'Verplichte muziekformats dodelijk voor radio'
MEDIA
Pro deo-campagne van reclamemakers
Rijke New-Yorkers geven vooral om zichzelf
-shtendkrant
J Jet een plak
ntbijtkoek
enkrant
r het eerst
kleurtje
daadblad
nza stopt al
aar weken
Frits Spits over de hedendaagse dj's, het taalgebruik en radiomaken
ra geld
ir lokale
roepen
'Aanpak kindermishandeling moet in regeerakkoord'
Omroepen
boos over
radiostilte
woensdag 10 APRIL 2002
00rn - De zes Wegener-
Jie vanaf 15 april in de
1O0nd verschijnen worden
•ste dag op een bijzon-
-iianier bezorgd. De zes-
'ij ^hrgemeesters in het
27^reidingsgebied van deze
271?ïn krijgen naast een
!7i!oo'exemplaar ook een
iioioojt aangeboden.
23 77I treinstations van Apel-
j67|ool Deventer, Zutphen,
en Raalte worden
[74'lpf 6-45 en 09.00 uur
467op met een stuk ontbijt-
38'40iiteedeeld. Ook de
44 fiir 1 11 1
ss^iees knjgen zo n koek
3475b eerste ochtendkrant.
7®feorgers die de Apel-
r86 stee Courant, het Over-
?32]25|Dagblad, het Deventer
'67 55M en ^et Gelders Dag-
>ió!o5fedities Zutphen, Lo-
7565fen Veluwe-Noord)
,64 74lan 'sochtends in
.2575 van in de middag
38 bezorgen, krijgen
JS extra's.
175,00
61,86
50,10
34,70
69,70
16,30
Ï06.55
!47,C
51,55
180,50
15,05
17,25
58,20 e
39.50
25,27 0'
31,9iid(
28,22
>14,00
25,19
.«in:
Drk/anp - De eerbied -
zakenkrant The Wall
Dumal is gisteren in de
le Staten voor het eerst
113-jarige bestaan ver-
1 met kleuren op de
ia. Het is de grootste
ring in het uiterlijk van
in meer dan zestig jaar.
elift betreft alleen de
lanse editie. In de Euro-
gave kwam al twee jaar
kleur. De Amerikaanse
ijgen met nog meer ver
ben te maken. Zo komt
laai per week een vierde
>nder de naam Personal
met informatie over za-
persoonlijke financiën,
I gezondheid.
II Street Journal wil met
Iplieuwing de krant aan-
;er maken voor jongere
zonder de bestaande
e van zich te vervreem-
in de voorbereiding is
m vier jaar gewerkt. De
eft onder meer 225 mil
iar geïnvesteerd in uit-
van de capaciteit voor
druk.
extra bijdrage lost de re-
een belofte in die werd
bij de fiscalisering van
roepbijdrage in 1999.
werd afgesproken dat de
e omroep niet benadeeld
rden door de afschaffing
Dienst Omroepbijdra-
lokale omroepen bleken
op achteruit te gaan,
n de begrotingen van
2001 bleef de regering
protesten uit de Twee
ier weigeren om hen te
ïseren.
iljoen euro wordt toege-
ian het gemeentefonds,
.81 1 geld doorgesluisd wordt
g5 e lokale zendgemachtig-
!ö5 Hor de gemeenten. Die
•25 jhter niet verplicht het
;60 n de omroep te besteden.
,95 S de Olon ontvangen veel
'20 .omroepen nog altijd
[90 F slechts een deel van het
waar ze recht op heb-
'e hopen nu op maatre-
ie garanderen het volle-
,41 edrag wel bij de omroe-
;30 recht komt", aldus Olon-
70 Mr Pieter de Wit. Neder-
10 It zon 300 publieke loka-
]76 0epen. Voor hun is de 1,9
,56 l extra alvast „goed
.16 j." 6
Verleden maand is het Philip
Bloemendal Fonds opgericht, ter
nagedachtenis aan de in 1999
overleden commentator. Het
fonds wil elke twee jaar een sti-
muleringsprijs toekennen aan
jong, aanstormend presentatieta
lent. Is het dan zo slecht gesteld
met de radio- en televisiepraters?
