fcü*
NIOD kraakt 'moslim-cursus1 Dutchbat
GELOOF SAMENLEVING
Welles-nietesspelletje Hasselhoef en Fortuyn
Offer aan de demo
Katholieken eisen hervorming na schandalf»
'Missionaris kan grote
rol spelen bij integratie'
Opleiding wakkerde intolerantie jegens beschermelingen aan
'Alleen Christenen voor Isr.
staat nog achter Joodse Sta:
Geld nodig voor pensioenei
van Remonstrantse domini
Nederlandse
bisschoppen
gaan samen
op bedevaart
God van de kruiden
BOEKBESPREKING
Naast de nummer één in de
boekentoptien 'De puinhopen
van acht jaar paars' ligt in de
winkel ook al enige tijd Pim
Fortuyns boek 'De islamisering
van onze cultuur'. Een boek dat
al in 1997 werd uitgegeven,
maar nu vanwege de enorme
belangstelling voor Fortuyn en
zijn overwinning in de Rotter
damse raadsverkiezingen, op
nieuw is uitgebracht. Aanvan
kelijk heette het 'Tegen de isla
misering van onze cultuur'.
Maar dat riep teveel weerstand
op, dus haalde de professor, ex-
columnist en politicus het 'te
gen' weg. Het toont dat hij be
reid is water bij de wijn te doen
als dat publicitair voordeel en
stemmen oplevert.
De heruitgave werd voorzien
van een 'kritische reactie van
imam Abdullah Hasselhoefde
man wiens status als imam re
centelijk nog in twijfel werd ge
trokken. Niettemin kreeg hij de
gelegenheid een verweer te for
muleren tegen de polemieken
van Fortuyn.
Opvallend is dat Hasselhoef
ondanks af en toe krachtige
taal, weinig afbreuk doet aan
Fortuyns stellingen. Uiteraard
zijn niet alle moslims funda
mentalisten, en uiteraard zijn
er ook militante christelijke fa
natiekelingen. Daarover is ook
Fortuyn
duidelijk.
Zijn stelling
luidt vrij
vertaald: er
zijn tevéél
moslimfun
damentalis
ten, ze heb
ben te veel
invloed en
vormen dus
een bedrei
ging voor
de samen
leving.
Hasselhoef
brengt daar
tegenin dat
de islam
'ook' een
geschiede
nis kent
waarin zij
vele eeuwen superieur waren
aan de christenen. „De islam
was van de zesde tot en met
negende eeuw de godsdienst
van een wereldrijk, een super
macht die in alle takken van
wetenschap ver vooruit liep op
het Westen", schrijft hij. Het is
jammer dat hij hier zelf als ver
weer gebruikt dat 'de islam'
eens cultureel en politiek de
boventoon voerde in de wereld,
om Fortuyn te weerspreken
waar hij zegt dat nu de christe
lijke Wester
se cultuur
de overhand
heeft.
Cultuur, po
litiek en reli
gie gaan dus
hand in
hand, lijkt
de bood
schap van
beiden. En
dat is nu
juist waar zo
weinig men
sen de vin
ger op we
ten te leggen
in de dis
cussies rond
de islam in
Nederland.
Hasselhoef
had er beter
aan gedaan duidelijk te maken
dat religie wel iets te maken
heeft met cultuur en politiek,
maar beslist niet hetzelfde is. Er
spelen talloze factoren een rol
in de opmars en neergang van
culturen. Religie is daarin een
factor, maar hoeft beslist geen
doorslaggevende te zijn. Leven
met de idee dat er een hogere
macht is waar je rekenschap
aan verschuldigd ben, kan in de
psychologie van de mens zowel
belemmerend als stimulerend
werken. Het is ontzettend
moeilijk, zo niet onmogelijk,
om daar precies je psychologi
sche en sociologische vinger
achter te krijgen. Fortuyn zegt
met de titel van zijn boek al te
weten hoe het in elkaar zit. En
daar had Hasselhoef hem op
kunnen afrekenen.
