President Venezuela stapt op BUITENLAND ar Sluwe Jean-Marie le Pen is terug van weggeweest Chavez verliest steun van strijdkrachten na hard optreden tegen demonstranten Met bloedbad Racak ging Milosevic een stap te ver Zuid-Afrikaanse 'Dokter Dood' is weer vrij man Politicus Servië verkiest dood boven uitlevering Doden door explosie bij synagoge Tunesië Rampfabriek Toulouse wordt definitief gesloten anke boeren =fibabwe uit' - De zogenoemde oor- eteranen in Zimbabwe k 800 blanke boeren ge- neerd hun grond te verla- )oen ze dat niet, dan vol- gewelddadige acties, zo »n veteranenleider tegen ranse persbureau AFP. De >n moeten weg omdat ze ncties tegen Zimbabwe Jen hebben gesteund, aldus d-strijders. Sinds februari regime van president Mu- 1 onderworpen aan sancties e EU en de VS, die hem ïuldigen van schendingen e mensenrechten. vrijdag 12 APRIL 2002 z/le 1, id, elfd ijn ran nspecteur VN en aanval Irak in de te Zaai biosci grme schoenen kken argwaan ken botmi Iancisco - Een Chinese lan is een paar ver- Ter Aliji m tot ïiist van enraai het toch te pogin| 0 is vor V{ leveren va maar ït altijd thijfni 5 nojtei die in nen te telei d( Le ei ïibal ir een Tagen is leuk 2 film, hebbi et de sl en pat o- en zo stij Je: ft 'aifcn. etjesslikker ia opgepakt - De voormalige leider jet VN-wapeninspectie- voor Irak ziet geen enkele Jraardiging voor een even- 1 Amerikaanse militaire ac- .jen het land. Volgens Scott j, leider van Unscom tus- 1 to 1 en 1998, gebruikt de pkaanse president Bush jïafe'8enc'e taa*aan ^et 1 jvan Irak vooral voor bin- indse politieke doelein- /olgens Ritter heeft zijn Irak op het gebied van ivernietigingswapens al in ior 90 tot 95 procent ipend. Irak is overigens •reid nieuwe inspecties staan. gelijk opnieuw in Engeland m - Een boerderij in het J graafschap Yorkshire is je buitenwereld afgesloten lt een koe er symptomen tilt van het uiterst be- Jelijke mond- en klauw- ïnkz). Groot-Brittannië pas begin dit jaar mkz-vrij ird. Vorig jaar werd het Jeteisterd door een mkz- waarbij miljoenen dieren n 'geruimd'. Het laatste geval van mkz dateert iptember 2001. dse voetballers ijs aangevallen - Een joods amateur- alteam is tijdens een trai- |i de Parijse voorstad aangevallen door een [gemaskerde personen lokken en staven. Een van (ge voetballers belandde (ziekenhuis met een Wond. De Franse minister lort Marie-George Buffet [deelde de aanval. De af- n weken zijn in Frankrijk j^eidene synagogen, jood- jolen en joodse begraaf- [pn vernield. De opleving it anti-semitisme valt sa- ïet de Israëlische invallen alestijnse gebieden. Drdaantal angenen in VS Ngton - In de Verenigde i hebben nog nooit zoveel in gevangen gezeten. Vol- imerikaanse media, die fiseerden op gegevens jt ministerie van justitie, vorig jaar 1,96 miljoen tanen vast. In 2000 waren f mensen minder opge- i In 2001 zat één op de perikanen achter de tra- ze ontwikkeling is vol- feskundigen te verklaren it rechters sinds de jaren zwaardere straffen zijn ipleggen. Bovendien iden velen die een voor lijke straf hadden gekre- inieuw de wet, waardoor de cel in moesten. door onze correspondent Frans Lindenkamp sao paulo - De Venezolaanse president Hugo Chavez is van nacht tot aftreden gedwongen door de legertop. Zijn beslissing hiertoe volgt op hevige onlusten in de hoofdstad Caracas tussen voor- en tegenstanders van het omstreden autoritaire staats hoofd. Daarbij zijn minstens twaalf doden gevallen. Chavez, een voormalige luite nant-kolonel die de mislukte staatsgreep in 1992 achter zijn naam heeft staan, maar die in 1998 alsnog via de stembus