Achmea in privé-klinieken
ECONOMIE
Ondergang Holzmann thema Duitse verkiezingen
Goed doordacht of in een flits weer uit elkaar
Brood is belangrijker
dan een ei met Pasen
Aanpak wachtlijsten én verbeterde concurrentiepositie
Werk Kind Stress
otheekrente
omhoog
(r tdam - ING Bank heeft de
leektarieven voor wonin-
rhoogd. De verhoging
agt voor verschillende
aste periodes 0,2 procent
procent. De aanhoudend
kapitaalmarktrente is de
voor de verhoging, aldus
ink. ABN Amro heeft ook
t( ;ondigd de rente te ver-
Met ingang van maan-
maart gaan daar de ta-
met 0,1 tot 0,3 procent
ig. Een standaardlening
D' n looptijd van vijf jaar
lij beide banken nu een
ran 6 procent.
a
iort verder
J Schiphol
^Jfurt - Exploitant Fraport
e hthaven Frankfurt wil de
3 werking met Schiphol
- jtten. Het afblazen van
n rsgang van Schiphol is
aport geen reden om de
e ands-Duitse alliantie
ra es stop te zetten. Schip-
4- jman Cerfontaine zei de-
e k dat de samenwerking
loopt als de privatisering
\li orgaat. Woordvoerder
e van Fraport stelt dat de
a e verder zal worden ont-
g 1. Wel zou een beurs-
n an Schiphol meer arm-
feden bij projecten in het
tnd. Fraport is vorig jaar
beurs gegaan.
U lidskosten
njder gestegen
ill - De arbeidskosten per
ji in de twaalf landen van
«zone in het vierde kwar-
vorig jaar met 3,1 pro-
Jstegen. In het derde
7 (al was dat nog 3,5 pro-
ok in de hele EU stegen
J idskosten minder hard,
t n 3,1 procent. In Italië
rjl de arbeidskosten het
toe: 1,8 procent. De
e stijging deed zich voor
ïmarken: 4,4 procent,
erse lidstaten zijn echter
en cijfers over het vierde
ar il bekend. Dat geldt ook
5 federland, dat in het der-
rtaal nog koploper was
stijging van 5 procent.
E ipic snoeit
li al vluchten
- De noodlijdende
rnè luchtvaartmaatschappij
;ia c Airways schroeft het
duchten tussen Thessa-
vj[ n Amsterdam, Brussel
s terug. In plaats van el-
;aat er met ingang van
P rt nog slechts drie keer
ik een vlucht naar de ge-
steden. Om de be
sten omlaag te brengen
ympic de afgelopen
:n al meer internationa
len geschrapt. De
regering heeft tever-
probeerd een koper
ympic te vinden en
vorige maand bekend
.000 banen verdwijnen.
zaterdag 23 MAART 2002
Ot
ilbedrijven
n platform
ag - De kabelbedrijven
isent Kabelcom en
1 willen toewerken naar
iy enoemd Nationaal
- ind Platform. Het over-
Jan moet door standaar-
gjvan digitale technieken
|e( hikbaarheid van breed-
Atemet en de introductie
tale televisie landelijk
J en. Het platform moet
'3 ereren onder de vlag
ai, de koepelorganisatie
ïgenbehartiger van de
ndse kabelbedrijven.
door Hans Leber
amsterdam/gpd - Verzekerings
concern Achmea heeft het afge
lopen jaar belangen genomen in
vijf Nederlandse privé-klinieken.
Het concern is betrokken bij de
bouw van meer klinieken, in en
kele gevallen samen met Neder
landse ziekenhuizen. Tot dusver
investeerde het bedrijf Medinova,
waarvan Achmea voor 25 procent
eigenaar is, zo'n 20 miljoen euro.
De privé-klinieken groeien in
hoog tempo na jarenlang te zijn
verguisd. Wegens het gevaar van
tweedeling, waarbij iemand met
geld sneller of beter geholpen
kan worden, legde de regering
de klinieken beperkingen op.