Frits Spits (54), gelauwerd radio-
en televisiepresentator die met
talloze prijzen aan de haal ging,
vindt van niet. „Het is niet slech
ter geworden, het is anders ge
worden".
door Jan van Stipriaan Luïscius
Hilversum - Radio, die goeie ou
we radio, dat is het onderwerp
waarover we met de 'vader van
de Nederlandse radio' praten.
Wat opvalt - ondanks alle kritiek
die je hoort op het gebied van
taalkennis, woordgebruik en het
gebrek aan originaliteit, is de ab
solute mildheid waarmee Spits
zijn Hilversumse collega's beje
gent. „Ik vind de kwaliteit zeker
niet slechter geworden, maar
wel anders. Maar dat is ook het
mooie van de taal. Taal heeft
iets van elastiek. Taal gaat ook
met de tijd mee".
„Kijk, vroeger hoorde je op de
radio werkelijk prachtige stem
men van mensen die gewoon
iets vóórlazen, maar dan werd je
weer afgeleid omdat er zo
plechtig werd gesproken. Nu
„Rob Trip vind ik opvallend goed, maar ook Edwin Evers slaagt erin om heel origineel met taal om te gaan. Hij heeft duidelijk een trend gezet
in de manier van radiomaken", aldus Frits Spits.Foto: KRO
wordt er gelukkig meer de taal
van de straat gesproken. En zo
hoort het natuurlijk ook. Boven
dien moet er tegenwoordig veel
meer geïmproviseerd worden,
omdat zo'n beetje alle program
ma's live de lucht in gaan."
„Zaak is dat je altijd in eenvou
dige bewoordingen moet spre
ken, maar wél duidelijk en hel
der. Zonder dat je op je hurken
gaat zitten". Goeie radiovoor
beelden in dit verband vindt
Spits Rob Trip (onder andere
het Radio 1 Journaal) en Edwin
Evers van het ochtendprogram
ma Evers staat op voor Radio
538. „Trip vind ik opvallend
goed, maar ook Evers slaagt erin
om heel origineel met taal om te
gaan. Hij heeft duidelijk een
trend gezet in de manier van ra
diomaken".
„Je moet, dat is volgens mij de
absolute voorwaarde, heel goed
communiceren op de radio. De
taal van de luisteraars begrijpen.
Je moet niet praten óver de
hoofden van de luisteraars heen
en je moet vooral ook de woor
den goed kiezen. En goedgeko
zen woorden, daar ben ik per
soonlijk erg gek op". En van kri
tiek, dat het maar knudde is ge
steld met het onderwijs in Ne
derland en dat het een en ander
zijn weerslag heeft bij de men
sen achter de microfoon, wuift
Spits met een gemakkelijk hand
gebaar weg. „Dat merk ik aan
jonge mensen die hier binnen
komen. Die kunnen zich perfect
uitdrukken hoor".
Kick
De manier waarop presentato
ren zich uitdrukken op de Ne
derlandse radio, daar is volgens
Spits eigenlijk weinig mis mee.
Ze kletsen honderduit, dat is wel
duidelijk. Maar of het altijd even
zinnig is? Tja, dat is maar de
vraag. „Als ik een hele mooie cd
hoor en ik wil dat aan de luiste
raars vertellen, dan zoek ik daar
voor naar de juiste woorden.
Dat vind ik leuk om te doen. Dat
geeft mij een kick. Dat gebeurt
lang niet altijd, omdat de dj of
presentator niet altijd goed op
de hoogte is van de muziek. In
dat soort gevallen wordt de aan-
of afkondiging vaak met een
649Ü*/anp De ta^Ioicl Pren-
i57;60jlt negen weken na het
83,30pn van het eerste num-
e markt gehaald. Deze
ichijnt het laatste num-
is Sanoma Uitgevers,
ijf noemt de verkoop
teleurstellend en vindt
ïverantwoord de verlie-
ler te laten oplopen"
firma woensdag weten,
medewerkers van Pren-
;£o tdt een andere functie
de uitgeverij gezocht.
