KUNST CULTUUR
'La Femme Sans Tête': zoveelste Bintangs-mijlpaaltj
Intimiteit maakt oude stad Brugge tot een
perfecte Culturele Hoofdstad van Europa
'Kleine uitgeverijei
kansloos bij prijze
Erepenning
voor Bol
Nieuw kantoor als venster op kloppend stadshart
Geen Dynamo
Open Air dit jaar
delft - Het jaarlijkse hardrock-
festival Dynamo Open Air gaat
dit jaar bij gebrek aan een ge
schikte locatie definitief niet
door. Dat heeft een woordvoer
der van organisator Mojo Con
certs maandag laten weten. Dy
namo heeft de laatste tijd veel
moeite om het campingfestival
door te laten gaan. Verleden
jaar werd na lang zoeken de
Gelderse gemeente Lichten
voorde gevonden, maar werd er
toch geen metalnoot gespeeld
wegens het uitbreken van de
mond- en klauwzeercrisis. Mo
jo hoopt dat het festival in 2003
wel kan doorgaan.
'Chili Peppers' op
Rock Werchter
werchter - De Red Hot Chili
Peppers, dEUS en The Chemi
cal Brothers zijn dit jaar de top
pers van het Belgische open
luchtfestival Rock Werchter.
Voor het eerst treedt ook een
Duitse band op: Rammstein.
Deze groep is op pinkstermaan
dag ook de slotact op het Ne
derlandse Pinkpop. Het drie
daagse Rock Werchter is dit jaar
op 28, 29 en 30 juni, zo maak
ten de organisatoren maandag
bekend. Andere artiesten dit
jaar zijn Lamb, Tricky, Calexico,
Ed Harcourt en Starsailor. Uit
België komen Ozark Henry,
Millionaire en Zomik.
Tentoonstelling
over prostitutie
amsterdam - Soms openlijk op
straat, soms verborgen, maar al
vier eeuwen aanwezig in Am
sterdam: prostitutie. De reputa
tie van Amsterdam als stad
waar prostitutie welig tiert,
stamt al uit de zeventiende
eeuw. Daarom laat het Amster
dams Historisch Museum vanaf
9 maart foto's, schilderijen, te
keningen en films zien over de
geschiedenis van lichte zeden.
In 'Liefde te koop: vier eeuwen
prostitutie in Amsterdam' toont
het museum hoe vrouwen en
hun uitbaters zochten naar ma
zen in de wet. Hoewel hoererij
in de Gouden Eeuw verboden
was door kerk en staat, kneep
het Amsterdamse stadsbestuur
vaak een oogje dicht als het
ging om prostitutie. Dat kon
ook bijna niet anders in een
stad die vergeven was van zee
lieden, die op zoek waren naar
vertier. De tentoonstelling is te
zien tot en met 1 september.
Straatklinkers bij
huldiging sporters
sassenheim/den haag - Het
evenementenorkest De Straat
klinkers uit Sassenheim speelt
morgen bij de huldiging van de
Olympische medaillewinnaars
in Den Haag. Nadat de sporters
zijn ontvangen door koningin
Beatrix en vervolgens hun op
wachting bij premier Kok heb
ben gemaakt, wacht hen een
rijtoer door het centrum van de
hofstad. Voor De Straatklinkers
is het de vierde keer dat ze zijn
uitgenodigd hun medewerking
te verlenen aan een dergelijke
huldiging.
Swingen op
zijn Afrikaans
leiden - 'Tam Tam d'Afrique
aux ailleurs' begint vanaf dins
dag 26 maart met een twaalfde
lige cursus Afrikaanse dans. Er
zijn twee groepen: één voor be
ginners, één voor gevorderden.
Voor absolute beginners is er
op zondag 24 maart om 14.00
uur een kennismakingswork
shop in de sporthal aan de
Opaalstraat in Leiden. Voor
meer informatie, telefoonnum
mer 071-514 34 34.
dinsdag 26 FEBRUARI 2002
door Hans Rooseboom
brugge - Brugge hield afgelopen
weekeinde open huis om bur
gers en buitenlui te tonen wat
de oude stad dit jaar te bieden
heeft. Brugge is Culturele
Hoofdstad van Europa 2002. Er
werd massaal van de uitnodi
ging gebruikgemaakt.
Brugge Culturele Hoofdstad van
Europa; je kunt nu al de conclu
sie trekken: geen stad in Europa
is er geschikter voor. We hebben
Antwerpen 1993 meegemaakt,
en vorig jaar Rotterdam, maar
daar was steeds de vraag: leeft
het echt? Eerlijk gezegd merkte
je er weinig van bij een bezoek
aan die steden. Rotterdam en
Antwerpen zijn gewoon te groot
om aan de titel Culturele Hoofd
stad een samenhangende in
houd te geven.
