Voortbestaan Bachkoor Holland op het spel
KUNST CULTUUR
:11e kleuren bepalen toon Holland Art Fair Mooie momenten bij compagnie Dakar
Drie Musketiers
half jaar in Luxor
Bij Mary Black
weet je wat je krijgt
R7
Tientallen koorleden weggelopen na vertrek van dirigent Daniel Reuss
Het Brabants Orkest zet
directeur aan de kant
Den Haag schrapt concert
Kane op 'Koninginnenach'
Nederlandse Lara Croft
Pink Meltzer
iCin
House'
t. iden - Ali G maakte gisteren
royale entree bij de premiè-
ran zijn eerste speelfilm 'Ali
ida House'. Na de populai-
V-serie en zijn grote door-
tij ak in de clip 'Music' van
,B Jonna is Ali G, is de met
n,' id behangen zwarte rapper
ic gespeeld wordt door de
le ike joodse komiek Sacha
't, on Cohen, nu ook doorge-
ngen tot het witte doek. Hij
tijdens de première verge-
door een zestal schaarsge-
e dames die hun zoge-
Jmde 'punani's' met reus-
jge cannabisbladeren be-
imas bijgezet
Panthéon
De stoffelijke resten van
ranse schrijver Alexandre
q nas worden bijgezet in het
héon in Parijs, waar de
;n der natie' rusten. Dat
president Chirac gezegd.
nas is de meest gelezen
ise schrijver ter wereld. Hij
tachtig romans geschre-
waaronder 'De Drie Mus-
i' en 'De Graaf van Monte
o'. Hij stierf in 1870 en
L begraven in zijn geboorte-
rillers-Cotterêts in het
doosten van Frankrijk.
to b'
10 Vil
eeling voor
meleonfilm
cen - De 14-jarige eeneiige
ing Koen en Jos van der
;uit het Noordhollandse
gen gaat de rol spelen van
;e en Sietse Klinkhamer in
leelfilm 'De schippers van
ameleon'. De jongens zijn
zen uit meer dan 400 twee
rn. Regisseur Steven de
koos voor deze twee om-
wafe „echte Hollandse kwa-
inskoppen hebben." Bo-
noi jen zijn ze volgens hem
hv iun talent en motivatie ge-
Ot om in de huid van Hielke
so etse te kruipen. De film is
mi leerd op de Kameleonboe-
an schrijver Hotse de Roos
de avonturen van de twee
;evi m bootje (De Kameleon)
dl 5 Friese wateren.
f? h Dynamo
en Air
ioven - Er komt dit jaar
:en Dynamo Open Air.
v ag 14 juli wordt het open-
11 1 festival gehouden op het
aai nvan het Bospopfestival
iert. Bospop vindt dit jaar
s op 12 en 13 juli en aan-
nd kan Dynamo Open Air
lik maken van het terrein.
;stival zal wel kleiner van
zijn. Er zullen zo'n twin-
nds spelen.
DONDERDAG 21 maart 2002
door Jan Rijsdam
leiden - Aan de vooravond van de uitvoering
van de Matthaus Passion verkeert het Bachkoor
Holland in grote problemen. Tientallen leden
van het koor zijn opgestapt sinds afgelopen na
jaar de dirigent, Daniel Reuss, na een conflict
met het bestuur is vertrokken. Voor de uitvoe
ring van de Matthaus Passion, op 28 en 29
maart aanstaande in de Leidse Pieterskerk, is
het Bachkoor Holland tijdelijk op sterkte ge
bracht met tientallen leden van andere koren.
De geplande uitvoering van de Johannes Pas
sion, eerder deze week, werd afgelast.
In november nam dirigent Daniel Reuss ont
slag na een conflict met het bestuur over de
toekomst van het Bachkoor Holland. Reuss
wilde naast de uitvoeringen van Bach's Johan
nes en Matthaus Passion vaker grote koorwer
ken van andere componisten op het program
ma van het Bachkoor zetten. Vorig jaar voerde
het koor, onder leiding van Reuss, 'Ein Deut-
sches Requiem' van Brahms en 'Kindertoten-
lieder' van Mahler uit. Met veel succes, alleen
was de zaal niet zo vol als bij de uitvoeringen
van Bach's passionen.
