Bouwbedrijven
erkennen fraude
ECONOMIE
Eurocenten nu al mikpunt van discussie
Snackbar zit niet te wachten op biologische hap
Witte Huis onthult
studie naar Enron
efsel van
Cate in
ouwen VS
Brinkman komt met voorstel gedragscode
Bouwen in IJburg
Diefstal kost winkels in Europa bijna 24 miljard
Autofabrikanten
tegen afschaffen
dealersysteem
Busstaking dreigt
Opel meldt recordverlies
Consumentenbond tegen
langere opzegtermijn KPN
ten vinden
ot olieveld
I - Britten hebben in de
jee een nieuw aardolie-
jeboord dat het groot-
it in tien jaar tijd in de
igetroffen. Dit maakte
minister van energie
gisteren bekend. Het
t zo n honderd kilomter
órdoosten van de Schot-
Aberdeen en kan moge-
miljoen vaten olie ople-
form Shell
s ontruimd
DONDERDAG 17 januari 2002
>,90 1 - Meer dan honderd ar-
svan een olieplatform
°o teil in de Noordzee zijn
w acht tijdelijk geëvacu-
'20 aeen gasalarm. De arbei-
\60 erden met drie helikop-
ergevlogen naar zes an-
U1 oortorens in de Noord-
po adat het alarm vals bleek
werden ze weer terugge-
Strauss
fabrieken
«ncisco Spijkerkleding-
nt Levi Strauss wil enke-
leken sluiten in verband
chte resultaten in de VS
in. In het vierde kwartaal
de nettowinst van 75,4
i naar 62,9 miljoen dol-
i de zeven fabrieken in
e: igaan er vermoedelijk
■®5 i Schotland dicht. Wat er
50 S gebeurt is nog niet be-
w grootste
leschip begint
Op een werf in het
Saint-Nazaire is gisteren
plw begonnen van de
Mary 2. Het vaartuig
et grootste cruiseschip
-«leid worden, met plaats
i'U 620 passagiers. Rederij
4 5« I Line is opdrachtgever
l i' bouw van het mega-
M )e Queen Mary 2 wordt
79 (ter lang en zo hoog als
iouw van 23 verdie-
9 ui prijsstijging
f, r komst euro'
0,75 iburg - Er zijn geen sig-
lat de euro in de eerste
dagen na zijn invoering
algemene prijsstijging
q® ïleid. Er zijn wel spora-
9? voorbeelden van prijs-
9•■>5 ngen, maar daar staan
3= lagingen tegenover. Eu-
5 43 nissaris Solbes (mone-
eid) zei dat gisteren in
oo opees Parlement.
gaat niet
fS vliegen
'anp - Koninklijke Ten
iat materiaal leveren ter
ing van Amerikaanse ge-
n. waaronder het Penta-
te is voor deze opdracht
zen door het Amerikaan
se Corps of Engineers. Het
maakt een Geolon-weef-
ervoor zorgt dat na een
i minder puin rondvliegt,
Hinder doden en gewon-
len. Het weefsel werd tot
vooral gebruikt in de
i waterbouw.
de reeks aanslagen met
?en op het World Trade
in New York en het Pen-
n Washington vielen on-
3000 doden, onder meer
indvliegend puin van in
de gebouwen.
'te zegt dat de nieuwe
ing nauwelijks invloed
*5 ^en °P de omzet op kor-
4 'jn. Ten Cate levert tech-
extiel en onderdelen in
,o Amerika, Europa en Azië.
io drijf heeft ongeveer 3600
mers, waarvan 1600 in
and.
den haag/gpd-anp - Topmannen
van de van fraude beschuldigde
bouwbedrijven HBC en Heijmans
geven toe dat er binnen hun be
drijven mogelijk dingen zijn ge
beurd die niet stroken met wat
de wet toestaat. Daarmee sluiten
zij frauduleuze praktijken in de
bouwwereld niet langer uit.
