De ene Romein is de andere niet
Ter Aar: camping bij
zwembad Aarweide
RIJN VEENSTREEK
Bejaarden terug in Hof van Alfen
Nieuwe Wetering mist broodbus
ethouder Jacobswoude kandidaat voor Gouden Eikel
Nieuwbouw op voormalige NAF-terrein
uit de Leidsch DagbladAIU HHÜYIÜX
ANNO 1902
Woensdag 2 April
LEIDEN - In November 1901 werd een groot aantal
Leidenaars verrast met de ontvangst van een circu
laire, uitgaande van Burg. en Weths., waarin de
vraag besproken werd of hier ter stede wel voldoende
voorzien wordt in de opleiding van jongelieden, die
na het verlaten van de school op 14- a 17-jarigen
leeftijd een plaats zoeken op een kantoor, een bu
reau, een fabriek of in een winkel, die later koopman
of winkelier worden, zonder daarom, zooals de groot
handelaars en fabrikanten een verder voortgezet on
derwijs in technische of mercantieele vakken te be
hoeven.
Naast de groep die aan de Hoogere Burgerschool
voor Jongens wordt voorbereid, staat een groep van
jongelieden, handelsbedienden, klerken, winkeliers,
ambtenaren enz. die noch in de drie laagste klassen
der Hoogere Burgerschool, noch in de drie hoogste
der 2de-klas-scholen het speciaal door hen benood-
igde onderwijs ontvangen. Dat is een leemte, mee-
nen Burg. en Weths., en we stemmen het hun toe.
ANNO 1977
Zaterdag 2 april
NOORDWIJK - Met het overhandigen van een ets
van het oude gebouw, anno 1899, is het totaal ver
bouwde hotel Noordzee aan de Koningin Wilhelmi-
naboulevard heropend. Van het oude gebouw is fei
telijk alleen de koepel, daterend uit 1913, blijven
staan. Zeven maanden heeft het hotel een grondige
verbouwing ondergaan waarbij twee verdiepingen
boven de bestaande werden gebouwd. Behalve ne
gentig hotelkamers heeft de nieuwe eigenaar, de
heer W. Brouwer, binnenkort de beschikking over
een zwembad, solarium, sauna (die 30 juni klaar
zullen zijn), een conferentiezaal voor 120 personen
(gereed 30 september) en appartementen die vol-
gend jaar opgeleverd zullen worden. Verder een pen
sion-, a la carte-, steakhouse en snackrestaurant. In
planning voor volgend jaar zijn nog een garage, twee
exploitatieruimtes voor winkels of dancing-disco
theek en een thalasso-therapeutisch instituut,
In februari 1975 werd hotel Noordzee, dat eigen
dom was van de Noordwijkse familie Van Beelen,
door het echtpaar Brouwer gekocht voor een even
groot bedrag (bijna drie miljoen) als nodig was voor
de verbouwing, die werd gerealiseerd door architect
Korbee en aannemer Van Duyn. Burgemeester Bon-
nike noemde de verbouwing "een prestatie. Brouwer
heeft wel aangepakt, en zijn plannen pasten precies
bij ons idee over de badplaatsvernieuwing zo zei
een opgewekte burgemeester Bonnike. "Waar je ziet
hoe het wel goed kan gaan". De burgemeester was
het niet eens met de mensen die menen dat Noord-
wijk het schilderachtige verliest door grote hotels en
appartementen. "Want het was allemaal wat minder
schilderachtig aan het worden", zo verklaarde de
burgemeester.
