Reliant zit met UNA in de maag
ECONOMIE
CAO bij Corus test voor andere bedrijven
Nederland moet meer geld stoppen in kinderopvang
Nuon doet geen bod op elektriciteitscentrales
Veel nitraat in groenten
Zalm poogt balieservice
bij banken te behouden
Ceres wil rekening niet betalen
'Wachten bij arts geen probleem'
Donderdag staking bij Polynorm
Meerderheid: Eurocent overbodig
jitief signaal
Greenspan
iington - De economie in
is voorzichtig aan het op-
len. Dit signaal gaf Ame-
ntralebankpresident
?enspan gisteren af tij-
izijn halfjaarlijkse rede
de Senaat. „Er zijn recent
en zichtbaar dat de krach-
raardoor de economie ha-
nu afnemen", aldus
nspan. De bankpresident
lositief over de huizen
en de lage rente sterkt
ns hem de markt.
nair koopt
Boeings
ien/anp - De Ierse lucht-
,2 prijsvechter Ryanair heeft
oeing een order geplaatst
100 toestellen (type 737-
en een optie genomen op
ens 50 stuks. De order is
is de catalogus 9,1 miljard
waard, maar Ryanair
daar een fikse korting op
igen. De eerste toestellen
2 en dit jaar afgeleverd, de
e in 2010. Met de aanschaf
g de vloot verviervoudigd.
onderzoek
ir Wartsila
- De Europese Commis-
een onderzoek instellen
eventuele overheidssteun
2 rartsilii in Triëst. De Finse
national kan overigens ge
ldoorgaan met de voorbe-
igen om de productie van-
volle over te hevelen naar
Dat blijkt uit antwoor-
ip wagen van Groenlinks
larlementariër Bouwman,
ns hem lijkt het erop dat
de productie verplaatst
r subsidies te kunnen
rgie uit afval
:levocentrale
ad - Op het terrein van de
centrale bij Lelystad komt
istallatie die energie op
uit afvalstoffen. Volgens
tiatiefnemers van het
3 energiebedrijf Electrabel
•almilieubedrijf SITA, is de
lie de eerste in Nederland
lij energieopwekking en
fvalverbranding de hoofd-
13 telling is. De centrale
jaarlijks 300.000 tot
DO ton hoogcalorisch afval
Iten in 36 tot 54 megawatt
iciteit.
chinefabriek
rklust failliet
irn - Machinefabriek
it uit Apeldoorn is fail-
rklaard door de rechtbank
phen. Curator D. Jansen
gistermiddag alle 59 werk-
ontslag aangezegd. De
r is wel positief over de
ijkheden voor een door-
an het bedrijf dat onder
shovels bouwt voor de
sche sector. Het bedrijf
1986 ook al eens failliet,
werd het overgenomen
legemann. Sinds 2000
het weer zelfstandig.
r de rechter
r 'geld terug'
ichem - De Doetinchemse
aat R. de Lange zet de
stap op weg naar een ge
lijke procedure tegen de
en van wie duizenden
landers nog geld te goed
te hebben. Het gaat om
imers aan geld-terugac-
nooit een cent hebben
ezien. Maandag behan-
rechtbank in Arnhem
rzoek om een voorlopig
enverhoor te houden. In
instantie draait de proce-
net name om mensen die
een keuken van de fir-
ukengilde kochten.
ang wachten
lanencentra'
ien - Werkzoekenden
n veel te lang wachten op
ïlatingsgesprek bij de
voor Werk en Inkomen,
tantie die 1 januari voort-
uit de arbeidsbureaus en
ntelijke sociale diensten,
i oor zitten werkzoeken-
inder inkomen. Dat heeft
ouw gisteren gemeld in
ief aan minister Ver-
I (sociale zaken). CWI
inder andere problemen
imputerprogramma's.
:en in Japan
ir gedaald
De index voor consu-
nprijzen (CPI) in Japan is
1 met 0,8 procent ge-
Het is voor het tweede
eenvolgende jaar dat de
kte, zo meldt het Japanse
ireau Kyodo. Volgens de
ig is de daling het gevolg
toenemende concurren-
(oedkope importen,
•udelijke artikelen als air-
oners en ijskasten wer-
rig jaar 3,6 procent goed-
kleding 2,2 procent,
iters zelfs 38 procent,
eding werd goedkoper:
vrijdag 25 januari 2002
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - In de Europese Unie
sloft Nederland achteraan op
het gebied van crèches en kin
deropvang. Als de overheid daar
niet snel iets aan doet, dreigt in
dit land een 'serieus probleem'
te ontstaan om vrouwen aan het
werk te houden. Het volgende
kabinet dient zich beter aan de
Europese afspraken houden en
moet geld uittrekken voor veel
meer opvangplaatsen, zo luidt
de boodschap uit Brussel.
