'WAO'er aan werk
helpen is te duur'
ECONOMIE
SQOitmi
Belastingservice FNV: Aangifte onbegonnen werk
Roemloze toekomst
voor 500 eurobiljet
'Groenten relatief goedkoop'
YP
500
Bijna alle Nederlanders
betalen al met euro's
bekomst van
xibedrijven
aat op spel'
Uitzendbureaus draaien op voor ziektekosten
De 2600 wegen
naar werk
Veel meldingen
onveiligheid NS
Koken met Adam Smith
Under nieuwe
toren verkocht
sterdam - Het aantal ver-
hte motoren is vorig jaar
10 procent gedaald tot
,-#>62. Dat heeft de RAI Vereni-
'I g gisteren bekendgemaakt,
meeste motorfietsen die in
nieuw op de weg kwamen,
en toermodellen (27 pro-
t). Ook blijkt dat de Neder-
jer een duidelijke voorkeur
ft voor motoren van meer
950 cc. Een prognose voor
jaar durft de RAI Vereniging
niet aan.
iderzoek naar
pman bank SC
zaterdag 12 JANUARI 2002
us De Franse justitie heeft
officieel onderzoek ge
ïnd naar de rol die een di-
eur van de bank Société Gé-
ale zou hebben gespeeld bij
witwasschandaal. Het is al
lerde hoge bankbestuurder
r wie een onderzoek is inge-
cl. De drie zijn nog niet aan-
laagd. De rol van tientallen
62 Jeren wordt ook onderzocht,
een van de grootste Franse
iken, ontkent. Het onder
la spitst zich toe op cheques
in Israël of de Palestijnse
35 ieden werden verzilverd.
50
M verkoopt
«|el van Socalbe
men - CSM heeft haar Itali-
se koffie- en thee-activitei-
verkocht. Beide bedrijven
ren onderdeel van Socalbe,
n mei vorig jaar door het
idingsbedrijf overgenomen
epfabrikant. De koffie, met
jaaromzet van 8 miljoen
komt in handen van de
aanse dropproducent Sirea.
thee (omzet 5 miljoen euro)
naar voedingsbedrijf Pron-
>ods.
50
ikoord ontslag
Philips Lommel
ssel - Bij de Philips-vesti-
in het Belgische Lommel
jen directie en vakbonden
akkoord bereikt over het
ilag van 65 werknemers,
der was sprake van het
appen van honderd banen,
ifslanking past in de inter-
onale herstructurering van
elektronicaconcern. Er
it een sociaal plan dat voor
in vervroegde pensionering
vertrekpremies. Er werken
nog 378 personen.
vanta stopt
00
et genproeven
iand - Advanta Seeds sluit
laboratorium voor proeven
genetisch gemanipuleerde
assen in Rilland in de loop
dit jaar. Daarmee komt er
lederland nagenoeg een
le aan research op dat ge-
1. Er is geen markt voor de
ducten, aldus een woord-
der van Advanta Seeds.
haag/anp - Tientallen taxi
ernemingen dreigen om te
en als gevolg van sterk geste-
kosten en toegenomen con-
entie. De gevolgen zijn op
platteland al merkbaar. On-
dabele ritten in de avond en
nacht worden daar ge
rapt. Ook is er sprake van
;ere wachttijden, aldus se-
aris Van Schaik van KNV
gisteren.
concurrentie is vooral moor-
d bij het zogenoemde con-
"tvervoer, van onder meer
lingen en gehandicapten,
lrachtgevers als gemeenten
provincies letten niet zozeer
de kwaliteit, maar proberen,
door met elkaar samen te
ken, een zo'n laag mogelijke
s te bedingen. Vooral kleine-
ledrijven komen hierdoor in
moeilijkheden, aldus Van
aik. Contractvervoer maakt
80 procent van de omzet
n de taxibranche.
