Netwerk in de fout
over KLM-vlieger
MEDIA
Opmars der grijze garde
Vreemde eend in het Vlaams Blok
'Niet eeuwig teren op Veronica-gevoeP
Familie piloot wint proces tegen KRO
ZDF viert Pasen
met prins Claus
hamburg - Het tweede Duitse
televisienet ZDF toont op eerste
paasdag een documentaire over
prins Claus (18.15 uur). Het is
het afscheidsprogramma van
Reinhard Grindel, die voor de
CDU in de politiek gaat. De
prins, die wegens diverse ge
zondheidsproblemen in het
Academisch Medisch Centrum
(AMC) in Amsterdam ligt, heeft
zelf geen medewerking ver
leend. Wel zijn oude interview
fragmenten te zien en vraagge
sprekken met mensen die hem
hebben meegemaakt. Ook zijn
er niet eerder vertoonde beel
den van de prins te zien.
Huis-aan-huisblad
goed gelezen
Apeldoorn - Huis-aan-huisbla
den worden volgens uitgever
Wegener goed gelezen. De uit
gever van dergelijke periodie
ken liet een onderzoek uitvoe
ren naar het bereik, waardering,
leesduur en lezersprofiel van
dergelijke kranten. Wegener
zegt donderdag dat 87 procent
van de mensen huis-aan-
huiskranten wel eens lezen. Het
maakt niet uit hoe iemand is
opgeleid, uit het onderzoek blij
ken ze door een breed publiek
bekeken te worden. Gemiddeld
bladert de lezer 18,5 minuten in
de huis-aan-huiskrant.
Bekertopper
live bij SBS 6
Amsterdam - SBS 6 zendt van
avond vanaf 19.55 uur de halve
finale in het toernooi om de
Amstel Cup rechtstreeks uit.
Die wedstrijd tussen Ajax 2 en
FC Utrecht wordt afgewisseld
met rechtstreekse beelden van
de eerste divisie-wedstrijd RBC-
Excelsior.
vrijdag 29 MAART 2002
door Edward de Vries Lentsch
Hilversum, laren - De uitzen
ding van KRO's Netwerk over de
ramp in 1957 met het KLM-toestel
de Neutron gaat de omroep en
de programmakers Sven Kockel-
mann en Fons de Poel geld kos
ten. Volgens de Amsterdamse
rechtbank heeft Netwerk in 1999
ten onrechte de suggestie ge
wekt dat gezagvoerder Rob de
Roos uit Laren onder invloed van
drank heeft gestunt.
De crash in voormalig Nieuw-
Guinea was met 58 doden de
grootste vliegramp in de Neder
landse luchtvaart, voor Tenerife.
De rechtbank heeft na een an
derhalf jaar durend proces de
familie van de KLM-vlieger, on
der wie de zoon, de weduwe en
de broer van de gezagvoerder, in
het gelijk gesteld. Kockelmann
en De Poel moeten zelf 7.500
euro smartengeld betalen. De
omroep is veroordeeld tot het
betalen van juridische kosten
die de familie heeft moeten ma
ken, ongeveer 92.000 gulden
(41.747 euro). Ook moet Net
werk binnen vier weken een ge
sproken rectificatie uitzenden.
De rechtbank heeft veel kritiek
op de handelwijze van Netwerk.
De belangrijkste getuige voor
geruchten over stuntvliegen en
drankgebruik is barman Thijs-
sen. Maar hij blijkt, zoals deze
krant vlak na de uitzending al
onthulde, op de avond van het
vertrek helemaal niet te hebben
gewerkt. In de reportage wordt
via oude foto's van drinkend
marinepersoneel en een voice-
over de suggestie gewekt dat er
drankgebruik in het spel was.
Netwerk heeft in de ogen van de
rechters 'onvoldoende diep
gaand journalistiek onderzoek'
gepleegd om de beweringen van
Thijssen te checken.
De rechtbank vindt het verwijt
baar dat Netwerk ruim veertig
jaar na de ramp niet de moeite
heeft genomen om de dossiers
van de Raad voor de Luchtvaart
te bestuderen. 'Daartoe was te
meer reden geweest omdat de
KRO met de uitzending beoogde
een mogelijk onvolledig onder
zoek naar de ramp aan de kaak
te stellen'. De uitzending vond
vlak voor het begin van de par
lementaire enquête naar de Bijl
merramp plaats.
