'Moord minister geen complot'
BUITENLAND
'Soldatenstaat' Pruisen keert mogelijk terug
Hoffelijkheid bepaalt
gesprek Bush en Jiang
Ooievaars trekken niet meer
Getuige wordt onwel bij
kruisverhoor Milosevic
Dood Rahman legt verdeeldheid binnen Afghaanse interim-regering bloot
Kleine talen gaan snel ten onder Colombia staakt overleg met rebellen
Horrordominee
Pandy blijft stug
alles ontkennen
Zuid-Afrikanen
zijn ontzet over
geweld Mugabe
Marokkanen beraamden
cyanide-aanslag in Rome
odental ramp in
[ypt® naar 373
10 - De brand die gisteren in
pte een passagierstrein ver-
■stte, heeft al zeker 373 le-
gekost. Het is de ergste
ip in de 150-jarige geschie-
iis van de Egyptische spoor
den. Het vuur, dat zeven
ivolle wagons in lichterlaaie
e, ontsnapte eerst aan de
idacht van de machinist. Die
cht de brandende trein pas
leven kilometer tot stilstand,
rijwind wakkerde het vuur
De trein had geen brand-
ssers. Tralies voor de ramen
»mmerden een veilig heen-
nen.
geriaan maakt
iep van bazin
9t - In het Nigeriaanse On-
s gisteren een man gearres-
d die zijn werkgeefster heeft
noord en pepersoep heeft
taakt met delen van haar li-
am. Salifu Ojo, een 23-jarige
larbeider, vermoordde zijn
in Christiana Elijah, een 40-
>e moeder van vier kinde-
,na een discussie over zijn
n. Hij hakte haar hoofd,
den en benen af en verwij-
le haar organen, die hij als
ediënten voor zijn soep ge
kte. Ojo bekende zijn daad
ihij na het eten van de soep
st overgeven.
island wacht
Is-epidemie'
kou - Het hoofd van de
ische aids-bestrijding, Va-
Pokrovski, heeft gisteren
gd dat zijn land een aids-
emie wacht zoals in enkele
aanse landen, waar soms
30 procent van de bevol-
besmet is. Het aantal be-
itingen door seksuele over-
ït neemt snel toe. Voor-
werd de ziekte in Rusland
alleen overgebracht
verslaafden die eikaars
len deelden.
tpin kandidaat
w het Elysée
jj - De Franse premier Lio-
ispin heeft zich gisteren
:ns verwachting kandidaat
:ld voor de presidentsver-
ng van 21 april en 5 mei.
al het moeten opnemen te-
ittend president Jacques
ac, die zich eerder al offici-
indidaat stelde. De pre-
moest het vijf jaar geleden
;en tegen Chirac. Ondanks
erhes leidde Jospin de
Jie socialisten twee jaar la-
j de parlementsverkiezin-
laar een klinkende zege.
overlegt met
over dialoog
ad - Irak overlegt met de
ügde Naties over een da
im een dialoog te begin-
De Iraakse minister van
nlandse Zaken Naji Sabri
dit gisteren gezegd. De
ikaanse minister van Bui-
idse Zaken Colin Powell
it de dialoog kort moet
len zich dient te beperken
p toelating van VN-wapen-
rcteurs tot Irak. Irak is de
Open tijd vooral door de VS
'Ir steeds grotere druk gezet
stemmen met nieuwe wa-
nspecties.
rijke branden
ffen Sumatra
TA - Grote delen van het
17 lesische eiland Sumatra
vinden ernstige hinder
lichtvervuiling als gevolg
drijke bosbranden. Uit sa-
onderzoek is gebleken dat
1 al in de provincie Riau
2801 plaatsen brand woedt,
■j |j eeste branden ontstaan
0 }J 'olg van slash and burn,
fideel verboden systeem
ig it leegbranden van bos-
'en voor de landbouw.