In plaats daarvan probeert de
imam Fortuyn te pareren door
hem tegen te spreken, of te zeg
gen dat het allemaal wel mee
valt, daar waar het gaat over
criminaliteit onder allochtonen,
de scheiding van kerk en staat,
de behandeling van vrouwen
en homoseksuelen, het opvoe
den van kinderen, het asielbe
leid, enzovoort. Zo verzanden
de heren in een oeverloze dis
cussie. Een 'welles nietesspelle-
tje' waarin beiden feiten en ar
gumenten aandragen die op
zich meestal wel kloppen. Maar
die niet de kem behandelen:
namelijk de vraag of je geloof in
een God gelijk mag stellen met
politiek en cultuur.
Onno van 't Klooster
Titel: De islamisering van onze
cultuur
Auteur: Pim Fortuyn en Abdul
lah Hasselhoef
Uitgever: Karakter
Prijs: 9,75 euro
pim fortuyn
De islamisering van
onze cultuur
donderdag l8 april 200
igemi
del
acti
i«'e
Indu
nijmegen/gpd - Missionarissen
kunnen een belangrijke rol spe
len bij de integratie van alloch
tonen in Nederland. Dat stelt
prof. F. Wijsen morgen in zijn
oratie op de Katholieke Univer
siteit Nijmegen (KUN).
Missionarissen hebben vaak ja
renlange ervaring overzee. Ze
weten hoe een multiculturele
samenleving, bijvoorbeeld in
Afrika, goed kan functioneren,
stelt de hoogleraar missieweten
schap. Bovendien begrijpen ze
de religieuze beleving van al
lochtonen in Nederland goed,
omdat ze zelf ook vanuit een ge
lovig standpunt werken.
Volgens Wijsen willen allochto
nen best integreren, maar staan
de Nederlanders er niet open
voor. Er is geen ruimte voor dis
cussie; buitenlanders moeten
zich maar aanpassen. Dit doet
sterk denken aan de bestrijding
van onaangepast gedrag van
asociale gezinnen in de jaren
vijftig, aldus de hoogleraar.
door Afke van der Tooien
De soldaten van Dutchbat III zijn tijdens
hun opleiding volgegoten met stereoty
pen over de islam en haar aanhangers.
De intolerantie van de Dutchbatters je
gens de mensen die zij in Srebrenica
moesten beschermen is daardoor aange
wakkerd. Dit heeft volgens het NIOD-
rapport de uitvoering van de taak in Sre
brenica 'ernstig belemmerd'.
De leden van Dutchbat III kregen voor
hun uitzending naar de moslim-encla
ve Srebrenica niet alleen militaire scho
ling, maar ook een cursus over de om
gang met moslims. Wegens bezuinigin
gen was die voorbereiding veel beperk
ter dan die van hun voorgangers van
Dutchbat I en II. Dutchbat III werd op
gescheept met een karikaturale visie op
de bewoners van de enclave.
Zo werden tijdens de cursus moslim
mannen ten tonele gevoerd in witte ge
waden met tulbanden op het hoofd,
die steevast gebedskettinkjes in de
hand hielden en teksten ten beste ga
ven als 'You disturb our praying!' en
'Allah will punish you'. Een beeld dat
geen enkel verband hield met de ma
nier waarop de islam in Srebrenica en
omstreken werd beleefd.
Aan deze karikatuur werden de nodige
negatieve kwalificaties aan toegevoegd.
Zo komen moslims in de visie van de
toenmalige opleiders altijd te laat en
zijn het onbetrouwbare onderhande
laars. Het NIOD citeert uit een dagboek
van Dutchbatter Koreman: „Ze vertel
den ons dat de moslims tuig waren,
min of meer. Dat je met hen beter niet
van doen kon hebben."