Taxiwet die in januari 2000 is
ivoerd, heeft het er volgens
i Schaik niet gemakkelijker
jemaakt. Deze wet maakt het
reden van nieuwkomers op
markt eenvoudiger. Volgens
:rs van de brancheorganisa-
ijn er het afgelopen jaar zo'n
zend wagens bijgekomen. In
Ierland rijden nu 23.000
S00630387745
door Cees Manders
den haag - De toekomst van het
fraaie lichtpaarse 500 eurobiljet
is beperkt en roemloos. Want
die ligt in de kluis van de bank,
zit in de portefeuille van de han
delaar in paarden en (andere)
tweedehands vervoermiddelen,
bevindt zich in het zwarte- en
drugscircuit en natuurlijk in de
ouwe sokken en matrassen van
de oppotters. Het publiek, ook
al heeft dat daarvoor misschien
een nieuwe, passende porte
monnee aangeschaft, zal er geen
gebruik van maken.
Je kunt er in de winkels niet mee
betalen, want 'Daar hebben we
effe niet van terug' zegt de stic
ker die nu onderhand op elke
kassa is geplakt. Het publiek kan
ook moeilijk bij die biljetten.
Want uit de geldautomaten zul
len ze nooit komen. Het maxi
mum van 'de muur' ligt op een
biljet van 50 euro en later, wan
neer de wisselgeldschaarste is
opgeheven zal dat plafond tot
biljetten van 100 euro worden
opgetrokken.
Maar de biljetten van 200, laat
staan die van 500 euro zullen we
niet uit de geldautomaten kun
nen halen, zegt De Nederland-
sche Bank. Die zijn alleen te krij
gen bij de banken. En wat geldt
voor Nederland, geldt ook voor
de andere eurolanden.
„Voor ons hoefde dat biljet
niet", zegt Hein Blocks, voorzit
ter van de Nederlandse Vereni
ging van Banken. Hij heeft zelfs
als 'superbankier' nog niet eens
zo'n biljet in handen gehad.
„Een 500 eurobiljet is handig en
onhandig tegelijk. Handig voor
als je grote bedragen moet beta
len in de circuits waar nog vaak
contant wordt betaald, onhan
dig als je ermee moet betalen,
want je raakt ze in de winkels
niet kwijt."
DNB heeft toch nog 20 miljoen
van die (on) handige 500 euro
biljetten laten drukken. Daarvan
zijn er al 1,2 miljoen in circulatie
gebracht. Ter vergelijking: van
biljetten van 5 euro worden er
135 miljoen gedrukt en daarvan
zijn er nu 100 miljoen in om
loop.
Maar waarom zijn die zware bil
jetten er dan überhaupt geko
men? Hadden de ontwerp- en
drukkosten niet bespaard kun
nen worden? Hadden er in
plaats van die 'onbruikbare'
500'tjes niet meer biljetten van 5
euro moeten worden gedrukt?
S00630387745
Volgens DNB zijn die aantallen
nog steeds overeenkomstig de
verwachte behoefte. Ook van de
5 eurobiljetten zijn er op dit
ogenblik voldoende van bij de
banken en de winkels.
Het 500 eurobiljet is er gekomen
omdat Duitsland dat wilde. Dit
land had in zijn oude valuta een
biljet van gelijke zwaarte. 500
euro is iets minder dan 1000
mark. "Voor Nederland hoefde
het niet, maar we verzetten ons
niet tegen het voorstel van de
Duitsers', zegt een woordvoer
der van DNB.
Andere landen waren ronduit
tegen, Portugal bijvoorbeeld, dat
ook heeft geweigerd 500 euro
biljetten in circulatie te brengen.
Maar Portugal kan dan natuur
lijk niet tegenhouden dat de 500
eurobiljetten uit andere euro
landen ook in eigen land gaan
circuleren. Eurogeld kent im
mers in euroland geen grenzen.
door Sylvia Marmelstein
badhoevedorp - Uitzendbureaus
worden gedwongen deels ar
beidsongeschikten en langdurig
werklozen links te laten liggen.
De kosten om hen aan het werk
te helpen lopen veel te hoog op.
