Reclamelokkertjes voor duur abonnement
MEDIA
I
Hoe geloofwaardig is een lijsttrekker?
Schaatsvrouwen trekken
meer kijkers dan mannen
Redactie krant wil eigen
studie financiële positie
Verzamelobjecten 'Schatten van de Aarde' en 'Middeleeuwen' klinken aantrekkelijk
Onvoorstelbaar
makkelijk in elkaar
te zetten, zonder
speciaal gereedschap
of voorkennis.
3
Hoofdredacteur Zimbabwe
ontvangt Unesco-persprijs
David Angell Foto: AP
Eerbetoon voor
bedenker Frasier
new vork - De Amerikaanse
producent en medebedenker
van de populaire tv-serie Fra
sier is postuum geëerd door de
vakorganisatie Writers Guild of
America. David Angell en zijn
vrouw Lynn zaten op 11 sep
tember vorig jaar in een van de
gekaapte vliegtuigen die tegen
het World Trade Center in New
York vlogen. De Valentine Da-
vies Award wordt begin maart-
postuum toegekend aan Angell.
Angell was een van de beden
kers van Frasier, de serie over
de neurotische psychiater Fra
sier Crane. Angell schreef ook
voor de comedyserie Cheers,
waaruit Frasier is voortgeko
men. Angell ontving al enkele
Emmy-awards.
Wim de Bie maakt
internetcolumn
Hilversum - Wim de Bie gaat
vanaf 1 maart voor de VPRO
een dagelijkse column op inter
net (http://bieslog.vpro.nl) ma
ken. Op de site die dagelijks
meerdere malen wordt ververst
geeft De Bie commentaar op de
actualiteit en publiceert hij kor
te verhalen, scènes of losse in
vallen. Ook zullen op
bieslog.vpro.nl regelmatig ge
luidsfragmenten en videofilms
te beluisteren en zien zijn. Wim
de Bie is volgens de VPRO de
eerste programmamaker van de
publiek omroep, wiens werk
uitsluitend via internet is te vol
gen.
Unico Glorie
in top Endemol
Hilversum - Unico Glorie is met
ingang van 1 april benoemd tot
lid van de raad van bestuur van
Endemol. Hij wordt verant
woordelijk voor alle activiteiten
van Endemol op het gebied van
interactieve media en (mobiele)
telefoons. Glorie volgt Ruud
Hendriks op, die vorig jaar vér-
trok. Unico Glorie (37) was in
de jaren negentig directeur van
de omroep Veronica en later di
rectielid van de Holland Media
Groep. In 2000 zette hij met
Adam Curry een aantal bedrij
ven in de amusements- en me-
diaindustrie op.
dinsdag 26 FEBRUARI 2002
De tv-reclames van Schatten van de Aarde en Herleef de Middeleeu
wen oefenen een grote aantrekkingskracht uit op jong en oud. De ide
ale start voor de beginnende historicus en geoloog, of een dure berg
prullaria?
door Martin Ruesink
Hilversum - Bij de sigarenboer
en in de bladenwinkel liggen de
voordelig geprijsde eerste delen
van de series voor het oprapen.
De verleiding is groot: 3,60 euro
voor het eerste bouwpakket van
dat prachtige kasteel en 2,25 eu
ro voor het begin van een in
drukwekkende collectie bodem
schatten.
Een robijn en een flink stuk
glimmend pyriet heb je al te
pakken. De beloften zijn niet
mals. Wie de Schatten van de
Aarde koopt, krijgt aan het einde
van de serie een „certificaat van
echtheid als bewijs dat je verza
meling echt is." En de burcht is
niet zomaar een bouwpakketje:
„U zult zo een prachtig werk in
elkaar zetten, dat alle verwach
tingen te boven gaat en wat tot
een van uw dierbaarste bezittin
gen zal gaan horen. Een door
uzelf gemaakte schat."
Wie de kennismakingspakketten
thuis openmaakt, zal waar
schijnlijk een lichte zucht van
teleurstelling niet kunnen on
derdrukken.
