Paus ontbiedt kardinalen VS naar Rome
Het gezin als goedlopend bedrijf
GELOOF SAMENLEVING
i
Niet geloof, maar kleur
bepaalt schoolkeuze
Guus Geluk
Professor Rutten: Ik zat niet fo
RK-pastores te druk en te aards,
Waakhond van het geloof is jar I
Paus bespreekt seksschandalen met kerkleiders
Meer vaart achter kerkfusie
Draken bewaken de wet
Sociaal plan
kost SoW
1,5 miljoen
dinsdag l6 APRIL 2002
vaticaanstad-anp/afp/rtr - Paus Jo
hannes Paulus II heeft alle dertien Ame
rikaanse kardinalen en andere Ameri
kaanse kerkleiders naar Rome ontboden.
De reden voor de bijeenkomst, die begin
volgende week plaatsheeft, zijn de re
cente seksschandalen in de Amerikaanse
Rooms-Katholieke Kerk.
In Los Angeles maakte aartsbisschop
Roger Mahoney eerder deze maand be
kend dat de Amerikaanse justitie een
onderzoek naar hem is begonnen naar
aanleiding van een beschuldiging van
seksueel misbruik. Mahoney wordt be
schuldigd door een vrouw, die zegt in
1970 op een katholiek lyceum in Cali-
fornië het slachtoffer van Mahoney te
zijn geworden. Hij zou haar bewuste
loos hebben geslagen en haar daarna
hebben misbmikt.
Mahoney zegt dat er van haar verhaal
niets waar is en dat hij zelf de justitie en
de kerkelijke autoriteiten om een on
derzoek heeft gevraagd.
Kort voor de onthulling van Mahoney's
was bekend geworden dat een 48-jarige
priester, Don Rooney, in Cleveland in
de staat Ohio zelfmoord had gepleegd,
nadat hij was beschuldigd van aanran
ding van een minderjarig meisje. De
priester was niet komen opdagen voor
een gesprek met functionarissen van
het bisdom Cleveland over het incident
in 1980. De man schoot zich op de dag
van die afspraak in een auto een kogel
door het hoofd.
In de Verenigde Staten, waar het pedo
filieschandaal in de Rooms-Katholieke
Kerk een veel grotere omvang heeft dan
in Europa, trad begin maart al bisschop
Anthony O'Connell van Palm Beach in
Florida af. Hij erkende dat hij 25 jaar
geleden een seminariestudent seksueel
had misbruikt. In februari werd een
priester van het aartsbisdom Boston,
John Geoghan, tot tien jaar cel veroor
deeld. Meer dan 130 mensen hadden
hem beschuldigd van seksueel mis
bruik. Kardinaal Law, aartsbisschop
van Boston, was jarenlang op de hoog
te van Geoghans misdrijf, maar ver
plaatste hem telkens naar een andere
parochie.
Sinds januari zijn in de VS al tientallen
priesters geschorst of ontslagen. Aan
vankelijk wilde de kerk de gegevens van
van misbruik verdachte geestelijken
niet aan justitie geven, maar daar is
verandering in gekomen. De aartsbis
dommen New York en Los Angeles be
sloten justitie alsnog de namen te ge
ven van priesters die beschuldigd zijn
van seksueel misbruik van minderjari
gen.
door Carine Neefjes
Amsterdam - Voor ruim drie
kwart van de ouders speelt het
geloof geen enkele rol voor de
schoolkeuze van hun kind. Al
leen protestants-christelijken
hechten waarde aan levensbe
schouwing in de klas. Veel ka
tholieke en islamitische ouders
vinden de religieuze grondslag
van een school volstrekt onbe
langrijk. Zij laten de 'kleur' van
de school veel zwaarder wegen.
Vooral hoogopgeleide, autoch
tone ouders willen een zo wit
mogelijke school voor hun kind.
,,Zij willen dat hun kind tussen
'ons soort mensen' in de
schoolbanken zit", vertelt Sjoerd
Karsten. Karsten is onderzoeker
van het in onderwijskringen
toonaangevende Kohnstamm
Instituut in Amsterdam, en me
de-auteur van het rapport
'Schoolkeuze in de multi-etni-
sche samenleving'.
