«S
Even leven zoals vijftig jaar geleden;;
GESPREK VAN DE DAG
Ruim baan voor 'gezond en fit' op Huishoudbeurs
Hummeltjes in je huis
u
Hoofddorps gezin Koole gaat drie dagen precies zo wonen als in 1947
Ui
MENSELIJK
S
Apeldoorn
bellen.
De reclamespot
'Rio' van Cen
traal Beheer
Achmea is door
de Nederlandse
televisiekijker
uitgeroepen tot
BESTE TV-COM-
MERCIAL van
2001. Astrid
Joosten maakte
de winnaar van
de Gouden Loeki
gisteravond be
kend in de Am
sterdamse
Stadsschouwburg. In het winnende spotje zijn twee Brit
se fabrieksarbeiders te zien, op weg naar het vliegveld
voor hun vakantie naar Rio de Janeiro. Per ongeluk rijden
ze een juwelierszaak binnen en zien zo hun vakantie in
rook opgaan, omdat ze worden aangezien voor bankro
vers. In totaal hebben 90.000 mensen meegedaan aan
de verkiezing. Zij konden van 17 december tot 11 januari
stemmen via antwoordbonnen in advertenties en via de
internetsite van de Ster. De tweede en derde prijs gingen
naar de spotjes 'Beren' van John West en 'Parade' van
Delta Lloyd.
In de Amerikaanse staat Florida staat de als de 'TALK
SHOW-MOORDENAAR' bekend geworden Duitser te
recht. De 42-jarige Ralf Panitz wordt ervan beschuldigd
dat hij zijn ex-vrouw na een gezamenlijk optreden in de
tv-show van Jerry Springer heeft vermoord. Een neefje
van de verdachte zei gisteren voor een rechtbank dat hij
de schoen waarmee het 52-jarige slachtoffer is doodge
slagen, herkende als die van zijn oom. Panitz trad met
zijn ex-vrouw en zijn nieuwe echtgenote in de show op.
Pas tijdens de opnames ontdekte de vrouw dat haar ex-
man al een maand na hun scheiding weer getrouwd was.
Toen Springer haar duidelijk maakte dat haar ex-man
haar niet meer wilde hebben, omdat ze dik en oud was,
stormde ze van het toneel af. Enkele uren na de uitzen
ding werd het lichaam van de vrouw gevonden in het huis
waar het drietal enige tijd gezamenlijk had gewoond.
Het stadje Nederland in de Amerikaanse staat Colorado
heeft gisteren onderdak aangeboden aan het Franse
echtpaar dat zich liet INVRIEZEN na hun dood. De zoon
van het Franse echtpaar wilde de lichamen in de kelder
van het kasteel van de familie bewaren. Een Franse
rechtbank bepaalde gisteren echter dat het bewaren van
de ingevroren lichamen van Raymond Martinoten Moni
que Leroy in strijd zijn met de Franse wet. Nederland
staat bekend om zijn eigen bevroren inwoner, opa Bredo
Morstoel, die sinds 1993 in vrieskou wordt bewaard.
Burgemeester Jim Miller van Nederland bood aan om het
echtpaar te bewaren bij Morstoel, die op 6 november
1989 overleed in Noorwegen. Morstoels kleinzoon bracht
het lichaam naar Nederland in de hoop dat het ooit weer
tot leven kan worden gebracht of gekloond.
Automobilisten die luiste
ren naar SNELLE MUZIEK
lopen MEER RISICO om
brokken te maken. Dat
blijkt uit een onderzoek
dat gisteren verscheen in
het Britse blad 'New Sci
entist'. Een wetenschap
per van de Ben Gurion-
Universiteit in Israël on
derzocht bij 28 mensen
het effect van muziek op
hun rijgedrag. Hij merkte
dat chauffeurs die naar
muziek met een snel tem
po luisteren eerder ge
neigd zijn om hun eigen
snelheid op te voeren en
om risico's te nemen. „Au
tomobilisten hebben twee
keer zoveel ongelukken als
ze naar muziek luisteren
met een vlug tempo dan
wanneer ze naar rustige
muziek luisteren", aldus
de man. Volgens hem leidt
muziek de aandacht van
de automobilist af en
maakt het hem minder
alert. Hij adviseert daarom
langzame deuntjes uit te
zoeken of de volumeknop
wat zachter te zetten.
