'Ik heb altijd origineel willen zijn'
KUNST CULTUUR
Het enthousiasme spat er vanaf bij jubileumconcert van het Rijnlands Orkest
-lc
Van der Kna;
schandalig sle<
Arnon Grunt
wint Goudan I
Davld Röell Prijs
voor Villevoyo
k<
Celine Dion
is terug
Op de valreep nog kippenvel bij Ed<
'Liefde voor het lied' soms ongehoo^
Stef Bos' Niemandsland: zingen met verlangen naar bezieling
maandag 25 MAART 2002
Izaline Callister: zwoele jazz met een Caribisch tintje, woensdag in Stadsgehoorzaal
theater recensie
Wijnand Zeilstra
jdi
10OÊ
a8'
utc
door Dieter van den Bergh
leiden - Izaline Calister is moe.
Dte tol van de roem. De Antilli
aanse zangeres is net begonnen
'aan haar eerste theatertour. Een
uitverkochte zaal in het Concert
gebouw, in Rotterdam en Den
Haag. Komende woensdag staat
i ze in de Leidse Stadsgehoorzaal.
De carrière van Izaline Calister
(32) kent een opmerkelijk ver-
loop. Ze verhuisde op haar 18de
van Curasao naar Groningen
Vpor een conservatoriumstudie
lichte muziek. Al in het eerste
jaat werd ze ontdekt door toet-
semst Jafcper van 't Hof van afro-
jazzband Pili Pili.
Calister nam bij dit intematio-
t nale gezelschap de plaats in van
brussel - Schrijver AmOn Griifi-
berg heeft zaterdag de Gouden
Uil Literatuurprijs 2002 gewon
nen. De vijfkoppige juryvei-
koos 'De mensheid zij gèpre-
zen' van Grunberg boven de
vier andere genomineerden. De
auteur nam de prijs, waaraan
een bedrag van 25.000 euro is
verbonden, zaterdagavond in
Brussel in ontviuigst. De Gou
den Uil is ingesteld als prijs
voor oorspronkelijke Neder
landstalige literatuur. Voor c^e
derde keer werd ook de Gouden B«insediva Angelique Kid-
Uil publieksprijs uitgereikt. Pe- *jo, toefde vier jaar met Pili Pili
ter Verhelst bleek met 'Mentor- over dè wereld en werkte mee
res van een luipaard'favoriet aan twee platen. Vervolgens
onder de lezers. In de cdtegorie zong Calister enkele jaren bij de
jeugdliteratuur won de Neder- T Duitse 'wereldband' Dissiden-
lander Bas Haring de Gouden ,j ten:
Uil met 'Kaas en de Evónrtjet fOndapks haar verdienstelijke in-
theorie waarin hij ifi béJjHjpé- 1 teflnationale carrière werd de
lijke taal voor kinderen de théó- Antilliaanse in Nederland pas
ne van Charles Danvin triteet*-' J opmerkt na haar solodebuut
zet en uitlegt. r yfbfo <fi un muhé' (One Wo-
Archieffoto: Taco van der Eb Dream). Een verfrissend
^pOTraméritstalig album, waarop
"öttisters lenige vocalen opgaan
iri zwode, bijna lounge-achtige
>)aiz, Antilliaanse tumba en een
eilkele calypso.
t De pladt kreeg in Nederland een
'.ldüeride ontvangst, zowel in we-
rekfmilziék- als jazzkringen en
amsterdam/leiden - beeldend
kunstenaar Roy Villevoye krijgt
de David Röeil Prijs 2002 van
het Prins Bemhard Cultuur
fonds. Hij dankt de Onderschei
ding aan zijn gehele oëuvte
waarin hij actuele ondérweqtart
aan de orde stelt. De prijs van
50.000 euro wordt 31 oktober
uitgereikt in De Nieuwe Kerk in
Amsterdam. Het is de tweede
prijs voor Villevoye dit jaar. In
mei krijgt hij de Sandbergprijs
2002 voor zijn installatie Rood
Katoen/Red Calico dat ié opge- ;pu«r<
steld in het Rijkstnuseüm vfwd J? .„Soni
Volkenkunde in Leiden.
,.-f„
.wttftl in 2001 genomineerd voor
een Edison. Ook op Curasao
slö^ de cd aan. De feestelijke
Tsihgle 'Fiesta di piskadó' bereik-
te er Zelfs de top van de hitpara
de.
