Het eiland van 'the rich and famous'
TOERISME
Golven op het ritme van de reggae overtreft al het voorafgaande
nljen-
Chic
VRIJDAG 22 FEBRUARI 200
REISBERICHTEN
Bijna genietend halen gids en hotelmanager herin
neringen op aan september 1988. De orkaan Gilbert
had rampzalig huisgehouden op Jamaica en weken
lang zat de bevolking zonder elektriciteit. Een zwar
te periode, zo zou je verwachten. Maar dan ken je
Jamaica niet, zo wrijft het tweetal de toehoorders
onder de neus. 'Omdat er niets anders was, zaten
we avond aan avond bij elkaar, maakten we muziek
en vertelden we elkaar verhalen. Dat is Jamaica. Het
leven kan tegenzitten, maar probeer er toch een
feestje van te maken. Er is nog zoveel om dankbaar
voor te zijn. Yeah man!'
We zitten aan een fraai gedekte tafel onder een
dak van sterren in de lauwe avondlucht. Het ge-
tjirp van boomkikkers en krekels vult de lucht met
een geluid als van duizend windorgeltjes. De zee
zingt op een steenworp afstand; een overvloedig
buffet staat onder handbereik. Zachte raggeamu-
ziek klinkt van het strand dat in gereedheid is ge
bracht voor een huwelijksdiner. Round Hill, hotel
en villacomplex net buiten Montego Bay aan de
noordkust van Jamaica, weet hoe het zijn gasten
moet verwennen. En die gasten verwachten ook
niet anders. Want het zijn niet de kleine jongens
en meisjes die hier neerstrijken.
Toneelschrijver Noël Coward was één van de eer
sten die een villa kocht op de voormalige kokos-
en ananasplantage waar in totaal 29 huizen en
een hotelcomplex staan. Als de eigenaren de vil
la's niet zelf gebruiken, worden ze in hun geheel
of per suite verhuurd. Bob Hope, Bing Crosby,
Paul McCartney en onze eigen Willem-Alexander,
naar verluidt geflankeerd doofMéxima, tekenden
er het gastenboek.
Die 'rich and famous' hebben iets met Jamaica,
dat tot een van de mooiste Caribische eilanden
F E I T E N C IJ F E R S
wordt gerekend. Misschien is het de schoonheid
van de helderblauwe zee, de witte stranden en de
uitbundige natuur die lokt, maar aannemelijker
lijkt het dat ze afkomen op de exclusiviteit van het
eiland. Anders dan vele andere Caribische eilan
den is Jamaica geen 'buik-bestemming'. Omdat er
vanuit Nederland geen charters meer naar toe
vliegen, is de reis erheen relatief duur. En dat
geldt ook voor het verblijf.
Voor een tweede selectie zorgt de reputatie van
het eiland. Niet alleen reggae en rum worden met
Jamaica geassocieerd, maar ook criminaliteit.
Voor de rijken in hun beveiligde vakantieverblij
ven is dat laatste nauwelijks een punt van afwe
ging. Maar wie wat minder te besteden heeft, zal
merken dat het met dié criminaliteit best meevalt,
als je je koppie er maar bijhoudt. Zo lang je weg
blijft uit sloppenwijken en verlaten straten en je
dure horloges, sieraden en camera's niet opzichtig
etaleert, heb je weinig te vrezen.
'Wie niet van zonnebaden houdt, heeft op Jamai
ca weinig te zoeken' zo staat in een van de reisgid-
De mooiste zandstranden van Ja
maica liggen aan de westkant van
het eiland. De toeristische noord
kust bestaat uit een aaneenschake
ling van kleine witte baaien met een
achterland van groene heuvels. De
oostkust is ruiger en rotsachtig. Het
hart van het eiland is begroeid met
tropisch regenwoud, met als hoog
ste punt de Blue Mountains (2256
meter). De zuidkust is veel minder
toeristisch dan het noorden, maar
kent ook fraaie strandjes. Zo'n twin
tig rivieren doorsnijden het eiland.
