ten dringende opknapbeurt voor bijna 1000 jaar historie
1
LEIDEN REGIO
Leiden
li-
dialed
Kokojuko
R3
MIDDEN
ZUID
NOORD
ALGEMEEN
Leidsch Dagblad. lltCHILYLX
VRIJDAG 15 februari 2002
moteus Waarsenburg
De Pieterskerk, markant
ient in het historische
n de stad, staat er slecht
eel is inmiddels wel duide-
gevreesde bonte knaagke-
van binnenuit de houten
structie aan, waardoor
ote delen van het dak met
en omvangrijke reddings-
noodzakelijk is. Tal van
de binten zijn zo ver opge-
dateen kind ze met één
in optillen. Ook de zand-
hoge ramen van de kerk,
i-loodramen, het na-
inwerk van zuilen en ge-
de vieringtoren, en het
oodwerk en het voegwerk
aan herstel of zelfs vol-
ervanging toe.
iting Pieterskerk Leiden
fvrij duidelijk in. Op
emetpagina stelt ze on-
iden dat niet restaureren
it dat de kerk ten dode is
ireven. 'Het alternatief:
ikerk als ruïne', schrijft
ag. 'De goedkoopste
akkelijkste oplossing zou
Pieterskerk sluiten en
duw prijsgeven aan de
stijds. Dat zou beteke-
dit prachtige stuk histo-
fgoed onherroepelijk in
takt en uiteindelijk in-
plaats van een glorierijk
ent, centrale plaats van
omen voor de Leidse en
I e bevolking, zou op het
erkhof een ruïne staan,
e puinhoop van wat
trotse hart van Leiden
mogen wij niet laten
tl!'
aat de stichting vanaf
,efde boer op om geld in
!en. Zij hoopt zo om het
;nde bedrag dat nodig is
'I behoud van de Pieters-
111 m zeven miljoen euro,
,nilen. Geen kleinigheidje.
:e 1 is de Pieterskerk zo be-
'j3 waarom wil de stichting
ïw hoe dan ook behou-
1 zeventig circuleerde
onzalige idee om
e muren van de kerk te
1 en er een parkeerga-
I te maken.Vandaag de
p Pieterskerk het mooi-
jteitencentrum van het
1 rommelmarkt tot culi
nair festijn, van Dies Natalis van
de Leidse universiteit tot huwe
lijksvoltrekking, nagenoeg alles
is inmiddels mogelijk in de kerk.
Maar dat is wel anders geweest.
Tot 1971 was de Pieterskerk in
gebruik als kerk. Een kerk met
een zeer rijk verleden.
Drie gehuchten
De eerste vermeldingen van een
kerkje aan het huidige Pieters
kerkhof gaan ongeveer terug tot
het jaar 1100. En daarmee is de
Pieterskerk eigenlijk ouder dan
de stad zelf. De huidige stad Lei
den is, in tegenstelling tot wat
vaak wordt gedacht, geen voort
zetting van het Romeinse Lug-
dunum Batavorum. Dat moet
waarschijnlijk veel westelijker in
de duinstreek worden gezocht.
De oudste woonkern is ontstaan
langs de zuidelijke Rijndijk, de
huidige Breestraat.
Rond het jaar 800 ontstaat Lei
den uit drie kleine gehuchten
die tezamen de naam Leythen
dragen, wat zoveel betekent als
'aan de weteringen'. De oudste
omwalling van de stad (Rapen
burg en Steenschuur) werd in
1204 aangelegd in de strijd om
de opvolging tussen gravin Ada
van Holland en haar oom, graaf
Willem I. Maar de Pieterskerk
vindt zijn oorsprong al voor die
tijd. Rond het jaar 1000 was Hol
land een graafschap en Leiden
min of meer de vaste verblijf
plaats van die graven. De heren
van Holland hebben zich dan
gevestigd op het grondgebied
tussen Breestraat en Rapenburg.
Hun landgoed bestaat uit een
grafelijke woning, 's Gravenhof
geheten, een grote boomgaard
en de erven Krijthof en Graven
steen.
De keuze van deze graven om
dit lapje grond tot hun vaste
stek te maken, heeft grote gevol
gen voor tot dat moment vrij
onbeduidende boerengehuch
ten in de omgeving. Gelegen
rond een strategisch knooppunt
van belangrijke waterwegen, zo
nabij de grafelijke residentie, is
Leiden gedoemd om een be
langrijke plaats in te nemen in
Holland. En zo gebeurde. Bin
nen korte tijd groeit deze neder
zetting uit tot een belangrijk
handelscentrum.