Herleef de Middeleeuwen (Uit
geverij DelPrado) bevat behalve
het zichtbare zakje bouwstenen,
potje lijm en kwastje, een kar
tonnen bouwplaat, een plankje
triplex, een dun boekje over het
leven in de middeleeuwen en
uitleg. Er zitten in het zakje net
genoeg stenen om een paar klei
ne stukjes muur te „metselen"
van het kerkje in de burcht.
Schatten van de Aarde, van uit
gever DeAgostini, is nog kariger
uitgevoerd: een algemene fol
der, het eerste hoofdstuk (voor
een ringband) over mineralen
en edelstenen een bon voor een
abonnement. De folders roepen
op om de antwoordkaart „van
daag nog" volledig ingevuld re
tour te zenden. Als lokkertjes
worden kortingen en gratis arti
kelen aangeboden, variërend
van vergrootglazen, plastic be-
waarbakjes, verzamelbanden en
zelfs een heuptasje „voor al je
vondsten".
Maar waar teken je nu precies
voor, als je de kaart opstuurt? Bij
Herleef de Middeleeuwen abon
neer je je „tot wederopzegging
voor tenminste acht afleverin
gen". Uit hoeveel wekelijkse de
len de burcht bestaat, is snel
over het hoofd te zien. Wie zorg
vuldig het pakketje folders en
boekwerkjes uitpluist, stuit op
één vermelding van het aantal
delen: honderd.
Bij de (gratis) te bellen service
desk wordt dat getal bevestigd.
Honderd delen: dat is twee jaar
wachten tot het kasteel af is. En
de kosten? Een maal 3,60 euro
plus 99 maal 6,25 euro, dat is
622,35 euro (ongeveer 1370 gul
den) bij betaling per automati
sche incasso. Betaling per ac
ceptgiro is duurder: 6,45 euro
per deel.
Voor de prijs van een fraaie
kleurentelevisie krijg je dus een
bouwplaat met wat boekjes.
Hoe mooi dat kasteel uiteinde
lijk wordt, hangt af van je eigen
vaardigheid, want veel van de
iaP
losse steentjes moeten nauw
keurig worden bijgevijld of ge
schuurd voordat ze kunnen
worden verwerkt. „Op deze ma
nier, en met veel geduld, zal de
steen de vorm en de maat krij
gen om het precies op zijn
plaats aan te brengen."
Oh ja, de ringbanden voor de
documentatie (zes euro per
stuk) zijn niet bij de prijs inbe
grepen, de verzend- en admini
stratiekosten wel. De mede
werkster van de service desk
vermeldt overigens vriendelijk,
dat tussentijds opzeggen altijd
mogelijk is, vier weken voordat
het deel komt waarbij je wilt
stoppen.
Maar ja, wat moet je met een
half afgebouwde burcht?
Omdopen tot een sfeervolle ru-
ine?
Bij Schatten van de Aarde is de
prijs van het totale pakket even
min duidelijk in de folder gezet.
Vier afleveringen kosten 17,60
euro. Ook hier ontbreekt duide
lijke informatie over het totaal
aantal delen van de serie. Het
moeten er minstens 20 zijn, af
gaande op de twee gevulde
„schatkisten" in de folder, de
een met 20 edelstenen, de ander
met evenveel mineralen. Wie
twee schatkisten wil vullen is
dus bijna 90 euro kwijt.
Bij Schatten der Aarde werkt een
belletje naar de (zelfde) infolijn
verhelderend: de serie telt 60
tweewekelijkse afleveringen, ook
goed voor twee jaar verzamel-
plezier. De totale prijs komt op
261,85 euro (276,60 euro per ac
ceptgiro). Een stuk goedkoper
dus dan Herleef de Middeleeu
wen. Wie tussentijds stopt, heeft
bovendien minder snel het ge
voel met een half product opge
scheept te zitten.