In de uitzending kondigde
PvdA-kamerlid Van Gijzel aan
heropening van het onderzoek
te vragen. Volgens de rechtbank
baseerde Van Gijzel zich hierbij
op onjuiste informatie over bar
man Thijssen die hij van redac
teur Kockelmann had gekregen.
De Raad voor de Transportvei
ligheid wees later heropening af,
bij gebrek aan nieuwe feiten. De
geruchten waren destijds al vol
doende onderzocht.
De rechtbank vindt dat de be
langen van familie De Roos
zwaarder wegen dan het recht
op vrije meningsuiting van de
KRO. Een ernstige beschuldi
ging uitzenden is in bijzondere
omstandigheden toelaatbaar
vanwege het publieke belang.
Maai" dan mag van programma
makers worden verwacht dat ze
de beschuldiging baseren op
'onderzoek dat aan de hoge ei
sen van zorgvuldigheid voldoet'.
Dat is, concluderen de rechters,
'hier niet het geval'.
De nabestaanden van de veron
gelukte gezagvoerder zijn heel
blij met het oordeel. „Eindelijk
gerechtigheid", zegt zoon Rob
de Roos. Het is nog niet bekend
of de KRO in hoger beroep gaat.
„We beraden ons nog op de uit
spraak", aldus een woordvoer
ster. De zaak krijgt een vervolg.
De familie heeft bij de Raad
voor de Journalistiek een klacht
ingediend tegen de programma
makers. Advocaat Vreede: „We
willen ook dat de vakbroeders
van Kockelmann en De Poel een
oordeel vellen."
Het nieuwe Veronica afficheert zich als 'eigengereid en anders'. Op
nostalgie bouw je immers geen multimediaal bedrijf. Onder aanvoe
ring van voorzitter Willem van der Meer de Walcheren is de zender
vanaf half april terug op televisie. „We willen het oude Veronica-ge-
voel niet van ons afschudden, maar je kunt er ook niet eeuwig op blij
ven teren."
door Berrit de Lange
Hilversum - „Bij een deel van de
achterban zijn de nostalgische
gevoelens over het Veronica van
weleer nog erg aanwezig", zegt
Willem van der Meer de Wal
cheren (49), sinds september
voorzitter van Veronica. „Daar
moet je dan een beetje over dis
cussiëren, iedereen beseft nu
wel dat het echt noodzakelijk is
om nieuwe wegen in te slaan."
De preses praat nogal luchthar
tig over de betrekkelijk korte pe
riode waarin hij de voormalige
jongerenzender weer aan tv-
zendtijd heeft weten te helpen.
Zijn voorganger Joop van der
Reijden had niet alleen een be
stuurlijke puinhoop achtergela
ten, niemand gaf na het afket
sen van de overeenkomst met
SBS nog een stuiver voor de
kansen op een terugkeer op te
levisie.
Half april, zo'n jaar nadat Vero
nica haar plek binnen de Hol
land Media Groep overdeed aan
Yorin, begint de zender met 'try-
outs' op het kanaal van mu
ziekstation TMF. „We zien het
als een soort oefening voor de
echte start op 1 september".
Om weer een plekje op een tv-
zender te bemachtigen, is de
vereniging Veronica een samen
werking aangegaan met MTV
Networks, moederbedrijf van
MTV, TMF, Kindemet en Nicke
lodeon (een leverancier van kin
derprogramma's). Na het begin
op TMF, zal Veronicia vanaf
september een nieuw tv-kanaal
delen met Kindemet, voor de
kleinste kijkers, en Nickelodeon,
voor kinderen tot ongeveer der
tien jaar.
