Plan voor kinderopvang
ING en Randstad strandt
ECONOMIE
Welke kosten brengt een uitvaart met zich mee
Bezetting hotels fors gedaald
Veel ondernemers kiezen
voor ander energiebedrijf
'Golden boy' Wije
gaat in chemie
Opzet uitbesteed vanwege 'moeilijke markt'
Protest van Greenpeace
Het Deense model
Finger
von meinen
zaterdag 23 FEBRUARI 2002
P'
Directeur Dickey Pronk van Radius: „Het idee van ING en Randstad is
heel goed".Foto: GPD/Phil Nijhuis
door Rixt Albertsma
baarn - Wie kinderdagverblijven wil opzet
ten, moet een lange adem hebben. Met al
leen een mooi pand, een paar leidsters of lei
ders en een bord 'kinderopvang' in de tuin
kom je er niet. Vaak vergt het lange briefwis
selingen met gemeenten en peperdure inves
teringen. En dan nog kunnen er nog steeds
geen kinderen worden opgevangen. Bij bank
verzekeraar ING en uitzendconcern Randstad
weten ze daar inmiddels alles van.
ING en Randstad kondigden begin 2000 een
ambitieus plan aan. De bedrijven wilden -
als eerste in Nederland - gezamenlijk een
keten van kinderdagverblijven runnen, voor
eigen personeel en klanten. Met hun exper
tise verwachtten ze de grootste problemen
in de kinderopvangsector, personeelstekort
en het vinden van geschikte locaties, wel te
kunnen oplossen. Binnen vier jaar zouden
er vijftig vestigingen worden geopend, met
ruim 4000 opvangplaatsen, waarvoor ruim
56 miljoen euro werd uitgetrokken. De wer
kelijkheid bleek anders uit te pakken. Na
twee jaar is er nog steeds geen kinderdag
verblijf geopend. Laat staan dat er kinderen
worden opgevangen. ING en Randstad heb
ben daarom besloten te stoppen met het
runnen van kinderdagverblijven. Volgens
een ING-woordvoerder zijn de plannen bij
gesteld vanwege 'voortschrijdend inzicht' in
de moeilijke markt van kinderopvang.
De twee bedrijven hebben nu maar besloten
het project uit te besteden aan kinderop
vangorganisatie Radius die al eerder inhou
delijk betrokken was bij het plan. De zelf
standige keten 'Mevrouw van Harte', zoals
de dagverblijven van Randstad en ING zou
den gaan heten, verdwijnt daarmee defini
tief.
Volgens directeur Dickey Pronk hadden
Randstad en ING geen zin meer om het wiel
voor de tweede keer uit te vinden. „Toen vo
rig jaar bleek dat ING en Randstad de kin
derdagverblijven het beste als franchisefor-
mule op konden zetten, zoals McDonald's
en Albert Heijn dat ook doen, besloten ze
om met onze formule door te gaan", zegt
Pronk. In een franchisevestiging is een zelf
standige ondernemer baas over zijn eigen
vestiging. Franchise blèek het beste omdat
veel crèches het liefst hun zelfstandigheid
behouden, meent Pronk.
ING en Randstad hadden volgens Pronk
niet verwacht dat het zo moeizaam zou ver
lopen.
„De kinderopvangmarkt is een moeilijke
markt", zegt Pronk. „Het opzetten van een
kinderdagverblijf is een complexe business.
Veel lastiger dan het openen van een nieu
we kantoor- of bankvestiging. Je hebt te ma
ken met uitgebreide wet- en regelgeving.
Vaak op lokaal niveau", legt Pronk uit.
Randstad en ING liepen daar in de uitvoe
ring constant tegenaan. „Als dagverblijf
moet je aan een heleboel eisen voldoen. Zo
moet het pand veel meer vierkante meters
hebben dan bijvoorbeeld een winkelpand,
ook moet er een verplichte buitenruimte
zijn. Dat zijn dure panden op dure locaties.
Het vergt grote investeringen."