Nee, dan Brugge! De schoon
heid van de binnenstad hoeft
niet te worden aangeprezen, en
daar gaat het in (fit geval ook
niet om. Het grote voordeel van
Brugge is de intimiteit en de
kleine schaal. Brugge is een stad
waar alles op loopafstand ligt. Je
kunt in Brugge eerst met de ge
wone toeristenstroom meelo
pen. Dan kom je vanzelf langs
het Belfort, het Memling- en het
Groeningemuseum, het huis
van Guido Gezelle, en dan maak
je een tochtje over de grachten.
Dan heb je mooi Brugge weer
eens gezien.
Maar wandel je buiten het toe
ristische- hart, dan is er nog heel
veel Brugge over. En daar, bui
ten de maalstroom, vonden af
gelopen weekeinde de evene
menten plaats waar de Brugse
bevolking kennelijk warm voor
loopt. Zo zag het aan de Groen
straat zwart van de mensen. Het
nieuwe onderkomen van de
Brugse toneelwereld trok bui
tengewoon veel volk. Er zouden
daar zeven spraakmakende in
stallaties te zien zijn, maar je
moest eerst proberen binnen te
komen.
„Ge kimt naar binnen, maai' de
wachttijd is meer dan een half
uur", waarschuwde de enthou
siaste jonge poortwachter. Op
de verzuchting dat we dat niet
verwacht hadden, was het ant
woord direct: „Maai' wij wel!
Duizend kaarten verkocht in de
voorverkoop." Cultuur leeft in
Iets verderop, aan de Vlaming-
dam, troffen we een nieuwe op
eenhoping van gestalde fietsen.
Ook die behoorden aan bewo
ners van de stad, zo bleek bin-
Brugge 2002 is
nu al een succes
nen. In het gebouw van de Ho
geschool West-Vlaanderen was
een tentoonstelling ingericht
met werk van 56 Brugse kunste
naars van nu. Behalve de geëx
poseerde actuele kunst was het
hier overigens het gebouw dat
de aandacht trok. Dit schoolge
bouw is een zeldzaam staaltje
van neogotische grandeur. Het
Rijksmuseum en het Centraal
Station in Amsterdam bij elkaar
opgeteld en in het kwadraat.
Zo wilde de stad Brugge rond
1880 nog voor de dag komen,
met dergelijke stadspaleizen. De
herinnering aan de gouden
eeuw van Brugge als grootste
stad van Europa leefde nog. Een
grootheid die ook spreekt uit de
afmetingen van Bmgge's Sint
Salvator-kathedraal en uit de gi
gantische zalen van het middel
eeuwse Sint Jans-hospitaal,
waarin nu het Memlingmuseum
is gevestigd.
Zo loop je door Brugge en zo
beland je uiteindelijk bij de trots
van Brugge 2002: het nieuwe
concertgebouw, aan de rand
van het stadshart. Het kolossale
concertgebouw is zo nieuw dat
het nog niet klaar is. De grote
theaterzaal, in zwart en chroom
uitgevoerd, is gebouwd als een
ouderwets operatheater: meer
de hoogte dan de diepte in. Al
met al staat hier een theater met
een bereik dat veel groter zal
zijn dan het relatief kleine Brug
ge.
Het feest in Brugge is begonnen.
Een jaar lang zijn er grote eve
nementen, zoals de Jan van Eyk-
expositie en een internationale
Hanze-tentoonstelling. Maar er
zijn ook honderden klassieke,
jazz- en popconcerten, exposi
ties van actuele beeldende
kunst, stadswandelingen. Op
welke dag van dit jaar je Brugge
ook bezoekt, je gaat een half
uurtje rustig zitten in een van de
ontelbare cafés of restaurants en
neemt het informatiemateriaal
door dat je meeneemt uit het
'kloppend hart' van Brugge 2002
aan de Wollestraat.
Iedereen kan zijn eigen dag sa
menstellen. Het aanbod is groot,
en nogmaals: alles is op loopaf
stand. Brugge 2002 zal zonder
twijfel een succes worden.
Brugge 2002 - Informatiecen
trum: Wollestraat 53. Zie ook
www.brugge2002.be
Brugge Culturele Hoofdstad van Europa; geen stad is er geschikter
voor. Foto: EPA/Photo Belga
Amsterdam - Pierre Bok]
sinds gisteravond in het
van de Paul Steenbergen
ning. Willem Nijholt ove
digde het kleinood aan d
teur van Toneelgroep An
dam na de voorstelling Ma
in de Stadsschouwburg An
dam.
