Euro wordt uitgegeven als gulden ECONOMIE Samen hokken betekent samen dokken Jonge honden in IT ontdekken de bond jLN zoekt puten in tplanner Nieuwe munt geen 'echt geld' Kever als etalage Boodschappen doen via internet wordt populair Wet Verbetering Poortwachter AO Kamers an Koophandel swiJK - De 2400 medewer- rs van de Kamers van Koop- ndel krijgen bijna vijf procent eer loon. Dat is afgesproken een nieuwe CAO die achttien landen geldt. De salarissen jgen per 1 januari 2002 met 1 procent en per 1 januari 03 met 1,25 procent. Daar- ast zal er een vaste einde - irsuitkering komen van 0,6 ocent. De leden van de bon- n moeten nog instemmen ït het akkoord. alifornië wil lukken Enron n francisco - De failliete ergiegigant Enron moet bin- n drie weken documenten n de autoriteiten in de Ameri- anse staat Californië over- Indigen. Een rechter in San incisco heeft dat gisteren be- ald. Californië onderzoekt of iron vorig jaar tijdens een prgiecrisis in de staat gepro- erd heeft brandstofprijzen te invloeden om er beter van te irden. Enron heeft drie we ll om de opgevraagde stuk- n af te geven. liegtuigbouwer i acute geldnood inchen - Door het mislukken p overnamegesprekken met t Amerikaanse Boeing, dreigt Duits-Amerikaanse vlieg- Igbouwer Fairchild Dornier [gende week in acute geld- od te komen. Dat meldt de jitse krant Siiddeutsche Zeit- g. Fairchild Dornier wilde en commentaar geven op de pnciële situatie en liet alleen iten nog steeds op zoek te (i naar een strategische part- 1. Het bedrijf kan de hoge hvikkelingskosten van de vo- e week gepresenteerde Fair- lld Dornier 728 met zeventig plaatsen niet meer dragen, orts vielen inkomsten weg idat maatschappijen na 11 Itember orders uitstelden en bus minder onderdelen bij irchild Dornier bestelde. asunie komt iet dagcontract i haag - De Gasunie biedt t ingang van 1 april dagcon- :ten aan voor transport naar tallaties voor de opslag van De onderneming is dit ireengekomen met de Dienst doering en toezicht Energie Ie). Het is een stap om de imarkt verder vrij te maken. I dusver bood de Gasunie al- n transportcontracten aan »r een maand of een jaar. :der was al met de Gasunie psproken dat de onderne- ng vanaf 1 oktober op grote laai dagcontracten zal aan- jden. Hierdoor kunnen han- ,pren beter inspelen op de jag naar gas. indam/gpd - Vervoersorgani- Transport en Logistiek Ne land (TLN) gaat onderzoeken ir fouten in de software voor plannen van ritten in het Iderenvervoer zitten. Het on- zoek volgt op een actie van V Bondgenoten bij vijf distri- lecentra van Albert Heijn. het distributiecentrum van ert Heijn in Zaandam kwam ermorgen een 'paashaas' is om vragenlijsten uit te de- 1 Volgens de bond zijn de jpputerprogramma's die wor- 'i gebruikt om de bevoorra de van winkels goed te laten lopen de oorzaak zijn van je werkdruk en lange werk- -jen. Er zou op sommige rou- worden uitgegaan van een 'hiddelde snelheid van 86 km 3uur op snelwegen. ^I-woordvoerder Jur Bulthuis ieert met verbazing op de jek. ,,We gaan natuurlijk niet ^zetten tot snelheidsovertre- gen. Als je op de snelweg een vrachtwagen tachtig j uur gemiddeld wilt rijden, set je flink doorrijden en de li- 4t negeren. Het kan zijn dat ten fout in ons programma ~t)at gaan we onderzoeken." JUbert Heijn bestond gisteren |(j enig begrip voor de actie de vakbond. De woordvoer- t „Het ging om een ludieke 3e, ik heb nog niet gehoord 4er vertraging in de bevoorra- g van de winkels is opgelo- -L We delen de bezorgdheid Her bij de chauffeurs leeft. zijn we een beetje verbaasd eer een actie bij ons is gehou- H Wij