Khamenei vierkant achter Arafat
ri
BUITENLAND
,g"*Tr Britse pracht en praal voor Queen Mum
Dominee: Mijn vader
pleegde moord King
Familie opgelucht na
rechtszaak Monfort
Bush wil relatie met zijn Arabische vrienden redden
Arabische wereld protesteert opnieuw tegen Israëlisch optreden op Westoever
Jt
Italiaanse ouders betalen
lang voor verwend 'kind'
Nobelcomité: Peres is
prijs niet meer waardig
gers vragen
i om wapens
jcTON - De grootste vijf
ikbonden van de VS
''president Bush ge-
l>r persoonlijk voor te
pat vliegers wapens mo
len. Dat meldt de krant
day. De bonden verte-
SSllrdigen 114.000 piloten.
J| -j oten tot de oproep nadat
"ti zijn topfunctionaris-
ioi 19 oojden gezegd tegen wa-
ioi i6 oojg Cockpit te zijn. Het
Veiligheidsorgaan voor
llilsportsector, dat is inge-
de terreuraanslagen
zaterdag 6 april 2002
otoi ae terreuraanslag
teptember, werkt
nog
i aanbeveling over de
Franz Josef
jss bekogeld
jeim - Onbekenden heb-
ifamiliegraf van de in
terleden Beierse premier
èsef Strauss geschon-
,je ruiten van de tombe
Strauss en zijn vrouw
ie zijn begraven werden
lid. De politie denkt niet
^Jed. Inernieling een politieke
jkerhof0nd heeft. In het verle-
iben vandalen en sou-
ook al schade aan-
aan het graf. De familie
laarom al een hek om-
jen plaatsen.
teheran/ap - De geestelijk leider
van Iran, ayatollah Khamenei,
heeft de Palestijnse president
Arafat opgeroepen de strijd te
gen Israël tot het uiterste voort
te zetten. „Arafat nam een juiste
beslissing om een martelaar te
worden, in plaats van zich over te
geven aan Israël", aldus Khamen
ei tijdens het vrijdaggebed.
Arafat zit al enkele maanden
vast in zijn hoofdkwartier in
Ramallah op de Westelijke Jor-
daanoever. De Israëlische auto
riteiten besloten zijn bewegings
vrijheid drastisch in te perken
na een reeks bloedige Palestijn
se zelfmoordaanslagen. Eind vo
rige week begon het Israëlische
leger een invasie in diverse ste
den op de Westelijke Jordaanoe-
ver. Het hoofdkwartier van Ara
fat is grotendeels ingenomen, en
de Palestijnse president kan
geen kant meer op.
Ayatollah Khamenei riep de Ara
bische olielanden eerder op de
dag op om de westerse landen
een maand lang geen olie te le
veren. Hij wil ze zo onder druk
zetten om hun steun aan Israël
te staken. Een langere stop op
de olieleveranties voor altijd is
niet nodig. Als de westerse lan
den een maand geen olie krij
gen, komen hun fabrieken stil te
liggen. „Een symbolische boy
cot zal de wereld doen schud
den", aldus Khamenei.
Iran is de op één na grootste
olieproducent binnen de OPEC,
de organisatie van olie-exporte
rende landen. Het land liet dins
dag weten dat een olieboycot te
gen het Westen zeer effectief
kan zijn, maar dan moeten an
dere olielanden er wel aan mee
doen. Irak liet maandag al soort
gelijk geluiden horen.
Grote olielanden als Saudi-Ara-
bië en Koeweit hebben al laten
weten er niets in te zien. Ook de
OPEC reageerde gisteren afwij
zend op het idee. De taak van de
OPEC is juist het bevorderen
van een zekere olievoorziening
en stabiele prijzen, merkte se
cretaris-generaal Ali Rodriguez
op.
In tal van Arabische hoofdste
den is de bevolking na afloop
van het traditionele vrijdagge
bed de straat opgegaan om te
protesteren tegen het Israëlische
optreden op de Westoever. In de
moskee Al-Azhar, het belang
rijkste religieuze centrum van
Egypte, riepen 2.000 mensen
om militaire interventie van een
Arabisch leger.