De meeste songs zijn van de
hand van Calister. Antilliaanse
■liedjes uit haar jeugd dienden
als inspiratie. „De plaat is een
L aan de taal en muziek van
zegt de zangeres,
zien liever dat ik in
5 zing omdat dat com-
mercieel slimmer is. Maar Pa
piamento is mijn taal, daarin
kan ik echt mijn gevoel kwijt. Ik
hoop ook dat ik iets van de An
tilliaanse cultuur kan overbren
gen."
Dat ze ooit een succesvol jazz
zangeres zou worden, had Calis
ter nooit kunnen voorspellen.
„Toen ik naar het conservatori
um ging, had ik niets met jazz.
Van kindsaf aan luisterde ik het
liefst naar Cubaanse bolero's, de
favoriete muziek van mijn va
der. Op het conservatorium
moesten we jazz-standards zin
gen als 'My man is gone' van
Billie Holiday. Om van te huilen,
zo mooi. Maar bij mij kwam die
zware soul er niet uit. Het lukte
gewoon niet."
Na een fase 'Al Jarreau' en 'Bra
ziliaanse muziek' (Elis Regina)
kwam Calister via de Antilliaan
se bassist Eric Calmes terecht bij
jazz die haar meer lag. En tege
lijkertijd was ze terug bij haar
roots.
„Wat Eric deed, was een open
baring. Hij mixte Antilliaanse
muziek met moderne jazz. De
perfecte combinatie." Calister
zong een tijdje in Calmes' band
Zamanatitoki, maar lijfde Calm
es later in bij haar eigen vijfkop
pige Nederlands/Antilliaanse
groep, met verder onder ande
ren jazzpianist Randal Corsen
en percussionist Pemell Sa-
tumino.
„Met deze band en deze cd is
een droom uitgekomen. Ik werk
met muzikanten die ik lief vind
en die ook nog eens waanzinnig
kunnen spelen. Ik heb altijd ori
ginele muziek willen maken. Dit
is precies de muziek zoals die in
mijn hoofd zat. Ik bouw met
vrienden elke avond mijn eigen
feestje op het podium. Wat wil
ik nog meer?"
Izaline Callister: 27 maart,
Stadsgehoorzaal Leiden; 11
april, Zuidplein Rotterdam; 28
april, Het Oude Raadhuis
Hoofddorp.
T BV
lp in<
Dei
gei
Izaline Callister: „Papiamento is mijn taal, daarin kan ik echt mijn gevoel kwijt. Ik hoop ook dat ik iets van de Antilliaanse cultuur kan over
brengen." Foto: Stijntje de Olde
viert. Maar bij het Rijnlands Orkest
muziek recensie WQfdt het niet meer dan een be-
Susanne Lammers Schaafd beginnetje. In het cellocon-
van Robert Schumann komen ze
Concert Jubi «n h« |ang7aam ,os Schumann laat het or-
0,k« oiv. M,chel Havenitti m.m.v. Ntojp h derd(, dee| echt aan
Laster (cello). Gehoord: 24/3. ArCheon, AJpBeh -
a/HRiin Woord komen, m de eerste twee delen
'J - «vy blijft het toch een beetje beperkt tot
i X v Jitëgèleiden, maar het lijkt erop dat dat
Be juiste stemming kweekt. Naarmate
Een Hongaarse Dans van Brahms het stuk vordert, ontstaat er evenwicht
een keurig begin voor een. Concert eri glans. Vooral de samenspraken
waarmee je je vijftigjarige fubiletmljV'ètèf solist Nitzan Laster maken in-
druk. Hij speelt zelfbewust en hyperg-
econcentreerd, met groeiende zeg
gingskracht en het orkest antwoordt
met subtiele crescendi en decrescendi
en beheerst kokette motiefjes.
Het echte vuur blijkt echter bewaard
tot na de pauze. Dan speelt het Rijn
lands Orkest een speciaal voor dit ju
bileum geschreven stuk van Huub de
Vriend, De Reuzenalbatros. Hoewel de
schrikbarende teruggang van de
grootste zeevogelsoort de aanleiding
was voor de compositie, is het een
vrolijk, veelstijlig stuk. Een omstuimig
begin, waarin de verschillende groe
pen ritmisch tegen elkaar op moeten
boksen, wordt gevolgd door een Ivesi-
aanse smeltpot. Een beetje jazz, een
beetje Latin, een beetje volks met als
hoogtepunt een prachtige passage
voor harp en houtblazers, die het stuk
een warme kleur gééft. Men speelt
alert en scherp; het enthousiasme
spat er vanaf.