•Een en ander bleek gisteren in
interviews met J. Jansen, voor
zitter van de raad van bestuur
van Heijmans, en C. Reigers
man, topman bij HBG. Zij stel
len dat de overheid de bouwwe
reld geen andere keus laat dan
creatief met rekeningen om te
gaan omdat de talloze offertes
die zij moeten uitbrengen sinds
1993 geheel voor eigen rekening
zijn. Jansen daarover: „De aan-
biedingskosten voor bijvoor
beeld de bouw van de Wester-
scheldetunnel beliepen voor ons
alleen al tien miljoen gulden.
We kwamen met drie bestelbus
jes vol documenten aan."
Hoewel Heijmans en Reigers
man dat niet onomwonden zei
den, kon uit hun woorden wor
den opgemaakt dat die kosten
nu onderling en in uiteindelijke
afrekeningen met de opdracht
gever alsnog worden verrekend.
Zo bezien zou de overheid, als
opdrachtgever, miljoenen te
veel betalen voor bouwprojec
ten.
Reigersman zei echter ook in het
tv-programma Nova niet te ge
loven dat de omvang zo groot is
als gesuggereerd. „Die honder
den miljoenen herken ik niet.
Alles wordt verantwoord in jaar
verslagen, gecontroleerd door
accountants. Wij kunnen niet
zomaar geld wegsluizen. Dat
verhaal klopt absoluut niet."
Jansen: „Ik kan niet uitsluiten
dat mensen het wel gedaan
hebben maar het is niet ons be
leid. Als het plaatsvindt is het al
tijd verwerpelijk."
Op dit ogenblik is een onder
zoekscommissie bezig met
voorbereidend werk voor een te
houden parlementaire enquête
naar de bouwfraude.
Aanleiding waren de onthullin
gen eind vorig jaar van een
voormalig medewerker van aan
nemer Koop Tjuchem dat
bouwbedrijven sjoemelen bij
aanbestedingen. Bedrijven zou
den onderling afspreken wie
voor welke klus in aanmerking
komt. De bouwkosten zouden
flink worden opgeschroefd. De
'winnaar' verstrekte de andere
mededingers vervolgens een
vergoeding voor het niet bin
nenslepen van de opdracht.
Het Algemeen Verbond Bouw
bedrijf (AVBB), waarin de bouw
werkgevers zijn verenigd, heeft
staatssecretaris Remkes gisteren
een concept-gedragscode voor
de bouwwereld toegestuurd.
Daarmee willen de bouwbedrij
ven laten zien dat zij hun leven
willen beteren. De code is vol
gens een AVBB-woordvoerder
woensdag „geen PR-stunt of do
de letter".
Het is volgens hem de bedoeling
dat de code het gedrag van aan
nemers bij aanbestedingen
daadwerkelijk gaat veranderen.
Net als de bestuurders van Heij
mans en HBG vindt ook het
AVBB dat de overheid de kosten
voor het maken van offertes
weer gaat vergoeden. „Het is
eerlijk om die kosten te verha
len", aldus voorzitter E. Brink
man van de AVBB. „Gaat Neder
land daartoe niet over dan krijg
je een opslag op de kosten van
het te bouwen project en dat is
minder doorzichtig."
amsterdam/gpd - Het is droevig
gesteld met het biologisch aan
bod in de fastfood ketens. In de
Nederlandse snackbars, McDo
nalds', Burger Kings en stations
snack-plekken is geen bio-friet
of eco-kroket te bekennen. En
dat terwijl bijvoorbeeld Eko-
aardappelen volop te krijgen
zijn en een bio-frietje zo ge
maakt is. De fastfood-branche
ziet echter weinig in het Eko-
aanbod omdat het te weinig op
levert. Tot die conclusie kwam
belangenvereniging Milieude
fensie na onderzoek naar het
biologisch aanbod bij tien fast-
food-ketens in Nederland. Nico
le Bakker, campagneleider 'Eten
zonder bijsmaak' van Milieude
fensie, vertelde gisteren dat zij
zwaar teleurgesteld is. „Slechts
een enkeling doet iets. De enige
grote keten die een biologisch
product voert is Servex. Dat ver
koopt biologische koffie. We
moeten het hebben van de
kleintjes."
