'Ik ga niet zeuren'
beeld en
beeld
KUNST
CULTUUR
Hommage aan verdronken fotograf
Noise Conspiracy: protest in modieuze pakje!
Youngs 'Let's roll'
toch in de winkel
Spetterenc
show Westll
Ivo van Hove ongeknakt na tropenjaren Holland Festival
Foto: Reuters
McCartney
op toernee
Oakland - Paul McCartney is
gisteren in Oakland, Californië,
begonnen met zijn nieuwe
tournee 'Driving USA'. Het is
voor het eerst in negen jaar dat
McCartney weer op het podium
staat. Behalve werk uit zijn so
locarrière speelde McCartney
nummers van zijn oude band
The Beatles. Hij begon zelfs met
'Hello Goodbye'. Tot 18 mei
toert McCartney langs Ameri
kaanse stadions en arena's.
Decorontwerper
Sylbert overleden
new york - De invloedrijke
Amerikaanse filmdecorontwer
per Richard Sylbert, die twee
Oscars heeft gewonnen, is za
terdag op 73-jarige leeftijd in
zijn woonplaats Los Angeles
overleden. Sylbert won Oscars
voor zijn decorontwerpen voor
de films 'Who's Afraid of Virgi
nia Woolf (1966) en 'Dick Tra
cy1 (1990). Ook werd hij vier
keer genomineerd voor een Os
car voor zijn bijdrage aan 'Chi
natown' (1974), 'Shampoo'
(1975), 'Reds' (1981) en 'The
Cotton Club' (1984). Ook werk
te Sylbert mee aan wereldbe
roemde films als 'The Gradua
te', 'Rosemary's baby' en
'Catch-22'.
Juliette Créco lid
Legioen van Eer
parijs - De Franse chansonniè-
re en actrice Juliette Gréco is
benoemd tot officier in het
Franse Legioen van Eer. De 75-
jarige Gréco is beroemd gewor
den door haar vertolkingen van
teksten van Albert Camus, Jean-
Paul Sartre en Jacques Prévert.
Ridder in het Legioen, een zeer
hoge onderscheiding, werden
onder anderen de Zuid-Afri
kaanse schrijver Breyten Brey-
tenbach en de modeontwerp
ster Lolita Lempicka.
door Francoise Ledeboer
Amsterdam - Kritiek op zijn pro
grammering, eindeloos slepend
overleg over extra subsidie, het
aftreden van zijn bestuur, heeft
hij er nog zin in? De Vlaming Ivo
van Hove, sinds 1998 artistiek lei
der van het Holland Festival (HF),
aarzelt geen seconde: „Mijn ge
drevenheid is er absoluut nog!
Mijn inspiratie is nooit wegge
gaan, maar het waren wel tro
penjaren."
„Nederland heeft zich over het
Holland Festival van zijn kneu
terige kant laten zien", zegt Van
Hove. „Naïef misschien, omdat
ik hier al heel lang werk, maar
dat heeft me verrast." Terugblik
kend: „Het was een zwarte
nacht, maar het resultaat mag er
wezen. Het festival heeft tenslot
te voor het eerst in twintig jaar
een flinke subsidieverhoging ge
kregen."
Volgende week begint de kaart
verkoop voor het 55ste festival,
een editie die Van Hove vanwe
ge de bescheiden omvang ty
peert als 'een opmaat, een rönt
genfoto van een écht festival'.
Onder de dreigende druk van al
gehele opheffing, die ook spon
sorwerving lange tijd ernstig be
lemmerde, bleek het toch nog
mogelijk dit jaar negen nationa
le en internationale topproduc-
ties in de genres theater, mu
ziektheater. muziek en dans te
programmeren.
Daaronder de 'Alkestis' van Eu
ripides door de Münchner Kam-
merspiele onder regie van de
Zwitser Jossi Wieier, het nieuwe
operaproject 'Three Tales' van
Steve Reich en filmmaker Beryl
Korot, vernieuwende dans van
Meg Stuart en Emio Greco/Pie-
ter C. Scholten en muziek van
Comelis de Bondt. Na de dertig
producties van vorig jaar, be
looft Van Hove voor 2003 en
2004 weer volwaardige festivals.