Dan volgt Ravels Ma mère l'oye -
sprookjesachtige illustraties bij Moe
der de Gans. En zo klinkt het ook. De
Pavane van Doornroosje is prachtig
transparant en pastel van tint en
wordt opgelicht door de dromerige
fluitsolo. In Klein Duimpje verbeelden
de strijkers de zwerftocht door het bos
klein en angstig. Een kwinkelerend vo
geltje, gespeeld door concertmeester
Johan Olof, maakt vervolgens de weg
vrij voor verstild spel, waarin alle
nootjes van doorschijnend porselein
lijken.
Het chinoiserietje Laideronnette spe
len ze speels en prikkelend met veel
gevoel voor contrast en de dialoog
tussen de verschillende secties slaagt
volkomen. De sfeer blijft evenwichtig
en doorzichtig in Belle en het Beest.
De contrafagot speelt fraai een zwaar
moedig beest, dat opgaat in de ver
zengende strijkersklank. Ook in het
laatste deel, De Sprookjestuin, weet
het Rijnlands Orkest met prachtige so
lo's en helder samenspel een fijnzin
nige Ravel te laten horen.
münchen - Ze schittert wfeér op
het podium: Celine Dion. Na
twee jaar stilte rondom de Cana
dese zangeres verschijnt vandaag
haar nieuwe album 'A new day
has come'. Doordat muziekveriko-
pers al meer dan 80.000 exem
plaren hebben ingekocht, Is de cd
al op de dag dat hij in de winkels
ligt platina. Celine Dion trok zich
vorig jaar terug uit de schijfwer
pers om zich op haar privé-leveh
te concentreren. Naar eigen zeg
gen zou ze dat doen tot 2003,
maar daar kwam ze op terug. Dat
deed ze omdat het moederschap
haar inspireerde tot het maken
van nieuwe muziek. Dion, die af
gelopen zaterdag op het podium
van de Duitse televisieshow
'Wetten Dass?!' stond, gaat vanaf
maart 2003 in Las Vegas aan de
slag. Daar zal ze in driejaar tijd
zeshonderd keer optreden in Ce-
asars Palace. De shows worden
gehouden in de vierduizend stoe
len tellende reconstructie van het
Colosseum uit het oude Rome.
Foto: Reuters/Ralph Orlowsld
muziek recensie
Hans Keijzers
Concert: Eden. Gezien: 23/3, LVC, Leiden.
Toen Roos van Acker eind 2000
aankondigde dat ze Eden voor
gezien hield en zich meer zou
gaan richten op haar werk bij
TMF en Studio Brussel was er
even paniek in de tent bij de
Vlaamse formatie. Met de Ne
derlandse Nathalie Herwegh
lijkt Van Acker echter snel verge
ten. Ook de stemmen van Na
thalie en Sofie Buyck passen pri
ma bij elkaar. Bij 'Into the
night', van het nieuwe derde al
bum 'Hotel', wordt lekker tegen
elkaar opgezongen. Beide zan
geressen krijgen een vocaal lijn
tje, versterken soms een woord
aan het eind van de regel en tij
dens het refrein bundelen ze
ferm hun krachten.
Eden brengt eigenlijk perfecte
opvulnummertjes, die prettig in
het gehoor liggen en waaraan je
je geen buil kunt vallen. Als
Eden op de radio is, gaat nie
mand op zoek naar een andere
zender. Aan de andere kant zul
len weinig mensen de afstands
bediening grijpen om het volu
me even flink op te krikken.
'Scooter', 'Party girl' en 'Star'
van het aangenaam weghap-
pende tweede album 'Seafood',
zijn zonder meer aanstekelijke
deuntjes, maar het blijft een
beetje truttig.
Met de stemmen heb je eigenlijk
het hele verhaal van Eden eigen
lijk verteld. De twee gitaristen
zijn nergens te betrappen op
een intelligent uitgewerkt arran-
Voorstelling: Chloroform, van en
Nico van der Knaap. Gezien: 2) 1
Kapelzaal Leiden.
wk
DtSt
Theaterbezoekers kunnen
beleefd zijn. Dat bewijze m0
bezoekers van de Kapelzai
zaterdagavond zelfs sup
leefd zijn. Anderhalf uur
schotelt Nico van der Kn;
publiek een schandalig
programma voor. N«
roept boe, niemand looj
en na afloop is er zelfs apj EN t
Dat laatste zal wel vanuit h enb
nitaire overwegingen veri enc
baar zijn. Van der Knaap ,na
zich immers verschrikkelijk n gp
staan maken. Geregeld loo e]d.
van agitatie knalrood aai ken
werkt hard. Maar waarvoo ,en
heeft niets, maar dan ook ^te
kelijk helemaal niets te mi
Er is zelfs geen sprake
greintje humor.
