'Wij willen heel breed, van tap naar zang'
KUNST CULTUUR
Shakespeare in een Groningse discotheek
Popmuziek met een trompet
Zangeres van
chansons noirs
en lieve liedjes
topestival
uitverkocht
Met een keur aan kostuums worden zaterdag in de Leidse Schouwburg dansen uit de Kaukasus gebracht. Foto: GPD/Serge Ligtenberg
dat dansers uit alle windstreken
bij ons komen solliciteren. Grote
gezelschappen in het Oostblok
zijn inmiddels opgeheven door
gebrek aan geld en het wegkwij
nen van nationalisme. Sinds
acht jaar hebben we daardoor
een internationaal aanbod van
dansers", zeggen Laurant en
Geurts. Bovendien leidt HID zelf
op. „We willen heel breed, van
tap naar zang. Stagiaires van 16,
17 jaar die in het tweede jaar
van een dansacademie zitten,
kunnen voor een periode van
twee jaar bij ons komen werken.
Als ze die stage afsluiten, krijgen
ze een diploma van de acade
mie. In de meeste gevallen blij
ven ze dan ook hangen."
Vorig jaar is HID in een stroom
versnelling geraakt. Het Kun
stenplan 2001-2004 willigde een
zes jaar oude wens in: extra geld
voor een eigen jeugdgezelschap.
Het Internationaal Dansgezel
schap voor de Jeugd is een
doorslaand succes. De elf dan
sers zorgen met de aangepaste
voorstelling 'Met Handen en
Voeten' continu voor uitver
kochte zalen. Dat is de ene keer
een theater, de andere keer een
sporthal en dan weer de aula
van een school. „Kinderen gillen
van enthousiasme voor de dan-
Hazes in
kpisch Stadion
Volkszanger André
»ft in augustus een
i het Olympisch Stadi-
sterdam. Het zijn
jlute primeurs', meldt
tor Mojo. Hazes (1951)
tijn 30-jarige carrière
It een openluchtcon-
derland gegeven. En
rondige renovatie van
ïpisch Stadion, ge-
gelegenheid van de
ie Spelen van 1928, is
plek nog geen mega-
eorganiseerd. Hazes
ïorgen zelf op een
erentie wanneer het
Fansites melden 24
j als datum. De voor-
terïjbegint 20 april.
Het Internationaal
Danstheater speelt
zaterdag in Leidse
Schouwburg
Groningen - Opzwepende muziek, opwin
dende kostuums, verdovende middelen en
bezwete lichamen: ingrediënten die de
meeste mensen niet snel met Shakespeare
associëren. Toch gaat het Noord Neder
lands Toneel (NNT) de uitdaging aan. Het
theatergezelschap speelt volgende week een
eigentijdse bewerking van Shakespeares
'Much ado about nothing' in de Groningse
discotheek The Palace.
De toeschouwers die de discotheek bezoe
ken, kunnen de hele avond zelf drinken en
dansen. Ondertussen speelt zich rond en op
de dansvloer het stuk uit 1599 af. De teksten
worden aan elkaar gemixt door een deejay.
„Het wordt een soort Moulin Rouge", voor
spelt regisseur Waldemar Torenstra. „Ook
de liederen maken deel uit van het verhaal.
Er worden operasongs gebruikt, maar ook
nummers uit 'Grease' en stukken van de
Prodigy. We proberen echt alle tijdvakken te
omvatten."
'Much ado about nothing' leent zich er vol
gens Torenstra uitstekend voor om naar een
hedendaadse discotheek te worden ver
plaatst. „De titel van het stuk geeft het al
aan: veel emoties om niets. Verliefdheid, te
leurgesteld zijn, vreemd gaan, geil worden,
waar vind je dat tegenwoordig beter terug
dan in het uitgaansleven? Toneel en uitgaan
hebben meer met elkaar gemeen dan men
sen beseffen."
Het NNT bracht eerder al cabaret en toneel
dichter bij elkaar door cabaretiers de hoofd
rol te laten spelen in serieuze toneelstukken.
De cabaretgroep Niet Uit Het Raam (NUHR)
speelde mee in 'De Driestuiversopera' van
Bertolt Brecht en cabaretiers Raoul Heertje
en Hans Sibbel vertolken op dit moment
beurtelings de titelrol in het stuk 'Lenny
Bruce'.
