Wadden-VWS: één gids, één infonummer
TOERISME
Went
keer is dit nu al?
dertigste, veertig-
weer die lichte op-
Het is allemaal zo door
dat gewarrel
du Nord, de rokerige
metro, het gesis van
een klap sluitende
het uiteindelijk weer
grond komen op de
rd Saint Michel. Maar Pa-
oujours Parijs, Parijs zal
rijs blijven. Sprankelend,
id, meeslepend, roman
koffers maar eens naar
l brengen. Het begint al
neren en zowel op de
n als in de winkels wor-
ichten ontstoken. Hier
zelfs olielampen. Sfeer,
se patisserie begint een
bus te toeteren. Ge-
w. 'Merde!' Een taxi-
ïr schopt heibel. Na-
schopt hij heibel. Taxi-
iirs in Parijs schoppen
ibel. Het hoort bij het
b1. Het spektakel van wat
e kleinste wereldstad ter
ou kunnen noemen.
na. Als je een klein
oorloopt, wandel je in
twee uur het hele cen-
or. Maar wie loopt er
3arijs? Hier past slechts
ichtig geslenter. Omdat
s de ingang van dat
;ke Place des Vosges wel
kunnen missen. Om-
ders het Musée d'Orsay
cunnen wandelen zon-
l'errukkelijke, in een ver
lekje hangende schilde-
%d van Cabourg' (René
Xavier Prinet) te hebben gezien.
Omdat je anders nooit meer die
smalle me Lanneau zou vinden,
waaraan 'Le Petit Prince' staat,
het restaurant waarin je van
avond per se weer eens wil eten.
'Alors, pffff, alors, alors', zegt de
madame bij het metrostation
Maubert, 'eh, la me Lanneau.
Mais oui, dat is hier meteen
rechtdoor en dan un, deux, trois
dat is de derde rechts, monsi
eur.' Tien minuten later zit je
achter een vooroorlogse uien
soep, zo dik dat je 'm met lepel
?n mes moet eten. En net als
vroeger zou je vervolgens eigen
lijk ook nog rognons de veau a la
moutarde willen bestellen, maar
je durft niet. Niertjes zijn ver
dacht. Tien jaar geleden ja, toen
je nog nooit van de gekke koei
enziekte had gehoord, dan was
er geen twijfel geweest. Nu wel.
Een visje dus maar? Er staat per-
che noir op het menu. Een soort
baars of zoiets. Ook lekker.
Maar niet zo lekker als de kip
met champignons die de vol
gende dag omstreeks het lunch-
uur wordt opgediend door Pier-
riette Renault. Om nog maar te
zwijgen over de appeltaart. En
de roomkaas, die ze speciaal
voor het bezoek bij een boertje
in Rennemoulin haalde. Pier-
riette - klein, grijs kortgeknipt
haar - is pottenbakster en heeft
zich opgegeven voor een pro
gramma dat in Amsterdam 'glu
ren bij de buren' heet en hier -
hoe droog - 'de Parijzenaar in
zijn omgeving'. Leek haar wel
gezellig, toeristen bij haar thuis
ontvangen. Een beetje babbelen
over het werk, een beetje drin
ken, een beetje eten. Je komt zo
wat nader tot elkaar. Nooit weg
op deze wereld. Hè? Niet dan?
Pierriette woont in Croissy-sur-
Seine. Een dorp in de grote stad.
Met de metro ben je er vanuit
het centrum in ongeveer drie
kwartier. Je zou er vanaf het sta
tion Chatou-Croissy naar toe
Madame Pierriette Renault met één van haar sculptures.
kunnen lopen via Chatou. Be
kend van het joyeuze, nog
steeds bestaande restaurant
'Foumaise', dat door impressio
nisten als Auguste Renoir zowel
Werd vereeuwigd ('Le Déjeuner
des Canotiers' is het beroemdste
voorbeeld) als veelvuldig gefre
quenteerd. Het is een wandeling
van nauwelijks een half uur.