Het BNN-PROGRAMMA 'De Nationale IQ-test' is een van
de drie Nederlandse televisieprogramma's die meedin
gen naar de GOUDEN ROOS. De prijs voor het beste tele
visieprogramma wordt tussen 23 en 28 april uitgereikt in
het Zwitserse Montreux. Naast de Nationale IQ-test zijn
ook de televisiefilm 'For birth of death' van de NPS en de
VPRO-documentaire 'Korreltjie, Niks is my dood' geno
mineerd voor de prijs.
Een Indiase man heeft 34
JAAR nadat hij een SOLLI
CITATIEBRIEF had ge
stuurd alsnog een reactie
gekregen. Een week gele
den kreeg hij te horen dat
hij op gesprek mocht ko
men. Voor de nu 52-jarige
sollicitant kwam de brief
als mosterd na de maal
tijd. Ravindra Nath Halder
was een tiener toen hij
zich op het arbeidsbureau
inschreef voor een baan bij
de overheid in West-Ben
galen. Inmiddels is hij
grootvader en eigenaar van
een snackbar. Hij is nu te
oud voor de functie: wie de
37 jaar is gepasseerd,
komt in West-Bengalen
niet meer voor een over
heidsfunctie in aanmer
king. De minister van
werkgelegenheid verklaar
de dat het vaak lang duurt
voordat iemand voor een
sollicitatiegesprek wordt
uitgenodigd. Als reden gaf
hij op dat er 5,5 miljoen
mensen hebben gesollici
teerd, terwijl er jaarlijks
plaats is voor ongeveer
16.500 mensen.
Een 72-jarige Duitse vrouw is TEN ONRECHTE DOOD
VERKLAARD en naar een mortuarium gebracht. Daar is
ze alsnog overleden, zo is gisteren bekendgemaakt. Naar
de arts die de vrouw dood verklaarde, loopt een onder
zoek. De vrouw was vorige maand in een bejaardentehuis
ten val gekomen en buiten bewustzijn geraakt. Op basis
van de kleur van haar huid constateerde de arts dat ze
was overleden en stuurde hij haar naar het mortuarium.
Personeel van de begraafplaats haalde het lichaam zeven
uur later uit de koelruimte om het in een kist te leggen.
De medewerkers merkten toen dat de vrouw nog maar net
dood moest zijn. Ze is hoogst waarschijnlijk door onder
koeling overleden.
3
cm
Ze was drie, de jongste dochter. Bijna vier.
Op een mooie herfstdag, diep in oktober,
hielp ze mij met bollen planten in de tuin. Ze
liep met haar schepje om mij heen, gezellig
te kwebbelen. Vol dadendrang. Pakte de bol
len. Gaf ze aan. Ik deed ze in een kuiltje. Zij
gooide er aarde op. Dat beeld, ingelijst
door gezeefd zonlicht, is mij altijd bij
gebleven. Omdat ik toen opeens haar
scherp besefte dat ik op die dag niet
alleen afscheid van de zomer nam,
maar ook van de hummeltjestijd in
hR' mijn leven. Want na haar vierde
J verjaardag wachtte school, het ga
reel, strakke tijdschema's.
Het zou afgelopen zijn met
1die kleine, beschermde wereld
om ons heen van beren, ver
haaltjes, een wandelingetje,
edjestekeningen ma-
en, boodschappen
loen. Al die plannetjes
lie je als moeder
maakt, en beloften die
je doet, om de energie
van een ondernemen
de peuter in goede
banen te leiden, en
traantjes te doen ver
dwijnen.
In die tijd, eerste
helft jaren zeventig,
waren er nauwelijks crèches. Ik werkte, maar
had een oppasmoeder vooor drie dagen in de
week. Die afvisseling van werkdagen en
'moederdagenwas een goede combinatie om
de moed erin te houden. En van het moeder
schap ook echt iets te maken. Mijn generatie
zorgde voorde pilknik: vanaf1972 werd het
tiveekindergezin een feit. Deels onder invloed
van alle overheidsinspanningen om Neder
land in het jaar 2000 niet met 20 miljoen in
woners en 12 baanssnelwegen op te zadelen.
Maar grotendeels als reactie op de grote ge
zinnen waaruit we zelf kwamen. We wilden
het allemaal anders doen: meer tijd en aan
dacht hebben voor onze kinderen, en ook
voor onszelf.