Dat komt doordat uitzendbu
reaus opdraaien voor de ziekte
kosten. En juist die mensen heb
ben een hoger ziekteverzuim.
„We moeten snel een oplossing
vinden voor dit probleem", zegt
A. van der Gaag, directeur van de
brancheorganisatie ABU (Alge
mene Bond Uitzendondernemin-
gen).
In de toekomst dreigt het pro
bleem alleen maar groter te
worden. Het plan van de com
missie Donner voor een nieuwe
WAO schrijft voor dat werkge
vers hun zieke werknemers
voortaan twee jaar in dienst
moeten houden en het loon
moeten doorbetalen. Nu is dat
nog één jaar. Van der Gaag is
bang dat veel uitzendbureaus
daardoor werknemers met een
hoger ziekterisico niet meer
durven uitzenden.
„Dat zou zonde zijn, want jaar
lijks bemiddelen de 250 ABU-le-
den zo'n 32.000 arbeidsonge
schikten bij werk. Mensen die
bij een 'gewone werkgever' vaak
niet aan de slag komen omdat
ze niet door psychologische of
medische testen heen komen of
omdat de werkgever niet het ri
sico wil lopen dat hij een werk
nemer aanneemt die zich snel
ziek meldt. Doordat uitzendbu
reaus geen ingewikkelde vragen
stellen en testen afnemen ko
men werklozen en WAO'ers via
hen wel aan de bak", zegt Van
der Gaag.
Mede daardoor is de uitzend-
branche een van de grootste le
veranciers van WAO'ers. Vol
gens het LISV belandden er in
2.000 bijna 8.000 uitzendkrach
ten in de WAO. „Maar ik vind
niet dat we financieel gestraft
moeten worden voor het feit dat
we proberen om die WAO'ers
en werklozen aan het werk te
helpen."
De ABU-voorman wil daarom
dat alle werkgevers voortaan
meebetalen. Over de manier
waarop dat kan, heeft hij ook al
nagedacht. De uitzendbureaus
moeten voortaan ziektegeldpre-
mie betalen die gebaseerd is op
het gemiddelde ziekteverzuim
in Nederland. De rest van de
premie moet dan worden bijge
legd door de overige werkge
vers.
Van der Gaag vindt dat een eer
lijk systeem omdat alle werkge
vers wel eens gebruik maken
van uitzendkrachten. Bovendien
blijkt dat veel gedeeltelijk ar
beidsongeschikten in de WAO
zijn beland omdat zij juist pro
blemen hadden met hun oude
baan. Ruzie met de baas of pes
terijen door collega's. „Zo'n
baas is dan de oorzaak van de
problemen. Maar als een uit
zendbureau de werknemer dan
helpt, moet het bureau alle kos
ten betalen als de man ziek
wordt."
Het voorstel om de kosten te
verdeler* doet de ABU in een
rapport dat binnenkort wordt
overhandigd aan de Sociaal
Economische Raad (SER). Die
buigt zich momenteel over een
advies aan het kabinet met als
onderwerp een grondige herzie
ning van het WAO-stelsel.
Ook de Flexwet is volgens Van
der Gaag een bedreiging voor
WAO'ers en werklozen die via
uitzendbureaus werk proberen
ABU-directeur Van der Gaag: „Geen ingewikkelde vragen en testen"
Foto: GPD/Roland de Bruin
te vinden. Volgens die wet moe
ten de bureaus sommige uit
zendkrachten loon doorbetalen,
ook als er tijdelijk geen werk
hen is. Dat geldt bijvoorbeeld
voor krachten die langer dan
drie jaar voor een uitzendbu
reau hebben gewerkt. Zij komen
in aanmerking voor een vast
contract. „Uitzendbureaus zul
len dan WAO'ers en langdurig
werklozen die grotere financiële
risico's met zich meebrengen
weigeren."
utrecht/gpd - „Mensen moeten
niet zo klagen over de dure
groenten. Het is iets duurder
dan normaal door het weer,
maar groenten zijn in Neder
land relatief goedkoop", zegt
Hans van Es van groenten- en
fruitconcem The Greenery. Zo
goedkoop zelfs dat veel telers
het hoofd niet boven water hou
den. „Witlof, sla en radijs zijn zo
duur omdat veel telers gestopt
zijn. Zij konden er niet meer van
leven."
