HET
HUWELIJK
4
\iü/
In de rij voor een glimp van de trouwzaal
6 Miljoen kijkers zien ja-woord in Nieuwe Kerk
Buitenlandse media:
Bruid zei 'lek Will'
Republiek
Bemoeienis
van Maxima
met tango
poenen Duitsers
li huwelijk
I - Ruim 7,5 miljoen per-
I hebben zaterdag in
land naar rechtstreekse
adingen van het huwelijk
,rten. ARD trok van 8.00 tot
J9uur 2,81 miljoen kijkers
de drie jaar. Het tweede
ete net, ZDF, registeerde tij-
gde uitzending 2,53 miljoen
s De live-reportage van
opotste commerciële om-
i.pTL, die ruim 6,5 uur
iele, trok 2,06 miljoen kij-
't
elbom en
Kus op dvd
iiiAAC - Vier keer het ja-
het Ave Maria en Adios
.,30, de rijtoer, de gepro-
répieerde rook- en de niet
ypde meelbom en uitein-
r de Moeder aller Kussen.
|vie er niet genoeg van kan
>cfi, biedt uitgeverij Streng-
jjtkomst. De onderneming
,jïet Huwelijk van kroon-
jjWillem -Alexander en
>s Maxima, zoals dat heet,
/inediaal in de markt zet-
a^nder de titel Sprookjes-
1# beeld verschijnen bin-
nprt een fotoboek, een vi-
3^nd en een dvd.
leraal pardon
ierhuurders
[roam - De Amsterdamse
Igcorporatie Het Oosten
!het koninklijk huwelijk
p een generaal pardon af
Idigen voor onderhuur-
ïn een brief roept Het
jn mensen die kunnen
inen dat zij drie of meer
f)den in onderhuur wonen,
|h te melden. Als de cor-
je er via het huurcontract
de echte huurder eruit
;en, komen de onder-
rs in aanmerking voor
;aal huurcontract.
>jimentaar
r]n de Winter
- Op de Duitse televi-
der ARD1 gaf schrijvers
j Ie Winter zaterdag com-
c ar op het huwelijk. De
x r, die onlangs in de Berli-
argenpost een vlijm-
e i stuk schreef over het ko-
n juis, bleef bij zijn stand-
s Dp de vraag waarom hij
I ovocerende stuk nu juist
Duitse krant had ge-
j ren, zei hij: „Omdat ik
r >or ben uitgenodigd. Als
/ederland zo'n afzeikstuk
r xant was afgedrukt, had-
isschien drie of vier men-
:h eraan geërgerd."
maandag 4 februari 2002
COMMENTAAR
door Louis Burgers
Amsterdam - Vijf kwartier in de rij
staan om een tentoonstelling te mogen
bezoeken of drie kwartier wachten om
een foto van jezelf te laten maken. Het
lijkt een weinig aantrekkelijke gedach
te. Toch hadden gisteren duizenden
mensen het er voor over om een glimp
op te vangen van de trouwzaal, de ta-
boeretten waarop het paar had gezeten
en vooral de uitschuifbare tafel waarop
het zaterdag allemaal gebeurde.
Ongeveer 4000 mensen, afkomstig uit
alle delen van het land, bezochten de
dag na Het Huwelijk de Beurs van Ber-
lage om voor een keer plaats te nemen
in de stoel van koningin Beatrix en an
dere hoogwaardigheidsbekleders, om
eventjes het paarse tapijt op het podi
um aan te raken en om de geur van de
blauwe lupinen en distels op te snui
ven.
Zoals Bep de Haan uit het Noord-Hol
landse Hoogwoud, die er graag voorin
de rij stond. Met haar dochter be
schouwt ze de openstelling een mooie
gelegenheid de Beurs zelf ook eens te
bezoeken. Voor een rondleiding is ge
zorgd. Over het oranjefeest raakt ze
niet uitgepraat. „Het was een hartver
warmende uitzending, met spontani
teit en humor. Heel anders dan de
zwaarmoedige huwelijken in Engeland
en België."
De beurs is niet de enige plek in Am
sterdam die zondag nog veel bekijks
trekt. Achter het paleis staan de nodige
toeschouwers nog te wachten op het
vertrek van de koninklijke gasten. Bij
de Nieuwe Kerk, die gesloten is, kun
nen de bloemstukken bewonderd wor
den en de seringen onder de baldakijn.
De bloemen aan het balkon van het
paleis staan er na De Kus nog net zo
mooi bij.