Woordvoerster Juliëtte Oogers
van de Consumentenbond zegt
dat er geen klachten bekend zijn
over de abonnementen van
DeAgostini en DelPrado. De
bond wijst er wel op, dat de be
drijven volgens de spelregels
van de Reclame Code Commis
sie „zo duidelijk en volledig mo
gelijk" moeten zijn over hun
l&SA
Het bouwpakket van de serie 'Herleef de Middeleeuwen'. Bouw zelf een kasteel. Klinkt goedkoop, bl|
prijzig. Foto: GPD/Werner Rauwerdink
producten en prijzen. Oogers
vindt, dat ook in de folder al
duidelijk moet zijn hoeveel de
len de series tellen. Bij Schatten
van de Aaide is dat niet zo.
Geoloog Jaap Veenvliet van het
Denekampse natuurmuseum
Natura Docet kent de Schatten
van de Aarde: „We hebben een
keer een pallet vol oude uitga
ven opgekocht voor onze muse
umwinkel. Het is een aardig na
slagwerk, de gegevens zijn van
een redelijk niveau en de foto's
zijn goed. Wat ik erg goed vind,
zijn de tips hoe je mineralen en
stenen schoon maakt."
Veenvliet schrikt wel van de
prijs voor de complete serie
Schatten van de Aarde: „Voor
dat bedrag kim je zelf heel v
mineralen kopen op beurzeL
zeer uitgebreide naslagwerkn
Zeker wanneer je dit voor edis
kind wilt aanschaffen, zou iF
toch eerst eens naar de bibli
theek gaan en een mineralejia
beurs bezoeken, om te kijkel2
wat er zoal te koop is."
door Judith van Ruiten
Hilversum - Voor je kiezen is de
titel van het verkiezingspro
gramma dat de IKON vanaf van
avond op televisie uitzendt.
Hierin wordt gedurende tien af
leveringen een lijsttrekker aan
de tand gevoeld over zijn of haar
geloofwaardigheid in de lande
lijke politiek. Kritische-vragen
worden gesteld door politico
loog en publicist Pieter Hilhorst,
politiek commentator van NRC
Handelsblad Mark Kranenburg
en communicatie-adviseur
Greet Prins.
Het publiek velt tijdens de uit
zending zijn oordeel over de
lijsttrekker via telefoon, sms of
interactieve televisie. Paul Ro-
senmöller, lijsttrekker van
Groenlinks bijt vanavond de
spits af. Maar voordat het zover
is voelen wij eindredacteur
Hans Hermans nog even aan de
tand.
Is de politiek interessant genoeg
om kijkers te trekken voor dit
programma?
„Zeker weten. De laatste tijd
merkje dat iedereen teleurge
steld is in de politiek. Men
vraagt zich bijvoorbeeld af rif de
rampen in Volendam en En
schede voorkomen hadden kun
nen worden als Den Haag beter
zijn best had gedaan. Burgers
hebben enorme verwachtingen
van politici. Wij spelen hierop in
door te kijken of de slogan 'de
samenleving zijn we zelf wel in
zo'n grote mate afgeschoven
mag worden op de politiek."
Hoe wordt de aandacht van de
kijker vastgehouden?
„Het is het allereerste interactie
ve verkiezingsprogramma op te
levisie. Het oordeel van de ge
loofwaardigheid van de kiezers
is aan de kijker. De cv's van de
deelnemers kunnen zelfs opge
vraagd worden via de afstand
bediening. De wat serieuzere
kijker vindt dit, denken wij, erg
interessant. Het is heel wat an
ders dan de reguliere program
ma's als Buitenhof, Netwerk en
Den Haag Vandaag."
Hoe komt een lijsttrekker geloof
waardig over?
„De politicus moet echt zijn. Ik
vind dat hij niet over persoonlij
ke zaken moet uitwijden, als hij
daar principieel op tegen is. De
kiezer prikt hier trouwens vroeg
of laat toch doorheen. De ten
dens is tegenwoordig dat het
image van de persoon steeds
IKON voelt politieke kopstukken live stevig aan de tand
Door loting is bepaald in welke volgorde de lijsstrekkers aan de tand gevoeld worden door de IKON. Foto:
GPD
belangrijker wordt dan wat hij te
zeggen heeft. Dat vind ik jam
mer. Wij leggen daarom de na
druk op de inhoud."
Wat is het doel van Voor je Kie
zen?