Winters kent Jamaica niet. Het hele
jaar door schommelt de tempera
tuur tussen de 27 en 32 graden. Het
hoogseizoen is van half december
tot half maart, in de maanden mei
juni en september/oktober valt de
meeste regen. Een 9-daags all-in-
clusive-arrangement is er vanaf een
kleine 1200 euro. Trouwen op Ja
maica is voor buitenlanders vrij
eenvoudig en dat wordt dan ook
veel gedaan.
Mensen met speciale hobby's of in
teresses kunnen meedoen aan het
Meet the People-programma. In dat
programma treden Jam ai can en met
dezelfde hobby of belangstelling op
als gastgezin. Een breed scala aan
bijzondere hotels (variërend in prijs
van 23 euro tot 165 euro per per
soon, per nacht) biedt het program
ma Insiders Jamaica van Special
Traffic. In Nederland organiseren
onder meer PRO Golffeizen in
Heemstede en Dutch Golf in Hat-
tem golftrips naar Jamaica.
Air Jamaica vliegt met een Airbus
340-300 vanaf Londen in tien uur
en een kwartier naar Montego Bay
en Kingston. Prijs voor een retour
vlucht vanaf 805 euro. Zie verder
het bericht 'Jamaica' in de colomn
Reisberichten op deze pagina en/of
de internetsite www.airjamaica-
.com. Ook andere luchtvaartmaat
schappijen vliegen rechtstreeks
vanaf Londen of via Florida naar
'het eiland in de zon'.
Meer informatie bij Jamaica Tourist
Board in Woerden, telefoon 03 48 43 08 29
en/of
internet www.ontdekjamaica.nl
Onder een afdak staan ze wat la
cherig bij elkaar. Zwarte man
nen in smetteloos witte kleding.
De groep golfspelende toeristen
heeft de bus nog niet verlaten of
ze snellen toe om de tassen met
stokken achterop de gereed
staande carts te plaatsen. Elke
bezoeker krijgt een eigen bege
leider. Als team zullen ze door
de baan gaan. 'Respect man',
zegt de caddie ter verwelko
ming. De term zal nog vele ke
ren vallen.
Onderweg naar de eerste van
vier banen, die op deze reis zul
len worden bespeeld, is het nog
onderwerp van discussie: huren
we een caddie of dragen we zelf
onze spullen? De klamme
warmte, dertien uur vliegen in
de benen en hoogteverschillen
die we als plattelanders niet ge
wend zijn. Smoezen genoeg om
onszelf een alibi te verschaffen.
De reisleider helpt de groep van
een gewetensprobleem af: cad
die-en is geen vorm van slaver
nij, maar een vak dat hier door
veel mannen met plezier wordt
uitgeoefend. Net als bus-chauf
feur of bar-keeper. We hoeven
ons dus nergens voor te scha
men. Met enige overdrijving zou
je zelfs van werkverschaffing
kunnen spreken. Wie de caddie
negeert, stoot ze het brood uit
de mond. Dat wil niemand zich
laten nadragen.
De kennismaking is hartelijk en
de caddie heeft aan één afslag
genoeg om te zien wat voor
vlees hij in de kuip heeft. Wat de
speler niet weet is dat de caddies
onderling weer weddenschap
pen afsluiten op de scores van
degenen die ze begeleiden. Dus
wordt er zorg aan je besteed.
Keep your head down man, I
look for the ball. You can do it.
Give it all you have, and more
Wonderlijk genoeg werken de
aanwijzingen inspirerend en
zien we de ballen fraai van het
clubhoofd vertrekken. Dit is la
chen. 'Solid ball man', klinkt het
bemoedigend. Eenmaal op de
green wordt de ideale lijn door
de caddie 'gelezen'. Hij reinigt
de bal, gaat door de hurken en
geeft met de steel van de vlag
genmast nauwkeurig de ideale
fijn aan. Valt de putt dan is de
bijval tot ver in het bos te horen.
Al op hole drie van de eerste dag
worden de eerste high fives uit
gewisseld. Alsof we al jaren
vrienden zijn.
De caddies blijken gezellige ge
sprekspartners. Ze zijn blij met
hun baan en vinden dit leuker
dan werken bij een stoffige
bauxietmijn of op een bananen
plantage. Het toerisme wordt als
werkgever steeds belangrijker.
