LEIDEN REGIO Leiden 'Elf jaar levenswerk ging letterlijk in rook op' eine boete voor sikken' oud barrel dialect Toddik (2) R3 1Het was echt kantje boord dinsdagavondReferendum mag nooit een drukmiddel zijn MIDDEN ZUID NOORD WEST vrijdag 25 januari 2002 rkgroep heeft gekregen wat tg. meer en vooral betere uk. Heeft de Werkgroep nditm met deze actie een druk gemaakt voor alle groeperingen die vinden gemeente onvoldoende luistert? :er, woordvoerder van iep Referendum Aal- ;„Dat kan ik niet helemaal len. Volgens de nieuwe lumwet komen niet alle aanmerking voor een lumverzoek. Het is mis ken lichte blauwdruk, endum is ook geen lig dreigmiddel. Je moet ius willen hanteren. En haal je je nogal wat op Om de verplichte 4000 ekeningen op te halen, e in de publicitaire sfeer eel doen. Dat geldt in de aanloop naar het referendum zelf ook. Je moet je erop voorbe reiden dat je tegenwicht moet bieden aan de publicitaire kracht van de gemeente Lei den." Niemand wilde écht een referen dum. Toch leek de aanvraag maandag vrijwel onafwendbaar. Hoe verklaart u dat? „Dat het mis dreigde te gaan, heeft het college enkel en alleen aan zichzelf te wijten. Ik weet niet wat er zou zijn gebeurd als wij in alle stilte over het eerste voorstel hadden kunnen praten. Ik was positief over hun voorstel en wilde het ook op die manier aan de andere leden voorleggen. Maar ik heb nooit namens de werkgroep ingestemd. Dat kon ook niet, dat mandaat hadden we niet. Vervolgens ging het col lege donderdag toeteren dat al les in kannen en kruiken was. De werkgroepleden voelden zich daardoor geschoffeerd en stemden niet in. Uiteindelijk had de afwijzing wel een plezie rig gevolg omdat het college de tweede onderhandelingsronde met een beter voorstel kwam. Maar dat is geen scenario dat je kunt bedenken. Als er tijdens de gemeenteraadvergadering niet die laatste schorsing was ge weest, was er een referendum gevolgd. Het was echt kantje boord geweest." Wat zijn de lessen die uit deze bij na-referendumaanvraag ge trokken kunnen worden? „Over het algemeen heeft de ge meente niet erg slim geope reerd. Leiden en projectontwik kelaar MAB presenteerden drie jaar geleden al meteen een be hoorlijk uitgewerkt plan, inclu sief maquette. Zo jaag je alle be woners meteen de gordijnen in. Wat valt er dan nog te bespre ken? Nu bewoners alsnog volop de ruimte krijgen om mee te praten, sa men met tal van an dere be trokken partijen, is niets on bespreek baar. Als andere partijen weer op die brug en die steeg uitkomen, in goed overleg, dan moeten wij, de be woners reëel zijn." Wat zijn de lessen uit de perike len rond het referendum over het Aalmarktproject? Woordvoerder M. Meelker van de Werkgroep Referendum Aal markt en wethouder R. Hille- brand blikken terug. Had het college de werkgroep niet even de tijd moeten geven om het voorstel in het weekeinde te bestuderen? Wethouder R. Hillebrand: .Ach teraf redene ren is altijd makkelijk. En de publiciteit over het on derwerp heeft onge twijfeld mee gespeeld in de besluit vorming van de werk groep. Ik be twist Meel- kers versie dan ook niet. Maar wij hebben een iets andere versie. Wij kregen woensdag van Meelker te horen dat de werk groep maar één eis had en dat was dat het raadsvoorstel over het conceptplan Aalmarkt van tafel moest. Toen wij dus met een uitgebreider voorstel kwa men en Meelker daar persoon lijk zeer over te spreken was, za gen wij geen vuiltje aan de lucht. Meelker benadrukte wel dat het zijn mening was en dat hij niet namens de werkgroep kon spreken. We konden de raadsleden deze ontwikkeling natuurlijk niet