Van kapel tot kerk
Rond het jaar 1045 besluit graaf
Dirk m een kapelletje te bou
wen. Hij laat in Romaanse stijl
een kapel optrekken op zijn gra
DDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
juurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
tadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
u' ird naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden.
R te 071-5321921; e-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
c
Voor de computerlessen in buurthuis de Pancrat aan de
egracht 85 kan nog steeds worden ingeschreven. De ba-
Ipes om te werken met het besturingsprogramma
en het tekstverwerkingsprogramma Word 2000 worden
De kosten voor zeven lessen bedragen 37 euro, inclusief
iaal. De lessen zijn tweemaal per week op dinsdag- en
agmiddag van 14.30 tot 16.30 uur of op maandag- en
gavond van 20.00 tot 22.00 uur. Zodra er voldoende deel-
jn wordt er begonnen.
9ji
913 ARTIER De afdeling Rijnland van de Nederlandse Vereni-
Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen
erzorgt woensdag 20 februari om 20.00 uur een bijeen-
vr» er het railtoerisme in Midden-Europa. Zwitserland, Oos-
Tsjechië trekken elk jaar weer vele duizenden toeristen,
n voor de fraaie berglandschappen, maar ook voor het
ja ïr. Deze voor iedereen toegankelijke bijeenkomst wordt
S in de zaal van busbedrijf Connexxion aan de Rijnsbur-
De toegang bedraagt 1,50 euro voor NVBS-leden en 2
8* niet-leden. Wie meer wil weten over de bijeenkomsten
VBS kan een kijkje nemen op internet: www.nvbs.com
De larven van boktorren vreten het hout van de Pieterskerk van binnenuit op. Dat leidt tot grote schade aan de constructie. Publiciteitsfoto's
felijk landgoed. De bouw van de
kapel, tegenover zijn eigen wo
ning, vordert traag, maar ge
staag. Tijdens de bouw overlijdt
Dirk III en volgt Willem I hem
op. Die krijgt ook weer een
zoon, graaf Floris IV. En in 1121
is het dan zover: op 11 septem
ber 1121, wijdt bisschop Gode-
bald van Utrecht het kapelletje
onder patronaat van de heilige
Petrus en Paulus. Eeuwenlang
zou deze dag in Leiden en om
streken bekend blijven staan als
'onse kermoesdach' of 'Sinte
Pieterskerkmis'. Aanvankelijk is
de kapel echt bedoeld voor de
grafelijke familie, maar in de
loop van de twaalfde eeuw, ver
moedelijk rond het jaar 1168,
wordt aan de kapel ook een
priester verbonden en mogen
omwonenden gebruikmaken
van de hofkapel. Zo ontstond de
eerste echte parochiekapel in
Leiden.
In 1229 geeft Floris IV opdracht
om een nieuw grafelijk hof te
bouwen in 's Gravenhage. Dat
hof is tegenwoordig beter be
kend als het Binnenhof. Maar
Leiden blijft vooralsnog de favo
riete woonplaats van de graven
en als Floris IV in 1234 een zoon
krijgt, Willem II, wordt deze ten
doop gehouden in de Pieters
kerk. Al deze graven verlenen
Leiden voorrechten, die in 1266
door graaf Floris V, zoon van
Willem II, tot volledige stads
rechten worden omgezet.
Aan het begin van de veertiende
eeuw is Leiden te druk gewor
den voor de Hollandse graven
en nemen zij definitief de wijk
naar hun Haagse residentie.
Maar Leiden is dan niet alleen te
druk bevolkt geraakt voor de
Hollandse graven, ook het klei
ne kapelletje kan de wassende
bevolking en vooral de groeien
de welvaart niet aan. Wie geld
had, zowel families als gilden,
wilde een eigen kapel.
Rond het jaar 1300 wordt dan
ook begonnen met de bouw van
een groter godshuis. Halverwege
de veertiende eeuw is dit kerkje
klaar en heeft het een imposan
te toren: de Coningh der Zee.
Deze toren is maar liefst 110
meter hoog, inclusief de houten
spits van zo'n 35 meter. De to
ren moet vanuit zee goed te zien
zijn geweest en vormde zo een
baken voor vele zeelieden. Al
gauw was echter ook deze Pie
terskerk te klein. In 1391 begon
men daarom met de bouw van
een volledig nieuwe kerk. Uit
eindelijk zou er ruim 175 jaar
aan de Pieterskerk gebouwd
worden.