Het onderzoek, uitgevoerd in
opdracht van minister Hermans
van onderwijs, druist lijnrecht in
tegen het plan van minister Van
Boxtel van grote steden- en inte
gratiebeleid. Die liet vorige week
in deze krant weten dat hij het
bijzonder onderwijs wil afschaf
fen, omdat dit een van de be
langrijkste oorzaken zou zijn
voor het ontstaan van witte en
zwarte scholen.
Dat is onjuist, menen de onder
zoekers. Karsten: „Religie is on
belangrijk als ouders een school
moeten kiezen voor hun kind.
De kleur is doorslaggevend. Wit
te ouders sturen hun kind naar
een witte school, zwarte ouders
naar een gemengde."
In totaal zijn op 43 bijzondere
en openbare basisscholen alle
directies en 931 ouders onder
vraagd. Het gaat om scholen uit
de vier grote steden en middel
grote gemeenten in Noord-Hol
land, Zuid-Holland, Flevoland,
Gelderland, Limburg en Overijs
sel. In het bijzonder onderwijs
zijn het niet zo zeer de religieuze
scholen die helemaal wit zijn,
maar vooral de algemeen bij
zondere zoals Montessori-, Dal-
ton- en Jenaplanscholen. Door
de hoge ouderbijdrage en de eis
dat kinderen goed Nederlands
spreken, zijn ze voor de meeste
allochtone leerlingen ontoegan
kelijk. „Subtiel worden allochto
ne ouders doorverwezen: 'U
doet er beter aan uw kind naar
een andere school te sturen, wij
hebben geen voorzieningen'.
Over deze elite hoor je Van Box
tel niet", aldus Karsten die eraan
toevoegt dat ook sommige reli
gieuze scholen op deze gronden
kinderen weigeren.
Als de populatie te zwart wordt,
halen witte ouders hun kind van
school. Niet alle directeuren zijn
daar rouwig om. „Een groep
Nederlandse ouders chanteerde
de boel. Zo van: 'Je mag blij zijn
dat ons kind bij jou op school
blijft'. Ze gaven hun kinderen
opdrachten mee: 'Als die Turk je
slaat, sla je maar terug'. De situ
atie was onhoudbaar en ik heb
deze laatste groep Nederlanders
de deur uitgezet", aldus een di
recteur in het onderzoek.
Zowel ouders als directies zijn
niet voor afschaffing van het bij
zonder onderwijs. Wel moeten
allochtonen meer gestimuleerd
worden hun kind naar een witte
school te brengen. Karsten: „Je
zou busjes kunnen inzetten om
allochtonen naar een school in
een betere buurt te brengen."
utrecht - De fusie van de Sa-
men-op-Wegkerken moet bin
nen anderhalf jaar rond zijn.
Dat is twee keer zo snel als eerst
het plan was.
Dat voorstel lanceert het be
stuur van de drie kerken don
derdag op de synode. SoW-scri-
ba Bas Plaisier heeft de stroom
versnelling onlangs al aange
kondigd in gesprekken met de
Gereformeerde Bond en het
Confessioneel Gereformeerd
Beraad, bevestigen deelnemers
aan de gesprekken. Voorzitter
A.W. van der Plas noemde on
langs nog een periode van drie
jaar.
kyoto - De Japanse kunstenaar Junsaku Koizumi
bekijkt het resultaat van zijn werk. De onthulling
van de plafondschildering in de Kennin-tempel mar
keerde gisteren de achthonderdste verjaardag van
deze belangrijke boeddhistische tempel in Kyoto.
De schildering beslaat elf bij vijftien meter. De dra
ken zijn afgebeeld als bewakers van de boeddhisti
sche wet. Foto: AP/lsao Morishita
Managementgoeroe Stephen Covey als opvoeder op de Rai
door Onno van 't Klooster
Amsterdam - Op het moment
dat de verkiezingen allerlei men
sen ertoe aanzet een duit in het
zakje te doen over 'opvoeding',
'het gezin als hoeksteen van de
samenleving' en hernieuwde nor
men en waarden, komt er uit de
VS een expert op dit gebied naar
Nederland. Stephen R. Covey
spreekt morgen in de Rai te Am
sterdam.
