Massaal
afscheid van Queen Mur
GESPREK VAN DE DAG
Burgemeester New York maakt reclame voor marihuana p
Ruimtevrachtwagentj e'
ve
Belangstelling is opsteker voor Britse monarchie
ac
ekei
De eeuw van Queen Mum
:pa
-irk.
152
MENSELIJK
De burgemeester van de Deense gemeente Hilleroed (35
kilometer ten noorden van de hoofdstad Kopenhagen)
heeft besloten zijn personeel twintig minuten pauze te
geven voor een DUTJE NA DE LUNCH. De sociaal-demo
cratische burgemeester Nick Haekkerup hoopt dat een
herstellende korte slaap de werknemers tevreden maakt
en kracht geeft om meer werk te verzetten. Het is voor het
eerst dat de siësta op een werkplek in Denemarken is in
gevoerd. Voorlopig gaat het om een proef van twee we
ken. Gemeenteambtenaren die meedoen aan de proef,
namen gisteren hun deken en wekker mee naar het werk
om onder goede omstandigheden te slapen en na uiterlijk
twintig minuten weer wakker te worden. Ze zoeken bij
toerbeurt een lege kantoorkamer op om in te slapen, zo
dat het gemeentehuis gewoon kan blijven functioneren.
Terwijl ze lag te slapen
hoorde een Rotterdamse
advocate gistermorgen in
alle vroegte gestommel in
haar huis. Gewapend met
een hockeystick ging ze
een kijkje nemen, maar al
les leek in orde. Totdat ze
's ochtends merkte dat
haar mobieltje en haar por
temonnee waren gestolen.
Een telefoontje naar haar
gsm leverde met veel op.
De man aan de andere
kant van de lijn sprak haar
kort toe met een Suri
naams accent, waarna hij
het gesprek beëindigde.
Een vrouwelijke collega
van het slachtoffer kreeg
vervolgens een lumineus
idee. Ze had zelf een paar
jaar in Suriname gewoond
en kon het accent perfect
nabootsen. Ze belde de
GESTOLEN GSM en bab
belde ongeveer twintig mi
nuten met de nieuwe eige
naar. De telefoon was van
haar zuster, zo zei de advo
cate. En die was heel erg
aan het ding gehecht. Het
was niet zo'n mooi toestel
bovendien, dus waarom
zou de nieuwe eigenaar het
ding niet teruggeven? Na
enige aarzeling stemde de
man in. Er werd afgespro
ken in de hal van de recht
bank, de plek waar de ad
vocate zei te werken. Toen
de dief zich meldde, werd
hij tot zijn verbazing met
een ingesloten. Hij had de
papieren van zijn vorige
detentie nog op zak. Hij
was maandag pas vrijgela
ten uit de gevangenis.
Terroristenleider OS
AMA BIN LADEN is in
Groot-Brittannië aan
een comeback bezig.
Als BOEKENSTEUN
beleeft hij momenteel
in een opmerkelijke
coalitie met Monica
Lewinsky hoogtijda
gen. De Britse beel-
dend kunstenaar Ken
ny Hunter ontwierp
vier jaar geleden de boekensteunen van de ex-stagiaire
en kortstondige liefde van Bill Clinton en de al-Qaeda-lei-
der. Hij raakte de bustes van kunsthars destijds aan de
straatstenen niet kwijt, omdat niemand in Engeland ge
ïnteresseerd was in de man met de baard. Na de aansla
gen van 11 september nam de vraag naar de steunen
enorm toe, maar aanvankelijk was er geen bedrijf te vin
den die de bustes wilde produceren. Inmiddels zijn de
bustes weer volop verkrijgbaar. De prijs van het duo Le-
w.insky-Bin Laden bedraagt 1145 euro, exclusief BTW.