ST vjna 250 lijken
:rematorium
ten ta - De autoriteiten in de
kaanse staat Georgia heb-
tte 242 lijken geborgen bij
imatorium in het plaatsje
ev De verwachting is dat er
gbii Bntallen andere lichamen
in Onderzoek met came-
eft al uitgewezen dat er
Gr ken liggen in een grote
op het terrein. De poel is
den et leeggepompt. De di-
»te rvan het crematorium zit
egens fraude.
lil Tijgers en
ir weer slaags
u lo - Na een periode van
eli' ve rust en optimisme zijn
iaag weer gevechten uit-
;en tussen de Tamil Tij-
TTE) en het regeringsle-
Sri Lanka. Beide partijen
1 zich sinds eind vorig
n een staakt-het-vuren.
rd f TE strijdt al sinds 1983
m eigen Tamilstaat in
lorden en oosten van Sri
'^De rebellen zouden in-
bereid zijn akkoord te
;t autonomie, een hou-
het slagen van vredes-
Qink zou bevorderen.
donderdag 21 FEBRUARI 2002
ge
door onze correspondent
Gert-Jan Broere
Peking - De Verenigde Staten lo
ven de samenwerking met Chi
na in de strijd tegen het interna
tionale terrorisme, maar Ameri
ka heeft nog geen toezegging
dat Peking zal stoppen met het
verspreiden van wapentechno
logie aan wat Washington ziet
als schurkenstaten', zoals Iran
en Irak.
Dat bleek tijdens de gezamenlij
ke persbijeenkomst van de pre
sidenten Jiang Zemin en George
Bush in de Grote Hal van het
Volk in Peking. De Amerikanen
beschouwen zo'n toezegging
over wapenleveranties als es
sentieel voor het welslagen van
Bush zijn trip naar China.
Tijdens de persconferentie, die
voor het eerst rechtstreeks op de
Chinese televisie werd uitgezon
den, bleek wel dat beide landen
tot het uiterste gaan om elkaar
niet voor het hoofd te stoten.
Bush bedankte Jiang voor de
steun in de strijd tegen de ter
reur. Gevoelige onderwerpen,
zoals bijvoorbeeld Taiwan en
godsdienstvrijheid, werden wel
aangesneden, maar de discussie
werd vooral gedicteerd door
hoffelijkheid.
Jiang Zemin ging in eerste in
stantie niet in op vragen van
Amerikaanse journalisten over
het geloof en Irak, maar kwam
op deze onderwerpen aan het
eind van de persconferentie
toch terug. Daarbij benadrukte
hij nogmaals indirect dat China
een militair ingrijpen in Irak om
het regime van Saddam Hussein
te verwijderen niet steunt. „Chi
na wil vrede in de wereldal
dus Jiang.
Bush vroeg Jiang aan de Noord-
Koreaanse leider Kim Jong-il
over te brengen dat Amenka
nog steeds bereid is te praten,
hoewel de stalinistische staat in
de optiek van Amerika in de 'as
van het kwaad' thuishoort. In
dat kader is het opvallend dat
Kim Jong-nam, de oudste zoon
van de Noord-Koreaanse presi
dent Kim Jong-il, dinsdag ook in
Peking aankwam.
Kim Jong-nam zou momenteel
de 'buitenlandse relaties' van
Noord-Korea onderhouden,
waaronder die met aartsvijand
Zuid-Korea.
Beide landen zochten vorig jaar
toenadering, maar de verhou
dingen zijn inmiddels weer flink
bekoeld.
san adrian - Deze ooievaars in de Spaanse provincie Navarra hadden eigenlijk aan de
andere kant van de Middellandse Zee, in Afrika, moeten zitten. Daar overwinteren ze
normaal gesproken, maar Spaanse ooievaars blijven steeds vaker 'thuis'. In Navarra is
het klimaat ook droog en steeds warmer. Zes op de tien Spaanse ooievaars vliegen nog
wel naar Afrika. Zij keren dezer dagen terug om hun nest te maken en hun jongen te
krijgen. Foto: AP/Jon Dimis
kabul/ap - De Afghaanse minister van buitenlandse za
ken Abdullah heeft gisteren de bewering van interim-pre
mier Hamid Karzai tegengesproken dat samenzweerders
binnen zijn eigen kabinet verantwoordelijk zijn voor de
moord op minister van luchtvaart en toerisme Abdul Rah
man, vorige week.
