'In mijn vak heb je
juist gevoel nodig'
OOG in OOG
I
-©
De vragen
De regels
Projectontwikkelaar/
bedrijfsmakelaar/
zakenman Menno
Smitsloo, op 7 april
1951 in Scheveningen
geboren, woont in
Oegstgeest. Hij is ge
trouwd met Miep en
heeft vijf kinderen in
de leeftijd van 7 tot
24 jaar. Smitsloo
was van 1998
tot halverwege
2000 wethouder
namens de WD.
Vorige maand
prijkte zijn naam op
de groslijst van Leef
baar Nederland voor
de Tweede Kamerver
kiezingen. Inmiddels
heeft hij die partij
weer de rug toege
keerd.
door Nancy Ubert
13. Gelooft u in liefde op
het eerste gezicht?
„De eerste indruk die je van iemand krijgt,
is altijd de mooiste. Wanneer je iemand be
ter leert kennen, blijkt de verwachting die
je in eerste instantie hebt gekoesterd, niet
meer dezelfde te zijn. Liefde is een breed
begrip. Als je het over de ultieme vorm
hebt, kan ik beamen dat het bij mijn vrouw
Miep liefde op het eerste gezicht was. Ik
heb dat echter lange tijd weggestopt. Want
ik kende haar al lange tijd voordat we echt
wat met elkaar kregen.
Los van de onvoorwaardelijke liefde staat
het zuivere gevoel naar andere mensen toe.
Wat dat betreft maak ik regelmatig mee dat
ik bij de allereerste ontmoeting voor ie
mand val. Uitstraling vind ik het allerbe
langrijkste. Ik ben gevoelig voor gelaatsuit
drukking en lichaamstaal, niet voor de op
pervlakkige schoonheid die in week- en
maandbladen staat afgebeeld."
23. Heeft 11 wel eens een belangrijke
vriendschap verbroken?
,,Er is iemand geweest die mij aan de kant
heeft gezet. Dat heeft me diep geraakt. We
hadden een zakelijk geschil. Omwille van
de vriendschap was ik bereid hem tege
moet te komen, terwijl ik overtuigd was van
mijn eigen gelijk. Die handreiking kon hij
niet accepteren. Het heeft me goed gedaan
via een ander te horen dat hij ook veel
moeite heeft met onze verbroken vriend
schap.
Zelf heb ik nooit rigoureus contacten ver
broken. Wel heb ik vriendschappen gehad
die als een nachtkaars zijn uitgegaan. Een
heel natüurlijk proces, denk ik. In een be
paalde periode van je leven kun je intensief
met iemand omgaan omdat je beiden iets
vindt bij de ander dat je in die fase nodig
hebt.
Ik heb een paar mensen in mijn omgeving
met wie ik alles kan bespreken. Dat is heel
bijzonder. Ik ben blij dat ik dat kan en durf
op te brengen. Wie uit angst leeft, houdt af
stand. Er lopen heel wat mensen rond die
bang zijn om gekwetst te worden.
Overigens heb ik meer mannen dan vrou
wen tot vriend. Maar de dames die dicht bij
me staan, maken het voor de andere vrou
wen helemaal goed."
36. Bent u gelovig?
,,De bijbel fascineert me. In de vierde klas
lagere school besloot ik zelf godsdienstles
sen te volgen. Soms zat ik in mijn eentje in
het lokaal. Mijn moeder is totaal niet gelo
vig, mijn vader wel. Ik ben niet kerkelijk op
gevoed. Mijn geloof heeft zich los van alles
en iedereen ontwikkeld. Met een direct te
traceren god heb ik niet veel op. Je maakt
mij niet wijs dat er een verschijning bestaat
die bepaalt of mijn zonden worden verge
ven. Als ik verwijtbare misstappen heb ge
maakt, zal ik dat met mezelf moeten oplos
sen. Ik heb een hoop om dankbaar voor te
zijn. Dankbaarheid hoort bij geloof.
Mijn moeder is joods. In mijn genen ligt
een belangrijk stuk wereldgeschiedenis op
geslagen. Ik heb wel gevoel bij het joodse
geloof maar om het dagelijks te praktiseren,
moet je veel opofferen. Best een onhandig
gedoe. Als ik ergens voor ga, doe ik dat voor
de volle honderd procent of helemaal niet.
