1NGEN
(VOORBIJGAAN
LEIDEN REGIO
Filmster, piloot, uitvinder én marathonloper
e Leidsch DagbladAKCHIEVEN
ANNO 1902
w* 3.000 vlieguren op zijn naam ging hij
pensioen. KLM-gezagvoerder Ad van
stoen 56 jaar en begon aan een nieuw
j'jet ontwikkelen van golfclubs. Hij heeft
jjizar als leuk leven achter de rug. Zijn
^ien zich schrijven als een spannend jon-
Hij rolde, vaak ongewild, van het een in
Was coach van het Alphense zeskamp
team dat Nederlands kampioen werd en tweemaal
tweede van Europa en formatieleider van de vloot
Dakota's in de film A Bridge Too Far. Hij vloog de
Dakota in Soldaat van Oranje en was algemeen di
recteur van Ahoy". Daarnaast liep hij een bijzonde
re marathon. Aan alleen maar vliegen had hij nooit
genoeg. Telkens was er weer een uitdaging nodig
om het voortschrijden der jaren tegen te gaan.
Ad van Ommen als Dakota-vlieger voor de film 'A Bridge Too Far'. Publiciteitsfoto
„Hobbyen kan ik niet. Ik wil zo
snel mogelijk goed worden."
De halfproducten, koppen, ste
len en grips, laat hij uit Amerika
komen. Per klant die alles nieuw
wil hebben, is hij zo'n 15 uur
bezig. Driehonderd golfsets -
„technisch de beste" - heeft hij
op zijn naam staan, evenals een
onderscheiding van Golfsmith
(in 1998) voor een kleine en se
lecte groep van professionele
clubmakers in de wereld.
Ook bij het marathonlopen nam
Van Ommen geen genoegen
met fabrieksmateriaal. Dus ont
wikkelde hij zijn hardloopschoe
nen zelf. Met speciaal leer en
een Brabants schoenmakertje.
Vijftig jaar geleden dronk hij met
wat vrienden op Curasao een
borreltje en daar beloofde hij
dat hij eens de enige echte ma
rathon-route in Griekenland zou
afleggen. Het originele parcours
van Marathon naar Athene door
de bergen. Die belofte voerde hij
sindsdien als ballast mee op al
zijn vliegreizen over de hele we
reld.
Een jaar voordat zijn droom
werkelijkheid werd, begon hij
aan de organisatie. Hij kreeg van
de KLM toestemming alleen op
de midden-Atlantische route te
vliegen, zodat hij in de heuvels
bij Lissabon in Portugal en Ca
racas in Venezuela kon trainen.
In november 1972 was het zo
ver. Op 46-jarige leeftijd bereikte
Ad van Ommen na drie uur en
49 minuten het bewuste punt:
het marktplein in Athene. Na
dezelfde tocht, met de berg Ag-
riliki van zo'n 600 meter hoogte,
die de koerier Diomedon in 490
voor Christus had gelopen om
het grote nieuws te vertellen dat
de Grieken bij Marathon de Per
zen hadden verslagen.
Ook Van Ommen werd groots
ontvangen na de klassieke tocht.
Hij werd wereldnieuws. Zelfs in
Manilla stond hij op de voorpa
gina van een krant. Maar het
mooiste vond hij toch dat hij als
'running en flying Dutchman'
werd opgewacht op Kennedy
Airport om in het beroemde tv-
programma Six o'clock news in
zijn KLM-uniform over zijn
avontuur te verhalen.
Om te begrijpen waarom Van
Ommen aan die helse onderne
ming begon, moeten we terug
naar zijn jeugd in Overijssel.
Naar Goor om precies te zijn,
waar hij in 1926 werd geboren.
Met atletiek, waterpolo, voetbal
en schaatsen (nationale B-ploeg
in 1948), hing hij tegen de
subtop aan, maar een voetbal
knietje en zijn vliegersloopbaan
verhinderden hem om echt
door te breken.
Hij heeft zelf een originele ver
klaring voor zijn hang naar het
luchtruim. „Transport zat in de
familie. Mijn grootvader was
koetsier en ging 6 km per uur,
mijn vader was de eerste chauf
feur van een textielbaron en
haalde wel 60 kilometer per uur.
Ik zocht het in de lucht en
kwam toen op 600 kilometer per
uur."