um/mediaredactie - De
rheid trekt jaarlijks ruim
oen euro extra uit voor
lieke lokede omroepen,
at in de Voorjaarsnota
kabinet heeft opgesteld,
cte de Olon, de koepelor-
e van publieke lokale
en, gisteren bekend,
d bij het huidige jaarlijk-
jet van ruim 4,5 miljoen
ntvangen de lokale sta-
inaf 2002 zo'n 7 miljoen
door John Oomkes
haarlem - De reclamewereld loopt zich
warm voor een pro deo opgezette campag
ne. Inzet vormt een paragraaf in het regeer
akkoord over een integrale bestrijding van
kindermishandeling.
De reclamejongens noemen het schandalig
dat 'de politiek' de slachtoffers grotendeels
negeert. In Nederland vallen jaarlijks vijftig
doden en zijn minstens 50.000 kinderen de
dupe van ernstig fysiek en/of geestelijk ge
weld.
„Wanneer er een persoon op straat wordt
doodgeschopt, krijgt dat (terecht) veel me
dia-aandacht en demonstreren duizenden
Nederlanders tegen zinloos geweld", zo
staat te lezen in een interne presentatiemap
van de Stichting RAAK (Reflectie- en Actie
groep Aanpak Kindermishandeling). Kinde
ren die in de hoek zitten waar de slagen val
len, worden doodgezwegen zo meent dit
forum waarbinnen de reclamewereld sa
menwerkt met de Advies- en Meldpunten
Kindermishandeling (AMK) en vooraan
staande persoonlijkheden uit de medische
en wetenschappelijke wereld.
De campagne die onder meer door artdi
rector en conceptmaker Guus Ottens is uit
gedacht, zal bewust na de verkiezingen van
15 mei en tot augustus van dit jaar op de
buis worden gebracht. Stichting RAAK wil
niet dat de aanpak van kindermishandeling
alleen maar leidt tot gekissebis gedurende
de verkiezingstijd. Andere reclamejongens,
zoals account-director Boudewijn de Vries
van reclamebureau CAPS in Amstelveen bo
ren nu al fondsen en bedrijven aan voor een
substantiëele sponsoring.
Emeritus-hoogleraar psychiatrie Dries van
Dantzig (ex-UvA, 81 jaar) en voorzitter van
RAAK zegt dat het initiatief niet beperkt
blijft tot een publiekscampagne. Zijn stich
ting heeft recent een 'aanvalsplan' inge
diend bij staatssecretaris Margot Vliegen-
thart (VROM). Daarin vraagt hij om vol
doende middelen om de achterstanden bij
de AMK's op te heffen en accent te leggen
op opsporing van misstanden. „Elk kind in
Nederland wordt door Zuigelingenzorg ge
volgd. Daar is acht minuten per baby per
maand voor beschikbaar. Vanaf de vroegste
geboorte zou ook Jeugdzorg ingeschakeld
moeten worden", zegt Van Dantzig. „Ieder
kind moet worden gescreend."
Een dergelijke aanpak vergt volgens RAAK
een bedrag van 250.000 euro per regio. Het
ministerie zou moeten beginnen met het
aanwijzen van een proefregio. Van Dantzig:
„Beleidsambtenaren hebben RAAK uitgeno
digd voor een eerste gesprek op 18 april. Je
kunt het je niet voorstellen dat dergelijke
bedragen een probleem opleveren gezien
de ernst van de situatie. Dit is nu eenmaal
een structureel miskend probleem en dat
verklaart waarom er voor deze vorm van
jeugdzorg geen extra gelden tot dusver zijn
vrijgekomen. Wij vinden dat de politieke wil
nu moet worden gegenereerd, zowel voor
als achter de schermen. Slaat zo'n integrale
aanpak in een proefregio aan, dan zou ik
het een schandaal vinden als een dergelijk
project geen geld krijgt. Vandaar de steun
van de reclamewereld voor een campagne
met het oog op het toekomstig regeerak
koord."