Hij herinnert er nog eens aan
(de historische kennis van zijn
critici bleek de afgelopen jaren
niet altijd paraat) dat hij in 1998
na het directeurschap van mu-
ziekspecialist Jan van Vlijmen
werd aangesteld om in het festi
val meer internationaal theater
te programmeren. Reden van
deze koerswijziging: het muzi
kale aanbod was inmiddels zo
gegroeid dat het festival op dit
terrein geen meerwaarde meer
bood, bij internationaal theater
was dat nog niet het geval.
De theaterman in hart en nieren
Van Hove - hij verruilde in 1998
het Zuidelijk Toneel voor To
neelgroep Amsterdam en regis
seert eind augustus in Het Mu
ziektheater Janaceks opera 'De
zaak Makropulos' - haalde de
afgelopen jaren onder meer het
Theater Basel, de Argentijn Fe-
derico León, het Colombiaanse
Teatro de los Sentidos, een
Poolse Hamlet en een Russische
Boris Godoenov naar Neder
land.
Hier nooit eerder te zien, maar
al gauw was het gemopper niet
van de lucht. Het multidiscipli
naire karakter van het festival
dreigde verloren te gaan.
„Die kritiek van onder meer de
Raad voor Cultuur, was beslist
te eenzijdig", benadrukt hij.
„Ondanks het geldgebrek was er
altijd al muziektheater, dans en
muziek. Wél nieuw waren de
onderlinge kruisbestuivingen
tussen de genres. Een belangrij
ke nieuwe ontwikkeling als het
theatraliseren van muziek in
Nederland was bijvoorbeeld nog
braakliggend terrein."
Naast de soms niets malse kri
tiek op zijn festivals, kreeg Van
Hove het begin februari nog
eens extra voor zijn kiezen toen
een aantal media, nadat bekend
werd dat het HF toch meer geld
krijgt, abusievelijk meldde dat
de subsidiegevers als 'prijs' zijn
voortijdige vertrek na het festival
van 2004 hadden geëist. Die me
dia hadden hun huiswerk niet
goed gedaan, zegt hij nog steeds
boos: ,Alle festivaldirecteuren
vertrekken na een jaar of zeven
en mijn contract liep al tot en
met 2004. Ik heb die berichten
dan ook als een stoot onder de
gordel ervaren."
Terugblikkend op de kritiek dat
het bestuur onder leiding van
Tjeenk Willink niet had moeten
aftreden omdat dit een te zwaar
middel zou zijn, zegt hij: „Ik ben
het daar totaal niet mee eens.
Mijn visie is dat Tjeenk Willink
met zijn integere besluit tot af
treden de nieuwe voorzitter
Noorda de voorzet heeft gege
ven die tenslotte op de valreep
werd ingekopt."
Wat Van Hove ook nog merk
baar dwars zit, is de indruk dat
het Holland Festival het hele na
jaar weigerachtig was de plan
nen aan te passen aan de ge
rechtvaardigde wensen van de
subsidiegevers. „Het bestuur
was het volstrekt met mij eens
dat ik na twee beleidsplannen
niet nog eens een plan hoefde te
maken. En als je kijkt naar de
voorwaarden die nu zijn vastge
legd voor subsidieverhoging zie
je dat daar niets nieuws in staat.
Ik moet nog steeds aanspreken
de internationale producties
gaan brengen die hier anders
niet zijn te zien, samenwerken
met buitenlandse coproducen
ten en een nieuw publiek zien te
werven. Dat is prima, iets an
ders was nooit mijn bedoeling.
