Wie krijgt de Royal Suite
GESPREK VAN DE DAG
Heeft de pastoor het toch gedaan?
iiéön Winter vindt
dm stuk absurd
Koninklijke huwelijksgasten komen in gespreid bedje
Een koninklijke bruid
itér jièefr mgt J^n
7\M ei voiié
DONDERDAG 31 januari 200
Een medewerker van de technische recherche neemt foto's van de
plaats in de pastorie waar een menselijk bot is gevonden.
Foto: ANP/Bas Rutten
In het dorp Linne (Limburg) is commotie
ontstaan naar aanleiding van de vondst van
een bot tijdens de verbouwing van de plaat
selijke pastorie. Dat zou wel eens een over
blijfsel kunnen zijn van het lijkje van Bertha
Evers, het zevenjarig meisje dat op zaterdag
30 april 1931 spoorloos verdween. Over haar
dood en de mogelijke dader doen al tiental
len jaren geruchten de ronde. Had de pas
toor van destijds er toch de h'and in? Het bot
wordt momenteel onderzocht op de afde
ling pathologie van het ziekenhuis in Roer
mond. Tot zo lang is de verbouwing van de
pastorie stilgelegd.
In 1931 werd in en om het dorp behoed
zaam en zwijgzaam op de verdwijning van
Bertha gereageerd. Geen enkele krant maak
te destijds melding van de affaire. Er werden
slechts twee kleine advertenties geplaatst
onder de noemer 'kind vermist'. En jaren la
ter bracht de regionale krant een officiële
melding van de gemeente dat Bertha uit het
bevolkingsregister was geschrapt.
Niet geheel toevallig, denkt Gusta Leyendec-
kers, die in de jaren dertig met Bertha be
vriend was. De verdwijning is volgens haar
door de plaatselijke geestelijken in de doof
pot gestopt. Leyendeckers, tachtig jaar in
middels maar nog zeer vief, was een van
Bertha's hartsvriendinnen. Het drama raakt
haar na 73 jaar nog steeds. „Ik zal nooit
meer vergeten dat mijn moeder het die za
terdagavond aan mijn bedje kwam vertel
len: Bertha is verdwenen."
Gusta kan zich het vriendinnetje uit haar
kindertijd nog goed voor de geest halen.
„Een leuk, rond gezicht. Samen met Anna
Beulen, die ook nog steeds hier woont,
speelden we altijd met zijn drieën. Die za
terdagmorgen dat ze verdween is de laatste
keer dat ik haar gezien heb. Ook daar ein
digt voor tachtigjarige Anna Beulen de laat
ste herinnering. „Iedereen nam aan dat ze
verdronken was. Ze hebben nog de hele
avond en nacht gezocht met lampen en ge
dregd in de beek, maar een was geen spoor
van haar te vinden."
Aanvankelijk werd de lokale caféhouder Jan
van Col verdacht van het doen verdwijnen
van slagersdochter Bertha, maar omdat er
geen bewijzen waren, werd hij na veerti
dagen vrijgelaten.
Gusta Leyendeckers: „De moeder van B
tha is enige tijd later naar een waarzegst
Breda gegaan die heel goed stond aange
schreven. Ze wilde achterhalen waar ha
dochter was gebleven. 'Tussen vier witti
muren. En daar loop je elke dag over,' k
ze te horen. De waarzegster vroeg haar i u
andere keer terug te komen. Dan zou ze
precies vertellen waar Bertha was. Op d
moment hebben de geestelijken in Linn 'I
gegrepen en de moeder verboden nog n#
Breda te gaan. Tja, in die tijd was menei
pastoor de baas."
De recente ontdekking van het bot ondi .J
keukenvloer van de pastorie werpt plots
ling een heel ander licht op de zaak en o
de houding van de plaatselijke clerus. G
kan zich pastoor Hermans van de jaren
tig nog goed herinneren. „Een grof gebo j
de kerel, met een vlezig gezicht en dikke
pen. Net die thrillerregisseur Hitchcock,
was streng in de katechese, maar een go x
mens."
