DENKSPORT
Opmerkelijke vondsten van de computer
HSG walst fluitend richting play-offs
Kuifje na zeventig jaar terug in Afrika
utomatisme helpt
ontract om zeep
61
uuuuu uuu uuuuu
4
S|
I
mi
M
P
w
III
'II
B
111
a
III
c
III
p
0
S
Hit
p
III
K
1
111
III
III
ill
ill
965
ZATERDAG 12 januari 2002
BRIDGE
Marijke van der Pas
I eerste weekend van het nieuwe jaar
de derde voorronde van het Melche-
fopcircuit op de agenda. Voor een aan-
iren zijn de feestdagen te zwaar ge-
t. Er worden vreemde fouten gemaakt,
racten die niet down kunnen, worden
eep geholpen en contracten die niet
hebakt mogen worden, krijgt de leider ca-
ig Twee voorbeelden van ingedut afspe-
ïai
fi I
sn, i
ikl
N-ö
lia
kk
A 8 2
102
H V B 9 8 6
*H 7
'10 7 5
VB 8 4
t ¥H96 53
v+0 4 7 3 2
H V 9 6 3
¥7
A 10
V 8 6 3 2
itjj nige oostspelers (spel 1) beginnen met
luiderberg. Oost belooft een vijfkaart
n, een vierkaart in een lage kleur en
er dan een opening. Bij deze gunstige
ibaarheid is die conventie een heerlijk
n. Zuid laat zich niet kisten en volgt
j. West knalt 4¥. Na 44 van noord
len de wegen. De ene west denkt een
9 hapje aangeboden te krijgen en dou-
tvoor straf. Een andere west biedt nog
naar 5¥ en noteert gedoubleerd twee
i Min 300 scoort negatief (-2 IMP) om-
?n aantal zuidspelers er niet in is ge
il 4* te maken.
troeft na ¥A de nagespeelde harten, en
Als de troeven 3-2 zitten, is er geen
aan de lucht, maar het bieden van
oet vermoeden dat die kleur wel eens
an zitten. Zuid is na de aftroever even
n troef als west. Hij moet zorgen dat
de controle over het spel verliest.
Iers die down gaan, beginnen met #H
;en over naar #A. Ze registreren de
troef bij west en schakelen over op
inkleur. West troeft de derde ruiten
de leider onder druk door harten na
len, in de dubbelrenonce. Als de leider
[hand troeft, is 4* altijd down maar
in in de dummy is uitstel van executie.
1 spelen kan niet want dan maakt west
veede troefslag. De leider speelt dus
it neemt en speelt klaveren na. De lei-
li nu wests troef trekken maar oost
log een klaverenslag.
ing er fout? De leider dacht niet na en
Ie de schoppenhonneurs in een auto-
che volgorde. Hij moet beginnen met
vervolgen met #V. Als die kleur 3-2
casseert hij ook #A en gaat verder met
tenkleur. Nu de troefkleur 4-1 zit, blijft
der van de troefkleur af. Hij schakelt
>p de ruitenkleur en speelt die kleur
tot west troeft. De nagespeelde harten
dummy verdwijnt 47) wordt in de
getroefd. Met de laatste troef steekt
aam a over naar #A - daaronder valt
ite troef van west - en incasseert de
p ruitenslagen. Het ziet er zo ontzet-
envoudig uit maar in een moment
iplettendheid is het kwaad snel ge-
I»1
tweede spel worstelen de leiders in
853
94
10 7 5
egi
V 9
¥862
43
♦AB9843
N
0
z
#10642
V B 5 3
A 1096 5
*-
A H 7
¥A 10 7
V 8 7 2
V62
opent de bieding met ISA. Noord biedt
ip 2#, een transfer voor klaveren,
d kan zwak, inviterend of sterk zijn en
ift minstens een zeskaart in die kleur,
moet 34 bieden als hij tegenover een
rende hand bij noord niet naar 3SA
Vil hij dat wel, dan biedt hij 2SA en laat
loord over wat het eindcontract gaat
en. Hoewel deze zuidhand minimaal
nten is, zijn de drie topslagen en de
uiting in klaveren voldoende redenen
iet 2SA te antwoorden. Na dat positie-
juid biedt noord uiteraard 3SA. Dat is
ieden, nu het spelen.
n i start tegen 3SA met schoppen. Net als
I eerste spel is er voor de vitale kleur
utomatische speelwijze: de snit op ♦H.