onthouden. We hebben toen afgesproken dat hij voor de vergadering een per soonlijke verklaring zou afleg gen. De pers concludeerde daar vervolgens uit - niet geheel on terecht- dat het referendum van de baan was. Vervolgens is de stemming in de Werkgroep tot onze verbazing volledig omge slagen." Welke lessen hebben jullie ge trokken? „Dat je als gemeente erop moet toezien dat het referendum als middel nooit wordt misbruikt. Het mag nooit ingezet worden om inhoudelijke wijzigingen in een plan af te dwingen. Dat kan niet. Maar dat hebben we deze keer gaandeweg ook weten te voorkomen." U schetst een keurige gang van zaken, maar waarom bleef de werkgroep dan zo wantrouwig? „Ik weet het niet. Dat wantrou wen is er niet bij iedereen. Neem Jeremy Bangs, een man die al vaker bezwaar maakte te gen de gemeente. Hij heeft ons deze keer gecomplimenteerd met de inspraak en ook andere partijen zoals de Stichting Aal marktgebied hebben hun waar dering uitgesproken over onze manier van werken." Waarom werd het op het laatst zo'n welles-nietes-spelletje? „Misschien omdat de werk groep dacht dat er nog rek in de deadline zat. Dat is ook een les die we de afgelopen week heb ben geleerd. We stelden vrij laat wat de uiterste deadline was. Ik denk dat de werkgroep toen dacht dat het een tactische zet was en dat we ze daarmee on der druk wilden zetten. Pas toen tijdens de raadsvergadering dui delijk werd dat het ons menens was, namen zij een besluit. Een extra lesje is dat we meer reke ning moeten houden met de sa menstelling van het gezelschap tegenover ons. Er is een groot verschil tussen een bestaand be stuur en een gelegenheidscoali tie, die een duidelijke structuur mist." ADDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken, de buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt r stadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden luurd naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden. )e Fax: 071-5321921; e-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl [WARTIER In het Koetshuis in de Leidse Hout kunnen kinde- G de leeftijd van 6 tot 11 jaar woensdag 30 januari van half he it drie uur leren hoe alles bloeit en ook hoe er gesnoeid rarden. Van al die gesnoeide takken kan ook iets moois wor- maakt, bijvoorbeeld een echte hut. Op 27 februari wordt ie doorgegaan. Deelname bedraagt per keer 1 euro. Meer in- lgj ie en aanmelden: telefoon 5213620. )l Stichting Dienstverlening Leiden zoekt vrijwilligers voor ,a iject Welzijnsbezoek Ouderen in de Kooi. Sinds 1995 wor- M ensen van 75 jaar en ouder bezocht om er met behulp van ,r( igenlijst achter te komen of het ouder worden problemen Sc rt. Als de vrijwilliger problemen signaleert wordt dat door- g n aan de ouderenadviseur, die er dan voor zorgt dat hulp C geboden. Na een inwerkperiode is het de bedoeling dat er aal één keer per week op bezoek wordt gegaan. Van een vrij- wi 'wordt verwacht dat hij of zij goed kan luisteren en dat er is voor de mening en privacy van ouderen. Voor informatie melding kan gebeld worden naar Annette Driessen, telefoon >NSKWARTIER Aikido School Leiden houdt morgen open 'c m 9.30 uur wordt begonnen met een kinder-aikido les, ge- 'idoor een demonstratie kinder-aikido. Volwassenen kunnen .45 uur een les bijwonen en om 11.30 uur een demonstratie, is een moderne bewegingskunst waarin wordt geleerd jezelf edigen zonder fysieke krachtmeting. Deze open dag wordt r4den in de gymzaal van basisschool De Vuurvogel, Ballonpad ere informatie: 06-24637666 of aikidoschoolleiden@dutchai- JAAL Aikidovereniging Shi Zen Ryu geeft met ingang