LEIDE Reders willen einde aan 'jungle' op de grachten Extra eisen aan bouw Roomburg plan Haarlemmermeerstad 3e ramen van de Hartebrugkerk stralen weer REGIO R1 idse jonge derzoeker nt prijs T-i 4 1 n l Hillebrand ongelukkig met -ILZ-3^-' Vragen over subsidie SSL maandag 25 MAART 2002 Chris van der iraaf na 14 jaar lit politiek Nieuw protest egen kap ings A4 to botst fietser n - Een 58-jarige Leidse mobiliste botste zaterdag- op een 53-jarige Leidse ir op de kruising van de Vijf aan en de Gerrit Kastein- L Volgens de politie reed ouw achteruit tegen de op. Deze viel en kneusde chouderblad en een rib. raardere roepkaarten iaag /leiden - Inwoners )en Haag en Leiden krij- roor de Tweede-Kamerver- igen in mei zwaardere op- caarten in de bus. De ge iten hebben met de leve- er afgesproken dat hij 140-grams papier ge- t. Bij de gemeenteraads- ezingen bleken sommige rs hun kaart, gedrukt op rams papier, niet te her en of te zijn kwijtgeraakt. erdam/leiden - De 15-jari- -|)uk Rademaker uit Leiden gisteren in de Nationale trijd voor Jonge Onderzoe een van de hoofdprijzen men. Hij werd eerste in de irie Project (laatste drie n van het voortgezet on- js). De prijzen werden uit- t in het Amsterdamse we- ïapsmuseum NEMO. Ra ker mag Nederland in sep- :r vertegenwoordigen bij ropese Wedstrijd voor Jon- iderzoekers in Oostenrijk. ag ook naar de Nobelprijs- angen in de Zweedse stad Stockholm. Radema- in al drie keer eerder een lij deze wedstrijd. De jonge ichapper onderzocht de ische structuur en de de dubbelster ss433, de ite ster van de Melkweg. ;eek hoe de twee sterren tar heen draaien, wat 'enschappen zijn en hoe 2 le temperatuur is. door Wim Koevoet leiden - De Leidse grachten vor men 'een jungle'. Volgens reder Sjaak Veringa is dat zo sinds vo rig seizoen toen 'de Stichting Stadsparkeerplan Leiden (SSL) met haar gesubsidieerde vloot het water ontdekte'. De onder nemer, zelf al twintig jaar actief in de rondvaart, is de praktijken van de SSL spuugzat en roept de gemeente op 'de teugels weer in handen te nemen'. Veringa en zijn collega K. Parmentier van Schuitje Vaart ondervinden on eerlijke concurrentie van de SSL, stelt hij. Volgens Veringa zijn de belangen van Leiden en van de exploitanten van het parkeerter rein aan de Haagweg met elkaar verstrengeld. „De gemeente en de SSL zijn twee handen op één buik." Hij beweert dat de SSL het ma nagement van het rondvaartbe- drijf Rembrandt, een onderdeel van de sociale werkvoorziening DZB, heeft overgenomen. Op die wijze komt de SSL aan ge subsidieerde en dus goedkope medewerkers, zegt Veringa. „De schippers van Rembrandt knap pen 's winters de boten op van de SSL. Rembrandt en SSL schuiven voortdurend met per soneel." SSL-voorman Chris Verplancke noemt de beweringen van Ve ringa 'kort door de bocht'. In plaats van een overname van het management spreekt hij lie ver van 'kruisbestuiving'. Maar hij geeft toe dat Rembrandt- schippers klussen klaren voor de SSL. Veringa's ongezouten kritiek komt op een gevoelig moment. Binnenkort evalueert het college de proef van het afgelopen sei zoen met de gesubsidieerde wa tertaxi's van de SSL, waarmee de parkeerders de binnenstad in worden gevaren. En kort gele den kondigde de SSL uitbreiding van haar activiteiten op het wa ter aan met een cultuurboot, een pretvloot voor partijen en een 'call centre', een centraal te lefoonnummer om boten te boeken. Verplancke bezweert dat hij de andere bedrijven na drukkelijk wil betrekken bij 'de Leidse botenbusiness', maar Ve ringa gelooft daar niet in. „Ver plancke is gewoon een onderne mer, net als ik. Ik waardeer hem. Hij is creatief en doortastend en hij heeft het hele gemeentebe stuur in zijn zak zitten. Als een wethouder trouwt, zoals afgelo pen zomer (R. van der Sande, red.), dan regelt Verplancke een boot. Zo liggen de verhoudingen op het water. Ik richt mijn kri tiek dan ook vooral op de ge meente. Die