„Onze centrale vraag is: hoe ge
loofwaardig is de politiek en hoe
geloofwaardig zijn de lijsttrek
kers van de landelijke politieke
partijen? Het is de bedoeling dat
de kijker dit aanvoelt door de
antwoorden die de politici op
onze vragen geven. We willen er
bijvoorbeeld achter komen of
het gedrag van de lijsttrekkers in
de Tweede Kamer overeenstemt
met de beloften die zij de kiezer
doen. Ook kijken we of het
beeld van de verkiezingsfilmpjes
met het imago van de lijstrek
kers overeenstemt? En hoe ge
loofwaardig zijn de oplossingen
die politici ons bieden voor de
grote problemen van Neder
land, zoals het einde van de to
lerantie, de onderwijscrises en
het gebrek aan zorg."
Wil de IKON de religiositeit erin
brengen?
„De nadruk ligt op rationele vra
gen en dus geen zingevingvra
gen. Maar we vinden het uiter
aard wel interessant om te ho
ren wat de lijstrekkers er van
vinden dat de zondagsrust is
verdwenen door de koopzonda
gen en hoe men denkt over de
euthanasiewet.
Is de volgorde van deelname toe
val?
„Er zijn lootjes getrokken, want
alle politici wilden in de laatste
afleveringen aan bod komen.
Op die manier hadden ze na
tuurlijk grote invloed kunnen
uitoefenen op de verkiezingen.
Dit hebben we op deze manier
eerlijk opgelost."
Worden de politici op de uitzen
ding voorbereidt?
„De bedoeling is dat de lijstrek
kers volledig onvoorbereid on
der vuur worden genomen. Per
aflevering komen verschillende
kwesties aan bod, maar die wor
den goed geheim gehouden, zo
dat de deelnemers zich niet
kunnen inlezen."
Wat is er in de deelnemerslijst
veranderd sinds het vertrek van
Pim Fortuyn bij Leefbaar Nqo
land? 1^
„Voor Leefbaar Nederland 1L
er een andere lijstrekker die]
niet bekend is. En Pim Fort
komt voor zijn eigen partij. 1
der komen Paul Rosenmöllé)u
voor Groen Links, Jan Marijh
sen voor de SP, Jan Peter Bae:
nende voor de CDA, Thorn r
Graaf voor D66, Anneke SmL
Boersma voor de Verenigdelh
nioren Partij, Kars Veling voK
de Christen Unie, Hans DijlL
voor de WD en Ad Melkert L
de PvdA." pi
Waarom doet de SGP niet n\
„De SGP heeft niet veel op 1
het medium televisie en v
daarom niet mee doen." jje
Moet Paul Rösenmöller al
zweten?
„Hij heeft reden om een beir
bang te zijn. Hij wordt flinkim
der handen genomen, al mi°r
dus nog niet verklappen ovL
welke onderwerpen we het r
hebben in deze eerste uitzer
ding. In elk geval kan hij dek;
bliciteit ook goed gebruikenl
Voor je kiezen is vanavond L
zien bij de IKON op Nederla
om 22.25 uur.
Gerard van Velde Foto: ANP
OS-huldiging
live bij NOS
Hilversum - De ontvangst en
huldiging van de Olympische
sportploeg in Den Haag wordt
morgen (11.15-15.15 uur) recht
streeks op televisie uitgezonden
via Nederland 2. Dat heeft de
NOS vanmorgen bekendge
maakt. De sporters keren van
daag terug uit Salt Lake City.
parijs/AP - Geoffrey Nyarota, de
hoofdredacteur van de enige
onafhankelijke krant in Zimbab
we, Daily News, heeft de hoog
ste onderscheiding van de
Unesco voor persvrijheid gekre
gen. De VN-organisatie voor on
derwijs, wetenschap en cultuur
heeft dit gisteren in Parijs be
kendgemaakt.
Volgens het juryrapport heeft
Geoffrey Nyarota consequent
corruptie en criminele activitei
ten onder machthebbers aan de
kaak gesteld, ongeacht doods
bedreigingen, arrestaties en ten
minste vier processen wegens
laster.