De belangrijkste bouwmeester
van de huidige kerk was Rutger
van Campen. Hij besloot dat de
kerk gebouwd zou worden in de
vorm van een Latijns kruis in
gotische stijl. Begonnen werd
met de bouw van een nieuw
koor en om het oude koor heen
zodat de diensten tijdens de ver
bouwing door konden gaan. Dat
moest ook wel, gezien de duur
van de werkzaamheden. Halver
wege de bouw nam Aemt van
den Dom, die ook werkte aan de
Dom in Utrecht, de leiding over
van de inmiddels overleden
bouwmeester Van Campen. In
1412 was die klus geklaard en
werd het koor ingewijd. Maar
een koor maakt nog geen kerk.
En dus toog men vol goede
moed weer aan de slag om het
schip te bouwen. Eerst één zij
beuk aan beide kanten, die pas
na 1450 werden verdubbeld. In
die tijd waren er bouwvakkers
die een leven lang aan de Pie
terskerk werkten en noch de
eerste steen, noch het eindresul
taat meemaakten.
Rond 1500 zag de kerk er onge
veer uit zoals nu, met twee ver
schillen: het dwarsschip of tran
sept had nog de hoogte van de
zijbeuken en aan de westzijde
stond de onderbouw van de ho
ge toren in de kerk. Dat enorme
bouwwerk kwam in 1512 echter
met donderend geraas naar be
neden. En dat was het einde van
de toren van de Pieterskerk. Een
nieuwe is nooit gebouwd. De
ruimte die de toren voorheen
innam, werd bij de kerk getrok
ken, de bogenreeks naar de
Westmuur werd doorgetrokken
en daar kwam een nieuw por
taal. De transepten werden toen
opgetrokken tot de hoogte van
het schip en op het plein voor
de kerk kwam een klokkenstoel.
In 1565 is de bouw van de hui
dige kerk gereed. Althans, dat
weten we nu. Toentertijd be
stonden er nog allerlei ambiti
euze plannen voor verdere uit
breiding, zoals verdubbeling van
de kooromgang. Maar daar was
geen geld meer voor.
Pilgrim Fathers
De Pieterskerk krijgt zijn huidige
vorm dus pas vlak voor het be
leg van Leiden. De Nederlanden
zijn in een verwoede geloofs
strijd vernikkeld met Spanje. In
Holland leven veel protestanten,
zeer tegen de zin van de Spaan
se koning die loyaal is aan het
katholicisme. In 1566 raast de
beeldenstorm over de Nederlan
den en in 1572 moet ook Leiden
er aan geloven. Nadat er bijna
twee eeuwen is gebouwd aan de
katholieke Pieterskerk gaat deze
over in reformatorische handen.
Tot die tijd stonden er tientallen
altaren in de kerk en meer dan
vijftig heiligenbeelden. Daar is
nu nog maar weinig van over
de preekstoel, de kaarsenkroon
in de voormalige doopkapel en
het koorhek. Soberheid luidde
het calvinistische devies. Gered
van de beeldenstorm zijn Het
Laatste Oordeel van Lucas van
Leyden en het drieluik van Cor-
nelis Engebrechtsz. Deze schil
derstukken hangen nu in het
Stedelijk Museum De Lakenhal.
In de kerk hangen nu nog foto
grafische kopieën. Wel zijn vele
bijzondere graven in de kerk be
waard gebleven. Zo hebben on
der meer Jan Steen en Herman
Boerhaave nog altijd in de Pie
terskerk hun laatste rustplaats.
De overgang van katholiek ge
bedshuis naar gereformeerde
kerk bracht Leiden echter ook
faam, al was niemand zich daar
toen echt van bewust. In 1609
vroeg een groep Engelse ge-
loofsvluchtelingen onder leiding
van dominee John Robinson
asiel aan in de op één na groot
ste stad van Holland: Leiden. Elf
jaar lang zouden deze Engelsen
van de Leidse gastvrijheid genie
ten alvorens in de Mayflower de
oversteek te maken naar de
Nieuwe Wereld. Deze Pilgrim
Fathers zouden later als grond
leggers van het huidige Amerika
worden beschouwd. In 1989
kwam de toenmalige Ameri
kaanse president George Bush
sr., directe afstammeling van
deze Pilgrim Fathers, naar Ne
derland voor een bezoek aan de
Pieterskerk. Deze kerk vervulde
immers een belangrijke rol in
het leven van zijn voorvaderen.