IN MEMORIAM
Zangeres Conny Van
denbos is vandaag in be
sloten kring begraven.
Afgelopen zondag over
leed de 65 jaar oude
chansonnière aan de ge
volgen van longkanker.
Aanvankelijk was Conny
Vandenbos de zangere's
van Nederlandstalige
chansons noirs. Later, in
het midden van de jaren
zeventig, bereikte ze de
hitparade met lieve, ro
mantische verhaaltjes.
Furore maakte ze met
'Sjakie van de Hoek' en
'Roosje mijn Roosje'.
In september 2001 vier
de ze haar veertigjarig
artiestenjubileum met
een concert in het Sche-
veningse Kurhaus en een
verzamel-cd 'Ik zou het
zo weer doen'. „Het is
geen mens gegeven om
vier decennia lang in de
hitparade te staan, zelfs
niet op internationaal
niveau", zei ze in een in
terview. „Het is juist de kunst
om het zonder hits vol te hou
den."
Ze noemde het wel frustrerend
dat er allerlei 'nepzangers' in de
top 100 staan. „De mensen vin
den het prachtig als opeens
blijkt dat de slager of een voet
baller zo leuk kan zingen, ook al
is het niet perfect. Een oud-col
lega van me zei eens: 'Dit vak is
het best betaalde voor een on
geschoolde arbeider'. Met an
dere woorden, ik mag niet zo
maar in een ziekenhuis werken,
maar iedereen mag wel een
plaatje maken. Ach, daar moet
je je niet te druk om maken."
Conny Vandenbos werd in 1937
als Conny Hollestelle geboren
in Den Haag. Ze kwam uit een
muzikale familie. Haar oom
David Hollestelle was een be
kend oratoriumzanger. Broer
Peter belandde eveneens in de
muziek, onder meer in de band
Cashmere. Vader zong - alleen
voor zijn plezier - opera, moe
der speelde piano.
Conny kwam op de middelbare
school terecht in het zangkoor
van Herman Broekhuizen, die
ook het AVRO-kinderkoor leid
de. Ze werd er al gaiiw uitgepikt
voor solo's. Op haar vijftiende
begon ze met zingen in band
jes, waarna ze werd opgemerkt
door mensen van het KRO-pro-
gramma 'Springplank'. „Een
soort 'Starmaker' avant la let-
tre", aldus de zangeres. „Dat
werd in die tijd veel gedaan. Ik
Conny Vandenbos
1937 - 2002
zong toen nog in het Engels,
maar ze raadden me aan in het
Frans te zingen. Weer later
werd dat Nederlandstalig."
Er volgden uitnodigingen om
op te treden met grote orkes
ten, maar ook met kleinere en
sembles in chanson- en caba
retprogramma's. In 1961 werd
ze uitgenodigd voor het Knok-
ke-festival. Dat beschouwde ze
als haar doorbraak. Ze was toen
al getrouwd met 'ene meneer
Van den Bos'. Ze scheidde van
hem na een jaar of vijf, maar
was toen al te bekend om weer
haar meisjesnaam aan te ne
men. „Toen hebben we Van
denbos maar aan elkaar ge
schreven en het verder zo gela
ten."
In 1965 behaalde ze de elfde
plaats op het Eurovisie Songfes
tival met 'Het is genoeg'. Een
jaar later scoorde ze een hit met
'Ik ben gelukkig zonder jou'.
Daardoor werd het beeld ge
schapen van een geplaagde,
maar sterke vrouw. „We had
den de jaren vijftig gehad, toen
was het Nederlands repertoire
knap melig, ik hou van jou, ik
blijf je trouw. Ik vond dit soort
nummers veel leuker om te zin
gen. Ik was midden twintig, be
hoorde niet tot de tienercultus,
zoals Trea Dobbs, Wille-
ke Alberti en Anneke
Grönloh. Ik zat meer in
de chansonhoek, mede
door wat ik al met Ernst
van Alten a deed voor de
radio. Hij vertaalde
Frans repertoire voor
me. Het waren goede
liedjes met een behoor
lijke portie dramatiek,
die mij een zekere uit
straling gaven. In een
proefschrift over vrou
wenemancipatie stond
later dat 'Ik ben gelukkig
zonder jou' daar een rol
in heeft gespeeld."