zijn in gesprek met de tiden over werkdruk en rijtij- L Bovendien hebben we in 9 brief aan TLN al vraagte- gezet bij de snelheid die "helijk moet worden gereden. B vervoer besteden we uit. ^r de vervoerders die voor rijden, wijzen we er wel op ^zij de regels naleven en zich "'aan de wet houden." zaterdag 3O MAART 2002 kuala lumpur - De economie van Maleisië heeft een opkikker nodig. De overheid heeft de midden stand daarom aangespoord er alles aan te doen om de bevolking meer te laten consumeren. Een cratie- ve brillenverkoper in Kuala Lumpur heeft daar ge volg aangegeven door een oude Volkswagen kever om te bouwen tot toonbank annex etalage. Of hij daardoor meer (zonne)brillen verkoopt, is niet dui delijk, aandacht trekt zijn actie wel. Foto: AP/Andy Wong door Carel Grol den haag - De een geeft onbe doeld veel fooi, de ander is na twee weken door de studiefinan ciering heen. Drie maanden na de introductie van de nieuwe munt, geven veel Nederlanders euro's uit alsof het guldens zijn. „Het lijkt heel goedkoop als een truitje 35 euro kost, maar ondertussen is dat toch bijna tachtig gulden." „Het is absoluut waar dat de eu ro makkelijk wordt uitgegeven. Maar als je daardoor in geld nood komt, ligt dat aan jezelf en niet aan je beurs", zegt coördi nator studentenvoorzieningen van de Wageningse Studenten organisatie, Marijke Wijers. In januari pinde ze nog gemakke lijk 20 euro als ze naar de kroeg ging („Dat is toch snel 45 gul den."). Inmiddels is ze bewus ter: „Tegenwoordig pin ik 10 eu ro. Daar probeer ik zo lang mo gelijk mee te doen." Henriëtte Prast is specialist op het gebied van geld en emotie. Ze signaleert de problemen van de omschakeling. „Geld heeft drie functies. Het is een reken eenheid, een betaalmiddel en een vermogensbewaarmiddel. De euro heeft formeel al die functies, maar voor veel mensen is de gulden nog steeds de re keneenheid. Consumenten be schouwen de euro nog niet echt als geld, net zoals we op vakan tie buitenlands geld ook niet echt vinden en er daardoor makkelijker mee omgaan. We ronden de euro eerder af op twee gulden dan op 2,20 gulden als dat ons goed uitkomt. Als de consument iets graag wil kopen, houdt hij zichzelf voor de gek door bij de koersomrekening de prijs naar beneden af te rón den." Betalen in euro's en denken in den haag/gpd - Steeds meer consumenten kiezen voor ge mak en laten hun boodschap pen via internet thuisbezorgen. Met name tweeverdieners met kinderen hebben geen zin meer om hun spaarzame tijd in de su permarkt door te brengen. Al- bert, de bezorgservice van Ahold, telt enkele honderden nieuwe klanten per dag en voor ziet in de aanloop naar de paas dagen een omzetstijging van zo'n zestig procent. Concurrent MaxFoodmarket heeft de omzet in een jaar tijd al twee keer zien verdubbelen. „Wij zijn gestopt met reclame activiteiten, want alleen al door het aantal nieuwe klanten via mond-tot-mond reclame drei gen wij nu het werk niet aan te kunnen", zegt algemeen direc teur Dick Groot. Hij begon zijn intemetsupermarkt ruim een jaar geleden met zo'n honderd werknemers. „Nu werken hier ruim driehonderd mensen. We hebben op dit moment zelfs moeite om nieuw personeel op tijd in te werken. In 2003 ver wachten wij al winst te maken." Het thuisbezorgen van bood schappen leek tot een jaar gele den een markt met weinig toe komstperspectief. Met de start Met een elektronisch boodschappenlijstje verzamelt een mederwer- ker van een internetwinkel de bestelde boodschappen voor de klant. Foto: GPD/Roland de Bruin van MaxFoodmarket en een doorstart van Ahold met Albert eind