DSM verkoopt petrochemie
ECONOMIE
Kaasproduct dat oogt, voelt en kauwt als vlees en vis
Luchtvaart meldt voor het eerst weer groei
Reorganisatie bij Dexia
kost honderden banen
Saudische olieproducent Sabic betaalt 2,25 miljard euro
Internetten in de bus
CAO-overleg
Philips hervat
Strijd om naam
van reisbureau
Olieprijs omhoog door
situatie Midden-Oosten
Bolkestein: Accountants
moeten gaan rouleren
Banen op
de tocht bij
Akzo Nobel
02
ingactie bij
=eg HSL-Zuid
nN - Bouwvakkers legden
het werk neer op
aatsen langs de hoge-
lslijn (HSL). De bonden
dat stakingen begon-
jjouwputten tussen de
ie grens en Moerdijk,
as zijn volgens de bon-
0 idaag verder uitgebreid
Vinex-locatie Ypenburg
k Haag. De stakingen
00 n betere CAO werden
2® i hervat na een pauze
95 de paasdagen.
25
iend kwartaal
ÓS FloraHolland
49
65 juk - Bloemenveiling
50 plland heeft in het eerste
90 d van haar bestaan die
den stijgen met 9,6 pro-
95 5 34 miljoen euro. De
50 tatie van de veilingen
qq 1 en Flora profiteerde
50 belangrijke 'bloemen-
60 dicht achter elkaar. De
25 ppper was Valentijnsdag
45 ïbruari. Daarna volgde
56 tionale vrouwendag (8
oo wat buiten Nederland
40 lig gevierd wordt. Twee
ater was het moederdag
24 Jand en viel ook Pasen
4o in het eerste kwartaal.
D5
B0
et tegen fusie
S -aanbieders
70
rg - De toezichthouder
37 Duitse telecomindu-
54 gTP staat afwijzend te-
r een fusie onder de klei-
70 nbieders van mobiele
18 ie, waartoe KPN-dochter
90 behoort. Dat zegt
oo (topman Kurth in de za-
it Handelsblatt. Volgens
oo Télécom, dat een groot
32 heeft in MobilCom,
i de 'kleintjes' door de
oo icht van T-Mobile en
79 ne alleen overleven via
50 'ie
55 le'
35
nmoet en Van
I in windpark
00 - De bedrijven Mam-
n Van Oord ACZ gaan
50 jverken bij het installeren
53 aiplete windmolenpar-
>2 zee. Verder zijn het
?5 jèdrijf Hovago Cranes en
50 jrijf Marine Construct
1 lhouder. De twee heb-
35 ;en grote order binnen-
54 i in Denemarken. Het
]o -transport en installatie
50 «htig 165 ton zware en 33
ïoge windmolenfunda-
50 >r het grootste buiten-
50 park ter wereld. Het eind
penen park krijgt een
30 <eit van 150 megawatt.
)0 l
2 oge voor
1 ste VDT'er
)9
so i - Ruim 22 jaar geleden
ij Van Doornes Trans-
30 (VDT) een gouden zak-
>o in de kluis gelegd voor
)0 ite werknemer. Gister-
kreeg Ad van der Meu-
I het 'Pucci' horloge. Hij
'n de slag bij de zoge-
4e snarenlijn. Die snaren
■h een essentieel onder-
jn de cvt-duwband, on-
4 van een automatische
pssieBij VDT - sinds
3iderdeel van de Duitse
'Groep - wordt verwacht
^nei de 4 miljoenste cvt
sband loopt.
