Geen
sterrenrol
voor
'First Lady'
'Het liefst had ik ook op krukken gelopen'
Maxima moet zich staande houden
in koninklijk mijnenveld
Koningshuis onder tieners ongekend populair
26 JANUARI
2002
verstand bestaan over Maxima's rol,
toen haar werd gevraagd of ze zou
gaan werken voor een baas. .Jawel,
voor déze baas", antwoordde de
kroonprins stellig. Maxima heeft
echter een belangrijk voordeel: zij
kan voor een belangrijk deel zelf in
vulling geven aan haar rol als part
ner van het staatshoofd, een functie
die de afgelopen 112 jaar alleen door
mannen werd uitgeoefend.
Méxima heeft de ervaringen van
haar mannelijke voorgangers goed
bestudeerd. Wilhelmina's echtge
noot Hendrik omschreef zijn rol
spottend als: 'Ik ben slechts bagage'.
Prins Bernhard legde de basis voor
een eigen functie met zijn alom ge
prezen inspanningen tijdens oorlog.
„Zonder de oorlog was ik slechts een
marionet op het toneel van mijn
land geweest", zei hij daar zelf over.
En prins Claus stapte een tikje naïef
in het koninklijke huwelijk. Een am-
bassadeurspost zoals hij gehoopt
had, zat er niet in. En op ontwikke
lingssamenwerking, zijn geliefde ter
rein, kwam hij pijnlijk in de knoop
met de ministeriële verantwoorde
lijkheid.
„Méxima is een intelligente vrouw
met tot voor kort een kosmopoli
tisch bestaan en een eigen carrière",
zegt Henk te Velde, historicus met
speciale aandacht voor de monar
chie. „Klassiek gezien is het voor een
vrouw gemakkelijker dan voor een
man om partner van het staatshoofd
te zijn. Voor vrouwen zijn gewoon
weg meer taken beschikbaar, bij
voorbeeld in het sociaal werk of in
de liefdadigheid. Dat was is de ne
gentiende eeuw al zo en dat is nu
niet anders."
Galerie
Hoewel zij met een jaarlijkse toelage
van ruim 730.000 euro niet om inko
men verlegen zit, zal Méxima als in
telligente, zelfstandige, jonge vrouw
toch een eigen werkterrein ambië
ren. Liefdadigheid komt al snel in
beeld, of - zoals her en der al wordt
geopperd - een functie waarin zij
zich bezighoudt met minderheden.
Kunst heeft ook haar warme belang
stelling, vertelde Maxima in het tv-
Een dame met natuurlijke
koninklijke allure. Een
zegen voor de monarchie.
Maxima heeft haar intrede
gemaakt als een ware
vedette, ledereen is het
erover eens: ze lijkt een
geboren koningin. Maar de
functie aan de zijde van de
kroonprins vergt meer dan
een innemende glimlach.
Haar belangrijkste taak:
haar echtgenoot
onvoorwaardelijk steunen
bij zijn 'bijzondere
levensopdracht'.
door Berrit de Lange
Een leven zonder eigen carri
ère, een strikt verbod om
vrijelijk haar mening te uiten
en continu in de schijnwerpers te
staan. Een bestaan als echtgenote
van de troonopvolger is geen gemak
kelijke klus. Van Méxima wordt ver
wacht dat zij als toekomstige 'First
Lady' haar leven in dienst stelt van
Willem-Alexander. Hij wordt immers
koning. Voor deze zware functie is
een vrouw nodig die hem niet alleen
onvoorwaardelijk steunt, maar hem
ook stimuleert, adviseert en zo nodig
corrigeert. Alexanders 'bijzondere le
vensopdracht' vergt een solide
thuisbasis.
De kroonprins liet bij de aankondi
ging van de verloving al geen mis-
interview met Maartje van Weegen
en Paul Witteman. Ze heeft zelfs al
eens met het idee gespeeld een ei
gen galerie te openen. Er is ook nog
een andere optie: het moederschap.