Ik zie mezelf geen vlees van melk scheiden
of een echte sabbat houden.
50. Wanneer beschouwde u
zichzelf als volwassen?
,,0p het moment dat ik mijn eerste echte
geld als ondernemer verdiende, kreeg ik
een gevoel van onafhankelijkheid. En ik
was een jaar of 18, in die tijd dus nog niet
meerderjarig, toen ik ontdekte dat ik echt
deel ging uitmaken van de maatschappij. Ik
had 70 volkswagens, type kever, gekocht.
Die knapte ik op en verkocht ik. In twee
jaar tijd was ik ze allemaal kwijt. Van het
geld dat ik had verdiend, kocht ik, samen
met een vriend, mijn eerste pand. Lage
Rijndijk 21a. Ik was toen net 21. We hebben
het eigenhandig opgeknapt. Als ik daar nu
aan terugdenk, komt het schaamrood me
op de kaken. Ik ben vrij handig maar om nu
te zeggen dat ik hetzelfde kan als een stuka
door en elektricien... In die tijd dacht ik dat
ik alles kon. We wisten het huis met een
aardige winst te verkopen. Daarna ben ik
alleen doorgegaan en heb ik nooit meer
met iemand samen onroerend goed gehad.
Hoe het komt dat ik als adolescent al in de
gebouwen zat? Onroerend goed deed en
doet iets met me. Op mijn zestiende ging ik
al naar mooie huizen kijken die werden ge
veild. Een goed pand straalt karakter uit en
roept vertrouwen op. Ik word vanbinnen
geraakt door zo'n aangezicht."
18. Wat vindt u opwindend?
„Voor velen heeft het woord opwindend
een erotische lading. In dat geval kan ik
weinig met deze vraag. Liever vertaal ik het
woord als 'voor iets warm lopen' of 'ergens
door geraakt worden'. Vormen die doen
echt iets me. Vormen van auto's, gebouwen
en beelden kunnen intens bij me binnen
komen. Ik heb wel eens uren voor het ABN-
gebouw aan de Vijzelstraat in Amsterdam
gestaan. Prachtig. Mijn verzameling antieke
wandelstokken is me ook zo lief. Onlangs
heb ik een prachtig Amerikaans exemplaar
bemachtigd. Dankzij een ingenieus veer-
systeem schuift daar een landkaart van
Boston uit. Verder heb ik een stok waarmee
de schofthoogte van een paard gemeten
kan worden en eentje waarbij in de zilveren
handgreep een poederdoos zit verstopt.
Magnifiek, gewoon.
Een proces doorlopen, kan ook heel opwin
dend zijn. Dat heb ik onder meer ervaren
toen ik het monumentale Dudok-gebouw
op de hoek van de Witte Singel ging restau
reren. Ervaren hoe je stap voor stap je doel
nadert, geeft een enorme kick."
27. Welk tv-programma
moet meteen van het
scherm worden gehaald?
„Elk programma, zelfs ieder klein shot, dat
Beau van Erven Dorens op de buis laat ko
men, moet geboycot worden. Wat een irri
tant badinerend mannetje is dat! Hij haalt
mensen goor onderuit en beschadigt ze
daardoor. En dan de manier waarop hij
praat; ik kan er echt niet tegen.
De belangrijkste les die ik mijn kinderen
leer is: laat iemand in zijn waarde. Aan
machtsmisbruik heb ik een bloedhekel.
Welke positie je ook bekleedt, hoe rijkje
ook bent; anderen hoef je niet te koeione
ren. Die Van Erven maakt er misbruik van
dat hij op de televisie iets over mensen mag
zeggen. Hij exploiteert mensen, hij trauma
tiseert ze.
Zoals hij lopen er veel rond op deze wereld.
Mensen die iemand, die zich niet kan ver
dedigen, met onheuse beweringen probe
ren te beschadigen. Die schrijven bijvoor
beeld een ingezonden brief of een zoge
naamd puntige column. Lafaards zijn dat.
Op de een of andere manier kunnen de
meeste mensen niet met macht omgaan.
