'Fusie blijft doel Samen op Weg'
GELOOF SAMENLEVING
Schoonvader
Muskens: Ophef over Braun dubbelhartig Katholieke advocaten negeren oproep par
Festival van pijn
De relatie tussen psychotherapie en sjamanisme
Enfant terrible
en missionaris
Simons (93)
overleden
BOEKBESPREKING
breda - De Nederlandse oud
bisschop van Indore in India,
mgr. F. Simons, is maandag op
93-jarige leeftijd overleden in
een ziekenhuis in Breda. Dat
hebben zijn familie en de mede
broeders van de Missionarissen
van het Goddelijk Woord, waar
toe hij behoorde gisteren be
kendgemaakt.
Frans Simons baarde in 1968
veel opzien door in een boek te
stellen, dat voor het dogma van
de onfeilbaarheid van de paus
geen bijbels argumeht is te vin
den. Na zijn priesterwijding in
1932 was hij vanaf 1935 werk
zaam in Indore. In 1952 werd Si
mons in Tegelen gewijd tot bis
schop van Indore, een bisdom
waar overwegend hindoes wo
nen. In 1971 keerde hij voor
goed terug naar Nederland. Dit
jaar zou hij zeventig jaar priester
en vijftig jaar bisschop zijn.
De suggestie van Simons om de
pauselijke onfeilbaarheid onge
daan te maken, kwam voort uit
zijn jarenlange ervaring als mis
sionaris in India. Hij beweerde
dat de westerse priesters in dat
land in een harnas werken. Ro
me vaardigt tot in de kleinste
details decreten uit en maakt
aanpassing van culturen, riten
en denkwijzen onmogelijk, al
dus Simons.
„Er was geen andere keus voor
mij dan dit te publiceren. Wan
neer wij er naast zitten met onze
aanspraken dan vormen wij een
onoverkomelijk obstakel voor de
christelijke eenheid, en wij kun
nen niet simpelweg doorgaan
om toch vooral de vréde niet te
verstoren", schreef dé bfescbop
in zijn boek Infallibility and the
Evidence' (Onfeilbaarheid en
het bewijs).
Simons werd beschouwd als het
enfant terrible van de Indiase
bisschoppen. Zo zei hij in 1970
dat de priesters in zijn gebied er
beter aan doen een beroepsop
leiding te volgen en partjffne
priester te worden. Volgens hem
zou Noord-India met eën over
schot aan priesters komen te zit
ten voor wie niet genOeg W&L te
vinden zal zijn.
Om verveling en frustraties te
voorkomen, zouden ze beter
een werkkring kunnen zoeken
en in hun vrije tijd patóoraal
werk verrichten. Hij deed zijn
uitspraken korte tijd nadat de
paus had gezegd dat christenen
priesters nodig hebbeft die zich
niet met profane dingen en we
reldse belangen bezighouden.
Sjamaan of 'medicijnman' wil
de Nederlandse Daan van
Kampenhout (38) zich niet
noemen. „Ik voel mij meer op
mijn gemak bij de omschrijving
van mijzelf als iemand die het
sjamanisme bestudeert",
schrijft hij in de inleiding van
zijn nieuwste werk 'Beelden
van de ziel'. Van Kampenhout
heeft inmiddels al een aantal
gezaghebbende boeken over
sjamanisme geschreven. Hoe
wel hij nog relatief jóng is zou
den we hem, analoog aan zijn
eigen omschrijving, zo langza
merhand een sjamanismepro-
fessor kunnen noemen.
