BINNENLAND 1
BVD: Continu
islamitische
scholen volgen
Terug naar het vertrouwde financieringstekort
Weer hoge waterstand in Limburg door zware regenval
Brussel zet druk
achter aanpak
mestoverschot
Protest tegen komst Kok
J Keukenmaxx
Van Boxtel
tegen hysterie
over de islam
Druk op Israël
Zwarte school 'scoort' beter
Tegenstellingen binnen Paars
verscherpt door CPB-cijfers
nkschepen
tsen op de Lek
Twee Nederlandse
chepen zijn vanochtend
Lek bij Ameide met el-
n aanvaring gekomen. Er
en slachtoffers gevallen,
er geen gevaar voor om-
iden. De ene tanker ver-
diesel, de andere was
lit schip scheurde aan de
ant open en verloor daar-
t brandstof. Rijkswater-
is bezig de olie op te rui-
De aanvaring gebeurde
hvart voor zeven. De poli-
jet nog niet wat de oor
van het ongeval. Het
pvaartverkeer ondervindt
hinder
ijaar ijsvogels
lachte winter
l - Door de zachte winters
afgelopen jaren gaat het
nder goed met de zeldza-
ivogel, volgens velen het
ste en meest bijzondere
tje van Nederland. Het ijs-
ije gedijt na jaren van
kelen zelfs zo goed dat het
uut Sovon Vogelonderzoek
rland voor 2002 een top-
oorspelt.We verwachten
ar meer dan 400 broedpa-
i daarmee zou het record
995 gebroken zijn," zegt
•y van Diek van Sovon.
schatting veertig procent
e vogels bevindt zich in
I-Brabant.
dachte van
orisme vrij
iaag - Het gerechtshof in
Ij laag heeft een van de
ien die in Rotterdam zijn
lakt op verdenking van
lorbereiden van een terro-
he aanslag vrijgelaten,
n een woordvoerder van
1 if waren er onvoldoende
ge bezwaren om de man
a i houden. Het gaat om
Dtterdamse ambtenaar
itrese afkomst, die twee
u i na de aanslagen in de
\1 igde Staten met drie an-
ik in de Maasstad was op-
I. Een vierde arrestant,
e( egaal in Nederland ver-
ij ide Algerijn, werd al na
k(dagen wegens gebrek
1(j wijs vrijgelaten.
?k
donderdag 21 FEBRUARI 2002
eke wapens
uit museum
I - Uit het Museum Vlieg-
ri )eelen (Gelderland) zijn
id gs twee antieke pistolen
t revolvers gestolen. Vol
et luchtoorlogmuseum
e( iet de wapens onklaar ge-
rkmaar kunnen ze wel in
jj taat worden hersteld,
oordvoerder van het mu-
zegt dat de pistolen en re-
n waardevol zijn, maar
e' drag kon hij niet noe-
e' )e Koninklijke Mare-
v see heeft een onderzoek
ni ;ld.
ru
kstraf voor
linaanrander'
a 1 /ut - De rechtbank in Alk-
t! leeft gisteren een 41-jari-
i uit Hoorn wegens aan-
or gvan jonge vrouwen in
ns o veroordeeld tot een
raf van 75 uur en twee
en voorwaardelijke cel-
nc lok moet hij in groeps-
ie. De man maakte zich
(lopen jaren herhaalde-
ie uldig aan het onzedelijk
X n van vrouwelijke trein-
ia) ers. De man volgde
01 een vast patroon: als hij
d lam legde hij quasi non-
n t zijn jas half over de
van zijn buurvrouw. Zo-
id slapend betastte hij
s in van onder de jas.
geeft Annan
octoraat
- Secretaris-generaal
Verenigde Naties Kofi
[ontvangt 21 november
tgenheid van het 75-jarig
pvan de Katholieke Uni
e/ijl Brabant een eredocto-
universiteit in Tilburg
/^t Annan het eredocto-
iwege zijn 'niet aflaten -
iningen de wereld er-
ivertuigen dat het poli-
ndelen gedragen moet
door het morele princi-
ienselijke waardigheid
itdrukking komt in
rechten en democratie'.
ian worden ook de
Ariel Rubinstein en
icoloog Hans-Dieter
in gelauwerd.
