'Elke keer geef ik de
piano op zijn donder'
'Alphen moet volwaardig poppodium hebben'
KUNST CULTUUR
Volkenkunde en Zuid-Afrikaans museum werken samen
R7
Twetelsckijf
'Big Black Mariska' kent 'Venus' niet meer
dinsdag 22 JANUARI 2002
nited hotos de Boer/
Ie Boer
;e en Wiske
n [leuter
- De striphelden Sus-
liske als kleuters die in
tekeningetjes op één pa-
nafgerond avontuur
ken. Dat primeurtje ver-
jjinnenkort in 'De Ster
kers', het blad van de
D Wiske-fanclub. De
ding geldt als exclusieve
de blicatie, want komend
uilen de kleine Suske en
trschijnen op de ach-
van het Suske en Wis-
Iblad. De twee kleuters
dj naakt door striptekenaar
terts en collega Jeff
ais t
is en Jansen
houwburg
Het cabaretduo Lebbis
ti speelt zondag 17 en
ig 18 maart extra voor
van het programma
»rd' in de Leidse
burg Door de VARA
televisie-opnamen ge-
op een later tijdstip
uitgezonden. Dit zijn
seizoenen tevens de
oorstellingen van
jord'. De kaartverkoop
dels begonnen.
Hamilton
eden
kus De Amerikaanse
schrijfster en muzikante
lamilton. dochter van
arol Burnett en produ-
Hamilton, is zondag
a Hamilton, die aan
eed, is 38 jaar gewor-
actrice vertolkte in het
1986-'87 de rol van
liggins in de televisiese-
e'. Verder was ze te
inder meer "Murder,
te' en Beverly Hills
)e afgelopen jaren re-
ze een aantal korte
door Robbert Minkhorst
leiden - Het Rijksmuseum voor Volkenkunde gaat samen
werken met hét East London Museum in Zuid-Afrika. Direc
teur Steven Engelsman van het Leidse Volkenkunde conclu
deert na bezoeken aan het East London Museum dat samen
werking voor beide musea zeer vruchtbaar kan zijn.
De Zuid-Afrikaanse instelling heeft een aantal topattracties
in huis, waaronder een zandplaat met met een afdruk van
de, naar alle waarschijnlijkheid, oudste voetstappen van de
mens. Bovendien ligt in het museum van de zusterstad van
Leiden een exemplaar van een van de laatst overgebleven
dodo-eieren ter wereld en heeft men er een opgezette vis,
die al lang uit de wereldzeeën is verdwenen.
De zandplaat met menselijke voetstappen is wel het meest
bijzondere onderdeel van de collectie.
Het Zuid-Afrikaanse museum is momenteel in afwachting
van een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift
waarin wordt vastgesteld dat het gaat om de oudste men
selijke voetafdrukken ter wereld. Adjunct-directeur Kevin
Cole deed zelf onderzoek naar de afdrukken. Ze zijn min of
meer toevallig in de duinen aan de oostkant van de stad
gevonden. Dankzij gunstige klimaatomstandigheden zijn
de afdrukken in het zand versteend, en daarom zo lang be
waard gebleven. „Het is een natuurwonder", aldus Cole.
„This is really exciting."
Aanvankelijk werd aangenomen dat de voetafdrukken zo'n
25.000 jaar oud waren. Ruim drie jaar geleden werd gecon
stateerd dat de afdrukken mogelijk veel ouder zijn. Cole is
daar absoluut van overtuigd. Het onderzoek, dat hij samen
met collega Dave Roberts heeft verricht, levert het bewijs,
denkt hij. Zijn rapport is klaar, als een wetenschappelijk
blad de aangeboden publicatie accepteert, is het een feit.
Het is ook mogelijk dat de publicatie wordt geweigerd, bij
voorbeeld omdat het onderzoek onvolledig is, maar daar
rekent Cole niet op. Publicatie is in zijn ogen wereld
nieuws.
Cole denkt bij opgravingen in het duingebied nog meer
voetstapafdrukken te kunnen vinden. Komt zijn verwach
ting uit, dan wil het East London Museum op die plaats
een openluchtmuseum beginnen. Cole is is zeer terughou
dend met nadere informatie. Pottenkijkers kan hij niet ge
bruiken, omdat de opgraving niet afdoende beveiligd kan
worden.