Covey is hier nog relatief onbe
kend. Maar volgens het toon
aangevende Time Magazine is
deze 69-jarig managementadvi-
seur één van de 25 meest in
vloedrijke Amerikanen. Hij heeft
onlangs een boek geschreven
over de 'zeven gewoonten van
uiterst effectieve families', en
komt naar de Rai om Neder
landse ouders te vertellen hoe
ze moeten opvoeden. „Slechte
managers zijn ook slechte va
ders", zegt hij.
Zelfheeft Covey negen kinderen
en omschrijft hij zijn gezin als
'gemiddeld'. Helemaal gaat die
vlieger niet op, want de Coveys
behoren tot de Kerk van Jezus
Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen, beter bekend als
de mormonen. Het betekent in
ieder geval dat ze naar een kerk
gaan die familiewaarden hui
zenhoog in het vaandel heeft
staan en waar alle verslavende
producten zoals sigaretten, kof
fie, thee, alcohol en drugs uit
den boze zijn. Stephen Covey
Stephen Covey: Niets zo nuttig voor een gezin als het formuleren
van een 'family mission statement'. Foto: PR
wil echter niet als 'de mormoon'
te boek staan, omdat dat woord
voor sommigen nog een nega
tieve klank heeft. En de eerlijk
heid gebied te zeggen dat in zijn
boeken wel waarden en normen
terug te vinden zijn van de mor
monen, zoals het voorop zetten
van familiebelangen, maar ner
gens blijkt dat hij bezig is zieltjes
te winnen voor zijn kerk.
Covey maakt in de VS al jaren
naam als management-adviseur
in de mede door hemzelf opge
richte FranklinCovey Company.
Naar verluidt is dat het grootste
management adviesbureau ter
wereld. De meeste bekendheid
vergaarde hij met zijn boeken
over effectief management. Eén
van zijn bekendste bestsellers is
'The 7 habits of Highly Effective
People'. In vervolg daarop heeft
hij nu dus 'The 7 Habits of
Highly Effective Families' ge
schreven. Binnenkort verschijnt
er een Nederlandse versie van
dit boek op de markt.
Hij laat daarin zien hoe iemands
functioneren in het gezin sa
menhangt met dezelfde morele
principes die hij heeft beschre
ven voor het bedrijfsleven. Mag
je gezinnen zomaar vergelijken
met bedrijven? „Mijn overtui
ging is dat de principes van ef
fectief leiderschap voor bedrijf
en gezin hetzelfde zijn. Er zijn
wel belangrijke verschillen. In
het bedrijfsleven kun je bijvoor
beeld iemand ontslaan. Een
kind kun je niet ontslaan, al
kom je bij tieners soms wel eens
in de verleiding."
Covey vindt dat ouders, net als
succesmanagers, een duidelijk
doel moeten formuleren voor
hun gezin. „Zijn niet beiden er
op uit om talent te herkennen
en te ontwikkelen? En willen
niet beiden de omstandigheden
creëren gericht op groei en bete
kenisvolle relaties", vraagt hij
retorisch. Hij voegt eraan toe,
dat maar weinig dingen zo'n po
sitieve invloed op zijn eigen ge
zin hebben gehad als het geza
menlijk formuleren van een fa
mily mission statement. „Wij ra
ken, net als andere gezinnen, al
te vaak het spoor bijster. Maar
omdat we allemaal weten waar
we naar toe willen, komen we
altijd weer op het goede spoor
terug."
In zijn 'The 7 Habits' grijpt Co
vey vaak terug op de jaren '40 en
'50 van de twintigste eeuw als de
happy days voor gezinnen. Hij
wil die tijd 'niet idealiseren'.
„Maar het klimaat voor gezin
nen is nu moeilijker, vanwege
de vrijwel onbeperkte mogelijk
heden en de gevaren die daar
aan vastzitten. We leven niet
meer in een tijd waarin de hele
cultuur is gericht op het gezond
en gelukkig grootbrengen van
kinderen. Zonder een sterke lei
ding van het gezin is het moei
lijk weerstand bieden aan een
cultuur waarin de media, mu
ziek en de entertainmentindu
strie geweld, drugs en een on
verantwoorde seksuele moraal
idealiseert."