In 1975 kwam de Pieterskerk in
het bezit van de Stichting Pie
terskerk Leiden die in 1978 een
eerste renovatie liet uitvoeren
en de inrichting aanpaste aan
het huidige, multifunctionele
gebruik. Sindsdien is alleen het
Van Hagerbeer-orgel, dat gro
tendeels zeventiende-eeuws is
maar ook pijpen heeft uit de
vijftiende eeuw, en daarmee een
van de oudst spelende pijpor
gels ter wereld is, volledig opge
knapt. En nu is het tijd om de
kerk in zijn oude luister te her
stellen.
Elco Brinkman, voorzitter van
de commissie Fondsenwerving,
geeft morgen om twaalf uur op
het Stadhuisplein de aftrap voor
de inzamelingsactie die de veel
zeggende slogan 'Pieterskerk of
Pieterskerkhof...' heeft meege
kregen. Her en der in de stad
worden 'spaarleienaars', leie
naartjes met een gat bovenop,
geplaatst als collectebussen.
Vanaf maandag gaat de stichting
huis aan huis in Leiden en om
liggende gemeenten folders ver
spreiden waarmee iedereen die
wil tegen betaling van 17,50
Vriend van de Pieterskerk kan
worden. Maar bovenal roept de
stichting het bedrijfsleven op
om gul te doneren. ,,Want zeg
nou zelf', vraagt Ton Boon, di
recteur van de Pieterskerk, reto
risch. „Het zou toch doodzonde
zijn als deze prachtige kerk met
zo'n rijke historie voor Leiden
en de toekomst verloren gaat?"
8 EIN De Vereniging Vrienden van het polderpark Cro-
verzorgt woensdag 20 februari om 20.00 uur een voor-
ig over 'Infrastructuur milieuaspecten, een complexe
)e lezing wordt gegeven door drs. Th. Verstrael, ecoloog
ammaleider Natuur Landschap bij Rijkswaterstaat. Hij
Ch; 't de rol van het milieu bij aanleg of uitbreiding van wegen
latregelen die genomen kunnen worden voor de fauna.
:h bermbeheer en herinrichting van bermsloten. De ver
ton rijksweg 4, de aanleg van rijksweg 11 en van de HSL
s voorbeeld. Deze lezing wordt gehouden in flat Cro-
uisiPlantijnstraat 1, bij het Lammenschansplein en is gratis.
- ja eidService Groot Rijnland biedt vanaf 15 februari de cur-
iduele babymassage thuis aan. Deze cursus bestaat uit
nkomsten thuis van een uur en is bedoeld voor ouders of
s van baby's vanaf de kraamtijd, die geen gebruik kunnen
^erf n groepsbijeenkomsten. Data en tijd kunnen in overleg
)cent worden bepaald. Babymassage is gebaseerd op de
Iase massagevorm Shantala. Baby's slapen hierdoor re-
T en krijgen zo een groter besef van geborgenheid en een
ijsvertering. Deze cursus aan huis kost 82 euro. Wie hier-
lik wil maken moet wel lid zijn van GezondheidService,
tdeel van Thuiszorg Groot Rijnland. Wie meer informatie
Ie cursus 'Individuele babymassage thuis' kan contact
>met de ledenservicelijn: 5161415.
Ik mis ze nog wel eens, die straatkreten van vroe
ger. De scharenslijper, de mosselman, de vodden
koopman, de petroleumboer: ze hadden allemaal
hun eigen uitroepen om te laten weten dat ze er
waren. De ketellapper kwam de steeg in, nam een
oude pan, legde die om een staak en sloeg er
krachtig met de hamer op onder de luide kreet:
'Wie heb er wat te ripperere? Potte, panne, deksels
en bodems tegen de krats'. De kokosnootverkoper
had helemaal een prachtige uitroep: 'kokojuko,
kokojuko, een sjent een bjok,
ach sjente een hele. Kokojuko,
een sjent een bjok'.
De garnalenventers of -ventsters
voerden de kreet: 'Garrent, gar-
rent, 'n sent, 'n pint'. Garrent is
zeker niet het Leidse woord voor
'garnaal'. Het is puur Katwijks.