Onderzoek heeft de afgelopen
jaren bovendien uitgewezen dat
het Holland Festival al veel
new york - De muzikale ode die de Amerikaanse
rockster Neil Young heeft geschreven aan de pas
sagiers van het toestel van United Airlines dat vo
rig jaar 11 september in Pennsylvania neerstortte,
wórdt toch uitgebracht. Eerder had de platen
maatschappij gezegd dat het niet zou worden uit
gebracht, omdat Young er geen geld aan wilde
verdienen. Het nummer 'Let's roll' blijkt nu te
staan op Youngs nieuwste album 'Are you passio-
nate?'. De titel 'Let's roll' ('We gaan erop af) ver
wijst naar de laatste woorden van een passagier
voordat hij naar de cockpit stormde in een poging
de kapers te overmeesteren. Sommige van de 93
passagiers aan boord belden kort voordat het toe
stel neerstortte met hun mobiele telefoon naar fa
milie en zeiden dat ze de kapers te lijf gingen. Pre
sident Bush gebruikte de kreet na de aanslag ook
in een oproep aan de Amerikaanse bevolking.
'r en Leidse parade'. Zo luidt
t de toepasselijke ondertitel
van de tentoonstelling 'Beeld en
Evenbeeld', tot half september
in negen Leidse musea en gale
rieën te zien. Zo'n 45 ateliers
worden in een half jaartijd bin
nenstebuiten gekeerd om een
dwarsdoorsnede te tonen van
hedendaagse kunst. In deze we
kelijkse serie stelt het Leidsch
Dagblad de kunstenaar achter
de doeken, beelden en installa
ties voor. Vandaag: Fleur van
den Berg.
Aan het plafond van de boven
verdieping van Stedelijk Muse
um De Lakenhal hangt de Be-
renjas van Fleur van den Berg
aan een zware metalen ketting.
De lange jas is gemaakt van ve
le tientallen teddyberen. Voor
al jonge bezoekers kunnen de
verleiding nauwelijks weer
staan om de jas beet te pakken
en een flinke zet te geven. „De
jas kan wel wat hebben, maar
ik weet niet of het plafond ste
vig genoeg is. Kinderen zien
gewoon een leuke jas met be
ren. Volwassenen zien sneller
de dubbele bodem. Mensen
hebben een rare verhouding
met dieren, daar gaat deze jas
eigenlijk over. We maken kle
ding van dieren, we eten ze en
we gebruiken ze voor medi
sche experimenten, maar we
willen ze ook knuffelen en
daarvoor maken we een soort
karikaturen van ze: knuffel
beesten.
De excessen in menselijk han
delen zijn mijn voornaamste
inspiratiebron. Onrecht en
oorlog staan meestal centraal
in mijn werk. Ik trek me bui
tengewoon veel aan van de el
lende in de wereld. Ik kan bij
voorbeeld niet rustig blijven als
ik naar het journaal kijk. Daar
om heb ik vier jaar geleden het
abonnement op mijn kabelte
levisie maar opgezegd. Via de
radio, en soms via de krant,
krijg ik nog veel mee van wat er
in de wereld gebeurt. Dat is al
erg genoeg. Ik hoef het niet
ook nog eens tien keer op tele
visie te zien.
In mijn werk zoek ik naar een
mooie balans tussen tragiek,
drama en humor. Textiel en
glas zijn de beste materialen
voor het uitwerken van mijn
ideeën. Het ambacht, de tech
niek op zich is geen uitdaging
voor me. Ik hoef niet zo nodig
technische grenzen te verleg
gen, maar vaak gebeurt dat wel
omdat ik simpelweg tegen die
grenzen aanloop tijdens het
verwezenlijken van mijn idee-
en. Dan ben ik wel trots als het
me lukt een oplossing te vin
den.
Ik probeer voortdurend om
mezelf te blijven ontwikkelen.
Maar soms lukt het helemaal
niet zoals ik zou willen en dan
zit ik een tijdje in een crisis,
omdat er een probleem is waar
ik niet uitkom.
Verkoopbaarheid van mijn
werk en dat soort zaken inte
resseren me niet, maar ik ben
natuurlijk wel blij als er iets
verkocht wordt. Het is al moei
lijk genoeg om kunstenaar te
zijn zonder dat je rekening met
Het werk van Fleur van den
Berg is tot 15 april te zien in
Stedelijk Museum De Laken
hal, Oude Singel 28 in Leiden.