aan macht kwam, heeft de macht overgedragen aan een militair driemanschap onder leiding van legerbevelhebber Efrain Vela zquez. De verwachting is dat de militaire machthebbers op korte termijn nieuwe algemene ver kiezingen zullen uitschrijven. In de straten van de hoofdstad Caracas reageert de bevolking uitgelaten van vreugde op de val van Chavez. De steun die hij on der de bevolking had, was de af gelopen maanden sterk terugge lopen. Het staatshoofd bleek niet bij machte om de hoogge spannen verwachtingen waar te maken. De overgrote meerder heid van de Venezolanen had den hem gekozen, omdat hij een einde beloofde te maken aan de diepgewortelde corruptie en werkloosheid in het land. Ook beloofde hij grotere sociale rechtvaardigheid. Venezuela en met name de hoofdstad waren de afgelopen dagen het toneel van een alge mene staking, uitgeroepen door de vakbonden en de werkgevers. Het protest was in eerste instan tie gericht tegen de vervanging van de top van de staatsolie maatschappij door een meer Chévez-gezinde directie, maar ontpopte zich gaandeweg tot een volksopstand tegen het on populaire staatshoofd. De sta king van een etmaal kreeg woensdag een permanent ka rakter met het besluit om deze voor onbepaalde duur te verlen gen. De protesten kregen daar mee een steeds grimmiger ka rakter, hoewel Chavez bij hoog Een betoger in Caracas schreeuwt het uit, nadat agenten en militairen het vuur hadden geopend op demonstrerende menigten in de Venezo laanse hoofdstad. Foto: Reuters/Chico Sanchez en bij laag volhield dat er com plete rust in het land heerste. Toen ruim 100.000 anti-Chavez manifestanten gistermiddag aanstalten maakten om naar het Miraflores-paleis in de hoofd stad Caracas op te trekken om daar zijn aftreden te eisen, raak ten zij slaags met de politie. De Nationale Wacht werd daarbij gesteund door gewapende aan hangers van de links georiën teerde Chavez en zijn 'vreedza me' revolutie, waarmee hij Ve nezuela wilde verlossen van de 'corrupte oligarchieën'. Zijn voorstanders schoten daarbij met scherp. Met het bloedvergieten ver speelde Chóvez zijn laatste steun binnen het leger. Een tiental hoge officieren onder lei ding van vice-admiraal Ramirez stelde gistermiddag een mani fest op waarin zij lieten weten de bevelen van Chavez niet meer te zullen opvolgen. Over het lot van het staatshoofd is weinig bekend. Zijn vrouw zou onder militaire begeleiding naar haar geboortestad zijn gevlogen. De kans is groot dat Chévez po litiek asiel aanvraagt in Cuba, omdat hij een vriend is van de Cubaanse president Fidel Cas tro. door Simone van Driel den haag - De lichamen van 24 mannen in een geul, gevallen op de piekwaar ze in nek en hoofd waren geschoten. Niets duidde erop dat zij terroristen waren die het leven hadden gelaten bij een vuurge vecht met de politie, zoals de Joegoslavi sche autoriteiten steeds hardnekkig vol hielden. In Racak in Kosovo werd een bloedbad aangericht onder in totaal 45 Albanese burgers, waarbij leger en politie nauw samenwerkten. De Britse generaal John Drewienkiewicz verklaarde dit gisteren voor het Joegosla- vië-tribunaal in het proces tegen ex-pre sident Slobodan Milosevic. Daags na de moorden op 15 januari 1999 bezocht Drewienkiewicz het dorp Racak als hoofd operaties van de Kosovo Verificatie Mis sie van de OVSE (Organisatie voor Veilig heid en Samenwerking in Europa). De moordpartij was een van de pijlers onder het besluit van de NAVO in maart 1999 om Joegoslavische doelen te bombarde ren. Milosevic is vanwege de moorden in Racak aangeklaagd voor het plegen van misdaden