In 'Beelden van de ziel' gaat het
over 'de werking van de ziel in
sjamanistische rituelen en fa
milieopstellingen'. De eerste
vraag voor een leek is: wat zijn
familieopstellingen? Mensen
met een lichamelijke en/of psy
chische aandoening, die hun
heil zoeken in het alternatieve
therapeutische circuit, 'werken'
vaak in groepsverband aan hun
probleem. Meestal heerst daar
bij gedachte dat de cliënten pas
kunnen genezen na het door
breken van allerlei emotionele
blokkades. Met familieopstel-
utrecht/anp - De drie Samen-op-
Wegkerken blijven streven naar
een fusie. Het pleidooi van twee
behoudende organisaties in de
Nederlandse Hervormde Kerk
voor een unie van de kerken zal
dat niet veranderen, omdat het
voorstel geen nieuwe elementen
bevat.
Dat verwacht de hervormde
predikant B. Wallet, voorzitter
van de SoW-werkgroep kerkor
de. Gezien de besluiten die de
gezamenlijke SoW-synode in de
afgelopen jaren heeft genomen,
gaat hij ervan uit dat het voor
stel voor de unie weinig kans
van slagen heeft.
Sinds 1990 zijn die besluiten ge
richt op een vereniging van de
Hervormde, Gereformeerde en
Lutherse Kerken. „Ik zie geen
reden om daarvan af te wijken",
zei Wallet. Hij wees erop dat de
SoW-synode de gedachte van
een minder vergaande federatie
of unie allang heeft afgewezen,
ondanks pleidooien hiervoor
van tegenstanders van de kerk-
fusie.
„Men legt zich niet neer bij de
besluitvorming van de ambtelij
ke vergadering. Dat is niet alleen
onwil, maai' ook een vrees voor
afval als de fusie doorgaat", zei
Wallet. Hij reageerde daarmee
op het voorstel voor een SoW-
unie dat dinsdag door de Con
fessionele Vereniging en de Ge
reformeerde Bond werd aange
boden aan het SoW-synodebe-
stuur, waarvan hij deel uit
maakt.
Wallet is teleurgesteld en ver
baasd over dat voorstel. Volgens
hem heeft het SoW-bestuur al
tijd uiterst zorgvuldig geluisterd
naar de bezwaarden en veel ge
daan om breuken te voorko
men. „Het valt me zwaar om dit
weer op de agenda te zetten,
omdat het eigenlijk niets nieuws
is", zei hij.
Uit het pleidooi spreekt volgens
Wallet wel ongenoegen, veront
rusting en wantrouwen jegens
het huidige beleid. „Dat blijft
voor mij altijd nieuw en dat sig
naal neem ik serieus, de inhoud
kennen we wel. Wat voor mij
telt, is de emotie die speelt."
Het voorstel van de twee her
vormde organisaties kost vol
gens Wallet handenvol geld en
zal in de praktijk tot een inge
wikkelde kerkstructuur leiden.
Ook mist hij een visie op de rol
die de kerk in de samenleving
kan spelen en de hartstocht om
mede leiding te geven aan de
toekomstige kerk.
Secretaris dr. B. Plaisier van de
SoW-kerken deed het voorstel
enkele uren nadat het was inge
diend af als 'onduidelijk, on
deugdelijk en onkerkelijk'. De
Bond en de Vereniging kiezen
volgens hem bewust voor ver
warring en grotere verdeeldheid.
Singapore - Een hindoe pijnigt zichzelf mef een kadavi, een sierboog van hout of metaal
die met ijzeren spijkers aan het lichaam is bevestigd. Elk jaar gaan duizenden gelovigen
naar Maleisië en Singapore voor het Thaipusam festival. Veel van hen doen aan zelfkas
tijding: ze steken naalden door hun tong, hangen zichzelf op aan vleeshaken of trekken
met haken in hun rug een kar voort. Hindoes vieren met Thaipusam de geboortedag van
Heer Muruga, de jongste zoon van de vernietigingsgod Shiva. Foto: AP/Naashon Zalk
Hilversum - Bisschop Muskens
van Breda vindt de ophef rond
de Argentijnse priester Rafaël
Braun een beetje dubbelhartig.