Tekst: Coen Polack
Foto: Hielco Kuipers
het publiek houdt. Het mooie
is juist dat je kunt doen wat je
wilt."
muziek* recensie
Louis du Moulin
Concert Westlife Gezien 1 apnl, J
Rotterdam
Ivo van Hove:
„Ik heb nooit
de bedoeling
gehad 'oud'
publiek de za
len uit te ja
gen. Dat mis
verstand wil ik
graag uit de
wereld heb
ben."
Foto: GPD/Bas
Beentjes
nieuw en jong publiek heeft ge
trokken. Voor alle zekerheid: ik
heb volstrekt nooit de bedoeling
gehad om 'oud' publiek de za
len uit te jagen. Dat misverstand
wil ik ook graag uit de wereld
hebben."
Maar tot zijn grote opluchting
kan hij nu tenminste weer voort:
„We zien de toekomst weer bla
kend tegemoet en zijn meteen
lekker aan de slag gegaan."
Is het jaarlijkse bedrag van 2,5
miljoen euro eigenlijk wel ge
noeg om het festival te organise
ren? Andere Europese festivals
krijgen toch nog steeds meer?
„Dat klopt, maar ik ga verder
niet zeuren, van dit geld kan ik
het goed doen", zegt Van Hove
opgewekt.
Hoe een op singlehits g<'
knapenkwintet kan grc
Wierp Westlife zich bijnr
jaar geleden in Ahoy' o
weinig meer dan een aalg
cover-kampioen, bij de re» BÜ1
gisteravond in dezelfde R
damse poptempel pakte d
se boyband uit met een sjlack
rende show met aanmerj
meer eigen smoel. Van
neus afwikkelen van eenï
rits hapklare zoetigheid w
keer geen moment spralj
plaats daarvan hadden S
Kian, Mark, Nicky en Bry:
het ronde podium in her
van de arena minstens z
lol als de tienduizend bb<
(overwegend jongeda
rondom hen. |g ffe
De alternatieve speelplaa
combinatie met het daarfy|JK
hangende vierhoekige vw j.
scherm plus diverse anden^
rassende stuntjes (verdwijy^"
verschijntrucs) zorgden ;man
aanmerkelijk meer intii'^g^,
dan gebruikelijk. Flink geïijjet
teerd voor deze tweede wtnjve,
tournee is er verder in de
kale begeleiding (een
band en koor).
Als Westlife zelf sinds het ver
concertbezoek aan iets t j
gewonnen, dan is het flair
zal waarschijnlijk ook geer
val zijn geweest dat heel
Robbie Williams voorbijkr3li
Want zijn effectieve brai^ Jj
heeft vast model gestaan'©
de opzienbarende kwalite^RDAJ
jectie inzake de persoot met
presentatie van het vijfta^n ;ei
overigens nooit moeite iatcje
gehad met zingen. f jaar
muziek recensie
Coen Polack
Concert: The (international) Noise
Conspiracy, Looptroop, Incense. Gezien;
31/3, LVC, Leiden.
Protest. „Wat denkt Bono wel
dat hij aan het doen is? Met Ge
orge Bush rondhangen in naam
van dé wereldvrede? Die man
heeft een Christuscomplex."
Aan het woord is Dennis Lyx-
zén, zanger van The (Interna
tional) Noise Conspiracy ((I)
NC) tijdens zijn optreden zon
dagavond in het LVC. Het
Zweedse (I)NC en hun landge
noten Looptroop protesteren
met hun muziek tegen de onge
lijkheid die ze overal om zich
heen zien. De derde band van
de avond, het Nederlandse In
cense, houdt zich afzijdig en
maakt gewoon sterke rockmu
ziek.
Incense klinkt namelijk zwaar,
trashy, afwisselend slepend en
opgefokt. Het is een frisse rock
band van eigen bodem die het
beste van Sonic Youth, Un
wound, Unsane en het de laat
ste tijd populaire And you will
know us by the Trail Of Dead in
zich verenigd. Overtuigend en
energiek spelen ze een set ster
ke songs.
