'Als je valt, val dan goed'
GESPREK VAN DE DAG
Vijfjarige
Roberto fietst vrolijk 25 kilometer
Cursus voor ouderen 'uit balans' mateloos populair
Snackbar steeds vaker omgedoopt tot lunchroom
MENSELIJK
ANDRÉ HAZES is gisteravond in Mijdrecht geïnstalleerd
als raadslid van de gemeente De Ronde Venen. De zanger
van het levenslied werd op 6 maart gekozen voor de
plaatselijke partij Ronde Venen Belang. De Vinkevener
liet in eerste instantie bij de installatie van de nieuwe
raadsleden verstek gaan vanwege een optreden. Hazes'
partij is er overigens met in geslaagd deel te nemen aan
het nieuwe college van burgemeester en wethouders. De
Ronde Venen bestaat uit de dorpen Mijdrecht, Vinke-
veen, Waverveen, Wilnis en Amstelhoek.
Amerikanen met OVERGEWICHT hebben nu ook een fi
nanciële reden om te gaan lijnen. De Amerikaanse belas
tingdienst heeft vanaf deze week overgewicht tot ziekte
bestempeld. De kosten om af te vallen, zijn daarmee me
disch en dus aftrekbaar geworden. Verzekeraars, zowel
particuliere als overheidsfondsen, kunnen programma's
om af te vallen aanbieden. Die waren voorheen slechts
mogelijk als artsen overgewicht zagen als een symptoom
van een andere aandoening die bestreden moest worden.
Daarmee lijkt de Amerikaanse overheid overgewicht als
een serieus nationaal probleem te zien. Het nationaal ge
zondheidsinstituut in de VS schat dat zo'n 97 miljoen
Amerikanen veel te zwaar zijn. En volgens de landelijke
belangenvereniging van mensen met overgewicht sterven
jaarlijks 300.000 mensen onnodig aan de gevolgen van
hun zwaarlijvigheid.
Een Amerikaanse STUNT
MAN d ie in Praag mee
werkte aan een opname
voor een spionagethriller
van Rob Cohen, is gisteren
verongelukt. Hij klapte al
parasailend tegen een brug
aan. De politie wilde alleen
zeggen dat het om een 45-
jarige man ging. De nieuwe
film van Cohen heet XXX
en gaat over een sportman
die door de overheid gere
kruteerd wordt om te infil
treren in een criminele or
ganisatie. Hoofdrolspelers
zijn Samuel L. Jackson en
Vin Diesel.
KONINGIN
BEATRIX is
van plan dins
dag in Londen
de uitvaart bij
te wonen van
de Britse ko
ningin-moeder
Elizabeth, de
Queen Mum.
Dat heeft de
Rijksvoorlich
tingsdienst meegedeeld. Op maandag 8 en dinsdag 9
april neemt het Nederlands Koninklijk Huis zogenoemde
'lichte hofrouw' aan uit respect voor de op 101-jarige
leeftijd gestorven Queen Mum. De leden kleden zich
'stemmig' en er zullen door het hof uitsluitend strikt za
kelijke bijeenkomsten worden gehouden. De vlaggen op
de paleizen worden voorzien van een rouwwimpel in
zwart.
GLAASJE OP, laat via radiogolven een nieuwe komen.
Dat wordt binnenkort de standaard in het café als het aan
wetenschappers in de Verenigde Staten ligt, zo heeft het
blad New Scientist gisteren gemeld. Onderzoekers van
Mitsubishi Electric Research Laboratories in Cambridge,
Massachusetts, hebben een glas zo met een doorzichtige
coating weten te bewerken dat die constateert dat een
glas niet meer is gevuld. Via een zendertje aan de onder
kant van het glas wordt dit doorgegeven aan een met
hightech uitgeruste ober. Hij kan dan actie ondernemen.