Die worden vrijwel zeker de ko
mende jaren opgeheven, omdat
de klinieken een rol krijgen bij
het wegwerken van de wachtlijs
ten. Directeur zorg van Achmea,
A van Montfort, zegt dat het
concern in de klinieken is ge
stapt om te garanderen dat ver
zekerden in de toekomst de zorg
krijgen waarvoor zij betalen.
Niet alleen wil het concern in de
concurrentieslag met andere
verzekeraars wachtlijsten ver
mijden, maar ook binnen het
verzekerde pakket betere hulp
bieden dan anderen, aldus Van
Montfort. Hij denkt niet dat de
ze ontwikkeling ertoe leidt dat
vooral rijke klanten sneller aan
de beurt komen. „De klinieken
die we opzetten zijn voor al on
ze verzekerden even goed toe
gankelijk. Verzekeraars gaan in
de toekomst vooral op de kwali
teit en de prijs van het basispak
ket met elkaar concurreren, is
mijn overtuiging."
Ook medisch hebben de klinie
ken toekomst zegt Van Mont
fort. „Ingrepen worden gemak
kelijker en duren korter, het kan
steeds meer in dagbehandeling.
We hebben als Achmea vorig
jaar 650.000 euro besteed aan
privé-klinieken. Dat is heel wei
nig op het totaal, maar het bete
kende wel een vermeerdering
van achthonderd procent ten
opzichte van het jaar daarvoor."
Bij de ziektekostenverzekeraars
van Achmea, Zilveren Kruis en
Groene Land\PWZ, zijn 2,6 mil
joen Nederlanders verzekerd. Zij
kunnen straks terecht bij privé-
klinieken in Amsterdam (De Lai-
resse), Rozendaal (Klein Ro-
sendael), Haarlem (oogheelkun
dig medisch centrum), Rotter
dam (medisch centrum Rotter
dam-Airport) en Berg en Bosch
(internistenpraktijk en oogheel
kundig medisch centrum Berg
Bosch).
Volgens algemeen directeur S.
Haakman van Medinova dat de
klinieken in eigendom heeft,
kunnen voorlopig ook andere
verzekeraars er met patiënten
terecht. „Of dat zo blijft hangt af
van de marktontwikkelingen de
komende vijf jaar," aldus Haak
man, die grote interesse waar
neemt bij ziekenhuizen om te
investeren in de private sector.
„Zelf denk ik dat er over twintig
jaar in Nederland honderden
kleine private dagklinieken zijn,
waarvan zeventig procent in
handen is van centrale zieken
huizen. De ziekenhuizen doen
dan nog slechts de ingewikkel
de, tijdrovende verrichtingen."
Medinova wil zijn activiteiten
dan ook uitbreiden. „Maar de
spoeling wordt dun, er is weinig
te koop. Daarom gaan we zelf
klinieken bouwen. Veel projec
ten zijn op een oor na gevild,
enkele daarvan doen we samen
met ziekenhuizen. Die willen
zich nadrukkelijk ook op de pri
vate markt begeven." Volgens
Haakman is Achmea de enige
verzekeraar die op deze schaal
de private sector binnenstapt.
„Maar er zijn er meer die inte
resse tonen, het is de toekomst."
'Klein Rosendael', in het Gelderse Rozendaal is één van de klinieken van Medinova.
Foto: GPD/.Roland de Bruin
door onze correspondent
Wierd Duk
münchen - De ondergang van
het Duitse bouwconcern Philipp
Holzmann, dat donderdag aan
kondigde surséance van beta
ling aan te vragen, wordt een
thema in de Duitse verkiezings
strijd. Op 22 september worden
de Bondsdagverkiezingen ge
houden. Bij Holzmann werken
23.000 mensen, van wie 11.000
in Duitsland. De ondernemings
raad vroeg gisteren bondskanse
lier Schroder om hulp om de
eenheid onder de schuldeisers
te herstellen en zo het concern
opnieuw te redden.
Het op één na grootste bouwbe
drijf in Duitsland heeft een
schuldenlast van 1,5 miljard eu
ro. De banken weigerden deze
week nog meer geld in de nood
lijdende onderneming te pom
pen. De oppositie verwijt
bondskanselier Schroder (SPD)
dat hij Holzmann te lang de
hand boven het hoofd heeft ge
houden. Als de grote jongens
failliet gaan, komt de bondskan
selier langs", aldus Friedrich
Merz, fractievoorzitter van de
christen-democratische CDU in
de Bondsdag. „Maar als de
kleintjes bankroet gaan, komt de
faillissementsrechter.