Directeur Engelsman van het Rijksmuseum voor Volken
kunde in Leiden heeft uitvoerig overleg gehad met zijn
Zuid-Afrikaanse collega's. Hij wil dat het nog dit jaar komt
tot een uitwisseling van wetenschappers van de beide mu-
Amerikaanse pianiste en zangeres Lisa Otey in Leidse Blues- en Jazzweek
door Herman Joustra
- »of Desanti
leden
ean-Toussaint Desanti.
de belangrijkste Franse
is zondag op 87-jarige
1 Parijs overleden. Kort
verscheen zijn laatste
Ie vrijheid houdt nog
Desanti hield zich als
vooral bezig met de fe-
logie. Hij doceerde ja-
aan de Parijse universi-
orbonne en schreef een
ntal boeken. In 1989
daarvoor de nationale
!rix des Lettres.
nieuw vennep - In eigen land
mag ze dan een veelgevraagd
muzikante zijn, in Nederland
heeft vrijwel niemand nog ge
hoord van de Amerikaanse pia
niste en zangeres Lisa Otey. Met
dank aan het internet vertoont
ze deze week desondanks haar
kunsten op het podium van de
Leidse Blues- en Jazzweek. Die
uitvinding heeft haar tot nu toe
louter geholpen bij het opbou
wen van haar carrière.
Het is maandagmiddag. Otey is
net aangekomen van Schiphol
en meteen doorgereden naar
Nieuw Vennep. Om even uit te
blazen in Hotel De Rustende Ja
ger. Voordat het hele circus in
alle hevigheid losbarst. „Ik blijf
tien dagen in Nederland en Bel
gië. Bijna elke dag heb ik een
optreden. Het internet hè. Ik zit
veel op het internet. Kijk waar
de festivals zijn. Dan stuur ik
een mailtje of ik mag komen
spelen. En ik stuur cd's op. Dat
werkt. Tot nu toe heb ik er veel
succes mee gehad."
Zo kwam Otey een jaar geleden
ook in contact met Eric-Jan
Overbeek, pianist en zanger, be
ter bekend onder de naam Mr.
Boogie Woogie. Otey ontdekte
tijdens het surfen dat Overbeek
bezig was een jazzfestival te or
ganiseren in Hoofddorp en
stuurde een elektronisch be
richtje. Dat leidde niet onmid
dellijk tot een optreden, maar
het contact was gelegd. Over
beek vloog al een keer naar
Otey"s woonplaats. Tucson,
voor een gezamenlijk optreden.
Dat klikte zo goed, dat hij de
Amerikaanse op zijn beurt uit
nodigde in Nederland te komen
spelen. Otey: „Zo werkt het als
je geen grote naam bent en niet
bij een grote platenmaatschap
pij zit. Als je iemand ontmoet
die iemand kent, die op zijn
beurt weer iemand kent, enzo-
Jan Lau (68), voormalig bestuurs
lid van de Stichting Leidse
Jazzweek. Nu vooral medewerker
bij de Leidse Blues Jazzweek.
Haalt bands als de Shape Big
Band, bestaande uit in België ge
legerde Amerikaanse militairen,
naar Leiden.
„Kai J.J., de twee meest be
roemde trombonisten. Ik had
een elpee van ze en vond bij To
wer Records in New York deze
cd, waar die oude plaat op staat.
Daar ben ik heel gelukkig mee.
Dat kun je wel zien, want ik heb
zelfs het plastic beschermhoesje
bewaard. J.J. Johnson en Kai
Winding heten ze officieel. Het
leukste nummer vind ik 'This
could be the start of something
big', heerlijk opgewekt, vrolijk
en virtuoos gespeeld. Mijn jong
ste zoon is er ook gek op.
De plaat is uit de jaren zestig,
het is de eerste Impulse-plaat.
Mijn liefde voor jazz stamt al
van voor de oorlog en vlak erna,
toen ik luisterde naar de AFN,
de American Forces Network.
Die zender heeft een heleboel
mensen met het jazz-vfrus be
smet. Frank Sinatra, Peggy Lee,
daar begon het mee. Oscar Pe
terson, Ella Fitzgerald, andere
grote zangeressen en big band-
jazz volgden. Count Basie vooral
ook.
Een trombone is geen solo-in
strument, het is de bas van de
blaasinstrumenten. Dus vraag je
je af: wat kunnen mensen er
mee. Ik houd van verrassingen,
dat een muzikant je dwingt om
heel goed te luisteren. En dat
gebeurt op deze cd van Kai J.J.