Na de opening memoreerde oud-eigenaar H. van
Beelen hoe de eerste steen, die nu nog in de nieuwe
muur van Noordzee prijkt, werd gelegd en dat alleen
Huis ter Duin ouder was. Van Beelen was blij dat de
familie Brouwer het hotel over had willen nemen
omdat in zijn familie geen opvolger was.
cord drukte
pretparken
ien aan den rijn - Het
ongekend druk tijdens
laasdagen bij vogelpark
auna en archeologisch
napark Archeon in Al-
n aan den Rijn. Avifau-
leleefde de drukste
sdagen sinds twintig
Het goede weer en de
passingen in het park
de uitbreiding van het
juïngebied en de komst
de nieuwe kas Lori Lan-
waren hier oorzaak
Opvallend was ook de
oop van honderden
nnementen tijdens de
>dagen. Bij Archeon
»de de drukte voor een
lubbeling van het aantal
oekers. Directeur Veld-
p ja had vanmorgen nog
cijfers ter beschikking,
ar verwacht wel dat het
""oekersaantal een nieuw
)rd gaat opleveren.
ten Borsato
tin de Veen
d lofarendsveen - leder-
dacht dat Marco Borsa-
ou komen, maar hij
im niet. Medewerkers en
veertig toeschouwers
iden gisteren in de 1-
ilgrap van R. Klok, ma-
jnmanager van muziek-
k RiguSound op De Las-
n Roelofarendsveen.
gelopen vrijdag was de R
groep Romeo al langs
-eest", zegt Klok. „Het
daarom niet vreemd
Borsato ook kwam. De
|H week vroeg iedereen
af of het nou een grap
—zijn of niet."
geloof in een grap ver-
:en toen twee beveili-
jsmedewerkers aanwe-
waren. Maar toen de
wezigen onder het nut-
n van een kop koffie
a muziekinstallaties za-
was de grap ontdekt,
iereen was zich bewust
de mogelijkheid op een
zegt Klok. „Ze waren
rom niet kwaad. Maar
ieloofden me wel terug
akken."
door Janneke Dijke
nieuwe wetering - Het is alweer
twee maanden geleden dat de
broodbus van bakker Out ver
trok uit Nieuwe Wetering. Maar
een groep bewoners van de
Voorweg baalt er nog steeds
van. „Al die jaren heeft hij goed
van ons gegeten, en nu laat hij
ons zomaar in de steek", mop
peren Bert de Haan, Gerard
Hoogenboom, Cees Spring in 't
Veld en Gre Struive in de woon
kamer van Aad Looy.
Eind januari fuseerde Bakkerij
Out uit Roelofarendsveen en
Hillegom met Meesterbakker
Van Maanen uit Katwijk en
Voorburg. Het nieuwe bedrijf,
met de naam Van Maanen, be
sloot uitsluitend brood te bak
ken voor de eigen winkels. Voor
nevenactiviteiten zoals brood
bussen was geen plaats meer.
Voor de goedlopende wijk in
Oud Ade en Rijpwetering vond
bakker Out een opvolger. Maai
de animo in Nieuwe Wetering
was de voorgaande jaren al flink
minder geworden. Mensen in
kleine kernen zijn er volgens Jan
Out vaak zelf de oorzaak van dat
zich geen winkeliers meer mel
den. „Ze willen in hun eigen
dorp niet een dubbeltje extra
betalen, dus ze gaan elders
boodschappen doen."
Daar zijn de bewoners van de
Voorweg het niet mee eens. Ze
vinden dat een winkelier een
bepaalde verantwoordelijkheid
heeft voor zijn klanten. „Het
heeft te maken met het omgaan
met belangen, en het gemak
waarmee ze de klant aan de
kant zetten", zegt De Haan. „Hij
heeft geen enkele enquête ge
houden. Als we een brief had
den gekregen met excuses en
argumenten waarom hij ermee
moest stoppen, dan zouden we
er anders tegenaan kijken. Nu
lag er een smal strookje in de
bus: 'volgende week kom ik niet
meer'." „Ja, en je kreeg een
boekje met kortingsbonnen",
schampert Looy. De Haan: „Een
heel dorp wordt zomaar van het
commerciële kaartje geveegd. Je
krijgt een kortingsboekje voor
het bloeden."
