harde aanpak
recidivisten
BINNENLAND 2
L-
Buren helpen elkaar niet in achterstandswijk
GrOCïlLinkS! 'België schendt mensenrechten met voorarrest Dutroux
V cmmuT&r-
J wesTjwtf
Geen vuurwerk in debat
burgemeesterskandidaten
Tientallen haviksnesten leeggehaald
Hof geeft hogere straffen
in Enschedese ontuchtzaak
Donner vindt vertraging
van WAO-plan niet slecht
Historische kelder als filmset
ooRspa^MCq
P6 uirsi^i &erexéïu~ ÉÉN i
énorm V»L'ÉS vöofcce
C)ft>TE P4PTOÊM- y
HUN TWITIOMÉIE Kieztfi
blev^M /VUssMurHuis -zepuCTPÉNitsniAAr
-NI6T K&if- of MAmVty
pyo/\
g$pitr "cëTS^
CM!?* Mimi»;
"W&fl- Wtw-|
[olitie pakt
tenengooier
eda - De politie in Breda en
e spoorwegpolitie hebben
jisdagavond een Bredanaar
pn 15 jaar opgepakt die in de
acht van 12 op 13 februari een
i-jarige treinmachinist zou
ebben verwond. Volgens de
olitie gooide de jongen een
teen tegen de cabine van een
aderende trein. De machinist
reeg tientallen glassplinters in
jjn gezicht. De jongen wordt
erdacht van poging tot dood-
lag of zware mishandeling.
olitie wellicht
i drugshandel
recht - De politie Utrecht on-
erzoekt of eigen medewerkers
i verdovende middelen heb-
en gehandeld. Vier politie-
mbtenaren zijn gedurende het
iderzoek geschorst. Aanlei-
ng voor het onderzoek is de
jod van een 28-jarige mede-
erkster van de politie in Zeist,
j overleed na het gebruik van
ugs tijdens een houseparty in
tandam op 11 november.
Ivervaller meldt
ich na uitzending
icoten - Een van de daders
n een bankoverval in Ulico-
i (Noord-Brabant) heeft zich
j de politie gemeld omdat
nnissen hem in het tv-pro-
imma Opsporing Verzocht
3 dden herkend. De 33-jarige
itterdammer dacht dat hij zo
3, rkenbaar op de videoband
rj ind, dat de politie toch wel
hem zou komen.
legman gezant
Macedonië
ussel - Secretaris-generaal
Ai bertson van de NAVO zal
9 inenkort de Nederlander
- ek Biegman benoemen tot
soonlijk vertegenwoordiger
Macedonië. Biegman moet
itacten onderhouden met de
[ering en toezien op naleving
a het akkoord van Ohrid.
~V slaat op hol
oor zendpiraat
verdal - Het kwam de afge-
ien weken een paar keer
>r: na enkele uren afwezig-
id kwamen bewoners van de
verdalse Kruidenwijk thuis
ten bloedhete woning. En
terwijl de thermostaat bij
trek op vijftien, graden was
et. Volgens Ton Kooyman
18 ilnstallatieburo Twente
in in de Kruidenwijk wel va-
cv-ketels op hol. Oorzaak
ihet probleem is volgens
het sterke signaal van een
idpiraat in de buurt. Maar
mobiele telefoons kunnen
|j ïlektronica in de war sturen.
stitie VS wil
81 i-directeur
door Marco Krijnsen
enschedé - Juist in wijken met de
grootste achterstand is de be
trokkenheid van bewoners het
geringst, zo blijkt uit onderzoek
in Enschedé. Het wordt nog een
fikse klus om de problemen in de
grote steden op te lossen, meent
de kersverse hoogleraar Groteste-
denbeleid Bas Denters van de
Universiteit Twente (UT).
Het Grotestedenbeleid bestaat
nu zo'n acht jaar. De 21 uitver
koren steden krijgen extra geld
om de specifieke problemen van
hun achterstandswijken en soci
aal zwakkere groepen aan te
pakken. Zelf vinden ze dat er re
sultaten zijn geboekt. De leefsi
tuatie is verbeterd, de werkgele
genheid en economische bedrij
vigheid gegroeid en de kwetsba
re wijken doen het beter.