Frustraties laten ze rustig botvieren. Van
cabaretiers kan ik het hebben als ze een
persoon afbranden. Dat past in de context.
Al vraag ik me wel af of het volk behoefte
heeft aan plaatsvervangende schaamte. De
cabaretprogramma's waarin niet op de
man wordt gespeeld, vind ik het aller
mooist. Denk maar eens aan de shows van
Wim Sonneveld.
Ik heb zelf verscheidene malen ervaren wat
het is als je publiekelijk te schande wordt
gezet terwijl je je van geen kwaad bewust
bent. Ik zal je vertellen: dat hakt er goed in.
Als projectontwikkelaar krijg je automa
tisch het etiket onbetrouwbare, harde geld
wolf opgeplakt. Geloof me, de projectont
wikkelaars die zich staande weten te hou
den zijn stuk voor stuk mensen met een in
tens gevoelsleven. In mijn vak heb je juist
gevoel nodig."
31. Welke dag zou u
willen overdoen?
„Het weinig verrassende antwoord op deze
vraag is: mijn trouwdag met Miep. Maar nu
je mij verbiedt in clichés te vervallen heb ik
nog een dag die ik opnieuw wil beleven: de
dag waarop ik mijn eerste solovlucht met
een sportvliegtuigje maakte. Dat ik in mijn
eentje een vliegtuig bestuurde, was een bij
na onmetelijke ervaring. Ik lijd aan hoogte
vrees maar als piloot heb ik nergens last
van. Vliegen geeft een ultiem gevoel van
vrijheid. Die dag was dat nog sterker. Overi
gens vlieg ik niet meer. Miep heeft.dat lie
ver niet, ze is doodsbang dat ik neerstort.
En zelf vind ik het eigenlijk onverantwoord.
In Nederland mag je blijven vliegen zolang
je tien vlieguren per jaar maakt. Tien vlieg
uren! Wat stellen die nu voor. Ik heb te wei
nig tijd om jaarlijks een flink aantal uren te
maken. Mijn brevet ligt al jaren te verstof
fen."
48. Wat is de grootste
wetsovertreding die
u heeft begaan?
„Zo'n 17 jaar geleden deed ik het voor het
laatst: met 245 kilometer per uur over de
snelweg scheuren. Achteraf ben ik blij dat
ik nooit een krankzinnig ongeluk heb ver
oorzaakt. Wanneer ik 's morgens heel vroeg
richting het zuiden van het land reed, wilde
ik het gaspedaal wel eens extra intrappen.
De baan moest dan wel helemaal leeg zijn.
Onbewust zocht ik het gevaar op. Ik was
onrustig. Inmiddels ben ik daaroverheen
gegroeid. Ik ben anders over het leven gaan
denken. Natuurlijk besef ik dat het onver
antwoord is geweest. Als ik terugkijk op de
jaren die achter me liggen, denk ik: dat
deed ik toen niet goed."
5. Welk kunstiverk (boek,
schilderij, beeld, lied, cd) zou
u gemaakt willen hebben?
„Take Five van Dave Brubeck, een van de
bekendste jazzpianisten aller tijden. Die
onderhand van hem, daar word je nederig
van. In het nummer zit zoveel. Het is ont
roerend, krachtig en opzwepend tegelijk;
voor mij een voorbeeld van muziek die dui
delijk afgebakend maar toch romantisch is.
Ja, die topklassieker had ik graag gemaakt.
Ik heb iets met piano. Toen ik 13 jaar oud
was, bespeelde ik het instrument intensief.
Acht jaar geleden ben ik opnieuw achter de
toetsen gaan zitten maar ik ben weer niet
doorgegaan met lessen. Ik kwam er toen
definitief achter dat ik geen echt talent voor
de piano heb. Of Take Five op mijn begra
fenis gedraaid moet worden? Doe maar
Frank Sinatra met I did it my way. Op voor
waarde dat daarbij een flinke borrel wordt
geschonken."
16. Welke rol in welke film
had u willen spelen?
„Tot grote hilariteit van mijn kinderen wil
ik tijdens het autorijden wel eens nummers
uit de musical West Side Story zingen.