Nederlanders
aanschaf ISF
'er%o - Het aantal voor- en
'(""landers van de Joint Stri-
"Jfter (JSF) houdt elkaar in
e'%ht. Het kabinetsbesluit
^janschaf van de opvolger
"•jl6 krijgt steun van 44
"°jt, terwijl 43 procent dit
l'eïbeoordeelt. Dat blijkt
'""telefonische enquête die
Trzoeksbureau NIPO in
it van de SP heeft uitge-
'e enquête is uitgevoerd
ibinetsbesluit over de
februari.
sittard/anp - Door hevige regenval in de Belgische Ar
dennen is de waterstand van de rivier de Maas voor de
derde maal in drie weken sterk aan het stijgen. Het wa
terschap Roer en Overmaas heeft in Sittard gisteravond
opnieuw een crisiscentrum ingericht.
Rond acht uur 's avonds bereikte het Maaswater giste
ren in Borgharen al een hoogte van 44,13 meter boven
NAP. Rijkswaterstaat verwacht dat de voorlopige piek
van zo'n 45 meter boven NAP in de loop van deze och
tend bereikt zal worden. Dat is slechts een halve meter
lager dan de hoogste stand van vorige week donderdag.
Naar verwachting blijft het veel regenen.
Het waterschap in Sittard had met het oog op de slechte
weersvooruitzichten al eerder besloten de vorige week
aangebrachte beveiligingsmaatregelen te handhaven.
Het gaat daarbij om onder meer kwelwaterpompen, de
montabele kades en afsluitingen van doorgangen in ka
des.
„Deze derde watergolf in drie weken tijd toont aan dat
er serieus werk moet worden gemaakt van de verlaging
van de waterstand", zei een woordvoerder van het wa
terschap. „Dat moet in Zuid-Limburg onder meer ge
beuren door het verbreden van de rivier."
Ook de Roer veroorzaakt problemen. In Roermond is de
rivier met grote schotten afgezet, waardoor het water via
de Hambeek om het Roermondse centrum heenloopt.
Een schot aan de monding van de Roer in de Maas
voorkomt terugstromen van het hoge Maaswater in de
Roer, waardoor de binnenstad van Roermond blank zou
komen te staan.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Voor het einde van het
jaar moet Nederland een voor
de EU acceptabel voorstel indie
nen voor de aanpak van het
mestprobleem. Als dat niet lukt,
stapt Europees Commissaris
van milieu Wallström naar het
Europese Hof in Luxemburg om
Nederland te dwingen de Euro
pese regels na te leven.
Al sinds 1991 praat Nederland
met de Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de EU,
over het terugbrengen van de
hoeveelheid stikstofhoudende
mest per hectare en het verklei
nen van de veestapel. De EU-
normen (170 kilo per hectare in
het jaar 2003) houden volgens
landbouwminister Brinkhorst
geen rekening met het langer
dan gemiddelde groeiseizoen in
Nederland.
Op aandringen van de land
bouworganisatie LTO Neder
land heeft Brinkhorst daarom in
Brussel om een uitzonderings
positie gevraagd. Hij denkt aan
een norm van rond de 250 kilo
gram per hectare.
In een gesprek met Nederlandse
journalisten noemde Wallström
dat gisteren 'onacceptabel'. Er
wordt gewerkt aan een ambte
lijk compromis, maar tot nu toe
zonder resultaat.
Als Brussel en Nederland het
niet eens worden over een for
mele uitzonderingspositie, moet
Nederland zich gewoon aan de
Europese wetgeving houden.
De Commissie kan naleving af
dwingen via het Europese Hof
in Luxemburg, maar zo'n proce
dure duurt jaren.
enschede - In de door de vuurwerkramp verwoeste
Enschedese woonwijk hebben bewoners een pro
testbord geplaatst tegen de komst van premier
Kok, die vandaag de stad aandoet voor een werkbe
zoek. Getroffenen en nabestaanden van de slacht
offers twijfelen inmiddels hardop aan de woorden
die de premier sprak kort na de vuurwerkramp in
mei 2000: „Niemand mag slechter worden van de
ze ramp."
Foto: GPD/Carlo ter Ellen
(advertentie)
T/M A.S. ZONDAG KUNT U UW DROOMKEUKEN
REALISEREN, VOOR EEN ONGEKEND LAGE PRIJS.
rpE LAATSTE 30 SHOWROOMKEUKENS MOETEN WEG.
TEGEN ELK AANNEMELIJK BOD!
Kruisweg 655-657, Tel. 020-6538163
o JJ J" JJ J 'p kentert (i tti kelken, illicit tl Itetti
Starmark 280 x 200 cm t.w.v. 14.900,-
HOOFDDORP
A.S. ZONDAG BENT U OOK VAN HARTE WELKOM VAN TO.OO-i7.OO UUR
COMMENTAAR
leeuwarden/anp - Minister Van
Boxtel (grotestedenbeleid en in
tegratie) hekelt de spierballen-
taal die een aantal politieke par
tijen volgens hem in de verkie
zingscampagne hanteert. „Ik wil
waarschuwen voor hysterie over
de islam en de integratie van
moslims."