Pm laat menig leider de slag naar de
open om een klaveren naar de boer te
bl° o. De boer houdt, maar, ai, oost bekent
De leider vervolgt met een klaveren
de vrouw. Die laat west rustig houden,
ilgende klaveren is voor het aas en dan
t west een slag met de tien. Als west nu
zo vriendelijk is om schoppen na te
o, komt alles op zijn pootjes terecht,
heeft echter niet stilgezeten. Hij heeft
hoppen afgesignaleerd, daarna een po-
signaal in ruiten gegeven en vervolgens
id ook nog iets in harten hebben. West
de dodelijke hartenswitch. De leider
'eliswaar nog met #V naar de dummy
♦A blijft daarna onbereikbaar,
dossing is eigenlijk te eenvoudig voor
den. Als de leider de schoppenstart
it met de vrouw en daarna een klave-
aar de vrouw speelt, kan niemand hem
down spelen. West mag nemen, west
de slag duiken, de leider heeft met de
irkeerde snit op *10 altijd negen sla-
PUZZEL
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
62
63
JP87
Oplossing ®JFS
nummer 1
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
DONDERSLAG en HARPSPELER
ElLIAITIEIR
STfl
HQElilCJ UDD QQDQD
HQQ ÜUUULJ QQQU
lal
BDQd tUQQUD LjULJII
Kruiswoordraadsel
nummer 2
Horizontaal: 1. Soort suikergoed: 5.
bepaalde pikante saus; 10. liefkozing; 11.
kledingstuk; 12. familielid; 14. bedrijver;
16. open plaats in een bos; 18. aangren
zend; 20. pampahaas; 22. afstammeling;
23. vlakgom; 24. buidel; 25. zwaardwal
vis; 27. vat voor as; 29. overwinning; 30.
afslag van een hoofdweg; 32. soort
schaatsen; 34. droog; 35. dierengeluid;
37. sportwedstrijd; 39. kweek; 42. damp;
44. niet-geconsacreerde hostie; 46. ploeg;
48. kloosteroverste; 49. mengsel; 50.
soort brood; 51. klinknageltje; 53. stoot-
bodem; 55. vreemde munt; 56. oogje van
garen; 58. boosaardig persoon; 60.
Ttirkse titel; 61. knoest in hout: 62. opge
rolde haring; 63. soort tuin.
Verticaal: 1. Zonder energie; 2. aange
zien; 3. vierhandig zoogdier; 4. moeras-
palm; 6. Griekse held van Troje; 7. wasge
legenheid; 8. levenslucht; 9. verbruiken;
12. kledingstuk; 13. beduchtheid; 14.
boze geest; 15. drukte maken; 17. trotse
houding; 19. belang; 21. spinnenweb
draad; 26. luifel; 27. temperatuur en
vochtigheidsgraad regelend toestel; 28.
Zweedse scheikundige; 29. vis; 31. bedor
ven; 33. strafwerktuig; 36. spir^alschar-
nier voor deuren; 37. meerstemmige
muzikale compositie; 38. teelaarde; 39.
Amerikaanse staat; 40. talmen; 41. sneu
velen; 43. Japanse gordel; 45. verlangen;
47. verhoogde toon; 52. vervoermiddel;
53. mooi; 54. nat rijstveld; 55. deel; 57. ik
(Lat.); 59. deel van een boom.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes: 7-
8-36-55-16-17-47-46-54 en 6-8-32-62-48-
53-57-4?
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12, 5 euro verloot.
A N H ANG E
Winnaars
Mw. C. Stikkelorum-van Gelder,
Rosenburch 57, Leiden (cryptogram)
J. G ietelink,
drj H. van Neslaan 64, Noordwijk
(kruiswoord)
Cryptogram nummer 2
Horizontaal:
3. Onbeheerste kwaker (11); 7. Hoogte verliezen tot
in de kleine uurtjes (10); 9. Tochten van kerk naar
kerk? (12); 12. Tweemaal zo gewiekst voor een ten
nisser (12); 14. Meteen op deze manier (2); 15. Vrij
lopen? (7); 17. Hierop zijn vrekken in Nederland (6);
18. Een vriend die van zingen houdt? (9); 20. Maak
de draad kapot! (4); 21. Minder lichte fraude (13); 22.
Geen gevoel voor de Franse taal? Onzin! (7).
Verticaal:
1. Noodweer? (17); 2. Voor Martin, na James (4); 4.
Conventioneel houtwerk (7); 5. Zo timmeren dat er
van haar niets overblijft (9); 6. Oog voor de ogen (5);
8. Aanvragen en bekoren (9); 10. Blij met een bezet
ting (9); 11. Geen actieve schilders (9); 13. Die vrouw
bevindt zich meer in de buurt van Boom (9); 16. Met
achting waarnemen (7); 19. Handelingen die niet
werken (6).