Daarnaast moeten kinderdagverblijven vol
doen aan milieu-eisen en moet er genoeg
frisse lucht zijn, volgens Pronk. Exploitanten
moeten van tevoren precies kunnen aange
ven hoeveel vraag er in de omgeving is naar
kinderopvang. „Onze ervaring leert dat je er
een hele lange tijd voor moet uittrekken
voor je ergens een kinderdagverblijf kunt
openen."
Heeft Pronk daar dan niet voor gewaar
schuwd? Randstad en ING kondigden des
tijds enthousiast aan vanaf de zomer van
2000 elke maand een nieuwe vestiging te
willen openen. „ING en Randstad waren wel
op de hoogte dat het moeizaam zou verlo
pen", zegt Pronk. „De hele sector dacht het
niet haalbaar was. Maar we waren ook wel
heel erg benieuwd. Misschien lukte het deze
grote bedrijven wel om sneller kinderdag
verblijven op te zetten."
Pronk hoopt dat in de toekomst meer be
drijven naar haar toe zullen komen voor
dergelijke projecten. „Het idee van ING en
Randstad is heel goed. Bedrijven willen
steeds meer doen voor hun werknemers.
Maar doe het in samenwerking met partijen
die er dagelijks mee bezig zijn."
Binnenkort worden de eerste vijf vestigin
gen geopend in samenwerking met Rand
stad en ING. Werknemers van Randstad en
ING krijgen de mogelijkheid er als eerste ge
bruik van te maken.
amsterdam/anp - De Europese
hoteliers zijn vorig jaar behoor
lijk op de proef gesteld door de
mond- en klauwzeercrisis, de
aanslagen op 11 september en
de algehele economische terug
gang. De gemiddelde bezetting
van drie-, vier en vijfsterrenho
tels in Europa is in 2001 gedaald
met 4,4 procent tot 66 procent.
De Amsterdamse hotels hebben
èveneens fors minder gasten
mogen verwelkomen. Er werden
in de hoofdstad zes procent
minder kamers verhuurd in ver
gelijking met 2000. Met een be
zetting van 80 procent stak de
hoofdstad vorig jaar met kop en
schouders boven het Europese
gemiddelde uit.
Uit onderzoek dat adviesbureau
Andersen in opdracht van de
Europese hotelorganisatie EH-
MA heeft verricht, blijkt verder
dat Londen van de West-Euro-
pese steden het hardst is getrof
fen in het teleurstellende jaar
2001. De kamerbezetting kelder
de in de Britse hoofdstad met
9,6 procent tot 74 procent.
Van alle aangesloten organisa
ties liep het aantal hotelgasten
het meest temg in Jeruzalem en
Tel Aviv. De bezetting ging in
deze Israëlische steden met res
pectievelijk 29 en 19 procent te
rug tot 34 en 44 procent. Alleen
de hotels in Moskou, Cardiff en
op het eiland Cyprus wisten vo
rig jaar meer kamers te verhuren
in vergelijking met 2000.
Een kamer kostte vorig jaar in
Europa gemiddeld 112 euro. Dat
is 1 euro duurder dan een jaar
eerder. EHMA noemt het 'op
merkelijk' dat juist in sommige
landen die niet meedoen aan de
euro, zoals Zweden, Turkije en
Groot-Brittannië, de kamerprij-
zen niet zijn gestegen in 2001.
Een stad in een ander niet-euro
land wist echter vorig jaar wel
Parijs van de troon te stoten als
duurste verblijfplaats in West-
Europa. In Genève steeg de prijs
van een gemiddelde hotelkamer
met 20 euro tot 190 euro. In de
Franse hoofdstad kostte in 2001
een gemiddelde kamer 183 eu
ro.
De allerduurste stad in heel Eu
ropa om een kamer te huren
was in 2001 St. Petersburg. Voor
een nachtverblijf in deze plaats
moest vorig jaar doorgaans 209
euro neergeteld worden. Am
sterdam verkeerde met een ge
middelde van 143 euro ook in
de hoogste prijsregionen.
arnhem/gpd - Veel meer onder
nemers dan gedacht zijn naar
een andere energieleverancier
overgestapt. Aanvankelijk werd
uitgegaan van twintig procent;
nu bHjkt dat dertig procent van
de 64.000 ondernemers die vrij
zijn in de keuze van hun
stroomleverancier, zijn overge
stapt. Dat geldt ook voor de
2500 ondenemers die meer dan
één miljoen kubieke meter gas
gebruiken. Ook van hen heeft
dertig procent een andere leve
rancier gekozen.