Medio jaren zeventig
stapte ze over op 'lieve
liedjes'. „Ik wilde laten
horen dat ik ook wat an
ders kon. Zo kwamen we
uit bij nummers als
'Roosje mijn Roosje',
'Ome Arie' en 'Sjakie van
de Hoek'. Het waren
kleine verhaaltjes geënt
op Amerikaanse country.
In het begin vroeg ik me
af of dit genre mij wel lag. Ik
moest er een heel andere toon
voor opzetten, gevoileerder zin
gen. Maar het werden ongeken
de successen."
Vandenbos wijzigde niet alleen
vaak haar répertoire, ook haar
uiterlijk was regelmatig aan ver
andering onderhevig. „Mijn ou
ders waren beiden dameskap
per", zei ze daarover. „Daar
speelde mode toch ook een rol
bij. Bij het theater horen kleur
en glamour, of juist heel dra
matisch zwart. Je uiterlijk on
dersteunt wat je aan hft doen
bent."
Naast haar zangcarrière - in
1989 had ze in duet met Wim
Rijken nog een hit met 'Wie
weet wat liefde is' - was Van
denbos de laatste jaren ook ac
tief als radiopresentatrice. Ze
werkte voor de TROS. Radio
Noordzee en Radio Utrecht. Ze
was tot op het laatst actief voor
de regionale zender Radio
West, waar ze een ochtendpro
gramma had, met cultuur, hu-
man interest, spelletjes en mu
ziek.
In 1997 overleed haar man Ger
Faber, met wie ze in 1966 in het
huwelijk was getreden. Het
kostte haar veel moeite om na
zijn dood weer op gang te ko
men, vertelde ze. „Het leek als
of mijn emoties verstopt waren
geraakt en ik die eerst moest
overwinnen."
Peter Kuijt
door Rinus van der Heijden
leiden - Weg met de klompen of
de boerendansjes uit het Oost
blok. Het Internationaal Dansthe
ater houdt zich bezig met folklo
ristische dans uit alle hoeken van
de wereld. Maar dan wel op een
hoog professioneel niveau. De
vrachtwagen met 25 meter kle
dingrek parkeert zaterdag bij de
Leidse Schouwburg, waar de
voorstelling 'Kavkas' wordt ge
speeld.
Hoewel het Het Internationaal
Danstheater (HID) momenteel
voor de wind gaat, kampt de
groep nog altijd met het nega
tieve imago dat folklore om
geeft. „Ons imago schrikt men
sen af', zegt hoofd marketing
Dirk Geurts. „De naamsbekend
heid is daardoor klein. We
schatten dat hooguit 60.000
mensen onze voorstellingen be
zoeken. Dat is echter een hecht
publiek, dat voor een van de
hoogste zaalbezettingen van
Nederland zorgt."
„Wij vinden folklore niet vies",
vult Thérèse Laurant, ballet-
meester en choreograaf aan.
„Internationaal nemen wij een
unieke plaats in. Er is nergens
op de wereld een gezelschap dat
uit elke windhoek repertoire kan
brengen. Twintig, dertig jaar ge
leden keken wij heel erg op te
gen het Oostblok, als we daar
materiaal haalden. Nu wordt
onze expertise naar het oosten
gehaald."
Aan nieuwe voorstellingen van
HID gaan uitgebreide studierei
zen vooraf. Het artistieke team
reist naar het uitgekozen land
en zoekt naar dans, muziek en
kostuums. Veel wordt op video
vastgelegd. Bovendien worden
er choreografen ingehuurd, die
voor een periode van drie we
ken naar Nederland worden ge
haald om dansen in te studeren.
Het artistieke team bewerkt die
en smeedt ze tot één voorstel-
ling.