De tegenstrijdige beweringen van de bewindslieden
roepen vragen op over de samenhang van de interim
regering, die het land na jaren van oorlog moet vereni
gen. Abdullah, die behoort tot de Noordelijke Alliantie,
zei op een persconferentie dat de politie tientallen men
sen heeft ondervraagd, en zeker weet dat Rahman vori
ge week op het vliegveld 'gewoon' is vermoord door bo
ze pelgrims.
Die versie komt overeen met de eerste berichten. Aan
vankelijk werd gemeld dat de minister was gedood door
een woedende menigte, omdat hij een vliegtuig voor
zichzelf had opgeëist dat pelgrims naar Mekka zou vlie
gen. Later kwam naar buiten dat waarschijnlijk diverse
kabinetsleden betrokken waren bij het incident, hoofd
zakelijk leden van een dominante factie binnen de
Noordelijke Alliantie, waarvan ook Rahman tot vorig
jaar lid was.
Volgens Abdullah is het hele kabinet inmiddels van me
ning dat de pelgrims voor de moord verantwoordelijk
zijn, maar Karzai en zeker één minister hebben die ver
sie van de gebeurtenissen nog niet bevestigd. Karzai
heeft Saudi-Arabië om uitlevering van drie regeringsle
den gevraagd die mogelijk een rol hebben gespeeld bij
de dood van Rahman.
Het was niet meteen duidelijk of de opmerkingen van
Abdullah bedoeld waren om de speculaties de kop in te
drukken dat de moord op Rahman een uitvloeisel was
van een felle machtsstrijd binnen de regering. Na de be
schuldiging van Karzai deed het gerucht de ronde dat
de regeringsleden van de Noordelijke Alliantie - die ja
renlang tegen de Taliban vocht - het aan de stok hebben
met bannelingen die pas na de nederlaag van de Tali
ban terugkeerden, en in de regering werden opgeno-
den haag/anp - Het eerste
slachtoffer van het Milosevic -
bewind dat zich bij het Joegosla-
vië-tribunaal aan een kruisver
hoor door de ex-president
moest onderwerpen, is vanmor
gen onwel geworden. De onder
vraging is afgebroken.
Waarnemers hadden met span
ning uitgekeken naar de eerste
confrontatie in de rechtszaal
tussen 'Slobo' en een van de
slachtoffers van de oorlogen op
de Balkan in de jaren negentig,
waarvoor Milosevic mede ver
antwoordelijk wordt gehouden
als aanstichter. Tienduizenden,
mogelijk honderdduizenden
mensen kwamen daardoor om
het leven. De getuige, een boer
uit Kosovo die zestien familiele
den heeft verloren door het con
flict, was gisteren al aan de tand
gevoeld door Milosevic. Die wist
de getuige tal van bekentenissen
te ontfutselen over de steun die
hij en de andere Kosovo-Alba-
nezen in zijn dorp gaven aan het
Kosovo-Bevrijdingsleger (U£K).
De honderden separatistische
guerrillastrijders kregen eten en
voedsel van de dorpelingen en
parijs - Er worden op de wereld
steeds minder talen gesproken.
Van de 6.000 talen staat onge
veer de helft onder druk. Met
het verdwijnen van een taal gaat
ook een schat aan wetenschap
pelijke informatie verloren, al
dus een studie die vandaag is
gepubliceerd.
Het verdwijnen van talen op
zich is een natuurlijk, maar
traag proces dat al duizenden
jaren aan de gang is, maar de
laatste drie eeuwen is er duide
lijk sprake van een versnelling.
Dominante talen als het Chi
nees, Engels, Frans, Spaans en
Russisch winnen stpeds meer
terrein. Dit gaat ten koste van
talen die door minderheden
worden gesproken.
Er zijn op dit moment zo'n
3.000 talen die in het gedrang
zijn of zelfs dreigen te verdwij
nen. Daarmee verdwijnt ook
kennis die alleen in een bepaal
de taal wordt overgedragen. Het
gaat daarbij bijvoorbeeld om de
geneeskrachtige werking van
brussel - Andras Pandy (74), de
van zesvoudige moord verdach
te Belgisch-Hongaarse dominee,
blijft hardnekkig ontkennen.