Meer naar het noorden, in de
Jordaanse hoofdstad Amman,
trad de oproerpolitie op tegen
duizenden betogers die zich bij
de Israëlische ambassade had
den verzameld. En bij de al-
Husseinimoskee in Amman wa
ren vijftig agenten van de op
roerpolitie niet opgewassen te
gen 2.000 betogers, die de agen
ten met stenen en schoenen be
kogelden en zo wisten te verja
gen. Korte tijd later stuurde de
politie een overmacht aan agen
ten naar de moskee, die de be
togers met traangas beschoten.
Ook in Bahrein, Libanon, Syrië
en Iran werd steun betuigd aan
de Palestijnen.
De Jordaanse koning Abdullah
II woonde in de zuidelijke ha
venstad Akabah een herden
kingsdienst bij voor de 'zielen
van de martelaren' die de afge
lopen achttien maanden in de
Palestijnse opstand tegen Israël
zijn gesneuveld. Vervolgens
nam hij deel aan een grote tele
visieactie waarbij geld werd in
euwe- Een rechtbank in Lon-
gitarist Peter Buck
zet té,de Amerikaanse rock-
TE.M. vrijgesproken. Hij
1 wij (recht voor misdragin-
en vliegtuig van Seattle
nden, vorig jaar. Buck
beschuldigd dat hij
Tien glazen wijn op ca
c hs°neel te lijf was gegaan
geprobeerd een nood-
w te openen. Volgens zijn
idiei\t werd het gedrag ver
en jijt door een combinatie
waa 'paar glaasjes wijn' en
>t be'PP^' Tiïdens ket Proces
h aantal grote namen
e-\uziekwereld verklaard
gedrag van Buck in het
l totaal niet in zijn ka-
gt-
ie Zimbabwe
350 vrouwen
J F|- De politie in Zimbab-
I Ot ongeveer 350 vrouwen
et, omdat ze vandaag
zijn deelnemen aan een be-
k in mfgen president Mugabe
iofdstad Harare. De
li wilden meelopen m
ia zeShonstratie optocht, die
tel.02tild om druk uit te oefe-
Mugabe om een nieuwe
et te accepteren. Daarin
nacht van de president
h moeten worden be-
ie politie heeft de pro-
verboden. De orga-
de burgerrechtenbewe-
'A heeft gezegd het ver-
1 haar laars te lappen.
rendum over
tie Musharraf
j iAD - De bevolking van
Q kan zich begin mei in
I jrendum uitspreken
ivraag of president Mus-
noet aanblijven. Mus-
.ondigde dat gisteren op
n. De president zei dat
nen hem duidelijk moe
ten of ze met hem ver
en of niet. Hij liet weten
telfvertrouwen heeft, en
tal toenemen als de Pa
ri voor zijn aanblijven
Musharraf kwam in ok-
399 door een geweldloze
reep aan de macht.
m eist levens
Afghanistan
»ad - In het noordwes-
51 g Afghanistan hebben
.^.Dmingen als gevolg van
regen zeker 39 mensen
tn gekost. Dat meldden
r -nigde Naties gisteren,
an 2.000 dieren zijn ver-
n, landbouwgrond is
Oupoeld en bruggen zijn
leschadigd. Doordat het
eer nog aanhoudt en we-
oegaanbaar zijn, kan
Phulp worden geboden.
1 "bereiden samen met on-
Wer Artsen Zonder Gren-
jpverlening per helikop-
r. De regenval op zich is
i in Afghanistan, dat drie
_)ogte heeft gekend.
Verzoek naar
Jioei met wijn
*ux - De Franse justitie is
^derzoek begonnen naar
S met oude, prestigieuze
uit de Bordeaux-streek.
/"Igische wijnhandelaar
ïrvan verdacht wijnen
nderd jaar oud te heb-
tnengd met jongere soor-
politie heeft een aantal
ide chateaux bezocht,
»der die van Margeaux,
Cheval-Blanc, Lafite en
n-Rothschild. De politie
00PP een aantal wijnen die
sjorde bleken te zijn. Dat
oral het geval bij flessen
iux Margeaux en Lafitte.
tien bleken niet uit 1900
ïmen, maar uit de perio-
1950.
door onze correspondent
Harm Harkema
londen - De Britten mogen hun wereldrijk
hebben verloren hebben, maar schijnbaar
moeiteloos slaagden ze er gisteren in de
pracht en praal uit vervlogen tijden te doen
herleven. De in overvloedig militair ceremo
nieel gedrenkte processie in Londen, waar
mee de vorige week overleden Queen Mo
ther werd overgebracht van Sint James Pala
ce naar Westminster Hall, een kleine kilo
meter verderop, was ongekend luisterrijk.