De basis voor alle voorstellingen
van HID is klassieke dans. Daar
aan wordt in lessen en trainin
gen veel aandacht besteed. „On
ze Nederlandse dansers komen
allemaal van academies. Buiten
landse dansers komen van op
leidingen die vaak op dit reper
toire zijn gericht. Het is nu zover
n en de regio bestaat grote belangstelling voor de ama-
instbeoefening. Heilig Vuur volgt stad- en regiogenoten die
n, zingen, dansen, toneelspelen, fotograferen of op an-
e actief zijn. Vandaag: de band ld u'rt Leiden.
ft is popmuziek. Met een
Jfcnde ondertoon. Maar
1de muziek van de Leid-
jl ld niet alledaags te
1. Vanwege de verras-
bendingen in de num-
jowel qua melodie als
jnestructuur. Maar voor-
Jat de trompet een be-
fre rol speelt. Natuurlijk
popbandjes zat met een
ft blazers. Maar die die
pt name op de achter-
vat figuurtjes te toete-
|nri de Mooij, de trom-
n ld, doet meer. Hij
towel figuurtjes als soli,
[egt De Mooij, terwijl hij
|trust in de oefenruimte
ft LVP aan de Middelste-
1 ..Voor mij en voor de
I dit normaal. Maar eer-
ferlijk, ik kan ook geen
'edenken waar een
„fl/cot"isl 20 n belangrijke rol
Laatst hoorde ik een
{der nummer waar een
ttist flink bezig was.
e naam wil me even niet
jen schieten. Dat zegt op
zich natuurlijk genoeg."
De Mooij begon ooit in K&G en
speelde in diverse bandjes.
Maar muziek is voor hem veel
meer dan een hobby. „Nu stu
deer ik muziektechnologie in
Hilversum. Dat kun je het best
omschrijven als bezig zijn met
knoppen. Ik doe daar vooral
compositie. Ik ben nu bijna
componist, ha, ha." Maar de
huiscomponist, de schrijver
van de band, is Ronnie Verton.
„Ik schrijf de liedjes. De tekst
en de muziek. Daar begint het
mee."
„Want in de oefenruimte gaat
het verder", vult bassist Alex
Brittijn aan. „In de oefenruim
te werkt de hele band verder
aan een nummer. De melodie
een beetje veranderen of zo. Of
de ritmestructuren hier en daar
aanpassen." Verton: „Zo werkt
het veel gemakkelijker. In de
oefenruimte gaat de band al uit
van een bepaalde basis, van
het geraamte van een nummer.
Iedereen draagt zijn steentje
bij." De Mooij: „In de oefen-
Zanger Ronnie Verton (voorgrond) met daarachter (vlnr) trompettist Henri de Mooij, gitarist Jeffry Vin-
kesteijn en bassist Alex Brittijn. Drummer Bas Ernst ontbreekt. Foto: Taco van der Eb
ruimte komen de arrangemen
ten. We zoeken bijvoorbeeld
naar contrapuntische lijnen in
de muziek, eerder dan naar ak
koorden."
Een kwestie van ervaring,
denkt gitarist Jeffry Vinkesteijn.
Wie veel speelt, schrijft en luis
tert naar andere muziek, leert
daarvan. „Daar komt bij dat we
allemaal onze eigen voorkeu
ren hebben. Henri houdt van
funk, jazz, wereldmuziek. Ik
van harde nu-metal. Zo gaan
we van het ene naar het andere
uiterste. Het beste van alles
voegen we samen." Verton:
„Maar dat wil niet zeggen dat
we van alles overnemen. Toen
ik begon met zingen luisterde
ik veel naar bands als Pearl Jam
en Nirvana. Ik ging ook op die
manier zingen, met zo'n ge
knepen stem. Maar in de loop
der tijd is toch mijn eigen stem
ontstaan. En in het begin
schreef ik ook allerlei melodie
lijnen die ik mooi vond, maar
die ik net niet kon zingen. Zo
moet het natuurlijk niet. Ik
weet nu wat ik met mijn stem
kan en wat niet."
Brittijn: „Dat geldt voor ons al
lemaal. We weten wat we kun
nen en wat onze beperkingen
zijn. We zijn zo rond de 25 jaar.
Maai" we zijn allemaal al vanaf
ons veertiende, vijftiende actief
in de muziek. In allerlei band
jes gezeten. Alleen, de business
heeft ons nog niet ontdekt, de
platenmaatschappijen." Ver
ton: „Ik heb het idee dat we op
de goede weg zijn. We krijgen
van bijna iedereen lovende kri
tieken. Nu moet het dan ook
maar eens gebeuren. Het bel
len en het steeds maar weer
demo's opsturen, daar worden j
we zo langzamerhand behoor- j
lijk moe van." De Mooij: „We
zouden iemand willen hebben j
die onze zaken behartigt. Ie
mand die er voor wil gaan.