De Paul Steenbergen-pei
werd in 1982 ingesteld do
gemeente Den Haag ter er
de 75ste verjaardag van
Steenbergen. De opdrach
Steenbergen bij deze naar
genoemde toneelonden
ding kreeg, was 'de pei
door te geven aan een t(
kunstenaar van zijn keuz
1985 gaf Steenbergen de
ning aan Guido de Moo
hem op zijn beurt in 1989
gaf aan Nijholt.
Nijholt motiveerde zijn
voor Bokma als volgt: „Pie
momenteel onbetwist de
ste acteur van Nederland,
een ongelooflijk vakman,
spel is zowel kwetsbaar als
boyant. Hij is een mees]
'understatement'. Wat hi
doet, hij raakt je altijd. Daa
hij een integer en gedreven
stenaar, hij legt de lat heel
Hij dient zijn gezelschaj
schrijver, de kunst. Doe
penning aan Bokma te
handel ik in de geest van
bergen."
door Rick Treffers
beverwijk - Bijna tot vervelens
toe krijgen de Bintangs het pre
dikaat 'de Nederlandse Rolling
Stones' toebedeeld. Composito
risch zijn de rotsen in de bran
ding uit Beverwijk en omgeving
in ieder geval een stuk constan
ter dan Jagger en consorten. De
kersverse, bij platenmaatschap
pij AG Music uitgebrachte cd 'La
Femme Sans Tête' biedt met
een aantal typische Bintangs -
krakers en bewerkingen van be
hoorlijk obscure Chuck Berry-
en Bo Diddley-nummers weinig
muzikale verrassingen. Maai' dat
is ook nooit het uitgangspunt
geweest. „Ik hoef niet iedere
keer het wiel opnieuw uit te vin
den. En met alle winden mee
waaien doen wij al helemaal
niet", legt de nuchtere doch
geestdriftige Frank Kraaijeveld
nog maar eens uit.
De plaattitel heeft al heel wat
stof doen opwaaien. 'La Femme
Sans Tête' is vernoemd naar een
riviertje waar de inmiddels 57-
jarige Kraaijeveld altijd met zijn
auto langs raast als hij met zijn
vrouw op weg is naar zijn twee
de huis in Frankrijk. „Ik krijg
heel veel e-mailtjes van mensen
die al een foto van zichzelf ge
maakt hebben met dat bord van
die rivier er op. Levensgevaarlijk
natuurlijk. Ze stoppen er ge
woon voor op de vluchtstrook."
Erg vrouwvriendelijk is de tekst
van het titelnummer op het eer
ste gezicht niet, maai' Kraaije
veld neemt dat met een grote
korrel zout. „Ik ben al 35 jaar
met dezelfde vrouw getrouwd,
maar ik schrijf altijd nog teksten
over andere vrouwen. Mijn tek
sten zijn nooit echt autobiogra
fisch. Een vrouw zonder hoofd,
dat leek mij wel een interessant
thema. Als zij geen hoofd heeft,
heeft ze ook geen hersenen. Dat
is heel negatief eigenlijk. Maar
het is ook humor. Sommige tek
sten ontstaan gewoon. Er zit er
gens een chip in mijn achter-
Frank Kraaijeveld van de Bintangs (geheel links): „Het klinkt allemaal redelijk strak, ja. Wij hadden vroeger bij het opnemen altijd problemen om 'het laag' goed op de band te
krijgen." Foto: United Photos De Boer
hoofd met allemaal Engelse uit
drukkingen. Tijdens het schrij
ven van deze tekst moet ik zo
stoned als een bal geweest zijn.
Terwijl ik helemaal niets ge
bruik!"
Kraaijeveld is terecht opgetogen
over de zoveelste mijlpaal in de
vreselijk lange Bintangs-geschie-
denis. De voltooiing van de
plaat heeft als altijd weer de no
dige voeten in de aarde gehad,
niet in de laatste plaats vanwege
enig 'digitaal oponthoud'. Na
vier lange dagen opnemen in de
oude legerbarak in Velsen-
Noord, waar de groep zich al
decennia schuilhoudt, spoedde
opnametechnicus J.P. Exalto
zich naar een gespecialiseerd
bedrijf om een back-up v'
op harddisk gemaakte opn
te maken. Maar één va
dienstdoende technici drul 1
een verkeerd knopje, wa: i
alle opnamen in één kla
herstelbaar werden vem
„Alles was weg", lacht Ki
veld nu. „We moesten alk
nieuw doen. Dat was
keer slikken. Er is zelfs so
uit Duitsland overgevloge
het te repareren, maar dat
gelukt. Misschien is het
straf. Moeten de Bintangs
niet digitaal gaan."