De vier mannen van Looptroop
kondigen zichzelf aan als
'punkrock met drie microfoons
en twee draaitafels'. Ook wel
bekend als hiphop. Frontman
Promoe heeft lange rasta-
dreads, een baard en een guiti
ge kabouterkop met pretoogjes.
Behalve een kleurige rastamuts
draagt hij het soort trainingspak
waar Ali G jaloers op zou zijn.
Door deze wat komische uit
dossing duurt het even voordat
je door hebt dat Looptroop se
rieus is. Bloedserieus kun je wel
zeggen. Over de rauwe, vlijm
scherpe beats en grooves wor
den, vaak driestemmig gerapte,
teksten gelegd die een sterk so
ciaal en politiek bewustzijn ver
raden. „Respect aan de winkel
dieven, schijt aan de politie."
Deze retoriek wordt door de
hoofdact van de avond, The
(International) Noise Conspira
cy, nog wat aangescherpt. Met
de blonde Scandinavische lok
ken zwartgeverfd en in modieu
ze pakjes gestoken is (I)NC soli
dair met de anti-globalisten.
Hun culthit 'Capitalism stole
my Virginity' maakt zelfs de
Zweedse politiek bang. En dat
is natuurlijk alleen maar olie op
het hoogoplaaiende vuur van
(I)NC.
Zanger Dennis Lyxzén heeft
een strot waarmee hij de. mas
sa's wel de straat op krijgt. Hij
weet zijn revolutionaire bood
schap te verpakken in pakken
de dansjes waar Prince en Ja
mes Brown zich niet voor zou
den schamen. Tijdens de weini
ge instrumentale passages in de
nummers klimt hij op de mans
hoge basversterker en slingert
als een aap aan de buizen van
het LVC-plafond. Ook speelt hij
spelletjes met de microfoon,
gooit hem ver weg en vangt
hem weer op, als een voetbal
ler, op de borst. Als hij echt
niets te doen heeft, loo^mbei
even naar de kleedkamer, iet ve
De twee gitaristen, de bassen ro
de drummer onderstee vel<
Lyxzén met vuile trashy g#°ggi
rock, waarin het gevoelïrtha
punk doorschemert. Bij vfrNA
klinkt (I)NC als Iggy &e bev
Stooges. De coverversie vó' con
gy's 'TV Eye', halverweg^ste1
optreden, komt dan ook ni^nds.
een verrassing. Het gevoelt h
(I)NC slaat terug op de jare'gt ee
ventig zonder dat het lui
geforceerd overkomt. BeT
het hanteren van sevei
stijlmiddelen weet (I)NCf
originele rocknummers I
'hitpotentie' te schrijven!
halve het eerder genoemd!
pitalism stole my Virginiof
'Smash it up' en 'A New|
ning, Changing Weather', r
teltrack van hun laatstfj
hoogtepunten in hun set.
Na een laatste eerbetooif
de internationale samei|
ring tegen het kapitalisn
tegen de globalisering,
(I)NC het podium metl
hooggestoken vuisten. ProF
de B<
Kleinzoon brengt werk van grootvader terug in Roelofarendsveen
door Theo de With
roelofarendsveen - Het is een
tragisch verhaal. De Amster
damse reclamefotograaf Jan
Schiet ging op 18 juli 1964 zeilen
op zijn geliefde Braassemer-
meer. Door een windhoos sloeg
zijn boot om en kwam een ein
de aan het leven van deze veer
tiger. Op initiatief van de Werk
groep Cultuur Alkemade is Jan
Schiet terug in Roelofarends
veen. Tot en met 28 april wor
den ruim zestig van zijn foto's
tentoongesteld in het dorp aan
het Braassemermeer.
De expositie werd zondag ge
opend door Jurgen van Gessel,
een kleinzoon van Jan Schiet.
Hij beheert het archief van zijn
grootvader. De Amsterdammer
is momenteel op zoek naar een
plek om de foto's en de negatie
ven onder te brengen. Hij bun
delde drie jaar geleden al een
reeks foto's in een boek, dat ver
scheen bij uitgeverij Voetnoot in
Antwerpen.