Met deze nieuwe, bewuste ouders ontstond
eind jaren zestig begin jaren zeventig ook
veel aandacht voor moderne pedagogische
inzichten en een kindvriendelijker houding.
In de opvoeding en in het ondenvijs. Maar in
de psychiatrie en psychologie werden stoor
nissen in de ontivikkelingen van kinderen
vooral aan de omgevingsfactor toegeschre
ven, met name de moeder. Er was van alles
mis met haar invloed, haar macht over kin
deren, een zeer ontmoedigend denkbeeld.
Want wat je ook deed: het was nooit goed.
Toch was er veel maatschappelijk verzet te
gen crèches. 'Kleine kinderen horen bij moe
der thuis', was de algemene opvatting. Wel
werd het verschijnsel peuterspeelzaal gepro
pageerd. Die zou de ontwikkeling van peu
ters dienen. Ze mochten daar vanaf hun
tweede jaar twee of drie ochtenden heen.
Moeders worden door psychologen als ping
pongballetjes alle kanten uitgeslagen. Dege
neratie van mijn moeder kreeg te horen dat
de ontwikkeling van baby's en peuters vooral
met rust, regelmaat en reinheid was gediend.
Opvoeden was gericht op de juiste hygiëne,
voedingsschema's en het afdwingen van ge
hoorzaamheid.
Mijn generatie moest vooral de sociale en
emotionele ontivikkeling van kinderen be
vorderen. Via vrije expressie van gevoelens:
zingen, vingerverven, verkleden, spelen met
andere kinderen en veel begrip voor de tere
kinderziel.
Nu is het opvoedingsideaal vooral cognitief,
kinderen moeten zo vroeg mogelijk veel le
ren. Een heel verderfelijk ideaal in mijn tijd,
waarin het groepsgesprek op school werd in
gevoerd, taal bestond uit spontane schrijfoe
feningen, en cijfers van de rapporten verdwe
nen.
Dat moeders van nature een heel arsenaal
aan interactiepatronen beschikbaar hebben
om te communiceren met een baby en een
peuter en deze aan te moedigen zich te ont
wikkelen via lachen, praten, ingaan op sig
nalen, aanreiken van speeltjes, etc. zal ik niet
ontkennen. Maar netzo natuurlijk is het al
tijd geweest - en zal het ook wel altijd blij-
lijl
ven - dat moeders ook andere dingen th ll?
hebben. tc
Gelukkig zijn er daarom crèches. Omdtt
moeders kunnen blijven werken. En kin lar
ren thuis ook niet iedere dag al die aari >jj
krijgen van hun doorgaans zeer betroUt nc
ouders. Op crèches leren ze zaken dieiï fn
genwoordig thuis nauwelijks meer lerer.
aandacht delen, op hun beurt wachten »n
houden aan regels. Weerbaar worden i»
agressie van andere kinderen, spelen n*
deren en met ander speelgoed.
Als dat niet meer dan drie dagen in de':
is, dan kan daar eenvoudigweg niets opi
gen zijn. Dan blijft er nog genoeg humt
tjestijd thuis over. Nestwarmte voor een
kind, met moeder in zijn onmiddellijk*
bijheid, moeders die kunnen genietenf
iets dat zo voorbij is: hummeltjes in hl
huis.
De opvatting van de psychologe prof.
rianne Riksen-Walraven dat kinderem
eerste tiuee jaar van hun leven in crèdi
doorbrengen, daar later 'aantoonbare!
van ondervindenlijkt mij zeer aanved
baar. Miljoenen volwassenen die nu 30
zijn, hebben als kind vier jaar bij huid
der thuis gezeten. Daar is nooit ondertt
naar gedaan. Hoeft ook niet. Wantij
allemaal datzo'n situatie geen garar"
op beschikbaarheid voor en gerichtl
een kind.
„We willen én we
moeten nooit toe
geven aan onder
drukking." Strijd
vaardig eindigde
de Pakistaanse
advocate Asma
Jahangir gisteren
haar dankwoord
bij de uitreiking
van de GEUZEN
PENNING 2002
in Vlaardingen.
De vrouwenacti-
viste kreeg de
prijs van de
Stichting Geu-
zenverzet uit handen van minister van justitie Korthals.
De Geuzenpenning wordt ieder jaar uitgereikt aan perso
nen en organisaties die vechten tegen dictatuur, discri
minatie en racisme. Jahangir strijdt al meer dan twintig
jaar tegen de onderdrukking van vrouwen in haar land.