De Japanse cosmeticareus Shiseido brengt eind deze
maand een AFSLANKPARFUM op de markt. Het parfum
stimuleert een hormoon waardoor je gewicht verliest. Het
is samengesteld uit grapefruit, venkel, peperen dragon,
maar ruikt naar citroen. De flesjes gaan voor ongeveer 40
euro over de toonbank. Vanaf 21 april is het wonderspul
in Japan te koop, in mei volgen Hongkong en Taiwan. Uit
een test waarbij twintig vrouwen het parfum gedurende
een maand gebruikten, bleek dat de vrouwen gemiddeld
1,1 kilo gewicht verloren. De omvang van de taille nam
met 1,5 centimeter af. Om de heupen verdween 1,3 cen
timeter vet. Volgens Shiseido hebben zijn onderzoekers
ontdekt dat het inhaleren van het kruidenparfum een
hormoon activeert, een soortgenoot van cafeïne, dat
helpt bij de verbranding van vet. Na het opspuiten van
het parfum krijgt de gebruiker een 'warm gevoel' zodra
het begint te werken.
Astronaut André Kuipers (links) toont met een Franse collega het
'vrachtwagentje'. Foto: Dick Hogewoning
De Europese ruimtevaartorgani
satie ESA heeft gisteren het
'vrachtwagentje' gepresenteerd
dat vanaf najaar 2004 regelmatig
naar het Internationale Ruimte
Station ISS zal worden gestuurd
voor bevoorrading. Het gevaar
te, tien meter hoog en vier me
ter in doorsnee, staat nu in
Noordwijk voor testen op tril
lingsbestendigheid (lanceerge-
weld) en het overlevingsvermo-
gen in de ruimte (extreme kou
en straling).
Het Automated Transfer Vehicle
(ATV) is een onbemand voer
tuig, dat na lancering op een
Arianeraket vanaf Kourou in
Frans Guyana op afstand wordt
bestuurd. Volgens mededelin
gen van ESA zal het voertuig ook
geen personen vervoeren, maar
uitsluitend apparatuur, levens
middelen en reserve-onderde
len.
Het toestel is bestemd voor een
malig gebruik. Eenmaal vastge
koppeld aan ISS wordt het uit
geladen en dient het als tijdelij
ke extra module. Gevuld met af
val wordt het later losgemaakt
en verbrandt dan bij terugkeer
in de dampkring. ESA zal dan
ook minimaal acht ATV's bou
wen.
Een derde functie is het funge
ren als duwboot. Bij tijd en wijle
heeft het ruimtestation een zetje
nodig, om het weer wat hoger in
de ruimte te brengen, terug in
de ideale baan. Het ATV heeft
daartoe een voorraad brandstof
bij zich om de vier motoren aan
boord te voeden die voor deze
duwfunctie moeten zorgen.
Aan de ATV bouwen dertig Eu
ropese bedrijven mee. In Neder
land is dat Fokker Space in Lei
den, dat de zonnepanelen le
vert.
James McGonigal
At Last, an Honest Politician.
It's NORMLto Smoke Pot.
De advertentie met Michael Bloomberg.
Foto: AP/Stephen Chernin
„Reken maar dat ik het gedaan heb. En ik genoot ervan." Deze uitspraak -
over marihuanagebruik - van New Yorks burgemeester Michael Bloom
berg is een geheel nieuw leven gaan leiden. Een in Washington georgani
seerde groep die strijdt tegen vervolging van cannabisgebruikers, heeft er
een reclamecampagne van gemaakt.
Bloomberg keek de lezers van de New York Times gisteren recht in de
ogen vanaf een paginagrote advertentie, onder de kop 'Eindelijk een eer
lijke politicus'. Bloomberg deed zijn uitspraak in een interview vorig jaar,
toen hij nog een weinig kansrijke kandidaat was voor het burgemeester
schap van New York. Geconfronteerd met het gebruik van zijn afbeelding
en uitspraak door de National Organization for the Reform of Marihuana
Laws (afgekort Norml) kon hij daar niet echt om lachen. Maar hij is ook
niet van plan te proberen de advertenties te stoppen. „Ik vind het niet ge
weldig dat ze mijn naam gebruiken, maar ik denk niet dat ik het tegen kan
houden."
De Amerikaanse grondwet geeft burgers en organisaties ruim baan als het
om de vrijheid van meningsuiting gaat. Bloombergs voorganger Giuliani
heeft ooit een spottende advertentie van een magazine met zijn portret
erop van de New Yorkse stadsbussen laten halen, maar dat bleek achteraf
volgens de wet niet te kunnen. Volgens Norml heeft een op de drie/füft te
kanen ooit cannabis gebruikt en telde de VS vorig jaar negentien mi]<lijk v*
marihuanarokers. Dit ondanks het feit dat het strafbaar is in de VS. Ifaten
meus is de uitspraak van voormalig president Clinton dat hij in zijn ping F
jaren 'wel had gerookt, maar niet geïnhaleerd. regen.'