vorig jaar, lijkt de thuisbe zorging opgeleefd. „De laatste twee jaar is het aantal internet gebruikers razendsnel gegroeid en inmiddels zijn die mensen ook vertrouwd met het medi um", zegt Groot. „Het is niet meer eng om via internet bood schappen te doen. Dat is een belangrijke verklaring voor de snelle groei." De meest verkochte producten van MaxFoodmarket zijn delica tessen en luxe-artikelen. Het lijkt wat te zeggen over de klan ten. „Dat zijn inderdaad vooral hoger opgeleide tweeverdieners die hechten aan vrije tijd", zegt Groot. Dat ze daar extra voor moeten betalen, bestrijdt hij. „Wij hebben geen bezorgkosten en onze prijzen liggen gelijk met een gemiddelde supermarkt. Wij kunnen scherp concurreren omdat onze kosten laag zijn. We hebben drie distributiecentra op relatief goedkope grond en veel minder personeel dan een su permarkt." Klanten van Albert betalen wel bezorgkosten, maar bieden daarvoor ook een ruimere keus. „Wij hebben zeventien jaar ge- experimenteerd met thuisbezor gen, maar denken nu met Albert de goede formule gevonden te hebben", zegt commercieel ma nager Floris de Gelder van Al- bert. „Naast het uitgebreide as sortiment van Albert Heijn bie den wij ook de artikelen van de andere Ahold-dochters Etos, Gall Gall, De Tuinen en DeliXL aan. Klanten blijken nu ook inderdaad artikelen van de diverse ketens in één keer bij ons te bestellen." Met name het assortiment van DeliXL, een groothandel voor het midden- en kleinbedrijf, heeft veel ondernemingen aan Albert gebonden. „Het is voor die bedrijven kennelijk goedko per bij ons inkopen te doen, dan dat ze een dagdeel een werkne mer kwijt zijn die boodschap pen moet doen", zegt De Gel der. Beide bezorgdiensten ope reren voorlopig nog alleen in de Randstad, maar sluiten zeker niet uit dat zij op termijn ook in andere stedelijke gebieden actief worden. Groeiende omzet internetwinkels De consument heeft vorig jaar de helft meer bood schappen gedaan via inter net. Er kwamen meer kopers en per koop werd er meer be steed. Volgens het Hoofdbe drijfschap Detailhandel be droegen de bestedingen in 2001 rond de 320 miljoen eu ro. Dat is met 0,4 procent nog maar een fractie van de de tailhandelsbestedingen. Con sumenten deden hun aanko pen voor 87 procent bij Ne derlandse internetwinkels. Die winnen terrein op de Amerikaanse concurrenten. Niet alleen consumenten elektronica schoof over de virtuele toonbank, producten voor huis en tuin worden va ker elektronisch verhandeld. Vooral de levensmiddelen branche timmert flink aan de weg. De omzetten zijn nog gering. Bijna de helft van de onderzochte webwinkels had een omzet van minder dan een kwart miljoen euro. Tweederde van de verkopers verkoopt zijn producten niet alleen via internet, maar heeft ook 'echte' winkels of minstens een catalogus. Wie alleen woont, regelt z'n geld zaken zelf. Wie samenwoont, dient rekening te houden met zijn of haar partner en zal met name afspraken moeten maken over de verdeling van de kosten. Wie betaalt de boodschappen en wie de huur? Wat blijft er over voor kleding, hobby's of sigaret ten? Stellen die al jaren samen zijn, hebben vaak één pot van waaruit alles betaald wordt. Wie nog niet zo lang samenwoont, zal een goede verdeelsleutel moeten bedenken waar beide partners achter kunnen staan. De simpelste verdeling is alle in komsten in één pot te stoppen en daarvan alles te bekostigen. De inkomsten gaan in dat geval naar één gezamenlijke bankre kening en beide partners halen daar het geld vanaf dat ze nodig hebben. Deze manier werkt over het algemeen goed als partners