Bas Denters, bijzonder hoogle
raar Grotestedenbeleid aan de
Universiteit Twente, is voorzich
tiger. „Het is de vraag of we die
resultaten op het conto van het
Grotestedenbeleid kunnen
schrijven. We hebben net een
periode van economische hoog
conjunctuur achter de rug. Ste
ken de problemen niet weer de
kop op als het economisch min
der gaat? Bovendien kun je je af
vragen of er vooruitgang is ge
boekt op het terrein van de leef
baarheid en integratie van de
minderheden. Die problemen
los je niet zomaar op. Ik zou
zeggen: Kom over tien tot vijf
tien jaar terug, dan bekijken we
het nog eens.''
Vast staat dat de aanpak van de
problemen in de achterstands
wijken een gigantisch karwei
wordt. Denters deed onderzoek
naar de betrokkenheid van
buurtbewoners bij hun omge
ving. Daarvoor werden driehon
derd bewoners uit alle wijken in
Enschede ondervraagd. Zo
moesten ze aangeven hoe groot
volgens hen de bereidheid was
om elkaar te helpen. Vervolgens
maakte Denters een indeling
van de wijken in vijf niveaus,
van hoog tot laag. Juist in de
mindere wijken bleek het socia
le vertrouwen relatief gering.
Bijna de helft van de onder
vraagde bewoners verwachtte
weinig van de aloude Twentse
'noaberhulp':
46 procent dacht vergeefs een
beroep te doen op de buurman
bij het oplossen van een pro
bleem in de buurt. In de meer
welvarende buurten was dat
slechts 11 procent.
„Onvrede met de buurt heeft
een negatieve invloed op het
onderling vertrouwen van
buurtgenoten", concludeert
Denters. „Dat kan een neer
waartse spiraal veroorzaken van
wantrouwen, geringere buurt-
participatie, verdere achteruit
gang en groter wantrouwen."
Een somber perspectief dus
voor de aanpak van de proble
men in de grote steden? Dat
gaat de hoogleraar te ver. „We
moeten niet achterover leunen
en zeggen: dan doen we het
maar niet. We zullen moeten
kijken hoe je die drempels kunt
overwinnen. Vooral niet te on
geduldig worden. Alle mensen
die zich afvragen waar de suc
cessen van het Grotestedenbe
leid blijven, onderschatten de
aard en hardnekkigheid van de
problematiek. Ik zeg wel eens:
blijf met je tengels van het be
staande beleid af en gun het de
tijd."
Hoopvol verwijst hij naar de we
deropbouw van de door de
vuurwerkramp getroffen wijk
Roombeek. Hij volgde, in op
dracht van de gemeente En
schedé, het proces vanaf de eer
ste minuut. Uit het doorlopende
onderzoek komt tot dusver naar
voren dat zestien procent actief
deelneemt aan de wederop
bouw. Een hoog percentage, al
dus Denters. „Normaal gespro
ken is zo'n vijf procent in een
buurt echt actief."
Denters erkent dat Roombeek
een uitzonderlijk geval is. Een
ongekende vuurwerkramp en de
noodzaak van wederopbouw
vergroten immers vanzelf de be
trokkenheid.
Toch ziet de hoogleraar de erva
ringen in Enschedé als een
hoopvol teken.
C21 wil meer geld
De grote steden van Neder
land, die samen de G21 vor
men. willen in de komende
kabinetsperiode extra geld
voor verbetering van de leef
situatie en werkgelegenheid.
Dat staat in een gezamenlijke
verklaring die vandaag tijdens
een landelijke manifestatie
over het grote stedenbeleid in
Enschedé aan premier Kok en
verantwoordelijke minister
Van Boxtel wordt aangebo
den. De betreffende steden
vinden dat er in het kader van
het grote stedenbeleid al de
nodige successen zijn ge
boekt. „Veel kwetsbare wijken
doen het beter, de werkloos
heid is afgenomen en de eco
nomische bedrijvigheid ge
groeid. Met name op sociaal
terrein, economische profile
ring en wat betreft veiligheid
valt nog veel werk te verzet
ten", aldus de steden.
best/anp - De kiesgerechtigde
inwoners van Best staan voor
een zware opgave. Op 6 maart
mogen ze tijdens een raadge
vend referendum hun voorkeur
uitspreken voor een van de twee
kandidaten voor de functie van
burgemeester. Gisteravond ging
het tweetal in een uitzending
van de lokale televisie met el
kaar in debat. En wat bleek: een
grotere eensgezindheid over de
onderwerpen die aan bod kwa
men, was nauwelijks denkbaar.