Dat bij de winkelwagen van
Springer Van der Poel, die
over de Achterweg rijdt, ook
brood te koop is, maakt weinig
goed voor de trouwe Out-klan-
ten. Deze grote wagen kan niet
op de smalle Voorweg komen,
waardoor ze hem soms mislo
pen. Inmiddels zijn ze er alle
maal achter dat ook Van der
Poel het brood best wil achterla
ten in de bijkeuken als ze het
vragen. Maar ze zijn bang dat
ook hij verdwijnt. En waar moe
ten de mensen die slecht ter
been zijn dan heen? Daarom
hoopt Looy dat hun verhaal in
de krant iemand op ideeën
brengt. „Misschien denkt een
bijdehante bakker wel: 'hé, daar
zitten een paar mensen zonder
brood'."
Out acht die kans klein. „In Hil
legom zijn we twintig jaar gele
den al met de broodwijken ge
stopt. Wijkverkoop is veel te ar
beidsintensief en kostbaar. Het
is de ontwikkeling anno 2002:
het zakenleven wordt steeds
harder. Wij moeten de zaken
bedrijfseconomisch bekijken,
niet vanuit de sociale koker. Zo
bezien is onze bakker nog heel
lang service blijven bieden toen
de andere winkeliers al waren
afgehaakt."
ade - In de nadagen van zijn wet-
erschap is Jaap Haasbroek genomi-
l voor een ludieke prijs. Het televisie-
amma Ook Dat Nog van de KRO stelde
zondag kandidaat voor de Gouden Ei-
en onderscheiding voor iemand die in
;en van de redactie heeft gefaald. Haas-
moest op televisie uitleggen waarom
imeente Jacobswoude woonbootbezit-
iric Bosch niet aan een vergunning
helpt. De wethouder legde uit dat die zaak al
jaren ingewikkeld ligt. Bosch verwijt de ge
meente dat zij hem een ligplaats toewees
zonder vergunning. Daardoor kan hij zijn
weggesleepte woonboot, die in depot in
Waddinxveen ligt, nog steeds niet terugha
len. Haasbroek verbruide het voor de redac
tie van Ook Dat Nog, toen hij aan het slot
van de uitzending meedeelde dat hij met
zijn kleinkinderen ging fietsen. Ook Dat Nog
en Bosch hadden liever gezien dat de wet
houder die op 11 april aftreedt, het pro
bleem helpt oplossen. Bosch, die vanmor
gen onbereikbaar was voor commentaar,
overweegt naar de rechter te stappen. Haas
broek voelt daar niets voor. De kritiek trekt
hij zich niet aan.Aan het slot van mijn wet
houderschap ben ik twee keer onderschei
den: één keer door de koningin en nu als
kandidaat voor de Gouden Eikel."
alphen aan den rijn - De werkzaamheden op het voormalige terrein
van de Nederlandse Asfalt Fabriek (NAF) in Alphen aan den Rijn zijn in
volle gang. Het nieuwbouwcomplex aan Vredebest van tien apparte
menten staat in de steigers. Projectontwikkelaar Amstelland Ontwik
keling hoopt de woningen in augustus te kunnen opleveren. De zes
woningen aan de Oude Rijn die rechts naast het hoogbouwcomplex
komen, moeten voor de bouwvak eind juli klaar zijn. De bouw van
twintig eengezinswoningen achter het appartementencomplex aan
de Prins Hendrikstraat maakt ook deel uit van het project. Deze wo
ningen zijn niet voor augustus gereed. In mei werd met de bouw be
gonnen. Tussen molen De Eendracht (links) en het hoogbouwcomplex
ligt het terrein van de voormalige motorenfabriek De Industrie. De
nieuwbouwwoningen op dit terrein zijn in de zomer van 2001 in ge-
bruikgenomen. Foto-, Wim Dijkman
Bewoners Alphense serviceflat vrolijk na 'nachtelijk avontuur'
alphen aan den rijn - Bijna alle
bewoners van de serviceflat Hof
van Alfen zijn na de brand van
vrijdag weer terug op hun ka
mers. Alleen de vrouw die ge
wond raakte, kan haar uitge
brande woning nog niet betrek
ken. Zij maakt het volgens direc
teur Paats van de zorginstelling
Stichting Zorgkompas inmiddels
weer goed, maar de zwartgebla
kerde kamer is nog enkele we
ken onbruikbaar.
