'Vliegramp
door fraude
onderdelen'
BUITENLAND
Bush brengt oorlogsstemming terug
'Dusty Dutch' met supersonische brillen door desolaat Kabul
Sharon akkoord met onhaalbaar beveiligingsplan
Protestactie
In de moskee
Nichtje Bush
opgepakt met
kalmeringspil
Onderzoek naar
jxplosie Nigeria
uiA - Het Nigeriaanse parie
ent begint een onafhankelijk
iderzoek naar de oorzaak van
1 enorme explosie van maan-
ig op een militaire munitieop-
igplaats nabij Lagos. De ont-
m offing eiste zeker zeshonderd
\t rens. De kamercommissie
oet binnen twee weken rap
id uitbrengen over de oor-
'u ak. het exacte dodental en de
m hade van de ramp. Sommige
geriaanse media schreven
<j' t het dodental tot circa dui-
nd kan oplopen.
^tukken satelliet
allen op aarde'
ashincton - Een 3.150 kilo
rare satelliet zal deze week de
impkring binnendringen. De
teiliet zal grotendeels ver-
anden, maar kleine brokstuk-
-t( n zullen ongecontroleerd op
rde neerstorten. Die ver-
0 ichting heeft de Amerikaanse
imtevaartdienst NASA giste-
n uitgesproken. De in 1992
lanceerde Extreme Ultravio-
Explorer heeft meer dan dui-
nd hemellichamen vastge-
;d. De satelliet zou drie jaar
enst doen, maar heeft het
ht jaar volgehouden. Vorig
tr eindigde het observatiepro-
woensdag 30 JANUARI 2002
door onze correspondent
Frank Hendrickx
kabul - Met enkele weken vertraging
zijn de Nederlandse troepen deze week
alsnog aangekomen in de Afghaanse
hoofdstad Kabul. De omstandigheden
zijn vooralsnog niet ideaal. Er is onvol
doende eten, douchen is onmogelijk en
niet iedere Afghaan is blij met de inter
nationale troepen. „Sommige mensen
denken dat we hun land komen bezet
ten."
De Nederlandse vlag wappert over Ka
bul. Het heeft wat moeite gekost,
maar na enkele weken onzekerheid
zijn zondag alsnog 92 Nederlandse
soldaten op het vliegveld van de Af
ghaanse hoofdstad geland. Ze voegen
zich bij de 51 kwartiermakers die al
eerder arriveerden op het voormalig
industrieterrein in het noordoosten
van de stad.
Het zwaar vervallen voormalige mi
nisterie van wegenbouw herbergt nu
Duitse en Britse soldaten, en tussen
de verroeste kranen en machines is
een tentenkamp verrezen waar andere
VN-troepen de koude Afghaanse
nachten doorbrengen. „Het is alle
maal een beetje primitief', oordeelt
kapitein Ton Asma. „Maar vergeleken
met de Afghanen hebben we het na
tuurlijk nog heel goed."
De eerste Nederlandse soldaten heb
ben hun patrouilletochten door Kabul
inmiddels achter de rug. Staand in de
open achterbak van een Mercedes-
jeep met Nederlands kenteken rijden
'onze jongens' - met 'supersonische'
brillen en lichte mitrailleurs uitge
rust - door de stoffige straatjes. 'Ro
buust, zonder agressie op te wekken',
heet het officieel. Met het desolate Ka
bul als decor heeft het tafereel veel
weg van een scène uit een science-fic
tion film.
De Nederlandse soldaten van de ISAF
(International Security Assistance For
ce) moeten de komende maanden in
drie districten van Kabul de vrede be
waren. Elke dag moeten ze samen met
plaatselijke pofitiecommandant door
de straten patrouilleren om te voorko
men dat de verschillende etnische
groepen elkaar opnieuw naar het le
ven staan.