„Er is in de grondwet niets vastge
legd over haar rechten en plichten",
zegt professor A. Postma, hoogleraar
staatsrecht aan de Rijksuniversiteit
Groningen, die onderzoek deed naar
de staatsrechtelijke positie van de
echtgenote van de kroonprins. „Bij
alle taken die Méxima op zich
neemt, geldt allereerst: ligt dit poli
tiek niet gevoelig? Prinses Mathilde
van België is logopediste en zou best
een praktijk om de hoek kunnen be
ginnen vóór een paar dagen in de
week. Voor de econome Méxima ligt
dat anders. Bij alles wat zij doet,
moet ze zich afvragen of het geen
controverses zou kunnen veroorza
ken. Tot nu toe doet ze het voortref
felijk, ze weet kennelijk goed wat er
van haar wordt verwacht."
Met haar inmiddels gevleugelde uit
spraak 'Jij was een beetje dom' liet
Méxima zien al prima te voldoen
aan de eis haar echtgenoot waar no
dig te corrigeren. „In deze situatie
was de uitspraak correct", zegt Post
ma. Als het gaat om een verliefd
stelletje, valt zo'n uitspraak natuur
lijk anders dan bij een koppel dat al
dertig jaar getrouwd is. Maar ze zal
dag in dag uit alert moeten zijn. Ze
leeft in een gouden kooi."
Kwetsbaar
Historicus Amout van Cruyningen,
auteur van het boek Trouwen met
Oranje, raadt Méxima aan na het
huwelijk een stapje terug te doen.
„Om rustig een eigen inhoudelijke
taak te zoeken, iets dat niet al te
spectaculair is. Ze moet vooral niet
op de loop gaan met de publiciteit
die er nu is. Ze heeft haar intrede in
het staatsbestel gemaakt als een ve
dette. Die sterrenrol bevalt haar dui
delijk prima en het publiek geniet.
Maar daarin schuilt tegelijkertijd het
gevaar van vulgarisering (onder het
volk brengen, red.) van de monar
chie. Het maakt een koningshuis
kwetsbaar als je van zulke sentimen
ten afhankelijk bent."
Maxima, op deze foto tijdens de bruiloft van de Noorse kroonprins Haakon en Mette-Marit afgelopen
zomer, geniet van haar publieke optredens. Foto: Reuters
Het gevaar dreigt ook dat Méxima
met haar enorme uitstraling en
charme haar echtgenoot in popula
riteit zal gaan overschaduwen.
Alexanders adviseurs en koningin
Beatrix zullen dat koste wat kost wil
len voorkomen. De kroonprins heeft
er niet voor niets voor gekozen met
het specialisme watermanagement
juist inhoudelijk goede sier te ma
ken. „Hij zal na het huwelijk weer
wat meer op de voorgrond moeten
treden," vindt Van Cruyningen.
„Méxima moet op haar beurt besef
fen dat zij haar status ontleent aan
Willem-Alexander. Nu is hij nog ver
liefd en geniet hij vol trots van alle
aandacht voor haar. Maar ik vraag
me af of hij het leuk blijft vinden dat,
zodra hij iets inhoudelijks naar vo
ren wil brengen, alle aandacht stee
vast is gericht op het pakje en de
haardracht van zijn echtgenote."
Maar is Méxima er wel de persoon
voor om een stapje terug te doen?,
vraagt historicus Te Velde zich af.
„Het publieke optreden gaat haar
goed af en ze vindt die rol duidelijk
aantrekkelijk. Ze begeeft zich in een
mijnenveld, maar ze bezit de na
tuurlijke flair om het er goed vanaf te
brengen. Ze heeft al een sterke posi
tie, dus ik zou Méxima aanraden het
na het huwelijk een tijdje rustig aan
te doen. Kijk de kat uit de boom. Het
is in niemands belang om het
sprookje te veel op te kloppen."