Maar veel Leienaren zullen het
in hun jeugd wel regelmatig ge
hoord hebben van de Katwijkse
visverkoopsters die hier hun wa
ren kwamen slijten. Het woord
heeft een fascinerende etymolo
gie, die overigens niet helemaal
zeker is. Je zou het niet zeggen,
maar garnaal en garrent berus
ten op dezelfde grondvorm, nl.
graanaardgraan oigrane is het
middeleeuwse woord voor
'snor'. En iedereen die wel eens
een garnaal heeft gezien weet
dat het beestje beschikt over een
paar ferme 'snorharen'. Het
tweede lid van graanaard is aard en dat kennen
we in woorden als lafaard, luiaard, gierigaard en
valsaard. Een lafaard is iemand die in het bezit is
van een laffe aard en een luiaard is in het bezit
van een luie aard. Zo is de graanaard een beestje
dat in het bezit is van een snor.
In Vlaanderen komen nog eigennamen voor die
gebaseerd zijn op die oorspronkelijke vorm
graanaard. Een van de aardigste collega's op mijn
Instituut bijvoorbeeld draagt de naam Dirk Geir-
naert.
Er moet, zoals u ziet, wel het een en ander gebeu
ren voordat je van graanaard naar garnaal en gar
rent komt, maar in de taal kan veel, heel veel. Dat
blijkt ook wel uit het bovengenoemde kokojuko
voor 'kokosnoot' en uit het Leidse woord voor
'masker': boembakker, de verbastering van mom
bakkes.
Maliebaan. Ik geloof heel erg in het toeval. Als
niet toevallig mijn promotor, prof. Toon Weijnen,
bestuurslid van mijn Instituut was geweest en hij
mij er niet op attent gemaakt had dat er een vaca
ture bij het Woordenboek der Nederlandsche Taal
was, dan zou ik waarschijnlijk nooit aan dat groot
ste woordenboek ter wereld zijn gaan werken. Als
ik toevallig niet thuis was geweest toen mijn toen
malige Rijnsburgse bijna-buurman kwam vertel
len dat hij een huis in Leiden voor me wist, dan
had ik waarschijnlijk nu niet in dat heerlijke huis
aan de Rijnsburgerweg gewoond. Een derde staal
tje van toeval. Vorige week belde Willem Koore
man op. Hij weet dat mijn Instituut aan de achter
kant grenst aan de Maliebaan. Hij vroeg me of ik
wist wat een maliebaan was. 'Ja', zei ik, 'ik weet
het niet precies, maar ik dacht dat het iets met de
touwslagerij te maken had'. Dat dacht hij ook en
tevreden legde hij de hoorn neer. Even later belde
hij weer: 'Ik heb het nog eens
nagekeken in je eigen grote
woordenboek, maar een malie
baan is een baan waarop ge
speeld wordt met een zoge
naamde malie, een soort slag
hout dat werd gebruikt in het
kolfspel. Beiden verbaasden wij
ons erover dat we alletwee ervan
overtuigd waren dat de malie
baan te verbinden was met de
touwslagerij. Zoiets verzin je
toch niet zomaar? De wet van
het toeval.
De 18de-eeuwse Leidse schrijver
Frans van Mieris heeft in zijn
boek 'Beschryving der stad Ley
den' de Maliebaan en zijn om
geving als volgt beschreven:
„Even buiten deeze poort (de
Wittepoort, vlak bij de Zeevaart
school, helaas een van de vele
Leidse stadspoorten die zijn ge
sloopt) heeft de Stad een Schip
pershuis, en nevens het zelve dat van den Com
missaris der Delfschen en Haagschen trekschui
ten doen bouwen; ook bezit ze aan dien kant in
eigendom de trekvaart met de nevens gelegene
Slooten, beginnende aan den ryweg buiten de
Wittepoort, en loopende tot aan de Vliet, als mede
den Watermolen met den grond, huizinge en
sloot, van welke het water onder door den trek-
weg, trekvaart en Maliebaan gedreeven pleeg te
worden."
Op die trekvaart, gelegen tussen de Maliebaan en
de Rijn-en Schiekade, kijk ik elke dag uit. Tenmin
ste, als ik uit het raam kijk. Want voor de rest moet
er gewerkt worden, natuurlijk. Aan woordjes.
De gegevens over de straatkreten stammen uit
Wout Bodrijs 'Een stem uit de achterbuurt'.
Met dank verder aan Gerard Montanus en mevr.
Stavleu.