De Nederlanders, die onder het com
mando van de Duitse 'battlegroup'
vallen, hebben een ruim mandaat Ze
mogen niet alleen geweld gebruiken
als hun eigen veiligheid op het spel
staat, maar ook als het doel van de
missie in gevaar komt. „Het doel is
veiligheid te creëren voor een vreed
zame toekomst in Afghanistan", staat
geschreven op de folders die de VN-
troepen onder de bevolking uitdelen.
Voorlopig beperken zij zich echter
vooral tot verkenning. „Ik heb de
hoofdwegen goed in mijn hoofd ge
prent", zegt soldaat Giovanni Hard -
„bijnaam Kei" - uit Almere. „Als er
iets gebeurt, moet iedereen de juiste
route kennen. We zijn daarom ook
nog even een berg op gereden om het
gebied goed te bestuderen."
Het is Hards eerste missie, en de jonge
soldaat is blij dat het avontuur einde
lijk begonnen is. „Het wachten in Ne
derland was vervelend, want ik had
me er erg op verheugd om naar Af
ghanistan te gaan." Compleet is de
Nederlandse eenheid nog steeds niet.
De vliegvelden van Kabul en het nabij
gelegen Bagram verkeren in dermate
slechte toestand dat slechts een aantal
vluchten per dag kan landen. Het Ne
derlandse bataljon wacht nog op zes
tig soldaten, een aantal pantservoer
tuigen en tenten.
De andere 17 landen die deel uitma
ken van de ISAF kampen met dezelfde
problemen. Zo moeten de Nederlan
ders gebruik maken van de Duitse
keuken, maar die is nog niet com
pleet. Er is voldoende capaciteit voor
180 man, maar er zijn inmiddels 600
internationale soldaten op het kamp
dat de Nederlanders vanwege het stof
tot 'Dusty Dutch' hebben omgedoopt.
„De porties zijn wat kleiner dan je ge
wend bent", beaamt Jasper Tijl uit
Groningen. Een douche is voorlopig
ook niet voorhanden, net zo min als
warm water. „Ik maakte eerder deel
uit van KFOR en Dutchbat-3, maar
dan kwam je toch in een gespreid
bedje terecht vergeleken met dit."
Een groter probleem is dat niet iedere
Afghaan blij is met de aanwezigheid
van buitenlandse troepen. „Sommige
mensen denken dat we Russen zijn",
zegt kapitein Asma. „Ze denken dat
we hun land komen bezetten." In de
hoofdstad heerst bovendien de hard
nekkige opvatting dat 'de VN-troepen'
wapens in beslag nemen, een idee dat
wordt gevoed door de plotselinge ver
dwijning van de Kalasjnikovs uit het
straatbeeld.
Geconfisqueerd heeft de ISAF echter
geen enkel geweer. .Alleen de politie
van Kabul is gemachtigd mensen te
ontwapen", zegt Asma. „We weten
niet zeker of dat ook gebeurt. Af en toe
brengen ze wel eens berichten naar
buiten, maar opslagplaatsen met wa
pens hebben we nog niet gezien."
Niemand sluit dan ook uit dat de Ka
lasjnikovs weer even plotseling kun
nen terugkeren in Kabul. „Het kan
hier zeker mis gaan", zegt Asma.
„Daar houden we absoluut rekening
IC
Veer doden bij
- eweld Kashmir
tinagar - Aanhoudend geweld
I het Indiase deel van de om
reden regio Kashmir heeft
jaandagavond en gisteren ze-
fr elf levens geëist. Een zeker
tintig uur durend hevig vuur-
/echt tussen rebellen en In-
ise politiemannen in Srinagar
itte vier mensen het leven.
_e overige slachtoffers vielen
Ij verscheidene incidenten
ngs de grens met buurland
ikistan.
e,remier Japan
jntslaat minister
O^kyo - De Japanse premier Ju-
chiro Koizumi heeft gisteren
n populaire minister van bui-
ki nlandse zaken Makiko Tana-
ontslagen. Er is nog geen op-
ilger benoemd. Koizumi heeft
5t ontslag van Tanaka nog niet
•gelicht. Ook onderminister
shiji Nogami is ontslagen,
maka wordt verantwoordelijk
houden voor het vertragen
n een extra begroting die de
panse economie een duwtje
de rug moet geven.