Artdirector Ottens zegt tot medewerking te
zijn gekomen omdat hij schrok van de om
vang van het probleem. „Ik geneer me een
beetje voor de samenleving, voor onszelf. Ik
bedoel: dit probleem van wijdverbreide
kindermishandeling koop je niet meer af
door wat geld over te maken. Ik heb meer
dan 25 jaar ervaring in de reclame en weet
hoe campagnes voor commerciële op
drachtgevers kunnen werken. Een aantal
collega's heeft besloten zijn expertise in te
zetten en stak de koppen bij elkaar. Voor
mij betekent dit dat ik over de maand
maart mijn normale omzet heb ingeleverd.
Ik doe het graag: tijd om iets terug te doen
voor de maatschappij. Zo denken we d'r al
lemaal over. Nu maar hopen dat die in
spanning het gewenste resultaat scoort."
Een van de uit te werken voorstudies voor
de groots opgezette campagne rond kinder
mishandeling van de hand van de Haarlem
se artdirector Ottens.
Tekening: Guus Ottens
grapje of met een humoristisch
bedoelde opmerking afgedaan.
Ik vind dat je je dan als presen
tator op glad ijs begeeft. Want
niks is zo moeilijk als humor. En
niks is zo dodelijk als een grap
heel flauw is".
„Ik wil mu niet als een oude
man overkomen hoor, maar het
is tegenwoordig wel zo dat som
mige presentatoren mij niet we
ten vast te houden, terwijl dat
wel de bedoeling is lijkt me".
Misschien heeft het wel te ma
ken met de muzlekformats: ra
diostations dienen zich te hou
den aan een bepaalde muziek
keuze. Muziekstroming. Dj's en
presentatoren hebben zich daar
maar aan te houden. De inbreng
van de presentator is zeer ge
ring. Plaatjes aan elkaar pra
ten'. In feite mag hij of zij
slechts aan- en afkondigen.
„Uiteindelijk zijn de grote jon
gens, de bazen, eindverant
woordelijk. Als ik voor mezelf
spreek: ik zou er doodongeluk
kig van worden als ik zó een
programma zou moeten pre
senteren. De luisteraars merken
dat ook, denk ik. Als de muziek
keuze niet van jezelf is, kun je
met de presentatie geen en
thousiasme opbrengen. Een be
paald enthousiasme dat je wilt
delen met je luisteraars. De
woorden die je uitspreekt moe
ten als een dekseltje op een pot
je passen. De taal moet, kortom,
goed zijn. Anders leidt het maar
af'.
hilversum/mediaredactie
„Heel erg amateuristisch van de
NOS", briest Marcel Oude Wes-
selink, adjunct-hoofdredacteur
van RTV Oost. Enkele regionale
omroepen hebben afgelopen
week meerdere keren een radio
stilte gehad, omdat de NOS op
dat moment onverwacht geen
nieuwsbulletin doorgaf. „De
sprekers zaten in de verkeerde
inspreekcel", aldus Oude Wes-
sefink.
Adjunct-directeur Martin Volder
van NOS Radio kan zich de irri
tatie goed voorstellen. „Het is
nu drie keer achter elkaar ge
beurd, doordat een lezer de ver-
keerde cel instapte.
De vergissingen hebben te ma-
ken met de keuzemogelijkheden
die regionale omroepen heb
ben. Vroeger 'liftten' de meeste
regionalen mee met de nieuws
bulletins die tegelijkertijd op bij
voorbeeld Radio 2 te horen wa
ren. Tegenwoordig kunnen de
omroepen een pakket op maat
kopen bij de NOS, bij voorbeeld
korte of langere bulletins op elk
halfuur.
Volder heeft de betreffende
nieuwslezers al bestraffend toe
gesproken en met sancties ge
dreigd bij herhaling.
Hilversum - Valerie Diker, een al
wat oudere vrouw in een luxe
mantelpakje, met twee grote
plastic zakken tegen haar li-
chaam aangeklemd, loopt naar
haar auto met chauffeur. De
plastic zakken zitten vol met
spulletjes voor de honden in een
dierenasiel in New York. Een
van de honden zal ze vandaag
persoonlijk gaan uitlaten.