Recordaantal kijkers voor NOS tijdens Olympische Spelen
door Wim Bank
haarlem, Hilversum - Een ver
snelde evaluatie van de fusie
van De Gooi- en Eemlander en
Haarlems en Leidsch Dagblad,
een onafhankelijk onderzoek
naar de financiële positie van
uitgeverij HDC-Zuid van deze
dagbladen en een onderzoek
naar de wenselijkheid en conse
quenties van het als ochtend
blad uitbrengen van deze kran
ten.
Als de directie van de Hollandse
Dagbladcombinatie (HDC) be
reid is aan deze drie voorwaar
den te voldoen, worden de ac
ties van de redacties van deze
krant voorlopig opgeschort.
Redactie, redactieraad, hoofdre
dactie en de Nederlandse Ver
eniging van Journalisten hebben
deze eisen vandaag in een brief
aan de directie geformuleerd.
Tijdens een redactiebijeenkomst
gisteravond bleek dat er veel
vragen en onduidelijkheden be
staan over een vorige week ge
presenteerde beleidsnotitie van
de directie. Die wil een samen
voeging van de twee HDC-uitge-
verijen in Alkmaar en Haarlem
met één centrale redactie voor
het algemene nieuws van het
Noordhollands Dagblad en de
HDC-Zuid-bladen en een over
gang van de middagbladen naar
de ochtend. Volgens de directie
zijn de twee bedrijven te klein
om op langere termijn zelfstan
dig te blijven.
Vorig jaar is na het samengaan
van De Gooi- en Eemlander en
Haarlems en Leidsch Dagblad in
juni afgesproken dat er na een
jaar een evaluatie zou komen
van de fusie. Wat de redactie be
treft gebeurt dat nu versneld en
zullen de resultaten ervan als
uitgangspunt dienen voor de
verdere discussie over de toe
komst van de HDC. Ook moet er
duidelijkheid komen over de fi
nanciële positie van het bedrijf.
Dat onderzoek, uit te voeren
door een onafhankelijke des
kundige, dient vooral gericht te
zijn op een mededeling van de
directie dat deze krant al gerui
me tijd verliesgevend is.
Eerder deed een externe des
kundige in opdracht van de di
rectie onderzoek naar de positie
van de HDC. Hij bepleitte het
schrappen van zestig arbeids
plaatsen op de regionale redac
ties van de kranten in Hilver
sum, Almere, Leiden, Haarlem
en IJmuiden.
Redactie en hoofdredactie zeg
den daarop het vertrouwen in
de directie op en de redactie
raad startte de voorbereiding
van acties. Met de beleidsnotitie
van de directie is het vertrou
wen niet hersteld, zo werd gis
teravond duidelijk.
door Susanne van Velzen
Hilversum - In de Nederlandse
media gaat tijdens Olympische
Winterspelen de meeste aan
dacht traditiegetrouw uit naar
de schaatsende mannen. Over
de zilveren medaille van Jochem
Uytdehaage op de 1500 meter is
op televisie, radio en in kranten
uitvoeriger bericht dan over de
zilveren medaille van Renate
Groenewold op de 3 kilometer.
Toch waren het juist de schaats
vrouwen die in Salt Lake City
uiteindelijk de meeste televisie
kijkers wisten te trekken. Dat
blijkt uit cijfers van de afdeling
Kijk- en Luisteronderzoek van
de NOS.
Hun vijf kilometer, met zilver
voor Gretha Smit, werd zater
dagavond gevolgd door gemid
deld 4,5 miljoen kijkers. De piek
lag met 4,9 miljoen kijkers tij
dens de laatste twee ritten waar
in Pechstein en Friesinger een
aanval deden op de tijd van
Smit. En daarmee werd de 5 km
voor dames in Salt Lake City de
best bekeken wedstrijd in de ge
schiedenis van de Olympische
Winterspelen.
Voor de NOS werd het evene
ment een kijkcijfersucces. Nooit
eerder volgden zoveel kijkers de
winterspelen via televisie. Naar
de live-verslagen van de tien
schaatsafstanden voor mannen
en vrouwen keken gemiddeld
drie miljoen mensen.