Van de vijftien EU-lidstaten sco-
Kabinet houdt zich niet aan Europese afspraken over betaalbare voorzieningen
ren alleen het traditionele Ier
land en zuidelijke landen als
Spanje, Griekenland en Italië
slechter dan Nederland bij de
verdeling van werk tussen man
nen en vrouwen. Finland en
Zweden liggen ver op kop; daar
hebben ongeveer evenveel man
nen als vrouwen een betaalde
baan. Maar ook in Denemarken,
Frankrijk, Groot-Brittannië, Por
tugal en Duitsland werken naar
verhouding veel meer vrouwen
dan in Nederland.
Relatief veel Nederlandse vrou
wen stoppen met werken wan
neer ze een kind krijgen. Die ge
gevens houden rechtstreeks ver
band met de beschikbaarheid
en de betaalbaarheid van goede
kinderopvang, zegt de Europese
Commissie. „Een land als Ne
derland, dat daar consequent
niet genoeg in investeert, raakt
onontkoombaar in de proble
men en houdt zich bovendien
niet aan de afspraak" waar
schuwt een woordvoerder van
het dagelijks bestuur van de Eu
ropese Unie.
In 1999 hebben de Europese re
geringsleiders en staatshoofden
afgesproken dat de gemiddelde
deelname aan het arbeidsproces
in de EU in tien jaar moet stij
gen van 61 naar 70 procent. Om
dat te bereiken zijn er twintig
miljoen nieuwe banen nodig,
waarvan elf tot twaalf miljoen
voor vrouwen en vijf miljoen
voor ouderen. De Europese
Commissie vindt het hoog tijd
om de lidstaten op hun plicht te
wijzen. „Als het in dit tempo
doorgaat, komen we er niet", al
dus de woordvoerder.
Tijdens de Europese top in Bar
celona, die voor 15 en 16 maart
staat gepland, worden de staats
hoofden en regeringsleiders ge
confronteerd met de feiten. De
Europese Commissie komt met
een aantal aanbevelingen om
meer vrouwen en meer ouderen
aan het werk te krijgen en te
houden, zoals meer aandacht
voor scholing, speciale maatre
gelen voor mensen die de zorg
hebben voor kinderen, zieken of
ouderen, belastingfaciliteiten en
een betere beloning. De woord
voerder:
„Het is allemaal niet nieuw,
maar er gebeurt nog absoluut
onvoldoende. Daarom draaien
we de volumeknop maar een
beetje verder open".
Onderzoek Consumentenbond
utrecht/gpd - Reliant Energy in
Houston slaagt er vooralsnog
niet in om een koper te vinden
voor de voegere UNA, de Utrecht
se en Noord-Hollandse elektrici
teitsproducent. Ook Nuon, dat in
teresse had, heeft geen bod ge
daan. Sinds de stroomcrisis in Ca-
iifornië en de val van energiereus
Enron, is de bankwereld uiterst
terughoudend met kredietver
strekking aan stroombedrijven.
Reliant kocht UNA in 1999 voor
ruim 2 miljard euro. Daarmee
beschikt het in Nederland over
een opwekkingscapaciteit van
3.400 megawatt elektriciteit.
UNA zou de springplank wor
den voor verdere expansie op de
Europese energiemarkt. Daar is
weinig van terecht gekomen.
Amper twee jaar later werd het
bedrijf in de etalage gezet en is
het personeelsbestand van 1.000
mensen teruggebracht tot 500.
De verkoop van UNA leidde tot
protesten van het Utrechtse Sta
tenlid Jansen. Hij vond dat de
belangen van de werknemers
werden verkwanseld, in ruil
voor een miljardeninjectie in de
overheidskas. „Het is duidelijk
dat het een krankzinnig hoog
bedrag was, dat Reliant voor
UNA betaalde."