Eerst in een grote bocht langs de
kalme, groene oever van de Sei
ne die hier nog de allure heeft
van het Parijs uit de 19e eeuw;
daarna rechtsaf Croissy in. Een
school, een kerk en een ge
meentehuis met vlag. De wereld
van Jacques Tati zo ongeveer.
'Tour de Fête', 'Monsieur Hulot'.
Ja, vertel Pierriette wat. Beter
kun je nauwelijks wonen. Ook
de gasten kijken er altijd weer
van op: de stilte van een platte
landsdorp gecombineerd met
de grandeur van een om de
hoek liggende metropool. Dat
vind je bijna nergens. Afgelopen
zomer nog stak ze hier om
twaalf uur 's nachts de sleutel in
het slot. Terwijl ze een half uur
tje eerder toch echt nog in het
'Café des Tèmpliers' aan de Rue
de Rivoli een wijntje zat te drip-
ken. 'Heeft u daar trouwens trek
in, in een wijntje? Of neemt u
eerst liever een kopje koffie. Dat
kunnen we dan in de tuin op
drinken. Het is al warm genoeg.'
En zo vliegt de dag voorbij. Pier
riette demonstreert haar kun
sten als pottenbakster als kok,
als galeriehoudster - haar sculp
ture moderne mag bepaald ge
zien worden - en uiteindelijk
ook als lerares. 'Draaien blijven,
draaien' joelt ze in het atelier
naar haar gast die de vette klei al
vlug alle kanten op ziet lubbe
ren, behalve de goede. Maar wat
maakt dat uit? Het is halftwee
als de Bretonse whisky op tafel
komt. En de daarbij verrassend
goed smakende nootjes. 'Ah
oui', zegt Pierriette ongevraagd
een tweede glas inschenkend, 'u
heeft gelijk natuurlijk. Eigenlijk
is die pottenbakkerij niet meer
dan een aanleiding. Ik vind het
leuk mensen te ontvangen en de
mensen vinden het leuk hier op
visite te zijn. Of klink ik nu wat
te hautain?'
Welnee. Pas de tout! Noem
maar een apartere manier om
een dag in Parijs door te bren
gen?
Rob van den Dobbelsteen
Op bezoek bij 'De kunstenaar
en zijn atelier' is in Parijs één
van de themareizen die worden
georganiseerd door Pierrick
Roynard, in Nederland verte
genwoordigd door reisorgani
satie Frantour in MaLarssen. Het
uitstapje dat duurt'van 10 tot 14
i ivuufr kan tot en met oktober- -
voor elke werkdag worden ge
boekt door groepjes van mini
maal twee (prijs per persoon
250 euro, inclusief metrokaart
je, lunch, drank en les) en
maximaal acht personen (prijs
per persoon 133 euro). Ook is
het mogelijk (alleen op dins
dag) te gaan koken en lunchen
bij een Parisienne die eerst sa
men met de deelnemers de in
grediënten op de markt gaat
kopen. Prijs bij twee personen
125 euro per persoon en bij zes
personen (maximum) 71 euro
per persoon. Voor beide trips is
enige kennis van de Franse of
Engelse taal noodzakelijk.
Via Frantour kan ook op elke
eerste donderdag van de
maand een wandeling (met Ne
derlandstalige gids) door het
Parijs van Edith Piaf worden ge
boekt. Daarbij wordt niet alleen
een bezoek gebracht aan haar
graf op Père Lachaise, maar ook
aan een privémuseum in de
wijk Belleville. Prijs: 25 euro per
persoon. Verder worden er
tochten georganiseerd met the
ma's als 'Mode en Parfum', de
'Marais op zondagochtend' (de
joodse wijk van Parijs) en 'Parijs
per fiets.'