tegen de mensheid. Het geweld van het Joegoslavische leger en Servische politietroepen in Racak maakte de facto een eind aan het eenzij dig bestand dat Milosevic in oktober 1998, onder dreiging van NAVO-bombar- dementen, overeen was gekomen met de Amerikaanse gezant Richard Holbrooke. Drewienkiewicz vertelde de rechters gis teren hoe hij zijn baas, de Amerikaan William Walker, telefonisch tegen Ri chard Holbrooke hoorde zeggen: ,,Dick, je kunt je Nobelprijs voor de Vrede wel vergeten." Walker zelf werd door Belgra do tot ongewenst persoon verklaard, om dat hij onomwonden had gesteld dat in Racak een bloedbad was aangericht on der burgers. „Met een luchtafweerkanon in dorpen schieten is geen regulier poli- tie-optreden." Maar nooit heeft Belgrado zelf een verklaring gegeven over wat pre cies in Racak is gebeurd, aldus de gene raal. „Het is opmerkelijk dat de regering lijsten met alle gewonde politieagenten kon overleggen, maar dat de dood van veertig mensen het noemen niet waard werd gevonden." De verificatiemissie moest er onder meer op toezien dat Milosevic, zoals afgesproken, de immen se politie- en legermacht in Kosovo fors inkromp. Drewienkiewicz had het gere geld aan de stok met de Joegoslavische ranggenoot Dusan Loncar, de verbin dingsofficier tussen de autoriteiten en de verificatiemissie. „Hoe durf je dat te zeg gen", had Loncar hem toegebeten toen Drewienkiewicz hem er na de moorden in Racak op wees dat mensen voor der gelijk buitensporig geweld tegen burgers 'in Den Haag belanden'. Volgens Dre wienkiewicz was het voor'de verificatie missie moeilijk de troepenbewegingen in kaart te brengen. Wel constateerden de waarnemers dat legeroefeningen buiten de kazernes steeds vaker en massaler werden gehouden in de buurt van Alba nese dorpen, ondanks waarschuwingen van onder anderen Drewienkiewicz dat dit 'uitdagend en intimiderend' was. de schoenen kwijtgeraakt gwaan wekten op de laven van San Francisco, ïoenen waren demon exemplaren die de man gaan verkopen. In de nen werden draadjes en Ijen ontdekt, die onmid- deden denken aan de ten met explosieven ie een al-Qaedalid in de- een vliegtuig probeerde idlblazen. De beveiliging s le het ergste, omdat de niet kon uitleggen hoe igfterijen uit de schoenen 'n. De politie schoot de op veilige afstand aan tonic - Op de luchthaven in New York is giste- !n 12-jarige jongen uit Ni- angehouden, die voor lollar met 87 condooms 'roïne in zijn maag naar was gevlogen. Prince iozie Umegbolu werd op laven ziek, en ligt nu in ekenhuis. Justitie zoekt wie de reis van de jon- ie regeld heeft. Zijn vader ilifgens het ronselen van koeriers in een Ameri- cel. De jongen, die Ame- pns staatsburger is, woonde grootouders in Nigeria. door onze correspondent Henk Glimmerveen parijs - Met twee uitgekiende thema's is Jean-Marie le Pen weer helemaal terug op het Fran se politieke toneel. De 73-jarige leider van het extreemrechtse Front National, die voor de vierde achtereenvolgende maal deel neemt aan presidentsverkiezin gen, is sinds een paar weken niet meer weg te branden van de te levisieschermen. Hoe hij het voor elkaar krijgt is een raadsel, maar zijn aanhangers zijn verrukt. Thema nummer één hoefde Le Pen niet eens te verzinnen. Het werd hem op een zilveren schaaltje door president Chirac aangereikt. Die was in de pro blemen geraakt door een nieuw schandaal, ditmaal veroorzaakt door een voormalige medewer ker uit de Parijse regio. Deze Di- dier Schuller was betrokken bij illegale fondsenwerving voor de gaullistische partij van Chirac. „Nooit gezien, die man", rea