Lennard Poillot van Servex, ex
ploitant van onder meer Kiosk
en Pizza Hut op de Nederlandse
stations, bevestigt dat. „Wij zijn
een trendvolger, geen trendset
ter. De biologische koffie slaat
wel aan bij de consument. Ver
der staan we niet onwelwillend
tegenover biologische produc
ten, maar moet de consument
erom vragen. En er moet een
flink aanbod van leveranciers
zijn." Volgens Bakker is dat de
kip- en ei-discussie: „Iemand
moet de eerste stap zetten
Maar op grote ketens hoeft de
De 'eko-pizza' van New York Pizza is een van de weinige biosnacks die het heeft gehaald.
Foto: WFA/Peter Scholten
- DAT, opvolger van het
Belgische Sabena, gaat
v >p Europese bestemmin-
0.81 gen. Ideeën om ook
0 00 VS te vliegen, zijn door
erlandse topman Kuij-
iteren van de hand ge-
De lucratieve lijnen
rika zijn de enige inter-
ntale vluchten die DAT
iveging neemt.
concerns
indenergie
dam BP en Chevron-
willen een windmolen-
erzetten in Europoort.
I project is 25 miljoen
ïmoeid. De planning is
negen windmolens in
ide kwartaal van dit jaar
nik worden genomen,
leveren de turbines 22,5
ratt, genoeg voor 20.000
udens. Het park is ge-
>p het terrein van de ge
lijke Nerefco-olieraffina-
Amsterdam - IJburg, de nieuwe Amsterdamse wijk in het IJ-meer be
gint gestalte te krijgen. Op het haveneiland wordt hard gebouwd aan
winkels, woningen en kantoren, terwijl aan de andere kant van het
gebied nog altijd land wordt gewonnen door opspuitingen. De eerste
van de in totaal 18.000 woningen in het gebied worden dit jaar opge-
leverd.Foto: ANP/Koen Suyk
nieuwegein - De Europese detailhandel is
vorig jaar door diefstal 23,8 miljard euro aan
omzet misgelopen. Daarbovenop komt nog
eens 5 miljard aan verspilling. Dat is 1,42
procent van de totale omzet of gelijk aan de
jaaromzet in alle winkels in Noorwegen.
Dat blijkt uit cijfers varr het Centre for Retail
Research (CRR) die vandaag door beveili
gingsbedrijf Checkpoint Meto Benelux zijn
gepresenteerd. Het CRR deed onderzoek in
vijftien landen. Winkeldieven zijn voor bijna
de helft schuldig aan de omzetderving, per
soneel voor 29 procent en leveranciers voor
acht procent.
Ruim een week geleden werd bekend dat
winkeldiefstal de detailhandel in Nederland
vorig jaar 410 miljoen euro schade heeft be
rokkend. Dat was een stijging van 20 pro
cent ten opzichte van het voorgaande jaar,
stelde de brancheorganisatie PlatformDe-
tailhandel.nl.
biologische snackliefhebber niet
te rekenen. McDonalds is niet
van plan is een Eko-snack aan te
bieden. Bakker vindt dat jam
mer. „In Nederland wordt 20
procent van alle bestrijdings
middelen gebruikt voor con
sumptie-aardappelen. Dat is
een enorme berg gif die in je
bakje friet komt." Fast Food
Concepts, met formules als Vork
brussel/anp - De Europese or
ganisatie van autofabrikanten
ACEA vindt de plannen van EU-
commissaris Monti (mededin
ging) om de automarkt open te
gooien, veel te ver gaan. Voorzit
ter Jean-Martin Folz, in het da
gelijks leven directeur van PSA
Peugeot Citroen, vindt dat er
niks mis is met het huidige sys
teem waarin elke autodealer één
merk verkoopt.