Soms ga ik zo ver dat ik de zangpartij van
Tony met die van Maria afwissel. Inclusief
hoge stem. West Side Story is een tijdloos
en aangrijpend verhaal over een onmogelij
ke liefde tussen Tony en Maria die elkaar
als gevolg van toenemend geweld en ras
senhaat niet krijgen. Die rol van Tony had
ik wel willen vertolken. Het mooie aan die
jongen is dat hij zich niets in de weg laat
leggen. Tegelijkertijd probeert hij een nega
tief proces om te buigen maar dat is bijna
een onmogelijke taak. Ik herken wel iets in
hem. Hij laat zien waarin ik geloof: zonder
gevoel kom je nergens, maar het verstand
moet erbij blijven."
ZATERDAG
2 FEBRUARI
2002
ER
BIJ
finish
Wanneer bent u voor het laatst enorm boos
geweest?
Op welke plek buiten Nederland zou u een
jaar willen wonen?
Als u nu een ander beroep zou mogen
kiezen, wat zou u dan worden?
Wat zult u nooit weggooien?
Welk kunstwerk (boek, schilderij, beeld, lied,
cd) zou u gemaakt willen hebben?
Waarover heeft u in uw leven het meeste
verdriet gehad?
Gaat u liever om met mannen
of met vrouwen?
Wordt u met het ouder worden
optimistischer of pessimistischer?
Van welk bedrijf of welke instelling zou u
directeur willen zijn?
Wanneer was u voor het laatst
zenuwachtig?
Als u vandaag ineens alles zou durven, wat
zou u dan als eerste doen?
Wat zou u willen veranderen
aan uw jeugd?
Gelooft u in liefde op het eerste gezicht?
Wat kan u in mensen vreselijk ergeren?
Wanneer heeft u voor het laatst te veel
gedronken?
Welke rol in welke film had
u willen spelen?
Van wie zou u een toegestoken hand
weigeren?
Wat vindt u opwindend?
Vindt u zichzelf aantrekkelijk?
Wat is uw slechtste eigenschap?
Heeft u een euthanasieverklaring getekend?
Waar geeft u het meeste geld aan uit?
(Woning en auto buiten beschouwing
gelaten)
Heeft u wel eens een
belangrijke vriendschap verbroken?
Op welke terreinen heeft volgens u de
andere sekse het gemakkelijker?
Zijn er onderwerpen waarover tegen u geen
grappen gemaakt mogen worden?
Is seksualiteit belangrijk in het leven?
Welk tv-programma moet meteen van het
scherm worden gehaald?
Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
Van welke beroemdheid greep de dood u
het meest aan?
Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
Welke dag zou u willen overdoen?
Wat is de karaktertrek waarvan u wilt dat
mensen zich u erom herinneren?
In welke andere periode had u graag
geleefd?
Wanneer was u voor het laatst verliefd?
Bent u trouw?
Bent u gelovig?
Wat zou u graag beter kunnen?
Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederland?
U mag vier mensen - onder wie ook
overleden personen - uitnodigen voor een
dinertje. Wie kiest u?
Welke kus zou u willen overdoen?
Waar krijgt u kippenvel van?
Wie bewondert u?
Gaat u wel eens alleen uit?
Wat was uw slechtste beslissing?
Wat is in uw werk uw grootste frustratie?
Wat was uw angstigste moment?
Wanneer hebt u voor het laatst een leugen
(tje) gebruikt?
Wat is de grootste wetsovertreding die u
heeft begaan?
Denkt u te weten wat uw partner in u ziet?
Wanneer beschouwde u zichzelf
als volwassen?
De geïnterviewde gooit telkens een dobbelsteen
met twintig vlakken, om te bepalen welke vraag
hij (of zij) krijgt voorgelegd. Voor de eerste vraag
wordt gerekend vanaf nul. Bij de volgende
negen worpen wordt er doorgeteld, waarbij na
vraag 50 weer vraag 1 volgt. Komt iemand op
een vraag die hij al heeft beantwoord, dan moet
die worp over.
O
Menno Smitsloo: „Onroerend goed deed en doet iets met me. Op mijn zestiende ging ik al naar mooie huizen kijken die werden geveild. Een goed pand straalt
karakter uit en roept vertrouwen op." Foto: Hielco Kuipers