geerde Chirac. Vierentwintig uur later publiceerde de krant Le Monde een foto van Schuller en Chirac, er lustig op los keuve lend in het Parijse stadhuis, waar Chirac op dat moment de scepter zwaaide. „Die truc ken ik ook", moet Le Pen hebben gedacht toen Chi rac enkele dagen later bij hoog en bij laag ontkende met Le Pen te hebben onderhandeld over diens steun bij de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in 1988. De woorden waren de presidentiële mond nog niet uit, of de foto van Le Pen en Chirac, beiden in vakantiekledij, begon zijn zegetocht in de Franse kranten. Le Pen had zijn punt gescoord. Chirac, in zijn ogen een losbol die het rechtse ge- dachtengoed aan het linkse tuig had verkwanseld, stond voort aan te boek als een leugenaar. De leider van het Front National zorgde kort daarna voor een tweede vuistslag toen hij Chirac er van beschuldigde druk uit te oefenen op rechtse burgemees ters om hun handtekening aan de kandidatuur van Le Pen te onthouden. In het Franse kies systeem kan een politicus zich pas kandidaat stellen voor het presidentschap als hij zich ge steund weet door tenminste vijf honderd gekozen notabelen uit zeker dertig departementen. Be halve ministers, kamerleden en provinciale bestuurders bestaat dat gezelschap verder voor 98 procent uit burgemeesters. Woest was Le Pen. Hij mobili seerde de pers, sloeg wild om zich heen en uitte de ene na de andere bedreiging aan het adres van Chirac. Als de president zou volharden in zijn hetze tegen Le Pen, dan zou de beerput pas goed open gaan, dreigde hij. De soep werd, zoals verwacht, hele maal niet zo heet gegeten als hij werd opgediend. Le Pen kreeg gewoon zijn vijfhonderd hand tekeningen, en nog nooit heb ben zoveel personen kandidaat gestaan voor het presidentschap als dit jaar. Maar de toon was gezet en daar was het Le Pen om te doen geweest. Een gekalmeerde Le Pen is voor zijn tegenstanders gevaarlijker dan de 'woesteling' van vroeger. Foto: AFP/Jean-Philippe Ksiazek Zijn offensief heeft hem geen windeieren gelegd. In de opinie peilingen strijdt Le Pen sinds enkele weken met Jean-Pierre Chevènement verwoed om de derde plaats achter Chirac en Jospin. Hij scoort tussen de 12 en 13 procent. Dat is zelfs meer dan zeven jaar geleden, toen hij in de peilingen steevast op 11 procent uitkwam, om bij de uit eindelijke verkiezingen maar door onze correspondent Eelco van der Linden pretoria - Zuid-Afrika heeft gis teren met verbijstering kennis genomen van de vrijspraak van Wouter Basson, ook wel 'Dokter Dood' of 'de Mengele van het Apartheidsregime' genoemd. Na een proces dat ruim twee jaar heeft geduurd, vond de rechter geen bewijs voor de 46 beschul digingen, die varieerden van fraude en samenzwering tot moord. Basson (51) was in de jaren tachtig hoofd van het program ma van biologische en bacterio logische oorlogvoering. Volgens getuigen zou hij met 'intelligen te vergiften' - ziektekiemen ver stopt in sigaretten en droogge- \Toren bloed met daarin het aids-virus - de zwarte vijanden van het apartheidsregime heb ben bestreden. Het Hooggerechtshof in Pretoria beperkte zich tot het korte com mentaar dat de aanklagers niet hebben weten aan te tonen dat Basson zonder twijfel schuldig is. Het openbaar ministerie kon digde aan in beroep te zullen gaan. Basson reageerde met een minzame glimlach. 