Naar muziek luisteren is begrip
hebben voor muziek. Met oude
jazz, dixieland, daar heb ik niet
zoveel mee. Ik bewonder Louis
Armstrong, prachtig zoals die
man trompet speelde, maar hij
verraste niet. En dat doen deze
twee trombonespelers wel.
Trouwens, de Shape Big Band is
ook verrassend. Ze spelen tij
dens de Big Band Night in de
grote zaal van de Stadsgehoor
zaal komende vrijdag.
Tekst: Annemiek Ruygrok
Foto: Dick Hogewoning
Lisa Otey: „Mijn geluk hangt niet af van een groot platenlabel." Foto: Dick Hogewoning
voort, dat helpt. Overal. In de
Verenigde Staten en het werkt
dus ook zo in Nederland. Ze
boeken je alleen als ze je per
soonlijk kennen. Of als ze ie
mand kennen die jou persoon
lijk kent"
„Ik vind het ook prettig zo, zelf
contacten leggen. Mijn geluk
hangt niet af van een groot pla
tenlabel. Ik heb de boel graag
zelf onder controle. Zo hou ik
greep op mijn carrière. Gisteren
had ik nog een optreden in Tuc
son. Heb ik ook zelf geregeld. El
ke plaats waar ik speel ontmoet
ik nieuwe mensen. Dat houdt de
bal rollende, om het zo maar
eens te zeggen. En ik krijg veel
airplay, mijn muziek wordt op
verschillende radiostations ge
draaid. Over de hele wereld. Ja,
ook de diskjockeys heb ik ont
moet op het internet. Als je een
carrière wilt opbouwen is net
werken het allerbelangrijkst."
Plus een flinke dosis kwaliteit
uiteraard. Die bezit Otey ruim
schoots. Jazz, blues, gospel en
boogie woogie, ze speelt het al
lemaal. „Verschillende stijlen ja,
ik hou er niet van om in een
hokje te worden geplaatst. Ik
ben ook met verschillende stij
len opgevoed. Mijn vader was
violist, mijn moeder pianiste. Al
lebei speelden ze klassiek. En ze
speelden show tunes, liedjes uit
de Broadway musicals. Zoiets
LEIDSj
i
vormt je. Ik ben ook geïnteres
seerd in traditionele muziek
overal vandaan. En in percussie.
Dat zal allemaal wel terug te ho
ren zijn in mijn muziek."
Muziek met passie, muziek van
binnenuit, zegt ze. „Zo speel ik.
Elke keer geef ik de piano op
zijn donder, I beat the piano up.
Misschien is dat wel omdat ik
vrouw ben. Toen ik begon te
spelen dacht ik dat ik krachtig
moest spelen om geaccepteerd
te worden." Otey lacht. „Maar
het internet helpt net zo hard."
Lisa Otey treedt donderdag
avond op in De Waag, vanaf
20.15 uur, samen met Mr. Boo
gie Woogie. Op zaterdagavond
speelt ze in de Stadsgehoorzaal
tijdens het International Jaz-
zin' Leiden. Aanvang: 19.45
leiden - 23.30 Uur. De Waag. De Leidse Blues
Jazzweek is een paar dagen aan de gang als de
stem van Tom Waits de zaal vult. De cd is moet
het gat tussen twee bands vullen. Het is muziek
over hoeren, matrozen, havensteden en vooral
heel veel vergane glorie. Vlak na het nummer 'Big
Black Mariah' bestijgt de hoofdact van de avond
het podium: Mariska Veres en haar jazzcombo.
'Big Black Mariska' is in stemmig zwart, de ogen
zijn zwart omrand en ze wappert zichzelf af en toe
koelte toe met een zwarte handwaaier.
De presentator, die aan het begin van Veres' con
cert opduikt, vertelt de zaal dat „Mariska niet aan
het verleden wil worden herinnerd." Haar roem
ruchte verleden, had hij wel mogen zeggen. Ma
riska Veres zong eind jaren '60 bij de Haagse
Shocking Blue. Bovendien was ze een van de eer
ste echte babes' die Nederland kende, een rock-
chick eerste klasse. Met Venus' had Mariska een
wereldhit: van Amerika tot Japan draaien ze het
nummer nog steeds grijs. Venus' en ander Shoc
king Blue-materiaal wordt gretig gecovered door
artiesten van diverse pluimage. Zo nam Nirvana
voordat ze doorbraken nog een versie op van 'Lo
ve Buzz'.