Braun spreekt zaterdag een ge
bed uit tijdens de huwelijks-
dienst van prins Willem-Alexan-
der en Maxima in de Nieuwe
Kerk in Amsterdam. Het week
blad Vrij Nederland beschuldig
de hem vorige week van sympa
thieën voor het toenmalige regi
me van oud-dictator Videia.
„Wij zijn zelf in de oorlog ook
geen helden geweest", zei Mus
kens gisteren in het RKK/KRO-
televisieprogramma Studio RKK
Rond Kerk en Kroeg. Hij vroeg
zich af hoeveel Nederlanders
bereid waren om tussen 1940 en
1945 zodanig te protesteren dat
ze het risico namen om in een
concentratiekamp te belanden.
„Heel weinig toch maar", zei de
bisschop.
Als het gaat over andere landen
dan menen Nederlanders vol
gens hem dat iedereen bereid
moet zijn 'de martelaar uit te
hangen'. De bisschop zit in het
comité van aanbeveling van de
Stichting Nationaal Geschenk
Mensenrechten Argentinië, die
zich inzet voor slachtoffers en
nabestaanden van de militaire
dictatuur tussen 1976 en 1983.
Volgens Muskens moet het sa
men kunnen gaan om het
bruidspaar alle geluk en vreugde
te wensen en tegelijkertijd niet
te vergeten dat in Argentinië zo
veel mensen ongelukkig zijn,
omdat ze nooit hun 'weggeroof-
de' kinderen hebben terugge
zien. De regering liet vorige
week weten geen reden te zien
om priester Braun te weren van
het prinselijk huwelijk.
Braun heeft nooit de dictatuur
verdedigd en nooit kritiek op het
militaire regime geuit, zei de
protestantse bevrijdingstheo
loog José Miguez Bonino zon
dag. Volgens deze oud-presi
dent van de Wereldraad van
Kerken behoorde de priester in
de jaren zeventig tot de stro
ming in de Rooms-Katholieke
Kerk in Argentinië die zich alzij
dig hield van de politiek.
hilversum/den bosch - Neder
landse katholieke advocaten
zullen de oproep van Paus Jo
hannes Paulus II om zo moge
lijk echtscheidingszaken te mij
den naast zich neerleggen. Dat
stelt L Gijbeis, woordvoerder
van de Vereniging van Advoca
ten en bemiddelaars bij Schei
ding (VAS).
Als wij geen hulp zouden verle
nen bij echtscheidingen, wor
den de huwelijken niet beter, ze
blijven ontwricht. In de Neder
landse situatie zal de oproep
van de paus weinig uithalen.
Hoogstens averechts. Eerder
heeft Rome zich al vervreemd
van de realiteit door uitspraken
over geboortenbeperking, het
verbod van condooms en abor
tus."
In een toespraak tot de Rota in
Rome, de hoogste rooms-katho-
lieke rechtbank, noemde de
Paus echtscheiding 'een doel
dat strijdig is met de rechtvaar
digheid' en 'een kwaad waarvan
de gevolgen zich verspreiden als
de pest'.
Advocaten en rechters zouden
juist alles moeten doen aan be
middeling om scheidingen te
voorkomen. Hij riep gelovigen
op zich te verzetten tegen wette
lijke maatregelen die echtschei
ding makkelijker maken en te
gen homohuwelijken.
M.W. Guensberg, deken van de
Nederlandse Orde van Advoca
ten, onthoudt zich van een
waardeoordeel. „Op zich is er
geen probleem. Elke advocaat
kan een zaak weigeren die hij
onrechtvaardig acht. Een katho
lieke advocaat kan dus ook een
scheidingszaak naar een ander
verwijzen. Al heb ik nog nooit
gehoord dat dat gebeurde.
Rechtsbijstand staat in zekere
zin los van een zaak: als een ad
vocaat een moordzaak op zich
neemt, betekent dat uiteraard
niet dat hij moord goedkeurt."