Tegen de muur van het kantoor
van de voorzitter staan affiches
die de plannen moeten verbeel
den. Op die zogenoemde
'moodboards' is de zendtijd die
Veronica vanaf september
hoopt te bemachtigen in drieën
verdeeld: in de vooravond vanaf
18.00 uur een blok dat zich on
der de werktitel Funbox richt op
jongeren, om 20.00 uur gevolgd
door een Magazine-blok voor
vrouwen en tenslotte Inside
Out, twee uur televisie voor de
man. Na middernacht is er
ruimte om nieuwe initiatieven
uit te proberen, waarvoor bij
voorbeeld een samenwerking is
aangegaan met de filmacade
mie.
Met een marktaandeel van 2,5 h
3 procent, zou Van der Meer de
Walcheren zeer tevreden zijn.
„Maar tv is slechts een onder
deel van het bedrijf. We hebben
het Veronica-blad en zijn van
plan de uitgeverij uit te bouwen
met nieuwe titels, we bouwen
Willem van der Meer de Walcheren wil met Veronica nieuwe wegen
inslaan.Foto: GPD
aan een evenementenpoot met
een café-restaurant in Amster
dam en een strandtent."
Veronica wil zich ontwikkelen
zich tot een multimediaal be
drijf, de tv-programmering is ei
genlijk een soort bladformule,
met kleine korte blokken van
hooguit zeven minuten met
voor ieder wat wils op elk ge
wenst tijdstip. „En andersom
zou je natuurlijk een televisie
programma weer kunnen verta
len in een tijdschrift, waarin de
onderwerpen verder worden
uitgewerkt. En dan is er nog in
ternet, waar je bijvoorbeeld een
korte tv-soap kan uitbouwen
volgens de wensen van de kij
kers". De twee radiozenders,
Kink FM en Veronica FM, hob
belen een beetje achter die
plannen aan, omdat het kabinet
heeft besloten de veiling van fre
quenties uit te stellen. Veronica
is tegen dat besluit een gerech
telijke procedure gestart.
Voor MTV Networks is Veronica
dankzij de multimediale aanpak
een aantrekkelijke partner.
„Hoewel MTV toch wel heel erg
gericht is op televisie. Tijdschrif
ten en radio vinden ze wel leuk,
maar het is niet hun pakkie-an.
TMF wil wel graag wat breder
worden en een tijdschrift, dat ze
ooit hebben geprobeerd, aan de
formule toevoegen. Verder slaan
de drie zenders de handen in
een op het gebied van techniek,
marketing en promotie. We stre
ven op termijn, heel rustig aan,
naar een volledige fusie."
Boegbeelden
De tv-programma's worden in
eigen huis bedacht en gemaakt
door Veronica's nieuwe produc
tiebedrijf The Works. Ideeën die
niet meteen aanslaan, worden
niet na twee keer van de buis
gehaald, verzekert de voorzitter.
'Plus magazine is vooral géén tuttenblad'
door Monique Brandt
bussum - Hoofdredacteur Mari
anne ter Laak van het senioren
maandblad Plus magazine be
zocht onlangs een markering-
congres. „Daar werd ik aange
sproken door een marketeer,
die me met oprechte verbazing
vroeg of je wel een blad moet
maken voor onze doelgroep. Ik
heb maar één antwoord op zul
ke vragen: kijk naar onze opla
ge"
Ter Laak, zelf een veertiger en
sinds twee jaar hoofdredacteur
van het blad voor ouderen, ver
telt het verhaal niet zonder
trots. Het blad is dan ook sinds
enige maanden het grootste
maandblad van Nederland. Met
een betaalde oplage van
260.000 exemplaren heeft Plus
Magazine de fakkel overgeno
men van Readers Digest. Ge
zien de demografische ontwik
kelingen denkt Ter Laak dat de
groei er voorlopig nog niet uit
is. De grijze garde is immers
groeiende. „Er zijn nu vijf mil
joen senioren in Nederland,
over 10 jaar zijn dat er 6 mil
joen. Onze doelgroep blijft dus
groeien. Er zal wel meer con
currentie komen, maar we heb
ben een stevige positie op de
markt."
In het 12-jarig bestaan van Plus
Magazine, een loot aan de
breed vertakte stam van de
Franse uitgever Bayard Presse
en de Belgische Roularta Media
Group, heeft de concurrentie
zich meermalen aangediend
met een soortgelijk magazine.