Ook de perspectieven voor de
werknemers van UNA zijn er
volgens Jansen niet beter op ge
worden: „Als ze er nog zitten,
want ik heb begrepen dat de
helft van het personeel inmid
dels weg is."
Reliant Energy Power Genera
tion Benelux - zoals UNA tegen
woordig heet - verwijst voor
commentaar over de verkoop
plannen door naar het hoofd
kantoor in Houston. Daar wenst
men ook niet te reageren.
Saillant detail: de Califomische
gouverneur Davis beschuldigt
uitgerekend Reliant ervan de
oplossing van de energiecrisis in
de weg te staan. Reliant zou de
productie beperken, om de prij
zen op te drijven en meer winst
te maken. Dat wordt overigens
wel bestreden door Reliant.
Nuon is in elk geval niet langer
in de race voor de UNA-centra-
les. Woordvoerder Sikking: „We
zijn als energieleverancier geïn
teresseerd in energiecentrales.
De UNA-centrales leveren ook
energie aan ons. Maar onze
strategie is erop gericht om al
leen voor de piekvraag zelf de
energie te kunnen leveren. An
ders moet je inkopen op de APX,
de stroommarkt. Dat is veel
duurder."
Volgens Sikking zou een aan
koop van de UNA-centrales
hebben betekend dat Nuon veel
meer stroomopwekkingscapaci
teit heeft dan nodig is voor de
eigen klanten. „Dat wilden we
niet," aldus de zegsman.
Sikking benadrukt dat het niet
uitbrengen van een bod geen
gevolg is van de weinig floris
sante gang van zaken in de
energiewereld.
den haag/anp - Veel groente
bevat ongewenste hoeveelheden
nitraat, in een enkel geval meer
dan de wet toestaat. Dat heeft
de Consumentenbond vastge
steld na onderzoek van zeven
tien soorten in september en
oktober.
Paksoi, spinazie, kropsla, radijs,
veldsla, koolrabi en bleekselderij
hebben de hoogste nitraatge
middelden als deze groenten
niet biologisch verantwoord
worden geteeld. Biologisch ge
teelde groente heeft vaak de
helft van het gemiddelde ni
traatgehalte. Alleen bij Chinese
kool scoort de biologische vari
ant juist slechter.
Een teveel aan nitraat kan scha
delijk zijn. De stof vormt in het
lichaam nitriet, dat de zuurstof
in het bloed vermindert. Dat
kan de gezondheid van baby's
en peuters schaden. In combi
natie met andere stoffen kan ni
traat ook kankerverwekkend
zijn. Nitraat in groente is vooral
afkomstig van kunstmest. „De
overdadige toepassing van
kunstmest heeft het nitraatge
halte de laatste jaren doen stij
gen", zegt de bond.
„Veel reguliere telers in Europa
hebben moeite om onder de
wettelijke grenzen te blijven. De
biologische telers gaat dit ge
makkelijker af omdat ze alleen
dierlijke mest met mate toepas
sen. Die geeft minder nitraat."
De eco-groente ziet er volgens
de bond vaak wel slechter uit:
veel bruine bladeren, minder
fris loof en sneller bederf.
De onderzochte groente komt
zowel uit de buitenlucht als uit
de kas. Waar de onderzochte
porties vandaan kwamen, weet
de Consumentenbond niet. In
de winkels waar de groente
werd gekocht, ontbrak vaak de
verplichte aanduiding van het
land van herkomst.
den hjlag/gpd - Minister Zalm
(financiën) wil 'iets' van de ser
vice aan de balies van de ban
ken behouden. Dat blijkt uit een
brief die Zalm gisteren aan de
Kamer heeft gestuurd. Hij heeft
hierover inmiddels overleg ge
voerd met de banken.
Door bezuinigingsmaatregelen
op de kantoren voelen bijvoor
beeld gehandicapten en oude
ren zich in de kou gezet. Deze
klanten kunnen niet meer fat
soenlijk geld van hun rekening
halen omdat ze (vanuit een rol
stoel) niet bij de geldautomaat
kunnen of niets van dat appa
raat begrijpen.
Maar Zalm heeft bij de banken
over meer zaken opheldering
gevraagd. Hij constateert ook
dat het aantal filialen wordt te
ruggebracht en dat de banken
minder vaak rekeningafschriften
versturen. „In principe zijn ban
ken hierin vrij: er zijn geen wet
telijke belemmeringen," schrijft
Zalm. Maar klachten uit de
maatschappij hebben hem toch
tot het gesprek aangezet.
