*SÈk
Van hondenlul tot gaskamer
GESPREK VAN DE DAG
Irak lokt toeristen
als voordelig paradijs
Republikeins handboek: 'Echt, het licht van de republiek gloort'
r<
Spreekkoren bij het voetbal zijn moeilijk te stoppen
fe
t «d
Spugen op commando
MAANDAG 22 APRIL 2002
MENSELIJK
De ex-vriend van LIZ HURLEY,
de 35-jarige miljonair Steve
Bing, heeft bij het hooggerechts
hof in Londen een vaderschaps
test aangevraagd. Hij wil weten
of de op 4 april geboren Damian
Charles Hurley van hem is. Dat
heeft een woordvoerster van de
Amerikaanse filmproducent vrij
dagavond meegedeeld. De 36-ja-
rige Britse actrice/model had
achttien maanden lang een relatie met Bing, nadat zij na
dertien jaar haar minnaar, de Britse acteur Hugh Grant,
aan de kant had geschoven. Bing liet weten dat zij op het
moment dat Hurley zwanger raakte, geen exclusieve rela
tie hadden. Aangezien het de miljonair niet lukte contact
te krijgen met het sexy model, heeft hij advocaten inge
schakeld. „Wanneer bewezen is dat Bing de vader is van
Damian, zal hij de baby graag royaal ondersteunen en
een rol spelen in zijn opvoeding", zo luidt de verklaring.
Hurley zelf was 'extreem verbijsterd' dat haar ex-vriend
privé-aangelegenheden openbaar heeft gemaakt.
Een Engelse historicus heeft een ongeveer 370 jaar oud
boek gevonden waarin wordt gesteld dat vrouwen SUPE
RIEUR zijn aan mannen. Volgens de historicus, Alan Da-
vies, betreft het voor zover bekend een van de oudste fe
ministische boeken. Daviesvond het 182 pagina's tel
lende boek onder een stapel papier in de kelder van het
stadhuis van het bij Manchester gelegen Wigan, waar hij
eigenlijk naar iets anders op zoek was. De titel van het
boek is 'Womans worth'. De historicus zegt aan de hand
van de spelling en de stijl en de manier waarop het is ge
bonden te hebben vastgesteld dat het boek uit de jaren
'30 of '40 van de 17de eeuw stamt. „De meeste mensen
gaan ervan uit dat de vrouwenbeweging aan het begin
van de 20ste eeuw is ontstaan", zegt Davies. De hoofd
stukken van het boek hebben titels als 'Eva slimmer dan
Adam', 'Vrouwen hielden meer van Christus dan man
nen', 'Vrouwen wijzer dan mannen' en 'Vrouwen moedi
ger dan mannen'.
ERIK LINDBERGH,
de 37-jarige klein
zoon van de lucht
vaartpionier Charles
Lindbergh, staat
klaar voor een herha
ling van de histori
sche transatlanti
sche vlucht van zijn
opa uit 1927. Hij ar
riveerde zaterdag uit
St.Louis in Farming-
dale op Long Island in de staat New York. Vanaf Long Is
land zal de jonge Lindbergh net als zijn grootvader de
oversteek van de Atlantische Oceaan wagen. Hij zal, als
het weer meewerkt, op 1 mei in zijn eenmotorige Lancair
Columbia 300, die de New Spirit of St.Louis is gedoopt,
het luchtruim kiezen en koers zetten naar Parijs. Groot
vader Lindbergh, overleden in 1974, had driekwart eeuw
geleden 33 uur en 28 minuten nodig voor de eerste
vlucht over de Atlantische Oceaan. Erik denkt het in de
helft van die tijd te kunnen doen.
Karbala, de heilige zuid-lrakese stad. Foto: EPA/Karim Sahib
Een nacht in een driesterrenho
tel kost iets meer dan 1 euro.
"Een zeer goede en uitgebreide
maaltijd is ongeveer net zo duur
als de overnachting. Een hotel
Éieeft naar eigen zeggen de
boom in de tuin staan waar Eva
ooit een appeltje van plukte.