Alleen de Sanoma-uitgave Midi,
dat vooral gericht is op vrou
wen, lijkt een blijvertje. „Zowel
uitgevers als marketeers heb
ben een verkeerd beeld van de
oudere generaties van tegen
woordig", zo verklaart Ter Laak
de koudwatervrees om zich op
deze doelgroep te richten.
De gretigheid om elke niche in
de toch al overvolle tijdschrif
tenmarkt te dichten, zie je im
mers vooral in de jongere doel
groepen. Ter Laak:Aan de ene
kant worden senioren geïdeali
seerd: ze zijn welvarend, heb
ben tijd en geld te besteden.
Aan de ander kant bestaat ook
nog steeds dat beeld van trut
tigheid, oubolligheid, oudjes
achter de geraniums die zich
afgeleefd op een zijspoor heb
ben laten dirigeren. Geen groep
dus waaraan te verdienen is
met een tijdschrift."
Dat vooroordeel heeft niets
meer met de werkelijkheid te
maken. Tuurlijk, authentieke
bejaarden bestaan nog steeds,
ook in het abonneebestand van
Plus Magazine. Maar Plus is er
ook voor de actieve met 'vlie
gende vaandel, slaande trom-
ouderen', de krasse knarren die
betrokken zijn bij de ontwikke
lingen in de samenleving, aldus
de hoofdredacteur. Anders dan
Midi is Plus Magazine ook be
stemd voor mannen; zij maken
ongeveer een derde uit van het
lezersbestand. Plus richt zich
nadrukkelijk niet op een be
paalde leeftijdgroep, maar op
de lezer 'in de derde levensfa
se'. „Die fase start voor ieder
mens op een ander moment.
De ene lezer voelt die aanbre
ken als het laatste kind de deur
uit is, de ander als de hypo-
08
00
„Er zijn nu vijf miljoen senioren in Nederland, over 10 jaar zijn dat er 6 miljoen. Onze doelgroep blijfll
dus groeien. Er zal wel meer concurrentie komen, maar we hebben een stevige positie op de markt,'
zegt Marianne ter Laak.
Foto: GPD
Mes
irosj
theek is afbetaald of als het eer
ste kleinkind wordt geboren."
De achterban van Plus Magazi
ne is zeer divers, zegt de hoofd
redacteur. „Behalve de stille ge
neratie, zeg maar de wat meer
traditionele ouderen tussen de
60 en 70 jaar, hebben we ook
de babyboomers van 55,60 jaar
die de woelige zestiger jaren
hebben meegemaakt. Zij staan
op veel punten heel anders in
het leven dan die eerste groep.
Als redactie moet je voortdu
rend alert blijven om die ver
schillende lezersgroepen te be
dienen. Dat betekent: mee ver
anderen met je lezers. Concreet
betekent dat dat we veel hedo-
nistischer en consumentgerich-
ter zijn geworden. Moderepor
tages, verhalen over seksuali
teit, opinieverhalen, je zag ze
een jaar of tien geleden niet of
nauwelijks."
De belangrijkste pijlers van het
blad zijn gezondheid, juridisch-
financiële informatie, reizen en
mens en samenleving. Zo zijn
er artikelen over seks na 40 jaar
huwelijk, reisverhalen, informa
tieve stukken over letselschade,
bankieren en de belastingaan
gifte, maar ook een verhaal over
mensen wier leven ingrijpend is
veranderd door dramatische
persoonlijke gebeurtenissen.
De lezers zijn erg betrokken, al
dus de hoofdredacteur. „Elke
spelfout wordt meteen aange
vochten, elke slordigheid afge
straft, maar er komen ook veel
brieven op de persoonlijke ver
halen in het blad. En laatst
kreeg ik een brief van twee d Wiuj
mes die informeerden naar c~
coverbeleid. Zo maar, omdal
dat interessant vonden. Dat
zouden jongere lezers niet si
doen."
Over de covers gesproken, d£t
daarop afgebeelde dames 01
doorgaans aanzienlijk jongeft
dan de doorsnee lezer. „Wij
nen wat onze lezers graag in
spiegel zien", aldus Ter Laak
Het blad heeft in september
een lichte gedaanteverwisse
ondergaan: het oogt frisser e
brutaler en zeker niet ouboll
„Wij zijn geen tuttenblad, en
tegen die stigmatisering blij\
we knokken. Misschien dat 1
woord senior daardoor ooit
klank krijgt van een compli
ment."