Negen andere bewoners van de
serviceflat, die grenst aan ver
zorgingstehuis Sint Joseph, heb
ben hun eigen bed slechts één
nacht moeten missen. Door de
rook uit de kamer waar de
brand ontstond was het in de
nacht van vrijdag op zaterdag
onmogelijk om er te slapen. De
brandweer luchtte de vertrekken
zaterdag en verspreidde er een
aangename geur. Vervolgens
deelde Paats de vijf bewoners
die in het verzorgingstehuis
Rijnzate hadden gelogeerd en
de drie uit het voormalige Rijn
oord Ziekenhuis mee dat zij
naar de Hof van Alfen konden
terugkeren. Nummer negen
bracht de nacht door in een lo
geerbed van Sint Joseph. Alle
geëvacueerde bewoners hadden
volgens Paats goed geslapen.
„Zij waren zaterdag aan het ont
bijt zelfs vrolijk. De bewoners,
gemiddeld toch een jaar of tach
tig, hadden het gevoel dat zij
een avontuur hadden beleefd."
Vrijdagavond laat was het vol
gens de directeur moeilijker om
alle mensen in het gareel te krij
gen. Na een klop op de deur en
de melding 'brand' wilde niet ie
dereen mee naar buiten. „Eén
bewoonster stond erop dat zij
nog even haar kamer mocht
zien", zegt Paats. „Dat hebben
we onder begeleiding van am
bulancepersoneel uiteindelijk
maar toegestaan." Ook de ver
zorgster die het slachtoffer on
der de douche aantrof, beleefde
volgens Paats moeilijke momen
ten. „Vooral toen zij de dikke
rook in de kamer van het slacht
offer zag, schrok zij."
De brand ontstond door een de
fect aan de elektrische deken.
Die lag volgens Paats onder het
matras, waardoor het snoer in
een bolletje gedraaid was. Toen
het matras had vlam gevat, ver
spreidde het vuur zich snel en
sprongen de ruiten. Paats
noemt het slim van de bewoon
ster, dat zij naar de douche
ruimte vluchtte. Door de rook
had zij ademhalingsmoeilijkhe
den. „Het is even kritiek ge
weest, maar nu knapt de vrouw
weer op. Als zij terugkomt uit
het ziekenhuis, krijgt zij tijdelijk
een logeeradres."
Over de schade van de brand lo
pen de meningen uiteen.
Brandweercommandant Zuidijk
bracht zijn ruwe schatting van
100.000 euro terug tot 20.000
euro. Paats voorziet een schade
post van ten minste 50.000 euro.
Dan telt de directeur nog niet
eens 'het logistieke verhaal'
mee. En de extra moeite, die zijn
personeel het afgelopen week
einde moest doen. „Zo moesten
wij na de logeerpartij in Rijn
oord gauw het beddengoed ver
schonen voor de patiënten voor
wie de bedden bestemd zijn."