van 29 januari een uit acht lessen bestaande introductiecursus De lessen in deze boeiende en dynamische krijgskunst nt n gegeven op dinsdag van 20.30 tot 22.00 uur in de gymzaal Molensteeg tussen de nummers 13A en 15. De kosten be- refc40 euro. Meer informatie en aanmelding: voorzitter@shi- i.nl of telefoon 06-28461137. Er is ook een homepage: www- iryu.nl URG In buurthuis Matilo beginnen in februari weer ver- nde taalcursussen voor volwassenen. Maandag 4 februari ••I een korte cursus Arabisch alfabet en taal en cultuur, waar rijfwijze en de uitspraak van het Arabische alfabet worden deld. Deze cursus bestaat uit vijf lessen op maandag van ot 21.00 uur. De kosten bedragen 22,50 euro. Een vervolg- begint op 11 maart (56,25 euro voor 15 lessen). Verder is er snsdag van 20.00 tot 21.00 uur een cursus Engels voor be- s. Voor 15 lessen zijn de kosten 37,50 euro. Op vrijdag zijn er sen Spaans, zowel voor beginners als gevorderden. Elke cur- staat uit 12 lessen van één uur en kost 30 euro. De prijzen deze cursussen zijn exclusief het boek. Meer informatie bij luis Matilo, Zaanstraat 126, telefoon 5412515. ENHOEK In het kader van de tentoonstelling Oergraffiti in J„ lis aan de Darwinweg 2, is er in het auditorium van het mu- 21 len serie lezingen. Beeldend kunstenaar Kassiël Gerrits ver- idag 3 februari van 14.00 tot 15.00 uur over de prehistori- K inst als inspiratiebron voor hedendaagse kunst. De toe- 'I'rijs voor de lezing bedraagt 2,50 euro, een combinatiekaart 50 euro geeft ook toegang tot het museum. |s ag/leiden - Een 57-jarige "a iar kreeg de schrik van 3f en toen hij door agenten 'L leegenomen naar het bu- jimdat hij een fiets zou l gestolen. De man werd door de Haagse politie- veroordeeld tot het beta- tweehonderd euro boe- wan honderd voorwaar- )e rechter vond dat er in- ,rs d sprake was van fietsen- ,ifi vertelde dat er al talloze van zijn zoon waren ge- Toen hij op 30 maart vo- op de Churchilllaan liep oude fiets in de berm zag wilde hij deze meene men om hem op te knappen voor zijn zoon. De fiets stond niet op slot en het achterwiel was ontzet. „Voor mijn gevoel pleegde ik geen diefstal", zei hij. Politiemensen die de vader met de fiets zagen lopen, op weg naar een studentenflat op de Klikspaanweg, dachten daar heel anders over. Zij arresteer den de fietsendief en namen hem mee naar het bureau. De Leidenaar had nog nooit eerder met politie of justitie te maken gehad en was 'zeer ontdaan'. Politierechter Pereira de Horta besloot de boete die de politie oplegde, 500 euro, te matigen tot 200. door Eric-Jan Berendsen leioen - Nog steeds heeft het voor Shui-chong Fu iets onwe zenlijks als hij tussen de afge brande resten van zijn pool- en snookercentrum 't Dijkje aan de Hoge Rijndijk staat. „Elf jaar le venswerk ging letterlijk in rook op. Ik dacht dat ik gek werd. Drie dagen ben ik er doodziek van geweest. Maar ik ben van een Chinese generatie. Op het moment dat je kan praten en lo pen, kan je werken ook. In sep tember of oktober hoop ik weer open te zijn", aldus de 35-jarige eigenaar. In de nacht van vorige week donderdag op vrijdag sloeg het noodlot toe in 't Dijkje. „Rond twee uur werd ik thuis in Leider dorp door mijn bedrijfsleider gebeld die vlak naast de zaak woont. Het alarm ging af. Nou gebeurt dat wel vaker, dus je schrikt niet meteen. Vlak daarop belde de Alarmdienst. Of de po litie moest worden gebeld. Nee, niet nodig, ik ben al onderweg, zei ik nog. Toen ik bij de zaak kwam, hoorde ik een klap en kwam de rook al onder de deur door. Ik wilde nog naar binnen maar mijn bedrijfsleider hield mij