In 1948 voltooide hij de oplei
ding aan de Rijksluchtvaart
school in Gilze-Rijen. In datzelf
de jaar begon zijn carrière als
verkeersvlieger bij de KLM. Van
1951 tot 1958 was hij gedeta
cheerd bij het toenmalige West-
Indische bedrijf van de KLM in
Curasao. Van daaruit maakte hij
veel vluchten in de Cariben met
de toenmalige prinses Beatrix,
die destijds haar eerste bezoek
aan de Antillen bracht. Leuk,
maar: „Uiteindelijk kreeg ik ge
noeg van dat huisje-boompje-
beestje, vliegen. Ik had andere
navigatiepunten nodig."
Rond 1960 ging de gezagvoerder
van de DC6 op eigen verzoek op
uitleenbasis naar de Societa Ae-
rea Mediterranea, een dochter
onderneming van Alitalia waar
hij de charterluchtvaart leerde
kennen. Uit die ervaring ontwik
kelde hij met zijn economische
achtergrond (hij studeerde enige
jaren in zijn vrije tijd economie
aan de universiteit van Rotter
dam) een visie op het samen
spel tussen charters en lijndien
sten die in de Nederlandse
luchtvaart alle aandacht kreeg.
Zijn ogen gaan glimmen, zijn
gezicht krijgt weer iets jongens
achtigs. De KLM wilde de DC 6-
toestellen verkopen en zich
voornamelijk richten op de lijn-
vluchten. „Maar mijn gevoel zei
dat dat een foute keuze was,
want ik had in die DC 6 elke dag
een volle bak met vis, toeristen
en bloemen. Ik had de behoefte
om dat te vertellen. Ik kocht een
KLM-aandeel en op de aandeel
houdersvergadering vroeg ik
spreektijd. Dat liep uit op een
spreekbeurt van zo'n 20 minu
ten en de volgende dag stonden
mijn uitspraken in diverse fi
nanciële kranten. En toen ik na
een vlucht op een terrasje in Ri
mini in Italië zat, kwam er een
telefoontje uit Nederland. Van
Martin Schroder (Martinair) die
zei: 'U heeft uit mijn hart ge
sproken, u kunt bij mij directeur
worden Maar ik mocht van
mijn vrouw de overstap niet
maken. Alleen de KLM was sa
fe."
Toch onderbrak hij zijn dienst
verband in 1977 voor het alge
meen directeurschap van het
Ahoy'-complex in Rotterdam.
„Ze verklaarden me voor gek.
Hoe kon iemand met zo'n mooi
beroep een andere functie wil
len? Na lang aandringen sprak
mijn vrouw de legendarische
woorden: 'Het is goed, maar
hou de deur op een kier bij de
KLM.' Dat lukte."
Van Ommen dacht bij Ahoy'
zijn organisatietalent, zijn liefde
voor sport en zijn economische
kennis te kunnen gebruiken,
maar dat bleek een misvatting.
Incidenten, weinig lef van zijn
omgeving, geldgebrek, het lang
durig en nodeloos vergaderen
en tot slot het niet overgaan tot
een andere beheersstructuur
deden hem heftig naar het
luchtruim verlangen. „Want zo
was ik niet opgevoed."
Via die achterdeur kwam Van
Ommen na ruim een jaar weer
binnen bij de KLM. En binnen
een maand zat de inmiddels we
reldwijd bekende gezagvoerder
weer met plezier aan het roer.
Hij kon weer leven.
Niet alleen de marathon, maar
ook Zeskamp en later Spel zon
der Grenzen hadden van hem
intussen al een bekende Neder
lander gemaakt. Hij zette er Al
phen aan den Rijn nationaal en
internationaal mee op de kaart,
nadat hij als voorzitter van de
atletiekclub was gevraagd coach
te worden. Met zijn Alphense
zeskampteam behaalde de im
mer gedreven leider in 1970 het
Nederlands kampioenschap.
„Dat was fantastisch. Ik organi
seerde alles wat los en vast zat
aan elkaar. We kregen sponsors,
trainers en hadden een scherp
trainingsprogramma
Maar liefst 30 miljoen mensen
in Europa zaten aan de buis ge
kluisterd om te kijken hoe het
team van Ad van Ommen daar
na een internationale krachtme
ting aanging met Frankrijk.
Duitland, België, Italië en Enge
land. „In Verona. Daar verloren
we nipt." Hij is er nog kwaad
over. Een Van Ommen verliest
niet graag. „De Italianen hebben
ons beduveld. Ze hadden bij het
onderdeel trampoline niet tien
rozen omhoog gebracht, maar
slechts acht. We zijn daar achter
gekomen toen een van onze
sporters 's avonds uitging met
de lieftallige jongedame die de
rozen had ontvangen. Ook bij
de uitslag zelf was er al verwar
ring, maar toen konden we dit
bedrog niet boven tafel krijgen."