'i asqua kandidaat
presidentschap
LRijs - De voormalige minister
1 binnenlandse zaken Char-
Pasqua doet in de verkiezin-
van april een gooi naar het
ise presidentschap. Pasqua
ooit een toeverlaat van de
Uidige president Jacques Chi-
en twee keer minister van
tenlandse zaken. In 1999
:htte hij zijn eigen rechtse
ij RPF op, nadat hij ge-
uilleerd was geraakt met de
ident. Pasqua zei gisteren
it hij zich kandidaat had ge-
eld. 'omdat hij het vaderland
il dienen'.
wooMERA - Een jonge asielzoeker die zijn lippen met een draadje aan elkaar heeft ge
naaid, staat achter de tralies van een Australisch opvangkamp. Na dagen van protestac
ties - andere asielzoekers begonnen een hongerstaking, dreigden met zelfmoord of dron
ken giftige vloeistoffen - bereikten de Australische autoriteiten gisteren een akkoord
met de voornamelijk Afghaanse asielzoekers in kamp Woomera. De asielzoekers protes
teerden tegen de barre omstandigheden in het kamp, dat in de Zuid-Australische woes
tijn ligt. Ook waren zij kwaad over de soms jarenlange wachttijden voordat een beslis
sing wordt genomen over een asielaanvraag. Foto: Reuters/Dione Davidson
door onze correspondent
Hans Geleijnse
rome - Er zijn aanwijzingen dat
verschillende vliegrampen, waar
onder die van afgelopen novem
ber in de New Yorkse wijk
Oueens, zijn veroorzaakt door on
deugdelijke, tweedehands onder
delen, die door een Italiaans be
drijf als 'nieuw' werden verkocht.
De onderhoudsboekjes van alle
Italiaanse luchtvaartmaatschap
pijen worden daarom nu uitge
plozen, en maatschappijen in 167
andere landen zijn gewaar
schuwd.
Het onderzoek is in gang gezet
door de FBI en de FAA, de Ame
rikaanse rijksluchtvaartdienst,
naar aanleiding van het neer
storten van de Airbus A300 van
American Airlines in Queens.
Daarbij kwamen 265 mensen
om. Het vermoeden bestaat dat
een ondeugdelijk onderdeel de
ramp heeft veroorzaakt.
Verdenkingen over frauduleuze
handel in onderdelen - het zou
om meer dan 10.000 stuks gaan
die hun weg naar zeker 1.000
vliegtuigen hebben gevonden -
bestonden in Italië al sinds
1995. Het epicentrum van de
handel was het op de kleine Ro
meinse luchthaven Ciampino
gevestigde bedrijf Panaviation.
Vorige week werden op Ciampi
no en de grote Romeinse lucht
haven Fiumicino zes mensen
gearresteerd die bij de handel
zouden zijn betrokken. Behalve
Panaviation deden volgens de
Italiaanse financiële recherche
tx>r onze correspondent
ns Bouwmans
ashington - Er is geen vergis-
ig mogelijk. President Bush
in de Verenigde Staten heeft
aar één echte missie: oorlog
leren. Wie dacht dat het alle-
aal wel los zou lopen door de
einig enerverende afwikkeling
in de strijd in Afghanistan, is
>or de vannacht uitgesproken
ate of the Union weer aan de
euwe realiteit herinnerd. De
>rlog tegen het terrorisme gaat
>or. En het nieuwe front ligt in
ak, afgemeten aan het aantal
oorden dat de president over
t land te zeggen had.
ash heeft er geen boodschap
in dat Europa en de Arabische
ereld daar niet op zitten te
achten. Alle naties kunnen
aar beter in hun oren knopen
at Amerika alles zal doen wat
)dig is om de eigen veiligheid
verzekeren. „Ik zal niet wach-
n op gebeurtenissen, terwijl de
risico's toenemen. Ik zal niet af
wachten als het gevaar steeds
dichterbij komt.