Het is een fascinerend land vol
met oeroude, cultureel hoog
staande bouwvallen en ruïnes
uit recente oorlogen die alle
maal gratis te bewonderen zijn.
Binnenlandse vluchten kosten
minder dan 30 euro en rondrei
zen per vliegtuig is eenvoudig,
behalve in de door de VN inge
stelde 'no-fly-zones'.
De attracties en praktische pro
blemen in Irak staan in een deze
maand bij de Britse uitgever
Bradt verschijnende reisgids
Iraq; The Bradt Travel Guide'.
Het dagblad The Independent
blikte zaterdag vooruit op de
publicatie.
De Britse regering denkt net als
de Amerikaanse collega's over
aanvallen op Irak, maar er zijn
geen reisbeperkingen. Niemand
hoeft bang te zijn voor horden
luidruchtige Amerikaanse toe
risten, want in de VS staan er
Ze zijn weer overeind gekrabbeld, de
republikeinen. Ruim twee maanden na
de koninklijke dreun van 02-02-02 ligt
het 'Klein Republikeins Handboek' in
de winkel. Daarin ruimt Hans van den
Bergh 'honderd misverstanden over de
monarchie' uit de weg. De auteur,
emeritus hoogleraar geschiedenis,
houdt er een dusdanige afkeer van het
koninklijk huis op na dat hij zowel lid is
van het Republikeins Genootschap als
van het Nieuw Republikeins Genoot
schap.
De illusie dat hij met zijn boekje het
Oranje-gezinde volk de ogen opent,
heeft Van den Bergh al lang opgegeven,
zo meldt hij in zijn voorwoord. De aan
hang van de Oranjes baseert zich op
emoties en 'laat zich dus niet op ratio
nele argumenten overtuigen'. De feiten
die hij aandraagt zijn vooral bedoeld
voor de twijfelaars, zeg maar de groep
die op 2 februari genoegen nam met
een paar tv-flitsen van 'Hét Huwelijk'.
Met hulp van Pierre Vinken, de gepen
sioneerde en tevens republikeinse uit
gever van Elsevier, heeft Van den Bergh
de bekende argumenten tegen de mo
narchie nog eens op een rijtje gezet: het
principe van de erfopvolging is onde
mocratisch, de koning(in) steekt haar
neus in politieke zaken en ook qua tra
ditie zou Nederland beter af zijn als re
publiek. In bijna honderdvijftig pagi
na's wordt het Huis van Oranje grondig
gesloopt. Zo draagt Van den Bergh mu
nitie aan in een antwoord op de vraag
of 'de wonderlijke, ouderwetse privile
ges die aan het koningschap kleven,
nog recht van bestaan hebben'. Wélk
antwoord, dat laat zich raden.
Maar gaf het Nederlandse volk op 2 fe
bruari dan niet - voor de zoveelste
keer - blijk van zijn onverholen liefde
voor het koninklijk huis? Welnee, denkt
Van den Bergh, het volk had zin in een
feestje, zoals het altijd wel zin heeft in
een feestje. „Die aandrang heeft weinig
van doen met een breed gedragen toe
wijding aan het Huis van Oranje." Hij
verwijst naar onderzoek waaruit blijkt
dat bijna 90 procent van de Nederlan
ders van het Wilhelmus 'zelfs de twee
obligate coupletten 1 en 6 niet kan
meezingen bij gebrek aan tekstkennis'.
Zorgen maakt Van den Bergh zich over
het levensgeluk van kroonprins Wil-
lem-Alexander, die gedoemd is tot le
ven 'van dadenloos handjesschudden
en feestmaaltijden'. Zijn hobby's, het
IOC en het waterbeheer, zullen hem
niet redden, voorspelt de schrijver.