Alhoewel er in sommige staten uitzonderingen worden gemaakt vocjeclar;
dicinaal gebruik van marihuana, is het roken ervan eigenlijk overal ijn^n a
gaal. De strafmaat verschilt van staat tot staat. Zo krijgt iemand in CS h'en
nië of Colorado niet meer dan een boete van honderd dollar, terwijlpoor I
Arkansas voor bezit van minder dan 28 gram een jaar celstraf kunt b
gen. In New York wordt het gebruik van soft drugs hard aangepakt, g|| 3
Giuliani met zijn 'zero tolerance" beleid begon. Wie een sticlde rookij
het openbaar, kan door de politie in de cel worden gegooid. WerdeqBII
1992 maar 720 mensen opgepakt voor marihuanagebruik, in 1999 \vj
dat er 33.471 aldus de New York Daily News. erdaw
De pro-cannabis-lobby wil dat de politie in New York een einde
aan die arrestaties. Bloomberg is dat niet van plan, zo zei hij
Ans Bouwmans
Ook bij Windsor Castle, waar de Oueen Mum in St. George Chapel werd bijgezet, stond het publiek rijen-
dik. Foto: EPA/Darren Staples
„De Oueen Mother hield van the
ater en van grootse militaire
pracht en praal, en dat weerspie
gelt zich in deze begrafenis." Dat
was gisteren het commentaar
van de bekende historicus Simon
Schama op de grote publieke be
langstelling voor de uitvaart van
de Oueen Mum, die anderhalve
week geleden op 101-jarige leef
tijd is overleden. Zo'n 400.000
belangstellenden zagen tussen
Westminster Hall en Westmin
ster Abbey een bijna sprookjeach
tige processie voorbijtrekken op
de weemoedige klanken'van 120
doedelzakspelers.
Veel meer mensen nog stonden
er na de uitvaartdienst langs de
dertig kilometer lange route die
de lijkwagen moest afleggen
naar Windsor Castle. Daar werd
de Queen Mum later op de dag
in kleine kring bijgezet in het
graf van haar echtgenoot koning
George VI.
Tellen was onbegonnen werk,
maar het moeten toch bedui
dend meer dan een miljoen
Britten zijn geweest die uit lou
ter nieuwsgierigheid of welge
meend respect de stoet naar
Windsor flankeerden. Menigeen
wierp bovendien bloemen naar
of op de lijkwagen. „Ik voelde
dezer dagen instinctief een
emotionele band met het ko
ningshuis en ik heb de indruk
dat ik niet de enige ben", aldus
alweer Schama. De massale op
komst was geen verrassing na
dat in het weekeinde al een klei
ne 200.000 mensen vele uren in
de rij hadden gestaan voor een
laatste afscheid in Westminster
Hall, waar de Queen Mum toen
lag opgebaard. Vanwaar die
enorme belangstelling, die
vriend en vijand van de monar
chie heeft verbaasd? In straatin
terviewtjes keerden steeds de
zelfde thema's terug: „Zij heeft
Koningin Elizabeth en haar kleinzoon Prins William na afloop van de
rouwdienst. Foto: EPA/Eric Feferberg
Leden van de Britse koninklijke familie volgen de kist bij het verlaten van Westminster Abbey.
Foto: AP/Adrian Dennis
zoveel voor ons gedaan, nu
doen wij eens wat terug." Of:
„Hier wordt geschiedenis ge
schreven, daar willen we bij
zijn." En, zeer veel genoemd:
„Door dit alles ben je er weer
even trots op Brits te zijn."
Het Londense avondblad Eve
ning Standard publiceerde eer
der deze week een cartoon die
de stemming aardig weergaf.
Een trots mannetje staat in een
lange rij wachtenden en zegt:
„Wij Britten mogen dan niet in
staat zijn om spoorwegen te
runnen, maar, 'by God', wat zijn
we goed in pracht en praal en
luisterrijke optochten."