Of een zelfhelpboek en een se
minar daar het juiste antwoord
op vormen is de vraag. Volgens
Covey kan het helpen mensen
in de juiste richting te leiden. „Ik
wil mensen leren te focussen op
de principes die aan de basis
staan van een gezond familiele
ven. Die zijn toepasbaar op dui
zend en één situaties die je
nooit allemaal in boeken kunt
behandelen. Mijn motto is: geef
een man een vis en je voedt
hem voor een dag, leer hem hoe
je moet vissen en je voedt hem
voor zijn leven."
Informatie over Stephen R. Co
veys boek en seminar, morgen
in de Rai te Amsterdam (aan
vang 19.30 uur, kosten 15 eu
ro) is op te vragen via telefoon
nummer: 020 3059171.
utrecht/anp - De Samen-op-
Wegkerken trekken tot eind
2004 1,5 miljoen euro uit voor
een sociaal plan dat de gevolgen
van een ingrijpende bezuiniging
moet verzachten. Dat .bedrag
komt ten laste van de reserves
van de drie kerken, die in totaal
22 miljoen euro bedragen.
De zogeheten kleine synode van
de Hervormde, Gereformeerde
en Lutherse Kerken neemt vrij
dag een besluit over het sociaal
plan dat de leiding van de SoW-
organisatie en de vakbonden
zijn overeengekomen.
Een dag eerder buigt de voltalli
ge synode zich over een voorstel
om in de komende vier jaar 110
van de 510 arbeidsplaatsen bij
het landelijke en regionale ap
paraat van de drie kerken te
schrappen. De bezuinigingen
zijn nodig omdat het tekort van
de SoW-organisatie bij ongewij
zigd beleid in 2007 tot 9,1 mil
joen euro oploopt.
Het sociaal plan bepaalt onder
meer dat niet meer dan 25 ba
nen als gevolg van gedwongen
ontslagen mogen sneuvelen.
Werknemers van 57,5 jaar en
ouder kunnen gebruikmaken
van een regeling voor vervroeg
de uittreding, waarbij ze 75 pro
cent van hun salaris behouden.
Werknemers voor wie geen
functie meer beschikbaar is,
hebben recht op hulp bij het
vinden van een andere baan,
vergoeding van verhuiskosten
en aanvulling van hun loon als
hun salaris bij hun nieuwe
werkgever lager is.
De rellen in Amsterdam, zater
dag jongstleden, hebben laten
zien dat de import van grote
groepen moslimse buitenlan
ders een schaduwzijde heeft.
Ik ben geboren in een slecht
jaar, 1942, en ik had eigenlijk
niet gedacht nog ooit te hoe
ven meemaken dat een joodse
meneer die gewoon over straat
loopt zijn keppeltje wordt afge
slagen, en dat een opgefokte
menigte hem dwingt een huis
in te vluchten. Toch gebeurde
dat afgelopen zaterdag in Am
sterdam, tij
dens een de
monstratie
die was be
doeld om aan
te tonen dat
onder de Is
raëlische pre
mier Sharon
het Zionisme
aan het afglij
den is naar
een joodse
vorm van fas
cisme, com
pleet met et
nische zuive
ringen.
Een regering
die dit soort
gedrag (het
op straat op
joden jagen)
toestaat, moet inderdaad aftre
den, Srebrenica of niet. De
medelanders die zich aan dit
soort gedrag schuldig maken,
horen hier niet thuis. Die moe
ten hun mensvriendelijke hob
by's maar in Irak gaan uitoefe
nen. Het is te waarderen dat er
moslimse Nederlanders waren
die zich tegen dit schoftenge
drag verzet hebben. Maar het
waren er te weinig. Ze waren,
zo te zien, daar ter plekke maar
een kleine minderheid.
Na zaterdag is het een stuk
moeilijker om te vertrouwen in
een multiculturele maatschap
pij. De demonstranten wens
ten de stellige indruk te wek
ken dat de moslims in Neder
land kennelijk anti-semitisch
en homofoob zijn. Het won
derlijke daarvan is dat de mos
lims in het Midden-Oosten
(met een enkele uitzondering)
helemaal niet anti-semitisch,
homofoob of achterlijk zijn. Ik
heb jaren lang in het Midden-
Oosten gewoond, ik spreek en
lees goed Arabisch; en ik weet
waar ik het over heb. De schof-
allee
voor
met
ledei
ten zijn in het Midden-0a An
een kleine minderheid,
Wat is er met die demonst
rende moslimse medelani u
aan de hand? Ligt het aan
Nederlandse lucht? Ligt hi
aan de migratie-situatie?!
het aan de manier waarop
derland heeft geprobeerd
migranten te laten integre
Ligt het aan de relatief te ®?VE
groep onaangepasten? Iki
het antwoord op die vrage
schuldig blijven.