zit erbij en kijkt er naar." En: „Als Verplancke alles wat hij wil voor elkaar krijgt, dan zou hij wel gek zijn om anderen mee te laten profiteren. Parmentier en ik staan helemaal achter in de rij en de SSL heeft straks alles: wa tertaxi's, een cultuurboot, een pretvloot en de macht - want die heb je natuurlijk met zo'n call centre. Dit alles gesubsidi eerd door de gemeente Leiden." Van Leiden Promotie/VVV ver wacht hij weinig hulp. „Die club moet haar eigen winkel runnen en verkoopt liever haar eigen wandeltochten dan dat ze toe risten in onze boten het water op stuurt." Wat Veringa betreft is de proef met de watertaxi's mislukt. „Simpelweg omdat de SSL zich niet aan de afspraken heeft ge houden. Er zouden elk kwartier vaste trajecten worden gevaren en alleen mensen die bij de hal tes stonden, zouden worden op gepikt. Inmiddels heeft de SSL al voorstellen voor dit seizoen. Er moeten haltes bij en ze wil al leen varen met mooi weer. Van een watertaxi is dan geen sprake meer. En dat bedoel ik nu met 'jungle': men doet maar", aldus Veringa. Verplancke erkent dat de SSL 'op het randje heeft gewerkt'. „Maar wel transparant. Alles is genoteerd. Ik ben niet bang voor die evaluatie." De SSL-voorman De halte van de watertaxi aan de Maliebaan. Foto: Hielco Kuipers zegt met grote nadruk dat hij het 'werk van Veringa en Par mentier niet hoeft'. „Ik heb geen dubbele agenda. Ik kom zelf bo ten en mensen tekort om aan de vraag te kunnen voldoen. Na één zomer is mij duidelijk dat Leiden kan scoren op het water. Ik ben uit op de samenwerking met Veringa en Parmentier. Maar zij willen geen personeel aannemen. Ze zijn zo kieskeu rig. En als er maar één wolk voor de zon hangt, blijven ze aan wal. Ik wil geen 'nee' verkopen. Het gaat mij niet om de winst, maar om Leiden. Ik wil de boel eens flink opschudden, op de kansen wijzen. Met onze wateractivitei ten leuken we het parkeren op. Over zo'n drie of vier jaar draai ik quitte. De contracten met de gemeente zijn vanuit onze op tiek wurgcontracten. Dus schil der mij niet af als de Caransa van de Leidse grachten. Moet je mij nu zien zitten in deze hou ten keet." Wethouder M Schultz (WD/ economie/toerisme) houdt zich op de vlakte. Zij wil niet op de evaluatie vooruitlopen. Ze zegt niet op de hoogte te zijn van de samenwerking tussen Rem brandt en de SSL De wethouder beperkt zich in haar reactie hier op tot de opmerking dat 'de bei de financiële administraties ge heel gescheiden moeten blij ven'. Provincie stelt voorwaarden aan wegpompen vervuild water door Robbert Minkhorst leiden - Wijkcomité Meerburg heeft bij de provincie Zuid-Hol land extra voorzorgsmaatregelen afgedwongen voor het wegpom pen van verontreinigd grondwa ter rond de vuilstort De Bult in Leiden. Die maatregelen moeten het risico van het lekken van de vervuiling uit de stort beperken. In de polder Roomburg komt (voorlopig) de laatste grote woonwijk van Leiden. De ge meente wil er ongeveer duizend huizen bouwen. Roomburg grenst aan De Bult. Tegen de voormalige vuilstort aan, en langs het Rijn-Schiekanaal, staan drie woontorens gepland. Voor de bouw van de parkeer kelders is het noodzakelijk dat grondwater wordt weggepompt. Vooruitlopend op een uitspraak van de Raad van State zijn alvast de benodigde vergunningen aangevraagd. Het nieuwe CDA-raadslid A. Flippo, secretaris en woordvoer der van de Stichting wijkcomité Meerburg, maakte zich aanvan kelijk ernstig zorgen over de bouw van de torens. Terwijl de gemeente juist extra ingrepen aankondigde om Roomburg en Meerburg te beschermen tegen lekkend vervuild grondwater, zou het wegpompen ervan op één plek het effect van die maat regel teniet kunnen doen. Zo zet je de sluizen richting de wijk juist open, voorspelde Flippo. Flippo behaalde eerder succes met zijn waarschuwingen voor de Raad van State, dat om die reden het bestemmingsplan Roomburg schorste. De bouw van de