Mede dankzij een slim opn
foefje (met voorversterkej
het oude vertrouwde buia
luid van analoge gitaarva
kers produceren) klinken
taren echter vetter dan
„Het klinkt allemaal ra
strak, ja. Wij hadden vroeg
het opnemen altijd probl
om 'het laag' goed op de
te krijgen. Die knorbas val
de gitaren en de scherpe
van Gus (Pleines, red.) zittl
lemaal ongeveer in hetl
frequentiegebied. Maar
klinkt het echt beter daij
Wij hebben de stemmen 2
de badkamer van J.P. op
men."
De onder alle Nederl)
rhythm 'n' blues-liefhebbel
mens populaire groep is n
lijk nog steeds een live-ban
sang. De huidige bezetting
daarbij de taaiste ooit. Sin
heroprichting in 1989 is dj
up van de Bintangs (in
roadies) niet meer gew
Dat heeft vooral te make
het stellen van grenzen d
laten varen van al te stoutr
men. „Wij hebben allL
drukke banen en hebbenb
om destijds besloten maaH
keer in de maand te gaan w
den. Dan zie je elkaar nf~
noeg. En één keer per wet
peteren natuurlijk, om
dingen te maken. Want v
len niet zo'n sixties-reviva
je worden."
BOUWKUNST
In Alphen aan den Rijn wordt flink ge
bouwd aan een nieuw stadshart. Ei
genlijk is Alphen al tientallen jaren on
derhevig aan ingrijpende veranderin
gen. Ongeveer 25 jaar geleden werd de
gemeente in de Tweede Nota Ruimte
lijke Ordening aangewezen tot groei
kern. Vanaf dat moment zijn er duizen
den nieuwe woningen gebouwd en
steeg het inwonertal van 20.000 naar
70.000 mensen.
Alle aandacht ging tijdens deze snelle
groei naai" de bouw van woningen,
scholen en supermarkten. De aanleg
van luxe voorzieningen, zoals een
schouwburg of een bioscoop, mooie
winkels of goede restaurants, was in Al
phen niet aan de orde. Voor een portie
cultuur of amusement zijn bewoners
aangewezen op steden als Leiden, Gou
da, Den Haag of Amsterdam.
Hierin komt nu verandering. Dankzij
een ambitieus programma krijgt de
stad een centrum met stedelijke voor
zieningen. In de komende jaren verrij
zen er een theater/bioscoop, woon- en
winkelcomplexen, een esplanade, wan
delkades langs de Oude Rijn en nieuwe
horecagelegenheden.
Dankzij het aantrekken van gerenom
meerde architecten krijgt de stad een
culturele injectie die haar wellicht een
eigen karakter geeft. Alphenaren hoe
ven niet meer weg om te winkelen of
om uit te gaan en wellicht komen in-
Het bakstenen kantoorgebouw van Wereldhave aan het Raoul Wallenbergplein
Foto: Hielco Kuipers
woners van omliggende plaatsen zelfs
hiervoor naar Alphen. Momenteel wor
den de contouren zichtbaar van het
fonkelnieuwe, glazen stadhuis, naar
een ontwerp van de internationaal be
kende architect Erik van Egeraat. Vorig
jaar is al pal naast de Adventskerk het
Centrum Beeldende Kunst (CBK) ge
opend in een sculpturaal onderkomen
van architect René van Zuuk.
Ook buiten het stadshart verschijnen
fraaie woningen en kantoorgebouwen
van uitzonderlijke kwaliteit. Zo heeft
beleggingsmaatschappij Wereldhave
uit Den Haag een kantoorgebouw ge
realiseerd naar ontwerp van Karelse
Van der Meer Architecten op het voor
malig ijsclubterrein aan het Raoul Wal
lenbergplein. Beide partijen hebben
ook het nabijgelegen, langgerekte ap
partementencomplex met koopwonin
gen aan de Laan der Continenten tot
stand gebracht. „Het is een maatpak
voor de stad, ook al betrqft het een ver
huurkantoor", aldus projectarchitect
Willem Hein Schenk. En dat is bijzon
der. De meeste verhuurkantoren heb
ben een anonieme uitstraling. Ze hoe
ven geen bijdrage te leveren aan het
imago van een bepaalde onderneming.