Monti wil van die exclusiviteit
af. Als dealers van hetzelfde
merk met elkaar in concurrentie
gaan, of als dealers meer mer
ken verkopen, leidt dat tot lage
re prijzen voor de consument,
denkt hij. Overigens zijn de
voorstellen minder radicaal dan
sommige consumentengroepen
hadden gewild, want fabrikan
ten hoeven niet aan iedereen
die auto's wil verkopen, te leve
ren.
Maar de ACEA denkt dat de her
vorming toch te ver gaat. Folz,
die sprak bij de opening van de
Brusselse autosalon wijst erop
dat Europa het dichtste dealer-
netwerk ter wereld heeft dankzij
de huidige regels. Het voorstel
om de verplichting te schrappen
dat autoverkopers ook voor het
onderhoud moeten zorgen, be
tekent een verslechtering voor
de consument, voorspelt hij.
Groningen - Topman Van den
Hoek van vervoersbedrijf Arriva
bemiddelt in het conflict tussen
buschauffeurs en regiomanager
Van Hengel. De chauffeurs, die
door vakbond en onderne
mingsraad worden gesteund,
dreigden vanochtend het werk
neer te leggen als Van Hengel
aanblijft.
den haag/gpd-anp - Een Edah-fi-
liaal in Amsterdam weigert euro
centen te accepteren. De bedrijfs
leider is het gehannes met de
muntjes beu. De caissières ron
den de prijzen zo af dat de klein
ste eurocenten niet meer nodig
zijn. Het nadeel, afronding naar
beneden en dus minder inkom
sten, weegt volgens de winkelier
niet op tegen een snellere door
stroming bij de kassa en tevrede-
ner klanten.
Wettelijk is er niets tegen het
initiatief en ook de klant heeft
geen bezwaar omdat de afron
ding steeds naar beneden plaats
vindt. De Edah-vestiging is zelf
standig, een 'franchiser', binnen
het Laurusconcern. Volgens het
concern zal het voorbeeld niet
door andere winkels worden na
gevolgd.
Volgens MKB-euro-coördinator
Els Prins worden de problemen
met de kleinste eurocenten
overdreven. Volgens haar is het
een publiciteitsstunt. „Van onze
leden krijgen we juist berichten
dat het best meevalt met die eu
rocenten. Ze zijn er nu aan ge-
,3-
Het Edah-filiaal in Amsterdam is de eurocenten beu.
Foto: ANP/Robbert Slagman
wend. Als klanten willen betalen
met eurocenten, mag dat niet
worden geweigerd. De eurocent
is en blijft wettig betaalmiddel."
Ook in Finland zijn de kleinste
euro-centen uit de gratie. Bij
wet is bepaald dat contante be
dragen worden afgerond op vijf
cent. „Maar Finland schaft de
muntjes niet af," zegt een
woordvoerder van het ministe
rie van financiën. „Finland re
gelt alleen het afrekenen in eu
rocenten. En dat mag elk euro
land zelf doen. De eurocent
blijft wettig betaalmiddel in de
hele eurozone, daar kan ook
Finland niets aan doen. Alleen
op Europees niveau kan de eu
rocent echt worden afgeschaft."
De Finnen hebben hun besluit
de afreken-mogelijkheid in de
kleinste eurocenten wettelijke te
regelen al in september 2000
aan 'Brussel' gemeld. De EU be
treurde het besluit, maar kon
geen strijdigheid met de Euro
pese regels vaststellen. In feite
doen de Finnen wat Nederland
tot voor kort met de guldencent
deed. Die cent was en bleef geld,
maar er kon niet meer mee wor
den afgerekend. De guldencen
ten verdwenen daarop ook uit
de circulatie.