Gelukldg is er één theaterb
ker die wat minder beleef
kan opbrengen. Na circa ti 1*
minuten valt hij duidelijk
baar in slaap. Van der NA
ziet dat ook en gaat er mi ,te
grap op in. 'Zullen we^
maal stiekem wegsluipen?
hij samenzweerderig vooi
is de enige geestige opini^
die Van der Knaap in and n te
uur tijds heeft gemaakt. ,ria<
keper beschouwd heeft zo
liekante mislukking zelfs ie
gisch. Wat heeft deze m
vredesnaam op een podii ia[
zoeken?!
Aan het begin van het pro ffll
ma horen we een stem
luidsprekers tal van histo
feiten opsommen waarbisegf
zekere Nico van der Knaaeu
- tot nu toe onbekende - n tbre
hebben gespeeld. Als dit
humor indicatief voor hi t
veau van de avond moei e
dan valt op dat moment irinj
ergste te vrezen. Maar het 'aar
allemaal nog veel erger te are!
den. Het klassieke verhaa dan
de val van Troje poogt V; iet n
Knaap tevergeefs een kon enb
lading mee te geven. Hij 'koo
ellenlang over huisdieren an h
algemeen en zijn eigen pa| reek;
in het bijzonder. Soms gie gei
op de absurdistische tot mee
krijgen we een heel verh.
het probleem van te vee
haar. En als tip beschrijft 1
voerig hoe je apen met
moet vangen.
Alles duurt en duurt - het I
timing is hem volstrekt
kend. Het programma
door een lied met een eini
reeks varianten op de stof jm g
afgesloten. Het is de gé
apotheose van een vreseltL aai
gramma.
van
itijdi
ider.
et of
gement (laat die twee
eens wat anders doen d 'ben
leen die akkoorden aan in ht
denk je dan) en de spaa ^g,
soli klinken ook nog eei
obligaat. In de toneehr
staat altijd een regisseur aan
zijkant om de boel op sch ie zo
zetten. Eigenlijk wens je moe
hetzelfde toe.
Tijdens de toegift blijkt an
het anders kan. Dan
Eden met 'All I need' van zeg
Safari' van het Franse Air, in zij
helder zijn de vocalen vai nent
Buyck en ze doen in niets also
voor de lijntjes van Bett 1 mme
maar daarnaast is er dan t entei
intrigerende baslijn en hit var
raffineerde gitaarfijntje. E en d
krijg je op de valreep n< ot vc
licht gevoel van kippen' iar 'z
Eden. ziele
in z
«n z
vee
ft! J
-k
muziek recensie
Maarten Baanders
Voorstelling: "Niemandsland' door Stef
Bos. Gehoord: 23/3, Leidse Schouwburg.
De show begint met een Vaag
gemompel bij de vleugel. Toch
'is, maar waar hij toch een grote
afstand en bevreemding bij
voelt
Het ene nummer na het andere
gaat over de leugenachtige kre
ten waarmee het Haagse estab-
fisjimfent en de politieke nieuw
komers elkaar bestoken. Het
vervult hem met woede, maar
maakt dit begin meteen duidë- '.dan de woede van iemand die
lijk wat de kem is van Stef Bos' weigert deze ontwikkelingen ge-
programma 'Niemandsland', woon of begrijpelijk te vinden.
Uit het gemompel maken tich Naïeve humor en gepassio-
flarden los: 'Fortuyn..., Neder- neerdheid zijn de wapens waar
land vol..., Jip-en-Janneke-tail...' mee Bos ons overtuigt. 'Bijna al-
Het is de recente verwarring en les draait om niets', zingt hij en
het rumoer in de Nederlandse et tegenover staat zijn 'verlan-
oofd VOl van rgen fiaar opstand, bezieling,
'i O 'i
lil. t\. ?iki*
politiek waar Bos' hoofd
weerstand, liefde die het waar
kan maken.' Het zijn grote
woorden, maar niet misplaatst
of hol, want Bos verbindt ze met
poëtische en fantasierijke asso
ciaties, waar je telkens verrast
van opkijkt en die de liedjes zijn
persoonlijke stempel geven.
Bos beperkt zich niet tot de ac
tualiteit van de dag, maar richt
zich ook op onze door de eeu
wen gegroeide cultuur en men
taliteit. Al zingend reist hij naar
verre landen, vooral Zuid-Afrika,
waar hij de eenvoud, de onbe
dorven cultuur en de gastvrij
heid beschrijft om te laten zien
wat hij in Nederland mist. Hier
laat hij zijn engagement verge
zeld gaan van een idyllische ro
mantiek. De verpletterende na
tuur in het verlaten Witzand,
waar plotseling opduikende
walvissen de mens tot zijn ware
proporties terugbrengen, de
spookstad bij Koolmanskop,
waar sporen te vinden zijn van
hebzuchtige Europeanen die de
natuur vernielden om diaman
ten te vinden, en de Zuid-Afri
kaanse 'Don Quichotte' met zijn
karren vol door anderen wegge
gooide spullen. Het zijn alle
maal mooie en indrukwekkende
verhalen, waarmee Bos op een
zachtaardige manier voelbaar
maakt dat ons leven in Neder
land helemaal niet zo door dik
en dun verdedigbaar is.