Tussen de bedrijven door vloog
hij de hele wereld over, was hij
formatieleider van een vloot
Dakota's en maakte hij ook nog
eens een luingglider met vleu
gels van negen meter om mee te
doen aan het programma Vlieg
er eens uit'. Daarbij was hij ook
nog president van de Vereniging
van Nederlandse Verkeersvlie
gers en schreef hij boeken. Een
deel van het geschiedkundige
werk 'Leven van de lucht' en
'Runway in sight' en 'Sluip-
vluchten naar Lissabon'. „Be
grijpt u nu dat ik wel eens in
tijdnood kwam?"
Saskia Stoelinga
Zaterdag 5 April
RIJNSBURG - Heden zal het aanbesteding zijn van
het bouwen van een vereenigingsgebouw 'Concor
dia', waarin naar wij hopen voortaan alle vergaderin
gen, veilingen, verkoopingen enz. zullen plaats vin
den. Het belooft niet alleen uitwendig een net en
sierlijk gebouw te worden, maar ook het inwendige
laat, wat ruimte, doelmatige inrichting en ventilatie
betreft, niet te wenschen over.
't Voornemen bestaat de kosten, benoodigd voor de
stichting en 't onderhoud van dit gebouw te dekken
door het uitgeven van aandeelen ad 100 tegen een
rente van 4 pCt. Deze rente is betrekkelijk hoog in
aanmerking genomen dat het doel van aandeelhou
ders niet moet zijn groote winsten te behalen, maar
het algemeen welzijn te behartigen. En dit algemeen
welzijn eischt, dat elk daaraan zijn beste krachten
leent; met terzijdestelling van alle mogelijke be
staande vooroordeelen en antipathiën moet door
krachtige samenwerking gestreefd worden om dit
doel te bereiken. Eindelijk zal nu de gemeente zood
anig gebouw verkrijgen, waaraan vooral hier ter
plaatse, waar zooveel vereenigingen zijn, een groote
behoefte bestond. Wij twijfelen ook niet of alle ver
eenigingen zullen minstens één aandeel nemen.
ANNO 1977
Foto: Henk Bouwman
Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 Hoor een exemplaar van 13
bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 !.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 l'.V Haarlem,
onder vermelding san Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het
Leidsch Dagblad, Rooseveitstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
-- - - - ZATERDAG 6 APRIL 2002
LEIDEN - Leerlingen
van de openbare la
gere Apolloschool
aan het Strausspad
in Zuid-West ver
schenen verkleed
op school om mee
te doen aan een
feestavond onder
het motto 'Sprook
jesland'. Op de foto
een beeld uit het
sprookje 'Hans en
Grietje'. Wie een
kwartje in het dak
van het huisje van
de heks stopte,
mocht een stukje
snoep van het
pandje plukken.
Het huisje werd
druk bezocht.
Foto: Archief
Leidsch Dagblad
Woensdag 6 april
LEIDEN - Als de gemeenteraad akkoord gaat met
een garantieverlening van twee miljoen voor de
bouwkosten, zal de Hervormde Gemeente Leiden
naast haar begraafplaats Rhijnhof een crematorium
bouwen.
Het college van B en W staat positief tegenover de
garantieverlening: men verwacht dat in de toekomst
de totale tekorten van begraafplaats en crematorium
minder zullen zijn dan het tekort dat de gemeente
nu elk jaar aanvult voor Rhijnhof. In gesprekken met
de kerkvoogdij hebben B en W steeds te kennen ge
geven dat oprichting en exploitatie van een cremato
rium door de gemeente niet te verwachten is. De
kerkvoogdij wil een crematorium alleen bouwen als
de gemeente garant staat.
De Stichting Voorlichtingscentrum Crematorium-
bouw heeft een positief advies uitgebracht over de
bouw van een zogenaamd toegevoegd crematorium
in Leiden. Dat is een crematorium waarbij gebruik
STADSGEZICHT
wordt gemaakt van de al bestaande faciliteiten van
een kerkhof.
De meeste crematies vanuit de Bollenstreek, Rijn
streek en Veenstreek vinden nu plaats in Den Haag.