D66-minister Van Boxtel zei dat
gisteren in Leeuwarden bij de
opening van een multicultureel
centrum. „Ik zie nu andere par
tijen flinkheid op flinkheid sta
pelen in hun verkiezingscam
pagnes", aldus Van Boxtel.
„Maar we moeten uitkijken dat
we in de beeldvorming niet
doorschieten en de ene groep
tegen de andere opzetten.
Met de meerderheid van alloch
tonen in Nederland gaat het vol
gens hem goed. Hij wees op de
daling van werkloosheid onder
allochtonen. Waar sommige
groepen allochtone jongeren
zich excessief te buiten gaan aan
criminaliteit moet de overheid
echter hard ingrijpen.
Terwijl de internationale gemeenschap langs de zijlijn toe
kijkt, neemt de slachting in het Midden-Oosten groteske pro
porties aan. Israëli's en Palestijnen zitten vastgepind in een
geweldsspiraal waaruit geen ontsnappen mogelijk lijkt. Sinds
Sharon door de Tempelberg te betreden de Palestijnen tot de
tweede 'intifada' provoceerde, is iedere vorm van rede in de
Israëlische benadering van het Palestijnse vraagstuk zoek
Vergelding is voor de Joodse staat nu het sleutelwoord.
In het volste besef dat geweld nog meer geweld uitlokt, komt
premier Sharon ook vandaag niet verder dan de Palestijnen
nog zwaardere vergeldingsaanvallen in het vooruitzicht te
stellen. Nog niet eerder in het conflict zijn beide partijen zo
de greep op de gebeurtenissen kwijtgeraakt. Zonder ingrijpen
van buitenaf zal het conflict alleen maar escaleren en de ver
houdingen tussen het Westen en de islamitische wereld nog
zwaarder op de proef stellen.
Voor de Europese landen lijkt slechts een marginale, bemid
delende rol weggelegd. Het conflict kan alleen op een voor
beide partijen bevredigende manier worden opgelost als de
Amerikanen hun koers ten aanzien van Israël radicaal her
zien. De politiek van onvoorwaardelijke steun zal plaats moe
ten maken voor een meer realistische benadering met als ver
trekpunten veiligheidsgaranties voor Israël, een Palestijnse
staat op de Westoever en de Gazastrook en indien nodig de
hardhandige verwijdering van de kolonisten uit deze gebie
den.
Israël mag dan wel in een 'barbaars' werelddeel een voortuit-
geschoven post van de westerse democratieën zijn, het Wes
ten zal zijn belangen beter moeten leren afwegen. De islami
tische wereld telt inmiddels zo'n miljard inwoners tegenover
een handvol Israëli's, van wie velen door de grote immigratie
golven evenmin in westerse waarden geloven. Door de druk
op Sharon op te voeren en de angel uit het conflict te halen
kan president Bush in zijn strijd tegen het terrorisme een nog
grotere overwinning behalen dan in Afghanistan.
den haag/anp - De Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD) gaat de
islamitische scholen permanent
volgen. Volgens een onderzoek
van de BVD hebben fundamenta
listische moslimgroeperingen op
de meeste scholen nauwelijks in
vloed. Bij een aantal scholen con
stateert de dienst echter 'zorg
wekkende aspecten'.
Op deze scholen hebben bui
tenlandse nationaal of religieus-
politieke organisaties wel dege
lijk invloed op de moslimscho
len. Volgens de BVD mag die
niet worden onderschat.
Het BVD-onderzoek meldt dat
een op de vijf islamitische basis
scholen banden heeft met de ra
dicaal-islamitische organisatie
Al Waqf al Islami. Die banden
bestaan uit financiële steun of
leden in het schoolbestuur die
ook lid zijn van deze radicale or
ganisatie dan wel verwante
groeperingen. Ook zijn er bin
nen het onderwijs docenten ac
tief met een radicaal-islamiti
sche grondslag, laat het rapport
weten. Zij zijn gekant tegen de
integratie van moslims in de
Nederlandse samenleving.