Best en Vlaardingen zijn de eer
ste gemeenten waar de bevol
king een voorkeur kenbaar mag
maken voor een van de twee
kandidaten die zijn aangewezen
door de vertrouwenscommissie
uit de gemeenteraad. In de Bra
bantse gemeente gaat de strijd
tussen twee zittende burge
meesters: Demmers-van der
Geest (D66) uit het Brabantse
Reusel en Loohuis (PvdA) uit het
Noord-Hollandse Wognum. Al
tijdens hun presentatie in janu
ari lieten ze weten niet van plan
te zijn een harde verkiezings
campagne te voeren.
De uitslag van de volksraadple
ging die op 6 maart gelijktijdig
met de gemeenteraadsverkie
zingen wordt gehouden, is ove
rigens niet bindend. Uiteindelijk
beslist de minister van binnen
landse zaken wie burgemeester
in Best wordt. De verwachting is
wel dat de minister een duidelij
ke voorkeur voor een van bei
den niet naast zich zal neerleg
gen.
den haac/cpd - De Roofvogel-
werkgroep Nederland (RWN)
luidt de noodklok over het
leegroven van haviksnesten.
Honderden vrijwilligers van de
werkgroep, die in heel Neder
land roofvogels tellen, hebben
bij controles tientallen leegge
roofde nesten aangetroffen. De
roof en doorverkoop blijkt voor
al in Noord-Brabant en Drenthe
plaats te vinden.
Rob Bijlsma van de RWN ver
moedt dat de jonge haviken na
diefstal worden voorzien van
een voetring. Daarmee wordt
gesuggereerd dat ze legaal zijn
gefokt. Een havik kan zo'n 450
euro opleveren. De schuld van
de leeggeroofde nesten ligt vol
gens Bijlsma bij de steeds ver-
wendere consument die origi
nele. imposante huisdieren wil.
„Mensen vinden het stoer om
een grote imposante roofvogel
te bezitten. Het is niet stoer
maar zielig. Haviken horen sier
lijk door de lucht te zweven en
niet in een kooitje te zitten."
Niels Doorland van de Dieren
bescherming ziet dat mensen de
laatste jaren steeds bijzondere
en exotische dieren in huis ha
len. „Wasberen, bruikikkers, ha
viken, je kunt het zo gek niet be
denken." Ook Albert Fopma van
de Vogelbescherming consta
teert dat spectaculaire dieren
zoals roofvogels populair zijn.
Vooral de grote Amerikaanse
Oehoe is zeer gewild."
„Haviken zijn zeer moeilijk om
als huisdier te houden. Waar
schijnlijk vinden de dieren gretig
aftrek bij valkeniers", zegt Fop
ma. „Nu hebben nog zo'n 120
valkeniers een vergunning en
per april komen daar nog enkele
tientallen bij. Die hebben valken
of haviken nodig.
Valkenier Aiflnr Mos uit Kla-
zienaveen ontkent dat hij en zijn
collega's in bomen klimmen om
haviken te roven. De nieuwe
valkeniers die in april een ver
gunning krijgen zijn volgens
hem ook geen vogeldieven. De
valkenier denkt dat de nesten
zijn leeggehaald door kinderen
of handelaren, die de beesten
aan particulieren verkopen.
„Dat is een slechte zaak. want
een roofvogel heeft deskundige
verzorging nodig. Ie kunt geen
havik in een papegaaienkopi
stoppen."
Daar is Bijlsma van de Roofvo
gel werkgroep Nederland het he
lemaal mee eens. „Valkeniers
weten wel hoe ze met vogels om
moeten gaan. Het zijn de han
delaren voor particulieren die
de nesten leegroven."
Jwijk - Justitie in de Verenig-
N itaten heeft Nederland ge-
igd om de uitlevering van
voormalig directeur van
mieconcem Saybolt. De VS
denken de ex-directeur van
)2 koping. Volgens een woord-
rder van het ministerie van
itie wordt de man er in de
van beschuldigd betrokken
ijn bij de omkoping van
Jtenaren in Panama in 1995.
in Vlaardingen gevestigde
rijf maakte de afgelopen ja-
internationaal naam met
richt op de olie-export van
in opdracht van de Ver-
jde Naties. Volgens een
irdvoerder van Saybolt Ne-
and was de vestiging niet
okken bij de omkoping.
arnhem/gpd - Het gerechtshof
in Arnhem heeft gisteren veel
hogere straffen opgelegd aan de
vader (48) en een oom (41) van
twee Enschedese zusjes, die be
trokken waren bij een groot
schalige ontuchtzaak. De ouders
van de meisjes en de oom wa
ren de spil in deze zedenzaak.