wijk loopt er forse vertra ging door op. Leiden vond in eerste instantie aanvullende maatregelen niet nodig, maar draaide daarna bij. Met het per manent verlagen van de grond waterstand - ook via een pomp- systeem - moet de vervuiling blijven waar ze thuishoort: in De Bult. Die ingreep kost ongeveer één miljoen euro. Inmiddels is het aangepaste bestemmings plan opnieuw bij de Raad van State behandeld. De uitspraak is over een aantal weken. De uit spraak bepaalt of de gemeente toestemming krijgt om in Roomburg te bouwen. Voor het wegpompen van grondwater voor de bouw van de woontorens moet de provin cie toestemming geven. Dat is gebeurd, alleen heeft Zuid-Hol land wel verboden dat dat via een zogeheten spanningsbema ling gaat. Flippo: „In zo'n geval pomp je in korte tijd heel veel grondwater weg. Dan ga je als het ware aan de vuilstort zuigen. Het probleem zou nu bedui dend kleiner moeten zijn." De provincie schrijft een zogeheten open bemaling voor. Daarbij gaat het wegpompen van grondwater veel geleidelijker. Helemaal gerust is Flippo nog niet. Het Hoogheemraadschap van Rijnland staat toe dat de bouwer het licht verontreinigde water in het Rijn-Schiekanaal loost. Pas achteraf moet dan steeds blijken of die verontreini ging binnen wettelijke normen is gebleven. „Tijdens het lozen worden monsters genomen", zegt Flippo. „Tegen de tijd dat de uitkomst daarvan bekend wordt, is die vervuiling al in Kat wijk. Maar ze zijn gewaar schuwd." Tegen het besluit van het hoogheemraadschap kun nen mensen overigens beroep aantekenen. Het CDA-raadslid vermoedt dat ook de bouwer nog in proble men kan komen. „Het is de vraag of je die parkeerkelders zo kan aanleggen. Die scheidende kleilaag waarvan iedereen denkt dat die daar in de bodem zit, is er niet Dat hebben geologen verklaard. Je hebt dan sowieso spanningsbemaling nodig en moet de bouw dus gelijk stop pen." Het alternatief is het wer ken met onderwaterbeton, aldus Flippo. En dat is duurder. - ïeeft een paar jaar ge- ™td, maar het resultaat is er lok naai'. Alle glas-in-lood- in van de Hartebrugkerk l'feelicht, gereinigd, gerestau- volgens de nieuwste tech- :n en inmiddels weer te- iplaatst. Een helse klus met lemels resultaat. 2 de buitenkant waren de 2 'ra beschermd met inmid- - vergeeld plexiglas, van bin- f ut waren de ramen zo t geworden door roetaan- GHfvan kaarsen en wierook dat voorstellingen bijna niet zag. Een probleem overi- dat zich in meer katholie- rken voordoet. Het reini- 'an de ruiten was al een ^tering op zichzelf', vertelt jswijkse glazenier Peter nan. Samen met zijn me rkers heeft hij de zeer spe- tische klus geklaard. „Er naar een paar bedrijven in Nederland die dit werk aankun nen. Het is jammer, maar het echte ambacht van het brand schilderen van glas-in-loodwerk is verloren gegaan." De herstelwerkzaamheden aan de Hartebrugkerk maken deel uit van een totaal renovatieplan van de markante kerk aan de Haarlemmerstraat. De funde ringen zijn inmiddels al onder handen genomen. Bij die werk zaamheden werden onder de kerk de restanten gevonden van de waterkelders die hoorden bij brouwerij het Witte Hart. Die bierbrouwerij stond tot het be gin va de negentiende eeuw op de plek waar nu de kerk staat. De Lange Mare was toen nog open en de brouwerij was be reikbaar via een brug: de Harte- brug. De naam van de kerk, of ficieel gewijd als de 'Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen', is hiermee dus eenvoudig te De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de Breestraat ligt, is het symbolische middelpunt van de stad. Onder redactie van Timoteus Waarsenburg en Enc-Jan Berendsen - 53 56 424 verklaren. Inmiddels is een be gin gemaakt met het reinigen van het eveneens door roet aangetaste plafond. De ramen in de kerk kunnen er in elk geval weer een tijdje te gen. Alle breuken zijn gelijmd, ontbrekende stukken zijn bijge maakt, volgens de nieuwste