Dit zal met de eurocenten in
Finland niet gebeuren, want an
dere eurolanden zijn niet van
plan het Finse voorbeeld te vol
gen. De euro is een grensover
schrijdend fenomeen: de centen
zullen dus door het betalings
verkeer altijd het land binnen
komen.
Overigens waarschuwt MKB on
dernemers voor valse eurobiljet
ten. „Bedrijven moeten oppas
sen dat zij geen kleurenkopieën
accepteren", zegt Prins. „On
dernemers en consumenten
hebben de eerste weken goed
naar de biljetten gekeken, maar
er sluipt routine in. De kans be
staat dat er dan valse briefjes
doorglippen, zeker in drukke
perioden."
Volgens Prins zijn er in Neder
land twintig gekopieerde euro-
biljetten gevonden. „Je vraagt je
af hoeveel er niet tussenuit zijn
gehaald." Zij raadt ondernemers
en klanten aan om vooral om de
glimmende streep op de biljet
ten te letten. Kleurkopieerders
pakken dit veiligheidskenmerk
Verzamelaars jagen
op Fins eurozakje
De half miljoen promotiezak
jes met euro's die in Finland
in omloop zijn met daarin
ook muntjes van één en twee
cent waren binnen 48 uur
uitverkocht. Ze worden nu
met veel winst verhandeld.
Op een ongeopend eurozakje
(nominale waarde 3.88)
werd gisteren op de Neder
landse veilingsite eBay 61,
op de Duitse zustersite 89
en in de VS 69 dollar gebo
den. Vorige week ging zelfs
een zakje voor 157 euro
onder de hamer.
De centrale bank komt tege
moet aan de vraag en brengt
in februari een extra oplage
van enkele honderdduizen
den uit. Het is overigens niet
de bedoeling dat mensen er
mee betalen. De detailhandel
is al boos dat er centen in
omloop zijn want dat bete
kent extra werk.
De Finnen hebben ook nog
een vlekje weg te werken met
papiergeld. De Finse Munt
heeft tientallen 500 eurobil
jetten gedrukt waarop het
hologram onvolledig of afwe
zig is. De centrale bank poogt
ijverig deze misdrukken uit
de circulatie te halen.
en Smulwereld, liet Milieude
fensie weten: „We zijn actief in
dorpen waar geen trendsetters
zijn. Voor snackbarhouders zijn
twee soorten friet ondoenlijk en
is de prijs te hoog."
New York Pizza introduceerde
in november wel de Eko-pizza
2,75 per stukje) waar an twee
jaar voorbereiding vooraf gin
gen. Het kostte veel moeite om
de biologische ingrediënten te
vinden, de werkwijze in de filia
len aan te passen en het Eko-
keur van de stichting SKAL te
krijgen, vertelt oprichter en di
recteur Vorst. De bio-pizza
maakt nu zo'n vijf zes procent
van de omzet uit. De komende
weken wordt met de franchise
nemers of de Eko-pizza in het
assortiment blijft.
Regering onderzocht faillissement
washington/ap - Een econo
misch adviseur van het Witte
Huis heeft de economische ge
volgen van de ondergang van
Enron onderzocht terwijl het
Texaanse bedrijf nog probeerde
het faillissement te voorkomen.
Dat maakte Witte Huis-woord-
voerder Fleischer gisteren be
kend. Adviseur Lindsey was be
stuurslid bij Enron en ontving in
2000 50.000 dollar van het be
drijf.
Over de relatie tussen Bush en
zijn medewerkers en Enron rij
zen steeds meer vragen, maar
Fleischer wilde daarop niet in
gaan. Bush is bevriend met de
bestuursvoorzitter van Enron
Lay en Enron heeft veel geld bij
gedragen aan Bush' verkiezings
campagnes.
Twee leden van het kabinet van
Bush zeiden vorige week dat Lay
contact met hen had gezocht
over de financiële problemen bij
Enron, om om hulp te vragen.