De banken hebben nu beloofd
dat zij de problemen in kaart
brengen en inventariseren hoe
ze kunnen worden opgelost. Ze
betrekken hierbij- maatschappe
lijke organisaties zoals de Chro
nisch Zieken- en Gehandicap
tenraad Nederland en de Con
sumentenbond.
Zalm meldt in zijn brief ook een
eerste bescheiden succes bij het
vergemakkelijken van de over
stap van een rekeninghouder
naar een andere bank. De ver
eniging van banken NVB gaat in
overleg met de Consumenten
bond een verhuisservice ont
wikkelen. Hierdoor moet het
bijvoorbeeld mogelijk worden
dat automatische incasso's bij
een overgang automatisch wor
den omgezet. Niet bekend is
wanneer deze service wordt in
gevoerd.
Nummerportabiliteit (het mee
nemen van het eigen rekening
nummer naar een andere bank)
is nog lang niet aan de orde,
schrijft Zalm. De banken heb
ben hem overtuigd van techni
sche problemen die optreden
bij deze service.
jvmsterdam - De Amerikaanse stuwadoor Ceres, die in Amsterdam een peperdure con-
tainerterminal heeft laten aanleggen, wil van de gemeente Amsterdam uitstel van zijn
eerste betalingstermijn. Volgens havenwethouder Dales gaat het om ongeveer 1,5 mil
joen euro. De wethouder zegt niet in te gaan op het verzoek van Ceres-eigenaar Kritikos.
Amsterdam heeft 128 miljoen euro geïnvesteerd in het project. De terminal is sinds de
zomer klaar, maar er heeft zich nog steeds geen klant aangediend. Volgens Dales vindt
de Ceres-eigenaar dat hij al genoeg geld in het project gestoken heeft. De gemeente
moet haar investering terugverdienen door de huur die ze van Kritikos ontvangt en door
de havengelden. Bij gebrek aan klanten loopt Amsterdam deze inkomsten, die bij succes
van de terminal zouden kunnen oplopen tot tienduizenden euro's in de week, ook al
mis. Ceres-eigenaar Kritikos zei in een reactie dat hij de gemeente Amsterdam niet offici
eel om uitstel van betaling heeft gevraagd. Foto: ANP/Marcel Anthonisse
den hjlag/anp - In tegenstelling
tot de irritatie over vertraagde
treinen of bussen vinden veel
mensen het rondhangen in
wachtkamers van de (tand) arts
geen probleem. Dat zeggen
ruim duizend huishoudens in
een onderzoek dat de Consu
mentenbond gisteren publiceer
de. Bij de huisarts zit 81 procent
maximaal een kwartier te wach
ten. Bij de tandarts is dat 91,5
procent. De artsen nemen in 95
procent van de gevallen vol
doende tijd voor de patiënt, zo
blijkt uit de enquête.
zaandam/bunschoten/anp -
Werknemers van deurenfabri
kant Polynorm Bruynzeel in
Zaandam leggen volgende week
donderdag het werk neer. De
250 personeelsleden willen naar
het hoofkantoor in Bunschoten
optrekken om een sociaal plan
af te dwingen voor de sluiting
van hun fabriek.
Hout- en Bouwbond CNV en
FNV Bondgenoten verklaarden
gisteren dat waarschijnlijk ook
personeel van de Polynorm-ves-
tiging in Bunschoten meedoet.
„Want ook in de kozijnenfabriek
dreigen tientallen mensen hun
baan te verliezen", aldust FNV-
bestuurder Holterhues.
De acties zijn het gevolg van
woensdagavond stukgelopen
onderhandelingen over een so
ciaal plan. Volgens de bonden
heeft de directie het personeel
geschoffeerd door alle eerder
besproken regelingen plotseling
van tafel te vegen.
Directielid Spierings noemt de
'bokshouding' van de bonden
jammer. Volgens hem heeft de
directie een zeer acceptabel bod
op tafel gelegd. Verder wijst
Spierings erop dat hoe langer de
bonden wachten, hoe minder
ruimte er overblijft voor een
goed sociaal plan". Volgens
hem stroomt maandelijks zo n
700.000 euro weg uit de kas van
de deurenfabriek.
mjvastricht/anp - Een meerder
heid van de Nederlanders vindt
de munten van één en twee eu
rocent overbodig. Dit blijkt uit
een representatieve steekproef
van onderzoeksburo R&M on
der ruim 900 mensen.