Dat laatste was niet naar de zin van het be
stuur. Dat meende dat Reuss, met een steeds
verdergaande verwijdering van het oorspron
kelijk ten doel gestelde repertoire, de financië
le continuïteit van het koor in gevaar zou
brengen. „Hij mocht best iets anders doen",
zegt pr-functionaris Mark Rijnsburger van het
Bachkoor, „maar er zijn legio koorwerken
waarvoor in Leiden gewoon geen publiek te
vinden is. Reuss had daar te weinig oog voor."
Veel koorleden hebben boos gereageerd op
het vertrek van Reuss en stellen het bestuur
daarvoor verantwoordelijk. Reuss, die in sep
tember 1998 het roer had overgenomen van
dirigent Charles de Wolff, staat bekend als een
begaafd dirigent, die de kwaliteit van het koor
in een paar jaar tijd naar nog grotere hoogte
wist te tillen. Reuss was bovendien zeer popu
lair onder de koorleden. Vooral jongere en
vrouwelijke leden vielen voor zijn charmante
uitstraling.
Als opvolger van Reuss heeft het bestuur Char
les de Wolff (70) teruggehaald die al sinds 1984
de Matthaus-uifvoeringen in de Pieterskerk
heeft gedirigeerd. Hij is er niet geslaagd het
programma van het Bachkoor volledig te con
tinueren. De uitvoering van de Johannes Pas
sion ging dinsdag niet door. „Dat is een pijnlij
ke kwestie", reageert Rijnsburger gevraagd
naar het waarom van de afgelasting. Het heeft
alles te maken met het terugtreden van Reuss.
„Heel veel mensen zijn daarna uit het koor ge
stapt". aldus Rijnsburger. „De Wolff heeft zijn
handen vol gehad aan de uitvoering van de
Matthaus Passion in Leiden en andere steden.
Om daarbij ook nog de Johannes Passion in te
studeren was praktisch onmogelijk."
Er zijn zoveel mensen uit het koor gestapt dat
De Wolff voor de concerten deze maand feite
lijk een nieuw, ad-hoc-koor heeft moeten sa
menstellen. Daarvoor heeft hij leden aange
trokken van onder meer het Nederlands Ka
merkoor en het Belgische Collegium Vocale
van Philippe Herreweghe. Bovendien heeft De
Wolff enkele oudere leden van het Bachkoor
teruggehaald.
In de Pieterskerk staat volgende week dus een
heel ander Bachkoor Holland dan een half jaar
geleden. Na de uitvoeringen van de Matthaus
Passion valt deze tijdelijke samenstelling weer
uit elkaar en is het zeer de vraag of het afge
slankte Bachkoor Holland kan blijven voortbe
staan.
„We zullen er alles aan doen om de schade te
herstellen", zegt Rijnsburger. „We gaan hard
op zoek naar nieuwe koorleden. Er zijn intus
sen ook de nodige spijtoptanten. Mensen die
uit het koor zijn gestapt maar weer terug wil
len komen."
De Wolff zou de spijtoptanten voorlopig bui
ten de deur willen houden. 'Laat ze eerst nog
maar wat langer boeten', heeft hij gezegd over
dé mogelijke terugkeer van voormalige koorle
den. Het bestuur is intussen op zoek naar een
nieuwe dirigent, omdat ook de aanstelling van
De Wolff een tijdelijke is.
rotterdam/gpd - In het nieuwe
Luxor Theater in Rotterdam
staat vanaf maart 2003 zes
maanden lang de musical 'De
Drie Musketiers'. De musical,
een coproductie van Luxor en
Joop van den Ende Theaterpro
ducties, zal alleen in Rotterdam
te zien zijn. Hoofdrollen zijn er
voor Bastiaan Ragas, Henk
Poort, Pia Douwes en TMF-pre-
sentatrice Tooske Breugem.
'De Drie Musketiers' wordt de
langstlopende productie die het
Luxor tot nu toe heeft gekend.