Maar Mariska Veres wil er niet meer aan herin
nerd worden. Het combo, bestaande uit bas, pia
no, drums en saxofoon gespeeld door gladde
Haagse jongens in colberts, ondersteunt Veres
met strakke bebop-georienteerde jazzmuziek. Eer
der op de avond had het publiek al de soms wat
slome groovy lounge-jazz van French Connection
voor de kiezen gehad en waarschijnlijk was het,
gezien het late uur, voor veel mensen tijd om naar
bed te gaan. Bij Veres blijft het voor het podium
leeg. Een groepje studenten houdt elkaar met
moeite staande. Met dikke tongen roepen ze om
'Venus'. Maar Mariska kent Venus' niet meer. Bij
het volgende nummer gaat het tempo omlaag. De
studenten dansen 'close'. In de galmbak die De
Waag is blijft weinig over van het subtiele spel van
de pianist en bassist, eigenlijk is alleen de saxofo
nist duidelijk te horen, maar het overwegend jon
ge publiek luistert toch niet.
Mariska Veres zingt hees over onbeantwoorde
liefde en praat de nummers geroutineerd aan el
kaar. Veres wil niet aan het verleden herinnerd
worden. Wij wel.
Programmeur Boerefijn: Het Kasteel voldoet niet aan de eisen
duizenden optredens,
liskamerformaat tot
Miljoenen bezoekers,
gtot oud. Honderden
ids, van dance tot
k. De eerlijkste vorm
pmuziek, live, op het
L is big business. Ook
Leidse regio, waar
hillende zalen een
i meepikken van deze
ide populariteit. Wat
voor poppodia? Hoe
in ze zich? Met welke
>roberen ze publiek te
Een rondje langs de
n de Leidse regio. In
ing 3: Het Kasteel in
Alphen.
door Herman Joustra
alphen aan den rijn - Het Kas
teel in Alphen bestaat twintig
jaar. Op zich is dat reden voor
een feestje. Maar wel een be
scheiden feestje, want al die tijd
is er nauwelijks iets aan het pop
podium gedaan, constateert pro
grammeur Dick Boerefijn met
spijt. „Het Kasteel voldoet niet
aan de eisen van deze tijd. Het
podium is veel te laag. Als het
volle bak is zie je achterin niks
van de band. Een behoorlijke
lichtshow opzetten is ook een
probleem. Bovendien is het vaak
bloedheet als we uitverkocht
zijn."
„Als De Dijk hier bijvoorbeeld
speelt is de zaal vol. Met zo'n
500, 600 man is het echt niet
leuk om binnen te zijn. Je kunt
je niet voorstellen hoe heet het
dan is. Als er 300 man zijn gaat
het nog wel. Dan is er ook nog
wat ruimte om te lopen. Maar
eigenlijk is de zaal niet geschikt
voor grote concerten. Er bestaan
wel plannen om Het Kasteel te
verbouwen. Het plafond gaat
dan iets omhoog. Een paar deci
meter maar, hoor. Meer kan
niet. Het zal dus wel een ietsje
beter worden, maar niet veel.
„We zouden eigenlijk moeten
verkassen naar een ander pand
om mee te kunnen blijven doen.
Maar daarmee hoeven we niet
aan te komen bij de gemeente.
Die is eigenaar van hel pand en
subsidieert anderhalve beroeps
kracht. Anderhalf! Daaruit kun
je wel afleiden dat ze niet zo veel
zien in Het Kasteel. Jammer. Ik
vind dat Alphen, met dik 70.000
inwoners, een volwaardig pop-
Dick Boerefijn: „Ik denk dat ik nog de enige programmeur ben van de 43 kernpodia in Nederland die dit
werk vrijwillig doet." Foto: Mark Lamers
podium moet hebben. Overal
zie je gemeenten hun zalen ver
nieuwen. Maar Het Kasteel staat
er al twintig jaar onveranderd
bij. Onze kantoorruimte is mis
schien tien vierkante meter
groot. Dat slaat natuurlijk ner
gens op."
Gelukkig hebben de gebreken
vooralsnog geen al te grote ge
volgen. „Met de nadruk op
vooralsnog," zegt Boerefijn. „De
meeste artiesten staan hier
graag, de bands zijn dik tevre
den. Maar toch. De tijden veran
deren. Boekingskantoren zijn
veel machtiger dan vroeger. En
bands vragen ook meer. Belang
rijke bands zeggen nu dat Het
Kasteel te klein voor ze is."