De bedenkers van een uit de hand gelopen APRILGRAP
in Boxtel maken 400 euro over aan de Blauwe Maan in
Tilburg, een steunpunt voor slachtoffers van seksueel
misbruik. Dat bedrag komt overeen met de boete die jus
titie van plan was de grappenmakers op te leggen. Daar
mee is wat de politie betreft de kous af, aldus een woord
voerder. Een vriendenkring uit Boxtel verspreidde voor de
paasdagen in de Brabantse gemeente zevenhonderd
brieven, zogenaamd namens de politie. Het briefhoofd
was een echt politielogo dat van internet was gehaald. De
geadresseerde moest met een bijgeleverd wattenstaafje
op tweede paasdag, 1 april, wat oorsmeer inleveren op
het politiebureau. Dat was nodig in verband met DNA-on-
derzoek in een ernstig zedenmisdrijf. De nepbrief leidde
tot nogal wat onrust in Boxtel.
Zanger ROBBIE
WILLIAMS en
voetballer David
Beckham beho
ren sinds dit
jaar tot de dui
zend rijkste
Britten. Dat
blijkt uit de lijst
die expert Phil
Beresford elk
jaar opstelt.
Williams en
Beckham bezit
ten beiden pre
cies evenveel:
35 miljoen
pond (56 mil
joen euro). Zij
delen daarmee
de 962ste plaats. Williams bereikt deze positie in zijn
eentje, voor Beckham geldt dat het vermogen van zijn
echtgenote, ex-Spice Girl Victoria, is meegeteld. Vorig
jaar toen de vermogens van beiden nog apart werden be
rekend, bleef de voetballer van Manchester United bui
ten de lijst, omdat hij 'slechts' 12 miljoen pond bezat.
Robbie Williams heeft zijn intrede in de selecte lijst te
danken aan het succes van zijn laatste cd 'Swing When
You're Winning' waarvan wereldwijd 5 miljoen exempla
ren zijn verkocht.
Den Haag krijgt op 21 april de primeur van de CITY
GAMES. Dit evenement voor jongeren wordt op initiatief
van minister Van Boxtel van grotestedenbeleid en inte
gratie dit jaar voor het eerst georganiseerd in Den Haag
en Rotterdam. Van Boxtel kwam in de Verenigde Staten
op het idee voor een dergelijk festijn.Ik zag daar op te
levisie dat diverse grote steden de Innercitygames hou
den. Filmster Arnold Schwarzenegger was de man die dat
daar mogelijk maakte. Ik dacht meteen: dat moeten we
hier ook doen." Van Boxtel stelde vervolgens geld be
schikbaar om Den Haag en Rotterdam in de gelegenheid
te stellen een evenement te organiseren om te kijken of
het aanslaat. ,,Het wordt een dag vol sport die speciaal is
gericht op die wijken waar minder vertier voorhanden is.
Je kunt alles wel in nota's vastleggen, maar het is goed
om ook wat te doen."
Roberto Kloen. Foto: GPD/Ger Loeffen
De vijfjarige Roberto Kloen uit Wijchen fietste woensdag
avond in zijn uppie zo'n 25 kilometer van zijn woonplaats
naar Oss. Terwijl hij zich daar vermaakte op het politiebu
reau, stond een helikopter op het punt hem te gaan zoeken.
Tegen zijn vriendje Wesley roept Roberto Kloen vol bra
voure dat ze maar met zijn tweeën naai' Duitsland moeten
gaan, om daarna niet meer thuis te komen. Hij is nog niet
uitgesproken of hij snelt op zijn kinderfiets weg van zijn
ouderlijk huis in het Gelderse Wijchen. Zijn maatje blijft
verbouwereerd achter.
Als de kleuter een paar uur later vrolijk babbelend opduikt
bij een tennisvereniging in Oss, is in Wijchen ondertussen
zo'n beetje de noodtoestand uitgeroepen. Het is half acht,
en het eten dat zijn moeder heeft klaargemaakt is koud.
Niemand heeft Roberto de afgelopen drie uur gezien. Wes
ley is wel gevonden en buren hebben het verdwaalde en
huilende jochie naar zijn ouders gebracht. Van Roberto
echter geen spoor.