In de pers is na de val van de enclave
diverse malen een direct verband ge
legd tussen de vermeende moslimhaat
bij Dutchbat m, en een onwil om de
bevolking tegen de Bosnische Serviërs
te beschermen. Zo vertelde Dutchbat
ter Berkers in augustus 1995 tegen NRC
Handelsblad hoe de Dutchbatters rea
geerden op de dood van hun collega
Renssens, veroorzaakt door een 'mos
limgranaat': „Zijn dood maakte onze
haat jegens de moslims alleen maar
groter. Vanaf dat moment wilden we
helemaal niets meer voor ze doen."
Het NIOD lijkt dit directe verband tus
sen anti-moslimgevoelens en de 'uitle
vering' van de moslim-mannen niet te
hebben onderzocht. Wel gaat het uitge
breid in op de gevolgen van de gebrek
kige opleiding voor de tijd vóór de mas
samoord. De conclusie is dat de stereo
type visie op moslims 'het functioneren
als peacekeeper ernstig konden belem
meren'. Door de denigrerende kijk van
een groot deel van Dutchbat op de be
volking was er geen sprake van een
goede samenwerking, die nodig was
om de snel verslechterende toestand in
de enclave het hoofd te bieden.
Hoe verwrongen de kijk op de plaatse
lijke moslims soms was, blijkt uit het
geloof dat werd gehecht aan het ge
rucht dat moslim-mannen van plan
waren zelfmoordacties te plegen om -
leegstaande - Servische woningen met
de grond gelijk te maken. Dat excessen
jegens de moslims hebben plaatsge
vonden is een feit, vooral verbaal maar
ook concreet (allerlei vormen van pes
terijen, het brengen van de Hitlergroet).
Ondanks de vaststelling dat het werk
van Dutchbat III leed onder het onbe
grip voor de moslims, dat er sprake is
geweest van denigrerende uitingen en
gedragingen, en dat bevelhebber Couzy
zelf een 'buitengewone afkeer ten op
zichte van de moslims' rapporteerde,
schrikt het NIOD ervoor terug om let
terlijk van 'anti-moslimgedrag' of zelfs
een anti-moslimhouding' te spreken,
in de zin van een specifieke afwijzing
op grond van de religieuze identiteit.
„Of de houding van Dutchbatters je
gens de moslim-bevolking van de en
clave gerelateerd kan worden aan vor
men van discriminatie in de Neder
landse samenleving ten aanzien van al
lochtonen, blijft een open vraag."
Amersfoort - Het lijkt wel alsof
alleen Christenen voor Israël
nog de Joodse Staat steunt, zei
ambassadeur Eitan Margalit gis
teren tegen Pee Koelewijn van
deze stichting. Tijdens een ge
bedsdienst in Amersfoort bracht
Koelewijn verslag uit van het be
zoek bij de ambassadeur.
De opmerking van Margalit
sloeg op het besluit van de sec
tie Kerk en Israël van de Samen-
op-Wegkerken om woensdag de
receptie van de ambassadeur ter
gelegenheid van Onafhanke-
lijksdag van de Staat Israël niet
bij te wonen. Er valt vols
sectie niets te vieren. De
sadeur is hierover
daan', zei Koelewijn.
De gebedsdienst, die do 'erl
honderd mensen werd
woond, had als thema erha
verlos Israël uit al zijn be 1 jo
heden'. Er werd voorbfGür^
daan voor de moeilijke
waarin Israël verkeert,
een minuut stilte voor dffW I
komen militairen en
een collecte gehouden
slachtoffers van de tenfpec
slagen. 'Ps^
pndi
;iuie
utrecht - Om de pensioenen
van dominees en predikantswe
duwen binnen de Remonstrant
se Broederschap veilig te stellen,
is 700.000 euro nodig. De leden
van de broederschap hebben
een bedelbrief gekregen, waarin
wordt voorgerekend dat er 100
euro per ziel nodig is.