Dat heeft het Platform Versnel
ling Energieliberalisering (PVE)
bekend gemaakt. Eerder nog
verwachtte het PVE dat slechts
tien tot twintig procent van de
betrokken ondernemers de
overstap zou maken.
De grote animo voor een nieu
we energieleverancier heeft ge
volgen voor de snelheid waar
mee de aanvraag wordt afge
handeld. De vijf werkdagen die
ervoor staan worden lang niet in
alle gevallen gehaald. Inmiddels
wordt een termijn van tien da
gen gehanteerd.
Eind januari was negentig pro
cent van alle aanvragen om te
switchen afgehandeld. Pro
bleem is dat in een aantal geval
len van verschillende klanten de
nieuwe leverancier niet bekend
is bij de netbeheerder, terwijl
het contract met de oude leve
rancier al is opgezegd. Volgens
het PVE zal in die situaties de
stroom niet worden afgesloten.
Ook zijn er problemen bij het
uitwisselen van meetgegevens.
Veel van de ondernemers die
een andere energieleverancier
hebben gekozen moeten een
nieuwe meter plaatsen die dage
lijks het gas- en stroomverbruik
aan de netbeheerder doorgeeft.
In veel gévallen is de nieuwe
meter nog niet geplaatst. Vol-
gens het PVE zal dat leiden tot
vertraging bij het verzenden van
de energierekeningen.
Problemen zijn er ook met par
ticulieren die bij een ander dan
hun regionale energiebedrijf
groene stroom kopen. Vanaf 1
januari moet de uitverkoren le
verancier ook daadwerkelijk le
vereren. Alle aanpassingen
moeten handmatig verwerkt
worden. Dat duurt ook tien
werkdagen.
münchen - Activisten van Greenpeace hebben gis
teren een spandoek uitgerold langs de gevel van
het Europees Patentbureau in München. Met de
kreet 'handen af van mijn genen' richt de actie zich
tegen het patent dat de Amerikaanse onderneming
Myriad heeft aangevraagd op een menselijk gen
dat kan worden gebruikt ter bestrijding van borst
kanker. Gisteren liep de termijn af om bezwaar te
maken tegen het octrooi.
Foto: Reuters/Michael Dalder
Bij vrijwel elke nieuwe fase in het
leven gaan emotionele en finan
ciële aspecten hand in hand. Bij
een huwelijk bijvoorbeeld of bij
de geboorte van een kind. Maar
ook bij overlijden. In het laatste
geval is het voor de nabestaan
den door alle emoties vaak moei
lijk de financiële en praktische za
ken te regelen.
Een van de eerste dingen waar
men tegenaan loopt, is de be
grafenis of de crematie. Welke
kosten brengt een uitvaart ei
genlijk met zich mee, hoe wordt
dit bekostigd en is het noodza
kelijk om een speciale uitvaart
verzekering af te sluiten? Geen
leuk onderwerp om over na te
denken. Wel zinvol om tijdig bij
stil te staan.
Een uitvaart is natuurlijk een
heel persoonlijke aangelegen
heid. Er zijn tegenwoordig
steeds meer bedrijven en kun
stenaars die zich met de uitvaart
bezighouden.
Er zijn speciale uitvaartwinkels
met bijzondere grafkisten of ur
nen, kunstenaars die speciale
grafmonumenten of rouwkaar
ten maken, of vocalisten die tij
dens de rouwplechtigheid op
treden. Toch kiezen de meeste
mensen voor een klassieke uit
vaart met standaard diensten en
producten. „Dat is ook wel lo
gisch", verklaart Ankie van
Leeuwen, woordvoerster van
het Verbond van Verzekeraars.