Hetgeen gisteren werd beves
tigd. Aan het begin van de uit
vaartdienst werd in het hele
land twee minuten stilte in acht
genomen. Toen de kathedraal
bijna twee uur voor de dienst
openging, begon een van de
klokken van Westminster Abbey
te luiden, zoals een oude traditie
voorschrijft. De klok sloeg gedu
rende 101 minuten één keer per
minuut voor elk levensjaar van
de koningin-moeder. De weel
derige dienst in de met 2100 ge
nodigden gevulde Westminster
Abbey, onder wie koningin Bea
trix, ademde de sfeer van een
zeventiende-eeuws schilderstuk.
Behalve de geestelijkheid in hun
gewaden en de Schotten in hun
tijdloze kilts wemelde het van de
'guards' met weelderige epau
letten, glimmende troetels en
bepluimde helmen. Natuurlijk
ontbraken ook de Yeomen of
the Guard niet, beter bekend als
de Beefeaters, met hun rode
uniformen, hoge kanten kr agen
en platte zwarte hoeden. Geheel
in stijl daarmee was het optre
den van het hoofd van een ko
ninklijk wapenkundig adviesor
gaan dat in 1484 is opgericht
door koning Richard III, ge
naamd 'Garter King of Arms'.
De woorden van Garter King of
Arms waren geheel in overeen
stemming met zijn scharlaken
rode uniform toen hij de overle
dene 'de Meest Hoge, Meest
Machtige, en Meest Voortreffe
lijke Prinses Elizabeth' noemde.
Van deze tijd was wel de lijkrede
van de aartsbisschop van Can
terbury, die zei: „Zij was kracht,
waardigheid en humor."
Tijdens de dienst leek het of
prins Charles op het punt stond
in huilen uit te barsten. Konin
gin Elizabeth luisterde aandach
tig, met gebogen hoofd, naai' de
woorden van de aartsbisschop.
Waarnemers leiden uit de mas
sale en warme aandacht voor
het overlijden van de Queen
Mum af, dat de band van de
Britten met het koningshuis veel
hechter is dan na alle moeilijke
jaren rond kroonrpins Charles
en wijlen prinses Diana wel eens
gedacht wordt. Commentatoren
die steevast beweerden dat de
monarchie bedreigd wordt door
apathie, worden al dagenlang
niet iheer gehoord.
Volgens een opiniepeiling in op
dracht van dagblad The In
pendent is de toch al grote
voor de monarchie de afgf
dagen verder toegenomen
Slechts twaalf procent van
Britten wil een republiek,
procent wil de monarchie
haven. Het condoleancere 1
op de Britse ambassade in
Haag is de afgelopen dag<
door driehonderd mensei
dertekend. De geringe bel.
stelling voor het register h^-
volgens een woordvoerster
de ambassade onder meer?sl
maken met de hoge leeftiji
de Queen Mum. Het boek
per post naar Buckinghamle'
-1
j eeft
zoek
oorz
.e s die
'■«igdJ
Unc
zij
eiterv
erirstor
ij#ssie
ij de
leur:
nbe
Harm Harkema en ANP
101 Jaar is ze geworden, de Britse koningin -
moeder Elizabeth. In Nederland mag dan de
afgelopen eeuw aan de vader van Geert Mak
zijn toebedeeld, in Engeland is dat aan
haar. Haar leven, van kindsheid tot ho
ge ouderdom, overspande niet alleen
de eeuw maar ook zelfs de millenni
umwisseling. Door er gewoon altijd te
zijn en zo lang te blijven, werd ze het
symbool van de nationale stabiliteit.
iVj Ademloos heb ik gelezen en gehoord
wat ze allemaal heeft meege-
\^r maakt. Toen ze geboren werd,
op 4 augustus 1900, was de
Boxeroorlog in China in volle
gang. Mijn generatie kan zich
misschien nog een plaat
je daarvan voor de geest
halen uit een geschiede
nisboek, dat nu overi
gens waarschijnlijk
heel politiek incorrect
1 is. Jongere generaties
zullen hun gezicht in
de vraagtekenstand
zetten: Bo.xeroorlog?
Mum' is de laatste
keizerin van India
geweest. Ze werd
vlak voor de Russi
sche Revolutie zeventien. Ze was nog geen
dertig toen vrouwen stemrecht kregen. Ze ver
loor een broer op haar zestiende, en haar
dochter Margaret net voordat zij zelf overleed.