4tz na bijna
mbankroet
1
4 - De Duitse fabrikant
^ïrijf- en kantoorbeno-
7den Herlitz vraagt faillis-
gt aan. De banken, die vo-
5 bij een reddingsoperatie
6) procent eigenaar wer-
^rlangden van Berlijn en
sïnburg kredietgaranties
1 miljoen euro als voor-
jï voor 30 miljoen euro
3!uwe leningen. De deel-
^vilden niet verder gaan
gniljoen euro. Herlitz, in
4pgericht, lijdt grote ver
boor mislukte avonturen
7iand en de vastgoedsec-
9)
4|
!r steun bij
exporteur
- Staatssecretaris
7l (economische zaken)
1 liet budget van een subsi-
deling voor startende ex-
ïirs omhoog van 2,7 naar
5joen euro dit jaar. Hij
gisteren aan de Tweede
dat onderzoek heeft uit
en dat de regeling goed
ij
;ische frank
j niet uit zicht
21
2ii - Diverse grote Belgi-
dfinkelketens -met name
2ileding- en voedselsector-
2 zeker dit jaar nog een
^le prijsaanduiding in eu-
ïéle frank blijven voeren,
^ïs hen is de Belgische
2^og niet genoeg gewend
2! nieuwe eenheidsmunt,
|j aanduiding in franken
4>p te geven. Eigenlijk had
ijskaartje in Belgische
5?er 1 juli moeten verdwij-
amsterdam/anp - Dexia Neder
land gaat dit jaar honderden ba
nen schrappen. De bank zegt
zich te moeten aanpassen aan
de gewijzigde marktomstandig
heden en gaat daarom fors reor
ganiseren. Deze reorganisatie
kost 350 tot 400 banen.
De Nederlandse tak van het
bankconcern, dat tevens in Bel
gië en Frankrijk actief is, heeft
nu nog 1300 arbeidsplaatsen.
Dexia Nederland bestaat uit het
vroegere Bank Labouchere en
Kempen Co.
Eerder dit jaar kondigde Dexia
aan dat het 75 arbeidsplaatsen
zou schrappen. Het verder ver
slechterde klimaat op de finan
ciële markten noopt de bank
verder in te grijpen. „Er is nogal
wat gebeurd intussen", aldus
een woordvoerster. Zij verwacht
dat gedwongen ontslagen niet te
vermijden zijn. Hoeveel is nog
onduidelijk.
Het relatief kleine Dexia volgt
met de reorganisatie grotere
marktpartijen, die het mes in de
organisatie moesten zetten. De
klap komt bij het Amsterdamse
bedrijf echter wel erg hard aan.
oen haag/gpd - DSM verkoopt zijn petro
chemische activiteiten aan de Saudische
olieproducent Sabic. De grootste petroche
mische producent uit het Midden-Oosten
betaalt 2,25 miljard euro voor de overna
me. DSM zet hiermee een grote stap om
zich om te vormen van een klassiek che
miebedrijf tot een gespecialiseerd concern
met farmacie, biotechnologie en fijnche-
Na goedkeuring van de ondernemings
raad en de Europese mededingingsauto
riteit verwacht DSM de deal eind juni de
finitief af te ronden. Dan zal DSM ook de
eerste helft van het totaalbedrag ontvan
gen. Over 4,5 jaar ontvangt DSM de rest.
De petrochemie was vorig jaar, met een
omzet van 2,4 miljard, goed voor bijna
eenderde deel van de totale omzet van
het concern.
DSM zette de petrochemie eind 2000 in
de etalage. Het wilde er van af om zich
meer te richten op gespecialiseerde che
mische producten, voedingsingrediënten
en grondstoffen voor de farmaceutische
industrie. Sabic en DSM hebben enkele
maanden onderhandeld. Door de over
name stijgen de Saudiërs op de wereld
ranglijst van petrochemische bedrijven
van de 22ste naar de 11de plaats.
Op de Amsterdamse beurs werd de lang
verwachte verkoop van de petrochemie-
poot positief ontvangen. Het aandeel
DSM noteerde na een uur twee procent
hoger op 47 euro.
Bij de aan Sabic verkochte bedrijfsonder
delen werken op dit moment ongeveer
2300 mensen, van wie 1530 in het Lim
burgse Geleen. Voor de verkoop van de
petrochemie telde DSM wereldwijd ruim
22.000 werknemers die samen een omzet
genereerden van 8 miljard euro.
DSM had deze miljardenopbrengst nodig
om nieuwe aankopen te doen op de ge
bieden waar het een toonaangevende
speler wil worden, zoals in biotechnolo
gie en de ontwikkeling en productie van
hoogwaardige materialen. Daarmee
moet in 2005 een omzet van den miljard
euro worden bereikt. DSM moet zo min
der afhankelijk worden van de conjunc
tuur en stabielere bedrijfsresultaten boe
ken.