„Zelfs deze bescheiden posities zal hij
immers voor zijn dynastieke plichten
moeten opgeven om een leven van leeg
ritueel te leiden, levenslang met zijn
bruid achtervolgd door de telelenzen
van de roddeljournalistiek." Nog zijn
pvl
de geesten niet rijp voor de revolutii iot t
beseft Van den Bergh, maar aan hei
einde van de tunnel gloort licht. „H ju
hele vraagstuk van de invoering van
republiek komt waarschijnlijk pas o gf
het tapijt als de huidige koningin te
kennen geeft te willen abdiceren."
Wishful thinking heet dat. Of, om hi rke
wat vileiner te zeggen: dat is het groi ieu\
ste misverstand van een overigens
amusant boek.
rjai
os
elh
Klein republikeins handboek, door H de
van den Bergh m.m.v. Pierre Vinken,
geverij Boom, 17,50 euro.
idd
René van der Lee
Waar is het verbale geweld
langs de voetbalvelden begon
nen? En wanneer worden de
grenzen van het onbetamelijke
overschreden en is er sprake van
belediging of racisme? Niemand
die er met zekerheid antwoord
op kan geven, laat staan een
middel heeft gevonden om er
een einde aan te maken.
Feit is dat J.B. Schuil al in zijn
in 1910 uitgekomen jongens
boek 'De AFC'ers' melding
maakt van scheldende suppor
ters. Maar daar wordt dan nog
schande gesproken.
Schande sprak men in 1969 ook
nog van spreekkoren als 'hi-ha-
hondenltü'. De term was geïn
troduceerd door Feyenoord-
speler Piet Romeijn, die na af
loop van de wedstrijd FC
Twente-Feyenoord scheids
rechter Van Gemert voor 'hon
denlul' uitmaakte. De KNVB gaf
Romeijn nog een boete, maar
het kwaad was geschied en
vanaf alle tribunes rolde de
kreet daarna volop van de tri
bunes.
Redelijk onschuldig nog zijn de
kreten als 'boeren' voor ver
schillende clubs uit 'de provin
cie'. Aanhangers van het Doe-
tinchemse De Graafschap na
men de terminologie over als
geuzennaam en trekken nu als
overigens - gezellige - Super
boeren door het land.
Kwalijker wordt het wanneer
tegenstanders of scheidsrech
ters geïntimideerd worden door
ze aan te spreken op hun af
komst of vermeende geaard
heid. Sinds begin jaren tachtig
worden gekleurde spelers in
verschillende stadions onthaald
op 'oerwoudgeluiden'. De uit
Suriname afkomstige keeper
van Ajax, Stanley Menzo, werd
in die tijd zelfs bekogeld met
bananen.
bo
nta
lil
nhe
o|
inei
illei
Het Utrechtvak bleef leeg gisteren in de ArenA. Foto: GPD/Ron Pichel
Een voorloper van de kreet 'Ha
rnas, harnas, alle joden aan het
gas' - gisteren reden voor de
Amsterdamse politie alle
Utrecht-fans terug te sturen - is
het lang aangehouden sis-geluid
waardoor spelers en aanhangers
van 'jodenclub' Ajax worden ge
treiterd. Dat lawaai staat voor
het geluid uit de gaskamers van
de nazi-kampen. Omgekeerd
toont ook de Ajax-aanhang zich
ook niet fijnzinnig door in Rot
terdam bij de duels tegen aarts
rivaal Feyenoord te zingen 'Als
geld- en celstraffen op reizen
naar Irak met een Amerikaans
paspoort. De gids wijst er de
Amerikaanse lezers echter be
moedigend op dat nog niemand
is vervolgd wegens een reisje
naar Bagdad en omstreken.
De beste manier om er te ko
men is via Syrië. Aan de Irakese
grens is een aids-test verplicht
voor vrouwen onder de vijftig
jaar en mannen onder de zestig
jaar. Die test kost circa 55 euro,
maar daarna wacht een goed-
koopte-oase. De reiziger wordt
gewaarschuwd niet te schrikken
bij het wisselen van de eerste 50
dollar als hij enorme stapels Ira
kese dinars terugkrijgt. En wees
niet bang voor een indringende
petroleumgeur in hotels, want
die stof is goedkoper dan water
en er wordt mee schoonge
maakt.