De Verenigde Staten zullen niet
toestaan dat de gevaarlijkste re
gimes in de wereld ons bedrei
gen met de gevaarlijkste wapens
op aarde", zei hij. Het waren de
centrale zinnen in zijn speech.
George Bush sprak onomwon
den taal: deze president heeft
zijn koers uitgezet en die wordt
consequent gevolgd. Noord-Ko-
rea, Iran en Irak hebben zich stil
gehouden sinds 11 september,
'maar we kennen hun ware
aard', zei Bush. Amerika zal hoe
dan ook tegen terrorisme wor
den beschermd, beloofde hij.
In die zin was Bush' eerste State
of the Union een heel 'mannelij
ke' speech. Een mix van intense
vechtlust, gespierde waarschu
wingen en gezwollen patriottis
me. De hoogdravende loftuitin
gen aan het adres van de Ameri
kaanse natie klonken erg over
dreven. Maar ze passen in het
beeld dat Amerikanen van zich
zelf hebben: dat ze hoge nor
men en waarden hebben, veel
over hebben voor een ander, en
bereid zijn daarvoor te vechten.
Aan dat morele zelfbeeld heeft
de internationale kritiek op de
behandeling van Afghaanse ge
vangenen en het eigengereide
optreden van de VS nog geen af
breuk gedaan.
De oorlogsboodschap van Bush
was meer voor binnenlandse
consumptie bedoeld dan voor
de buitenwereld. Hij weet dat
het volk hem steunt in zijn strijd
tegen het terrorisme, maar hij
wil het gevoel van urgentie her
winnen.
Opiniepeilingen wijzen erop dat
de aandacht afdwaalt. Er zijn
geen nieuwe terreuraanvallen
geweest, en in Afghanistan lij
ken de zaken onder controle,
ook al is Osama bin Laden niet
gevonden. Maar Bush wil zijn
volk weer bij de les krijgen.
Bush' waarderingscijfers zijn
nog steeds ongekend hoog. Hij
is de meest gewaardeerde presi
dent ooit. Maar die waardering
is gebaseerd op zijn handelwijze
als 'commander in chief, als
opperbevelhebber. Bush hoopt
dat hij draagvlak voor zijn ande
re plannen - zoals belastingver
lagingen of naar olie boren in
Alaska - krijgt en houdt, door te
blijven hameren op zijn ambi
ties en werk als oorlogspresi
dent.
Ongeveer driekwart van de State
of the Union ging over de oor
logsinspanningen of over de vei
ligheid van het land. Het derde
belangrijke agendapunt was de
economie. Amerikanen maken
zich zorgen over de recessie.
Bush wil niet in dezelfde val lo
pen als zijn vader, die niet werd
herkozen omdat hij de econo
mie verwaarloosde. Dus wijdde
Bush er enkele mooie woorden
aan.
Zijn opmerkingen over het
scheppen van werk waren min
of meer in de oorlogsspeech
verweven, op een manier die het
voor de Democraten erg moei
lijk maakt hem daarop aan te
vallen.
In november zijn er weer verkie
zingen en Bush doet zijn best
niet bij onverkwikkelijke partij
twisten betrokken te raken. Hij
verwacht dat hij op die manier
de meeste stemmen kan winnen
voor de Republikeinen.
Verder kwamen alle van tevoren
geuite verwachtingen uit. Er was
veel applaus, maar liefst twee
staande ovaties binnen twee mi
nuten. En de woorden Enron en
Osama bin Laden vielen niet.