Wel valt het mij op dat de
ken in Ne
land er wi
wijze woo
over te zq 15 C01
hebben.) ows'
zoekers di en.m
hier jaren 'eije'
ben gezet,n
zo laten d 'en zl'
ficiële Net 'a§tc
landse kes "et
ke leiden ^voc
dezer dag
weten, m et
ondanksi
afwijzing^ c
hun asiel
zoek kura PP15
blijven. D
standpun
wel doori
telijke na
tenliefdei
ingegeven.
Naastenliefde voor wie eij
lijk? Omvat die naastenlie
werkelijk iedereen die dei
de van de Derde Wereld c
wil gaan ontvluchten? Mo
die ook allemaal naar het LWIJI
ten kunnen komen? Omv ten ki
is on
leeltu
25.
het
voc
Leic
tw
totl
en ge
HUIS'
uur i
naastenliefde ook de zesti
miljoen mensen die al in!
derland wonen?
Nee, de migratiepolitieki
niet aan de kerken worde NWIJ
toevertrouwd. Daar hebbt dag d
gelukkig in vrijheid gekozi m djc
politieke partijen voor. M 522L
die zijn dan tenminste no men
door onszelf gekozen, en
zoals de bisschoppen, be- NWIJ
noemd. Niet dat die geko iuwp
politici er veel van terecht Ijesrr
brengen. Ze zijn al te vaal en kc
ief, onnozel, en bang om dkini
politiek incorrect te word rjd h
versleten wanneer ze dinj d'em
bij hun naam noemen.
Uiteraard zal de lijst van
Geluk, alias Pim Fortuyn,
der zulke omstandighede 'gen
de verkiezingen op 15 me >pter
goed doen. m C(
nna
heel
jrthi
omst
ankje
DERI
door Richard Alblas
barendrecht - Professor Rutten, die vorige week af
reisde naar het Spaanse Garabandal in afwachting
van een groots wonder, zo vindt hij zelf, geen fou
ten gemaakt. Dat zegt hij in een reactie op het uit
blijven van het wonder. De voormalig topambte
naar legt toch zijn functies neer.
Rutten ging, naar zijn stellige overtuiging in op
dracht van God, met tweehonderd Nederlanders
en Vlamingen naar Garabandal om het wonder te
aanschouwen. „De profetie rammelt", zegt hij nu.
„Dat had ik moeten zien en valt me aan te reke
nen. Maar mijn conclusie was de enige juiste. Ik
heb niet gefaald, de profetie klopte niet niet."
Zelf noemt Rutten het zijn 'blinde vlek'. „Ik had
kritischer moeten zijn ten opzichte van de profe
tie. Dat weet ik nu. Maar het was mijn enthousias
me en goedgelovigheid die me toch overtuigden."
Rutten had vooraf al aangekondigd dat bij het uit
blijven van het wonder hij zijn functie als hoofd
redacteurvan de nieuwsbrief van het Instituut
voor Katholieke Informatie voor Nederland en
Vlaanderen (IKINV) zou neerleggen. „Daar hou ik
me ook aan. Ik zal in de laatste nieuwsbrief uitleg-
ïe le
es er
gen waarom het zo gelopen is." De voomic ir
cretaris-generaal van het ministerie van eco kent
sche zaken vindt zichzelf nog wel degelijk g
waardig. „Ik ben een gelovig mens. Als ik ui 1775
waarom het wonder niet heeft plaatsgevom
legt dat meer gewicht in de schaal dan iem idem
niet gelovig is", redeneert hij.