tegen. Kort daarop sloegen de vlammen al naar buiten." Over de oorzaak tast hij in het duister. „Maar nog niet zo lang geleden was het bedrijf goed be vonden na controle door de brandweer." De politie laat we ten dat het onderzoek naar de oorzaak nog in volle gang is. Het vuur verwoestte niet alleen de ruimte van ongeveer 400 vierkante meter waar de 16 pool-, 2 snookertafels en één biljart stonden, maar ook de winkel, kantine, keuken en het bovengelegen magazijn. Fu schat de schade aan pand en in boedel op een kleine 800.000 euro. „De eigenaar is gelukkig verzekerd. Ik als pachter had wel een verzekering voor de inven taris maar niet voor bedrijfs schade, het niet meer kunnen uitoefenen van mijn bedrijf. Voorlopig heb ik dus geen in komsten meer." Toch blikt Fu met enig optimis me richting toekomst. „De eige naar van het hele pand heeft ge zegd dat de hal waar de tafels stonden over een maand of drie is herbouwd. Ik denk daar iets anders over, maar het feit dat er zo optimistisch wordt gedacht geeft mij een prettig gevoel. Zelf verwacht ik, als de gemeente meewerkt, tegen het najaar weer open te kunnen. En dat zou mooi uitkomen. Want als de da gen korter worden, wordt het in mijn poolcentrum drukker." Voor de tussenliggende periode heeft Fu zijn oog laten vallen op een ruimte boven Budget Rent A Car op Hoge Rijndijk 4. „De competitie figt voor de teams van poolvereniging 't Dijkje tij delijk stil en dat moet natuurlijk niet te lang duren. Boven het autoverhuurbedrijf kan ik in ie- Volgens mij was een toddik gewoon een 'smerig wijf. Maar dat bleek lang niet genuanceerd ge noeg. Een toddik, door velen ook als taddek of tadduk uitgesproken, is een onappetijtelijke, slor dige, onverzorgde, meestal dikke vrouw. Heieen Hasselbach verwoordde die betekenis zeer kern achtig: 'zo'n vrouw met vette piekharen, een in geen bh te vatten boezem en een loopneus, die zij bij voorkeur met de achterkant van haar hand of met haar mouw afveegt'. Deze omschrijving slaat op het uiterlijk. Maar een tadduk kan ook een vrouw zijn die niet schoon en helder in huis is. Ongetwijfeld zal ook zij er bij lopen met on gekamde haren en in kapotte en ongewassen kleren, maar zij blinkt toch vooral uit in een ui termate smerige aanpak of liever niet-aanpak van het huishou den. Alles in huis 'pikt', oftewel plakt van de viezigheid. Van een sopje heeft ze nog nooit ge hoord. Zemen is voor haar een onbekend werkwoord. De stof zuiger zuigt nog maar op halve kracht en wordt slechts een keer per maand aan zijn functie her innerd. In de ouder literatuur komt de tadduk voor als tadde. In een wat moralistisch betoog van de 17de-eeuwse schrijver C. van Beresteyn wordt over de hou ding van de man tegenover de vrouw gezegd: 'Dat men haer niet tractere als jaloursch, noch haer handele als een boose tadde, want de vrouw is seer veroorsaeckt om deuchdelick te werden, als de man sles groot betrouwen op haer betoont.' Nou, dat is me nogal wat. Ik geloof niet dat de vrouwen van nu zo'n seksistisch, mannelijk standpunt zouden slikken. Want wat staat er? 