Toen Holzmann in 1999 al eens
op de rand van de afgrond
stond, werd het bedrijf gered
door persoonlijke inmenging
van Schroder. De rood-groene
regering stelde 250 miljoen euro
ter beschikking en een aantal
grote banken nam zestig pro
cent van de aandelen van het
bedrijf over. Dat 'interventionis-
me' van de kanselier werd des
tijds door de opgeluchte Holz-
mann-werknemers juichend
('Gerd, Gerd!') begroet. De tv-
beelden droegen bij aan Schrö-
ders imago als industriële 'Ma-
cher'. De ondernemingsraad
dringt riep dat gisteren nog eens
in herinnering.
Maar voor de christen-demo
craten is de recente crisis bij
Holzmann, die voor een groot
deel het gevolg is van mismana
gement, een bewijs dat Schrö-
ders industriepolitiek niet deugt.
Helmen en handschoenen op een bouwplaats van Holzmann in Frankfurt. Foto: Reuters/Kai Pfaffenbach
Het Duitse midden- en kleinbe
drijf is, zegt de oppositie, het
kind van de rekening. „Tiental
len kleine bouwondernemingen
zijn de afgelopen jaren door
Holzmann kapot geconcurreerd
omdat het bedrijf met lagere lo
nen kon werken", aldus Merz.
Eerder dit jaar intervenieerde
Schroder opnieuw, ditmaal bij
de noodlijdende wagonbouwer
Bombardier bij Halle. Ook die
veelbesproken reddingsactie
lijkt nu niet meer dan uitstel van
executie te zijn geweest.
Als Edmund Stoiber, de CSU-
premier van de deelstaat Bei
eren, dit najaar voor de
CDU/CSU bondskanselier
wordt, zullen 'grote bazen die
hun huiswerk niet doen' het een
stuk moeilijker krijgen, voor
spellen CSU-woordvoerders.
„Het is merkwaardig dat een so
ciaal-democraat als Schroder
het grootkapitaal zo gunstig ge
zind is", vindt de Beierse minis
ter van economische zaken, Ot
to Wiesheu (CSU).
„Schröder profileert zich graag
als de Genosse der Bossen ('ka
meraad van de bazen', red.) en
zijn regering staat ronduit vijan
dig tegenover kleine- en middel
grote bedrijven. Dat uit zich on
dermeer in de manier waarop
grote ondernemingen fiscaal
worden bevoordeeld. Wij rich
ten ons veel meer op de mid
denstand, die bedrijven achten
wij cruciaal. Die politiek, die in
Beieren bijzonder succesvol is
geweest, kan Stoiber zonder
meer ook op de rest van Duits
land toepassen."
Maar critici wijzen op de nauwe
banden tussen vooraanstaande
CSU-politici en Beierse onder
nemers en bankiers. Zo schiet
Stoiber telkens mediamagnaat
Leo Kirch te hulp. Die staat voor
miljarden in het krijt, maar kan
altijd weer een beroep doen op
de Bayerische Landesbank, een
semi-staatsbank. „Stoiber is
geen haar beter dan Schröder",
meent Josef Dürr, fractievoorzit
ter van de oppositionele Groe
nen in de Beierse Landtag, het
deelstaatparlement. „Wat
Schröder deed bij Holzmann,
doet Stoiber met Kirch. Stoiber
komt ook altijd dezelfde mensen
tegen, namelijk de bazen van
Siemens, BMW en Audi, van de
banken en van nog enkele klei
nere ondernemingen. Ze zien
elkaar op Stoibers kantoor, in de
wetenschappelijke instituten en
in de besturen van de belang
rijkste stichtingen en schuiven
elkaar de bal toe. Al dat geklets
over die aandacht voor de mid
denstand is puur populisme.