Vorig jaar werd het nieuwe thea
ter op de Kop van Zuid geopend
met de eigen productie 'City1
van Mini en Maxi, die ruim drie
maanden exclusief in Rotterdam
was te zien. „Daar hebben we
mee kunnen oefenen," zegt Ton
de Langen van Luxor. „Maar
met zes maanden 'De Drie Mus
ketiers' wordt het risico groter
dan ooit."
'De Drie Musketiers' wordt een
eigen bewerking van het be
roemde boek van Alexandre Du
mas. Centraal staat de jonge
d'Artagnan (gespeeld door Bas
tiaan Ragas, nu hoofdrolspeler
van 'Aida') die musketier wil
worden. Hij sluit daartoe in Pa
rijs vriendschap met de drie
musketiers Athos (Henk Poort),
Porthos (Bert Simhoffer) en Ara
mis (Rein Kolpa). De slechterik
in het verhaal is kardinaal Ri
chelieu (Stanley Burleson), de
femme fatale Milady de Wmter
(Pia Douwes). De schone dame
Constance waarop d'Artagnan
zijn zinnen heeft gezet wordt
gespeeld door de TMF-vj Toos
ke, die hiermee haar musicalde
buut maakt. De regie komt in
handen van Eddy Habbema
('Titanic, de Musical'), de mu
ziek wordt geschreven door de
gebroeders Bolland.
Volgens Ton de Langen past de
'De Drie Musketiers' uitstekend
ip de toekomstplannen van het
nieuwe Luxor. „Het theater is
gebouwd met de bedoeling een
landelijke uitstraling te krijgen.
Dat is voor een deel al gelukt
met Mini en Maxi. Nu gaan we
het in nog grotere mate doen
met 'De Drie Musketiers'. Het
hele land moet naar Rotterdam
toekomen."
Hoewel alle handtekeningen
zijn gezet bevindt het project
zich nog in de allervroegste fase.
„Er zijn nog niet eens maquettes
gemaakt van het decor," ver
klaart Aimée Mars van Van den
Ende Theaterproducties. „Hoe
wel het een historisch verhaal
wordt, willen we het eigentijds
brengen. Dus niet gewoon een
kasteel op het podium neerzet
ten." Wat het budget wordt, is
nog onbekend. Wel wordt ge
sproken over een grotere pro
ductie dan het succesvolle 'Ai-
da', nu te zien in Scheveningen.
'De Drie Musketiers' moet vol
gend jaar gaan draaien naast
'Aida' en de reizende musical
'The Sound of Music', beide
producties van Van den Ende.
eindhoven/anp - Het Brabants
Orkest zet zakelijk directeur D.
Weers aan de kant. Aan het be
sluit ligt een complex van pro
blemen ten grondslag, aldus
waarnemend bestuursvoorzitter
J. Otten. Pogingen die proble
men op te lossen hebben vol
gens hem niet het gewenste re
sultaat opgeleverd.
Al langer zijn er spanningen in
de top van het orkest. Aanvan
kelijk was Weers algemeen di
recteur. Het bestuur besloot an
derhalf jaar geleden een split
sing te maken tussen de zakelij
ke en artistieke leiding. Weers
mocht zich vanaf dat moment
alleen nog meer bezighouden
met de zakelijke leiding van het
orkest. Het bestuur belastte
Mare Soustrot met de artistieke
leiding.
Dat gebeurde in overleg met
Weers, zegt een woordvoerster
van het bestuur. Soustrot heeft
volgens haar niet op eigen hout
je een grotere artistieke vrijheid
opgeëist, zonder daarin Weers
te kennen. De vaste gast-diri-
gent Jaap van Zweden verliet het
afgelopen jaar het orkest omdat
hij er zich niet meer thuisvoelde.
Weers is momenteel ziek thuis.
De ondernemingsraad steunt
het beleid van het bestuur.
den haag/gpd - De gemeente
Den Haag heeft uit angst voor
onveilige situaties besloten het
optreden van rockband Kane tij
dens de KoninginneNach niet
door te laten gaan. Gezien de
populariteit van de band ver
wachtte de gemeente een te gro
te toestroom van bezoekers.