Sabic werd opgericht in 1976. De Saudi -
Arabische staat bezit 70 procent van het
bedrijf. Er werken wereldwijd 14.500
mensen, die goed zijn voor een omzet
van 8,9 miljard euro.
sint wiLLEBRORD - Een kleine vier ton, twee keer zoveel als een 'gewo
ne' touringcar, heeft de nieuwste aanwinst gekost van busbedrijf
Muis in het Brabantse Sint Willebrord. De luxe VIP-bus is dan ook de
eerste in Nederland die is voorzien van een internetaansluiting. Op
vier platte beeldschermen in de bus zijn bovendien presentaties te
volgen. De bus is verder voorzien van een vergadertafel en het is mo
gelijk al rijdend televisie-uitzendingen te ontvangen. Bedrijven kun
nen de bus huren, niet alleen om ermee rond te rijden, maar ook als
presentatie- en vergaderruimte op locatie.
Foto: GPD/Cor Viveen
brussel/anp - Het tij is gekeerd voor de Eu
ropese luchtvaartmaatschappijen. Voor het
eerst sinds de aanslagen in de VS op 11 sep
tember hebben ze meer passagiers vervoerd
in vergelijking met een jaar eerder, zo blijkt
uit cijfers van de brancheclub AEA.
Sinds september houdt de AEA wekelijks bij
hoeveel passagiers zijn leden hebben ver
voerd. In oktober waren dat er telkens 20
procent minder dan in dezelfde periode van
het jaar eerder. Langzaam verdween de
vliegangst bij het publiek en werd het ver
schil met vorig jaar kleiner.
In de week van 18 tot 24 maart boekten de
maatschappijen die bij de AEA zijn aange
sloten, voor het eerst een groei van het aan
tal passagierskilometers met 2,7 procent,
vooral dankzij de Europese vluchten.
Een woordvoerder van de AEA kon de cijfers
nog niet duiden. Volgens hem speelt de
paasvakantie een rol. In sommige landen is
die al begonnen aan het einde van de groei-
week. Pasen is veel vroeger dan vorig jaar.
Ook zijn de cijfers niet helemaal vergelijk
baar, omdat het failliete Sabena niet alleen
dit jaar, maar in het vergelijkingsjaar 2001
uit de cijfers is gehaald. Dat scheelt al drie
procent.
De AEA-cijfers gaan alleen over de AEA-le-
den, meestal de 'oude', voormalige staats
luchtvaartmaatschappijen zoals KLM en
British Airways. Prijsvechters zoals easyjet
en Ryanair, die beweren nooit last te heb
ben gehad van een dip in de passagiersaan
tallen, tellen niet mee.
amsterdam/anp - De vakbon
den FNV Bondgenoten, CNV
Bedrijvenbond en VHPP accep
teren de uitnodiging van Philips
om vrijdag verder te praten over
de CAO.
Vorige week donderdag legden
volgens de bonden zo'n 15.000
Philips-werknemers in alle Ne
derlandse vestigingen het werk
neer voor een hele dag of enkele
uren. De FNV- en CNV-bonden
en de bedrijfsbond VHPP willen
3,5 procent meer loon voor de
komende vijftien maanden. Tot
dusver bood Philips niet meer
dan 2,5 procent vaste loonsver
hoging en een eenmalige uitke
ring van 0,5 procent voor een
periode van veertien maanden.
In een reactie zegt een Philips-
woordvoerder dat die gewenste
loonstijging nog steeds te duur
is. „Ik ga ervan uit dat aan de
onderhandelingstafel een crea
tieve oplossing wordt gevon
den", aldus de woordvoerder.
De vakbonden zijn optimistisch,
ook al staat in de uitnodiging
niet dat Philips de gewenste 3,5
procent wil betalen. Een woord
voerder van FNV Bondgenoten:
„Wij gaan er vanuit dat we zijn
uitgenodigd op basis van de ei
sen waarop wij actie hebben ge
voerd."
leiden/anp - Het Leidse reisbu
reau Gambia Travel daagt
Schiphol voor de rechter. Inzet
is de naam van het intemetreis-
bureau TravelPort. Gambia Tra
vel, dat ook de naam Travel-
Poort voert, vindt dat TravelPort
te veel op hun naam lijkt.
