucht, en Noord-Holland heeft daar terecht voor bedankt. Toch blijft de keuze van de provincie opmerkelijk. Hoewel het kabinet de uitslag van de stemming nog moet bekrachti gen - en formeel de mogelijkheid heeft een andere keus te maken - lijkt het zeker dat Groenlinks voor het eerst een van de twaalf commissarissen levert. De partij heeft dat zo lang zamerhand wel verdiend, al lijkt die overweging niet door slaggevend te zijn geweest. Belangrijker is dat Noord-Hol land hardhandig heeft gebroken met de traditie van gepara chuteerde politici. Paars heeft jarenlang bestuurlijke en democratische vernieu wing gepropageerd en in zekere zin die belofte ook ingelost. Gemeenteraden en provinciale staten hebben meer invloed gekregen op de keuze van burgemeesters en commissaris sen. Maar het systeem is halfbakken en de neiging van het Binnenhof om zich te bemoeien met de lokale keuze blijft. De val van Netelenbos is een beloftevol begin van het einde van die praktijk. door John Oomkes haarlem - GroenLinks betrachtte gisteren een nauwelijks verholen vorm van triomfalisme. Nadat de partij gistermiddag in de Provin ciale Staten van Noord-Holland een historische slag had gesla gen, was de stemming onder haar Statenleden er een van 'daar moet op gedronken worden'. Met Harry Borghouts, nu nog topambtenaar op Justitie, heeft GroenLinks haar eerste commis saris van de koningin binnen. Na een lange middag van ge heim en, naar verluidt, niet zel den fel debat versloeg de Borghouts in een geheime stem ming de minister van verkeer en waterstaat, Tineke Netelenbos (PvdA). Netelenbos gold als ge doodverfd opvolger van Van Ke: menade, maar ze bleef steken bij 33 stemmen. Borghouts kreeg er 36, terwijl vijf Statenle den blanco stemden. Direct na de openbaarmaking van de tel ling verlieten de meeste PvdA- 'ers de statige vergaderzaal met de staart tussen de benen. Voordat GroenLinks het glas hief Statenlid Leo Mesman nog even hoe zijn fractieleden had den geopereerd. „We hebben slechts de grote kwaliteiten van Borghouts onderstreept en vooral niks gezegd ten nadele van Netelenbos. Het resultaat is fantastisch, en terecht. Ik heb vijf jaar naast Netelenbos in de (advertentie) den haag/gpd - Alleen plotselinge ziekte of een verkeersongeval kon de stemming van de Tweede Kamer over de Joint Strike Figh ter, vanmiddag gepland, compleet in de war sturen. Zoals het er tot aan het eind van vanochtend voorstond, zouden 74 Kamerle den voor de deelname aan de ontwikkeling van het gevechtsvliegtuig stemmen en even veel tegen. Een Kamerlid dat met een smoes te laat komt, zou dus heel wat uit te leggen hebben. Al was het maar omdat rond de miljardenaanschaf van vliegtuigen al snel een smeergeldluchtje komt te hangen. Het gaat om geloofwaardigheid, hoogwaar dige werkgelegenheid en heel veel geld. Om mee te kunnen doen aan de ontwikkeling van het Amerikaanse jachtvliegtuig moet Nederland 800 miljoen euro op tafel leggen. Vervanging van de vloot F16's kost in een la ter stadium (rond 2010) nog eens acht mil jard euro. De Tweede Kamer moest stem men over een motie die het kabinet vraagt af te zien van deelname aan het project. De secretarissen van de Kamerfracties voer den de afgelopen dagen dan ook druk over leg met hun leden en maakten een inventa risatie van de beschikbare manschappen. Want het zou erom spannen. „De kans is vrij groot dat de stemmen staken", ver wachtte PvdA-secretaris Sharon Dijksma gisteren. Hoewel haar fractie verdeeld is, zullen alle PvdA'ers tijdens de hoofdelijke stemming voor de motie (en tegen de JSF) stemmen. „Nee, daar is geen zweep aan te pas gekomen. We hebben iedereen weten te verleiden", aldus Dijksma. Enige afwezige bij de PvdA was naar ver wachting Athanasis Apostolou wegens ver blijf in het buitenland. Maar dat geeft niet, omdat WD-kamerlid Atzo Nicolai (voor de JSF) in zijn gezelschap vertoeft. „Die lopen in Japan aan elkaar geboeid over straat", grapte gisteren een liberaal. PvdA en WD hebben afgesproken dat ze geen van beiden voor de JSF-stemming