Vier jaar geleden moest een
concert van zangeres Anouk na
zes nummers worden afgebro
ken omdat er te veel mensen
voor het podium stonden. Een
groot aantal bezoekers werd on
wel, dertig mensen werden toen
naar het ziekenhuis overge
bracht. Sindsdien zijn er strenge
veiligheidsmaatregelen voor dit
festival getroffen.
Ook het idee om Kane als ver-
rassingsact samen te laten spe
len met de band Di-rect, die nu
een hit heeft met 'Inside my
head', is door het stadsbestuur
afgekeurd. Manager Edwin Jan
sen van Kane vindt het besluit
van de gemeente 'te belachelijk
voor woorden'. „Kane is een
Haagse band. staat internatio
naal op doorbreken, dan moet
je die toch de gelegenheid geven
om een concert te verzorgen?
Dat moet je als gemeente toch
in goede banen kunnen leiden?
Maar ze wilden zelfs van een
onaangekondigd optreden niets
weten!"
Wie er wel op de planken staan
tijdens de KoninginneNach op
29 april zijn in elk geval Twaires.
Racoon, Def P and the Beatbus-
ters, Millionaire, Di-rect. Kala
hari Surfers, Krushed Sorted,
Momo, The Cuban Alls tars, The
Wishing Well, Band Chakh
Chakh, Octave Pussy, Silverlake
en Daryll-Ann.
Londen - Het Nederlandse fotomodel Jill de Jong is
de nieuwe Lara Croft. De komende tijd kruipt ze in
de huid van de heldin uit het populaire computer
spel 'Tomb Raider'. De 20-jarige Hoogeveense
wordt ingeschakeld om de nieuwste editie van het
spel wereldwijd te promoten. 'Tomb Raider: The
Angel of Darkness' ligt eind dit jaar in de winkels.
Foto: EPA/Kirsty Wigglesworth
muziek recensie
hans keijzers
Concert: Mary Black. Gezien: 20/3,
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Vlak na de pauze grijpt Mary
Black een papiertje van het po
dium. 'I shall murder you when
you don't read this' leest Mary.
'Ik heb al vier e-mailtjes gehad
van je', meldt de Ierse droog.
Het verzoekje is voor 'Song for
Ireland' en als Mary Black die
klassieke song uit 1984 inzet,
enkel ondersteund door het
toetsenwerk van Pat Crowley,
ligt de Stadsgehoorzaal bij het
wonderschoon vertolkte num
mer ademloos aan haar voeten.
Sober zet Mary Black haar
werkjes neer. Net zo sober als
haar kleding. Donker zijn haar
kleuren, alleen een glitterbloes
je zorgt voor wat frivoliteit. De
Ierse heeft een nieuwe cd uit.
Een soort 'Best of, maar het
gaat eigenlijk om de tweede cd
'Hidden treasures'. Duetjes met
onder andere Joan Baez. Em-
mylou Harris en Mary Capin
Carpenter. Die laatste, compo
niste van de dikke hit 'The
Moon and St. Christopher'
strikte Mary Black tijdens een
concert in de Londense Albert
Hall.
De favoriete songwriter voor
Black blijft toch Noel Brazil. Op
dezelfde dag dat George Harri
son de weg naar boven nam,
gaf Brazil ook de geest. 'Noel
touched me as a singer really'
vertelt de zangeres. Zowel 'Co
lumbus' als The last goodbye'
van de onlangs overleden com
ponist vinden we terug in de
set.