De veiling bestaat eigenlijk niet
meer. Ketens die werken met
contracttelers maken nu 'een
paar weken' fikse winsten. Maar
die winsten zijn incidenteel."
Volgens Van Es wordt 65 pro
cent van alle groenten en fruit
via contracten verkocht. Som
mige grote supermarkten heb
ben zelfs telers die exclusief
voor hen werken. Hoeveelheid,
prijs en kwaliteit worden vooraf
bepaald. Telers zijn zo verzekerd
van een minimumprijs en su
permarkten van een constante
aanvoer en prijs.
„Mensen kopen nu 10 tot 20
procent meer diepvries- en blik-
groenten dan normaal", consta
teert Sija de Jong van het Cen
traal Bureau Levensmiddelen
handel, de supermarktenkoepel.
„Bloemkool, rode kool, boon
tjes, er is keuze genoeg in het
vriesvak. Alleen verse tomaten
zijn nog een beetje betaalbaar.
Witlof en spruiten: veel telers zijn gestopt. Foto: GPD
Die komen van de Canarische
eilanden en uit Marokko, waar
het wel goed weer is."
Wie toch vers wil eten, maar
geen vermogen kwijt wil zijn
aan een lentesalade: eet de sei
zoensgroenten, kool, winter
peen en uien. „Die zijn goed
koop, winterpeen kost bijvoor
beeld 60 eurocent voor een ki
lo", zegt een groenteboer. „Dat
loopt nu goed, maar dat komt
niet door de prijzen, stamppot
verkoopt in deze tijd altijd
Volgens het Centraal Bureau
voor de Statistiek geeft een ge
middeld gezin (2,3 personen)
met een besteedbaar inkomen
van 24.000 euro per jaar ruim
500 uit aan groenten, aardap
pelen en fruit, waarvan het aan
deel van de verse groenten niet
meer is dan 220. The Greene
ry verwacht dat de hoge prijzen
nog een paar weken zullen aan
houden. Als de Nederlandse
teelt in februari weer begint,
zullen de prijzen wel wat zak
ken."
den haag/frankfurt/anp-dpa -
Tien dagen na de invoering van
de euro betalen de meeste Ne
derlanders alleen nog met eu
ro's. „We hadden niet verwacht
dat we nu al op bijna 100 pro
cent eurobetalingen zouden zit
ten", zei een woordvoerder van
het ministerie van financiën gis
teren.
De opmars van de euro is vele
malen sneller gegaan dan waar
mee in het meest optimistische
scenario rekening was gehou
den. Vanaf de introductie op 1
januari loopt de euro op de ra
mingen vooruit. Tot 28 januari
kan er nog met guldens worden
betaald. Overgebleven guldens
kunnen daarna nog wel worden
ingewisseld bij de banken.
In de twaalf eurolanden samen
is inmiddels meer nieuw geld in
omloop dan 'oud' geld. Dit heeft
Eugenio Domingo Solans, direc
tielid van de Europese Centrale
Bank (ECB), gisteren laten we
ten. Gemiddeld circuleert er per
persoon ongeveer 650 euro. In
totaal zijn er ruim acht miljard
biljetten in omloop. Het bedrag
aan nog in omloop zijnde natio
nale munteenheden bedroeg
donderdag omgerekend 190,6
miljard euro.
Volgens Pedro Solbes, eurocom
missaris voor monetaire zaken,
zal de invoering van de euro
eind volgende week zijn afge
rond. Voormalig minister van
buitenlandse zaken Van den
Broek onthult op donderdag 7
februari in Maastricht een
kunstwerk als permanente her
innering aan het Verdrag van
Maastricht'. Hij doet dat precies
tien jaar na de ondertekening
van dat Verdrag.