Eigenaar Obbes kwam er achter
dat Schiphol de naam Travel-
Port op zijn website voert. „Wij
werden er over gebeld", aldus
de directeur-eigenaar.
Hij kreeg vervolgens bij Schip
hol nul op het rekest. Daarom
heeft hij de namen TravelPoort
en TravelPort geclaimd. Obbes
wil nu dat Schiphol de naam
niet meer gebruikt. Maar een
Schiphol-woordvoerster zegt dat
daar niet aan tegemoet wordt
gekomen. „We wachten het kort
geding op 22 april af', aldus een
Schiphol-woordvoerster.
londen/den haag/anp-rtr - De
olieprijzen stijgen fors door het
oplopen van de spanningen in
het Midden-Oosten. Op de olie-
termijnmarkt van Londen ging
de notering van een vat (159 li
ter) Brent-olie uit de Noordzee
voor levering in mei gisteren van
25,92 naar 27,63 dollar, een stij
ging van 6,5 procent. Sinds eind
februari is de olieprijs al met
meer dan een kwart gestegen.
Maandag kwam in New York de
prijs van een vat Amerikaanse
olie voor het eerst in zeven
maanden boven de 27 dollar uit.
De notering stond even op 27,40
dollar. Irak heeft voorgesteld
olie als wapen te gebruiken in
het Midden-Oosten conflict en
geen olie meer te leveren aan
landen die Israël steunen. Van
enkele Arabische olieproduce
rende landen is echter al verno
men dat dat niet zal gebeuren.
„Hoe kunnen we onze Palestijn
se broeders steunen als we geen
inkomsten meer hebben", vroeg
een Koeweits delegatielid bij een
islamitische conferentie in Ma
leisië zich af. Sabri, minister van
buitenlandse zaken van Irak,
verklaarde dat het oliewapen al
leen kan werken als de oliepro
ducerende landen samenwer
ken. De OPEC, de Organisatie
van Olie-Exporterende Landen,
is niet van zins in te grijpen om
aan de stijging van de olieprijs
een eind te maken. De organisa
tie hanteert een bandbreedte
voor haar olieprijs van 22 tot 28
dollar per vat. Pas als de prijs
langere tijd op 30 dollar staat,
valt te verwachten dat de OPEC
zijn productie uitbreidt om de
prijs omlaag te brengen, aldus
een functionaris van het oliekar
tel.
Eurocommissaris De Palacio
(transport) zei gisteren dat een
stabiele olieprijs in het belang is
van de consumenten en de pro
ducenten. Ze verwacht dat de
olieproducenten hun verant
woordelijkheid nemen en te
grote koersschommelingen zul
len vermijden.
Omdat autobrandstoffen de
prijzen op de wereldoliemarkt
volgen is de verwachting dat
benzine en diesel de komende
weken nog flink in prijs zullen
stijgen. Vorige week verhoogde
marktleider Shell voor de zesde
keer in enkele weken de benzi
neprijs met 1,5 eurocent. In een
maand tijd is de benzine al 7,5
eurocent duurder geworden.
brussel/anp - Europees com
missaris Bolkestein (interne
markt) wil hoofdaccountants bij
grote bedrijven om de zeven
jaar laten rouleren. Daarmee
hoopt hij financiële schandalen
te voorkomen, zoals bij de Ame
rikaanse energiereus Enron en
accountantsfirma Andersen.
Een verplichting voor bedrijven
om elke zeven jaar ook een an
der accountantskantoor in te
huren, komt niet in een ge
dragscode te staan.
Volgens een naaste medewerker
van Bolkestein zal de voltallige
Europese Commissie zich over
enkele weken of volgende
maand over deze aanbeveling
buigen. Een aanbeveling is in
zijn ogen voldoende om de ac
countants te binden. Als de aan
beveling of gedragscode in de
praktijk niet werkt, kan Bolke
stein alsnog overgaan tot officë-
le Europese wetgeving. Dat kan
echter enkele jaren in beslag ne
men. Bolkestein wilde oor
spronkelijk elke grote onderne
ming verplichten om eens per
zeven jaar van accountant te
wisselen. Daar ziet hij nu van af.