al wat langer samen zijn en bei den het eens zijn over de manier waarop het geld wordt uitgege ven. Ook als er maar één inko men in het huishouden is, zal het geld op deze manier onder beide partners verdeeld worden. Als beide partners een eigen in komen hebben en hun financië le zelfstandigheid willen behou den, zijn er verschillende ver deelsleutels mogelijk. Om te be ginnen is het zinvol een onder scheid te maken tussen per soonlijke kosten en gezamenlij ke kosten. Sommige kosten maak je echt alleen voor jezelf, zoals kleding, lidmaatschappen van verenigingen, uitgaven aan hobby's. Dit zijn de persoonlijke EIGEN BEURS Brenda van Dam uitgaven. Die hoeven niet ver deeld te worden. De gezamenlijke uitgaven kun nen op drie verschillende ma nieren verdeeld worden: 1. Sim pelweg door twee te delen. Bei de partners betalen dan even veel. Deze manier werkt zolang de partner met het laagste inko men voldoende overhoudt voor zijn of haar persoonlijke uitga ven; 2. Verdeling naar verhou ding van het inkomen. Stel dat de ene partner drie vijfde van het gezamenlijk inkomen verdient en de andere partner tweevijfde. Dan kunnen de gezamenlijke uitgaven eveneens naar rato verdeeld worden, in tweevijfde (40 procent) en drierijfde (60 procent); 3. Partners kunnen er ook voor kiezen allebei evenveel over te houden voor hun per soonlijke uitgaven. Dan moet de volgende rekensom gemaakt worden. Beide inkomens wor den bij elkaar opgeteld. De ge zamenlijke kosten worden hier vanaf gehaald. Het bedrag dat overblijft wordt gedeeld door twee: dit is het bedrag dat elk voor de persoonlijke uitgaven te besteden heeft. Dit bedrag wordt vervolgens afgetroWcen van het inkomen van de partner die het minst verdient. Het re sultaat is het bedrag dat deze partner bijdraagt aan de geza menlijke uitgaven. De partner met het hoogste inkomen be taalt dan de rest van de geza menlijke uitgaven. Hoe de kosten verdeeld worden, is een individuele keuze. Be langrijk is dat er voor ieder vol doende geld overblijft voor de persoonlijke uitgaven. Meer informatie bij het Nibud: 'Op jezelfen je financiën' (voor jongeren die zelfstandig gaan wonen); 'Basisboek Bud getteren'; www.nibud.nl Vaker rood staan door komst euro guldens geldt zeker voor tennis- leraar Jean Pierre Iriks. „Laatst betaalde ik drie drankjes. Dat kostte 3,90 euro. Als ik vroeger 7,50 gulden moest afrekenen en ik met een tientje betaalde, gaf ik een gulden of anderhalve gul den fooi. Nu geef ik in zo'n geval vaak iets meer dan een euro.Je staat er niet bij stil, maar dat is wel een knaak." Iriks heeft nu meer geld bij zich. „Ik liep altijd met een geeltje op zak. Wanneer pinde ik nou zonder reden vijf tig gulden? Maar nu loop ik al tijd met twintig euro in mijn portemonnee, en soms nog wel meer." T. Dijkland uit Sassenheim is gepensioneerd system engineer. „Het is wat gechargeerd om te stellen dat de gulden de euro wordt, maar het gaat die kant wel uit." Vooral tijdens de dage lijkse boodschappen is hij on verschillig tegenover ogen schijnlijk kleine prijsverschillen. „Ik stap snel over een verschil van 50 eurocent heen. Maar dat is dus meer dan een gulden. Ik koop redelijk bewust, maar merk dat we de laatste tijd veel meer huishoudgeld nodig heb ben." De Utrechtse studente stedelijke architectuur Nicole Breukman had aanvankelijk veel moeite met de overgang van gulden naar euro. „Ik kon altijd rondko men van mijn studiefinancie ring, maar in januari zat ik na twee weken ineens zonder geld. Terwijl ik niet anders ben gaan leven." Om haar individuele be grotingstekort te verkleinen, ging