Bij een ruime meerderheid van
de door de overheid gefinan
cierde islamitische scholen
doen zich nauwelijks proble
men voor in verband met de de
mocratische rechtsorde, stelt
minister De Vries van binnen
landse zaken. De Vries heeft gis
teren het BVD-rapport 'De de
mocratische rechtsorde en isla
mitisch onderwijs' naar de
Tweede Kamer gestuurd.
Aanleiding voor het onderzoek
waren berichten dat op islamiti
sche scholen principes als tole
rantie en non-discriminatie
worden geschonden. Ook zou
den buitenlandse organisaties
invloed proberen te verwerven
in het islamitisch basisonder
wijs.
Afgezien van het continue on
derzoek van de BVD gaat de On
derwijsinspectie het godsdienst
onderwijs op islamitische basis
scholen analyseren. Dat doet de
inspectie in samenwerking met
Forum, het instituut voor multi
culturele ontwikkeling. Ook zal
de inspectie het onderwijs in al
lochtone talen (OALT) dat bui
ten de scholen wordt gegeven,
tegen het licht houden.
den haag/gpd - De 'zwarte
school' in de Randstad is aan
een opmars bezig. Deze scholen
met veel allochtone leerlingen in
Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag en Utrecht hebben dit jaar
beduidend beter 'gescoord' met
de Cito-toets dan andere jaren.
Dat maakte het Centraal Insti
tuut voor Toetsontwikkeling
vandaag bekend. Ruim 160.000
leerlingen uit de achtste en laat
ste klas van 6300 scholen in het
basisonderwijs maakten dit jaar
de toets. Een reden voor de be
tere resultaten op zwarte scho
len kan woordvoerder G. Joosen
van het Cito niet geven. „Wel
licht is het de ervaring met dit
onderwijs die zorgt dat er betere
resultaten komen." Het niveau
van de Cito-toets, een belangrij
ke informatiebron voor ouders
en schoolleiding voor de keuze
van de volgende school, is over
heel Nederland gezien al jaren
vrijwel gelijk.
Een woordvoerster van het mi
nisterie van onderwijs reageert
verheugd op de Cito-resultaten.
„Jarenlang is er geïnvesteerd in
dit onderwijs. Individueler, met
aandacht voor onderwijs vóór
dat een kind op school begint.
Een Cito-toets zegt niet alles,
maar dit is heel hoopgevend."
den haag/gpd - De meeste poli
tieke partijen grijpen de sombe
re prognoses van het Centraal
Planbureau (CPB) over de stag
nerende groei vooral aan om er
op te wijzen hoe onverantwoord
het verkiezingsprogramma van
de ander is. Geen enkele partij is
voorlopig van plan de eigen ver
kiezingsbeloften te wijzigen.
De PvdA wil de volgende rege
ringsperiode 7,7 miljard euro
extra investeren in onderwijs,
gezondheidszorg en veiligheid.
Ook wil de partij te allen tijde
voorkomen dat er weer een fi
nancieringstekort ontstaat, om
dat de overschotten nodig zijn
om de staatsschuld af te lossen.
Toch is de PvdA niet van plan
veel van haar wensenlijstje te
schrappen nu het CPB becijfert
dat er in 2003 een begrotingste
kort ontstaat van 0,6 procent.
„Dit is nog maar een eerste
voorspelling van het CPB", rela
tiveert financieel woordvoerder
Ferd Crone. „Er moet nog blij
ken of dit tekort zich alleen in
2003 voordoet, of dat het struc
tureel is. In het laatste geval is
het dan wat ons betreft over met
de lastenverlichting."
WD-leider Hans Dijkstal legt op
zijn beurt het probleem vooral
bij de PvdA: „Als het CPB gelijk
krijgt, zullen we allemaal onze
verldezingsprogramma's moe
ten aanpassen. Ook de WD
moet dan haar huiswerk over
doen, want ik wil geen financie
ringstekort, liefst ook niet voor
één jaar. Wat nu in gevaar dreigt
te komen, zijn de uitgaven aan
zorg, veiligheid en onderwijs."
Oppositiepartij CDA gebruikt de
CPB-cijfers vooral om nog eens
af te geven op het beleid van het
huidige kabinet. „Een volgend
kabinet mag de scherven van
Paars opruimen", aldus CDA-
leider Balkenende. „Vorig jaar is
er geld uitgegeven dat nog niet
was verdiend.
Daardoor ontstaat nu het beeld
dat de economie wel groeit,
maar er toch een begrotingste
kort ontstaat."
Nieuwe bezuinigingsronde zou dramatische start zijn voor volgend kabinet
door Maurice Wilbrink
den haag - De zeer snelle verslechtering
van de rijksfinanciën die het Centraal
Planbureau (CPB) voorziet voor 2002 en
2003 komt als een bijzonder pijnlijke ver
rassing voor minister van financiën Zalm.