Een bezoek aan de trouwzaal gebeurt
vooral uit nieuwsgierigheid, en uit de
opwelling even rond te lopen op de
plek van Het Huwelijk. Spontaan wordt
op deze mooie zondag de trein naar
Amsterdam gepakt. Zoals door Greetje
de Jong, die driftig foto's neemt, en
haar dochter Nina (14) uit Amersfoort.
Zij horen s ochtends op het nieuws
dat de Beurs een dag open blijft en
hebben er graag vijf euro per persoon
(en nog eens 2 euro 50 voor een foto)
voor over hebben om 'het' te zien.
„Wij zijn gisteren gegrepen door de he
le ceremonie," zegt Greetje. „Nee, dat
we een uur in de rij stonden, vind ik
niet erg. Dat doen we in het buitenland
toch ook als we een museum bezoe
ken?"
Nina zegt dat ze zaterdag tot laat in de
avond hebben gekeken naar het huwe
lijk en allerlei herhalingen. „Het was
een sprookje, zoiets maak je maar een
keer mee." Het 'gaafste' vond ze het
toen ze over de loper liep waarover een
dag tevoren Maxima schreed.
Wie de moeite nam om een uur in de
Foto's: ANP/Juan Vrijdag
ij te staan, kon zich daarna voelen als prinses Maxima een dag eerder in de E
jm/gpd - De tv-registratie van het
|ijk tussen kroonprins Willem-
ier en Maxima heeft zaterdag op
tepunt, het ja-woord in de Nieu-
6,6 miljoen kijkers getrokken,
ende de gehele uitzending van
ïr tot 14.00 keken gemiddeld 6,2
mensen.
er aanmerkelijk minder dan het
[van 9 miljoen, dat vooraf werd ge
loor de Dienst Kijk- en Luisteron-
van de NOS (KLO). Volgens KLO
mooie weer een belangrijke oor-
roor het relatief lage kijkersaantal,
pt feit dat 2 februari geen nationale
ag was en dus de winkels gewoon
waren, speelde volgens KLO een
rol. Verder keken veel mensen naar sa
menvattingen of herhalingen.
Al met al was de waardering voor het hu
welijk groot: namelijk 8,1. De kussen op
het balkon werden nog hoger gewaar
deerd met een 8,4. Het burgerlijk huwe
lijk in de Beurs van Berlage werd gevolgd
door 6,5 miljoen mensen, de rijtoer door
6,1 miljoen kijkers en het kerkelijk huwe
lijk door 6,4 miljoen mensen.
Overigens benadrukt KLO dat de kijkers
die het huwelijk volgden in een café, een
winkel of op straat of via een buitenlands
of commercieel tv-station, niet meetel
den. Niet iedereen had zin om al vroeg
uit bed te komen voor de voorbeschou
wing van de NOS: zo'n 2,5 miljoen men
sen keken. De nabeschouwing werd door
1,7 miljoen mensen gevolgd.
Lars Andersson, Hoofd actuele program
ma's van de NOS en eindredacteur van
de huwelijksmarathon, is 'meer dan te
vreden' over het verloop van de uitzen
ding. Naar zijn zeggen stromen de felici
taties van tv-collega's uit de hele wereld
binnen. „Het woord tevreden is te klein
om uit te drukken hoe we ons voelen. Je
kunt altijd wel bescheiden blijven, maar
dat zullen we nu maar eens een keer niet
doen.
Dit was een prestatie van niveau, niet al
leen van de zes regisseurs, presentatoren,
producers, technici en redactieleden die
deze operatie zes maanden hebben voor
bereid." Volgens Andersson is op een en
kele verkeerde schakeling na, alles pre
cies volgens draaiboek verlopen. „Bij de
twee plechtigheden ging alles fantastisch.
En het is net als bij voetbal: je kunt een
wedstrijd nog zo mooi in beeld brengen,
als je het doelpunt mist, heb je het niet
goed gedaan."
De indruk dat de bruid aanmerkelijk
meer in beeld was dan Willem-Alexander
wordt niet gedeeld door de eindredac
teur. „Je zou moeten gaan klokken om
dat zeker te weten.
Het is wel zo dat ze door haar emoties
het beeld soms meer naar zich toe trok,
maar Willem-Alexander is echt niet on
derbedeeld."
Het huwelijk van Méxima en Willem-Alexander is een prach
tig en ontroerend feest geworden. Het was een onvergetelijke
dag voor zowel het prinselijk paar als voor het grote publiek,
dat dankzij een perfecte televisieregistratie getuige kon zijn
van de plechtigheden. .Bijzonder was de balans tussen de ei
sen die het protocol stelt en de persoonlijke wensen van het
bruidspaar. Binnen het ceremoniële korset was er ook ruim
te voor een traan en een lach met als hoogtepunt de liefde
volle omhelzingen op het balkon.