De welgestelde Valerie Diker is
een van de mensen die centraal
staan in De Weldoeners. De do
cumentaire schetst een beeld
van weldoeners in New York,
die door hun schenkingen tal
van voorzieningen in onder
meer de onderwijswereld en de
culturele sector dienen.
Hofleven
De documentaire begint met
een scène in een balzaal die zo
zou passen in een film over het
hofleven in de 19e eeuw. De
vr ouwen gaan veelal gekleed in
weelderige haute couture, de
zaal is rijkelijk aangekleed met
onder meer kr oonluchters, op
de tafels ligt zilveren bestek en
op de achtergrond klinkt rustige
orkestmuziek. Slechts de maat
pakken van de heren verstoren
de illusie van een 19e eeuws
hofbal.
Het bal en de vele andere liefda
digheidsavonden worden door
de elite handig gebruikt om so
ciale contacten op te doen met
andere welgestelden. De tafels
op het liefdadigheidsbal worden
ingedeeld naar- toegangsprijs,
die kan oplopen tot 25.000 dol
lar per persoon. Als weldoener
kom je zo al snel in contact met
mensen die even vemiogend
zijn als jezelf. De avonden wor
den tevens handig gebruikt om
contacten op te doen die wel
licht weer goed voor de zaken
zijn.
Daarnaast is zo'n diner een
mooie gelegenheid om te laten
zien hoeveel geld je hebt gedo
neerd, zonder het zelf te hoeven
melden.
De gulle gevers komen boven
dien in aanmerking voor het
voorzitterschap van een be-
stuursvereniging voor het goede
doel, een statussymbool. Bij het
voorstellen volgt na de naam
meteen 'Ik ben bestuursvoorzit
ter van Als het een bekende
naam is gaan de gesprekken
hartelijk verder, iemand die een
minder geliefd doel noemt,
wordt getrakteerd op gezichten
die zich elegant maar resoluut
afwenden. Het gaat hier niet al
leen om wat je geeft, maar voor
al waaraan je geeft. Door het
steunen van bijvoorbeeld kunst,
toon je als weldoener je goede-
smaak.
MEDIA 8f IK
Dat de weldoeners erg tevreden
zijn met zichzelf blijkt onder
meer uit hun wereldbeeld. „Wij
zijn de meest vrijgevige staat in
de wereld", beweert een van de
vrijgevigen grootmoedig. Een
ander meldt trots dat de Ameri
kanen zoveel aan liefdadigheid
geven omdat de overheid dat
niet doet.
De geldgever: „In Europa is dat
anders. Daar geeft de staat be
lastinggeld uit aan goede doe
len. Daar gaat je geld misschien
naar doelen die je niet steunt.
Wij kunnen zelf kiezen wat we
belangrijk vinden, de opera of
wetenschappen."
Het resultaat is dat het meeste
geld van de rijken naar culturele
instellingen als musea en opera
huizen gaat, goede doelen die
voornamelijk door de weldoe
ners zelf bezocht worden, zo
blijkt aan het einde van de do
cumentaire. Op een bijeen
komst waar de 'beste' weldoe
ners worden verkozen, komen
ze een voor een het podium op
lopen. Allemaal houden ze een
bord omhoog met het goede
doel dat ze gesteund hebben.
Tussen de tien borden zijn drie
onderwijsinstellingen, waaron
der de prestigieuze Yale Univer
sity. De andere goéde doelen
zijn voornamelijk culturele in
stellingen.
Zonder zelf commentaar te ge
ven schets de documentaire een
mooi kijkje achter de schermen,
waar de hypocrisie en zelfinge
nomenheid van de upperclass
in Amerika duidelijk heerst. De
documentaire laat zien dat de
motieven om te doneren niet
louter uit pure liefdadigheid
voortkomen. Het is in de hogere
kringen ook een sociale plicht
die op je drukt.
Niek Idema
De Weldoeners wordt vanavond
om 22.50 uur door de IKON op
Nederland I uitgezonden.