'Je moet een vrouw niet behandelen als een jaloers, kwaadaardig en slonzig wezen, want als ze dat is dan ben je daaraan zelf schuldig: een vrouw is na melijk deugdzaam als de man haar zijn volledige vertrouwen geeft'. Nog een nuance. Tadduk blijkt namelijk niet al leen op vrouwen te slaan. Ook kinderen kunnen voor tadduk worden uitgemaakt. Ze hoeven er niet eens veel voor te doen. Buiten door de mod der kruipen is al genoeg. Of lekker voetballen op een nat zandveldje en veel slidings maken, en dat allemaal met je goeie goed aan. Zo'n smeerpoets krijgt bij thuiskomst van zijn moeder het woord tadduk toegevoegd, al dan niet vergezeld door een oorvijg. (Hebt u zich ooit afgevraagd waarom zo'n draai om je oren met een vijg wordt aangeduid? Of waarom een oplawaai in je gezicht een muil peer wordt genoemd? Wat doen die vruchten daar?). der geval een paar tafels neer zetten zodat de ongeveer 60 le den weer kunnen spelen." Hartverwarmend noemt Fu de reacties van spelers en collega- zaalhouders na de vernietigende brand. „En ook wethouder Alexander Pechtold was heel aardig. Als loco-burgemeester werd hij door de politie opge piept en kwam naar de brand kijken, 's Nachts zei hij al tegen me dat als er problemen zouden komen in de toekomst, ik hem altijd kon bellen." Gelukkig kan Fu na alle ellende nog relativeren. „Op zakelijk ge bied ben ik alles kwijt, maar ik Van pool- en snookercentrum 't Dijkje is na de brand van vorige week vrijwel niets meer over. Foto: Hielco Kuipers heb mijn gezin nog en mijn wo ning. Er zijn miljarden mensen in de wereld die het slechter hebben, dus waar maak ik me dan druk om? Het huis naast het poolcentrum is ook door de brand verwoest. De buurvrouw heeft alleen haar nachtpon nog maar over. Dat is pas erg." Kinderen kunnen nog op een andere manier vies peuken zijn. Ze kliederen bij het eten. Geen hap gaat ongeschonden naar hun mond. De helft vliegt op tafel, broek of trui. Ook zo'n knoeipot verdient de geuzennaam tadduk. Ze hoeven het natuurlijk niet zo bont te maken als die twee broertjes in een Franse film van een jaar of dertig geleden. Die speelden aan tafel (bij afwezigheid van hun ouders) spinazietennis. De een had een lepel spinazie in de rechterhand. De wijsvinger van de linkerhand bracht hij aan de bovenkant van de lepel en zo katapulteerde hij de spinazie in de richting van zijn broertje. Die moest proberen met zijn bord de spinazie tegen te houden. De muur was na twee minuten één grote spinaziezooi. Het ligt voor de hand dat dat geknoei met eten (niet dat spinazietennis, natuurlijk) tadduken wordt ge noemd. Het lijkt er op dat alles wat een beetje vies of vuil of oud is een tadduk genoemd kan worden. R Een vuile vaatdoek bijvoorbeeld. En Heieen Hasselbach kent het ook in de betekenis 'poetsdoek je, poetslapje'. Ze hoorde een poos geleden nog haar Belgi sche bovenbuurvrouw zeggen dat ze bij het kuisen van de wc haar toddikje had doorge- i spoeld. Tenslotte: het kan ook nog gewoon een lapje zijn. Een stukje goed dat ergens van over is gebleven. In Den Haag kent men het woord toddemand voor 'lappenmand'. En dit todde is het woord waarvan ons toddik is afgeleid. Hans Heestermans Met dank aan Ruud Aalbersberg, Margje Baas (Hawaii), Niek Bavelaar, Marijke v.d. Bent, H. Beu- mer, Anneke Bink, Jaap Bolten, Annette Brinks, Susanne van den Burgh-de Klerk Wolters, Hans van Dam, Berthie Edelaar, Henk Boting, M. Brit- tijn, Hans van Dam, JJ. van der Geest, Fred de Groot, Heieen Hasselbach, E. van Hattem-Volkers, Wil den Heeten, Hans Heemskerk, Petra Hoge- veen, L. de Keuning-Volkers, Willem Kooreman, Dick van Kooten, R. Krösschell-de Bruin, Anneke van Rooijen, Kees Sassen, Peter Swinkels, Frans van Velsen, J. Vermeulen, Leendert de Vink en Eli sabeth Voorbij. Reacties en tips voor deze rubriek kunt u sturen naar de redactie van deze krant, postbus 54, 2300 AB Leiden, onder vermelding van de ru brieksnaam 'Leids dialect'. E-mailen naar de au teur kan ook: heestermans@inl.nl uit de Leidsch PagHadAllCHIEYES ANNO 1902 Zaterdag 25 Januari GEMENGD NIEUWS - Uit Noordwijk wordt gemeld dat de 'Offenbach' vlot gekomen