ze meer werken. „Want ik pin nog steeds 20 euro. Als ik tien euro heb en op de universi teit een broodje en een kopje koffie koop, is het verdwenen. Ik geef euro's uit alsof het guldens zijn. Het geld vliegt de porte monnee uit." den haag/gpd - De komst van de euro heeft het rood staan van particulieren opgestuwd. Het totaalbedrag van particu liere schulden op betaalreke ningen was in januari 2002 even hoog als tijdens het hoog tepunt van 2001Voor de eer ste maand van een jaar is dat uitzonderlijk. In januari van dit jaar en in oktober van het afge lopen jaar was het bedrag dat alle particulieren gezamenlijk rood stonden 5,4 miljard euro. In vergelijking met een jaar eerder is dat een stijging van 121 miljoen euro. Postbank-woordvoerder Ynte- ma bevestigt het beeld van de stijgende kredieten. „Onze in druk is dat sinds de invoering van de euro meer mensen rood staan, en dat mensen ook dieper in de rode cijfers zitten. Waaraan dat ligt weten we niet. Het leven kan duurder ge worden zijn, maar misschien denken veel mensen nog in guldens." De Rabobank heeft geen extra behoefte aan krediet gesigna leerd. Woordvoerder Apers: „Wij hebben vorig jaar onze klanten actief aangespoord om het geld dat zij nog in huis hadden, op hun rekening te zetten. In het laatste kwartaal van vorig jaar merkten we dat. Ik denk dat veel mensen door vroegtijdig te storten een soort van buffer tegen de euro heb ben opgebouwd." den haag/gpd - De bomen le ken voor de 'jonge honden' in de informatietechnologie (IT) tot in de hemel te groeien: direct na de opleiding een goede baan, een dure auto en een vorstelijk salaris. Totdat de veelbelovende vooruitzichten omsloegen, wer den. Het gevolg: reorganisaties, ontslagen en bevriezing van sa larissen. IT-ers kwamen plots voor pro blemen te staan die ze nooit voor mogelijk hielden. „De werknemer in de IT-sector her ontdekt de bond nu als belan genbehartiger", zegt bestuurder Jan Paul Veenhuizen van FNV Bondgenoten. Veenhuizens col lega Paul Limmen van de CNV Dienstenbond stelt zelfs dat de vakbeweging aan het 'pionieren' is geslagen in de IJ-sector. Tot anderhalf jaar geleden kon het niet op in de IT. Werkne mers zagen hun salariseisen on middellijk ingewilligd. In de be drijfstak was weinig behoefte aan collectieve afspraken. Het besef dat het ook anders kon, dat de groei zou afnemen, was niet aanwezig. Niet bij de werk nemers, maar ook niet bij de werkgevers. CNV-bestuurder Limmen noemt de huidige toestand 'een malaise'. „Dat vergroot onze in vloed. Bij bedrijven waar wej in het geweer komen, stijgen de le dentallen van bonden soms met tientallen procenten." In de meeste bedrijfstakken loopt de organisatiegraad terug, maar in de IT-sector is er een groei van het aantal vakbondsleden. FN- Ver Veenhuizen constateert dat de organisatiegraad in de IT krij gen nu in de richting van het landelijk gemiddelde gaat. Limmen constateert dat nu an ders wordt aangekeken tegen de bond. ,Als we problemen heb ben, gaan we naar de vakbond, klinkt het nu vaker. Dat is het klassieke model van de vakbond als rechtsbeschermer. En dat werkt soms verbazingwekkend effectief." JURIDISCH BELICHT De noodzaak om de toestroom naar de WAO in te dammen is een vast item in alle verkiezings programma's. Op de valreep vóór de verkiezingen, per 1 april, treedt nog een wet in werking waarvan de verwachtingen hooggespannen zijn: de Wet Verbetering Poortwachter. In die wet zijn maatregelen opge nomen die zowel werkgever als werknemer gedu rende het eerste ziektejaar dwin gen tot een veel actievere hou ding ten