De caddie geeft je graag een
goeie tip voor een trendy bar of
een andere nice place te be.
Toon je interesse in hun privé-
leven, dan vertellen ze ook hon
derduit.
We zijn al snel buddy's. Hij geeft
de aanwijzingen. Doet de stok-
keuze, geeft de speelrichting
aan. Jij volgt en doet je best. Sa
men zoeken we naar zoekge
raakte ballen en onderweg wis
selen we de laatste nieuwtjes uit.
'Nee, Nederland doet niet mee
aan het WK-voetbal' en 'Ja in
'Ja, Bob Marley is onze nationale held'. Foto: Willy Hoogland
Amsterdam kun je de drugs ge
woon op straat kopen'. Van zijn
kant: 'Ja, Bob Marley is onze na
tionale held' en 'nee, als je je ge
woon gedraagt, wordt je hier
geen slachtoffer van de crimina
liteit'.
Het worden gezellige onderhou
dende rondjes. En leerzaam.
Van elke boom die in de weg
staat, kent onze caddie de soort
naam en bijzonderheden. Het
vruchtvlees van de Tamarinde
boom is goed eetbaar en de ge
droogde zaaddozen van pijnbo
men kun je als ritme-instrument
gebruiken. Wie hier golft is ook
op safari. Doet een ware ont
dekkingstocht naar met name
bijzondere flora. Uitbundig
bloeiende bomen en de meest
uiteenlopende palmsoorten.
Glooiend gras en ruisend water.
Paradijselijke doorkijkjes op de
oceaan. Zelfs de doorgewinterde
golfers in onze gezelschap die
alle topbanen op de wereld heb
ben bespeeld, moeten beken
nen dat dit al het voorafgaande
overtreft.
De kwaliteit van fainvays en
greens is superieur. De architec
tuur van de banen valt in de ca-
tagorie spectaculair tot onover
troffen. Championscoures. En
dan de service. Onderweg wordt
eten en drinken aangereikt. De
eigen golfcart blijkt bovendien te
zijn uitgerust met een heus
koelkastje. Als ultieme verfris
sing worden gekoelde natte
handdoekjes uitgedeeld.
Hebben wij oog voor het na
tuurschoon op en rond de baan,
onze donkere vrienden zijn
vooral onder de indruk van de
jonge lange Hollandse blonde
meid in het gezelschap. Met
haar zongebleekte haar en la
chende blauwe ogen hier een
bezienswaardigheid op zich. Bij
elke afslag swingt ze soepel en
vol uit de heupen. De caddies
zien niet veel vrouwen in het
golf die zo gemakkelijk zoveel
afstand overbruggen. 'Yeah
man, booming shot. Respect.
Better than tv\ Hier willen ze
hun geld wel op zetten.
De meeste caddies hebben
vrouw en kinderen thuis. Met
het geld dat de golfers ze toe
stoppen (zo'n 10 dollar) moeten
ze zien rond te komen. De man
nen maken een opgewekte in
druk en zijn trots op hun eiland.
Ondanks de povere levensom
standigheden. Wanneer de golf
ende journalisten op het terras
van het clubhuis met een lokaal
Red Stripe-biertje zitten bij te
komen van de vermoeienissen,
zien we de caddies in groepen
door de baan gaan. Met een
paar losse stokken. Als een stel
uitbundige kinderen die samen
een potje straatvoetballen. Maar
fanatiek, want allemaal willen ze
profgolfer worden. Yeah man,
op het ritme van reggae, maar
wel zo goed als brother Tiger
Woods.
Met respect.
Léon Klein Schiphorst
sen over het eiland. Kletskoek. Zelfs als je geen
stap op het strand zet, wat jammer zou zijn, valt er
genoeg te zien om een week of wat onder de pan
nen te zijn. Maak die uitstapjes in excursiever-
band of regel een taxi. Goede chauffeurs kunnen
zich wagen aan een trip op eigen gelegenheid (wat
je natuurlijk veel dichter bij land en bevolking
brengt), maar huur daarvoor bij voorkeur een
jeep. De Jamaicanen immers rijden alsof de duvel
hen op de hielen zit en de wegen zijn een ver
schrikking. Vol kuilen en slecht bewegwijzerd.