Want het liefst maken we na
tuurlijk alleen maar muziek."
Id treedt zaterdagavond om
circa 1.30 uur op in het Anto-
nius Zalencentrum, in het ka
der van Springpop.
Herman Joustra
sers van 16 tot 21 jaar. Ons uit
eindelijke doel is dat kinderen
hun ouders meenemen naar het
theater."
Dansen bij HID betekent kei
hard werken. Bij andere dansge
zelschappen ligt de 'pensioen
gerechtigde' leeftijd op 38 jaar.
„Bij ons halen ze dat niet eens",
benadrukken Geurts en Laurant.
„Alle dansers doen hier alle
voorstellingen, we hebben geen
tweede cast. Dat betekent vaak
80 tot 120 voorstellingen per
jaar, plus het instuderen van
nieuw repertoire." Waarop Thé
rèse Laurant aanvult: „Ik ben
vanaf 1979 aan de groep ver
bonden. Ik stopte na veertien
jaar, omdat ik één ding niet
meer aankon: de bus."
Reizen vormt een essentieel on
derdeel in het bestaan van HID.
Een belangrijke reden daarvoor
is dat de groep ook in minder
goed uitgeruste theaters op
treedt. „Wij maken elke voor
stelling zodanig, dat we ook
zonder decors kunnen optre
den. Daardoor kunnen we te
recht in plaatsen als Stadska
naal, Heerenveen, Valkens-
waard, Steenwijk. De voorstel
lingen zijn er vaak maanden van
tevoren uitverkocht."
Het Internationaal Danstheater
bestaat inmiddels veertig jaar.
Vanaf het begin 'verzamelt' de
groep kostuums. Dat zijn er nu
zoveel dat er in Badhoevedorp
een speciale loods voor is ge
huurd. „Een land als Joegoslavië
is helemaal platgebombardeerd.
Kostuums zijn er nauwelijks
meer. Wij hebben er nog vol
op", zegt Dirk Geurts. Daarom
is het niet vreemd dat bij elke
voorstelling vijfentwintig meter
kledingrek meegaat in de
vrachtwagen.
Momenteel toert HID met 'Kav
kas', dansen van de Kaukasus.
Kavkas (Kaukasus) is een rijke
inspiratiebron voor de groep.
Nu richt artistiek leider Maurits
van Geel zich vooral op het oos
ten van die streek, richting Kas
pische Zee. In maar liefst 24
choreografieën wordt een beeld
gegeven van alle afgelegen
dorpjes en streken met hun rijke
dans- en muziekcultuur.
Kavkas, 13/4 Leidse Schouw
burg, 7/5 Schouwburg Rijswijk,
15/5 Stadstheater Zoetermeer.
P/Jasper Juinen
;eri
3lew album
elis Vreeswijk
am - Bijna vijftien jaar
Jood verschijnt volgen
een dubbel-cd van
iur Cornelis Vreeswijk
'ha B7). De schijfjes ver
onder de titel 'Cornelis
k, een hommage' en
is op 22 april in Amster-
ktofa resenteerd. Op de ene
interpretaties van lied-
e muzikant door ai -
Is Erik van Muiswinkel,
bn%meulen en Jack Spij-
9 Op de andere is mate-
Vreeswijk zelf te vin-
ronder nog niet eerder
eerde nummers.
r*af - De 33ste editie van
èstival Pinkpop is uit-
Dat heeft de organi
sed j het festival in het Lim-
landgraaf gisteren laten
n acj)e in totaal 60.000 lief-
fee'jkunnen op 18, 19 en 20
leren naar onder meer
Rammstein, Live,
System of a
t Bush.
lef Drs. P naar
ter Instituut
iam - Drs. P, pseudo-
Heinz Hermann Pol
zijn archief aan Thea-
it Nederland ge-
Het archief is over-
ib in het bijzijn van Drs.
[de Wijs. De laatste
jarchief jarenlang thuis
én aangevuld. De col-
it, naast artikelen en
over Drs. P, handge-
scenario's van radio-
ieprogramma's, lied-
gelegenheidsgedich-
P. Polzer die op 24
in het Zwitserse Thun
r wö loren, heeft vooral be-
mey verworven als schrij-
n rtolker van liedjes als
l'en "Veerpont'.
28