De onthulling vindt plaats tij
dens een vergadering van het
bestuur van de Europese Cen
trale Bank (ECB) in het Lim
burgse Gouvernement. De ECB
verruilt Frankfurt die dag voor
Maastricht om daarmee luister
bij te zetten aan de oprichting
van de bank en de introductie
van de euro, beide directe gevol
gen van het Verdrag van Maas
tricht.
Het kunstwerk Stars of Europe
isontworpen door de Italiaanse
kunstenaar Maura Biava. Het
symboliseert de eenheid van
Europa. Het kunstwerk bestaat
uit een cirkel van metershoge
lichtmetalen palen met daarop
gemonteerd in goudkleur de Eu
ropese sterren. Verder zijn door
het werk heen kleinere sterren
verweven als symbool van de
toekomstige uitbreiding van de
Europese Unie. Op de palen
worden uitspraken weergegeven
van Europese filosofen die zich
daarbij door het fenomeen Eu
ropa hebben laten inspireren.
voor met diskette aangifte had
den gedaan, zo'n schijfje toege
stuurd.
Een grote campagne dus om
mensen elektronisch de gege
vens aan te laten leveren. Maar
volgens Knaap ook onmisbaar,
die diskette: „Op papier is het
bijna niet te doen. Dan reken je
je suf."
Waar Knaap vooral op doelt, is
de mogelijkheid om aftrekpos
ten tussen partners te laten wis
selen. Je mag dus op en neer
sfchuiven met bijvoorbeeld de
kosten van je huis, tot je er zo
veel mogelijk voordeel uithaalt.
„Maar dan moetje
wel veel rekenen. Je
mag verschillende E I G E IM
verdelingen maken R E 11 D C
in die aftrekpost,
bijvoorbeeld 30/70
of gewoon 50/50. Maar dat bete
kent enorm veel rekenwerk. Die
diskette rekent dat allemaal voor
je uit. Als je die niet gebruikt,
ben je enorm lang bezig."
En dan hebben we het nog niet
over de vraag gehad of je voor
de belasting daadwerkelijk part
ners wil zijn, want de fiscus laat
die keuze aan de
betaler. Wel of niet
fiscaal partner, tel
uit uw winst.
„Een ingewikkelde
samenleving baart
een ingewikkeld belastingstel
sel", becommentarieert profes
sor Stevens van de Erasmus
UniversiteitJn Rotterdam rie kri
tiek op het nieuwe beïistingstt
sel. Hij was adviseur bij de ont
wikkeling van het nieuwe stelsel,
maar geeft toe dat het lang niet
altijd makkelijker is geworden.
„Vereenvoudiging was ook niet
de hoofddoelstelling. Het moest
eerlijker. En eerlijker is lang niet
altijd eenvoudiger. En naast
eenvoud willen we ook nog
maatpakwetgeving. Dat botst
met elkaar."
Volgens Stevens is er nog wel
wat te vereenvoudigen. „Wij la
ten nu ongetrouwde samenwo-
jnkiezen of ze wel of niet
als fiscaaTpartneiqsezienwillen
worden. Dat is veel tecomp:
utrecht/anp - Bij FNV Bondge
noten zijn de afgelopen weken
zo'n honderd meldingen bin
nengekomen over onveilige si
tuaties op en rond het spoor.
Eén melding betrof een defect
remsysteem.
Er was ook een melding over fa
lende software voor het bedie
nen van wissels en seinen. Deze
'mechanische' gebreken hebben
niet geleid tot ongelukken, aldus
een woordvoerster. Veel meldin
gen gaan over agressie van reizi
gers. Dagelijks komen er nog
tientallen meldingen binnen.
FNV Bondgenoten riep NS-le-
den vorige maand per brief op
om onveilige situaties te mel
den. Morgen opent de bond ook
een speciale telefonische meld
lijn. Het moet uiteindelijk een
'Roodboek' opleveren met mo
gelijke oplossingen en eisen
voor verbetering. Het rapport
wordt op 17 april gepresenteerd.