Voor de rechtbank van Brussel
noemde hij gisteren alle getui
gen tegen hem 'leugenaars'.
Pandy staat met zijn oudste
dochter Agnes terecht voor de
moord op zes familieleden. Hij
zit daarvoor al vier jaar in voor
arrest. Justitie baseert zich op
bekentenissen van Agnes, die
werd gedwongen mee te werken
aan vijf moorden. Ze beschreef
de gruwelen eerder in tranen.
Pandy zegt dat het onderzoek
'niet correct' was. Ook heeft hij
geen van zijn familieleden naar
eigen zeggen ooit een haar ge
krenkt. Zij zijn niet dood, maar
wonen in het buitenland, zegt
hij. Zij zouden zelfs 'ergens in
een kasteel wonen' en over een
privé-vliegtuig beschikken.
planten, kennis die alleen bin
nen traditionele culturen be
kend is.
Er zijn uiteenlopende oorzaken
voor de verdwijning van een
taal.
Regeringen kunnen mensen
dwingen bepaalde gewoonten
aan te nemen, maar ook kunnen
er economische redenen zijn
om over te stappen op een do
minante taal en traditionele ge
bruiken voor gezien te houden.
Daarnaast kan een taal als ge
volg van een ziekte of natuur
ramp in het nauw komen.
De onderzoekers zeggen dat het
met name in Amerika en Au
stralië de afgelopen honderd
jaar hard is gegaan.
De Australische regering dwong
de aboriginees te assimileren,
en staakte deze politiek pas in
1970. Daardoor zijn honderden
aboriginee-talen verdwenen.
Ook in Europa worden talen be
dreigd, vijftig in totaal. Daaron
der zijn de Keltische talen in
Groot-Brittannië, het Laps in
Scandinavië en Noord-Rusland
en de talen van de Roma.
In Azië staan verscheidene talen
van Chinese minderheden on
der druk.
Afrika telt ongeveer 1.400 lokale
talen en daarvan zijn er 500 tot
600 op hun retour. Zo'n 250 ta
len staan op het punt te verdwij
nen.
De onderzoekers zijn ervan
overtuigd dat het effect kan heb
ben de noodklok te luiden. Ze
wijzen op de situatie op het Ja
panse eiland Hokkaido, waar de
taal Ainu eind jaren tachtig nog
door slechts acht mensen werd
gesproken. Door promotiecam
pagnes die vanuit de politiek
werden gevoerd, is het Ainu nu
weer in opmars.
De talenstudie is medegefinan
cierd door Unesco, de cultuur
organisatie van de Verenigde
Naties. Het onderzoek werd ge
leid door de Australische lin
guïst Stephen Wurm, die on
langs overleed. Wurm sprak zelf
vijftig talen.
bogota/efe-afp-anp - De Co
lombiaanse president Pastrana
heeft met onmiddellijke ingang
het vredesoverleg met de linkse
rebellen van de FARC afgebro
ken. Hij kondigde bovendien
aan dat het Colombiaanse leger
het eerder aan de rebellengroep
afgestane gedemilitariseerde ge
bied weer zal innemen.
Directe aanleiding voor het be
sluit is de kaping van een lijn-
toestel, gisteren. Nadat het
vliegtuig was gedwongen te lan
den, ontvoerden rebellen een
senator en een tweede persoon.
De regering houdt de FARC
hiervoor verantwoordelijk. Past
rana sloot kortgeleden nog een
akkoord over een staakt-het-vu
ren met de rebellen.
De Colombiaanse regering en
de Revolutionaire Strijdkrachten
van Colombia (FARC) pogen al
sinds 1999 een vredesakkoord te
bewerkstelligen, maar zonder
succes. De FARC kreeg in 1998
een gedemilitariseerd grondge
bied ter grootte van Zwitserland
Militairen bewaken het achtergelaten gekaapte toestel.