Verstomd
Méxima heeft er voor gezorgd dat al
le kritiek op de monarchie is ver
stomd. „Daar zit tegelijkertijd een
groot risico", aldus Te Velde. „Het is
journalisten eigen zich een beetje te
schamen als ze beseffen dat ze een
prinses zo aanbidden. En dan kan de
toon bij het minste of geringste dras
tisch omslaan."
De historicus is benieuwd hoe de
koninklijke rol Méxima na het huwe
lijk zal bevallen.Als straks de aan
dacht geluwd is, kan het gevoel ont
staan van: 'Daar zit ik dan'. Dan
komt wellicht het besef dat ze bij
voorbeeld nooit meer een betaalde
baan kan aannemen."
Aan het einde van de kennisma
kingstour zei Méxima dat zij het af
en toe moeilijk heeft met de beper
king van haar privé-leven. In kleine
kring zou zij zich onlangs hebben la
ten ontvallen dat ze met enige nos
talgie terugdenkt aan haar leven in
New York. Te Velde: „Dat kan ik mij
voorstellen. Er gloort haar nu een
toekomst van linten doorknippen."
kend op 17 mei, de verjaardag van
Méxima, een schoolreisje naar
Frankrijk had. Om toch iets voor
haar grote idool te doen, zong het
13-jarige meisje in haar eentje op
een plein heel hard twee coupletten
van het Wilhelmus. Wat haar klasge
noten daarvan vonden, interesseert
Gaby niets. Je bent tenslotte fan of
niet.
Sinds de aankondiging van de verlo
ving tussen de kroonprins en de Ar- -
gentijnse, vorig jaar maart, is Gaby
verkocht. Ze zoekt op internet zoveel
mogelijk informatie op over Méxi
ma, trekt het liefst iets oranjes aan,
heeft zeven (van de vijfden) couplet
ten van het Wilhelmus uit het hoofd
geleerd en schrijft geregeld een brief
aan haar idool. In haar slaapkamer,
temidden van allerlei prullaria,
hangt een ingelijste brief aan de
muur van de hofdame van Méxima.
De aardige woorden van Gaby heb
ben de aanstaande bruid goed ge
daan, blijkt hieruit.
Als het op haar idool aankomt, zet
het tienermeisje haar verlegenheid
opzij. „Méxima, ik hou van u",
schreeuwde ze vorig jaar mei toen ze
na afloop van de trouwerij van Con-
stantijn en Laurentien heel even oog
in oog kwam te staan met Méxima.
„Ze heeft me wel gehoord, hoor",
vertelt Gaby tevreden. „Ze draaide
zich even om en glimlachte naar
me."
Tijdens het kennismakingsbezoek
van het verloofde stel aan Den Haag
hoefde Gaby zelfs een dag niet naar
school op voorwaarde dat ze het te
gen niemand zou vertellen. Toen
Méxima vorig jaar in Zweden haar
been brak, verklaarde Gaby zich soli
dair door wekenlang ook mank te
gaan lopen. „Het liefst had ik ook
krukken gehad, maar dat mocht niet
van mijn moeder."
Een peuter zeurt om een
'Maxima-staartje', Turkse
tienermeisjes lezen in de
tram ongegeneerd het blad
Oranje-Boven en
puberjongens doopten bun
haar in de oranje verf toen
de kennismakingskaravaan
in de buurt kwam: het
koningshuis is onder de
jeugd ongekend populair.
Drie fans vertellen.
door Bernice Breure
Zijn broer is fan van Britney Spears,
maar Jelland Sprang (16) wordt niet
warm of koud van deze Amerikaanse
tienerster. Als het aan hem ligt,
hangt hun gezamenlijke slaapkamer
vol met foto's van zijn idolen: prin
ses Marilène, prinses Annette, prin
ses Laurentien en natuurlijk Méxi
ma.
De liefde van deze Oranjefan dateert
al van ver voor de komst van de Ar
gentijnse in de koninklijke familie.