Als er niet al vooraf is nage
dacht over de invulling van een
uitvaart, laten mensen zich toch
vooral leiden door de mogelijk
heden die een uitvaartonderne
ming biedt. Door de emoties
komt men er niet toe om voor
een afwijkende invulling te kie
zen. Bovendien brengt dat ook
hogere kosten met zich mee-
."De meeste mensen hebben
overigens, zo blijkt uit een on
derzoek dat NIPO in 2000 voor
de uitvaartbranche hield, een
aardig beeld van de kosten van
een uitvaart.
Deelnemers aan het NIPO-on-
derzoek schatten de kosten voor
een begrafenis gemiddeld op
zo'n 3700 euro. Voor een crema
tie lag de schatting gemiddeld
op 3425 euro. Geen onrealisti
sche schatting, want
aan een uitvaart
wordt, aldus het Ver
bond van Verzeke
raars, inderdaad ge
middeld genomen
een bedrag tussen de
3000 en 5000 euro
uitgegeven. De kos
ten voor een begrafe
nis liggen doorgaans
hoger dan voor een
crematie. Ruim de
helft van de Neder
landers kiest voor een
crematie.
Of het nodig is om
een speciale verzeke
ring af te sluiten voor
een uitvaart, hangt - net als bij
veel andere verzekeringen - af
van de vraag: heb ik voldoende
geld om zelf de kosten te kun
nen betalen? In heel veel geval
len hebben mensen tegen de
tijd dat ze overlijden voldoende
spaargeld op hun bankrekening
om een uitvaart te kunnen be
kostigen. Dan is het dus onno
dig om een aparte verzekering af
te sluiten. Wanneer iemand in
loondienst werkte of een uitke
ring (AOW, Ziektewet of bij-
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
stand) ontving, ko
men de nabestaan
den meestal in aan
merking voor een
overlij densuitkering.
Dit is meestal een uit
kering tot een maand
na de dag van overlij
den. Dit bedrag zou
voor de uitvaart aan
gewend kunnen wor-
den.Toch vinden veel
mensen het een ge
ruststellend idee om
voor hun nabestaan
den de financiën
rond een uitvaart
goed geregeld te heb
ben. Maar liefst vier
eneenhalf miljoen mensen heb
ben dan ook een uitvaartverze
kering afgesloten. Een uitvaart
verzekering is in feite een vorm
van een levensverzekering.
Wanneer de verzekerde premie
betaalt, verplicht de verzeke
ringsmaatschappij zich tot ver
goeding van de uitvaart op het
moment dat de verzekerde komt
te overlijden. Er zijn twee soor
ten uitvaartverzekeringen: de
sommenverzekering waarbij een
bedrag wordt uitgekeerd en de
naturaverzekering, waarbij de
uitvaart door de verzekeraar
wordt verzorgd.
Het is ook mogelijk bij een uit
vaartverzorger of -verzekeraar
een deposito te storten, een
soort spaarrekening, speciaal
voor de uitvaart. Vaak moet de
uitvaart dan ook door de betref
fende organisatie worden afge
handeld. Bovendien is er een ri
sico dat de maatschappij failliet
gaat. Het is daarom net zo mak
kelijk en wel zo veilig om een
gewone spaarrekening bij een
bank te openen.
Het komt natuurlijk ook voor
dat een overledene geen voor
zieningen heeft getroffen of dat
de uitvaart niet uit de nalaten
schap kan worden betaald. Als
de overledene een bijstandsuit
kering ontving, kan er in veel ge
vallen een beroep op de ge
meente gedaan worden. Had de
overledene geen uitkering, maar
kunnen de nabestaanden de
uitvaart niet betalen, dan kun
nen zij mogelijk een beroep
doen op de bijzondere bijstand.
Iedere gemeente heeft eigen re
gels om dergelijke zaken te be
oordelen. Hoe dan ook zal er al
tijd een (minimale) begrafenis of
crematie zijn. De Wet op de
Lijkbezorging verplicht gemeen
ten namelijk voor een uitvaart te
zorgen als niemand opdracht
geeft voor de uitvaart van een
overledene. Als de nabestaan
den de uitvaart hebben bekos
tigd, zijn deze kosten onder be
paalde voorwaarden aftrekbaar
voor de belasting als buitenge
wone lasten. Dit geldt overigens
alleen als het de partner betreft
of de eigen kinderen jonger dan
27 jaar. De kosten zijn pas af
trekbaai- voor zover ze een
drempelbedrag overschrijden.