technieken en inzichten. Te genwoordig proberen we dit soort historische werken zoveel mogelijk revisibel te herstellen. Dat wil zeggen dat het herstel zo is gedaan dat het op termijn weer ongedaan gemaakt kan worden. Het is niet meer de be doeling om de ramen te ver nieuwen, maar slechts om ze te herstellen." Overigens merkt een leek hier helemaal niets van. Pas na eindeloze bestude ring van een stukje glas waar Heijman op wijst, valt te zien dat het een verlijmde breuk be treft of een later bijgeschilderd stuk glas. De Hartebrugkerk, gebouwd in 1836, heeft een groot aantal zeer fraaie ramen. „We hebben ze allemaal uit de sponningen gehaald en in nieuwe voor- zetsponningen teruggeplaatst. En dit keer in de juiste volgorde. De pastor ontdekte dat een aantal ramen na de laatste re novatie ergens midden jaren vijftig verkeerd was terugge plaatst. Die voorzetsponningen zijn bedoeld voor het geval van calamiteiten, oorlog bijvoor beeld. Alle ramen zijn nu rela tief eenvoudig los te schroeven en op te bergen. Het klinkt mis schien als een wat overdreven maatregel. Maar als je beseft hoeveel unieke glas-in-loodra- men bijvoorbeeld in de Tweede Wereldoorlog gesneuveld zijn, is het geen overbodige luxe. De door Wim Koevoet leiden/regio - De landelijke PvdA sluit woningbouw op ma rinevliegkamp Valkenburg niet uit. Die conclusie trekt de Leidse PvdA-wethouder R. Hillebrand (ruimtelijke ordening) na een gesprek met een aantal PvdA- parlementariërs. „Er is oog voor het Leidse gebrek aan ruimte." Maar hij is maar gedeeltelijk op gelucht en blijft ongelukkig met de recente actie van zijn partij. „Ik vind het jammer dat een dis cussie van jaren enkele dagen voor de finale zo'n wending krijgt." De PvdA-ffactie presenteerde medio vorige week een alterna tief voor de Vijfde Nota Ruimte lijke Ordening. Ze wil Haarlem mermeer tot Haarlemmermeer- stad laten uitgroeien door tus sen Hoofddorp en Nieuw-Ven- nep enkele tienduizenden wo ningen te bouwen. De Duin- en Bollenstreek en het Groene Hart kunnen gevrijwaard blijven van woningbouw. Met dit alternatief gaat de PvdA niet alleen regelrecht in tegen de visie van haar eigen minister J. Pronk (ruimtelijke ordening) maar ze dwarsboomt er ook de Leidse plannen met Valkenburg mee waar na 2010 acht- tot ne genduizend woningen moeten komen. Wethouder Hillebrand en zijn voorganger en partijgenoot T. van Rij maken zich al jaren sterk voor woningbouw op het vlieg veld. Leiden moet weer kunnen groeien omdat het anders de uitstroom van hoger opgeleiden en de instroom van lager opge leiden en migranten niet in goe de banen kan leiden. In het on gunstigste geval valt de stad te rug in de artikel 12-status, be weren de Leidse stadsbestuur ders. Hillebrand leidt uit het gesprek met de PvdA-fractie af dat als haar nota vandaag bij de behan deling in de Tweede Kamer van de Vijfde Nota wordt overgeno men, Valkenburg moet worden heroverwogen'. „De PvdA wil het vliegveld sluiten en keert zich niet tegen bebouwing maar ze wil een brede afweging van de plannen: waar wil je wat gaan bouwen?" Hillebrand zegt dat er best wat is te zeggen voor het standpunt van de PvdA dat geconcentreerd bouwen beter is dan 'overal een beetje'. „Maar waar ik moeite mee heb is dat op het moment dat de Vijfde Nota voorligt, in eens een alternatief wordt ge presenteerd dat niet is getoetst aan zaken als mobiliteit en wa terproblemen. De PvdA heeft in eens een volstrekt ander con cept op tafel gelegd dat op zijn best tot uitstel kan leiden, terwijl er nodig knopen moeten wor den doorgehakt. Ik zou graag zien dat de Vijfde Nota vóór de Tweede Kamerverkiezingen op 15 mei wordt vastgesteld. Ik weet wel dat voor 2010 er nog wel een Zesde Nota zal verschij nen, maar er moet nu een aan tal keuzes worden gemaakt Het alternatief van de PvdA roept volgens Hillebrand nogal wat vragen op. „Hoe is het ge steld met de kwaliteit van een