Hans Heestermans
Reacties en tips voor deze rubriek kunt u sturen
naar de redactie van deze krant, postbus 54,
2300 AB Leiden, onder vermelding van de ru
brieksnaam 'Leids dialect'. E-mailen naar de au
teur kan ook: heestermans@inl.nl
uit de
ANNO 1902
Zaterdag 15 Februari
LEIDEN - Z.K.H. Prins Hendrik bracht hedennamid-
dag een bezoek aarr deze gemeente. Tegen twee
uren arriveerde de Prins-gemaal met zijn broeder
Hertog Johann Albrecht van Mecklenburg in een
open rijtuig aan den Haagweg bij de Ambachts
school, waar zij werden opgewacht en verwelkomd
door den Burgemeester, die hun op den tocht door
de stad in een gesloten rijtuig vooruitreed. Na een
tocht door Noordeinde, Breestraat, Steenschuur en
Rapenburg, werd aldaar een langdurig bezoek ge
bracht aan het Ethnographisch Museum en vervol
gens een aan het Academiegebouw, waar het groot
auditorium, de theologische collegekamer, de aan
de Nonnensteeg gebouwde nieuwe zalen, de beken
de teekeningen op de trap en de beroemde Senaats
kamer werden bezichtigd. Hoewel het vorstelijk be
zoek zoo stil mogelijk was gehouden, was het toch
spoedig bij het publiek bekend geworden zoodra de
Prins er was.
Toen Z.K.H. zich in het Ethnographisch Museum
bevond, nam de menigte er dan ook steeds in om
vang toe, welke hem met ontblooten hoofd begroet
te, welke groet werd beantwoord met een hoofdbui
ging en een militair saluut.
ANNO 1977
bij 18 in zwart wie) over te maken op Kimnummer 57055 t.n.v. Dagbladuiigeverij 1)
onder vermelding van Leidsch Dagblad, anno d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het
Leidsch Dagblad. Roosevclt.straat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
LEIDEN - Minister
van Binnenlandse
Zaken mr. De
Gaay Fortman
wandelt door het
renovatiegebied in
het Haagweg-
kwartier. Op de
voorgrond v.l.n.r.
wethouder Ver
boom, de minister
en wethouder
Waal, daarachter
wethouder Van
Dam, gevolgd
door de heren Le-
lieveldt (voorlich
ting), Vos (Ge
meentewerken),
Logtenberg (Stads
ontwikkeling) en
burgemeester Vis.
Foto: Archief
Leidsch Dagblad
Dinsdag 15 februari
OEGSTGEEST - Als het aan de fractie van de Oegst-
geester CDA ligt zal nog dit jaar de eerste spade de
grond ingaan voor de bouw van het overdekte zwem
bad. Dit viel gisteravond op te maken uit de woorden
van CDA-raadslid P. J. van Veen, tijdens een bijeen
komst van zijn partij waar het beleid van de gemeen
teraadsfractie aan de orde was.
Het CDA wil niet met de bouw van het zwembad
wachten tot de officiële goedkeuring van Haaswijk
door Gedeputeerde Staten zal zijn verkregen. ,,De
ruimte in de begroting is aanwezig en zodra de mon
delinge toestemming van GS er is, kan wat ons be
treft de bouw beginnen", deelde Van Veen mee.
Haaswijk, het verkeerscirculatieplan (door CDA ver-
keersleefbaarbeidsplan genoemd), de voetbalvel
den, kabeltelevisie en het onderwijs passeerden
achtereenvolgens de revue. Over het nieuwbouwplan
werd opgemerkt dat de fractie al vanaf het begin de
ze uitbreiding van de gemeente heeft voorgestaan,
hoewel gesteld werd dat Oegstgeest in verhouding
tot het landelijk beeld al voldoende heeft gedaan
óp vragen of de inwoners van Oegstgeest als eerste
in aanmerking zullen komen voor bewoning van
Haaswijk antwoordde Van Veen dat dit in principe
wel in de bedoeling ligt: „Maar we leven niet op een
eiland en zullen rekening moeten houden met de
probleemgebieden om ons heen." Waarbij Van Veen
verwees naar Leiden en Warmond.
Een school zal er in Haaswijk naar het zich laat aan
zien niet komen. ,,Er is sprake van onderbezetting
bij het onderwijs en een school in Haaswijk is eigen
lijk overbodig, zeker als er een loopbrug wordt gerea
liseerd aan de Hofbrouckerlaan als verbinding naar
Haaswijk", aldus Van Veen. Mochten de prognoses
verkeerd uitvallen dan kan, naar de mening van het
CDA, alsnog een school worden geprojecteerd.