„Op mijn negende hield ik al een
spreekbeurt over de koningin", ver
telt Jelland. Later gaf hij al zijn zak
geld uit aan tweedehands boeken
over leden van het Koninklijk Huis.
In afwachting van officiële fotoboe
ken houdt hij van de jongste genera
vertrek een koets instapten, klom
Sanne over de afscheiding en rende
op het stel af. „Ik moést mijn teke
ning geven."
Het pakketje voor de bijna-prinses
bestond uit een tekening met hart
jes, een pasfoto van Sanne, een
briefje met 'dat ik haar zo leuk vind'
en haar adres in Alkmaar 'voor als ze
terug wil schrijven'. Het lukte Sanne
niet de spullen persoonlijk te over
handigen. „Iemand anders van de
stoet heeft mijn cadeautje aange
pakt."
Het pakketje is aangekomen, daar
van kreeg Sanne enkele dagen later
het bewijs in handen. Trots toont ze
de brief van de Rijksvoorlichtings
dienst met de handgeschreven
adressering 'Aan mevrouw Sanne
Haller'. In de envelop zaten twee fo
to's van Willem-Alexander, en een
portret van koningin Beatrix 'omdat
van Méxima nog geen foto's be
schikbaar zijn'. Nu kijkt de kroon
prins in twee glimmende fotolijstjes
haar gewichtig aan vanaf het bu
reautje op haar kamer. Boven San-
ne's bed hangt een foto van het aan
staande bruidspaar, geknipt uit een
roddelblad.
Sanne heeft niet veel interesse in an
dere leden van het koninklijk huis,
het gaat haar alleen om Méxima. „Ik
vind haar heel leuk. Waarom? Vooral
hoe ze praat. En ze lacht veel." De
toekomstige kroonprinses heeft veel
mooie kleren en gaat in een heel
groot huis wonen. Toch zou Sanne
niet graag in haar schoenen staan.
„Ze heeft niet zoveel vrijheid. Ze
wordt straks een beetje opgesloten
in een gouden kooi", zegt ze be
dachtzaam. „Maar Méxima redt het
wel. Ze wordt gelukkig, dat moét ge
woon."
Voor de Haagse Gaby Stahlecker (13)
was het *ècht balen' dat ze uitgere
tie zelf plakboeken bij.
Op school praat hij niet veel over
zijn liefhebberij, maar thuis ontko
men ze er niet aan. Als zijn jongere
zusje een pepermuntje uit zijn Wil-
helmina-blik wil, moet ze eerst het
goede antwoord geven op een 'ko
ninklijke' vraag: 'In welk jaar werd
Beatrix 18?'. Of: 'Noem de volledige
achternamen van prinses Annette'.
Hoewel alle aandacht nu uitgaat
naar Méxima, is Marilène van den
Broek, de vrouw van prins Maurits,
zijn grote favoriet. Jelland herinnert
zich exact de bekendmaking van de
zwangerschap van Marilène. „Dat
was op 30 oktober 2000. Het werd
even kort meegedeeld in het tien-
uurjournaal. Ik lag al in bed, maar
mijn vader maakte me er voor wak
ker." 'Superblij' was hij, toen hij vo
rig jaar de eerste foto's van baby An
na op internet zag. „Ik stond echt te
schreeuwen achtëf de computer."
Jelland Sprang weet nog niet of hij
komende zaterdag vanuit zijn woon
plaats Vroomshoop naar Amsterdam
gaat. „Misschien zie ik wel minder
dan op televisie."
Sanne Haller (12) stond met haar
neus vooraan tijdens het bezoek van
het verloofde stel aan de Alkmaarse
kaasmarkt. Maar door alle drukte
had ze helemaal niets van het prin
selijk paar kunnen zien. Toen Méxi
ma en Willerft-Alexander bij hun
Niet alleen ouderen, maar ook de jeugd loopt weg met de aanstaande bruid. Foto: ANP/Robin Utrecht