Beleidsmakers hadden er niet op gere
kend dat Nederland volgend jaar alweer
een financieringstekort kent.
Ons land heeft zich, als de jongste CPB-
raming uitkomt, slechts drie jaar kunnen
koesteren in een begrotingsoverschot. Na
een kwart eeuw van tekorten en stijgende
staatsschuld, hield de staat in 1999 voor
het eerst geld over en werd een begin ge
maakt met het verkleinen van de reus
achtige schuldenberg.
Maar de economische omslag die zich
met grote snelheid heeft voltrokken,
drukt de staatshuishouding straks weer
ouderwets in het rood. Op zich is dat een
logisch effect van de onder Paars gehan
teerde begrotingsmethode, maar even
wennen is het wel. Wat is er aan de
hand?
Het Paarse kabinet heeft nooit gestreefd
naar een vooraf gekozen begrotingssaldo.
Het koos ervoor het tekort af te laten
hangen van de conjunctuur: bij flinke
economische groei zouden financiële
meevallers (extra belastinginkomsten
voor het rijk) worden gebruikt om het fi
nancieringstekort te drukken. In geval
van een (bijna-)recessie zou het tekort
weer oplopen, omdat de belastinginkom
sten dan tegen zouden vallen.
Nederland raakte z'n hardnekkige tekort
kwijt, omdat we onder Paars een zeer
lange periode van hoogconjunctuur be
leefden waardoor de extra miljarden bij
Zalm binnenstroomden. De staatshuis
houding werd er structureel door verbe
terd en kon weer tegen een stootje. En nu
de groei in ons land sinds begin 2001
stokt, was het wachten op belastingte
genvallers. Die dienen zich dit en vol
gend jaar aan en het gevolg is dat het ge
realiseerde overschot weer kleiner wordt.
Op zich is dat geen reden tot zorg. maar
een nieuw tekort is niet de bedoeling. Al
le politieke partijen zijn het erover eens
dat de staatsschuld tot 2020 flink moet
worden verlaagd, om in de decennia
daarna de ruimte te hebben voor het op
vangen van de kosten van de vergrijzing.
Daarvoor is nog lange tijd een overschot
op de rijksbegroting nodig van minimaal
1 procent gemiddeld.
Als er in 2003 een tekort ontstaat van 0,6
procent, dan geeft de staat in feite ruim 7
miljard euro te veel uit: zoveel zou er be
zuinigd moeten worden om toch op het
door veel politieke partijen gewenste
overschot van 1 procent terecht te ko
men. Zo'n bezuinigingsoperatie is erg
onwaarschijnlijk: het zou een dramati
sche start zijn voor een nieuw kabinet
dat Paars-2 opvolgt.
Een van de oorzaken voor de tegenval
lende begrotingscijfers is de ontwikkeling
van de werkloosheid. Men voorzag al een
stijging van de werkloosheid in 2002,
maar een verdere toename in 2003 in de
jongste CPB-ramingen is nieuw. Dit be
last de rijksbegroting, omdat de uitgaven
aan werldoosheidsuitkeringen toenemen,
maar het scheelt ook staatsinkomsten
omdat werklozen nou eenmaal minder
belasting betalen.
De aantrekkende economische groei
biedt onvoldoende soelaas. Het CPB ver
wacht dat het Nederlandse bedrijfsleven
dit en volgend jaar meer banen schrapt
dan schept, vooral omdat de arbeidskos
ten hard oplopen. Van de beroepsbevol
king zijn nu 248.000 personen werkloos,
in 2003 komt dat al uit op 345.000. Daar
mee neemt de spanning op de arbeids
markt in snel tempo af. Het CPB denkt
dat de arbeidsmarkt in evenwicht is bij
370.000 werklozen.
Op termijn zal het economisch herstel
echter wel weer zichtbaar moeten wor
den in een beter saldo van de overheids
financiën, omdat de belastinginkomsten
voor het rijk weer toenemen.
Maar in recente middellange termijnra
mingen van het CPB komt het rijk pas in
2006 weer op een financieringsoverschot
uit van 1,25 procent.
En dat lijkt echter alweer te hoog gegre
pen met de nieuwste CPB-cijfers in het
achterhoofd.
Een wandelaar in het Limburgse Laar waadt door het water naar een hoger en droger gelegen deel van de weg. Foto: ANP/Marcel van Hoorn