,rA», r'***» 1 'ftf
„W MtNSÉLIJK
De Amerikaanse acteur TOM
CRuiSt, een fervent aanhanger
van Scientology, heeft de Ameri
kaanse ambassadeur in Duitsland
gevraagd zijn invloed aan te wen
den ten gunste van de organisatie
in Duitsland. Duitsland be-
schodWt de omstreden kerk als
eet> èjftëntieel gevaar voor de de-
rffocfltie en heeft haar in 1997
ontier toezicht van de inlichtin
gendienst gesteld. De kerk, die
aJl* Jl -weteldwljd meer dan 8 miljoen le-
tjëtifeg*te frëbolb, keurt de behandeling van de 30.000
.Dultsf led)9n af. AaTfrtëhgërs van Scientology komen in
DuitsTpnflf btjvoorbieid niet in aanmerking voor een baan
bij tte Ovérhèld. Öt Amerikaanse regering, die de bewe-
gMf in 1993 d%st&Js v3n rehgü gaf, heeft de handel
wijze Hj» Duitsland afgekeurd.
8oü-cMipa|ne, tégën het
gebrujk van alcohol ih het
verkeer, lijkt ook in Netfer-
Ifnd aan te slaan. Uit èen
steekproef van het ministe
rie van vefkeer en water
staat onder 110 mehsen i#
gdbfekerftJat 93 procent
deRÖB (Bewust onbe-
èchonken bestuurder)
kent. Eenennegentig pro
cent weet dat Bob nuchter
blijft, zodat hij zijn stap-
vrienden- en -vriendinnen
veilig naar huis kan rijden;
73 procent gaf aan al een
keer Bob te zijn geweest.
Koningin BEATRIX
Is vandaag 64 jaar
geworden. De Konin
gin viert haar verjaar
dag te midden van
alle voorbereidingen
voor het huwelijk van
zèterdag. Vanavond
wordt er in het Paleis
op de Dam ter ere
vfcJÖèWjaarcAt ee» dinér err een bal gegeven, waar een
grom. <temal gwfctkgdën de trouwerij ook zullen zijn.
&jte?fcme«IH8^"fcrieven, eenltos rozen en een diner bij
kaarslicht 2iin uit de tijd. Hjt.toppunt van romantiek in
dén prille retétfc is een PiKJiNT SMS-JE. De korte tekst-
bèridhtjés Vté rriêbiele telefoons zijn uitermate populair
rt>ör het zëbdén vin prikkttende tekstên naar de gelief
de. Dit blijkt uitten Europees onderzoek van Siemens.
De fatfrikant vin mobieledeWbons heeft duizend mobie
le teièfopng^Alikerf-ondlrVréagd. Mannen sturen over
het élÉM^fcjikanliéê t&rtchten dad vfcwwen. Dames
lubtiele V3& te Europeanen sturen de
Brlren te meest yulgalte b6rjcl*erk Zuté-EUropese man-
rfön gS&ruitïèn (jet mobieltjevoor het onterhou-
dëri van géheime aff|jres. De vrouwen dé9r geven, niet
tte^llig, tcfe het feest te telefoon van hun partner te
controlefen op MieKtfne berichten. Vin «te ondervraag
den sjureff géfluviwft elkiar het minst vaak spannende
berkfntéfV.
bekijk als een film, pink ik mis
schien Adg wel een traantje weg
dOk- Hoewel het eigenlijk een
tjÉfc slechte en platte film is. Ik
met dat huwelijk als filmer
wel raid weten. Ik zou er een
sténe M weven dat die vader
M&dma toch de kerk in wil
küOtfh. Dat hij op de kerkdeur
hèt bOteett is of zo. Prach-
De Winter zal
tijdens het hu
welijk voor de
Duitse televisie
zender ARD2 het
huwelijk becom
mentariëren. „Ik
ben daarvoor
gevraagd omdat
mijn boeken in
Duitsland nogal
populair zijn en
2e ffet leuk vonden om eens een
nfe?!lj$&dse schrijver te nemen.
Wter ik mé nog het meest over
yfeÉ&aS, is dat die Duitsers zo
Itéf. 4$$edefidt zijn geworden. Maar
jzijh dit soort stukken daar
et geyvéhtL Zo ver gaan ze
•Ai&f njferrienteel niet.'*
/Met éfjo stuk heeft De Winter
'één böm gegooid in het piep-
fcktftc rtjvèrtje van de Neder
landse samenleving. Is hij niet
Bang dat hij dbor Oranjeklanten
zal worden gemolesteerd? „Ach,
welnee. De mensen gaan ge-
woofl lekker televisiekijken met
een kopje thee erbij. Het is alle-
möaJ mifir spel. De mensen die
kant van de weg staan
te juichen, Zijn dezelfde die ook
«taan te schreeuwen als we de
"Europacup hebben gewonnen."