Ook bisschop Muskens van Bre
da heeft kritiek geuit op de op
roep van paus Johannes Paulus
II aan advocaten en rechters om
zo mogelijk echtscheidingsza
ken te mijden. Volgens de bis
schop is dat in de praktijk een
onhaalbare zaak. Volgens Mus
kens mag de paus verkondigen
dat hij het verschrikkelijk vindt
dat het aantal echtscheidingen
systematisch
werk als on
verklaarbaar
wordt be
schouwd?"
Het ant
woord op de
ze vragen
zoekt de sja-
manisme-
prof. uiter
aard in de
onzichtbare,
mysterieuze
en niet we
tenschappe
lijk aan te to
nen dimen
sies van het
bestaan. Fa
milieleden
kunnen bijvoorbeeld ook dode
familieleden zijn. Het is een
wereld waarin de doodgeboren
kinderen van een overleden
overgrootmoeder onvrucht
baarheid kunnen veroorzaken
bij haar nazaten.
Dat klinkt mal, maar Van Kam
penhout beschrijft één en an
der op een wijze die zelfs op
een kritische ongelovige sym
pathiek overkomt. Hij preten
deert niet van alles zeker te we
ten, bijvoorbeeld. Hoewel Van
Kampenhout zelf ook sjamanis
tische rituelen verricht, waarin
hij gebruik maakt van allerlei
niet alledaagse kledij en voor
werpen, is hij geen malloot die
'indiaantje speelt' om goedge
lovige mensen met zelfbedach
te onzin om de tuin leiden.
Het aardige van 'Beelden van
de ziel' is dat Van Kampenhout
de verhouding beschrijft tussen
sjamanisme en wat hij noemt
'systematisch werk'. Hij begeeft
zich in het gebied van de psy
chologie, psychotherapie en
natuurreligie en zoekt daarin,
met respect voor de verschil
lende denkbeelden, 'de relatie'.
Kortom, het is een interessant
boek dat tracht de grenzen te
overschrijden tussen verschil
lende vakgebieden en daarbij
ook nog de strikte scheiding
opheft tussen regulier en alter
natief.
Titel: Beelden van de ziel
Auteur: Daan van Kampen
hout
Uitgeverij: Altamira-Becht BV
Prijs: 14, 95 euro
Onno van 't Klooster
Heus, ik kan het niet helpen. Ik
was vastbesloten om het niet
over schoonvaders te hebben.
Maar het bijbelstuk van deze
week (Exodus 18:1-20:23) be
gint met een schoonvader.
Sterker nog, het stuk is naar
een schoonvader genoemd. En
de eerste letter van diens vijf-
letterige naam komt overeen
met de eerste letter van de vijf-
letterige naam van schoonva
der Jorge.
Schoonvader Jitro, een midja-
nitische
priester, heeft
een innige
band met zijn
schoonzoon
Mozes. Na de
uittocht uit
Egypte ont
moeten zij el
kaar in de
woestijn. De
twee mannen
trekken zich
in een tent te
rug en Mozes
vertelt zijn
schoonvader
uitvoerig wat
hij heeft mee
gemaakt.
Kort daarna
ziet Jitro hoe
Mozes als
rechter op
treedt. Hij is
de enige
rechter en alle zaken, groot en
klein, worden aan hem voor
gelegd. Dat kan zo niet, oor
deelt Jitro en hij adviseert Mo
zes een getrapt rechtssysteem
in te stellen, zodat alleen nog
de ingewikkelde zaken aan
hem worden voorgelegd. Mo
zes neemt het advies over. Zo
als gaat dat als er een goede
band is tussen schoonvader en
schoonzoon.
Wat volgt is de kerntekst van
de Tora de Eeuwige verschijnt
op de berg Sinaï en spreekt
daar zijn 'Tien Woorden', beter
bekend als de Tien Geboden.