Intrigerend portret van Turks vrouwelijk lid van extreem-rechtse partij
GEKNIPT
QTagi
.flhnsl
Heu
itterl
Ier V
ing
dir
er
:hrei
der
Hilversum - „Ik ben bij het
Vlaams Blok en da's heel tof',
zegt de Turkse Belkiz Sogutlu in
een onvervalst Vlaams dialect.
Op haar uiterlijk na is van haar
afkomst niets te merken. Ze wei
gert Turks te spreken en noemt
zichzelf nadrukkelijk een Belgi
sche vrouw.
De documentaire Voor het blok
probeert duidelijk te maken wat
deze vrouw in de armen van het
Vlaams Blok dreef. Daartoe
volgde filmmaakster Meral Uslu
de in Antwerpen wonende
Sogutlu bijna anderhalf jaar. Dat
leverde een intrigerend docu
ment op. Samen met negen an
dere documentaires vormt Voor
het blok de nieuwe tiendelige
serie De Gekleurde Waarheid
van de NPS. In elk van de docu
mentaires staat het thema 'ver
raad' centraal.
Voor ze zich bij het Blok aan
sloot heeft Sogutlu heel wat
doorstaan. Ze werd uitgehuwe
lijkt aan een man die ze niet
kende en absoluut niet mocht.
In de vijf jaar dat ze getrouwd
was ervoer ze de geslachtsge
meenschap met haar man als
verkrachting. Toen ze wilde
scheiden, werd ze door haar fa
milie ontvoerd en haar eerste
kind werd afgepakt. Ondertus
sen heeft Belkiz hem al tien jaar
niet meer gezien.
In de documentaire wordt dui
delijk dat Sogutlu zelf vooral op
zoek is naar een nieuwe familie
die haar wel accepteert. Die fa
milie vindt ze in de vorm van
het Vlaams Blok. De documen
taire begint met een bijeen
komst van de extreem-rechtse
partij, vlak na de verkiezingsze
ge in Antwerpen. In de zaal met
vooral veel blanke mannen van
middelbare leeftijd is Belkiz
Sogutlu duidelijk een vreemde
eend in de bijt. Na de toespraak
van voorman Philip de Winter
applaudisseert ze echter nog
harder dan de gemiddelde blan
ke aanhang doet.
Hoewel Philip de Winter haar
met zoenen op de wang verwel
komt, wordt Belkiz niet door alle
leden van zijn partij gewaar
deerd. Tijdens een demonstratie
in de straten van Antwerpen
roept Sogutlu om het hardst de
leus 'Eigen volk eerst'. De au
tochtone Vlaamse vrouw die
naast haar hetzelfde staat te
schreeuwen, staart Sogutlu toch
enigszins bevreemd aan.
Uslu wisselt in de documentaire
steeds beelden uit het huisleven
van Sogutlu af met beelden van
bijeenkomsten van de partij. Op
de beelden in haar huis is
Sogutlu te zien met haar tweede
zoontje, waar ze uitsluitend
Vlaams mee spreekt, hij kent
De Turkse Belkiz Sogutlu woont een bijeenkomst van het Vlaams
Blok in Antwerpen bij. Foto: NPS
geen woord Turks.
Voor Meral Uslu was dat erg be
vreemdend. „Ik spreek met mijn
researcher vaak een mengel
moes van Turks en Nederlands.
Toen ik dat bij Belkiz thuis deed
kreeg ik meteen commentaar."
Gaandeweg de documentaire
raakte Uslu persoonlijk betrok
ken bij haar onderwerp. „Belkiz
was misschien wat gefascineerd
door mij. Ze zag iemand die uit
dezelfde streek in Turkije kwam
die heel vrij was en toch nog
contact heeft met haar familie.
Zij wou denk ik weten hoe dat
kon. Ze heeft ook een weekend
bij mij geslapen, om te kijken
hoe ik leefde."