Hier kon zelfs de staatsbegrafenis van Sir
Winston Churchill in 1965 niet tegenop, zei
den oudgedienden.
Mede dankzij de paasvakantie en het milde
voorjaarszonnetje trok de stoet naar schat
ting van de politie zo'n 400.000 toeschou
wers. Zij zagen tientallen flonkerend geklede
legeronderdelen, voorzien van hun fanfare
korpsen en met in totaal zo'n 1.700 man
schappen voorbij trekken: van de 1st
Queen's Dragoon Guards met hun bepluim-
de helmen, die in 1815 in Waterloo Napole
on nog versloegen, tot 'The Black Watch',
het in Schotse kilts gestoken Royal Highland
Regiment.
Halverwege voegden zich vanuit Saint Ja
mes Palace een klein koninklijk groepje en
andere hoogwaardigheidsbekleders bij hen,
met in hun midden de kist met het stoffelijk
overschot. De kist was door Irish Guards
(van de berenmutsen) op het onderstel van
een kanon getild. In 28 minuten, waarbij om
de minuut vanuit het naastgelegen Green
Park een saluutschot klonk, legde de door
paarden getrokken affuit de afstand naar
Westminster Hall af. Treurmuziek van Beet
hoven bepaalde het langzame tempo.
De rijen dikke mensenmenigte aanschouw
de stil het schouwspel en zag dat de kist was
bedekt door de persoonlijke vlag van de
Queen Mum. Bovenop stond in een krans
van witte rozen een kaart met de tekst 'In
liefdevolle herinnering, Lilibet': de koos
naam van haar dochter, koningin Elizabeth
II.
Midden op de kist, op een paars kussentje,
reed ook de kroon mee waarmee de Queen
Mum in 1937 tot koningin werd gekroond,
en die letterlijk van onschatbare waarde is.
Behalve meer dan honderd diamanten, die
schitterden in de zon, is er ook 's werelds
beroemdste diamant, de 105-karaats ovale
Koh-i-Noor in verwerkt. Achter de kist volg
den onder andere kroonprins Charles, zijn
broers Edward en Andrew, zijn zus Anne en
zijn zonen William en Harry.
De koningin was er niet bij. Zij kwam per
Rolls Royce en via een andere route naar
Westminster Hall. Daar hief een koor psalm
139 aan en ging de aartsbisschop van Can
terbury, John Carey, voor in een eenvoudig
gebed. Prins Charles liet een traan, de ko
ningin hield zoals verwacht de ogen droog.
Het stoffelijk overschot van de Queen Mum
ligt tot maandagavond opgebaard in West
minster Hall, zodat het volk afscheid kan
nemen. De belangstelling is groot. Toen om
twee uur de hal openging stond er een rij
wachtenden van ongeveer een kilometer
lang. Dinsdag wordt de Queen Mum begra
ven in Westminster Abbey, bij haar man,
koning George VI. Die plechtigheid zal be
duidend soberder zijn dan de processie van
gisteren.
Strak in het gelid begeleidden duizenden militairen de Oueen Mum door Londen. Foto: EPA/Pete Bristo
gezameld voor gewonde Pales
tijnen. Binnen negen uur lever
de de actie meer dan 66 miljoen
dinar (10,7 miljoen euro) op.
De Israëlische regering trekt
zich echter nauwelijks iets aan
van alle protesten, oproepen of
diplomatieke initiatieven. De
Veiligheidsraad van de VN heeft
de joodse staat donderdagavond
opnieuw opgeroepen zich terug
te trekken, kort nadat Bush het
zelfde had gedaan.Het Israëli
sche leger zal het gevangenen
kamp Ketziot in de Negev-woes-
tijn in het zuiden van Israël her
openen. Het leger wil in het
kamp de Palestijnen opsluiten
die bij de militaire acties op de
Westelijke Jordaanoever worden
opgepakt. In het kamp zaten tij
dens de eerste intifada, van 1987
totl993, duizenden Palestijnen
gevangen gezet.
new york/ap - Een Amerikaanse
predikant beweert dat zijn vader
in 1968 Martin Luther King in
Memphis heeft vermoord. De
baptistenpredikant King leidde
in de jaren zestig de zwarte bur
gerrechtenbeweging. Dat meld
de The New York Times gisteren.