Bush wil zich het liefst ver hou
den van het schandaal rond het
energiebedrijf, ook al bepleitte
hij betere gedragsregels voor het
bedrijfsleven. En wat Bin Laden
betreft: ook Bush kan niet uit
leggen waarom deze 'grote na
tie' hem nog niet heeft kunnen
pakken.
oor onze correspondent
d Bloemendaal
El aviv - Premier Ariel Sharon
eeft gisteren laten weten dat hij
kkoord gaat met een voorstel
dor het extra beveiligen van de
rens tussen Israël en de Weste-
Jke Jordaanoever, met name in
"jruzalem.
(et plan is een gezamenlijk ont-
(erp van generaal-majoor Uzi
lay an, voorzitter van Israëls
rationale Veiligheidsraad, en de
truzalemse politie-commissa-
k Mickey Levy. Maar Sharons
jat betekent niet automatisch
jat het ook zal worden uitge-
perd. „Na iedere reeks aanval-
tn komt dit voorstel op tafel,
maar in de praktijk gebeurt er
nooit wat," citeert de Israëlische
pers een hoge politiebron.
De bezwaren zijn niet alleen fi
nancieel van aard - de voorzie
ningen kosten enorm veel geld -
maar vooral ook politiek. De
rechtse partijen in Israël zijn
bang dat grensafscheidingen
een precedent scheppen in on
derhandelingen met de Palestij-
nen, en dat geldt nog eens extra
voor Jeruzalem.
Het oorspronkelijke plan voor
ziet in onder meer het bouwen
van elf kilometer muur tussen
Arabische en joodse delen van
Jeruzalem en het oprichten van
wegversperringen binnen de
stad. Maar minister van open
bare veiligheid Uzi Landau zei
eerder deze week in een toelich
ting dat daarvan geen sprake zal
zijn.
Israël adverteert Jeruzalem als
zijn 'eeuwige ondeelbare hoofd
stad' en het opwerpen van fysie
ke afscheidingen past niet in die
visie. „Er komen absoluut geen
muren of wegversperringen in
de stad," verzekerde Landau de
commissieleden. Extra veilig
heid in Jeruzalem zal voorna
melijk bestaan uit meer politie
en paramilitaire grenspolitie op
straat en een groter aantal be
veiligingscamera's.
Sharon denkt in dezelfde lijnen
als Landau, en dat geldt ook
voor Jeruzalems burgemeester
Olmert. „Iedereen die me kent
weet dat ik niet zal meewerken
aan het uitvoeren van een plan
dat ook maar enigszins de in
druk zou kunnen wekken van
een verdeling van Jeruzalem,"
zei Olmert gisteren. Herbouw
van de hechte afscheiding die
tot 1967 bestond tussen het Is
raëlische en het (toen nog) Jor
daanse deel van de stad is fysiek
onmogelijk - het niemandsland
bestaat niet meer - en uit het
oogpunt van veiligheid zinloos.
De muren en wegversperringen
waarin het plan van Dayan en
Levy voorziet, zullen wat de re
gering betreft alleen verrijzen
tussen Jeruzalem en naburige
Palestijnse steden als Ramallah
en Bethlehem. Waarschijnlijk
zal op die manier een extra aan
tal Israëlische nederzettingen in
bezet gebied binnen de ge
meentelijke 'veiligheidsgrens'
worden gehaald.
Ook elders langs de grens tussen
Israël en de Westelijke Jordaan
oever, die nu nog zo lek is als
Zwitserse gatenkaas, zouden af
scheidingen infiltratie door ter
roristen moeten bemoeilijken.
Maar zelfs de meest optimisti
sche voorstanders van het plan
geven toe dat een vast besloten
zelfmoordcommando altijd zijn
weg naar Israël zal weten te vin
den.
rome - De Italiaanse premier Sil
vio Berlusconi trekt lachend zijn
schoenen uit, gisteren bij zijn be
zoek aan een moskee in Rome.