aanzien van de reïntegra tie. Onmisbare derde in dit sce nario is de Arbo- dienst, op wiens accurate dienst verlening de werkgever moet vertrouwen. De Arbodienst moet zes weken na de eerste ziek tedag aan de werkgever haar oordeel over het ziektegeval pre senteren. Wanneer de Arbo dienst meent dat de werknemer waarschijnlijk langdurig ziek zal zijn, ontstaat voor de werkgever de verplichting voor de werkne mer een 'logboek' bij te houden. Wat precies de inhoud moet zijn van het logboek is (nog) ondui delijk. In ieder geval moet de werkgever alle gegevens, docu menten en correspondentie ver zamelen die betrekking hebben op het ziekteverzuim, alsmede het feitelijk aantal gewerkte uren en de actie die is ondernomen voor de terugkeer van de be trokkene. De werkgever, die geen logboek bijhoudt, kan wor den gestraft met een verlenging met maximaal een jaar van de verplichting om het loon tijdens zielrte door te betalen. Als er volgens de Arbodienst mogelijkheden zijn om te bevor deren dat de werknemer weer aan het werk gaat (met andere woorden: er is nog kans op reïn tegratie), dan moet de werkge ver gezamenlijk met de werkne mer een 'plan van aanpak' op stellen. In dit schriftelijkë stuk moeten de werkverwachtingen op langere termijn geschetst worden (bijvoorbeeld terugkeer naar de eigen werkplek of aan gepast werk) en de stappen waarmee men dit verwacht te bereiken. Als de werkgever zo'n plan niet opstelt leidt dat ook tot verlenging van zijn loon-door- betalingsverplichting. Wanneer de werknemer niet meewerkt zal hij allereerst zijn loonaanspraak BOOIJ in Haarlem kunnen verliezen. Ook verliest hij de ontslagbescherming die normaal gerelateerd is aan de eerste twee jaar van de ziekte. Dit betekent dat de ziekte de werkgever er in dat geval niet aan in de weg staat de arbeids overeenkomst op te zeggen (wel is nog steeds een ontslagvergun ning vereist). Als maatregel is verder de eis van het 'réinte- gratieplan' inge voerd. Aan het eind van het eer ste ziektejaar moeten werkge ver en werkne mer samen ver antwoording af leggen over het geen zij hebben ondernomen om reïntegratie mo gelijk te maken. Het oordeel van de Arbodienst op een verschillend aantal punten is een belangrijk onderdeel hier van. Dit verslag wordt door het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen, het oude USV) getoetst. Als het UWV van mening is dat de werkgever niet genoeg actie heeft ondernomen, kan zij eisen dat de werkgever nóg een jaar het loon uitbetaalt. Is zij van mening dat de werknemer zich niet genoeg heeft ingespannen, dan kan zij de WAO-uitkering (tijdelijk) weigeren. De werkne mer kan zonder reïntegratieplan geen WAO uitkering aanvragen, tenzij de werkgever in het geheel geen reïntegratieplan heeft op gesteld. Kernverplichtingüor de werk gever bij de reïntegratie is dat deze de werknemer passende andere arbeid aanbiedt als de betrokkene door ziekte zijn ei gen werk niet kan uitvoeren. Nieuw is dat de werkgever, wan neer hij binnen het eigen bedrijf geen passend ander werk heeft, moet bevorderen dat de werk nemer passende arbeid krijgt bij een andere werkgever. Dat kan echter alleen wanneer het UWV ermee instemt dat die arbeid passend is. De werknemer die het door het UWV als passend betitelde werk niet aanvaardt, loopt dezelfde risico's als bij het niet meewerken aan het plan van aanpak. De nieuwe regels betekenen voor werkgevers een extra admi nistratieve last. Voor verzeke ringsmaatschappijen bieden ze kansen om er met een passend product op in te haken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 7