Meer informatie:
Frantour, Postbus 1393,3600 BJ
Maarsscn. Telefoon 03 46 58 48 00.
in verscheidenheid, heet dat
Wat onze Waddeneilanden
dat ze allemaal zo mooi in een
D|e van west naar oost boven on-
i-Qielijke kust liggen en dat ze het
^)l voor een goed deel van toeris-
eten hebben. Aan de andere
-bben ze ook allemaal hun eigen
hun eigen karakter, en dat
eiland-VW's zo houden. De
?rking leidt al tot het uitgeven
I Wadden Reisgids (de editie
iet verschenen), in Duitsland
ïren de eilanden zich op Inter-
.nordseeinselnholland en
itteninseln-holland (in Neder-
ler www.waddeneilanden.nl en
-wadden.nlen omwille van
re bereikbaarheid willen de
-VW's nu ook graag één info-
ïummer.
s een wat tegenvallend Duits
de afgelopen maanden (MKZ-
1 september) ziet het komend
jer voor de waddeneilanden
rit. Veel Nederlanders willen
j; steeds dicht bij huis blijven en
i bezoek aan Texel, Terschel-
jeland, Vlieland en Schiermon-
;ennelijk een uitstekende optie.
fietspad
In de Wadden Reisgids staan uiteraard ook veel fietstochten beschreven. Vooral op
Texel - het grootste van de vijf eilanden - is het aanbod groot en kan er onder
meer langdurig langs de Waddenzee worden gefietst. Foto: Rob van den Dobbel
steen
En als je wilt kun je ze zelfs alle vijf in
één trip meepakken: de Wadden Reis
gids biedt het vijf eilanden-arrange-
Die Wadden Reisgids is trouwens kort
geleden ook op z'n effectiviteit onder
zocht door vijf derdejaarsstudenten
ment waarbij zelfs een vliegticket Ame- communicatie van de Hanzehoge-
land-Texel (of andersom) zit.
school in Groningen. Uit dat onderzoek
bleek dat tweederde van de wederver
kopers van de gids (reisbureaus,
ANWB's,VWS, Rabobanken) zeer te
vreden was over inhoud en lay-out van
die gids. Wel bleek er vraag te zijn naar
een ruimer aanbod aan arrangemen
ten: langere (vooral van mensen uit het
zuiden van een land, die toch al een
tijdje onderweg zijn om er te komen)
en goedkopere. Ook werd geopperd om
meer evenementen te organiseren, om
dat ook die een extra stimulans zijn om
naar de eilanden te komen.
Pieter Smit, directeur van de VW Ame
land en voorzitter van de overkoepe
lende Stichting Waddenfederatie, vindt
dat de VWs daar zeker aandacht aan
zullen moeten schenken. Maar ook nu
al lijkt 2002 dus in toeristisch opzicht
een positief jaar voor de Waddeneilan
den te worden. Het hoogseizoen loopt
ongetwijfeld vol, de verwachte groei
met vijf procent méér bezoekers zal dus
in voor- en naseizoen gerealiseerd
moeten worden.
Waar met name Texel ongetwijfeld een
graantje van mee zal pikken is de reeks
evenementen die rond het 400-jarig be
staan van de Verenigde Oostmdische
Compagnie, de VOC, georganiseerd
gaat worden. Want veel reizen van
VOC-schepen in onze Gouden Eeuw
begonnen niet in Hoorn, Enkhuizen of
Amsterdam, maar op de Rede van
Texel, onder de wal bij het haven
plaatsje Oudeschild. Omdat het ont
staan en de ontwikkeling van Oude
schild nauw verbonden is met de ge
schiedenis van de VOC wordt en pas
sant dit jaar ook het 400-jarig bestaan
van Oudeschild gevierd.
De festiviteiten, die al op 16 maart offi
cieel zijn begonnen, vinden hun hoog
tepunt op 17 juni omdat het dan op de
kop af 400 jaar geleden zal zijn dat de
eerste VOC-vloot vanaf de Rede van
Texel vertrok. Op die dag vindt er bij
Oudeschild een maritiem evenement
plaats waaraan vele Nederlandse tall-
ships alsmede de VOC-replica 'Duyf-
ken' deelnemen. Ook wordt er op i7
juni een demonstratie admiraalzeilen
gegeven en is er een spektaculair spie
gelgevecht. Op 19 juni vertrekken de
schepen weer.