Het was een nieuwe poging van
hem duidelijk te maken dat hij
verkeerd is begrepen toen hij
kort na de aanslagen van vorig
jaar 11 september opmerkte dat
de westerse beschaving superieur
is aan de islamitische. Berlusconi
had in de moskee een ontmoe
ting met ambassadeurs van ver
scheidene islamitische landen. De
conservatieve mediamagnaat
verbijsterde velen met zijn ver
klaring over de superioriteit van
de westerse beschaving. Hij zei
naderhand dat hij verkeerd was
begrepen. Berlusconi ontving in
middels de ambassadeurs van
een aantal moslimlanden. Ook
bracht hij in november vorig jaar
zijn eerste bezoek aan een islami
tisch land, Tunesië.
Foto: Reuters/Maurizio Brambatti
ook de bedrijven New Tech Ita
lia en New Tech Aerospace aan
de handel mee. Tijdens de inval
van eind vorige week werd voor
2,7 miljoen euro aan onderdelen
in beslag genomen.
Volgens Italiaanse bronnen
kwamen de onderdelen van ge-
kannibaliseerde A300's van Ali
talia, en in minstens één geval
zelfs van een op Sicilië neerge
stort vliegtuig. De 'nieuwe' on
derdelen werden doorverkocht
aan vooral kleinere maatschap
pijen in en buiten Italië.
Volgens de Italiaanse rijkslucht
vaartdienst was er een grote
markt voor deze lager geprijsde
onderdelen, omdat vooral klei
nere maatschappijen om te
overleven naar goedkope oplos
singen voor onderhoud gingen
zoeken.
Overigens waarschuwde de
Amerikaanse luchtvaartinspec
tie al in 1993 voor ondeugdelijke
reserve-onderdelen. De inspec
teur-generaal zei toen dat de
markt werd overspoeld met 'ou
de rommel' na het faillisement
van een aantal grote maat
schappijen, zoals PanAm en
Eastem.Ook onderhoudsbedrij
ven die van die maatschappijen
afhankelijk waren gingen rom
melen met onderdelen, om zo
zelf maar niet failliet te gaan.
De KLM betrekt geen reserve
onderdelen van de verdachte
Italiaanse bedrijven, aldus
woordvoerder H. Baas. Hij sluit
vrijwel uit dat KLM-toestellen
rondvliegen met onderdelen die
niet aan alle normen voldoen.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Niets menselijks
is de Amerikaanse presidentiële
familie vreemd. Na de alcohol
perikelen van 'first-twins' Jenna
en Barbara Bush, is het nu de
beurt aan Noelle, de 24-jarige
dochter van George Bush' broer
Jeb. Ze werd maandagavond
opgepakt, toen ze probeerde het
kalmeringsmiddel Xanax aan te
schaffen met een vervalst re
cept.
Jeb Bush is gouverneur van Flo
rida, en hij hoopt in november
te worden herkozen. Hij en zijn
vrouw Columba zijn diep be
droefd, zo hebben ze laten we
ten. „Medicijnmisbruik is een
serieus probleem waar veel fa
milies in ons land mee kam
pen", aldus de mededeling van
Jeb Bush, die er verder niets
over wil zeggen.
Noelle is gireren weer. vrijgela
ten. Volgens de politie van Tal
lahassee meldde Noelle zich na
bij het drive-in loket van een
apotheek, na een telefoontje van
iemand die zich voordeed als
arts. De apotheker belde de po
litie. Xanax is een medicijn te
gen depressie, slaapproblemen
of onrustigheid, vergelijkbaar
met valium.
Columba Bush is actief in een
hulporganisatie voor gezinnen
met drugsproblemen, en het
echtpaar heeft er ooit melding
van gemaakt dat een van hun
drie kinderen met een drugs
probleem heeft gekampt. Het is
niet bekend of dat Noelle of een
van haar twee broers was.
Ze is nooit eerder gearresteerd,
ze heeft een jaar in Florida ge
studeerd maar het is niet be
kend wat ze nu doet.