Terwijl de politie en tientallen buurtbewoners in Wijchen
de omgeving afkammen, hebben agenten op het bureau in
Oss een vrolijke avond met de kleuter. Omdat hij niet meer
zegt dan 'Roberto' en 'Flier', de naam van de wijk waarin
hij woont, weten ze echter niet waar hij vandaan komt.
Maar achter een paar gevulde koeken en een kop warme
chocolademelk zorgt hij voor grote hilariteit. Hij speelt met
de knoppen van de poort en vermaakt zich prima met een
doos Lego.
In Wijchen neemt de angst toe. De Flier is een nieuw
bouwwijk, grenzend aan een complete wijk in aanbouw.
Overal in de omgeving zijn watertjes en sloten, en gevaar
lijke bouwputten zijn er genoeg. Bij zijn favoriete tante is
Roberto ook niet gesignaleerd. Daar was hij in zijn eentje al
twee keer naar toe gestept, waarna hij helemaal kapo[£ez
van de inspanning. a ten
In Oss echter geen spoor van vermoeidheid. De jong^ va,
wordt vrolijk in een politieauto door Oss gereden. Rol ^ai
to's verhaaltje over een auto en een caravan leiden tos
vergeefs belrondje langs campings in de buurt. a js
Het huis van Theo en Sandra Kloen in Wijchen is innLgrt
dels helemaal doorzocht, en ook een politiehond speierja
de plek waar hij zijn vriendje in de steek liet. Volstrek^,- z
bekenden melden zich met zaklantaarns bij de famili[ee
buurjongetje mobiliseert een heel kinderspeurteam. np v
De politie neemt ten einde raad contact op met het K|er jr
Landelijke Politiediensten, dat om tien voor elf meldt'
een helikopter met infrarood-apparatuur op het punt
vanaf Schiphol op te stijgen om mee te zoeken. M
Het rondje Oss heeft ondertussen niks opgeleverd, en |u
wakkere agent besluit tegen elven meldkamers in de l
te bellen. Als eerste komt Nijmegen aan de lijn, en hejsuw
meteen raak. De verbazing is groot: Roberto heeft keiLft).
lijk een goede 25 kilometer afgelegd. 9rt f{
Helemaal niets wijst erop dat de jongen door een vre(er js
is meegenomen, of op een andere manier de brug ovj^p
Maas heeft geslecht en in rechte lijn naar Oss is gefiet^ cc
Hij is vrolijk en reageert kwiek als altijd, en vertelt ovö, jn
auto's, vrachtwagens, fietsen en boten die hij onderv\in j,
heeft gezien. Hoewel Roberto gek is op treinen en zel&n'b(
ook van het zwembad in Oss, sluiten politie en ouderkcje
stiekeme treinreis uit: dat zou toch zeker zijn opgeval een
Nadat Roberto om half twaalf door zijn hevig geëmottjate
neerde ouders is opgehaald, schrijven de agenten in fzesi
giebelend een dagrapport: „Als over twintig jaar iemaie V(
Tour de France wint, kan die goed Roberto heten." He
kiez'
Leo Klaassen ,s ge,
deK
Voor de kroketten en frikadellen in Willy's Snack
bar in Den Haag is tegenwoordig slechts nog in
het uiterste hoekje van de vitrine plaats. De tradi
tionele snacks zijn vervangen door fris broodbeleg
als kaas, ham, salami, filet americain, komkom
mer, tomaat, augurk en sla. Alleen de naam
'snackbar' herinnert nog aan het verleden.
„Ik zit al vanaf 1969 in de patat en de snacks,
maar zes jaar geleden hebben we het roer omge
gooid. Toen de verkoop van snacks steeds verder
terugliep hebben wij de zaak verbouwd tot een
lunchroom. Buiten hebben we bovendien een
groot terras dat in deze tijd van het jaar goed vol
zit. Dat levert veel meer op", vertelt eigenaar Willy
Duvigneau.