Na de pauze slaat Stef Bos een
andere weg in met chansonach
tige nummers over kleine zor
gen rond liefde en drank. Het
zijn eeuwige, al vaak bezongen
thema's en hoewel deze liedjes
minder verrassend zijn en min
der uitgesproken karakter heb
ben dan het gedeelte voor de
pauze, spreken ze zeer direct
aan. Stef Bos staat dicht bij het
publiek met zijn warmbloedige
nummers waarin je altijd ver
moedt dat er persoonlijke herin
neringen achter zitten.
theater recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: Het Ongehoorde Lied met
en van Tim van der Sluijs, Rick 'Lorenzo'
Dros en Dirk Vruggink. Gehoord: 23/3,
Muzenhof, Leiderdorp.
„Ik geef het toe, ik ben te klein
geschapen." Zo opent Tim van
der Sluijs deze aflevering van
'Liefde voor het Lied'. Elk sei
zoen presenteert De Muzenhof
zo'n avond en dit jaar stond het
Nederlandse liederlijke, onbe
schroomde, onbetamelijke, ge
nante lied centraal.
Van der Sluijs begint, en dat is
een goede keus, want zijn liede
ren zijn brutaal en direct. Tek
stueel is Van der Sluijs heel
sterk, zijn rijmen zijn knap en
zijn vondsten origineel. Hij ful
mineert tegen de plateauzool
('draagsters missen elk niveau')
en de boxershort, pleit voor pe
nistransplantatie ('je heer is
waarlijk opgestaan') en bereikt
het toppunt van liederlijkheid in
zijn kinderrijke oplossing voor
het pensioengat. Maar muzikaal
is Van der Sluijs zo eenzijdig en
zijn pianospel zo armzalig, dat
je toch blij bent dat Rick 'Loren
zo' Dros het stokje van hem
overneemt.
Dros laat de vleugel voor wat hij
is en speelt gitaar. En die laat hij
meestal lieflijk contrasteren met
zijn cynische teksten, die soms
alle perken ijzingwekkend te
buiten gaan. Mooie melodietjes,
geschikt voor liefdesliedjes, ge
bruikt Dros voor gruwelijke the
ma's, die hij in heel terloopse
woorden vat. Hij laat veel aan de
goede verstaander over in 'Witte
Wijn', een lied over een incest-
pleger, en de verkniptheid van
de lustmoordenaar in 'Ze zei
nee' gaat gelijk op met de zacht
jes ontsporende slide-gitaar. Zo
ongehoord goed is Dros niet al
tijd, al zijn de sikkeneurige ma
nier van Terschelling het graf in
prijzen en het recht voor zijn
raap simpele 'Doodschoppen'
(een litanie van ergerniswekken
de figuren) van een grote komi
sche kracht.
Dirk Vruggink, zonder zijn vaste
contrabassist, en daardoor een
tikje uit zijn doen, zingt vervol
gens op zeer indringend! 1 reel
zijn bizarre balades. Hij 0 was
een verlopen gentlemai n trc
manchetknopen en ongej rethoi
schoenen, die ruzie hee Bij
het leven. De twee liedei eraad
het ouderschap op kn (ond
wijze afraden, gaan gepaaje plot
stekende blikken naar d ik vb
vooral als die lacht. als kc
Dit tweeluik krijgt nog e< ik als
volg in het Schubertiaans og r
leide 'Een strenge mee urstei
waarin Vruggink op hiligne 1
wijze een in alle opzichte niet
lijk medisch onderzoek ve waar
te. En prachtig is zijn woe ?er o]
vat in een stijlvaste blue ien te
de negerbuurman die zijl niet
verlaat en Bachs cello ewor
speelt. lam,
Enigszins buiten het neen
maar met glans het moo dat n<
zijn beschrijving van een.Zo'n
endhete zomerdag op de tanpa
storven Wallen, waarin stre
ling een zwerver opduilin de
een 'lieve pluchen kang Hén 1
Dat liedje, waar het s oor d
doorloopt waar Vruggink rd gei
excelleert, mocht inderda jartijc
ongehoord blijven. (dat d