Het bruidspaar heeft op overtuigende wijze een persoonlijk
stempel op de feestelijkheden weten te drukken. Met het
ontroerende 'Adios Nonino', een ode aan een gestorven va
der, eerde Maxima haar ouders. Een begrijpelijk gebaar, hoe
wel de afwezigheid van Jorge Zorreguieta tegelijkertijd voor
waarde was voor een vrijwel rimpelloos verloop van de fees
telijkheden. Door zijn uitsluiting was er feitelijk geen enkele
aanleiding om het feest te verstoren.
Met gevoel voor humor doorbrak burgemeester Cohen de
gebruikelijke plechtstatigheid rondom de sluiting van het
burgerlijk huwelijk. Hij sprak Maxima aan 'als een slimme
meid die op haar toekomst is voorbereid'. Ook dominee Ter
Linden verwees naar de persoonlijke dilemma's waar het
bruidspaar zich voor gesteld ziet. De vraag van Willem-
Alexander of hij van Maxima wel het 'onmenselijke offer'
kon vragen om met hem te trouwen, klonk zeer authentiek.
Kroonprins Willem-Alexander heeft op eigentijdse wijze de
vrouw van zijn keuze naar het altaar gebracht Zijn keus viel
op een burgermeisje, dat de harten van velen heeft gestolen,
en hij had haar ook zonder toestemming van het parlement
gehuwd. Hiermee heeft de toekomstige koning duidelijk stel
ling genomen. Het valt te verwachten dat hij de monarchie
verder zal moderniseren. En zo hoort het ook. Nederland is
een republiek met een koning(in) als staatshoofd.
f na het huwelijk zijn de schoonmakers begonnen met het schoonmaken van de stad. Veel toeschouwers hadden hun oranje vlaggetjes op straat achtergelaten.
i ANP/Robin Utrecht
anp/Jan van Stipriaan Luïscius
noordbeemster-hilversum - De
bandoneonspeler Carel Kraay-
enhof, die tijdens de kerkelijke
inzegening grote indruk maakte
met zijn tango Adios Nonino
(Vaarwel vader) van Astor Piaz-
zolla, heeft Méxima begin no
vember drie uur lang op bezoek
gehad voor overleg.
Maxima wilde zelf een tango tij
dens de dienst. De keuze voor
Adios Nonino was gauw ge
maakt. „Het is de lievelingstan
go van bijna alle Argentijnen,
ongetwijfeld ook van haar va
der", aldus Kraayenhof (43). Pi-
azzolla (1921-1992) schreef het
stuk ooit in Puerto Rico, nadat
hij gehoord had dat zijn vader in
Buenos Aires was gestorven.
Maxima wilde een speciale be
werking van het stuk. Kraayen
hof en Spanjaard zouden aan
vankelijk naar het hof gaan om
daar een nieuw uitgedachte ver
sie voor te spelen, maar het leek
Kraayenhof beter de toenmalige
verloofde van de Prins van
Oranje bij hem thuis uit te nodi
gen. „Mijn huiskamer is een
soort tango-museum, alle infor
matie is er zo voor het grijpen."
Als tango-man kende Kraayen
hof, die ooit met Piazzolla per
soonlijk contact onderhield,
Adios Nonino al lang. Daarom
was hij 'niet heel zenuwachtig"
voor zijn optreden tijdens het
door tientallen miljoenen kijkers
bekeken koninklijke huwelijk.
Wel schrok hij aanvankelijk van
het geluid. „Ik speelde geschei
den van het orkest, dat achter
het koorhek zat. We konden el
kaar moeilijk horen, daardoor
leek het geluid erg klein. Maar ik
begrijp dat het voor anderen wel
mooi en breed klonk."
Kraayenhof was zich bewust van
de hevige ontroering bij Méxi
ma. Hij heeft haar zaterdag niet
meer gesproken.
Platenmaatschappijen denken
dikke winsten te kunnen boeken
met het nummer Adios Nonino.
De tango kan volgens muziek
kenners binnen enkele weken
tot een hit uitgroeien en zelfs
een top 10-notering bereiken. Al
enkele uren na de kerkelijke in
zegening was het gehele zeer
emotionele en aangrijpende
nummer te downloaden van in
ternet via het MP3-muziekzoek-
programma KaZaA.
rijswijk-buenos aires/anp-gpd -
Voorpaginanieuws was het hu
welijk van Willem-Alexander en
Méxima ook in buitenlandse
zondagskranten. Veel foto's van
'De Kus' en andere momenten
van de balkonscène. Op binnen-
pagina's soms grotere verhalen.