Mary Black valt moeilijk te be
trappen op foutjes. Haar inzet
ten zijn voorbeeldig, maar haar
weinig karakteristieke stemge
luid breekt een beetje op. Ook
de lichte popuitstapjes zijn niet
helemaal geslaagd. 'Soul Sister'
neigt iets te veel naar de gladde
'middle of the road'. Na de pau
ze zorgt vooral Steve Cooney
voor heerlijke gitaaraccenten en
Pat Crowley vult de open sound
met zijn gedoseerde accorde-
onspel lekker in. 'Kathy' is de
heerlijke uitsmijter en is Mary
Black even een halve meter
naast de microfoon pas op de
plaats maakt neemt als vanzelf
sprekend de zaal het 'Running
home Kathy' over. Haar presen
tatie is de hele avond wat gere
serveerd, op het eind zie je dat
Mary Black niet alleen een pri
ma stem heeft maar ook wel
degelijk kan spelen met de zaal.
fheo de With
- Niet zo chique als de TEFAF in Maastricht, niet
Intgardistisch als de KunstRai in Amsterdam. De
id Art Fair is het minst opvallende broertje in de fa-
lan kunstbeurzen. Maar daarom niet minder aange-
Met een debat tussen politici over cultuurbeleid is
lurs in Den Haag gisteravond geopend.
:ventig galeries uit binnen- en buitenland heb-
>or vier dagen hun 'winkel' verplaatst naar het Ne-
Jds Congres Centrum. De kunst is vooral aange-
Ivan karakter. Kleur, kleur en nog eens kleur. Felle
I bepalen de toon. De schilderijen en beelden zijn
■confronterend van aard. Ook zijn er geen moder-
■he installaties die zonder uitleg niet te snappen
in strategische plek, naast het overdekte terras,
galerienouder Henk Pruijsen uit Warmond zijn
(n. Het is er de hele avond stervensdruk. Het halve
ijkt langs te komen. Hij schudt en schudt maar
Pruijsen heeft werk van zeven kunstenaars
lomen naar de Holland Art Fair. „Ik heb natuur
de kunstenaars met wie ik samenwerk, maar ik
:t tien jaar lang met hetzelfde werk naar de beurs
Daarom moet er ieder jaar vers bloed bij."
t in dat verband op de schilderijen van Jan Oly-
Het zijn abstracte composities van kleurvlakken,
de stijl van na Karei Appel", doceert Pruijsen.
lat om de ordening van Ideur." Hij is bang dat hij
Ie beurs weinig van verkoopt. „Ik neem mee wat
ii vind en let niet op de verkoopbaarheid." Toch
lij vanavond al twee rode stippen kunnen plak-
fooral voor de vlekkerige schilderijen van Marja
is veel belangstelling. Ook Hans Innemee scoort
A
.1
'Vrouw zijn' van Hervé Martijn op de Holland Art Fair.
Publiciteitsfoto
goed met zijn kale piepkuikens die verwonderd de we
reld inkijken.
Galerie aan Zee uit Noordwijk maakt haar debuut op de
Holland Art Fair. Galeriehoudster Ine Koopmans loopt
nog wat onwennig rond in haar stand. Met haar partner
Jan Noordhuis heeft ze sinds een jaar een galerie in een
telerswoning uit de negentiende eeuw. Ze zijn allebei
beeldend kunstenaar, maar tonen naast hun eigen beel
den en schilderijen ook werk van gastexposanten.
„Ik vind het gemakkelijker om werk van anderen te ver
kopen dan dat van mijzelf. Dat is zo moeilijk", verzucht
Koopmans. De Noordwijkse maakt bronzen beelden. Ze
zijn strak van lijn, maar wel herkenbaar van vomi. Haar
echtgenoot vervaardigt in zijn Katwijkse atelier met na
me materieschilderijen. „We zijn het liefst aan het werk.
Het is voor ons een hele prestatie om hier vier dagen in
onze nette kleren te staan. Maar goed, als je als kunste
naar wilt overleven, moet je ook investeren in de klant."
Enkele tientallen meters verderop lokt Yolande Weer
denburg uit Wassenaar haar klanten op een geheel ei
gen manier. Ze maakt onomwonden duidelijk dat zij
ooit officieel werd gekozen tot eerste nachtburgemees
ter van Den Haag. Joost mag weten wat dat met haar
kunst te maken heeft. Sinds enige tijd heeft ze echter de
beschikking over het voormalige clubhuis van voetbal
vereniging WM aan de rand van Clingendael. Weerden-
burg heeft daarin haar atelier annex galerie gevestigd.