Meer informatie over het VOC-programma op
Texel is te krijgen via telefoonummer 02 22 36
25 26, of via www.texel.net of http://voc.texel-
.net
REISBERICHTEN
Handsfree
Ook in Spanje is het gebruik in de auto van een losse mobiele te
lefoon niet meer toegestaan. Ook niet als er gebruik wordt ge
maakt van een oortelefoon of als men stilstaat op bijvoorbeeld
een vluchtstrook. Mobiel bellen mag alleen als er gebruik wordt
gemaakt van een handsfree set. Op overtreding van de maatre
gel, die op 21 januari is ingegaan, staat een boete die kan oplo
pen tot 301 euro. Eventueel kan ook het rijbewijs voor een perio
de van drie maanden worden ingetrokken.
Sauerland
Wie plannen heeft de komende maanden naar Sauerland te
gaan, raadplege de meer dan 250 pagina's dikke catalogus 'Sau
erland Reisen 2002'. In de brochure staan aanbiedingen van
meer dan vierhonderd zogeheten 'accommodatieverschaffers',
variërend van pensions tot luxueuze hotels. De gids kan worden
aangevraagd bij:
Touristikzentrale Sauerland, Heinrich-Jansen-Weg 14, D-59929 Brilon.
Telefoon 00 49 29 6i 94 32 29 en/of internet: www.sauerland-touristik.de
Watervast
Watersporters de van plan zijn hun bootje naar en door Fries
land te sturen, zullen veel baat hebben bij de nieuwe water-
kaart voor deze provincie. Hij is gedrukt op water- en scheur-
vast papier en kan dus zowel tegen een stootje als een buitje.
De nieuwe plattegrond is het resultaat van een intensievere sa
menwerking tussen de ANWB en het Noord Nederlands Bureau
voor Toerisme (NNBT) in Drachten. De kaart, die officieel de
ANWB/WV Waterkaart Friesland/Fryslan heet, is verkrijgbaar
bij:
ANWB-verkooppunten, VW's, boekhandels, warenhuizen en via
internet: www.anwb.nl
Limo
Met een 8/9-persoons limousine New York verkennen. Die mo
gelijkheid biedt sinds kort Ultimate Custom Tours. Er kan wor
den gekozen voor speciale tochten zoals een 'New York by
night-tour', een 'Jazztour' (met een bezoek aan een jazzclub in
Harlem), een (op zondag) 'Gospeltour', een 'Gallery-hopping-
tour' en - verreweg de populairste trip - een 'Club Bar Hop
ping-tour' waarbij de gasten zelf kunnen aangeven naar wat
voor soort muziek zij die avond het liefst willen luisteren (coun
try, blues, dixieland, dance enzovoort). Toegangskaartjes wor
den door de organisatie geregeld en de prijs (exclusief en-
treekosten voor clubs en bars en dergelijke) bedraagt 12 dollar
per persoon per .uur. Wie .wil k^n al .in Nederland een reserve
ring maken bij:
Jan Doets in Hëerhdgowaaitf, telefoon bfa'sfS 33 33 ëri/óf
internet www.Jandoets.nl
Fornuis
Onder de titel 'Het Fornuis' heeft rederij 'Amsterdam Boat
Events' een nieuwe vaartocht in zijn programma opgenomen.
Het gaat om een culinaire trip op de ruim honderd jaar oude
tjalk 'Hoop op Behoud' die is uitgerust met een houtfornuis
waarop chefkok Christiaan Swart maaltijden gaat bereiden vol
gens oeroude, al vergeten recepten. Speciaal voor de trip door
de Amsterdamse grachten heeft Swart een vier gangendiner
bedacht waarin kwartelpuree en Nesselrode pudding geen on
belangrijke plaats innemen. Tijdens het koken geeft de varende
keukenprins tekst en uitleg aan de passagiers. De prijs voor een
'Fornuis-arrangement' bedraagt 60 euro per persoon.