eerder laten terugko men. Als de stemmen staken, volgt donder dag een herstemming. Staken de stemmen opnieuw, dan is de motie verworpen en is het woord aan het kabinet. Dijksma ver wacht dat het kabinet vervolgens het JSF- project afblaast. „Ik neem aan dat de visie van twee van de drie regeringsfracties (PvdA en D66 zijn tegen JSF) wordt meegewogen in het regeringsstandpunt." kreeg ik weer zin in; 1 J>'n teven 1 gemeenteraad van Haarlem mermeer gezeten. Het leek me nou niet de ideale persoon voor Noord-Holland. Vooral in het contact met de bevolking komt ze zo godsgruwelijk arrogant over. Dat vind ik niet alleen, dat vinden veel mensen." Zijn collega Peter Prins: „Borghouts kan qua intellectu eel vermogen in de buurt ko men van Van Kemenade. Ik ben heel benieuwd of hij net zoveel schrijft en toespreekt als de ou de commissaris der koningin. En net zoveel college geeft; waar wij altijd van baalden." Vrijdag of anders de vrijdag daarop beslist de ministerraad formeel wie de die commissaris in Noord-Holland wordt. 'Stations moeten toegankelijker' den haag/gpd - De toegankelijk heid van zeventien NS-stations schiet tekort. Dat zeggen de ou derenbonden ANBO. de Protes tants Christelijke Ouderenbond en de Unie van Katholieke Bon den van Ouderen in het rapport 'Ouderen missen de trein'. Veel gehoorde klachten zijn het gebrek aan liften, onder andere op Amsterdam Centraal, de af stand van de parkeergelegen heid naar de perrons en slechte zitgelegenheid. De NS en het ministerie van verkeer beschik ken over lijsten met slecht toe gankelijke stations, maar die ge ven volgens de ouderenbonden een onbetrouwbaar beeld. eur wilde voorkomen :en rechercheur van ;am Noordoost Ne- eeft in 1998 maan- irtrouwelijke gege- oodse personen ver- Zij filterde informatie bestanden om gege- er te houden voor Semitische' collega's, collega's volgens 'ftóvaak antisemitische gen maakten, vreesde 'n nieuwe jodenver- 2 zelfs een Derde We- Het OM eiste giste- iden cel voor- en een werkstraf van itspraak op 6 mei. worthy zijn l b waai sterdam Is wel l> iet ten m - Twee mannen en voordil i' hebben gistermid- erslaaji t Rokin in Amsterdam ie en si ierszaak overvallen. p, de n kon een 23-jarige xm. En 36-jarige vrouw aan- ect gelo ilet een auto ramden Iers de gevel en gooi- >as naar binnen. Met underen ze vitrines. den haag/anp-gpd - Waar- schijnlijk gaan bij de verkiezin gen van 15 mei meer mensen naar de stembus dan vier jaar geleden. Directeur P. Schnabel van het Sociaal- en Cultureel Planbureau (SCP) spreekt deze verwachting uit bij de presenta tie, vandaag, van een onderzoek naar niet-stemmers. Volgens Schnabel hebben zich de afgelopen tijd veel belangrij ke nieuwsfeiten voorgedaan die burgers zeer hebben bezigge houden. Hij noemt daarbij on der meer de opkomst van Pim Fortuyn. „Je mag verwachten dat door Fortuyn veel mensen naar de stembus gaan die dat voorheen niet deden: Een groep om vóór hem te stemmen en een groep die juist tegen hem is." Het SCP is bezorgd over de da ling van de opkomst bij de ver kiezingen van de afgelopen ja ren. In 1998 ging bij de Tweede- Kamerverkiezingen 73 procent van de kiezers naar de stembus. Het percentage had nog nooit zo laag gelegen. „De legitimiteit van de politiek komt erdoor in het gedrang", zegt Schnabel. Onderzoekers van het bureau maakten een profiel van de thuisblijvers. Vooral jongeren, lageropgeleiden en mensen met lage inkomens gaan niet stem men. Van de lager opgeleide 18 tot 24-jarigen zegt 29 procent niet te gaan. Los van deze demografische fac toren zijn er ook nog de motie ven: men moet ook willen stem men. En daar ligt de zaak een stuk lastiger. Ouderen, ontdekte het SCP, zijn vaak teleurgesteld in de politiek. Jongeren zouden vaak helemaal niet in Den Haag geïnteresseerd zijn. Het SCP noemt het opmerkelijk dat mensen na interviews en groepsgesprekken van mening veranderen en zeggen toch naar de stembus te willen gaan. Volgens Schnabel is verder op vallend dat mensen niet stem men omdat ze zichzelf niet des kundig genoeg