Volgens ds. Ronald Denton Wil
son, verbonden aan een vrije ge
meente in Florida, was er sprake
van een samenzwering van drie
mannen, van wie zijn vader de
leider was. „Racisme speelde
geen rol. Volgens mijn vader,
een loodgieter, had King ban
den met het communisme.
Daarom wilde hij hem uit de
weg ruimen." Ds. Wüson kon
geen bewijsmateriaal overleg
gen.
De predikant zei dat hij al een
jaar van tevoren op de hoogte
was van de moordaanslag, maar
dat hij zijn vader had beloofd er
nooit iets over te zeggen. Na de
dood van zijn vader in 1990
kreeg hij last van wroeging. De
FBI zei de predikant te hebben
ondervraagd, maar dat er nog.;
geen sprake is van een officieel
onderzoek.
Wiliam Pepper van het Martin
Luther King Center in Aüanta
zei tegen de krant dat talloze
mensen met dergelijke bewerin- j
gen contact met hem zoeken.
Ook ds. Wilson had hem al en- 1
kele malen benaderd, maar
geen enkel bewijs geleverd. De
kort na de moord opgepakte Ja
mes Earl Ray bekende dat hij
King had vermoord. Later trok
hij die bekentenis in. Hij werd
tot 99 jaar gevangenisstraf ver-
oordeeld. In 1998 overleed hij
aan een leveraandoening. Vol
gens ds. Wilson zou Ray, een
bekende van zijn vader, als 'da-
der' naar voren zijn geschoven, j
Kinderen zien vonnis als 'afronding'
door Ad Rijken
auch - „Het helpt je een beetje
om een aantal dingen beter te
begrijpen. Je ziet al die bewijs
stukken langs komen." Maar
daags na het vonnis tegen Ka-
mel Ben Salah maakt Marco van
Hulst zich verder geen illusies.
„De vraag over het waarom zal
wel nooit beantwoord worden."
De oudste zoon van de beest
achtig vermoorde Artie en Mari
anne van Hulst woonde in het
Zuid-Franse Auch het grootste
gedeelte van het proces bij te
gen de man die ervan werd ver
dacht twee Nederlandse echtpa
ren te hebben omgebracht.
Het proces eindigde donderdag
avond laat in een veroordeling
tot levenslange gevangenisstraf
voor Ben Salah. „Een geweldige
opluchting. De spanning die je
in twee weken opgebouwd hebt,
ontlaadt zich, En dan ook nog
met het meest positieve resul
taat dat je je denken kunt.
Marco van Hulst raakte tijdens
het proces hevig geëmotioneerd
toen hij aan de beurt was om te
vertellen wat het verlies van zijn
ouders voor hem betekent. Ook
de andere kinderen vertelden
hun verhaal.
„Het was zwaar om er de hele
tijd bij te zijn. Ik had er van te
voren erg tegenop gezien, ook
vanwege het onbekende. Je weet
niet wat je te wachten staat.
Maar achteraf heb ik het toch
vooral als een recht ervaren, niet
als een plicht. Bovendien heeft
de president van de rechtbank
er alles aan gedaan om het voor
ons zo makkelijk mogelijk te
maken." Marco van Hulst hoopt
nu toe te komen aan de verwer
king. „Dit is een afronding.
Voorlopig hebben we even niets
zwaars meer voor de boeg."
De afgelopen veertien dagen
stond Ben Salah terecht voor het
assisenhof in Auch, waar hij
werd berecht door drie beroeps-
rechters en negen juryleden. Die
laatsten waren doorsnee bur
gers uit de Gers, die door het lot
waren aangewezen. In meerder
heid - de exacte stemverhou
ding is geheim - bepaalden zij
dat Ben Salah de moorden op
zijn geweten heeft, en tevens dat
hij de hoogst mogelijke gevan
genisstraf moest krijgen: levens
lang, met de zekerheid dat hij
minimaal 22 jaar zal zitten.