Meral Uslu besloot uiteindelijk
om contact met de familie van
Sogutlu te zoeken. Die directe
inmenging zorgde voor een om
slag in het leven van Belkiz
Sogutlu. In de documentaire
komt die omslag totaal onver
wacht. Na een aankondiging dat
er negen maanden verstreken
zijn, spreekt Sogutlu ineens
Turks tegen haar zoontje en
heeft ze het Vlaams Blok verla
ten. Ze hoopt op hereniging met
haar familie. Uiteindelijk blijkt
die hoop tevergeefs. Ze is alleen
welkom als ze toegeeft dat ze
fout heeft gehandeld. Iets waar
ze zich door haar trots niet toe
kan zetten. En daarmee eindigt
de documentaire vrij abrupt.
Ondanks haar persoonlijke in
breng kwam de omslag ook voor
Meral Uslu als een plotselinge
gebeurtenis. Daarom heeft ze
ervoor gekozen de omslag
slechts kort toe te lichten in de
documentaire. Uslu vindt niet
dat ze een grens overschreed
door zich als filmster persoon
lijk met het onderwerp bezig te
houden. Ze ziet het eerder als
een plicht:Als je op straat ie
mand ziet struikelen, dan ga je
toch niet door staan filmen hoe
die valt, dan vang je hem toch
op?"
Niek Idema
Voor het Blok is vanavond te
zien bij de NPS op Nederland 3
om 20.00 uur.
Ik begrijp niets van John de Mol.
Waarom kan hij nooit eens rus
tig aan doen? Waar haalt hij die
waanzinnige motivatie van
daan? Dat onwaarschijnlijke
enthousiasme vooreen nieuw
idee? Die bijna kinderlijke blij
heid als het lukt, als het werkt,
als het verkocht wordt, als het
scoort? Slechts vast staat dat het
geheim van John de Mol niet
schuilt in een trucje met een
pen.
Bert van der Veer in VARA TV-
Magazine over John de Mol
Sinds enkele weken kijk ik an
ders naar het RTL-nieuws. Als
Loretta Schrijver bloedserieus
bericht over roerige verkiezingen
en ernstige ongelukken, kan ik
niet anders dan me afvragen of
onder de nieuwsdesk haar witte
ratje zich veilig heeft verschanst
in een van haar warme broek
zakken. Komt door het pro
gramma TV7, waarin Loretta de
rol heeft van Loretta Schrijver.
Redacteur Eveline Helmink in
NCRV gids over RTL's nieuws
lezer
Ik wil het publiek graag amuse
ren en ik vind het leuk om in de
huid van een ander te kruipen.
Maar naarmate ik meer levens
ervaring in mijn rugzak heb, be
gint langzaam de interesse te
rijpen om op het toneel ook
naar het serieuze werk uit te kij
ken. Natuurlijk ben ik blij met
mijn reputatie als comédienne.
Maar ik sluit niet uit dat ik eens
Simone Kleinsma Foto: Ton Kastermans
een andere kant in me wil ver
kennen.
Simone Kleinsma aan het
woord in TROS-Kompas
Hij is een diplomaat, maar kan
tegelijkertijd zeer duidelijk zijn.
Hij heeft een visie en kan een
sfeer creëren waarin mensen
willen samenwerken. Als je zo
iemand kunt krijgen voor zo'n
klotebaan, moet je hem wel een
beetje de ruimte geven. Het gaat
om zaken als originaliteit, ver
nuft en snelheid. Matthijs heeft
de kwaliteiten om dat te verster
ken.
Felix Rottenberg in VPRO-P W
over de nieuwe net-coördiivadi<:
Voor de uitdrukking riooljof ops
nalistiek haal ik mijn neus f nac
Onzin. Of ik principes heb?W
tuurlijk heb ik principes! IklQon
moet 's nachts rustig kunne|>rog
slapen. Ik heb een geweten! f-00
moet me voor mezelf kunni
verantwoorden, maar ook i>
mijn vrouw, mijn gezin, dal
alleen maar dingen doe, du
verantwoord vind.
Henk van der Meyden bei
van alles in KRO Studio
M
'Ml.
.00
in. 1
Ie sti
legic