Naast de allesbespionerende
staatsveiligheid is er in Irak een
relatief liberaal economisch en
sociaal systeem. Veel Irakezen
beschouwen hun waardigheid
als het enige wat hen nog rest en
kleden zichzelf zo goed moge
lijk. Dus de toerist zou dit uit
respect ook moeten doen.
Na het roepen van fascistische leuzen werden de Utrecht-supporters op de trein naar huis gezet. Foto: GPD/Ron Pichel
de lente komt dan gooien wij
bommen op Rotterdam' (op de
wijs van 'Als de lente komt dan
stuur ik jou tulpen uit Amster
dam'). En FC Twente mag sinds
de vuurwerkramp regelmatig
rekenen op een honend ont
haal met vuurwerkgeluid of
knallende vuurpijlen.
Kwalijker wordt het als spelers,
trainers of scheidsrechters
rechtstreeks worden aangeval
len. Zo werd in 1995 Ajax-trai-
ner Van Gaal toegezongen dat
hij een 'kankerwijf had. Alge
meen was toen bekend dat zijn
echtgenote spoedig zou overlij
den aan een dodelijk vorm van
kanker. Scheidsrechter jol legde
wel eens een wedstrijd stil om
dat het publiek zijn fluitgedrag
in verband bracht met zijn ver
meende aandeel in een illegaal
toto-circuit.
Drie weken geleden werd in de
eerste divisie de wedstrijd
Haarlem - Stormvogels/Telstar
gestaakt nadat spreekkoren van
Haarlem-fans de Stormvogels
speler Levant voor 'moorde
naar' hadden uitgemaakt. Le
vant was betrokken bij een au
to-ongeluk, waarbij een zwan
gere vrouw haar ongeborei
kind verloor. De match wei
ter zonder publiek uitgespi
Maatregelen om deze uitw
sen tegen te gaan halen tol
verre weinig uit. De KNVB-
troduceerde clubcards enl r!
alle stadions op het publiel
richte videocamera's aanbr
gen om het vandalisme de
in te drukken. Achterliggen
gedachte is dat de bezoeke
van het stadion op die mai
persoonlijk te traceren zijn ikl
worden weliswaar stadion
boden uitgereikt, maar hel
gemeen bekend dat die eei m
voudig te ontduiken zijn. st
Een oplossing zou zijn geei
supporters van bezoekendi
clubs meer toe te laten. Mé
dan worden ook de goedwj
de voetballiefhebbers getn j"
En ook dat is geen garantie
voor goed gedrag: in de An
sterdam Arena zaten gister
alleen Ajax-supporters. En
die de Utrecht-spelers toet
den was ook niet allemaal
'kosjer'.
Jean-Louis Michels
HA/S
ivatei
Met
u ci
bed
lts
sier,
balk
toen
htoff
;n et
iegi
rhet
holt
Dorz
det
Straatbeeld van Bagdad. Foto: EPA/Ahmad al-Rbeae
Het is 04.15 uur in wat tot dan toe als een
rustige nacht de geschiedenisboekjes in kan
gaan, als opeens de stilte woest wordt ver
scheurd door het gekrijs van onze zoon (5),
vanuit de belendende slaapkamer.
„SPUGEN!!!"
Er zijn maar weinig tiveelettergrepige
woorden die een ouderpaar van een hori
zontale rusthouding binnen een seconde
recht overeind in bed kunnen krijgen.
Zonder een woord te zeggen verval
len wij in de automatismen die bij
dit soort calamiteiten horen en die
professionele hulpverleners pas na
maanden intensief oefenen onder de
knie krijgen. Ik ren naar de badkamer
om daar een handdoek van de haak te
grissen en ga meteen door naar de kinder
slaapkamer om de eerste nood te lenigen,
tenvijl mijn eega naar beneden snelt om
daar de grootste Tuppenvareschaal te halen
die wij in onze collectie hebben.