Meer informatie: Amsterdam Boat Events, telefoon 020 419 4141 en/of
internet www.amsterdamboatevents.nl
Waarom wil een mens per se ooit die ene plek bezoeken
waarover een ander z'n schouders ophaalt. Ik was - om
maar een voorbeeld te geven - zo onder de indruk van Car
lo Levi's boek Christus kwam niet verder van Eboli, dat ik
spoorslags naar het diepe zuiden van Italië wilde. En omdat
ik in de houthaven van mijn geboortestad Zaandam zo vaak
schepen uit Riga had zien liggen, nam ik me stellig voor
ooit nog eens de hoofdstad van Letland te bezoeken. En
laat dat nou een kolfje naar de hand zijn van Dolf Went?
Ik ontmoette hem jaren geleden op de vakantiebeurs in
Utrecht. Hij organiseerde reizen - beweerde hij - die nie
mand anders organiseerde. Het bleek nog te kloppen ook.
Drie maanden later - het was halverwege de jaren tachtig -
maakte ik dankzij hem één van de meest memorabele rei
zen van mijn leven. Achtereenvolgens bezocht ik Estland,
Letland en Litouwen en - mooi meegenomen - Riga bleek
een schitterende stad.
Went kreeg van mij een vriendelijke dankbrief en sindsdien
krijg ik vriendelijke brieven van hèm. Of ik ook niet eens Al
banië, 'het mysterieuze rijk der skipetaren' wilde bezoeken?
Of de bunkers waarin de Duitsers tijdens de Tweede We
reldoorlog hun onderzeeërs aanmeerden? Ik bedoel, met
Went ga je nooit zomaar een blokje om. Als hij geen trip
naar Kaliningrad organiseert, dan is het er wel een naar Ul-
aanbaatar.
Onlangs ontving ik opnieuw een brief van dit bijzondere
heerschap. Of ik trek had in een trip (van 4 tot en rnjl 11
mei; prijs 1350 euro) die geheel in het teken zou staan van
de bijna 900 dagen durende blokkade van St. Petersburg
(toen Leningrad) tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op het
programma staat onder meer een tocht langs de frontlinie,
gesprekken met overlevenden, een bezoek aan Hotel Asto
ria waar Hitier na inname van de stad een galadiner wilde
houden (de tafelindeling was al klaar) en een visite aan de
tot voor kort voor buitenlanders verboden marinehaven
Kronstadt.
Ik heb bericht van verhindering gestuurd. Met pijn in het
hart. Maar binnenkort krijg ik ongetwijfeld opnieuw een
aanbieding van zo'n typische Went-reis. Die - schat ik zo in
- naar Kalmukkië zal gaan.
Of Dzoengarije. Ik kan me
namelijk niet herinneren
dat Dolf daar al is geweest.
Rob van den Dobbelsteen
Robbeneiland
Het op 12 kilometer uit de
kust van Kaapstad gelegen
Robbeneiland is met de inge
bruikname van de Nelson
Mandela Gateway Terminal
aanzienlijk beter bereikbaar
geworden. Tot voor kort was
het alleen mogelijk met een
vanaf Bertie's Landing (Wa
terfront) vertrekkende veer
boot naar het voormalige ge
vangeniseiland (Nelson Man
dela zat er 18 jaar opgesloten)
te varen. Voor deze dienst
was zoveel belangstelling, dat een plaats op dit schip vaak al
maanden van tevoren moest worden gereserveerd.
Op de binnenplaats van Rob
beneiland staan foto's uit de
tijd toen Nelson Mandela er nog
gevangen zat.
Foto: Rob van den Dobbelsteen
Franse impressionisten zo populaire restaurant 'Fournaise' aan de oever van de Seine in Chatou (Parijs) bestaat nog steeds. Links een paneel met het beroemde schilderij dat Auguste Renoir van de bezoe-
het etablissement maakte:Le Déjeuner des CanotiersFoto's: Rob van den Dobbelsteen