'Dokter Dood' kon zo het zorgvuldig door hemzelf gecultiveerde beeld bevestigen van de vrien delijke en briljante cardioloog, die door een bizar misverstand tot symbool van het kwaad was geworden. Hij werd naar eigen zeggen hoofd van het program ma 'omdat in het land der blin den éénoog koning is.' Slachtoffers omschrijven hem echter als een man met onbe perkte macht, die onder meer experimenteerde op zwarte ge vangenen in zijn zoektocht naar de 'perfecte moord'. Soldaten van de Namibische bevrijdings beweging Swapo kregen bij voorbeeld zuren en vreemde zalfjes op het lichaam gesmeerd, of moesten extreme spieront- spanners slikken die hen het le ven kostten. De lichamen van de slachtoffers verdwenen in de Atlantische Oceaan. De vrijspraak zal een hoop dis cussie opleveren. Het nieuwe Zuid-Afrika hoopte dat de rech ter Basson zou straffen, vooral ook omdat hij destijds niet heeft willen verschijnen voor de Waarheidscommissie. Die had hem amnestie kunnen verlenen. Nu valt te verwachten dat de onvrede bij veel slachtoffers zich zal richten op de blanke rechter en justitie in het algemeen. door onze correspondent Cees van Zweeden Boedapest - Vlajko Stojiljkovic, oud-minister van binnenlandse zaken van Servië, heeft zich gis teren voor het parlementsge bouw in Belgrado door het hoofd geschoten. Stojiljkovic, die werd gezocht door het Joe- goslavië-tribunaal in Den Haag, ügt in kritieke toestand in het ziekenhuis. Zijn poging tot zelf moord kwam enkele uren nadat het parlement ingestemde met een langverbeide wet die de uit levering van verdachten aan Den Haag mogelijk maakt. Stojiljkovic was een van de ver dachten die erop kon rekenen binnen afzienbare tijd uitgele verd te zullen worden. Hij was minister van binnenlandse za ken tijdens de oorlog in Kosovo (1998-'99), en werd gezien als één van de breinen achter de et nische zuiveringen daar. Naar eigen zeggen was Stojiljko vic door het tribunaal benaderd als kroongetuige in de zaak te gen Slobodan Milosevic, de voormalige leider van Joegosla vië. In ruil voor zijn getuigenis zou het tribunaal bereid zijn ge weest zijn straf te verminderen. Maar Stojiljkovic weigerde tegen zijn oude baas te getuigen. Het tribunaal eist de uitlevering van een kleine twintig Serviërs. Tot dusverre was die uitlevering moeilijk, omdat president Kos tunica van Joegoslavië (Servië plus Montenegro) weigerde de uitleveringsdecreten te tekenen. Kostunica beriep zich daarbij op het ontbreken van een wet die dat mogelijk maakte. De nu aangenomen wet maakt de uit leveringen een formaliteit. Vorige zomer werd alleen Milo sevic op een vliegtuig naar Den Haag gezet. Maar dat was een initiatief van de Servische pre mier Djindjic, die zich daarmee de woede van de federale presi dent Kostunica op de hals haal de. Kostunica omschreef die uit levering toen als een 'ontvoe ring.' Het parlementsbesluit was een overwinning voor Djindjic, die wil uitleveren om de geld kraan in het buitenland open te houden. Amerika draaide die kraan op 31 maart dicht, toen een ultimatum aan Joegoslavië afliep. Het gevolg was dat alle steun uit Amerika opdroogde. Het was gisteren nog onduide lijk of Washington de hulp nu zal hervatten. liefst 15,1 procent van de stem men te halen. „Je moet je niet voorstellen dat Jean-Marie le Pen zeven jaar ge leden dezelfde campagne had gevoerd als nu", verzucht de Pa rijse politiek analist Alain Duha- mel. „Zijn thema's zijn welis waar niet wezenlijk anders: Frankrijk wordt van alle kanten aangevallen, wordt bedreigd door de globalisering, en wordt overstroomd door een onafzien bare golf buitenlanders. Maar zijn toon is anders. Hij brengt zijn argumenten rustig, schreeuwt niet, beledigt zijn op ponenten niet en dat maakt hem voor de gevestigde orde ge vaarlijker dan bij de vorige ver kiezingen." Fatsoenlijk