Stoiber zette juist alle kaarten op
Kirch, waar hij anderen een
kans had moeten geven."
s Ie drie huwelijken in Ne-
eindigt in een echtschei-
P_ 2000 zijn maar liefst
chtscheidingen uitge
scheiden kan vandaag
q ip verschillende manie-
ev; »via internet. Getrouwde
u 1 loeten in principe langs
)40 er om een huwelijk offici-
R' tbinden. Daarbij dient
ite één advocaat te wor-
gC huurd. Wie voor een
iding' kiest, is misschien
n goedkoper af, maar
il juridische risico's.
cheiding moeten diver-
geregeld worden: de
ïn voor eventuele kin-
limentatie, schulden en
[en, wie waar gaat wo-
pensioen etcetera. Alle-
roelige zaken, waarover
stemming verkregen
prden.
echtscheiding te kun-
leggen aan de rechter is
;elijk een advocaat
te nemen. De traditio-
leest gebruikelijke ma
lt beide partijen een ei-
icaat inhuren. De ge-
P Ti en onderhandelingen
n' genoemde zaken lopen
dan via de advocaten.
De kosten van een
echtscheidingsproce
dure zullen voorelke
situatie anders zijn.
Ten eerste zijn er de
griffiekosten: de kosten
die aan de rechtbank
verschuldigd zijn. Is er
sprake van een geza
menlijk verzoek, dan
zijn de griffiekosten
193 euro. Als het ver
zoek door één van de
partners wordt inge
diend, dan moet er
door beide partners
griffiekosten betaald
worden.
De griffiekosten zijn
een fractie van het totaal. De
kosten voor de advocaat zijn ve
le malen hoger. Wat daarvoor
gerekend moet worden is eigen
lijk niet te zeggen. Volgens de
Consumentenbond ligt het uur
tarief van een echtscheidingsad
vocaat al snel op 100 euro. Hoe
complexer de zaak, des te hoger
het bedrag dat men kwijt zal
zijn.
Ex-partners kunnen er ook voor
kiezen een echtscheidingsbe
middelaar in te schakelen. In
plaats van tegenover elkaar pro
beert men samen met behulp
van de bemiddelaar (meestal
een advocaat, soms een notaris)
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
zélf afspraken te
maken. De bemid
delaar zorgt ervoor
dat er aandacht is
voor alle standpun
ten en dat beide
partijen evenveel
aan bod komen. Het
doel is te voorko
men dat de zaken
uit de hand lopen.
Men wil juist dat er
voor de toekomst
een vriendschappe
lijke basis gelegd
wordt van waaruit
men verder kan
gaan.
Dit kan met name
van belang zijn wan
neer er kinderen bij de schei
ding betrokken zijn. „Emoties
spelen een belangrijke rol gedu
rende een scheidingsprocedure
en ze werken vanzelfsprekend
door in de zakelijke onderhan
delingen", legt mr. Loes Gijbeis
van de Vereniging van Advo
caat - Scheidingsbemiddelaars
(VAS) uit.
„Bemiddeling komt voor bij
mensen van alle rangen en stan
den", aldus Gijbels. „Voorwaar
de voor een geslaagde bemidde
ling is dat beide ex-partners zélf
beslissingen kunnen én willen
nemen." Bemiddeling kan fi
nancieel gunstiger uitpakken
Scheiden via internet
Met ingang van 1 april 2001 is het mogelijk een huwelijk om
te zetten in een geregistreerd partnerschap. Scheiden is dan
ineens veel gemakkelijker. Geregistreerde partners hoeven
namelijk alleen een door beiden getekende verklaring af te
geven bij de gemeente. Zodra die verklaring is ingeschreven
in de registers van de burgerlijke stand, is de flitsscheiding
afgehandeld.
Een bezoek aan een advocaat of notaris is nog wel noodza
kelijk, want zijn handtekening is vereist. Van april tot en met
december 2001 vonden er in Nederland ruim 750 van deze
flitsscheidingen plaats. Het mag dan snel en relatief goed
koop zijn, er zitten nogal wat haken en ogen aan. Deze ma
nier van scheiden wordt bijvoorbeeld in het buitenland niet
erkend. Als bovendien niets is afgesproken over de duur van
alimentatie, is deze in principe onbeperkt. Bij echtscheiding
geldt een wettelijke termijn van maximaal twaalf jaar.