In feite vind je rond iedere wat grotere plaats een
aantal bezienswaardigheden. Zoals Greenwood
Great House, een fraai plantagehuis even buiten
Montego Bay. Of de krokodillenboerderij van J.
Charles Swaby in Falmouth. Die hele grote hapka-
ken, die ook in het wild op het eiland voorkomen,
rijn fascinerend om te zien, maar veel leuker nog
is de wetenschap dat de farm diende als decor
voor een James Bondfilm. Ook veel dieren vind je
even buiten de cruiseplaats Ocho Rios, niet ver
van de door iedereen bezofchte watervallen van
Dunns River, waar vorig jaar Dolphin Cove werd
geopend. In een natuurlijke baai kan hier de
droom van velen - zwemmen met dolfijnen - in
vervulling gaan.
In Port Antonio rijn een bezoek aan Navy Island -
het voormalige privé-eiland van de Amerikaanse
filmster Errol Flynn - en de Blue Lagoon de moei
te waard. De groene en dun bevolkte Blue Moun
tains in het midden van het eiland en het aan Bob
Marley - de herinnering aan de in 1975 aan een
herentumor overleden muzikant wordt in Jamaica
nog steeds gekoesterd - gewijde museum in
Kingston completeren een beknopt lijstje musts.
Hoe veelbezongen overigens ook, Kingston is
geen stad voor een lang verblijf. Het uitricht op de
stad vanuit de Blue Mountains - en dan speciaal
vanaf Strawberry Hill - is vele malen spectaculair
der dan de stad zelf.
Mirjam van Twisk
Zuid-Afrika
Bijna dertig procent van de Nederlandse toeristen die ervo
zen hun vakantie in Zuid-Afrika door te brengen is jonger d;
tig jaar. Dit blijkt uit een recent marktonderzoek dat is ven
opdracht van South African Tourism. Uit het onderzoek kon
der naar voren dat het Victoria Alfred Waterfront-proj
Kaapstad de populairste toeristische attractie is. Daarna v
Cape Point, de Tafelberg, de wijnroutes en de zogenoemde
route. Het Kruger Nationaal Park is gezakt naar de zesde plaj
DFDS Seaways
Onlangs verscheen de gids Engeland Schotland 2002 van
Seaways. Nieuw is een 20-daagse bungalowrondreis waai
reiziger kennis maakt met de natuur en cultuur in het lai
dens de trip verblijft de reiziger in verschillende huisjes die a
valsbasis gebruikt worden voor het maken van excursies na
voorbeeld whiskydistilleerderijen en toeristische attracties
nieuw is een 10-daagse kastelenrondreis. DFDS Seaways -
acht passagierschepen tussen IJmuiden en Newcast vaart-
teerde drie kastelen waar de gast in totaal zeven nachten lo
Meer informatie: telefoon 025 553 45 46 en/of internet: www.dfdsseawa
Duitsland
Er is een handig hotelgidsje
verschenen voor reizigers die
zonder tussenkomst van een
reisorganisatie door Duitsland h»
reizen. De brochure bevat ge- 2(
gevens over 372 typisch Duitse
verblijfsaccommodaties. Het
boekje Individual Travel in Ger
many is verkrijgbaar in het
Duits en Engels bij het Duits
Verkeersbureau, telefoon
0900 109 io 29 en/of e-mail
duitsland@d-z-t.com. Tegelij
kertijd kwam ook Heerlijk ge
nieten in en nabij Duitsland uit,
een gidsje met meer dan 90
speciale arrangementen in
heel Duitsland op het gebied
van natuur, cultuur en lekker-
Finnair
De Finse luchtvaartmaatschappij Finnair heeft zich in 20
Schiphol het best aan de dienstregeling gehouden. 84,5 F
van de aankomende en 90,9 procent van de vertrekkende Fi
toestellen op Schiphol was op tijd. Dat leidde voor Finnair t
'gemiddelde punctualiteit' van 87,7 procent. Het gemiddeli
alle vliegmaatschappijen, die een lijndienst op Schiphol 1
houden, was 71,5 procent. De maatschappij die dagelijks
vluchten verzorgt tussen Helsinki en Amsterdam viel in 191
al in de prijzen.