CetÉ van Hoore
GEN
In de vorstenhuizen van Europa
en elders in de wereld zijn konin
gen, koninginnen, kroonprinsen,
prinsessen en andere blauwbloe-
dige wezens al druk bezig hun
koffers in te pakken voor de reis
naar Amsterdam. Sokken met
monogram worden zorgvuldig
tot bolletjes gerold, het jacquet
wordt door de lakeien afgeschui
erd, en ja, dan nog eens twee
nachtjes slapen en al deze VlPs
mogen naar het huwelijk van
prins Willem-Alexander en Maxi
ma Zorreguieta. Tal van Neder
landers zijn koortsachtig aan het
werk om het bedje voor deze gas
ten te spreiden.
Grootscheepse beveiligingsope
raties worden uitgevoerd op de
Dam, winkelstraten worden af
gesloten en de blauwe keitjes
vrijgemaakt van platgetrapte
kauwgom én duivenpoep en
Grand Hotel Krasnapolsky en
het Amstelhotel zijn voor het
weekend volledig afgehuurd.
Hoe verlopen de zaken? Worden
ze al zenuwachtig, al die men
sen die verantwoordelijk zijn
voor een gestroomlijnd huwe
lijk?
Bij Grand Hotel Krasnapolsky
verkeert het personeel in blijde
afwachting. Aanstaande zater
dag zit het van boven tot onder
vol met VIP's. Grote vraag: wie
van de koninklijke gasten krijgt
de koninklijke suite, waarvan er
immers maar één is? En hoe
moet het personeel zich gedra
gen als men de hoge gasten op
de gang tegenkomt? Moet men
de ogen neerslaan naar het ta
pijt of mag men frank en vrij
naar het koninklijk gelaat kijken?
De leiding van het hotel zwijgt
in alle talen over het hoge be
zoek. Maar Ansje van de centra
le, een goedlachse dame met
een wat omfloerste stem, wil wel
wat kwijt. „We hebben hier in
derdaad één koninklijke suite,
de Tower Suite. Een prachtige
kamer. Wie die krijgt, weet ik
niet Misschien hebben ze wel
lootjes getrokken. De rest van de
gasten moet dus in de andere
kamers. Er zijn ook een paar ka
mers aan de zijkant die erg mooi
zijn en een prachtig uitzicht
hebben. Ik vind het geweldig dat
al die koninklijke gasten komen.
Ze hebben ons nog niet verteld
wie er allemaal komen. Dat
wordt geheim gehouden. Zie je
straks ineens zo n prins langs je
balie schuiven. Of we ons voor
de gelegenheid extra mooi gaan
aankleden? Nee hoor, we zien er
altijd goed uit hier. Geperst
blauw uniform en hagelwitte
blouse."
Bij het Amstel Hotel is het per
soneel heel wat minder toe
schietelijk. Pas nadat we een
volledige cellosuite via de tele
foon hebben beluisterd, krijgen
we de woordvoerder aan de lijn,
een dame die als door een wesp
gestoken reageert als haar wordt
gevraagd naar de koninklijke
gasten. „Daar doen we geen en-
Maxima (foto boven) heeft gisteren haar familie en vrienden rondge
leid over de Dam en door het paleis en de Beurs van Berlage waar za
terdag het burgerlijk huwelijk zal plaatsvinden. De voorbereidingen
zijn nog in volle gang. Steeds meer gasten komen in de hoofdstad
aan. Foto's: ANP/Marcel Antonisse
kele mededeling over", snauwt
ze. Zo gaat dat. Op die hotel
scholen leren ze de mensen ten
minste iets.
Alvorens de gasten per limousi
ne naar de hotels worden ge
bracht, kunnen ze vertoeven in
de volledig gerenoveerde VIP-
room op Schiphol. Woordvoer
der Mirjam Snoerwang heeft het
er razend druk mee. „De termi
nal is versierd met oranje kroon
tjes en banieren. In de \TP-room
zelf is dat achterwege gelaten.
Daar worden mooie bloemstuk
ken neergezet. Er staan comfor
tabele leren banken en er is be
dienend personeel aanwezig,
zodat de vorstelijke gasten een
drankje kunnen nemen als ze
dat willen. Uiteraard zijn er vol
doende telefoons beschikbaar.
Al met al ziet de VIP-room er
sjiek uit. Nee, helaas kunt u daar
geen kijkje nemen."