De koopsom, nodig om
voorzieningen van em
weduwen veilig te stel
draagt 8,5 miljoen euro.
drag kan de broedersch Kpr<
de dankzij een 'ge huis
schenking' grotendeels »ouvv
gen. Het kerkvolk moet* baai
laatste gat bijspringen.
==fels ie
stoe
ijz
Amstelveen - De internationale
vernieuwingsbeweging Wij zijn
kerk (Imwac) eist het vertrek van
twee Curiekardinalen naar aan
leiding van de schandalen rond
seksueel misbruik door pries
ters. Ook moet er een concilie
van bisschoppen, geestelijken
en leken komen om de structu
ren in de kerk aan te pakken die
ten grondslag liggen aan de
schandalen.
Kardinaal Dario Castrillón Hoy-
os, hoofd van de Vaticaanse
congregatie voor de clerus, en
kardinaal Giovanni Battista Re,
hoofd van de congregatie voor
de bisschoppen, waren zich vol
gens Imwac zeker bewust van
de gevallen van seksueel mis
bruik en het feit dat deze in de
doofpot zijn gestopt. Maar ze
hebben in het openbaar niets
gedaan om dat systeem te ver
anderen.
Het vertrek van de kardinalen
zou volgens de vernieuwers een
teken zijn dat het Vaticaan seri
eus aan een hervorming is be
gonnen, schreef Imwac gisteren
in een verklaring. In de afgelo
pen maanden kwamen tiental
len gevallen van seksueel mis
bruik van minderjarigen door
priesters naar buiten, met name
in de Verenigde Staten. „De in
tegriteit en geloofwaardigheid
van de Rooms-Katholieke Kerk
staan op het spel", benadrukt
de beweging.
Een instituut dat morele autori
teit claimt, kan volgens haar niet
zwijgen over het seksueel mis
bruik door eigen leden of deze
gevallen behandelen als interne
problemen die geheim moeten
blijven. Herhaaldelijk is geble
ken dat bisschoppen stelselma
tig gevallen van seksueel mis
bruik door priesters hebben toe
gedekt. Sommige priesters die
zich aan jongeren hadden ver
grepen, werden overgeplaatst
naar een ander bisdom om aan
strafvervolging te ontkomen, al
dus Imwac.
Bisschoppen en andere leiding
gevenden in de kerk hechten
volgens de beweging klaarblijke
lijk meer belang aan de reputa
tie van het instituut of de be
scherming van priesters dan aan
de positie van de slachtoffers.
:nir
Jure
bei
Het vertrek van de vera it
delijke kardinalen is
middelen om de reput
de RK-Kerk te herstellen
Imwac.
Ook zou het Vaticaan succ
moeten ingrijpen door
beeld aan te dringen opi
slag van bisschoppen di
len van seksueel misbn irnc
ben toegedekt. Tijdens
cilie moeten onderwerj neti
de orde komen als het v voor
te celibaat, de wijding v its v
wen en de rechten van
seksuelen in de kerk. D< r
ring is mede onderteke erar
de Nederlander I. Wi Holi
voorzitter is van de int fzien
nale bestuurscommiss met
Imwac. zijn
brielle/anp - Bisschop Punt van
Haarlem en bisschop Van Luyn
van Rotterdam gaan samen met
de andere Nederlandse bis
schoppen zaterdag 6 juli op be
devaart naar Brielle. Ze bezoe
ken daar het bedevaartsoord
van de heilige Martelaren van
Gorcum. Tijdens een eucharis
tieviering zullen alle bisschop
pen voorgaan, onder leiding van
kardinaal Simonis.
Dat heeft het bisdom Rotter
dam, waartoe Brielle behoort,
gisteren laten weten. Op het
'martelveld' in het vestingstadje
werden in 1572 negentien ka
tholieke geestelijken door de
watergeuzen opgehangen. De
geuzen namen bij de verovering
van Gorcum op 27 juni van dat
jaar alle geestelijken, priesters
en broeders in de stad gevangen
en dwongen hen het 'nieuwe
geloof aan te nemen.