Jamaica
Air Jamaica heeft de mogelijkheden verdubbeld om vanuit
Brittannië naar Jamaica te reizen. Vanaf 21 maart zijn er
vluchten vanaf Londen Heathrow naar Montego Bay en Kir
Elke dag is er een rechtstreekse verbinding en op zone
maandag twee. De maatschappij, in Nederland vertegenwo
door Air Agencies Holland, biedt vanaf Amsterdam retourfi
aan vanaf 805 euro.
Meer informatie: telefoon 010 208 3619.
KortWeg
Stedenreizen en twee- tot vierdaagse hotelreizen zijn spe
ten in de KortWeg brochure 2002 van NS Travel. Het zijn 1
leen reizen die met de trein moeten worden gemaakt, w
kan voor transport ook worden gekozen voor het vliegtuij
eigen auto. Omdat NS Travel een sterke groei in het se
'korte uitstapjes' voorziet, werd het aantal hotels en arranj
ten in vergelijking met vorig jaar met bijna twintig procent
breid. De 227 pagina's tellende brochure is voor ruim de h<
vuld met aanbiedingen in Nederland. Verder zijn er trips na
gië, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, I
rije, Italië, Luxemburg, Oostenrijk, Spanje, Tsjechië en Zwitsi
Meer Informatie: NS Travel, Postbus 2513, 3500 CM Utrecht, tel. 030
en/of internet www.nstravel.nl
Toeristenbelasting
Toeristen die dit jaar naar de Balearen (Mallorca, Ibiza en
ca) gaan, moeten waarschijnlijk toeristenbelasting gaan b
De toeslag zal variëren van 0,25 eurocent tot 2 euro per p
per dag, afhankelijk van de accommodatie waarin men vi
Dat meldt het vakblad Reisrevue. Het geld wordt bestefl'
ecologische projecten. p
Luxe-hotels meed ik als de pest. Ik dacht dat ik er mBt
thuis zou voelen. Maar toen belandde ik in de jaren
tig als wielerverslaggever in de Ronde van Frankrijk
sliep ik in zowel scholen als appartementen, in zow
sionnetjes als grandhotels.
Vanaf die tijd groeide bij mij een zich steeds verder iji
sende voorkeur voor óf heel sober óf heel chic. Prac >t
nacht in de Schönbielhutte tussen de Matterhorn ei
Dent Blanche in Zwitserland. Al is het maar omdat'
door de drukte met rijn drieën - met de vochtige sk
nog aan - in een tweepersoons krib moesten slapen
hetzelfde geldt voor dat aangename oponthoud in
Jungffau-Victoria in Interlaken, waar ik een suite krijg,
gewezen met op de vide een bubbelbad, waarin zeil je
tiental met gemak had kunnen plaats nemen.
)d
Vanwaar die voorkeur? Omdat aan dat dertien-in-e<1)11
rijn-motel langs de autoweg geen verhaal hangt. En :n
eenvoudige berghut op 3000 meter hoogte wel. En 1lc
luxe-hotel vaak ook. Het eerste waarin ik sliep heett
gresco (Nice), ik was nog niet bij de deur of het in ofc,
uniformen rondlopende personeel snelde toe. Ik voL
tamelijk ongemakkelijk. Maar dat was vlug over. Seiji
tempert achterdocht. Ie:
Soms schiet het wel eens door, die dienstverlening, f'
het Al Bustan Palace in Oman. Bovendien is dat hotf
nieuw. Het heeft nog geen historie. The Breakers inf1
Beach bezit die wel. Net als het Palace in Sankt Mort
Ritz in Parijs, The Oriënt in Bangkok, Raffles in Sing»
en het Banff Springs in de Canadese Rocky's.
In dat laatste hotel sliep
ik eens in één van de
acht suites met een eigen
zwembad. Waarin - lei
dingbreuk! - helaas geen
water zat. Maar ook dat is
weer een verhaal natuur
lijk.
Raggeamuziek, witte stranden, een uit
bundige natuur en fraaie accommoda
ties maken Jamaica tot een exclusie
ve vakantiebestemming.
Foto's: Hans van Weel