De verdedigers van de veroor
deelde hebben al aangekondigd
in beroep te zullen gaan. Een
van zijn advocaten begon zijn
pleidooi met de opmerking dat
hij het gevoel had voor een
kansloze zaak te vechten: de pu
blieke opinie had Ben Salah al
veroordeeld, omdat de verdach
te van Noord-Afrikaanse her
komst is. Hij beschuldigde justi
tie daarom van racisme, maar
dat mocht niet baten.
rome/rtr - Het hoogste ge
rechtshof van Italië heeft be
paald dat ouders hun volwassen
kinderen moeten blijven onder
houden totdat die een baan
naar hun zin hebben gevonden.
De uitspraak heeft veel Italiaan
se ouders geschokt.
Het hof sprak zijn oordeel uit in
een zaak rond een welgestelde
familie in de Zuid-Italiaanse
stad Napels. De vader van het
gezin betaalt nog steeds zo'n
775 euro per maand voor het
onderhoud van een zoon, een
dertiger die is afgestudeerd aan
de universiteit. De zoon heeft
ook nog eens een beheerd ver
mogen van ongeveer 250.000
euro en woont in een van de
duurste wijken van de stad.
Hij heeft al diverse banen afge
wezen. Toch oordeelde het hof
dat de vader, oud-parlementslid
en medicus, de zoon moet blij
ven onderhouden. „Je kunt het
een jong iemand, vooral uit een
welgestelde familie, niet kwalijk
nemen dat hij een baan weigert
die niet aan zijn wensen vol
doet", staat er in het vonnis.
Psychologen hebben gewaar
schuwd dat stellen er door de
uitspraak misschien voor kiezen
kinderloos te blijven. Italië heeft
met gemiddeld 1,2 kind per
vrouw nu al een van de laagste
geboortecijfers ter wereld. Van
de Italianen tussen de 30 en 34
jaar woont bijna eenderde nog
bij zijn ouders. Ze verkiezen het
gemak en moeders kookkunst
boven de uitdaging om zelfstan
dig te zijn.
door onze correspondent
Windy Kester
Oslo - De Israëlische minister
van buitenlandse zaken Shi
mon Peres verdient zijn No
belprijs voor de Vrede niet
meer, Yasser Arafat wel. Dat
zei de voormalige vice-voorzit-
ter van het Noorse Nobelcomi
té Hanna Kvanmo gisteren
voor de Zweedse radio. .Arafat
heeft zich behoorlijk gedra
gen", zegt ze.
Peres, Arafat en de vermoorde
premier Rabin ontvingen in
1994 samen de Nobelprijs voor
de Vrede wegens hun inzet
voor het vredesproces. Kvan
mo vindt dat Peres zich abso
luut niet als een waardige ont
vanger gedraagt. „Ik wou dat
het mogelijk was de prijs terug
te eisen." Voor een Nobelprijs
geldt echter: eens gegeven,
blijft gegeven. Kvanmo en de
andere leden van het Nobelco
mité, dat na 1994 van samen
stelling is veranderd, houden
Peres verantwoordelijk voor
het escalerende geweld in Isra
el en de Palestijnse gebieden.
Volgens Kvanmo is Peres bo
vendien hard op weg zich
schuldig te maken aan oor
logsmisdaden. Haar drie colle
ga's uit 1994 leggen het liever
uit als 'schending van de men
senrechten'. Ze noemen het
'absurd' dat een Vredesprijs
winnaar betrokken is bij deze
acties.
Alleen de oud-voorzitter van
het Noorse Nobelcomité, pro
fessor Francis Sejersted,
spreekt zich niet uit over de si
tuatie in het Midden-Oosten.
Hij zei slechts dat het fomieel
onmogelijk is om de Vredes
prijs terug te vragen.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - George Bush is gezwicht
voor de binnenlandse en internationale
druk. Na lang wachten mengde de Ameri
kaanse president zich donderdag dan toch
persoonlijk in het Israëlisch-Palestijnse
conflict. Met zorgvuldig gekozen woorden
vroeg hij Israël zijn leger terug te trekken
uit de bezette Palestijnse steden op de
Westelijke Jordaanoever, zonder een tijds
limiet te stellen.