„Bij kleinere bands valt er soms
nog wat te regelen. Die spelen
dan op recettebasis. Je probeert
ze bijvoorbeeld te krijgen op een
garantie van 300 bezoekers. Als
er meer mensen komen, krijgt
de band het geld van al die extra
kaartjes. Komen er minder dan
krijg ik subsidie van het NPI
(Nederlands Pop Instituut, red.),
maximaal 1750 gulden."
„In het algemeen rijzen de kos
ten van Nederlandse bands de
pan uit. Met alle gevolgen van
dien. We krijgen maar subsidie
van het NPI tot een bepaalde
grens. Kost een band meer dan
5500 gulden, dan krijgen we
geen cent. Dan moet je je dus
goed afvragen hoeveel mensen
een band kan trekken. Kijk,
vroeger was dat anders. Dan
belde je een band op. Die zei:
'We kosten 3000. Dan zei ik:
'2000'. En we kwamen ergens
tussenin uit. Dat waren nog nor
male bedragen. Nu wordt er niet
meer onderhandeld. Er gelden
vaste prijzen. Voor een deel
komt dat omdat de meeste
bands nu bij een boekingskan
toor zitten. Eh bands vragen ook
meer omdat ze weten dat we
subsidie krijgen van het NPI.
Nou, ze zullen het wel merken
als dat zo doorgaat. Gaten in
hun agenda. Minder optredens.
Het houdt toch een keer op."
Boerefijn hekelt ook de hype die
is ontstaan rond een aantal Ne
derlandse bands. Een hype die
grote gevolgen heeft voor de ga
ges van muzikanten. „Bands als
Johan en Daryll-Ann worden zo
opgehemeld in de bladen dat ze
een steeds hogere prijs vragen.
Terwijl ze toch een beperkt pu
bliek aanspreken. Dat is niet
meer met elkaar in overeen
stemming? Bovendien, Johan
speelt maar een uur, en komt
dan terug voor één toegiftje.
Daar hou ik niet van. Nee, dan
een band als de Tröckener
Kecks. Die speelde gewoon twee
uur door. Dan gebeulde er ook
wat op het podium. Je bleef kij
ken. Dat was een band die z'n
geld dubbel en dwars waard
was."
De live-reputatie van een band
laat Boerefijn dan ook zwaar
meewegen. Maar het program
meren is en blijft moeilijk. „Er is
een gigantisch aanbod. Veel
bands nemen een demootje op
en sturen een exemplaar naar
Het Kasteel. Hou op man, rond
de vijf cd's krijg ik in een week.
Hele bergen heb ik hier inmid
dels liggen. Vroeger was het ge
woon een cassettebandje, te
genwoordig neemt bijna elke
band een cd op. En dan de pla
tenmaatschappijen, die sturen
ook met de regelmaat van de
klok promo-cd's op. En dan
probeer ik daarnaast ook nog
eens rekening te houden met de
smaak van het publiek. Hier
komt toch een beetje alternatief
publiek. Publiek dat houdt van
een beetje stevige muziek Beet
je hardcore, Beetje metal."
„Je kunt hier natuurlijk niet alles
neerzetten. We doen ongeveer
een keer per week iets met een
band. En dan hebben we nog de
presentaties van amateurband
jes. Drie tot zes op een avond.
Die bands komen uit de buurt.
We hopen dan dat ze zelf wat
publiek meenemen. Dat gebeurt
ook meestal wel. Het heeft na
tuurlijk geen zin hier een onbe
kend bandje uit Groningen heer
te zetten. Dan komt er nie
mand."
„Het is vermoeiend werk wat ik
doe. Ik heb al een paar keer ge
zegd: ik stop er mee. Maar na
een paar leuke concerten dacht
ik er weer anders over. Het lukt
me nog steeds, ook al heb ik een
fulltime baan. Ik onderhoud het
wagenpark van de politie in Al
phen. Dat is een dagtaak. Vrij
dagmiddag ben ik vrij. Dan zit ik
regelmatig te bellen voor Het
Kasteel. En de avonden ben ik
vaak in touw. Gemiddeld ben ik
tien tot dertig uur per week be
zig voor Het Kasteel. Ik denk dat
ik nog de enige programmeur
ben van de 43 kempodia in Ne
derland die dit werk vrijwillig
doet. Met veel plezier, dat wel.
Nog steeds."
(advertentie)
www.leidschdaqblad.nl