Slechts een enkele kritische
noot, opgetekend uit de mond
van D66-Kamerlid Van Walsem,
die tegen The Sunday Times zei
dat het huwelijk „schande heeft
gebracht over het Nederlandse
koningshuis en over de Neder
landse natie."
Verder vooral aandacht voor het
sprookjessfeer van de gebeurte
nis, soms omschreven als
'Disney-achtig'. Ook de trouwja
pon van de prinses kwam volop
ter sprake. 'Een elegante en se
rene bruid', schreef de Spaanse
krant ABC.
De Duitse Bild am Sonntag
spande de kroon met ruim een
halve voorpagina en een hele
bijlage over
'Méximas Tra-
umhochzeit'.
'Und die Son
ne küsste mit'
kopte Bild in
grote oranje
letters boven
een voorpagi
nastukje over
het 'ontroe
rendste ko
ninklijk huwe
lijk sinds lange
tijd'. De ver
slaggevers van
Bild komen in
een lang ver
haal in de bij
lage tot de
conclusie dat
het een
sprookjeshu
welijk was,
„hoewel er al
lange tijd geen
koninklijke
bruid geweest
is die zoveel
moest huilen."
'De Bruid zegt
Ja' is de Ne
derlandse kop
boven een
stuk in de
Oostenrijkse
Der Standard.
De verslagge
ver van de
Britse The
Sunday Times
had minder
goed opgelet.
Volgens hem
zei Méxima tij
dens de dienst
in De Nieuwe Kerk „lek Will".
De Britse boulevardbladen
meldden nauwelijks iets over
het huwelijk.
De ogen van de Noorse media
waren vooral gericht op de kers
verse verloofde van prinses
Martha Louise, de schrijver Ari
Behn. Het was de eerste keer dat
hij een officieel bezoek aan het
buitenland bracht en zich onder
zo veel koninklijke en andere
hoge gasten begaf. Regelmatig
werden vergelijkingen getrokken
tussen Méxima en Mette-Marit,
het burgermeisje dat afgelopen
zomer met de Noorse kroon
prins Haakon trouwde.
De meeste Argentijnse kranten
berichtten wel over het huwe
lijk, maar - waarschijnlijk gezien
de crisis waarin het land ver
keert - meestal niet erg uitbun
dig. Tussen de jobstijdingen
over de economische situatie
was niet veel ruimte voor vrolij
ker verhalen. Op de televisie leg
de het huwelijk het geheel af te
gen berichtgeving over de laat
ste ontwikkelingen in de econo
mische crisis.
Alleen de zender Azul gaf een
uitgebreid verslag, met beelden
uit Amsterdam. In het program
ma werd gezegd dat de tijdens
de kerkdienst gespeelde tango
van Piazzolla, Adios Nonino,
een geheime boodschap aan de
vader van de bruid was.
Clarin en La Nacion, de twee
grootste kranten van het land,
besteedden elk op de voorpagi
na en op vier binnenpagina's
aandacht aan de bruiloft. Zij
brachten een verslag van mi
nuut tot minuut over de gebeur
tenissen in Amsterdam, ook van
de beperkte protesten. La Na
cion beschrijft de oranjegekte.
„Het lijkt wel of iedereen bergen
wortels heeft ingeslikt. Alles zag
oranje. Zelfs de fameuze coffee
shops."
Clarin toont zich duidelijk trots
Een keur aan buitenlandse kranten met huwelijks-
nieuws in de kiosk op het Centraal Station van
Amsterdam. Foto: ANP/Juan Vrijdag
op Méxima. „Zij legde haar stijl
op gedurende de ceremonie,
lachte openlijk en verscheen
veel zekerder en «pntaner dan
de prins." Wat d^rant net als
La Nacion opviel, is dat openlijk
werd geproken over de pijnlijke
afwezigheid van Méxima's vader
en de waarden die hij en zijn
vrouw aan Méxima hebben
meegegeven werden geprezen.
De linksliberale Pagina/12 spot
te met de 'nieuwe lady Di' en
haar 'domkop Willem', die vol
gens de krant door de schrijver
Jeroen Brouwers is omschreven
als iemand met 'het intellect van
een krop sla'. De krant bracht
een interview met prof. Baud,
die voor de Nederlandse rege
ring het rapport maakte over de
achtergronden van de vader van
Méxima.
Baud meende dat „de stemmen
van zorg omtrent de vader tijde
lijk op de achtergrond zijn door
de vreugde rond het huwelijk."