Ook op internet worden diensten aangeboden om de schei
ding te regelen. Een advocatenkantoor stuurt dan alle beno
digde stukken naar de rechtbank. De kosten hiervoor bedra
gen ongeveer 800 euro. De Consumentenbond waarschuwt
dat scheiden via het internet alleen geschikt is wanneer part
ners op alle punten overeenstemming hebben bereikt.
dan een traditionele scheiding.
Er hoeft immers slechts één ad
vocaat in de arm genomen te
worden. Bovendien is de kans
op juridisch touwtrekken klei
ner. Het tarief van een echt
scheidingsbemiddelaar ligt tus
sen de 120 en 200 euro per uur
(exclusief BTW). „Een zaak zal
gemiddeld genomen zo'n twin
tig uur in beslag nemen", schat
Gijbels.
Een echtscheiding kan dus flink
in de papieren lopen. Als het in-
dongen/anp - Het ei scoort een
zesde plek op de lijst van pro
ducten die voor Pasen bijna
meer dan twee keer zoveel wor
den verkocht als normaal. In to
taal zullen de supermarkten bij
na 80 miljoen euro meer omzet
ten in de week voor de paasda
gen dan in een normale week.
Dat blijkt uit onderzoek van bu
reau GfK, in opdracht van vak
blad Distrifood.
In alle Nederlandse supermark
ten bij elkaar wordt in een ge
wone week zo'n 461 miljoen eu
ro besteed. Voorafgaand aan Pa
sen loopt dat op tot 540 miljoen
euro. De paastopper is en blijft
brood, in de meest luxe varian
ten en voorgebakken, op de voet
gevolgd door ijsdesserts zoals
ijstaarten en schepijs. Een derde
plaats is weggelegd voor zoge
heten onderleggers, zoals toast
jes.
De omzet van deze drie is ruim
twee keer groter dan normaal,
bij brood is dat zelfs drie keer.
Archieffoto: Dick Hogewoning
De uitgaven van de consument
zijn rond Pasen duidelijk gericht
op het ontbijt, de brunch en de
lunch. „In tegenstelling tot de
kerstweek, die vooral gericht is
op de warme maaltijdaldus
GfK. Het ei, van oudsher een
echt paasproduct, neemt slechts
een zesde plaats in.
Bloemen en planten halen een
vijfde plaats in de lijst van veel
gevraagde paasartikelen. Van al
le bloemen- en plantenverko-
pen nemen de supermarkten
18,5 procent voor hun rekening.
ECONOMIE WIJZER
komen én het vermogen van
echtgenoten onder een bepaal
de grens ligt, kan men bij de
Raad voor Rechtsbijstand een
verzoek voor een toegevoegd
advocaat indienen. Daarvoor is
een Verklaring omtrent Inko
men en Vermogen nodig, die bij
de gemeente kan worden ver
kregen. Als een toegevoegd ad
vocaat wordt aangewezen, wor
den de kosten voor de advocaat
en de griffiekosten door de over
heid betaald. Wel moet altijd
een eigen bijdrage betaald wor
den. Die ligt in 2002 tussen de
61 en 532 euro.
Informatie:
Vereniging van Personen- en
Familierecht Advocaten (VPFA)
www.vpfa.nl
Vereniging van Advocaat-
Scheidingsbemiddelaars (VAS):
www.vas- scheidingsbemidde
ling, nl
Nederlands Mediation Insti
tuut (mediation is echtschei
dingsbemiddeling): www.nmi-
mediation.nl
Raad voor Rechtsbijstand: ww-
w.rvr.org
De Consumentenbond heeft
recent een boek uitgegeven
over alle financiële en juridi
sche aspecten van scheiden:
www.consumentenbond.nl
Feministische acties hebben
veel losgemaakt, maar hebben
ze de Nederlandse vrouw ook
bevrijd? Zij is een bijzonder we
zen dat grossiert in wereldre
cords. Vanaf het midden van de
vorige eeuw hield de gehuwde
Nederlandse vrouw een laagte
record voor betaald werken
buitenshuis. In alle vergelijkba
re landen waren gehuwde
vrouwen actiever
op de arbeids
markt.