Jahangir: „Deze prijs geeft mij de moed om verder te
gaan."
DONDERDAG 14 MAART 20Qj
Dé plek waar alles te zien is dat te maken
heeft met het moderne dagelijkse leven. Zo
wil de Huishoudbeurs 2002 zich graag profi
leren. Een heldere indeling moet de bezoe
ker beter bedienen.
Het thema 'Gezond en fit' krijgt op de 57ste
Huishoudbeurs, die morgen de deuren
opent, ruim baan. In de RAI wordt een com
pleet Gezond en Fit-plein ingericht. Alles
draait om gezondheid in de breedste zin van
het woord.
De bezoeker krijgt een mix van entertain
ment en informatie voor de kiezen. Er zijn
drie 'hoeken'. In de kookcomer bereiden
twee teams onder leiding van een tv-kok elk
uur een gerecht met gezonde en minder ge
zonde ingrediënten. Een groot beeldscherm
houdt de gebruikte calorieën, vitaminen en
mineralen bij.
Hoe je vervolgens je gewicht op peil houdt,
komt aan bod in de dieetcomer. Een fitness
leraar geeft instructie. In de informatiecor
ner kan de bezoeker advies inwinnen over
onder meer gezonde voeding en verant
woord sporten. Hij kan zich laten testen op
vet, vitaminen en conditie.
Het plein is ondergebracht in het onderdeel
Cosmetica Gezondheid. Met een heldere
indeling hoopt de Huishoudbeurs de bezoe
ker beter te bedienen. Andere segmenten
zijn Culinair Koken, Mode Accessoires,
Werk Vrije Tijd en Huishouding Appa
ratuur. De üouwe fans missen ditmaal de
Huis Interieur RAI. Die is nu te vinden in
het deel Wonen Groen.
Daar lanceert de beurs een nieuwe troef, de
Huishoudbeurs Villa. Acht 'binnenkijk-ka
mers' tonen de laatste interieurtrends.
„De Huishoudbeurs zit boordevol inspira
tie", verklaart een medewerker. Die inspira
tie is ook te vinden bij de modeshows, de
bruidsjurken van Mary Borsato, de meta-
morforses van visagist Laurenz of de buik
danseres op het Kashbaplein. In de Huis
houdbeursshop, die net als de Kijkshop
werkt met bonnetjes, zijn kleine huishoude
lijke apparaten te koop.
Deels gelijktijdig vindt in de RAI weer de Ne
gen Maanden Beurs plaats. Zwangere vrou
wen, peuters en kleuters zijn de grote aan
dachttrekker op de catwalk. Ze showen kle
ding, lingerie en badmode maar ook buggy's
en speelgoed. Rond het Babykamer Inspira
tieplein zijn tien baby- en kinderkamers in
gericht.
Maarten van de Rakt
Huishoudbeurs 2002, RAI Amsterdam, van 15
tot en met 24 maart vanaf 11.00 tot 18.00 uur.
Mormonenstand
Op de Huishoudbeur s is dit jaar voor het eerst een kerkgenoot
schap present De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen de ;j,
Laatste Dagen, beter bekend als de kerk van de momionen,
heeft de primeur. Mormonen leggen veel nadruk op de opb« ig
van 'gelukkige en sterke gezinnen'. Op de beurs willen ze het
publiek informeren over hun hulpmiddelen voor het gezinsle- ,m:
ven. Zo krijgen ouders ideeën aangereikt voor eenvoudige spé
letjes met hun kinderen. Een boek biedt dps over hoe ouders
hun kinderen kunnen leren omgaan met begrippen als 'eerlijr
heid' en 'beheren van geld'. De mormoonse religie is gewond
in de VS. Volgens eigen opgave zijn er wereldwijd meer dan ei nj
miljoen mormonen.
ui
Leven zoals vroeger, toen er geen
televisie was, geen afwasmachi
ne, geen mobieltje en geen mag
netron. Dat leven gaat het
Hoofddorpse gezin Koole een
paar dagen leiden. Ze gaan terug
in de tijd, naar het jaar 1947. „Aan
tafel is ons avontuur het gesprek
van de dag. Reken maar dat het
een belevenis wordt", zegt moe
der Hennie Koole.