ECONOMIE WIJZER
Vandaag publiceren wij het eer
ste artikel van onze nieuwe co
lumnistjoop Hartog. Hij werd
geboren in 1946 en is sinds 1981
als hoogleraar micro-economie
verbonden aan de economische
faculteit van de Universiteit van
Amsterdam. Zijn onderzoek ligt
op het terrein van de arbeids
economie. Na zijn aftstuderen
aan de toenmalige Nederland -
sche Economische Hogeschool
in Rotterdam vertrok hij in 1970
met een studiebeurs van de Ca
nada Council naar Queen's
University in Kingston (Ontario)
waar hij een MA graad behaal
de. Van 1972 tot 1981 was hij
verbonden aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam, waar
hij in 1978 promoveerde op een
proefschrift over inkomensver
deling.
Zijn onderzoek heeft betrekking
op verklaring en ontivikkeling
van loonstructuren en op de be
tekenis van onderwijs voor in
komen en arbeidsmarktpositie,
waarbij hij ook aandacht
schenkt aan persoonlijkheidsva
riabelen die gewoonlijk tot het
terrein van de psychologie wor
den gerekend.
Hartog publiceerde als (co-)au-
teur meer dan 160 artikelen in
(inter)nationale wetenschappe
lijke tijdschriften en acht boe
ken. Twaalf jaar was hij colum
nist voor het dagblad Trouw.
Hij was als gastonderzoeker ver
bonden aan vele buitenlandse
instellingen, zoals de Universi
teiten Stanford, Cornell, Wis-
consin (Madison) in de VS, aan
de Wereldbank in Washington,
aan Nagoya University in Ja
pan, aan de University of Can
terbury in Christchurch, Nieuw
Zeeland, aan ANU in Australië
en aan diverse instellingen in
Europa (Lissabon, Stockholm,
Miinchen).
In 1992 werd hij verkozen tot lid
van de Hollandsche Maatschap
pij van Wetenschappen in
Haarlem en in 2001 tot lid van
de Koninklijke Nederlandse
Academie van Wetenschappen.
JOOP HARTOG
hoogleraar micro-economie
Universiteit van Amsterdam
Zeg gewoon: trouwen of een ge
registreerd partnerschap dat
wordt fiscaal erkend. Kies je
daar niet voor dan ziet de fiscus
je ook niet als partner. Vereen
voudiging is altijd lastig en poli
tiek moeilijk te realiseren van
wege een veelheid van politieke
stokpaardjes." De inbouw van
allerlei optieregelingen -de
maatpakwetgeving- maakt het
stelsel volgens Stevens juist voor
de doorsnee-burger zo moeilijk
te volgen.
Het meest stimulerende kook
boek dat ik ken is 'Een gastrono
misch alfabet' van M.J.K Fisher.
Totaal 26 hoofdstukken, met
een recept als bijlage. Het alfa
bet wordt gebruikt voor orde
ning van aanstekelijke verhalen
om het eten heen, niet voor de
gerechten zelf. C is van Corrup
tie, met fram
bozen Roman
off, M is voor
Man alleen,
met een stoof
schotel van os
senstaart.
Elke twee we
ken een co
lumn, daarmee
kun je in een
jaar tijd precies
door het alfabet
heen. Ik zal ein
digen met de Z
van zonden,
want die zijn er
genoeg in de
economie. De A is onvermijde
lijk en onverbiddelijk voor Adam
Smith, grondlegger van de eco
nomie, maar nog dagelijks actu
eel.
Zijn boek Rijkdom van Staten,
uit 1776, lijkt een beetje op dat
gastronomisch alfabet, door de
meeslepende manier waarop
het is geschreven. Het harde
skelet is een abstracte ontleding
van het functioneren van een
economie. Maar er zit veel sma
kelijk vlees op. Uitvoerige voor
beelden en treffende beeld
spraak, die eeuwenlang fris ge
bleven is.