Dick Nooy, al 36 jaar in dienst
van het befaamde sigarenhuis
Hajenius op Het Roldn, heeft
net een grote partij sigaren uit
de Sumatra-serie afgeleverd bij
het Paleis op de Dam. En ook de
hotels zijn door hem voorzien
van de nodige, onderlip omlaag
trekkende, zware jongens.
„Laatst, toen de koning van
Spanje hier was voor een recep
tie, werden we gebeld met de
vraag of we bliksemsnel even
wat Cubaanse sigaren wilden
komen brengen voor Zijne Ko
ninklijke Hoogheid. Zogenaam
de Cohiba-sigaren, een zeer
goed merk. Je hebt ze in allerlei
formaten, ook van het type
Churchill. We hebben vaker ko
ninklijke klanten gehad. Prins
Bemhard, een pijproker, kwam
regelmatigEn ook Pieter van
Vollenhoven. Toen Claus en
Beatrix elkaar nog maar pas
kenden, zijn ze hier geweest om
een aansteker te kopen. Of Wil
lem-Alexander rookt? Ik geloof
het niet, al heb ik hem wel eens
tijdens een reis door de voorma
lige Sovjetunie stiekem met een
klein sigaartje gezien. Het zou
hem niet misstaan. En u weet
het: tevreden rokers zijn geen
onruststokers. We zijn overigens
op de dag van het huwelijk wel
gesloten."
„Als de koninklijke gasten ons
met een bezoekje willen vere
ren, zijn ze natuurlijk van harte
welkom", zegt de eigenaar van
de bekende seksclub Yab Yum.
„We leggen bij wijze van spre
ken de rode loper uit. Maar eer
lijk gezegd heb ik dat hier nog
nooit meegemaakt. En als h|
wel zo was, zou ik het niet zi
gen. Want als je zoiets doetf
men je klanten niet meer tel
Er komen hier ook genoeg iT
beien en daar gaan wij echt L
foto's van maken. Carlo BosJ
hard, die samen met Irene
Moors Méxima en Willem-
Alexander nadoet, wilde hie£
onlangs voor zijn prograi
een opname maken. Maar d
doen we niet aan mee. Dat Ij
niet."
De hoge gasten zullen vanal
vliegveld moeten worden vel
voerd naar hun hotel in fi
dam. Niet in de minste auto!"
tjes, dat spreekt. Jeroen Maal
woordvoerder van Volvo Nef
land BV, de leverancier van k
koninklijk huis, denkt dat erF
een flink aantal Volvo's zulld
worden ingezet. „Maar voorl
rest kan ik daar geen uitspral
over doen. Ik verwijs u naar
Rijksvoorlichtingsdienst. Vof
dit soort vervoer wordt vaakl
Volvo S80 gebruikt, een prett
en comfortabele auto, waarit
ook captains of industry welL
zen. Op aanvraag kunnen d'
auto's worden uitgerust metfj
gelvrij glas in verschillende g
daties."
„Ik hoef al die verwaande kq
pen niet te zien", zegt een r
die in de hal van De Bijenkof'
een sigaretje staat te roken. 1
die tronies. Tronies, ja, je hof
het goed. Als je op een troonl
heb je een tronie."
Cees van Hoore
In tientallen Nederlandse bioscopen draait
op dit ogenblik 'The Princess Diaries'. Daarin
zoekt koningin Clarisse van Genovia, een
kleine monarchie, ingeklemd tussen Frank
rijk en Spanje, een bruid voor haar zoon, de
kroonprins. Haar keus valt op een vijftienja
rig Amerikaans meisje dat overrom
peld wordt door het feit dat zij de
meeste geschikte kandidaat is als
toekomstig koningin. Verbijsterd
ondergaat ze de opleiding daartoe
en oefent zich in rechtop lopen,
wuiven, tafelmanieren, kleedge
drag. Het is een vermakelijk,
herkenbare film met de sfeer
van een sprookje. Uit
gaande van het idee dat
ieder meisje er van droomt
prinses te worden.
IBij mij riep de gang
van zaken in Geno
via al snel associa
ties op met een an-
l der kleine Europese
monarchie, name-
i lijk Nederland, en
de door koningin
Clarisse uitverko-
l ren Mia, met
Maxima. Want
het zal Maxima
sinds haar ken
nismaking met Nederland wel niet anders
zijn vergaan. Dat begon al toen zij haar in
trede deed in de koninklijke familie tijdens
de millenniumwisseling in India. „Dat was
werken bekende ze aan haar New Yorkse
lerares Nederlands, Hanny Veenendaal. Ze
werd tegen het licht gehouden, gewogen. Een
hele ervaring. „Mijn haardroger gitig ook
nog stuk. De koningin vroeg voortdurend:
waarom is je haar toch nat?"