Ze overleefde haar man, koning George VI een
halve eeuw en maakte zowel de geest van het
Victoriaanse tijdperk mee als de IT-revolutie.
Als er een (over)grootmoeder kon vertellen
over oorlogen, wereldleiders, koninklijke en
keizerlijke coryfeeën, dan was zij dat wel. Ze
heeft ze allemaal meegemaakt, ontmoet, ge
kend. En de laatste keer dat ik haar op de te
levisie zag, was ze wel wat brozer geworden,
maar ze had er nog steeds zin in.
Op dit moment zijn er, ook in Nederland,
meer honderdjarigen dan ooit. En hun aantal
zal, zo is de verwachting in de toekomst ge
staag toenemen. Met enige regelmaat vraag ik
me af of honderd worden wel zo aantrekke
lijk is. Je hebt er niets over te zeggen, je kunt
het niet kiezen. Maar als levensmoeheid al
een probleem wordt rond de tachtig jaar, hoe
houd je die tivintig jaar daarna dan nog vol.
leuk, opgewekt, al dan niet in je rolstoel of
bedlegerig?
Wij zijn nu eenmaal geen prins Claus, Bem-
hard of Queen Mum die in ziekenhuizen vor
stelijke voorkeursbehandelingen krijgen, met
een arts aan iedere vinger en een stoet van
verpleegkundigen aan hun bed, zodra er
maar iets aan het lichaam dreigt te gaan ha
peren.
(Heel) oud worden in Nederland is een kom
mervol vooruitzicht, waarbij wachtlijsten op
doemen, gebrek aan aandacht en zorg, ver
waarlozing, eenzaamheid.
Overdrijf ik als ik denk dat die euthanasiepil
niet nodig is wanneer je een vrolijk en fleurig
bestaan kan leiden te midden van je dierba
ren en alle denkbare medische en huishoude
lijke zorg zoals de Engelse koningin-moeder
was gegeven? Word je minder snel levensmoe
als je het gevoel hebt dat je er mag zijn, nie
mand tot last bent, gewaardeerd wordt,
voortdurend geld kan uitgeven als water? Al
tijd op je wenken wordt bediend, dagelijks de
gin en de champagne voor je klaar staat, je
weet omringd door je familie, volk, lievelings
honden, renpaarden en vijftig man perso
neel? Dit alles voorkomt in ieder geval dat je
je verveelt, niemand ontmoet, en de hele dag
op de thuiszorg moet wachten om je teenna
gels geknipt te krijgen en onder de douche te
worden gezet.
Queen Mum is nooit om zes uur 's avonds
voorzien van een Pamper, omdat er daarna
onvoldoende mensen waren om haar te bege
leiden naar de wc. Ze had niet alleen de gou
den kooi waarin ze leefde mee, maar ook
haar karakter. Oud worden vergt de kunst
N-E
?ste
van het afzien, een goede verliezer won w
relativeren, je schikken in het onvennij bSr
ke, vriendschap sluiten met het leven, g ai
ten van datgene wat er nog wel allemaal a(j
Dat kon ze. Haar reputatie van onveru
baarheid dankte ze ook aan de ijzeren 1"J'-
pline die haar van jongs af aan werd b at0
brachten haar sterke plichtsbesef. Haai ssao
vies was: Je moet de dingen gewoon nei tot
zoals ze komen en er het beste van mak ltt®!
Ziektes kon je maar beter negeren dan j VT,T
ze vanzelf weer weg, vond ze ook. TweeFeer
vattingen die, als je ze echt in de praktij
brengt, een aangename, optimistische itfi
dom zeker bevorderen. Door haar dood
ook de laatste schakel met het wereldrij n€
het Verenigd Koninkrijk ooit was. Een I
oud-hoofdredacteur schreef over haar: l!*?
leek in de mode door juist datgene te di eöbl
wat niet in de mode was'. Ze leefde in li c
gen wereld, claimde geheel vanzelfsprel et.w
het recht om gewoon ouderwets te won nl11
te blijven. Een recht waar ik een beetjej 6
op ben. Want ik zie de bui al hangen. 0 en c
heen wordt de dwang om vooral jong trv^n
ven en bij de tijd, steeds groter. Zo haal ,.w
nooit welgemoed de honderd.
Wegens omstandigheden is de columnimf
Han Mulder verplaatst naar morgen. ad<