is. Het stoomschip is daarna op sleeptouw genomen en behouden te IJmuiden binnengebracht. De aan boord gebrachte pompen konden het binnendringende water goed meester blijven. Het schip heeft voorloopig vastge maakt bij de nieuwe sluis en zou heden opvaren naar Amsterdam. Door de bergers van schip en la ding werd beslag gelegd voor ƒ420,000. LEIDEN - Met Maart a.s. zullen de buitenwijken door de posterijen alhier gerekend worden als te be- hooren tot de kom der gemeente en zal aldaar dus ook de laatste bestelling om tien uren worden ge daan. ALGEMEEN - Louis Bouwmeester is gisteravond, naar aanleiding van zijn 40-jarig tooneeljubileum gehuldigd. De schouwburg was tot den nok gevuld. Toejuichingen en fanfares weerklonken, kransen en een verzegeld pakje werden aangeboden, toespraken gehouden ter begeleiding van een stel tafelzilver en na afloop was er nog een feestelijke samenkomst in de directie kamer. Natuurlijk was Bouwmeester door die hem overstelpende huldeblijken diep geroerd, getroffen en innig dankbaar. ANNO 1977 toto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen 11a plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 t.n.v. Dagblad uitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, anno d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Lelden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. LEIDEN - De fa briekspanden van de Rotogravure aan het Galgewa ter, die binnen kort worden afge broken. Foto: Archief Leidsch Dagblad Dinsdag 25 januari LEIDEN - Uit veiligheidsoverwegingen zullen de be drijfshallen van de voormalige Rotogravure aan het Galgewater gesloopt worden. De huidige eigenaar, de Westland-Utrecht projectontwikkeling, heeft de sloop bij de gemeente aangemeld om een einde te maken aan de 'ontzettende bende' aan de kant van het Galgewater. De projectontwikkelaars achten de risico's te groot dat zij aansprakelijk gesteld zouden worden bij mogelijke ongelukken. Het kantoorge deelte aan het Noordeinde blijft staan tot de woning bouwplannen voor het complex uitgewerkt zijn, waarschijnlijk aan het einde van dit jaar. Zodra de gemeente de voorwaarden heeft vastgesteld zal met de sloop begonnen worden. De voorwaarden zullen dienen om de monumentale panden te beschermen. Wellicht dat enkele woonboten in het Galgewater tij delijk verplaatst moeten worden. De Westland-Utrecht heeft in overleg met de ge meente de bestemming van het voormalige fabrieks complex bepaald. Het Rotterdamse architectenbu reau Groosman heeft nu opdracht gekregen 80 tot 100 woningen te ontwerpen. Voor een klein deel zal het complex eengezinswoningen bevatte® de rest zal bestaan uit appartementen en maisonnettes in de premiekoopsector. De exacte prijzen zijn nog niet bekend, maar zullen zeker boven de honderddui zend gulden komen te liggen. De vorige eigenaar van het complex had naast de wo ningbouw een kleine parkeergarage gedacht. Deze voorziening is teruggebracht tot het aantal plaatsen dat de bewoners zelf nodig hebben. Wellicht dat hiervoor de grote, stevige papierkelder gebruikt kan worden. Aan het Noordeinde zullen acht monumentale pan den hersteld worden door architekt Van Beek, die zelf gevestigd is aan het Noordeinde. Aan de kant van het Galgewater zullen twee panden gerestau reerd worden'. Twee panden aan het Noordeinde, rechts van de grote gele gevel die eveneens in de toekomst gesloopt zal worden, zullen verdwijnen. Deze plaats zal met nieuwbouw opgevuld worden. Wat er met de huidige bewoners van de panden gaat gebeuren is nog onduidelijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 15