Het lijkt erop dat deze ondernemer het roer op
tijd heeft omgegooid, want het gaat slecht met de
oer-Hollandse snackbar, zo blijkt uit cijfers van
Koninklijke Horeca Nederland. Het aantal snack
bars in Nederland daalde in enkele jaren van 8000
naai' ongeveer 5000 en waarschijnlijk zijn dat er
over drie jaar nog maar 4000. Daarentegen stijgt
het aantal lunchrooms, buitenlandse restaurants,
ijssalons, fastfoodfilialen en crêperies. Duvigneau:
„Mensen leven anders tegenwoordig. Ze verkie
zen steeds meer luxere eetgelegenheden boven de
Hollandse snackbar. Daarnaast gaan ze ook veel
in buitenlandse eettentjes eten. Vaak zijn ze in een
ver land op vakantie geweest en willen ze in eigen
land de gerechten uit die vakantielanden nog eens
proberen."
De uitbater van snackbar Piet Patat, enkele straten
verderop, heeft zijn zaak niet veranderd. In de ca
fetaria liggen de traditionele frikadellen, kroketten,
hamburgers en gehaktballen nog altijd in de net
jes naast elkaar achter het glas. Het is leeg in de
tent. De televisie staat keihard aan, terwijl de eige- i
naar hangend tegen een kast de laatste restjes van
zijn broodje in de mosterd sopt en op
peuzelt. „Overdag is het niet zo druk,
maar 's avonds loopt het nog altijd goed",
zegt hij. Wel klaagt hij over het mislopen van
inkomsten door het verbod op gokkasten. Die
zijn sinds juni 2000 verboden in snackbars en
andere laagdrempelige horecagelegenheden.
„Dat verbod scheelt me behoorlijk wat omzet.
Vroeger werd hier veel gegokt en die mensen aten
meestal ook nog wel wat."
'SV(
Frikadellen worde?#
steeds vaker omg|||
ruild voor broodje
gezond. >tad
Foto: Ron Pichel leeft
ird di
lijk w
jiotsc
naar
nsda
van 1
>en 1
lebbi
bh di
rde. I
neril
zijn
Ouderen vallen relatief vaak, en
breken daarbij bovendien sneller
een heup, been, enkel of arm dan
jongere mensen. In Nijmegen zijn
lessen 'vallen voor 65-plussers',
onderdeel van een wetenschap
pelijke studie, een regelrechte hit.
De cursus moet volgend jaar na
volging krijgen in de rest van het
land. „Ik loop nooit meer met
mijn handen in mijn zak."
Echt aanlokkelijk ziet de 'storm
baan' in het gymzaaltje van het
ziekenhuis er niet uit. Toch heb
ben zich zelden zoveel vrijwilli
gers voor een wetenschappelijk
onderzoek gemeld als bij de stu
die 'vallen voor 65-plussers' van
de St. Maartenskliniek in Nijme
gen. Talloze ouderen staan te
popelen om tien lessen lang het
uitdagende parcours met loslig
gende stoeptegels, een zachte
schuimrubberen ondergrond,
glad bouwplastic en schuine
hellingen te lijf te gaan. Als extra
moeilijkheid krijgt de deelnemer
een tas en paraplu in handen,
moet hij om een tafeltje met een
dreigende vaas bloemen heen of
vindt hij andere tegenliggers op
zijn weg. Halverwege staat een
lage stoel waar de oudere in
moet neerploffen en weer uit
moet veren. Ook het beruchte
naar-het-keukenkastje-reiken
wordt geoefend. Vanwege de
grote belangstelling voor de cur
sus is er inmiddels een wacht
lijst. Wie zich nu aanmeldt, kan
pas begin volgend jaar terecht.
Minstens tachtig ouderen heb
ben zich al opgegeven.
Een op de drie ouderen valt
minstens een keer per jaar. Door
botontkalking zijn de gevolgen
doorgaans ernstiger dan bij jon
gere mensen. Jaarlijks belanden
30.000 ouderen na een valpartij
in het ziekenhuis, nog eens
90.000 struikelende senioren
moeten zich door aan arts laten
behandelen. Bovendien slaat de
angst na een fikse valpartij toe,
vaak wordt na zo'n ervaring be
sloten toch naar een verzor
gingstehuis te verhuizen.