De geestelijken werden opgeslo
ten in een burcht, waar zij wer
den vernederd en gefolterd. De
genen die zich niet wilden beke
ren werden uiteindelijk in de
turfschuur van het verlaten Eli-
sabethklooster opgehangen. Op
9 juli stierven zij de marteldood.
In 1671 werden zij zaligver-
klaard en in 1867 werdeb de
Martelaren van Gorcum door
paus Pius IX heiligverklaard. In
het kerkgebouw staat voor het
altaar een schrijn met de stoffe
lijke resten van de martelaren.
De bisschoppen sluiten de be
devaart af met een gebedsdienst
met processie en een pelgrims
zegen. Daarna maken ze een
boottocht door de Rotterdamse
haven.
In oktober 2000 maakten de bis
schoppen een boottocht over de
Binnendieze in Den Bosch. Dat
was de eerste keer dat ze iets
dergelijks ondernamen om de
onderlinge band te versterken.
De woordvoerder van het bis
dom Rotterdam gaat ervan uit
dat alle zeven Nederlandse bis
schoppen en de vier hulpbis
schoppen aan de bedevaart
naar Brielle deelnemen.
rio de Janeiro - Pulserende ritmes vullen de tempel terwijl hogepriesteres Mae Beata de
lemenja zich richt tot de Ossae, god van de kruiden en genezing. De dienst speelt zich af
tijdens een bijzondere samenkomst van geestelijken van de Afro-Braziliaanse Yoruba-re-
ligie. De hogepriesters en priesteressen worden hier onderwezen in de grondbeginselen
van de geneeskunst.
„De terreiro, de tempel, is de enige plek waar de armen van Brazilië te bereiken zijn. Ze
gaan hier voor elk soort probleem naartoe", vertelt Jose Marmo da Silva, coördinator
van de organisatie Ato-lre ('kalebas van geluk') De terreiros zijn daarom een geschikte
plek om gezondheidsproblemen aan de orde te stellen. Geestesziekten, diabetes en AIDS
blijven meestal onbehandeld onder de straatarme zwarte bevolking van Brazilië, zegt Da
Silva. Ato-lre ontstond toen Da Silva zich begin jaren negentig ging inspannen om pries
ters basale hygiëne bij te brengen. Bij het inwijdingsritueel worden symbolen in de huid
gekerfd. Da Silva pleitte ervoor om daarvoor bij elke kandidaat een nieuw, steriel scheer
mesje te gebruiken. Foto: AP/Douglas Engle
„Ze hadden hun leven moeten
gebruiken als wapen." Kort sa
mengevat is dat de opvatting
van Ingo Piepers. De marinier
was ook in Bosnië toen de
moslimmannen van Srebreni
ca werden afgeslacht, maar op
een andere plek. Piepers en
zijn mannen konden 'hun' be
volking wel beschermen, 'on
danks de opdrachten uit Den
Haag', vertelde hij bij Barend
Van Dorp. Als hij de bevelen
van Den Haag had opgevolgd,
was het in Piepers gebied ook
misgegaan.
In 1995 al zei Piepers dat deze
oorlogsmis
daad van Mla
dic voorko
men had kun
nen worden.
Dat Dutchbat
te slecht be
wapend was
om de Bosni
sche Serviërs
weerstand te
bieden, vindt
Piepers onzin.
De Dutchbat
ters hadden
voor de bevol
king moeten
gaan staan.
„Mladic had
echt geen
vierhonderd
VN-soldaten
gedood."
De moslimmannen van Sre
brenica zijn de wildernis inge
stuurd, waar hen een wisse
dood wachtte. In bijbelse ter
men zou je kunnen zeggen dat
ze zijn geofferd 'voor Azazel'.