Naam: Jörgen Raymann
Leeftijd: 35
Burgerlijke staat: gehuwd
Werk: presentator/ cabaretier
Hobby's: films, uit eten en
voetbal (kijken)
Krant: Dagblad van Almere
Tijdschrift: Nieuwe Revu
Boek: Blootvoeters en be
schuitgras van Diederik Samwel
Film: The Sound of Music
Muziek: alles wat niet vals is
Website: www.jorgenraymann-
Als je baas van een tv-zender
zou worden, wat zou je eerste
maatregel zijn?
Seks en geweld na tien uur 's
avonds programmeren. Ik vind
dat je een beetje rekening moet
houden met de invloed die
sommige programma's op de
Jorgen Raymann.
Foto: Ton Kastermans
jeugd hebben. Als zender heb je
ook een maatschappelijke ver
antwoordelijkheid. Niet dat ik
een moraalridder ben, hoor.
Van mij mag er seks op televi
sie, maar wel op het goede tijd
stip. Verder zou ik exclusiviteit
en originaliteit bij programma
makers willen stimuleren. Dus
wel Big Brother, maar niet dan
nog eens vijf keer hetzelfde om
dat het scoort.
Voor welke presentator of welk
programma zet je de radio aan?
Ik ben gek op Ruud de Wild
vanwege zijn humor. Op een
leuke manier de draak steken
met mensen en ook vernieu
wend bezig zijn. Ook leuk is
Sjors Fröhlich in Stand.nl, om
dat hij bellers zo goed de mond
kan snoeren. Ok kom door het
programma aan de weet wat er
speelt in het land en daar heb ik
als cabaretier wat aan.
Hoe vind je dat je overkomt in
de media? Dat moet de rest van
Nederland maar zeggen. Ik hou
me er niet zo mee bezig. Wel
probeer ik altijd eerlijk te zijn.
De dingen die ik niet zeg zijn
dan de dingen waarvan ik vind
dat anderen ze niet hoeven te
weten.
Wie bewonder je in je vak?
Jack Spijkerman. Kopspijkers is
een fantastische programma
formule met humor, actualiteit
en goede muziek. Je kunt zien
dat Jack lekker in zijn vel zit.
Denk je dat je ooit nog eens iets
totaal anders gaat doen?
Geen idee!
Welke historische figuur zou je
graag hebben ontmoet?
Ghandi, omdat hij tot het einde
in het goede van de mensen is
blijven geloven. Ik vind ook dat
dat moet.
Wat was je grootste blunder?
Tijdens een optreden herhaalde
ik meerdere malen een vraag
aan een meisje. Ik maakte er
toen een grap van, maar achter
af bleek dat ze slechthorend
was. Haar moeder stuurde mij
daar later een e-mail over en ik
heb meteen gereageerd om
mijn excuus te maken. Ik kon
het natuurlijk niet weten, maar
toch vond ik het heel pijnlijk.
Heb je een bepaalde karakterei
genschap van je vader of moe
der overgenomen?
Van allebei mijn sociaal gevoel.
Waar dat uit blijkt? Bijvoorbeeld
uit het feit dat ik na optredens
in Suriname een oproep aan
het publiek doe om bepaalde
projecten te steunen. Zelf ben
ik met een kinderforA bezig.
Met wie zou je liever niet aan
spoelen op een onbewoond ei
land?
Met een kannibaal.
De jonge automobilisten moeten
op hun tellen passen met het
nieuwe punten-rijbewijs. Vindt
je dat een goede zaak en was je
trouwens zelf een brokkenpi
loot?
Ik vind het goed om de jeugd
een beetje tegen zichzelf in be
scherming te nemen. Zelf was
ik ook altijd een beetje een
hardrijder, maar op het mo
ment dat ik vader werd was dat
voorbij. Ik heb trouwens pas op
mijn 25ste mijn rijbewijs ge
haald, terwijl ik al vanaf mijn
zestiende in auto's reed. Ja
hoor, ook in Nederland.
Herman Elzinga