Vanaf het midden
van de jaren zes
tig is de Neder
landse vrouw aan
een inhaalrace
begonnen, maar
haar bijzondere
positie heeft ze
niet willen opge
ven. Ze wilde wel
de arbeidsmarkt
op, maar niet de
hele week. Zo ver
overde ze het we
reldrecord werken in deeltijd.
Nog niet tevreden met haar uit
zonderlijke positie deed ze een
gooi naar het volgende goud:
op dit moment zijn Nederland
se vrouwen de oudste moeders
van eerstelingen ter wereld. Dat
betekent dat de leeftijd van
'nieuwe moeders' (bij de ge
boorte van hun eerste kind) de
hoogste ter wereld is.
Is de Nederlandse vrouw te
doorgronden door een eenvou
dig econoom? Hij kan daartoe
spelen met de invloeden van
inkomens en kosten. De aan
vankelijk zo beperkte activiteit
buitenshuis kan worden terug
gevoerd op de weivaan in de
Gouden Eeuw, toen Nederlan
ders zo rijk waren 'dat gehuwde
vrouwen niet hoefden te wer
ken' en zich een cultuur kon
ontwikkelen waarin de vrouw
zich voornamelijk op het huise
lijk gezinsleven concentreerde.
Hetzelfde argument leeft nu
nog bij een oudere generatie.
Het zijn precies de woorden die
ik vaak genoeg uit de mond van
mijn moeder heb gehoord.
Vrouwen begonnen het huis te
verlaten toen ze net als man-'
nen hogere opleidingen gingen
venverven. Met die hogere op
leidingen werd het duurder om
niet te gaan werken: het ver
smade loon werd te hoog om te
laten liggen.
Maar de oude cultuur was ze
ker nog-niet verdwenen en de
primaire verantwoordelijkheid
JOOP HARTOG
hoogleraar micro-economie
van de vrouw voor haard en
kroost zorgde voor een rem op
de toeloop naar de arbeids
markt. Zolang er geen kinderen
zijn, werken vrouwen meest
voltijds. Maar daarna wordt dat
vaak beperkt tot drie of vier da
gen per week.
„Kinders zijn hinders" zei Ja
cob Cats al in de zeventiende
eeuw en ook die uitspraak kan
makkelijk worden
herhaald. De was
kun je 's avonds
doen, en stofzui
gen in het week
end. maar met
zorg voor de kin
deren kun je zo
makkelijk niet
schuiven. Het ge
volg is dat ge
boorten worden
uitgesteld.
Squeezing birth
Universiteit van Amsterdam working life
(De geboorte m
het werkzame be
staan persen) was de prachtige
titel van een Amsterdams
proefschrift hierover.
Carrière maken, kinderen ver
zorgen en het huishouden be
stieren gaan niet soepel samen.
Het gevolg is enorme tijdsdruk
en stress. Voor een deel helpt
het als mannen hun evenredig
aandeel in de lasten dragen. Je
zou kunnen redeneren dat de
emancipatie pas is voltooid als
mannen en vrouwen even vaak
in deeltijd werken, of als ieder
een drie dagen werkt.
Maar ik vrees dat het probleem
dieper zit. De huidige banen,
voor een hoog opgeleide bevol
king. zijn complex ei^jtda-
gend en bieden ruinwFom am
bities te verwezenlijken. De
prestatie hangt erg af van de ei
gen inzet, en niet. zoals vroeger
in de prototype fabrieksbaan.
van het tempo van de machi
nes. Concurrentie voor promo
tie naai- de volgende baan is
een intensief proces, waarbij
mensen zich met hun inspan
ning willen onderscheiden. Dat
slorpt mensen op, en laat zich
niet beperken tot vaste kan
tooruren.
Zo'n concurrentieproces is niet
te reguleren. Je kunt niet per
CAO of wettelijke regeling
mensen tegen zichzelf en tegen
een opjaagcultuur beschermen,
door vast te leggen dat we het
allemaal kalmer aan gaan doen.
Ik vrees dus dat de stress en de
druk zullen blijven.