Kenmerkend voor dit maatpak is het
locatiegebonden karakter. Het kanto
rengebouw fungeert als een stadsbal-
kon en stelt de metamorfose van het
stadshart centraal. Een enorme raam-
partij over vier verdiepingen en een
reeks ruime dakterrassen bieden royaal
uitzicht op het nieuwe centrum en op
de aanstaande veranderingen. Iedere
verdieping kan afzonderlijk worden ge
huurd en hiedt flexibele inrichtingsmo
gelijkheden. Lift, trappenhuis en toilet
ten zijn in een centrale, ovale koker ge
plaatst. Hier omheen kan, naar keuze,
een volledig open kantoorvloer of een
gang met een reeks kantoorcellen wor
den gevormd.
Het gebouw is opgetrokken in baksteen
en telt zeven lagen van in totaal 7500
vierkante meter. De detaillering en de
afwerking van het complex zijn zorg
vuldig. Zo zijn in de bovenste verdie
pingen de installaties opgenomen. Het
dak heeft hierdoor geen storende dak-
opbouw maar vormt een gaaf, hellend
vlak. De begane grond heeft een ty
pisch Nederlandse foyer: klein en sober
afgewerkt. Jammer dat de glazen pui en
de betonnen kolommen op de begane
grond niet extra hoog zijn. Het had het
gebouw aan een stevige plint kunnen
helpen. De gebogen gevelwanden, de
variatie in raamformaten en de riante
dakterrassen geven het kantoor een
speelse uitstraling en doen zelfs verlan
gen om op één van de bovenste kan
toorverdiepingen te mogen wonen.
Met het Wereldhavegebouw is, wellicht
op aanmoediging van supervisor Gun
nar Daan, een volgend ellipsvormig
element aan het centrum van Alphen
toegevoegd. Niet alleen het onlangs
aangepaste Raoul Wallenbergplein
maar ook het stadhuis, het nog aan te
leggen busplein en het naastgelegen
advocatenkantoor La Gro kenmerken
zich door hun gebogen gevels met ron
de en deels ovale plattegronden. Zou
den al deze ronde vormen symbool
staan voor de veelzijdige en vriendelijke
gemeente die Alphen zo graag wil wor
den? Alphen transformeert met al zijn
nieuwe voorzieningen in ieder geval tot
een allround woonplaats.
Joosje van Geest
Conserve stuurt geen boeken meer
schoorl - „Kleinere uitgeverijen
hebben al jaren het nakijken bij
literaire prijzen als de AKO-Lite-
ratuurprijs en de Libris Litera
tuur Prijs. De winnaars komen
altijd uit het Amsterdamse
grachtencircuit of de periferie
eromheen, terwijl ik de kwaliteit
ervan betwist." Dat zegt K. de
Bakker van uitgeverij Conserve.
Hij heeft gisteren aan de organi
saties van beide prijzen laten
weten dat hij geen boeken meer
instuurt voor de competities,
tenzij de auteurs dat uitdrukke
lijk wensen.
Conserve stelt al vijftien jaar
gratis boeken ter beschikking
voor de betreffende jury's. Dat is
gebruikelijk, maar het kost veel
geld. Uiteindelijk zijn het steeds
boeken van grote uitgevers die
worden genomineerd, vindt De
Bakker. „Misschien moet er een
regeling komen dat de boeken
die worden ingezonden, ver
goed worden tegen kostprijs",
oppert De Bakker in een mail
aan de organisaties van de prij
zen.
De uitgever uit Schoorl heeft de
mail gisteren verstuurd omdat
hij er door AKO aan werd herin
nerd dat hij nog geen
had ingestuurd. De eerstel
tie van de Libris-jury, di<
dag wordt bekendgema;
dit jaar nog wel kiezen
ken van Conserve.
U. Kiekens, secretaris v<
bestuur van de Stichtingl
Literatuur Prijs, noemt
spraken van De Bakker oi
anceerd. „Het staat niet1
voren vast dat er zoveel
van die en zoveel van die|
verijen worden genoi
De jury gaat absoluut eei
onbevooroordeeld te werj
voor de jury van verledt
was het een verrassing datfn
titels van Querido werden
mineerd."
Volgens Kiekens is een uitje
nooit het criterium
wordt geselecteerd,
wel. Ook maakt zij onderin
tussen haar prijs en de
prijs. Bij die laatste prij:
volgens De Bakker spral
een bijkomende poppfel
waaraan auteurs moeten
doen. Bij de Libris Prijs n
volgens Kiekens niet het Ju
omdat dan auteurs bij v(
zouden worden uitgeslote
t