Dit drempelbedrag hangt weer
samen met de hoogte van het
verzamelinkomen. De belasting
telefoon of een belastinggids
kan hierover meer informatie
verstrekken.
Meer informatie:
www.uitvaart.nl en
www.consumentenbond.nl (de
Consumentenbond heeft een
informatief boek uitgebracht
over de financiële en admini
stratieve aspecten van overlij
den).
Hans Wijers. Foto: ANP/Hans Steinmeijer
hn
rijswijk/anp - Akzo Nobel krijgt
met dr. Hans Wijers (51) een
topman die thuis is in het inter
nationale bedrijfsleven. Boven
dien geldt hij als integer. Die re
putatie heeft ongetwijfeld een
rol gespeeld bij de zoektocht
van het chemieconcern naar
een opvolger voor Kees van Le
de, die op zijn eigen steile ma
nier ook onkreukbaarheid uit
straalt. Wijers vestigde zijn
naam bij het grote publiek toen
hij in augustus 1994 zijn op
wachting maakte op het Bin
nenhof als minister van Econo
mische Zaken. Hij was de grote
onbekende D66'er in het eerste
PvdA/WD/D66-kabinet. Wijers
bleek een gouden greep van
toenmalig partijleider Hans van
Mierlo. Een paar maanden na
zijn aantreden gold hij al als 'de
golden boy' van Paars 1. Zijn
niet-Haagse kordaatheid maakte
indruk.
Als minister maakte Wijers -
krachtig pleitbezorger van de
vrije markt - geschiedenis door
het nagelvaste regime van de
winkeltijden te doorbreken. Hij
beleefde als bewindsman ook
minder glorieuze momenten,
zoals de Securitel-affaire (het
niet aanmelden van wetten en
regels in Brussel) en de teloor
gang van Fokker. Hij werd door
deze kwesties geraakt, maai wj
echt beschadigd, vooral om on-
hij in staat bleek om glashei n;
zijn beleidskeuzes te beargy ge
menteren. Wijers gold gerui su
tijd als de gedroomde opvo yi
van Van Mierlo. Hij wilde ni sj
Hij hield niet van „Politiek i
een kleine P", zoals hij dati
prijzend noemde.
Voor zijn ministerschap wa
Wijers adviseur bij organisa
bureau Horringa De KoniL<
Na zijn Haagse periode nai
zijn oude stiel weer op. Dit T(
als senior partner en voorzi
van de Nederlandse tak van
Boston Consulting Group. 1
kreeg hij volop de gelegenh
om in de keuken te kijken; >ei
het internationale bedrijfsls
November vorig jaar stond i
ers weer volop in de public j
De vakbonden, op zoek na c
'een onafhankelijke deskun |t
en 'een financieel zwaarge^ dc
wicht', waren bij hem terec i
komen om te beoordelen o c
financiële situatie bij KPN ra
zo slecht was dat er 4800 n ;t<
sen op straat moesten wori )e
gezet. Een week nadat hij y di
gevraagd, had Wijers zijn r le
port klaar: de ontslagen wa rdi
onontkoombaar. Zijn conc w
werd door niemand aange er
ten. i
al
ECONOMIE WIJZER
Denemarken is een intrigerend
land. Ik weet niet wat voor as
sociaties het oproept bij een
willekeurige Nederlander. Mijn
beeld is te complex geworden
sinds mijn dochter daar woont
en ik het land wat beter ken.
Misschien denken veel man
nen aan het voetballen en de
ontspannen stijl
waarin het natio
nale team in 1992
kampioen van
Europa werd.
Sommigen den
ken wellicht, aan
het elegante
beeldje in de ha
ven van Kopen
hagen, de ranke
zeemeermin die
door haai" opoffe
rende liefde de
kans kreeg een
onsterfelijke ziel
te verwelven. Het
beeldje is een
eerbewijs aan Hans Christian
Andersen, de grote sprookjes
verteller.