Samen met haar man Martin en
hun zes kinderen wonen ze tij
dens de paasdagen drie dagen
in het nieuwe Waldhuske, een
van oorsprong eenvoudig arbei
derswoninkje van het Friese
platteland. Dat kleine huisje is
opnieuw opgebouwd en staat
als kersverse aanwinst in het
Nederlands Openluchtmuseum
in Arnhem. Het leek het muse
um leuk het huisje op deze ma
nier in te wijden en zo het sei
zoen te openen.
Water halen uit een put, koken
op een petroleumstel, slapen in
een bedstee, dat lijken drie
loodzware dagen. Hennie ver
baasd: „Het is maar hoe je het
bekijkt. Ik ben er van overtuigd
dat het een fantastische ervaring
is om zo sober te moeten leven
als vroeger."
Het ligt in de bedoeling dat het
gezin, Martin (41), Hennie (37),
Laurens (14), Bettie (12), An-
nelein (11), Henk (7), Katinka (4)
en Jasmijn (acht maanden) het
dagelijks leven op het Friese
platteland in 1947 in al zijn fa
cetten kopieert. „Dus dragen we
kleren uit die tijd, doen we
boodschappen in de winkels die
bij het museum horen en krijgt
Jasmijn katoenen luiers. Martin
en Laurens, die tijdens de paas
dagen vijftien wordt, gaan het
land rondom het huisje bewer
ken."
Zo'n 130 gezinnen hadden het
museum na een oproep laten
weten dolgraag een paar dagen
temg in de tijd te willen. Het
museum op zijn beurt had het
liefst een groot gezin, net als
vroeger. „We lazen het in de
krant", zegt Hennie. „Het leek
ons weer eens wat anders, zeker
in vergelijking met onze luxe
vliegvakantie van vorig jaar."
Afgelopen zaterdag werden zes
geselecteerde families uitgeno
digd om naar Arnhem te ko
men. Toen het gezin Koole dins
dagavond te horen kreeg dat de
keus op hen was gevallen,
De familie Koole ruilt met Pasen hun huis in Hoofddorp om voor een woning in het Arnhemse Openluchtmuseum. „Ik ben er van overtuigd dat
om zo sober te moeten leven als vroeger", denkt moeder Hennie. Foto: United Photos de Boer/Rob Hendriks
sprongen ze een gat in de lucht
van blijdschap. „Zoiets maak je
toch nooit mëer mee?"
Sinds hun uitverkiezing rinkelt
de telefoon veelvuldig. Kranten
bellen op, fotografen komen
langs. Al die aandacht, Laurens
vindt het 'wel gaaf. „Maar dat
we naar dat huisje gaan, vind ik
echt geinig."
Een van zijn taken is het verzor
gen van de geit. Die hoort bij het
arbeidershuisje. „Of ik zonder
game-boy kan? Natuurlijk,
waarom niet? Wat we nog meer
niet mee mogen nemen? Je kunt
beter vragen wat wel mee mag.
Nou, en dat is niet veel, heb ik
begrepen."
Bezoekers van het museum
kunnen tijdens het paasweek
end 29 maart tot en met 1 april
het gelovige gezin Koole in le
venden lijve zien..Alleen op die
zondag eerste paasdag zijn we
er niet, dan zijn we naar de kerk.
Dan verblijven we elders", zegt
Hennie.
Tijdens hun verblijf krijgt de
pers dagelijks twee uurtjes om
met de familie te praten. Hen
nie: „Die kinderen van ons kno
pen wel een praatje aan met de
bezoekers." En 's avonds, als het
donker wordt, gaat het licht aan.
„Het huisje heeft elektriciteit.
Dat kregen de toenmalige be
woners in 1947. Er staat ook een
krakende maar originele radio.
Hij is ooit met een prijsvraag ge
wonnen."
De televisie zal zeker niet gemist
worden want thuis kijken ze ook
niet. „We zien alleen video
films. Ach, het zijn maar drie
dagen, we redden het wel." On
dertussen bladert Hennie door
een folder van het Arnhemse
het een fantastische ervaring
tic
aa
openlucht museum. „We bi iro
den ons voor door met fami 1
leden te praten die 1947 bei jg
hebben meegemaakt." Har hij
valt plotseling op een fotov n>
een plaggenhut, die ook inl na
museum is te zien. „Je zal d rpi
drie dagen in moeten logen lei
Dat is heel andere koek" un
lm
Ed Blaauw
f 1
4