In 1974 en 1975 waren dat er respectievelijk 416
en 470. Voor Leiden schat de Stichting Voorlich
tingscentrum Crematoriumbouw 428 crematies in
1980, oplopend tot 520 in 1985, van de 242 Leid-
se crematies in 1975 vonden er 162 plaats te Oc-
kenburg (Den Haag)
De kerkvoogdij heeft er in gesprekken met de wet
houders Van Dam en Oosterman op gewezen dat el
ders in de regio een crematorium gebouwd zal wor
den als het in Leiden niet gebeurt. Dit gezien de
groeiende belangstelling voor crematie in deze regio.
Het aantal begravingen op Rhijnhof zal dan afne
men, wat betekent dat de verliezen die de gemeente
moet vergoeden steeds hoger zullen worden.
Hoewel er nog geen vaste bouwplannen zijn wordt
de bouwplaats gedacht naast de huidige aula. het
zogenaamde Herenhuis langs de Rijn.
gezette tijden waarschuwde dat
er nog andere dingen in het le
ven waren. Zijn dertien kleinkin
deren ziet hij nu voetballen. Het
lijkt erop dat hij afstand heeft
genomen van zijn avontuurlijke
bestaan. „Ik leef nu rustiger. Fit
ness nog zo'n drie keer per
week. Drie jaar geleden heb ik
mijn bedrijf van het op maat
produceren van golfclubs er aan
gegeven. Nee, gelukkiger word
ik daar niet van. Ik ben een soci
aal mens, de gesprekken met
mijn klanten waren altijd pret
tig: ze begrepen dat ik het beste
uit hun clubs probeerde te ha
len. Dat mis ik nu."
Het is even stil. De ongemakke
lijkheid komt terug en hij gaat
over op een ander onderwerp.
„Vroeger op school leerden ze
ons dan wel te investeren in
aandelen, obligaties en grond,
maar mijn eigen ervaring heeft
me geleerd dat het net zo be
langrijk is om door beweging te
investeren in je eigen lichaam."
Van Ommen omschrijft zich als
iemand die veel facetten van het
leven opvat als een uitdaging en
daar met lichaam en geest tegen
aan gaat. „Toen ik nog vloog
dacht ik altijd: golfen, dat zou
een sport voor mij kunnen zijn,
maar ik moet er niet aan begin
nen, want daar zou ik ook wel
eens verslaafd aan kunnen ra
ken. Op de tweede dag na mijn
pensionering toog ik naar
Spaamwoude om wat te oefe
nen. Het was leuk. Ik werd lid
van een seniorenclub en ging
competitie spelen."
En dan begint het. Hij schaft wat
'clubs' aan en denkt onmiddel
lijk: daar valt meer mee uit te
halen. Hij gaat aan de slag, be
kijkt de stijfheid van de steel met
behulp van trillingen, zet er an
dere grips op en boekt goede re
sultaten. Gaat nog meer prutsen
voor zichzelf, zijn vrouw, nog
wat golfliefhebbers en besluit
een cursus te gaan volgen in
Amerika. Hij leert er ongelofelijk
veel. Bestudeert de swing, leest
op zijn computer de snelheid af
die de kop van de golfclub be
reikt en vraagt zijn klanten het
hemd van het lijf. Zelfs van het
zwembad in de tuin achter zijn
huis wordt een soort driving
range gemaakt, met een heuse
afslag om de afwijkingen naar
links of rechts te kunnen bepa
len. Van Ommen moet beamen:
ben ik wel te vroeg gestopt met het op maat leveren van
—Foto: Mark Lamers
men, woonachtig in
den Rijn, is bijna 76
;k;w n0g steeds over
Aan een ka-
serre van zijn wo-
zich aanvankelijk
als hem wordt
leven terug te
echt de tijd voor
hij. Toch begint
ergens. Al vertel-
overigens per
in krijgt,
)as hoe alles in
de samenhang
missies is ont-
leefde op het
snede, zowel in
in de sport. Zijn
ongelofelijke drang om alles zo
goed mogelijk te doen, bracht
hem soms ook in de problemen.
Van zijn vader kreeg hij mee dat
hij veel moest lezen en studeren
om de concurrentie voor te zijn.
„Daar heb ik veel profijt van ge
had", constateert hij nu.
Toch kwam de avonturier Van
Ommen soms in tijdnood door
zijn verregaande idealen en ge
drevenheid. Als piloot moest hij
vlieguren maken, waardoor zijn
vijf kinderen, vier zonen en een
dochter, weieens in het gedrang
kwamen. Hij moet eerlijk be
kennen dat zijn vrouw die kar,
mede door zijn lange vluchten,
grotendeels heeft getrokken. En
vooral zij was het, die hem op