Wel moeten de grote accoun
tantsfirma's de leidinggevende
boekhouder per grote klant om
de zeven jaar laten rouleren.
Daarmee denkt de eurocom
missaris te voorkomen dat er te
nauwe banden ontstaan tussen
accountant en klant, waardoor
het gevaar van fraude toeneemt.
Bolkestein pleit al langer voor
strengere regels voor accoun
tants. Hij is er groot voorstander
van om op termijn wereldwijd
de strengere International Ac
counting Standards (IAS) in te
voeren.
hengelo/gpd - Bij Akzo Nobel in
Hengelo is grote onrust ont
staan over een dreigende slui
ting van de fqabrieken voor
chloor- en monochloorazijn-
zuur (mca). De ondernemings
raad is geïnformeerd over een
plan om beide onderdelen naar
Delfzijl te verplaatsen. Dat kost
in Hengelo ruim 300 banen.
Met het plan om de Hengelose
productieonderdden te sluiten
wordt tegemoet gekomen aan
de weerstand tegen chloortrans-
porten. In Delfzijl komt een
nieuwe fabriek op basis van
nieuwe technologie. Ook zou
daar een mca-fabriek bij komen.
Mca is het vervolgproduct van
chloor.
De ondernemingsraad wil een
gesprek met de Kamercommis
sie voor milieu. In een brief wor
den de effecten van een vertrek
uit Hengelo geschetst: 300 ba
nen weg. daarnaast komen 400
banen bij toeleveranciers op de
tocht te staan.
De ondernemingsraad ziet als
alternatief de bouw van een
nieuwe fabriek in Hengelo die
alleen de hoeveelheid chloor le
vert die de mca-fabriek kan ver
werken. Daarmee zijn opslag en
transport van chloor van de
baan. Het bedrijf wil geen toe
lichting geven zolang wordt
overlegd met XTtOM. maar
noemt de onrust bij de OR 'lo-
gUch'.
door Gerard van Engelen
HEiLoo - Het voelt als vlees, het
lijkt op vlees en het kauwt als
vlees. Maar het komt uit kaas.
Het recept: een emmertje verse
piepjonge Goudse - in zijn jong
ste (natte) stadium - dat is onder
worpen aan een mysterieuze ei
wittruc. En dan is-ie daar: de
kaasvis, de kaaskip of de
kaassteak.
Aad Kweldam (78) heeft 25
dienstjaren in de voedingsindu
strie achter de rug. Hij volgde
cursussen in Denemarken,
Zwitserland en Frankrijk. Het le
verde hem een reputatie op op
het gebied van eiwitten. Hij ver
kocht zijn voedselbinders aan
Nestlé en Unilever. Zorgde er
voor dat kleffe producten een
stevige samenstelling kregen.
Door zuur te binden aan zet
meel, suiker aan eiwit, een
schimmel hier, een bacterie
daar en tussentijds waar nodig
enzymen neutraliseren door er
zuur aan toe te voegen. Het
eindresultaat was steeds hetzelf
de: klef werd compact en sma
kelijk zonder chemische toevoe
gingen.
Zo werd het Monatoetje gelan
ceerd. Zonder Kweldams ingre
pen zou het een Monasnotje ge
worden zijn. Kleffe boerenkools-
murrie werd dankzij Kweldam
een smakelijke instant stamp
pot, en ook de gevriesdroogde
soepgroenten en de fanta-
siefntes van aardappelpuree
konden met zijn hulp zo op de
markt gezet worden. „Waar een
huisvrouw in de keuken werkt
met zout, peper en azijn, doe ik
het met eiwitten, zuren en sui
kers. Geen chemicaliën, geen
genetische manipulatie. Puur
natuur. Niks engs aan", betoogt
Kweldam.
Zijn vindingen leverden hem
aanbiedingen op om van te wa
tertanden.