Leidse vereniging maakt wereld van de Romeinen tot in de details na
LEIDEN - Een ouderwets
sfeertje, gisteravond in
het doorgaans zo pro
gressieve Leids Vrije Tijds
Centrum. 'Muziek uit
Duizenden' werd daar
uitgevoerd door de ama-
teuroperettevereniging
'De Troubadours' uit
Oegstgeest. Foto: Archief
Leidsch Dagblad
Foto's in de/o rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2.50 (voor een exemplaar van 13
bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 l.n.v. Dagbladuitgeverij bamiate h.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem,
onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het
Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Tim Brouwer de Koning
in aan den rijn - De ene
:in is de andere niet. In Ar-
i, het archeologische the-
irk in Alphen aan den Rijn,
tijdens het paasweekeinde
ie antiek uitgedoste groe-
p verschillende manieren
jaar terug in de tijd. Tussen
DePen die de geschiedenis
j kjjherleven, vertegenwoordigt
ldse vereniging Gemina Pro-
Is enige Nederland. Haar
jrachten moeten het vooral
en van de details. Zelfs de
nieren van de Romeinse
isen voldoen precies aan de
uit de Oudheid.
het verschil met veel an-
oepen die in de huid van
imeinen uit het jaar nul
zegt Gemina-woord-
ler Maarten Dolmans. De
ige Leiderdorper, in het
ijks leven archeoloog bij de
:nte Leiden, kent zijn klas-
Zijn vereniging schept er
Ier in om te zorgen dat alles
wapens, kleding, spelle-
toedsel. „Af en toe hebben
paakdagen'. Dan zitten wij
zijn allen te knutselen",
Dolmans. Vanwege zijn
hij een cursus tot
d. „Wij maken bijna al-
elf. Internationaal leveren
Ie beste kwaliteit. Het gaat
i>m de combinatie van ge
il onderzoek en gouden
les."
lans werd geboren met
linkerhanden. Zijn ouders
den hem van zijn zevende
jn achttiende jaar naar een
i lerman om hem wat han-
[v ïid bij te brengen. Nu merkt
it het loont. Het is de sport
illes wat zij weten van de
einen, uit de periode van 70
la na Christus, zo secuur
tlijk na te maken. „De
(nieren van de hamassen
Örbeeld kun je ook twee
20 groot maken, zoals groe-
iy vc
mid
door Tim Brouwer de Koning
ter aar - Zwembad Aarweide
kan nog jaren mee. Beheerder
Henk Cuperus wil het openlucht-
bad op de grens van Ter Aar en
Liemeer opknappen en uitbreiden
met een restaurant en een bezoe
kerscentrum. Dat schrijft hij in
een plan dat hij bij beide ge
meenten indiende. Cuperus re
kent erop dat het verouderde
zwembad ook zonder grote aan
passingen op 11 mei opengaat.
Cuperus is de belangrijkste ge
gadigde om het zwembad van
de gemeenten over te nemen.
„Maar ik hanteer mijn eigen
agenda", zegt Cuperus, die
vindt dat met name Ter Aar te
veel haast maakt met zijn priva
tiseringsplannen. „Ik kan niet
alles alleen. Kleinschalige hore
ca, zoals een pannenkoeken
boerderij, en een VW-achtig be
zoekerscentrum passen wel in
mijn plannen. Maar aan een
camping buiten het zwembad
terrein begin ik niet."
Volgens wethouder Jonker van
Ter Aar hoeft de beheerder dat
ook niet. „Voor zo'n camping
met 450 plaatsen gaan wij op
zoek naai' een andere financier",
zegt hij. „Cuperus moet wel een
plan inleveren dat de gemeen
ten perspectief biedt. Nu beta
len wij veel geld voor het zwem
bad, dat bovendien dringend
aan onderhoud toe is. Er is wat
ons betreft haast bij, want wij
hebben beloofd de gemeente
raad deze maand in te lichten."
Jonker denkt dat het zwembad
ook dit jaar opengaat, tenzij de
besprekingen met de beheerder
op niets uitlopen. Begin volgend
jaar hoopt de wethouder dat er
een groter plan af is dat past in
het streekplan van de provincie.