Rutten baseerde zijn voorspelling op de leg
van Garabandal. In 1961 zouden vier 12-jaifuur
meisjes verschillende keren de heilige Maaj
ria hebben gezien. Maria zou ook de voors] 5 jaa
van het wonder hebben gedaan. Die zou pl 0252-
vinden op een donderdag in het voorjaar oj
sterfdag van een martelaar van de Heilige) DERI
„Vorige week donderdag was de sterfdag v tin B
nislaus, de nationale patroonheilige van Po ikelij
was de enige die in aanmerking kwam." \^n 1
Rutten voorspelde dat de meegereisde ziel
den genezen. Ook voorzag hij dat het wond
blijvend teken van God zou zijn. Iemand di K)l B
natuurwonder niet van dichtbij kon meem een g
zou het alsnog later kunnen zien.
Rutten heeft geen spijt van zijn reis naar G:
dal. „Ik vermoed dat het Gods bedoeling is >s ing
weest om mij ervan te overtuigen dat de pi traat
niet klopt. Ik weet dat niet zeker, maar dat
moed ik Daarom is de reis niet voor niets)
weest.
al ga
rolle
'ntr
WE)
env
ndt
hilversum/anp - Tweederde van
de priesters en pastoraal werk
(st)ers in de Rooms-Katholieke
Kerk ervaart tamelijk sterke tot
sterke werkdruk. Oudere pasto
res hebben er minder last van
dan hun jongere collega's. Dat
blijkt uit een inventarisatie door
het rk-onderzoeksbureau Kaski
in opdracht van het RKK/KRO-
televisieprogramma Kruispunt.
Volgens A. Bisschops, supervi
sor aan de Katholieke Theologi
sche Universiteit Utrecht en be
geleider van pastores, is de
werkdruk een groeiend pro
bleem voor de geestelijkheid.
Uit gegevens van de vier noor
delijke bisdommen (Groningen,
Utrecht, Haarlem en Rotterdam)
blijkt, dat van de nieuwe pasto
res eenderde al na twee of drie
jaar afhaakt wegens werkdruk,
overspannenheid of conflicten.
Dat oudere pastores minder last
zeggen te hebben van werkdruk
dan jongere collega's, kan vol
gens onderzoeker J. Sanders te
maken hebben met het feit dat
mensen die slecht tegen stress
kunnen, het beroep vaarwel
zeggen. Alleen wie goed met
werkdruk kan omgaan, oefent
volgens die verklaring het vak
op oudere leeftijd nog uit. Een
andere verklaring is dat pastores
gaandeweg beter bestal
den tegen werkdruk.
Pastores die hun doele
stellen - bijvoorbeeld lei
gens het evangelie - klaj
gens Sanders vaker ove
druk dan collega's die
idealen koesteren. Bi
constateert dat veel past
aardig' zijn. „Sinds de ja
tig zijn pastores opgei
zich in te leven in ande n"
te luisteren, om nabij te
werkt inmiddels heel aa j®rjj
leen hebben we nu lek
ief e
Bi derl
TOor
dig. Pastores moeten
zijn, moeten mensen
die 'nee' kunnen zeggen.
1
Iverl
voc
keiu
isere
bege
Rijswijk - Kardinaal Joseph Rat-
zinger, hoofd van de Vaticaanse
congregatie voor de geloofsleer,
viert vandaag zijn 75e verjaar
dag. Dat betekent dat hij paus
Johannes Paulus II zijn ontslag
heeft aan geboden. Paus Johan
nes Paulus II heeft de ontslag
aanvraag van de invloedrijke
Duitse curiekardinaal Joseph
Ratzinger afgewezen. De rooms-
katholieke kerkleider heeft hem
gevraagd op zijn post te blijven.
De vroegere aartsbisschop van
München behoort door zijn
functie van 'waakhond' van het
rooms-katholieke geloof tot de
belangrijkste adviseurs van Jo
hannes Paulus. Nu de lichame
lijke krachten van de paus afne
men, treedt hij samen met kar
dinaal-staatssecretaris Angelo
Sodano steeds meer op de voor
grond. Ratzinger heeft zo nu en
dan gezegd dat hij op zijn 75ste
graag zijn ambt zou neerleggen
advi
om theologische boe
schrijven, maar niemand
dat dat er spoedig van kc
In november 1981 werd
ger tot hoofd van de con
voor de geloofsleer be 1a
Hij veroordeelde in die
onder meer de
ie in cue
tewijd» sr5
logie in Latijns-Amerika
nam de leerbevoegdhi g
theologen die de leer
kerk op het gebied van
sualiteit ter discussie stel