Denemarken staat niet te boek
als sprookjesland. Daarvoor is
het voor ons niet exotisch ge
noeg. Veeleer wordt het ge
bruikt als schrikbeeld voor Ne
derland: als iemand weer eens
de vooruitgang propageert en
beweert dat wij dreigen af te
zakken op de internationale
ranglijst. Dat wij een provincia
le uithoek van Europa dreigen
te worden. Die kwalificatie van
Denemarken is volstrekt mis
plaatst. Eerder kunnen we De
nemarken als een voorbeeld
zien.
Laat ik beginnen met een para
dox. De Denen zitten met hun
inkomen per hoofd al heel lang
in de hoogste klasse van Euro
pa. Maar Denen zijn ook heel
ontspannen, missen het jachti
ge en de stress die wij vaak
hebben. Stoppen om vier urn-
met werken. Die twee waarne
mingen leveren samen een
mooie vraag op: hoe kun je
ontspannen zijn en toch veel
verdienen? Luid: dat alleen in
sprookjes?
Het antwoord ligt besloten in
het mooie woord van Jelle Zijl
stra, pas overleden, ooit minis
ter van economische zaken en
president van de Nederland-
sche Bank: „Slechts in ledig
heid worden grootse gedachten
geboren." Goeie ideeën ont
staan zelden in een opgejaagde
sfeer. Ze kiemen beter in rust
en afstandelijkheid. Je zou ook
kunnen zeggen: wie lui is, moet
slim zijn. Hij moet kiezen voor
kwaliteit in plaats van massa,
hij moet zich de top van de
markt toeëigenen en niet hul
peloos over de bodem rennen.
Ik heb de Deense economie
niet doorgelicht, maai- het valt
me wel op dat Denen vaak voor
kwaliteit kiezen. Deens ont
werp voor woninginrichting en
JOOP HARTOG
meubelen is wereldberoem 8I
In audio ligt B O een strairj1
lengte voor op Philips en St r
en bedienen ze alleen het bIe'
venste segment van de mai 'e
Lego was decennia lang toi u<
aangevend kinderspeelgoei
over de hele wereld. In schi
nen is Ecco een topmerk, ii 'r
porselein Geo
Jensen. Geen
wonder dat di
zeemeermin t
gelukzalig bij;
zij ziet voor hi
dromerig geesie
oog al die pra
ge spullen en
niet anders di0
eeuwig glimlafei
chen.
Er komt nog
bij, een obserJt
hoogleraar micro-economie
Universiteit van Amsterdam s?'lerP,zl
ge dochter da
en haar werk*
ring in Nederland en in De
marken. Personeelsbeleid i
Denemarken eerder stimul111
rend dan confronterend. E
wordt veel vertrouwen w
schonken, iedereen wordt
gevoel gegeven dat hij (en
de klus wel aan kan. Comp
menten bij goede prestatie
ondersteuning en begeleid
als het niet direct lukt. Iem
wordt bij een mindere pres
daar niet misprijzend mee
confronteerd, maar juist di
helpende hand geboden.
Het in Nederland almaar o
rukkende 'afrekenen op pi
ties' kan er makkelijk toe le
dat een ongelukkige start 111
een doodlopende steeg leii
omdat mensen te snel woi J
afgeschreven. Denen groei
op in een cultuur van verti
wen. Op de lagere school
den pas in de laatste jaren
fers gegeven, niemand woi
uit de groep gestoten door
blijven zitten. In een hardes
concurrentie, waarin iedei0
voor zichzelf moet opkomi
moet bewijzen wat hij waa11
kunnen ambitieuze kracht
individuen worden opgesl
tot grote hoogten.
Maar de afvallers kunnen
desillusioneerd achterblijvj
Een harde, confronterendi"
tuur scherpt verschillen aa
De top komt wellicht hogefj
maar de mindere talenten
den honend achtergelaten
plaats van gestimuleerd oi
ook hun mogelijkheden tc
le wasdom te laten komen
Confrontatie kan leiden to°
deloos afschrijven van vee
lent, het is verspilling aan
basis.
Nee, ik schrik er niet van a
mand aankomt met de an
dat we binnen de Europese
müie afglijden tot het nive11
van Denemarken. Betere r
beveling voor een plan kaï11
me niet voorstellen.