In dat gemiddelde zijn ook de
nachtuitzendingen opgenomen
van de 500 en 1000 meter voor
dames waar gemiddeld slechts
zo'n 600.000 mensen naar ke
ken.
Topritten
De drie best bekeken schaatsrit-
ten tijdens de Spelen waren de 5
km dames (4,5 miljoen), de 1500
meter heren (4,2 miljoen) en de
10 km heren (4,1 miljoen) De
kijkcijfers zijn volgens onder
zoeker Jeroen Verspeek van KLO
'boven verwachting' hoog. „We
hadden gerekend op zo'n drie
miljoen Idjkers voor de topritten
en dat zijn er bijna de helft meer
geworden."
Verspeek verklaart de hoge kijk
cijfers uit de gunstige uitzendtij
den van het schaatsen. De
meeste wedstrijden werden in
Amerika, onder andere op ver
zoek van de NOS, rond het mid
daguur verreden. In Nederland
was het dan avond, zodat veel
mensen in de gelegenheid wa
ren om de schaatswedstrijden te
zien.
Alleen voor de 500 en 1000 me
ter dames moesten de liefheb
bers 's nachts hun bed uit. Die
wedsüïjden wilden de Ameri
kaanse en Canadese tv-zenders
graag later op de dag laten rij
den, om zoveel mogelijk kijkers
in de gelegenheid te stellen om
hun kanshebsters op medailles
Rodriquez en LeMay te zien
schaatsen. „Ook voor die ritten
zetten toch nog zo'n 600.000
mensen hun tv aan", aldus Ver
speek.
Vier jaar geleden toen de winter
spelen in het Japanse Nagano
plaatsvonden waren de schaats-
ritten steeds in de vroege och
tend in Nederland te zien en
dan zijn er minder mensen in
staat om lang te kijken. „Over
vier jaar zullen we ook niet zo
veel kijkers als nu trekken. Dan
vinden de spelen plaats in het
Italiaanse Turijn en zullen de
ritten overdag zijn. Ook dan
kunnen veel minder mensen kij
ken dan dit jaar."
Uit de cijfers van KLO blijkt ver
der dat vooral de commerciële
omroepen last gehad hebben
van de Olympische Spelen op
Nederland 2. Nederland 1 en 2
verloren in de twee weken dat
de spelen duurden ieder zo'n
procent martkaandeel. RTL 4 en
SBS 6 leverden volgens Verspeek
van KLO beiden zo'n drie pro
cent marktaandeel in gedurende
de Spelen.
KIJKCIJFERS
Top 10 meest bekeken programma's
1. Schaatsen OS 5 km dames NOS
2. Schaatsen OS 1500 heren NOS
3. Schaatsen OS 10 km heren NOS
4. Journaal 20 u (zo) NOS
5. Schaatsen OS 1500 dames NOS
6. Studio sport 19 u (zo) NOS
7. Goede tijden... RTL 4
8. Glasgow R.-Feyenoord NOS
9. PSV-Leeds United NOS
10. Kees Co RTL 4
d
4.49^
4.12
3.99
3.32.
3.10
2.50 i
2.031
L96§
1.621
1.54
Top 10 meest bekeken kinderprogramma's
1. Klokhuis
2. Jeugdjournaal (vrij)
3. Wolven heksen
4. Rotkat Ralph
5. Tussen schuifdeur
6. Indianenkikker
7. Sesamstraat
8. Achtertuin van Jan Wolkers
9. Dier apart
10. Zigzag
Marktaandelen inc
NPS
NOS
VPRO
VPRO
VPRO
VPRO
NPS
VPRO
VPRO
KRO
Nederland 1
10,9
(13)
Nederland 2
34,1
(25,9)
Nederland 3
6,4
(7,1)
RTL 4
14,9
(15,7)
RTL 5
2,9
(4,9)
Yorin
4,1
(4,9)
SBS 6
7,5
(7,6)
NET 5
4,4
(4,7)
V8
2,9
(3,3)
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en Luisl
onderzoek van de NOS. Het aantal kijkers x 1000. De lijst r
meest bekeken kinderprogramma's bestaat uit kijkers vaili
tot en met 12 jaar.Tussen haakjes staan de marktaande
van vorige week.