Adam Smith is de verheerlijker
van concurrentie. In een goed
geregelde markteconomie kan
iedereen zich volledig concen
treren op zijn eigen voordeel.
Als niemand echte macht heeft,
leidt dat tot grote welvaart voor
anderen. „Wie zijn bedrijvigheid
zo inricht dat hij de hoogste op
brengst verkrijgt, beoogt alleen
zijn eigen gewin; en hij wordt
daarmee, als in zovele andere
gevallen, geleid door een on
zichtbare hand om een resultaat
te bevorderen dat geenszins in
zijn bedoeling lag", schrijft
Smith.
En: „We verwachten onze maal
tijd niet uit de goedhartigheid
van de bakker, de brouwer en
de beenhouwer, maar van het
najagen van hun eigenbelang.
We spreken ze niet aan op hun
menslievendheid, maar op hun
eigenliefde en we praten tegen
hen niet over onze behoeften
maar over hun voordelen." De
slager en de bakker willen ge
woon goed verdienen. Wie zijn
klanten het best bedient, maakt
de hoogste winst. Wie achter
winst aanjaagt, moet dus zijn
klanten goed bedienen. Hun ei
genbelang is ons belang.
Het is natuurlijk een prachtige
paradox dat het najagen van ei-
■Wootf* r\*r<r-r
genbelang goed is voor het col
lectieve belang. Dat een markt
economie al dat afzonderlijke
egoïsme coördineert, door een
onzichtbare hand, tot gezamen
lijke welvaart. Die basisgedachte
van Smith is nu een van de cen
trale leerstukken van de econo
mische theorie. En daarbij
wordt dan meteen
de nadruk gelegd
op de noodzaak
van concurrentie.
Als iemand zijn
klanten niet goed
bedient, door te
hoge prijzen of
verouderde pro
ducten of slechte
kwaliteit, dan kan
een concurrent al
tijd voordeel ha
len, door minder
hoge prijzen te
vragen of betere
kwaliteit te leve
ren.
Daarom moeten marktecono
mieën ook een instantie hebben
die concurrentie garandeert.
Nederland was tot voor kort he
lemaal niet zo op concurrentie
ingesteld, en liet tal van afspra
ken tussen ondernemers toe.
Vooral de Europese regelgeving
heeft daaraan een eind gemaakt.
Nu hebben we zelfs ons eigen
waakhond, de Nederlandse Me
dedingingsautoriteit (NMa).
Adam Smith zou de schutspa
troon van de NMa moeten zijn,
met een borstbeeld naast de
portier.
Adam Smith staat boordevol
uitspraken die de moeite waard
zijn. Je zou er een kalender mee
kunnen vullen. Hier nog een be
roemde: „Beoefenaren van het
zelfde vak komen zelden bijeen
- zelfs niet voor plezier en ver
strooiing - zonder dat het ge
sprek eindigt in een samenzwe
ring tegen het publiek, of in een
samenspanning om de prijzen
te verhogen. Het i^wimogelijk
om zulke bijeenkomsten te
voorkomen, door een wet die
uitvoerbaar is en verenigbaar
met vrijheid en rechtvaardig
heid." We zullen zien wat het
parlementair onderzoek bouw
fraude hier tegenover zal stellen.
Deze is voor het onderwijs:
„Voor de uitvinding van de
boekdrukkunst, schijnen 'ge
leerde' en 'bedelaar' zo onge
veer synoniem geweest te zijn.
In die tijd gaven universiteitsbe
sturen hun geleerden vaak toe
stemming om te bedelen." Toe
gegeven, hoogleraren hoeven
niet meer echt de straat op.
Maar door de enorme bezuini
gingen wordt iedereen wel op
gejaagd om sponsors te zoeken.
Voor onderzoek. Voor een ge
bouw. Voor een laboratorium.
De Rijkdom van Staten is verre
weg mijn smakelijkste econo-
mieboek.