Hij stuurt bovendien minister van bui
tenlandse zaken Colin Powell naar het
Midden-Oosten, zodat Israël nog enige
tijd gegund wordt voor 'Operatie Be-
schermingswal'. De in de ogen van Bush
falende Palestijnse leider Arafat krijgt een
allerlaatste kans. Het is de vraag waarom
Bush juist nu daadkracht toont. Er is im
mers aan geen enkele eerder geformu
leerde Amerikaanse voorwaarde voor een
kansrijke bemiddeling voldaan, en eerder
ingrijpen had meer kans op succes gebo
den. De verklaring vanuit het Witte Huis
is de toenemende onrust in het hele Mid
den-Oosten. De acties van Israël blijven
niet langer beperkt tot het binnengaan
van de Palestijnse gebieden om enkele
terroristen op te pakken, zegt een hoge
regeringsfunctionaris, en dat heeft zijn
effect op de straten in de Arabische buur
landen. De vernedering van het Palestijn
se volk heeft een grens bereikt, zo werd
duidelijk uit de speech van Bush.
Het gevolg is een verhoogd risico op in
stabiliteit in de regio. De Amerikaanse re
latie met de Arabische naties wordt on
dermijnd. Vooral de onrust in Egypte en
Jordanië, de enige buren die diplomatie
ke betrekkingen hebben met Israël, was
volgens de regeringsfunctionaris een be
langrijke drijft/eer voor de koerswending
van Bush. Ambassadeurs in het gebied
stuurden alarmerende berichten naar het
ministerie van buitenlandse zaken.
Daarnaast hebben ook de instabiliteit op
de aandelenmarkten en de stijgende olie
prijzen een rol gespeeld, zegt Lee Hamil
ton van het Woodrow Wilson Internatio
nal Center for Scholars in de Washington
Post. In de VS riepen niet alleen de media
Bush op om de zijlijn te verlaten, ook de
olie-industrie maakte zich zorgen over de
gevolgen van de onrust voor de aanvoer
van olie uit het Midden-Oosten.
Deze ontwikkelingen zijn niet onver
wacht, dus blijft het de vraag waarom
Bush de situatie zo lang liet escaleren.
Amerikaanse media berichtten gisteren
dat het denken zich ontwikkelde, en dat
Bush dinsdag zou hebben besloten Po
well te sturen. Dat bleef twee dagen een
goed bewaard geheim. Donderdagoch
tend nog werd Bush gecomplimenteerd
door New York Times-columnist William
Safire voor zijn standvastige weigering te
bezwijken voor de druk van 'de wereld
wijde opiniemaffla' om zich in het con
flict te laten betrekken.
Dat afzijdigheid en een gebrek aan initia
tief juist grote risico's met zich mee
brengt. is al vaak betoogd. Volgens Sa
muel Berger, veiligheidsadviseur van ex-
president Bill Clinton, heeft Bush zijn
knopen geteld en geconcludeerd dat niks
doen een groter risico werd dan optre
den. De kans is reëel dat de bemiddeling
van Powell op niets uitloopt. De twee
kampen zijn zó geradicaliseerd dat het
bereiken van een staakt-Jf^vuren nog
een zware kluif wordt. EnWet is overdui
delijk dat Bush niet op een mislukking zit
te wachten, wat de belangrijkste reden
was voor zijn afzijdigheid.
Nu de eerste stap is gezet, loopt Bush het
risico steeds meer verstrikt te raken in
het conflict. Dat leidt de aandacht af van
andere terreurbrandhaarden, die in de
ogen van de VS eigenlijk belangrijker zijn.
Ook weet Bush dat hij kritiek te verduren
zal krijgen van de conservatieve rechter
vleugel in zijn partij, die kritiek op Israël
moeilijk te verteren vindt.
Maar blijvende terughoudendheid zou
hem voor nog grote problemen hebben
gesteld. Niet alleen de afkeuring van de
wereld, maar ook een nog grotere achter
stand inzake de gewenste verdrijving van
Saddam Hussein uit Irak. Bush heeft de
balans opgemaakt en geconcludeerd dat
hij zijn Arabische vrienden in Saudi-Ara-
bië. Jordanië en Egypte nodig heeft. Hij
doet nu een beroep op hen mee te wer
ken aan een oplossing voor het conflict.
Hij probeert te redden wat er te redden
valt.