In oktober zou Lay de medewer
kers van Bush hebben gebeld
om te polsen hoe het ging met
de economische stimulerings
maatregelen die Bush wilde in
voeren, omdat die gunstig wa
ren voor Enron. Congresleden
willen de contacten Bush-Enron
onderzoeken.
Fleischer gaf wel toe dat er con
tacten waren. „Het zou me niets
verbazen als er binnen de hele
regering gesprekken hebben
plaatsgevonden met mensen
van Enron", zei hij. Economisch
adviseur Lindsey en zijn team
kwamen volgens Fleischer in het
onderzoek naar Enron tot de
conclusie dat de ineenstorting
van het bedrijf de Amerikaanse
en de wereldmarkt niet zou
schaden. Lindsey ontkent con
tact gehad te hebben met Enron
over de financiële problemen
van het bedrijf.
GM ziet winst inzakken
detroit/rüsselsheim/anp - Het
Amerikaanse autoconcern Ge
neral Motors (GM) heeft vorig
jaar zijn winst fors zien afne
men. De verslechterde wereld
economie noodzaakte het con
cern ertoe de productie terug te
brengen en meer uit te geven
aan marketing. In Europa leed
de Duitse dochter Opel een re
cordverlies van 674 miljoen eu
ro.
De winst van GM als geheel be
droeg 1,5 miljard dollar tegen 5
miljard dollar het voorgaande
jaar. De omzet nam ook af, met
3 procent tot 177,3 miljard dol
lar. Opel heeft al jaren proble
men, omdat de kosten te hoog
zijn, er overcapaciteit is en nieu
we modellen niet aanslaan.
Daarom kondigde GM augustus
vorig jaar een grondige reorga
nisatie aan die in 2003 weer
moet leiden tot winst.
Vorig jaar liep het verlies verder
op, terwijl een lager verlies dan
de 502 miljoen euro in 2000 was
beloofd. Bij de 674 miljoen euro
gaat het overigens om het be
drijfsresultaat. Netto boekte
Opel winst doordat de bank-
dochter een forse positieve bij
drage leverde.
Walter Borst, financieel direc
teur van Opel, verklaarde giste
ren dat 2002 een moeilijk jaar
wordt. De autoproducent gaat
gebukt onder kosten voor de lo
pende reorganisatie en moet fi
nanciële reserves aanleggen
voor het ontmantelen van auto's
die aan het eind van hun leven
zijn. Borst verwacht verder dat
de Europese automarkt dit jaar
met zes procent krimpt. Opel
krijgt volgens hem verder te ma
ken met harmonisatie van prij
zen door invoering van de euro.
Ook de verlenging van de garan
tieperiode tot twee jaar vormt
een last, terwijl de recente ver
hoging van de milieuheffingen
in Duitsland ook nadelig zullen
uitwerken.
den haag/anp - De Consumen
tenbond ageert tegen het besluit
van KPN om de opzegtermijn
van mobiele bellers met een
abonnement te verlengen van
één naar drie maanden. Dit be
lemmert de concurrentie, om
dat overstappen naar een ande
re aanbieder moeilijker wordt.
Het klemt des te meer omdat de
concurrentie op de mobiele
markt toch al niet werkt, aldus
de Consumentenbond. Dat
komt doordat de markt ondoor
zichtig is, bijvoorbeeld door het
ontbreken van informatie over
kwaliteitsverschillen. KPN zegt
het besluit uit concunentieover-
wegingen te hebben genomen.
Libertel/Vodafone ging KPN
voor met een verlenging naar
drie maanden. Ben stapte over
naar een termijn van twee
maanden.
Dat de Consumentenbond nu
wel aan de bel trekt, heeft te
maken met het feit dat KPN
marktleider is. „De kans is groot
dat alle aanbieders volgen", al
dus een woordvoerder van de
bond. De bond heeft de kwestie
onder de aandacht gebracht bij
de staatssecretarissen van ver
keer en waterstaat en van eco
nomische zaken. De telecom-
toezichthouder Opta kon nog
geen reactie geven.