rechts was destijds tot op het bot verdeeld, links was aan het einde van het Mit- terrand-tijdperk zijn koers kwijt, en het Front National was nog niet gescheurd. „Le Pen was destijds op het toppunt van zijn macht Als hij toen anders had geopereerd, zou ik er niet gek van hebben staan kijken als hij de tweede ronde had gehaald", aldus Duhamel. Le Pen zelf is er rotsvast van overtuigd dat zijn zwanenzang ditmaal het volume van een tri omfkoor zal aannemen. Hij haakt in zijn campagne meedo genloos in op de golf van irratio neel zwaar geweld dat de laatste tijd het land teistert. Allemaal de schuld van de linkse regering en haar gaullistische marionet in het Elysée, is zijn boodschap. Die analyse gaat er bij het elec toraat voorlopig in als koek. tunis/rtr-afp-dpa - De explosie van een vrachtwagen met gas flessen bij een synagoge op het Tunesische eiland Djerba heeft gisteren zes mensen het leven gekost. Volgens officiële bron nen zijn onder de doden vier Duitsers. Ook de chauffeur van de wagen en een agent zijn om gekomen. Daarnaast raakten meer dan dertig Duitse vakan tiegangers gewond. Volgens het Tunesische persbu reau TAP is de ontploffing te wijten aan een ongeluk. Het voertuig raakte de stoeprand en boorde zich vervolgens in een muur die om de synagoge staat. De regering in Tunis heeft voor de Arabische zender al-Jazeera ontkend dat het om een aanslag gaat, zoals Israël had gesugge reerd. Volgens de autoriteiten was de ontploffing van de vrachtwagen toevallig vlak bij de synagoge. Maar ooggetuigen zeiden tegen het Franse persbu reau AFP dat het incident moge lijk een 'protest' is tegen het conflict in het Midden-Oosten. De Tunesische autoriteiten be schrijven hun land graag als ha ven van vrede temidden van het geweld in buurland Algerije en in het Midden-Oosten. De Ghriba-synagoge is het oud ste joodse gebedshuis in Afrika en geldt als een van de heilige plekken binnen het jodendom. Op Djerba woont ongeveer een derde van de 3.000 Tunesische joden. door onze correspondent Henk Glimmerveen parijs - De chemische fabriek AZF in Toulouse gaat definitief op slot. De directie van Grande Paroisse, onderdeel van TotalFi- naElf, maakte dit gisteren be kend. De fabriek vloog in sep tember vorig jaar de lucht in, als gevolg waarvan dertig mensen omkwamen en tweeduizend omwonenden gewond raakten. De aankondiging dat de fabriek zou sluiten, kwam voor velen in en rond Toulouse onverwacht. De laatste tijd waren vrij ver gaande onderhandelingen op gang gekomen tussen directie, vakbonden en gemeentebestuur over hervatting van een aantal chemische activiteiten op de plaats van het ongeluk. De burgemeester van Toulouse, Douste-Blazy, die zich in een eerder stadium radicaal tegen heropening van def fabriek had gekeerd, bleek van mening ver anderd. Hij zou nu wel voor een gedeeltelijke heropening zijn. mits er sprake zou zijn van lich te chemische activiteiten. Ook de vakbonden en de plaat selijke directie hadden zich met een dergelijk plan akkoord vei klaard. De enige partij, maar wel de allergrootste, die van geen wijken wilde weten, was de ac tiegroep 'Dat nooit meer.' De bewonersgroep heeft van meet af aan definitieve sluiting van de AZF-fabriek geëist. Uit protest tegen de aangekon digde sluiting lieten werknemers van de AZF-fabriek gisteren de sirenes loeien. Bij hulpdiensten als de GGD en de brandweer en bij de duizenden omwonenden leidde dat tot paniekreacties, omdat men in de veronderstel ling verkeerde dat zich een nieu we ramp aandiende.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 7