Twee dagen bereidt het joodse
volk zich voor op die ontmoe
ting. Op de derde dag wordt
het naar de voet van de berg
gevoerd. Onder geen voor
waarde mag het de berg betre
den. En dan volgt bij het aan
breken van de morgen - blijk
baar zijn ze er 's nachts naar
toe gebracht - een spektakel
van jewelste. „Donder en blik
sem, een dichte wolk op de
berg en zeer luid geschal van
de ramshoorn; en alle mensen
in het kamp beefden van
schrik." (Exodus 19:16)
Het maakt een onuitwisbari
indruk op het volk. Het ki ijg p
gedragsregels voorgelegd, d
het ogenschijnlijk uit vrije w
kan opvolgen. Maar zoals di
Midrasj, de verhalende uitle
van de Tora, duidelijk maak h
dat 'vrije wil' betrekkelijk. T< j
God Zich openbaarde hield
de berg boven het volk, vert
de Midrasj.Als jullie mijnd
ra accepteren is het goed; c
maar als jullie dat niet doen
zal Ik de
berg als ei
ketel over
jullie heei
zetten en ir
wordt het
jullie graf.
Een zinneE
in het stul
'Jitro' is in e
speciaal o r
gevallen, r
„Waarschit
het volk d b;
ze niet do n
de afschei J
ding heen >1
breken on k
naar Mij t u
staren." Z>
terdag zul k
miljoenen t
mensen p a
cies dat r
doen: stai o
Er zal een u
spektakel te zien zijn waar d t
meesten hun blik niet vanaf re
zullen kunnen houden. e
En dat is precies waartegen k
Eeuwige waarschuwt: het ga e
niet om wat er te zien valt,
maar om de essentie te hore u
van wat een mens op de aar
te doen staat. En die essenti
heeft te maken met het resp
teren van grenzen, opdat ie
dereen ruimte en tijd heeft t
te leven en zich kan ontploo
en.
Jitro was vol ontzag voor de
God van de Bevrijding. Hij a
viseerde zijn schoonzoon er
ging terug naar zijn land. Joi
Z. diende wel in eigen ogen I
een god van de bevrijding, i
maar dé God van de Bevrijd
heeft hij niet gediend. k
Toen Mozes en Jitro met elk i
spraken waren ze stokoud. A
het huwelijksspektakel acht< c
de rug is heeft Willem-Alexa di
der nog jaren om te leren lu J
teren; naaï de God die öpko a
voor de verdrukten, en voor Si
ook om té leren naar wie hij D
niet moet luisteren: zijn R
schoonvader. kl
b:
I
TAMARAH
BENIMA
lingen doelt
Van Kampen
hout op een
therapeuti
sche groeps
sessie waarin
alle deelne
mers zich
voordoen als
de familiele
den van één
persoon.
„Een cliënt
kiest uit de
aanwezige
deelnemers
representan
ten voor leden
van zijn fami
lie en stelt die
in de ruimte
op", omschrijft Van Kampen
hout. Direct daarna stelt hij de
kernvraag van het boek. „Hoe is
het mogelijk dat deze represen
tanten, die volstrekt niets weten
van de familie van de cliënt, in
staat zijn om met grote precisie
uitdrukking te geven aan wat er
tussen de verschillende familie
leden speelt? Wat gebeurt er
precies op dat moment, wat is
het proces dat door de meeste
begeleiders van de seminars in
Paus Johannes Paulus II poseert samen met de Rota, de hoogste rooms-katholieke rechtbank.
Foto: AP/Arturo Mari
toeneemt. „Maar hij gaat mis
schien een beetje te ver als hij
zegt dat de advocaten zich daar
niet voor mogen inspannen om
het goed te regelen", zei de bis
schop gisteren in het RKK/KRO-
televisieprogramma Studio RKK
Rond Kerk en Kroeg. „Dat moet
natuurlijk wel goe
worden. Het is op
drama genoeg", voegde v,ii^a
aan toe.