De drie verkrachtten behalve
hun dochters meerdere buurt
kinderen. De zusjes (toen 11 en
13) maakten op hun beurt tien
tallen slachtoffertjes.
Het hof veroordeelde de vader
gisteren tot acht jaar cel en tbs
met dwangverpleging. Bij de
rechtbank in Almelo was dat zes
jaar en tbs. De oom, die al vrij
was nadat zijn 'Almelose' straf
(drie jaar) er op zat, gaat terug
naar de cel. Hij kreeg gisteren
zeven jaar. De moeder (43) werd
lichter gestraft. Ze kreeg vijf jaar
cel tegen zes in Almelo. Zij
wordt als 'meeloopster' gezien.
STEVENHAGEN
almere/gpd - GroenLinks ergert
zich wild aan de 'schaamteloze'
manier waarop de grote politieke
partijen opeens over elkaar heen
vallen met plannen om de crimi
naliteit te bestrijden. Tegelijker
tijd bepleitte ook voorman Ro-
senmöller gisteren een effectie
vere aanpak van de recidivisten,
de zogenaamde draaideurcrimi
nelen.
De lijsttrekkers van PvdA en
CDA putten zich de laatste da
gen uit in voorstellen. De WD
eist daarnaast haar traditionele
rol als partij van crimefighters
op. „Het is hard, harder, hardst
als het gaat om het optreden
van de overheid. Het is flink,
flinker, flinkst als het om stren
ger straffen gaat", aldus Rosen-
möller op een bijeenkomst in
Almere.
PvdA-leider Melkert stelde het
afgelopen weekeinde voor de
straf voor veelplegers iedere
keer dat zij opnieuw in de fout
gaan met eenderde te verhogen.
„Die formule werkt op de lach
spieren", betoogde Rosenmöl-
ler. Bovendien leidt zij alleen
maar tot een 'heel, heel groot
cellentekort'.
„Veiligheid is te belangrijk voor
verkiezingsretoriek", oordeelt
GroenLinks streng. Tegelijkertijd
vindt ook Rosenmöller dat de
harde kem van draaideurcrimi
nelen uit de 'misdaadspiraal'
moet worden gehaald. Zij moe
ten niet meer automatisch na
het uitzitten van tweederde van
hun straf vrijkomen, maar alleen
als ze aan bepaalde voorwaar
den voldoen. Zoals het des
noods gedwongen volgen van
een opleiding, het aanvaarden
van werk of het ondergaan van
een behandeling. Daarnaast
moet het lik-op-stuk-beleid be
ter gaan werken, zodat daders
sneller voor de rechter verschij
nen. Dat kan alleen als lagere
functionarissen van het open
baar ministerie meer bevoegd
heden krijgen om de eenvoudi
ger zaken af te doen, zodat de
vijfhonderd officieren van justi
tie minder zwaar belast raken.
door Martin Gommers
Nijmegen - Nederlandse juristen
wrijven zich de ogen uit als ze
lezen dat in de zaak-Dutroux
twee mensen al bijna zes jaar in
voorarrest zitten. Dat is voor
Nederlandse begrippen onge
kend lang. Het lijkt op schen
ding van het Mensenrechten
verdrag, vinden zij.
Een voorarrest van achttien
maanden, misschien twee jaar,
maar dan zit je in Nederland
toch aan je maximum. Dan
moet de zaak toch echt door
een rechter worden behandeld.
En zo'n lange termijn haal je in
Nederland alleen in een inge
wikkelde zaak, die een lang
vooronderzoek vergt.
Vorige week werd bekend dat
Mare Dutroux officieel in staat
van beschuldiging is gesteld we
gens het verkrachten van min
derjarige meisjes. De man zit al
bijna zes jaar vast, maar dat is in
zijn zaak geen probleem. Hij
heeft in 1998 vijf jaar gevange
nisstraf gekregen voor een ont
snapping uit het gevang en die
straf zit hij nu uit. Anders is het
voor zijn ex-vrouw Michèle
Martin en medeverdachte Mi
chel Lelièvre. Zij zitten al bijna
zes jaar in voorarrest. Hun ad
vocaten willen de zaak voorleg
gen aan het Europese Hof voor
de Rechten van de Mens in
Straatsburg.