Die andere Wassenaarse galerie - De Greef De Greef -
prijst kunst van onder anderen Charlotte Molenkamp
en Hervé Martijn op een stijlvoller manier aan. Afstan
delijker ook. Dat trekt klanten aan, maar schrikt ook
klanten af.
De Goudse schilder Jan van Lokhorst, in het dagelijks
leven docent op een Alphense scholengemeenschap, is
er met zijn kleurrijke doeken die abstracter zijn dan ab
stract. Maar net zoveel aandacht is er voor het werk van
de in Leiden geboren Hans Leijerzapf. Hij schildert al
tijd mannen in lange regenjassen, waarvoor hij zelf mo
del staat. Het is er allemaal.
Holland Art Fair, t/m zondag 24 maart, Nederlands
Congres Centrum, Den Haag, toegang: 11,50 euro.
theater recensie
^usanne lammers
Voorstelling: Jasons Zonen door
Compagnie Dakar. Teksten spel: Hans
Man in 't Veld en Guido Kleene Gezien:
20/3, LAKtheater, Leiden. Nog te zien
aldaar: vanavond, 26 t/m 30/3, Frascati,
Amsterdam.
Om de titel, 'Jasons zonen', te
begrijpen, moet je van goede
huize komen. Al weet je dat Ja
son de man van Medea was, die
hun zoontjes vermoordde om
de vader te straffen, en ook al
gaat de voorstelling van Com
pagnie Dakar over zonen met
onbereikbare, want vroeg uit
hun leven opgestapte, vaders,
dat alles lijkt die raadselachtige
naam toch niet afdoende te
verklaren. Maar een gedenk
waardige voorstelling is het wel.
Hans Man in 't Veld en Guido
Kleene laten een stuk zien dat
in zijn embryonale, nog impro
visatorische fase is blijven ste
ken, gemengd met een half-the-
rapeutisch rollenspel waarvan
je nooit weet of hef echt of be
dacht is. Dat klinkt verschrikke
lijk, maar hun onverhoedse
manier van het oprekken van
de wetten van het theater
werkt. En de voorbeelden die ze
van het universele ouder
kind-zijn geven, zijn zo authen
tiek, dat je iedere gedachte aan
ijdelheid al gauw laat schieten.
In geestige cabaret-achtige im
provisaties waarin de ongemak
kelijkheid van alle kanten beke
ken wil worden, ontpopt Hans
Man in 't Veld zich als een sym
pathieke maar zwakke vader,
het intellectuele ik-wil-wel-
maar-ik-kan-niet-type. En elk
volgend tafereel is weer net een
beetje erger dan het vooraf
gaande. De ontluistering gaat
gelijk op met het gelijdelijke
verlies van decorum en de staat
van ontkleding. Guido Kleene
sart lekker terug, scheldt en
schopt, maar zijn rebellie mas
keert zijn behoefte aan liefde
niet. Jong en kwetsbaar staat hij
in zijn hemd: klaar voor het le
ven - en het grote falen.
Het alles overheersende thema
is contact, het gebrek aan ver
trouwelijkheid, en dat krijgt
vorm in grote en heel kleine
dingen. Dat leidt tot herkenbare
scènes, zoals net 'goede ge
sprek' waar de vader telkens op
aanstuurt, maar waar hij - als
puntje bij paaltje komt - toch
telkens voor terugschrikt. Wel
praten, maar niet over zichzelf.
Of de kritisch-afstandelijke ma
nier waarop de vader reageert
als de zoon iets persoonlijks
laat zien. Want bevoogden is
veel makkelijker dan bevade-
ren. Dat zijn mooie momenten,
maar interessanter nog is de
observatie van Kleene en Man
in 't Veld dat familieverhoudin
gen van vaststaand gegeven in
een keuze Zijn veranderd. Van
zelfsprekend is het niet meer,
alle partijen moeten het willen
en doen, anders kun je het net
zo goed laten.
signeert
haar nieuwe dichtbundel
Veel Liefs
zaterdag 23 maart
14.00 tot 15.00 uur
natuurlijk bij:
Boekhandel de Kier
Breestraat 161. Leiden. 071-5120885