Amo Koek, lid van de Werk
groep Cultuur Alkemade (WCA)
en werkzaam bij boekhandel
Kooyker in Leiden, kreeg het fo
toboek onder ogen. „Ik had nog
nooit van Schiet gehoord", zegt
Koek. „Maar het werk vond ik
erg leuk. Daarom heb ik in de
werkgroep het idee geopperd
een tentoonstelling aan het
werk van Jan Schiet te wijden."
„Het idee werd enthousiast ont
vangen", vertelt Marije Mom-
mers, eveneens lid is van de
WCA. „Eens per jaar proberen
we een mooie expositie tot
stand te brengen in Alkemade.
Door gebrek aan een grote ten
toonstellingsruimte is de foto
tentoonstelling in drieën gehakt.
De foto's zijn te zien in de voor
malige watertoren, in een bloe-
menschuur aan de Noordkade
en in de etalage van diverse
winkels in het centrum van Roe
lofarendsveen."
Vooral de bloemenschuur van
Piet van der Meer is bijzonder,
omdat die aan de oever van de
Braassem ligt. Van der Meer on
dernam in 1964 nog een poging
om de opvarenden van de zeil
boot te redden. De dochter van
Jan Schiet en een vriendinnetje
konden uit het water worden
gered, maar voor de fotograaf
kwam de hulp te laat.
Jan Schiet hield zich bezig met
reclame-, architectuur- en mo
defotografie. Behalve werk in
opdracht maakte hij ook vrij
werk. Hij was bijvoorbeeld actief
in de Nederlandse Fotografen
Kunstkring die naar buiten trad
met meer artistieke fotografie.
„Ik ben in 1970 geboren en heb
mijn opa dus nooit gekend",
zegt kleinzoon Van Gessel.
„Sinds een jaar of tien houd ik
me bezig met zijn werk. Hij was
een goede en belangrijke foto
graaf in die tijd. Toch hoorde ik
niemand meer over zijn werk.
Een belangrijke reden is dat zijn
archief kwijt is geraakt. Zijn fo
tostudio is vijf jaar na zijn over
lijden failliet gegaan en waar
schijnlijk is het archief gewoon
bij het vuilnis gezet. Doodzon
de!"
Van Gessel heeft geprobeerd zo
veel mogelijk terug te vinden
door contact te leggen met
t sen<
Jan Schiet was een van de eerste fotografen die de humor in
reclamefotografie legde. Publiciteitsfoto
vrienden, bekenden en op
drachtgevers van destijds. Ook
bleek het Prentenkabinet in Lei
den zestig originele foto's van
Jan Schiet in bezit te hebben.
Na het verschijnen van het foto
boek wijdde een Amsterdamse
galerie een kleine expositie aan
het werk van Jan Schiet. Voor
Jurgen van Gessel is de zondag
geopende tentoonstelling een
logisch vervolg. „Het is wel bizar
dat de expositie wordt gehou
den bij de plek waar mijn groot
vader is verdronken. Ik heb aan
mijn moeder, mijn oom en mijn
tante gevraagd of zij er moeite
mee hebben. Dat is niet het ge
val. Ze vinden het juist belang
rijk dat de naam van hun vader
weer genoemd wordt. Alleen
mijn moeder wilde zondag niet
naar de opening komen. FDAW
destijds uit het water gerPsv«
wil nooit meer terug na«>8fA
plek."
Volgens Van Gessel is zijn
vader een van de eerstei"\°®
weest die de humor in recr^r.J?'
fotografie legde. Als vooiM1)"6
noemt hij de foto voor defj* "Ul
kant van een waterbestencF^-
plex aanrechtblad. Op dre do
doet een huisvrouw vrolP"1 d
chend de afwas, terwijl heip^P
rechtblad in het water drijffrain<
loet ei
[gebt
Fototentoonstelling Jan Sfs
t/m 28 april, wateirjf1
Noordhoek 3 (ma-za), f.jlen
menschuur Noordkade lPer E
en etalages in het centru#en
Roelofarendsveen.
letje I