De ideeën daarvoor gaan uit
naar een camping, een doolhof,
een jachthaven en ijsbaan. „Het
is de vraag wat mag van de pro
vincie. Zij staat in elk geval geen
vakantiehuisjes toe in Zuid-Hol
land. Maar een camping met
450 plaatsen is misschien wel
mogelijk."
student willen een steeds volle
diger beeld van een Romeins le
gioen met alles erop en eraan la
ten zien aan geïnteresseerden in
West-Europa. Dolmans begon
ooit als Romeinse militair van
het tiende legioen Gemina,
maar beeldt nu bij voorkeur an
tieke ambachten uit. „Wij willen
anderen laten zien wat wij in
huis hebben. Daarnaast zit sol
daatje spelen er bij iedere man
toch een beetje in."
Het vernederlandste Romeinse
legioen telt niet alleen soldaten,
maar ook vrouwen en kinderen.
Mascha Dolmans is de vrouw
van de oprichter, en als kunst
historica bijna net zo bevlogen
als spraakwaterval Maarten.
Hun dochter Anne-Maartje van
bijna één geniet als kleinste na-
maak-Romein van de show. Ge
huld in een wollen rok en een
wollen tunica past zij volmaakt
tussen de Romeinse soldaten en
burgers in het kampement. Zelfs
aan de roffelende trommels van
de naburige collega's van Om
nia is zij inmiddels gewend.
Maar als één van Gemina-Ro
meinen Latijnse kreten door een
hoom schalt, zet zij een keel op.
„Hou even op met blazen,
Hans", zegt vader Dolmans
streng. „Er zijn ook kinderen
bij."
De Leiderdorper"geeft toe dat hij
vijftien jaar geleden, bij de op
richting van de vereniging, niet
moeilijk deed over een
schreeuw meer of minder.
„Sinds ik vader ben moet ik wat
meer schipperen. Wij zijn ook
selectief met optredens, want
wij kunnen niet voldoen aan alle
aanvragen. Toch zou ik dit soort
optredens niet willen missen.
Het gaat bij ons niet om het
geld, want dat stoppen we alle-
pen in de Verenigde Staten wel
doen. Ik vind dat geen gezicht.
Datzelfde geldt voor de eerste
wapenrusting die ik maakte. Die
zou ik nu niet meer durven dra
gen, maar destijds was dat het
pronkstuk van onze vereniging."
Wel kent ook de degelijkheid
van Gemina grenzen. Zo ver
kiest Dolmans tijdens het knut
selen soms moderne materia
len. „Ik gebruik wel eens twee
componentenlijm. Dat is toege
staan zolang je het maar niet
kunt zien. Ook de verf op de
schilden is zo goed als nieuw.
We hebben wel geverfd op an
tieke wijze, maar dan verscho
ten de schilden van kleur."
En dat is niet de bedoeling van
de vereniging, die zo'n twintig
leden van diverse pluimage telt.
Want de archeoloog, de deur
waarder, de leraar, de ambte
naar van de sociale dienst en de
Jonge bezoe
kers zijn ook
eventjes Ro
meinse solda
ten tijdens een
paasoptreden
van de vereni
ging Gemina
Project.
Foto: Mark La-
mers
maal in nieuwe materialen,
maar om de presentatie van wat
wij weten."
En na zo'n weekend Archeon of
Prehistorieland in Eindhoven of
in landen waar de geschiedenis
nog veel meer leeft, is het net of
Dolmans terugkomt van vakan
tie. „Ik ben er even helemaal uit.
Weg van de luxe van alledag, die
ik best even kan missen. Toch
ben ik blij dat ik nu leef en niet
in de Romeinse tijd. Ik heb nog
al een sterke bril nodig - ik draag
hier lenzen omdat een bril niet
bij de Oudheid past - en weet
zeker dat ik in die tijd niet oud
zou zijn geworden. En dan die
uitrusting van soms tientallen
kilo's. Zeker aan het begin van
het seizoen ben ik na ieder op
treden gebroken. Na een hele
dag met zo'n helm op mijn
hoofd heb ik de rest van de
week spierpijn."