Nederlandse advocaten zouden
pakweg vier jaar geleden al
moord en brand hebben ge
schreeuwd. Tenslotte bepaalt
het Europese Verdrag voor de
Rechten van de Mens dat ieder
een recht heeft op behandeling
van zijn zaak binnen 'een rede
lijke termijn'. Ook mensen die
van morbide misdrijven worden
verdacht.
Theoretisch is het mogelijk dat
ook in Nederland iemand bijna
zes jaar in voorarrest zit. Maar in
de praktijk komt dat niet voor,
zegt advocaat Van der Kruijs, se
cretaris van de Nederlandse
Vereniging van Strafrecht Advo
caten. Hij herinnert zich uit zijn
eigen praktijk een ingewikkelde
moordzaak met een lang voor
arrest, maar dat voorarrest zat
ergens tussen de anderhalf a
twee jaar.
De Nijmeegse hoogleraar straf-
en strafprocesrecht Buruma:
„Het ziet er naar uit dat hier
sprake is van een ernstige
schending van het Mensenrech
tenverdrag. Wat de Belgen daar
voor gevolgen aan verbinden, is
aan de nationale rechter om te
beoordelen."
Buruma is geen groot voorstan
der van een strafrechtelijk ver
enigd Europa. Daarvoor zijn de
verschillen in procescultuur te
groot. En over de Belgische ma
nier van werken - de oorzaak
van deze vermoedelijke schen
ding van het Mensenrechten
verdrag - zegt de Nijmeegse
hoogleraar „In de Belgische
manier van werken zitten ele
menten die zo 'politiekerig' zijn.
Officieren van justitie op een la
ger niveau worden vaak aange
stuurd, waardoor ze een bepaal
de onderzoekslijn niet verder
kunnen volgen. De Belgische
minister heeft in vergelijking
met Nederland een te grote
greep op het openbaar ministe
rie. De dood in de pot. Dat is de
les die wij eruit kunnen leren.
den haag/anp - Het kan best
wel eens gunstig uitpakken dat
de SER (Sociaal-Economische
Raad) pas vlak voor de kabinets
formatie met een advies over de
herziening van het WAO-stelsel
komt. Dat zegt voorzitter Don
ner van de commissie die vorig
jaar onderzoek heeft gedaan
naar de WAO.
De kans is nu groter dat het ook
werkelijk komt tot een omwen
teling in het WAO-stelsel, meent
Donner. Als de SER midden in
de kabinetsperiode van Paars II
met een advies over de WAO
zou zijn gekomen, dan was er
volgens hem hoogstwaarschijn
lijk niets mee gebeurd. De poli
tiek was daarvoor te verdeeld
over het onderwerp.
„Een jaar of meer geleden zou
er een patstelling zijn ontstaan
en dan was het allemaal niets
geworden met de WAO." Nu is
er volgens de CDA'er de afgelo
pen periode voldoende tijd ge
weest voor alle partijen om tot
het inzicht te komen dat de
WAO anders moet worden inge
richt. Met een miljoen arbeids
ongeschikten in het vizier is het
draagvlak voor veranderingen
toegenomen, denkt Donner.
Vorig jaar bleek al dat er in ieder
geval steun voor Donners ge
dachte is om alleen nog de
mensen die langdurig volledig
arbeidsongeschikt zijn een
WAO-uitkering te geven. De ge
deeltelijk arbeidsongeschikten
moeten in principe blijven wer
ken.
Het kabinet had eigenlijk al in
oktober vorig jaar een advies
van de SER over de WAO willen
hebben. Maar de sociale part
ners konden het toen nog niet
eens worden over de precieze
invulling van de stelselwijziging.
Begin dit jaar hebben de werk
gevers- en werknemersorganisa
ties wel een akkoord op hoofd
lijnen bereikt. Het uitgewerkte
advies wordt volgende maand
gepresenteerd.
arnhem - De historische kelders van Arnhem zijn omgebouwd tot een roversnest. Dit in verband met de film Pietje Bell die gedeeltelijk hier wordt opgenomen.
Foto: GPD/Cees Mooij