Zestig procent van de onder
vraagden zegt dat de kleinste
munten niet hadden hoeven
worden ingevoerd. Dertig pro
cent is het daar niet mee eens,
de rest heeft geen mening. De
eurocenten liggen al direct van
af de invoering onder vuur. Su
permarkten klagen dat de beta
lingen met centen veel tijd kos
ten. Ook in andere eurolanden
staan de centen ter discussie. In
Finland worden ze al niet ge
bruikt. Uit de enquête blijkt ver
der dat ruim 80 procent van de
mensen europrijzen terugrekent
naar guldengetallen. De helft
van de omrekenaars doet dit
vrijwel altijd. Een kwart van de
ondervraagden zegt zich te ver
gissen bij betalingen. Vooral
jongeren tussen de 18 en de 24
zeggen zich weieens te verreke
nen, van de 65-plussers is dat
maar 15 procent.
door Pieter van Hove
ijmuiden - Het onvermijdelijke is
gebeurd: na vier ellenlange ron
des is het overleg over een nieu
we CAO voor de 10.000 werkne
mers van staalconcern Corus in
IJmuiden zonder resultaat beëin
digd. De vakbonden vonden het
bod van de leiding, een structure
le stijging van jaarlijks één pro
cent naast een eenmalige uitke
ring van een half procent, veel te
mager.
De leden van de bonden mogen
zich binnenkort uitspreken over
het voorstel, maar de kans dat
ze met het tegenbod instemmen
is nihil. Daarvoor is het verschil
met de looneis van vier procent
eenvoudig weg te groot. Onder
het personeel heerst momenteel
een grimmige stemming: acties
zijn niet uit te sluiten.
Het argument van het manage
ment van de IJmuidense vesti
ging van de multinational is
sinds het begin van de CAO-on-
derhandelingen ongewijzigd ge
bleven: gezien de slechte finan
ciële situatie van Corus is het
onverantwoord een grote loon
stijging voor de Nederlandse
werknemers door te voeren. Bo-
Rollen plaatstaal: eindproduct van de walserij bij Corus in IJmuiden.
Archieffoto: United Photos De Boer/Torna Tudor
vendien zouden door het inwil
ligen van overige bondseisen
(betere ouderenregelingen,
flexibeler arbeidsvoorwaarden)
de totale loonkosten met nog
eens vijftien tot 25 procent stij
gen.
Voor de Nederlandse directie
onmogelijke eisen, gezien de
miljoenenverliezen die het be
drijf - met name in het Verenigd
Koninkrijk - maakt. Herstel van
de internationale staalmarkt
doet zich naar verwachting pas
in de tweede helft van het jaar
voor. Vandaar dat de onderhan
delaren van Corus continu heb
ben gewezen naar resultaten
van het concern als geheel. De
Nederlandse bonden daarente
gen kijken alleen naar de belan
gen van hun leden met het ar
gument dat de loonstijging gelij
ke trend moet houden met de
inflatie.
In zekere zin verschilt de situatie
bij Corus IJmuiden niet veel van
die bij Philips Nederland. Deze
grote ondernemingen zijn dit
jaar als eerste begonnen met
onderhandelingen over een
nieuwe CAO. Wat dat betreft
staan de bedrijven model voor
veel CAO's die later in 2002 wor
den afgesloten. Andere opval
lende overeenkomst: zowel bij
Philips als bij Corus zijn de on
derhandelingen inoqgddels stuk
gelopen wegens te grote ver
schillen tussen de looneisen (in
beide gevallen vier procent) en
de nulgrens waarvan de direc
ties uitgaan.
In vakbondskringen wordt al ge
fluisterd dat de ondernemers
graag de adviezen van de VNO-
NCW ter harte nemen. De werk
geversorganisatie liet na de aan
slagen van 11 september direct
weten dat een loonbod van vier
procent onhaalbaar was gezien
de tegenvallende economie. De
vakbonden kregen nog een
standje voor de hoge eis. Hoe
het ook zij: bedrijven zullen de
komende tijd met interesse de
ontwikkelingen bij Corus vol
gen. De uitkomst bepaalt mede
de inzet bij de onderhandelin
gen voor andere CAO's.