woongebied onder de aanvlieg routes van Schiphol?, is zo'n vraag. En ook: Is Haarlemmer meerstad niet een nieuw Zoeter- meer zonder centrumvoorzie- ningen?" Peter Heijman voor 'zijn' glas-in-loodramen. „Van sommige kleuren hebben we geen idee meer hoe ze ooit gemaakt zijn." Foto: Henk Bouwman buitenramen zijn nu gemaakt van extra sterk, gelaagd glas met een uv-filter. Dat gaat verkleu ring van de glas-in-loodramen tegen en is redelijk vandalisme- bestendig." Lopend door de kerk vertelt Heijman honderduit over de glas-in-loodramen. Over tech nieken die nog bestaan, heront dekt zijn en vooral technieken die niet meer bestaan. „Het brandschilderen van glas is een oud ambacht. Veruit de meeste technieken zijn van vader op zoon mondeling overgedragen. En met het verdwijnen van de kunst zijn ook veel van die ge gevens verloren gegaan. We le ren langzaamaan hoe bepaalde kiemen gemaakt werden. Maar vaak is het ook een kwestie van proberen om een bepaalde kleur terug te krijgen. Dan ne men we uiteindelijk genoegen met de klem die er het meeste op het lijkt. Om de simpele re den dat we nog steeds geen idee hebben hoe die kleur vroe ger werd gemaakt." Aangekomen in de pastorie wijst Heijmans op een goud achtige kleur. „Die kleur wordt veroorzaakt door bepaalde stof fen uit zilver. Het verhaal gaat dat een monnik ooit tijdens het werken met glas een zilveren knoop verloor. Die knoop smolt in de oven en bleek later een gouden klem op het glas te hebben achtergelaten. Tja, wie verzint zoiets. Die klem kunnen we nu ook weer maken. Nog al tijd met zilver. Maar er zijn kiemen die we echt niet meer krijgen." Timoteus Waarsenburg door Robbert Minkhorst Haagse advocaat R. Dielband- hoesing over de SSL aan. Die stelt onder meer dat de activitei ten van de stichting 'marginaal' zijn ten opzichte van de hoe veelheid subsidie die de SSL ontvangt. Leefbaar Leiden vraagt van wel ke jaren de subsidie wordt on derzocht. De partij wil zo snel mogelijk een (tussentijdse) rap portage van burgemeester en wethouders vaMfiet financiële onderzoek, het «fst binnen een week. De kans dat B en W daar gehoor aan geven, is overigens minimaal. Meestal trekken ze een aantal weken uit om schrif telijke vragen te beantwoorden. Leefbaar Leiden wil ook ant woord op de vraag of er sprake is geweest, of nog is, van fraude of malversaties. Om die reden is de fractie benieuwd of het on derkomen van de SSL de afgelo pen jaren is verhumd aan privé- personen, waarbij het bestuur over de inkomsten geen verant woording heeft afgelegd. Diel- bandhoesing stelde dat dat ten minste eenmaal is gebeurd. Ver der vraagt Leefbaar Leiden of 'de gemeente bereid is om op korte termijn met een nieuw be stuur om tafel te gaan zitten, om de activiteiten voor Surinamers weer op de rails te krijgen'. leiden - Leefbaar Leiden wil we ten of behalve de Stichting Suri namers Leiden (SSL) nog andere organisaties hun subsidies niet kunnen verantwoorden. De par tij stelt schriftelijke vragen aan B en W naar aanleiding van een bericht in deze krant over de SSL. De stichting heeft onvoldoende kunnen waarmaken waar ze vo rig jaar - en misschien ook in andere jaren - haar subsidie van in totaal zo'n 40.000 emo aan heeft uitgegeven. De gemeente is een onderzoek begonnen dat moet uitwijzen waar het geld is gebleven. In afwachting daarvan is de subsidie voor 2002 stopge zet. De stichting heeft aangege ven de ophef niet te begrijpen. Elke vijf jaar is de organisatie onderwerp van onderzoek 'en daar is niks mis mee', liet ze in een reactie weten. Leefbaar Leiden, dat bij de ge meenteraadsverkiezingen drie zetels haalde, vraagt zich af of bij 'andere door de gemeente gesubsidieerde welzijnsstichtin- gen soortgelijke problemen voordoen'. Het is de laatste vraag in een reeks die verder over de SSL gaat. De fractie grijpt ook de uitlatingen van de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 9