Van alles wat je kinderen aan je retourneren
als dank voor alle toewijding en goede zor
gen, is braaksel wel het allerergste. Het con
troleren van de drang tot overgeven - in elk
geval tot het moment dat een toilet of een
vloeistofdichte kom binnen spuugbereik is -
komt pas jaren nadat de nakomeling zinde
lijk is geworden. Kinderen kunnen wakker
worden in de kots, het over je uitbraken als
ze rustig op je schoot zitten of er vanaf de
achterbank (via de hoofdsteunen) je nek
mee bevuilen.
Feestjes in den lande met een aanrijtijd van
langer dan een uur, beginnen in onze vrien
denkringsteevast met het uitwisselen van
kotsverhalen. „Waar begon die van jou?
Nee, dat punt hebben wij nog gehaald. Bij
de afslag die daarna kwam hoorden we de
eerste kokgeluiden en net voordat ik naar de
kant kon sturen, kwam het allemaal naar
buiten. "De dochter van een collega heeft de
gewoonte ontwikkeld om over haar nek te
gaan zodra hij haar op eindbestemming op
merkzaam maakt. „Kijk, daar is de cam
ping al!"
(BL UUUUUUUURRRPÜ!)
Behalve die keer dat ik met iets teveel zelf
vertrouwen in de bergen dertien haarspeld
bochten nam, spugen onze kinderen niet in
de auto. Ze spugen uitsluitend 's nachts. Bij
voorkeur als wij net een half uur in slaap
zijn. De avond na het feestje waarop de
laatste kotsstatistieken waren doorgenomen,
eet onze jongste nazaat in een wegrestau
rant nog patat met kipnuggets. Op het feest
je zelf, hoorden wij later, was hij de hele
middag opvallend dicht in de buurt van een
dienblad (met de omvang van een pallet)
snoep gesignaleerd. Rond middernacht
weerklinkt er een zacht gejammer vanuit
zijn hoogslaper, die één oog van mijn echt
genote langzaam doet opengaan. Met het
over zijn nek gaan wacht hij vervolgens tot
dat ze slaapdronken voor zijn bed staat. Bij
de eerste golf (over zijn kussen, dekbed en
pyjama) word ik gealarmeerd. Terwijl zij
beneden op zoek gaat naar de Tupperware,
til ik hem uit bed en manoeuvreer hem
richting badkamer. Net voor de drempel
spuugt hij voor de tweede keer, doet nog een
stap naar voren, glijdt uit over zijn eigen
kots en kleddert tussen de wc en het muurtje
met de closetrol in een grote plas met zure
maaginhoud. Later zou mijn vrouw verkla
ren dat ze de stukjes uitzijn oren moest ha
len.
De afgelopen dagen hebben we hem probe
ren te trainen om - net als bij plotselinge
aandrang tot middernachtelijk urineren -
voortijdig te roepen. Daarbij sloten we aan
op zijn vermogen om vanuitzijn bed kort
en bondig met ons te communiceren. Hij
krijst 'PIASSEN' (als hij moet plassenn
'UIT (als hij eruit wil). Omdat hij bai
donker is, moet daar altijd iemand
In de regel zijn wij dat, maar hij sch\
hard genoeg om ook de buren te bert
De eerste nacht na zijn heftige overgei
nam hij het zekere voor het onzekere
schreeuwde hij om de drie kwartier:
GEN!!!' Nadat we vijf keer wegens loi
waren uitgerukt (staand voor de wc
het allemaal opeens over) gaven we
nadrukkelijk te kennen dat hij het mi
selectiever moet hanteren. Daarna dt
het om de twee uur, bij voorkeur op
menten dat we net weer waren inget
meld.
Sindsdien staat er naast zijn hoofdku
een Tupperwareschaal, hangt er een I
doek over de bedrand en is hij met dej
schrikkelijkste straffen bedreigd om te
ken dat hij ons pas wekt als de schaal
rand toe is gevuld.
'LEGEN!!!', moet hij dan roepen.
De afgelopen drie nachten kunnen ah
in de geschiedenisboekjes worden opg
Reageren? column@dickvanderplas.nl