Foto: Reuters/Eliana Aponte
toegewezen, waar het in feite de
dienst uitmaakt. Dat privilege,
ooit door de rebellen afgedwon
gen als voorwaarde voor vredes-
gesprekken, is onmiddellijk in
getrokken. De FARC geldt als de
oudste, grootste en - door drugs
en ontvoeringen - rijkste guerril
labeweging van Latijns-Amerika.
Ooit begonnen als een marxisti
sche organisatie, vormen de re
bellen nu eerder een crimineel
verbond dan een links-revolu
tionaire strijdgroep. De FARC
telt zo'n 17.000 strijders.
hadden machinegeweren en au
tomatische wapens, zo bekende
de boer tijdens de ondervraging
door Milosevic. Dit was een
steunje in de rug voor Milosevic,
die zegt dat hij niets anders
heeft gedaan dan tegen terroris
me te vechten en dat hij geen
oorlogsmisdadiger is.
De boer, Agim Zeqiri, vertelde
hoe zijn dorp Celinë werd om
singeld door leger en politie, en
hoe er hele buurten werden
platgebrand. Zeqiri slaagde erin
naar Albanië te vluchten, maar
raakte tijdens de vlucht vrijwel
zijn gehele familie kwijt. Ook
werd hij tijdens zijn vlucht zó
zwaar mishandeld dat hij in Ti
rana bijna twee weken in het
ziekenhuis heeft gelegen.
Toehoorders reageerden veront
waardigd op de belabberde
kwaliteit van de onder\Taging
door de Braziliaanse VN-aan
klaagster Cristina Romano. Zij
vergat de getuige relevante in
formatie te vragen, die voor de
zaak belangrijk is. Pas door vra
gen van voorzittend rechter May
kwam naar buiten dat Zeqiri
veel familie heeft verloren.
harare/afp-dpa - Zuid-AfÜ-
kaanse waarnemers voor de ver
kiezingen in Zimbabwe hebben
gisteren hun ontsteltenis uitge
sproken over het politieke ge
weld in dat land. Ze zijn 'bijzon
der geschokt' over gewelddadig
heden die ze de afgelopen da
gen zagen, en over het feit dat
de politie slechts toekeek.
Het is voor het eerst dat Zuid-
Afrika zo uitgesproken stelling
neemt tegen het geweld en de
intimidatie in de campagne. De
78-jarige president Robert Mu
gabe gebruikt politieke aansla
gen en knokploegen om in
maart te worden herkozen.
Het buurland Zuid-Afrika stelt
zich over het algemeen afwach
tend en zwijgzaam op tegenover
de machtsstrijd in Zimbabwe.
De EU heeft haar waarnemers
net teruggetrokken, omdat zij
hun werk niet ongehinderd kon
den doen.
door onze correspondent
Wierd Duk
berlun - Maakt het roemruchte Pruisen bin
nenkort een comeback? Als het aan een
aantal Duitse politici en intellectuelen ligt
wel. Zij vinden Pruisen een geëigende naam
voor de nieuwe deelstaat die over enkele ja
ren voort moet komen uit de fusie van de
stad Berlijn en het omliggende land Bran
denburg.
Het definitieve fiisiebesluit moet overigens
nog worden genomen. In 1996 wezen de 2,5
miljoen inwoners van Brandenburg een sa
mengaan met het meer inwoners tellende
Berlijn nog af. Peilingen in beide bondssta
ten laten nu een meerderheid vóór zien.
Het voorstel om de nieuwe deelstaat Prui
sen te noemen, is gelanceerd door de minis
ter van sociale zaken van Brandenburg, de
SPD'er Alwin Ziel. Het heeft een heus debat
uitgelokt, zoals gebruikelijk bij dit soort ge
voelig liggende thema's in Duitsland. Voor-
en tegenstanders strooien hun argumenten
uit over de media.
De overheersende vraag in die discussie is:
moet men bang zijn voor Pruisen? Want
hadden de geallieerden geen gelijk toen zij
in 1947 Pruisen ophieven omdat het land
'van oudsher de drager van het Duitse mili
tarisme en de reactie is'.