Daarna begon haar opleiding: goed Neder
lands leren, een koninklijk uiterlijk krijgen
(coupe soleil weg. aangepaste kleding), oefe
ningen in wuiven zonder RSI-risico, omgang
met het protocol, kennis van Nederlandse ge
schiedenis en staatsrecht, met steeds een spe
ciale hofdame op haar hielen. Het sprookje
bleek een prijs te hebben. Een grote prijs.
Want de Nederlandse politiek raakte in alle
staten van oprechte verontwaardiging over
de rol van vader Zorregideta tijdens het Vi-
dela-regime. Hij maakte aantoonbaar deel
uit van dat systeem en mocht dus als straf
niet bij het huwelijk van zijn dochter aan
wezigzijn.
Ik probeer het me dezer dagen voor te stellen
hoe het is om als ouders niet bij het huwelijk
van je dochter in dat verre, vreemde land te
mogen zijn. Een land dat overigens nog vrij
recent, in 1995, medeverantwoordelijk was
voor de grootste massamoord in Europa
sinds de Tweede Wereldoorlog namelijk de
slachting van ruim 7000 moslimmannen en
jongens uit Srebrenica. De Nederlandse hou
ding van het bagatelliseren van de eigen be
trokkenheid bij dit drama, is een groot
schandaal.
Maar Maxima 's moeder heeft haar dochter
ongetwijfeld al als bruid gezien tijdens een
van de pasmomenten van de jurk. Zoals alle
moeders van bruiden zal zij sprakeloos geke
ken hebben naar de metamorfose die haar
dochter onderging. Want toekomstige brui
den verdwijnen in broek of minirokje in het
pashok en komen er vervolgens onherken
baar uit. In een zelfgekozen creatie die ze
maar één keer zullen dragen. Een witte weel
de die uitermate onwennig aanvoelt. „Je
moet zo'n jurk de hele dag voelen, die mag
niet lekker zitten zei Nanny, de eigenaresse
van de bruidsboetiek in Amsterdam, waar
mijn beide dochters het ontwerp en de stof
voor hun jurk uitkozen en lieten maken. De
jurk van de bruid draagt er toe bij dat ze zich
ook werkelijk een hele, lange dag 'koninklijk'
voelt. Feestelijk, ingetogen, het stralende
middelpunt, een ongewone en derhalve on
vergetelijke ervaring.
Het trouwen als uitgebreid feest, in kerken/of
kasteel, met rituelen en tradities, is weer he
lemaal terug. Dat geldt ook voor de geheim
zinnigheid rond de jurk van de bruid. Geen
tipje van sluier tnag worden opgelicht voor
de dag zelf. Hij, hddr prins, mag haar pas
zien, nadat zij met veel helpende handeli
omgetoverd tot prinses voor een dag. Zij. I
gekend mooi, neemt lieftallig het bruidsik
ket in ontvangst, hij krijgt vochtige ogen
ontroering. Zo willen we dat kennelijk u7|
Reken maar dat er komende zaterdag dol
tissues circuleren in de Nederlandse huislf
mers. Leve de liefde.
Hoe je werkelijk moet liefhebben, moet n
zo'n huwelijksdag nog helemaal geleerd I
worden. Het huwelijk is het grootste avoiy
tuur dat ons gebleven is. Je weet niet wai
aan begint, je weet niet hoe het eindigt.
Maxima sluit een complex huwelijk, Inetf
geliefde die kroonprins is, in een land dak
niets lijkt op haar land. Ze moet haar oim
missen op haar huwelijksdag, en ook eei^
tholieke inzegening. Binnen haar eigen g
loof neemt Maria, het vrouwelijke elemek
een belangrijke plaats in. Haar trouwdan
2 februari, is ook het feest van Maria lie lm
mis. Een feest dat oude, heidense wortelsT
heeft in het lengen van het licht, en verba'
den is met vruch tbaarheid en geboorte. C
al ter wereld steken vrouwen op deze daé
kaarsen aan bij Maria en richten zich tow
haar als moeder en middelares. Als katlm
ke Argentijnse weet Maxima dat. Die dati
is mooi meegenomen voor een bruid die F
moederlijke nabijheid moet missen en v(k
een troonopvolger moet zorgen.