vinden. „Ik heb er eigenlijk geen verstand van, zeggen ze dan." De SCP-direc- teur pleit ervoor op school meer aandacht te besteden aan de mocratie en staatsburgerschap. .Alhoewel we niet zeker weten of dat zou helpen." Zorg voornaamste verkiezingsthema Zorg is het belangrijkste verkiezingsthema. Als Ne derlanders geld zouden mo gen besteden aan maat schappelijke vraagstukken, dan zou dat geld in eerste instantie gaan naai- de ge zondheidszorg (44 procent). Dat blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van 2Van- daag door het NIPO is ver richt. Criminaliteitsbestrij ding staat met 25 procent op de tweede plaats, onder wijs (11 procent) op de der de. Het NIPO ondervroeg duizend kiesgerechtigde Nederlanders. Volgens het gisteren verschenen onder zoek geven Nederlanders de gezondheidszorg een rap portcijfer van 6,5. Toch denkt 43 procent dat de kwaliteit van de zorg ten opzichte van 4 jaar geleden achteniit is gegaan. Drie kwart van de onderzochte personen (77 procent) vindt dat het kabinet de proble men van de wachtlijsten verkeerd heeft aangepakt. door Erwin Tuil Rotterdam - Ruim twee uur mochten de lijsttrekkers van de grootste partijen en mensen uit de zorg gisteren met elkaar in de clinch over gezondheidszorg. De enige lijsttrekker die schitter de door afwezigheid was Pim Fortuyn. In plaats van de te de batteren over een van zijn be langrijkste programmapunten, legde hij liever zijn ideeën nog eens uit aan de buitenlandse pers. De aanwezigen leken nau welijks teleurgesteld. De centrale vraag bij het derde Nationaal Debat Gezondheids zorg: hoe kan de Nederlandse zorg weer tot de beste van Euro pa gaan horen? Want, zo blijkt uit onderzoek, Nederland bun gelt in Europees verband ergens in het midden. In het GPD-on- derzoek 'de Staat van het land' gaven de ruim 40.000 lezers de zorg een vette onvoldoende. Na een bij vlagen interessant debat waren de lijsttrekkers van de PvdA, CDA. WD. D66. GroenLinks en de SP het eens over de noodzakelijkheid van een nieuw zorgstelsel. Melkert (PvdA) regeerde al over het graf van Paars heen door te stellen dat het volgende kabinet binnen een paar maanden alle betrok ken partijen bijeen moet roepen om een convenant te sluiten. Zelfs de zorgsector vindt dat uit stekend en het is zo'n beetje de enige op prijs gestelde opmer king van de lijsttrekker. Maar hoe dat nieuwe stelsel er uit moet zien, daar over lopen de meningen wel erg uiteen. Meer markt, juist minder markt; meer solidariteit, minder solida riteit omdat die juist de huidige problemen heeft veroorzaakt. Meer geld? Nee, meer efficiency dan pas meer geld. De klant, die vroeger patiënt heette, moet zelf zorg kunnen inkopen, net zoals hij een internetabonnement koopt. De lijsttrekkers, in een bont ge zelschap van zorgmanagers, art sen. verzorgers en verzekeraars, komen nauwelijks uit de verf. Alleen Marijnissen (SP) en De Graaf (D66) krijgen hun niet al tijd even populaire standpunten duidelijk over het voetlicht. Ma rijnissen zet Melkert zelfs even op het schavot door te vragen hoeveel een beginnendavei pleegkundige verdientJMelkert. die net heeft geroepen dat de zorg-CAO nog nooit zo goed is geweest, weet het niet en draait wat om de hete brei heen. CDA-lijsttrekker Balkenende verwijt Paars de ellende te heb ben veroorzaakt, maar hij wordt afgestraft door niet-politici die hem er fijntjes op wijzen dat de huidige problemen het resultaat zijn van bezuinigingen van voor Paars, de CDA-regeringen dus. Hoewel Paars de situatie zeker niet verbeterd heeft. Als er iets duidelijk werd tijdens debat, dan is het wel dat politiek en zorg elkaar niet vertrouwen, maar wel uitstekend elkaar de zwarte piet toe kunnen spelen. Geen van de aanwezigen had echter vooraf het idee dat dit de bat met lijsttrekkers in hevige verkiezingsstrijd de oplossingen iets dichterbij zouden brengen. Borghouts op het ministerie van justitie. Noord-Holland wil hem als nieuwe commissaris van de koningin. Foto: ANP/Ed Oudeaarden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 3