De landelijke minister van Cultuur, Nida-
Rümelin, reageerde politiek correct. Hij
vindt het idee slecht, 'want de naam Pruisen
kan in binnen- en buitenland de verkeerde
associaties oproepen'. Rond het begrip Prui
sen heerste inderdaad lange tijd een taboe.
Het in de Pruisische soldaten- en ambtena-
renstaat gecultiveerde plichtsbesef zou in
een monstrueuze vorm door de nazi-bu
reaucratie zijn geperfectioneerd.
„Pruisen kreeg zowel in de Bondsrepubliek
als in de DDR de schuld van alle rampen
van de 20ste eeuw", schrijft de voorzitter
van de Stichting Pruisisch Cultuurbezit in
Die Welt. Ziel zegt juist met die verkettering
te willen afrekenen. Hij wijst erop dat Bran
denburg en Berlijn 'oude Pruisische kemre-
gio's' zijn, en dat Pruisens geestelijke tradi
tie er een is van tolerantie en openheid.
„Allerlei vluchtelingen, zoals de Hugenoten,
vonden in Pruisen onderdak", meent Ziel.
Niet voor niets wordt Frederik de Grote, de
Pjjiisische heerser die Voltaire las, gedichten
schreef en fluit speelde en van wie in het
centrum van Berlijn een prominent stand
beeld staat, liefkozend 'der alte Fritz' ge
noemd. Critici wijzen er op dat het histo
risch juister is om van een 'Klein-Pruisen' te
spreken. Maar dan nog: Brandenburg werd
vanaf 1415 door de Hohenzollems gere
geerd, Pruisen ontstond pas in 1701. Naza
ten van de Von Hohenzollems zijn echter
enthousiast. En de Von Bismarcks, de af
stammelingen van de 'ijzeren' kanselier,
hebben wel oren naar het plan. „Helemaal
niet gek", vindt graaf Carl-Eduard von Bis
marck, Bondsdagkandidaat voor de CDU en
achter-achterkleinkind van de stichter van
het Duitse Rijk.
De voormalige communisten, die na de
Tweede Wereldoorlog Brandenburg en
Oost-Berlijn regeerden, maken de kachel
aan met de Pruisen-nostalgie. „Historisch-
politiek helemaal fout", vindt Gregor Gysi,
de postcommunist die tegenwoordig wet
houder van Economische Zaken in Berlijn
is. En, wijzend op de lege kas van de Duitse
hoofdstad: „We hebben wel andere zorgen
dan namen bedenken voor kinderen die
nog niet eens zijn geboren.''
rome/afp-dpa - De politie van
Rome heeft dinsdag vier Marok
kanen aangehouden die een
'aanzienlijke hoeveelheid' cya
nide bij zich hadden. Ze waren
volgens de Italiaanse autoritei
ten van plan via de waterleiding
een aanslag met gif te plegen op
de Amerikaanse ambassade in
het centrum van Rome.
De vier, tussen de dertig en
veertig jaar, zijn opgepakt in een
appartement in het zuiden van
Rome. De politie trof bij hen
ook een kaart met het waterlei
dingstelsel van de Italiaanse
hoofdstad aan, en een platte
grond waarop de ambassade
rood is omcirkeld.
De autoriteiten menen evenwel
dat de hoeveelheid gif waarmee
de groep was uitgerust geen
grote bedreiging voor de volks
gezondheid had kunnen vor
men.
Het gaat waarschijnlijk om le
den van een extremistische
splintergroep uit Algerije, die
mogelijk banden heeft met Osa
ma bin Ladens terreurnetwerk
al-Qaeda. De politie hield de
vier al enige tijd in de gaten.
Twee van hen zijn illegaal Italië
binnengekomen.
Vier dagen geleden werden al
drie andere Marokkanen in Ro
me opgepakt. Zij werden aange
houden na een onderzoek van
de anti-terreurpolitie en de Itali
aanse inlichtingendienst in fun
damentalistische kringen. De
drie hadden stempels om docu
menten te vervalsen en kaarten
van Rome waarop mogelijke
doelwitten van aanslagen waren
aangegeven.