Freelance-contracten bij Nestlé
en Unilever (waar hij hoofd we
tenschappelijk medewerker
werd) maakten hem financieel
onafhankelijk. Toen Kweldam
dertien jaar geleden met pensi
oen ging, ging hij thuis verder
met voedselexperimenten. Hij
had eindelijk tijd om een per
soonlijke obsessie aan te pak
ken. „Ik heb vlees altijd griezelig
gevonden", zegt Kweldam, zoon
van een slager. „Je eet een ander
op en ik heb daar geen prettige
gedachten bij. Mijn filosofie is
dat eiwit op poten en eiwit in
het veld allemaal familie van el
kaar is. Je hebt dat vlees dus niet
nodig."
Kweldam ontwikkelde sojabur-
gers. Kunstvlees. Door toevoe
ging van zijn natuurlijke binders
kregen die veerkracht en een
goede 'bite'. Net echt vlees. Hij
haalde er de publiciteit mee en
vond een fabriek die er wel wat
in zag. Uiteindelijk kreeg hij vo
rig jaar een contract aangebo
den voor ruim een half miljoen
euro. Hij kreeg enkele maanden
bedenktijd. En weigerde.
„Soja was inmiddels belast in de
ogen van de consument omdat
Aad Kweldam (rechts) proeft samen met chef-kok Dirk van Eekeren een stukje 'kaasvis'.
Foto: GPD/Alex Kingaby
er aan de genen is gesleuteld.
Het alternatief, lupine, vond ik
te veel nadelen hebben. Boven
dien wilde ik de fabricage van
het vlees in één hand houden
om de kans van vroegtijdig be
derf uit te sluiten. Ik heb gezegd
'als jullie geen eindproduct wil
len maken zie ik het niet zitten'.
Ze wilden niet verdergaan dan
het halffabrikaat. Zo heb ik me
zelf dus een half miljoen euro
door de neus geboord."
En toen, eind vorig jaar, bij een
toevallig bezoek-met-rondlei-
ding aan kaasboerderij Zeilzicht
in Schermer, viel alles op z'n
plaats. Vlees uit de natuurlijke
bindstof van kaas. Puur natuur.
Dat moest het worden. Vis (een
losse structuur), kip (iets stevi
ger) en vlees (compact). „De
draad, de vezel is het essentiële.
De kruiden doen de rest. En als
je naar de smaak kijkt, heeft
kaas toch de voorkeur vanwege
zijn 'taste-impact' en zijn goede
reputatie als betrouwbaar voed
sel. Bovendien moet je bij soja
een plantaardig eiwit toevoegen
dat van nature al in kaas zit."
En dus ging Kweldam begin dit
jaar weer zijn laboratorium in.
Om er met de kaasvis, de kaas
kip en de kaasbiefstuk uit te ko
men. Het geheim van de smid
zit 'm naar eigen zeggen in een
trucje om eiwitmoleculen een
compacte vorm te laten aanne
men. „Zolang dat niet geregi
streerd is, ga ik niet zeggen hoe
ik dat precies doe. Maar het is
allemaal echt puur natuur."
En omdat - in zijn eigen woor
den - 'eating the proof of the
pudding' is, staat de tafel tijdens
het interview gedekt, is de be
vriende Dirk van Eekeren (voor
zitter van het Nederlands koks-
gilde afdeling Noord-Holland
Noord en uitbater van een cam
pingrestaurant) al in vol ornaat -
inclusief muts - bezig om de
kaasvis te bakken. Het smaakt
goed.
De bevriende chef-kok is razend
enthousiast. „We gaan binnen
kort voor de afdeling van het gil
de een speciaal diner organise
ren met de verschillende kaas
vleesproducten. Kaasgehaktbal
len in de soep en een kaassteak
als hoofdgerecht."
Kweldam filosofeert verder Als
dit gaat lopen is er veel meer
kaaswrongel nodig, en kaas
maak je van melk. Ben je in één
klap van de melkplas af. En wat
dacht je van voedselhulp aan
ontwikkelingslanden? Als je dit
melkvlees vacuüm verpakt en
pasteuriseert, blijft het een jaar
houdbaar zonder koeling. En
het is heel voedzaam. Daar heb
ben mensen in de derde wereld
meer aan dan aan zakken
meel." De kosten? „Die zijn ge
lijk aan eerste kwaliteit vlees."