Reden voor prof. J. Duysens,
hoofd research van de St. Maar
tenskliniek, en bewegingsweten
schapper Vivian Weerdesteijn
om een onderzoek te beginnen
naar valpreventie. Ouderen
struikelen vaker als gevolg van
een strammer lijf en afnemend
gezichtsvermogen. Verder kijken
stellend dik matras wordt geoe
fend. Duysens: „Ouderen stellen
de afstand van hun ogen tot de
grond voor als een ravijn waarin
ze dreigen te vallen. Wij probe
ren ze duidelijk te maken dat de
grond ook weer niet zo ver weg
is. Vallen hoeft niet rampzalig af
te lopen."
Cursiste Dinie Kaspers (70)
loopt ferm over de losse tegels,
'het Belgisch trottoir'. „Mijn
straat ligt er net zo bij", verzucht
ze. Vorig jaar heeft ze bij een val
haar enkel stevig gekneusd. Na
de cursus is haar dat niet meer
overkomen. „Ik beweeg nu veel
bewuster. Ik loop nooit meer
De 70-jarige mevrouw Kaspers oefent op een parcours. Foto: GPD/Theo van Zwa
ze onvoldoende voor zich uit.
„Ze richten hun blik vaak te veel
op het kleine stukje rondom
hun voeten", vertelt Duysens.
Bovendien speelt de mentale
belasting een rol; 65-plussers
hebben moeite om meerdere
dingen tegelijk te doen. Terwijl
ze met hun hoofd ergens anders
zijn, blijven ze met hun voeten
haken achter een kleed dat er al
jaren ligt.
Deelnemers aan het onderzoek,
die het afgelopen jaar minstens
een keer onderuit moeten zijn
gegaan, worden hierin tot het
uiterste 'getart'. Tijdens hun eer
ste afspraak bij het ziekenhuis
lopen ze in wandeltempo op
een lopende band, waarop ze af
en toe over een houten plankje
moeten stappen. Ondertussen
worden ze op allerlei manieren
afgeleid, bijvoorbeeld met denk
spelletjes. Óm het zicht op hun
voeten te ontnemen, moeten ze
een vol dienblad dragen. De
computer kan door elektrodes
op het lichaam van de oudere
precies bijhouden hoe vaak het
houten plankje wordt geraakt.
Ook bij zo'n 'fout' is de oefening
veilig; de deelnemer zit vast aan
een tuigje.
Na tien lessen op het parcours
worden de senioren weer aan
dit wat koddig uitziende appa
raat onderworpen. De uitkom
sten, die Weerdesteijn gebruikt
voor haar promotie-onderzoek,
zijn heel bemoedigend. „Het
aantal fouten is na afloop van de
cursus tot nog toe bij alle deel
nemers beduidend minder."
Een opvallend onderdeel van de
cursus is het aanleren van val-
technieken.Als je valt, doe het
dan goed", licht de onderzoek
ster toe. Zowel Weerdesteijn als
Duysens kennen uit judo-erva
ring de vuistregels van veilig val
len. „Geen armen uitstrekken,
probeer jezelf klein te maken en
kin op de borst." Op een gerust-
met mijn handen in mijn zOll
thuis neem ik het wasgoed
mijn linkerarm zodat ik m<EN
de trapleuning kan vastholf 01
en ik ga niet meer zo gehai"°°
boodschappen doen." Al If1 °P
kennissen willen nu ook opet
sus, lacht ze.
Na vele verzoeken worden10"1
gend jaar begeleiders in NfX31
gen getraind om de cursus^"1"
in de rest van het land te hlonc
den. Op universiteiten in Aa" 5
sterdam en Enschede zijn rc 110
middels al met een vergelijf1
initiatief begonnen. °'n
(ers
Bernice Breure Be
GD f