In het bijbelstuk van deze
week (Leviticus 16:1-20:27)
wordt verhaald hoe er twee
geitebokken voor de hoge
priester Aron worden gebracht
(16:7-10). Door het lot wordt
bepaald welke van de bokken
zal worden geofferd als een zo
geheten zondeoffer voor het
volk. Een zondeoffer is een of
fer waarmee de zonden (over
tredingen van de wet) worden
'verzoend'. De overtredingen
worden niet ongedaan ge
maakt, maar hun doorwerking
in het leven van een mens, het
effect op de samenleving, de
inwerking op de geschiedenis
wordt gestopt.
De tweede bok wordt niet ge
offerd, maar is bestemd 'voor
Azazel'. Hij wordt de wildernis
ingestuurd om daar te zwerven
en te sterven. De geleerden
hebben zich er het hoofd over
gebroken wie of wat 'Azazel' is.
Uit laat-joodse teksten valt op
te maken dat Azazel een soort
demon is. De wildernis waar
over de bijbel spreekt, is het
demonische gebied. Het ge
bied van de Mladic'en.
Beide bokken zijn feitelijk zon
debokken, maar de bok 'voor
ievo
Azazel', die symbolisch beitoer
den met zonden de wilden J3®®'
in gaat, is de 'echte' zond
Overigens een term die d
de Engelse bijbelvertaler V !°Ps
liam Tyndale is bedacht. |ten
Het NIOD-rapport probee 6e,n-„
angstvallig te vermijden dt:n s
Dutchbatters tot zondeboleUI
maken. Zij mochten nietd nsor
nen worden op wie de bla *10!1'
voor het falen van regeriq u™es
legerleiding werd afgescho:ent
Wie naar de verhalen vain
Dutchbatters luistert, zieti1
de vrouwen en de kindere
de geitebok 'voor God' zijn
maakt, en
iwini
pro]
ast
TAMARAH
BENIMA
mannen i
den bestt
'voorAza iZO
Het leven
de vrouw ,EN
en de kir:
ren was 1sen L
ger'. De
Dutchbai uul'.
wilden de
twintigste
eeuwse,"
tevreden
len en lei
den de ra
nen uit.
In Leviti<tUISV(
een
Wie
zijn,
Piet
•521!
071-
ensdi
%ga\
toer
wer!
efdc
16-20 sta
ook het
je naaste
als jezelf
viticus 19:18) Deze opdrai
kan ook worden vertaaldi
'Heb je naaste lief, wanth
als jij'. Maar op grammati [jij
gronden is de betere vena
'Je zult liefdevol zijn tegen UU,
je medemens'. Houdenv
kan niet worden opgelegd ,EN
maar je liefdevol gedragei
voor iedereen mogelijk.
Wie is die naaste? Is datje !r(j
buurman, je geloofsgena
degene die tot dezelfde et
sche groep behoort? Of gf (pj
het gebod ieder mens? Of Vr
pers gelijk heeft, weet ik n rktc
Bovendien, wie kan oordi
of een ander zijn leven ha
moeten geven? Dat is web
waar waar soldaten voor*
den ingehuurd, maar 'ooi en.
niet over iemand voordat
zijn schoenen hebt gesta2 ;0ole
een ander inzicht van dej
se wijzen.
De tragiek van Dutchbat i ks en
Srebrenica is dat zij wel éi van c
beseften dat Mladic een io
zei, een demon was. Ze vi w
den wel voor hun eigen le rsew
maar hoopten dat hij zich
genover de moslimmanni
niet als de demon zou ge
gen die door hun 'zoenoE
gepacificeerd moest word
Naïef.
Dat de politici zich nu als
gepriesters zelf op het oft
blok leggen en de zonden
zich nemen, is prima. Dai
beurt alleen zeven jaar te
oi
Pietf
de F
>pe
van
ktco
De
van
;van
ikaai
L, tel