Oplossing
nummer 1
Horizontaal:
4. Heterdaad; 7. perscom
mentaar; 9. bazin; 10. gang
kast; 12. uit; 13. plaatsnemen;
16. toeren; 17. geschift; 19.
rioolratten; 20. golfclub; 21.
knoert.
Verticaal:
I. Tegelzetter; 2. hersenspoe
lingen; 3. barman; 5. door
gaan; 6. mars; 8. nek; 9. beurt;
II. treffen; 14. toedracht; 15.
nachtbus; 18. collier.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
i
(1
I
p
II
D
D
11
E
a
lil
1
II
A
«R
Hl
E
E
a
111
a
E
E
a
D
E
III!
1,111
O
IM
Diagram nr. 1
De achtste ronde van de bonds-
competitie leverde een verras
sing op: titelkandidaat Hiltex
(Amsterdam), die op dat mo
ment zes wedstrijdpunten en
twee handen vol bordpunten
voor lag op de 'concurrentie',
ging in eigen huis met 10-13 ten
onder tegen Meurs Denk en Zet
(Culemborg). Chauvinistische
Culemborgers zullen wellicht
niet eens willen spreken van een
verrassing: vorig jaar waren de
dammers uit de Betuwe immers
ook al 'te sterk' (zo heet dat in
sportjargon) voor de cracks uit
de hoofdstad.
Is de spanning in de hoofdklas
se nu weer helemaal terugge
keerd? Het lijkt er niet echt op.
Hiltex zou in de laatste drie ron
des nog twee grote misstappen
(nederlagen) moeten begaan en
dan ook nog de beslissingswed
strijd dienen te verliezen. En dat
is toch echt iets teveel gevraagd
voor een team dat qua rating
veruit het sterkste van ons land
Diagram nr. 2
is. De champagne stond koud
en zal gewoon koud blijven
staan.
Een speeldag in de bondscom-
petitie levert meer dan 400 par
tijen op. In theorie zouden het
er precies 420 moeten zijn, maar
af en toe verslaapt een speler
zich of laat zelfs een heel team
het afweten. Toch gebeurt er in
zoveel duels natuurlijk van alles
en nog wat en wie de computer
loslaat op al die partijen komt
soms voor aardige verrassingen
te staan.
Het digitale brein kwam met
een prachtige vondst in een par
tij tussen Biem Ramdien en
Hanco Elenbaas. Zie diagram 1
Gespeeld werd (20-25?). De vol
gende winst was echter moge-
Ujk: (29-33!!) 38x29 gedwongen
(12-17) en zwart komt een schijf
voor. Een offer om te onthou
den!
Een bijzondere slagzet werd ge
mist in het duel tussen Siep
Buurke en Jan Algra. Zie dia-
Diagram nr. 3
gram 2. Buurke, de man die bij
verschillende damevenementen
als perschef is opgetreden,
speelde 40-35? En eerlijk is eer
lijk, wie kijkt er dan ook naar 38-
33!? Slaat zwart (29x47) dan
volgt 39-33,48-42,36-31 en 31-
26. Dus slaat zwart naar (29x49).
Er volgt 39-34! (49x35) 34-30
(35x47) 36-31 (47x36) 31-26
(36x22) 26x6 en wit heeft goede
winstkansen.
Een bekend type flankspelstand
ontstond in de partij tussen
Harry Kolk en Jacqueline
Schouten. De witspeler vervolg
de met 50-44? terwijl een reis
naar veld 5 mogelijk was ge
weest: 26-21! (17x37) 28x17
(12x21) 42x22 (19x30 anders ge
lijk 29-23) 35x24 (18x27) 29-23
(20x18) 38-32 (27x29) 34x5.
Hoort vanaf nu ook thuis in de
bagage van iedere dammer.
Een fragment uit een partij tus
sen twee partij-bonzen uit het
Zuid-Hollandse: Waldo Aliar
versus Fred Ivens. De witspeler,
Diagram nr. 4
die ooit voor Suriname mee
deed aan het wereldkampioen
schap van 1972, trachtte zich te
bevrijden middels 34-29. Zwart
sloeg (23x34?). Wmst was ge
weest (25x34!). Nu volgt na
29x18 (19-23!) en na 29x20 (19-
24!). Het is een beetje opvallend
dat de anders zo gehaaide Fred
Ivens deze meerslagen overzag.
Twee weken geleden kwam de
stand: zwart:
3,4,6,12,13,14,16,19,23,24,27,31
wit:
21,25,36,37,38,39,42,44,45,49,50
ter sprake. Er viel te lezen dat na
(27-32) de slag naar 7 er nooit
uit zou rollen. Onzin, zo stelde
Ton Bollebakker uit Hilversum
(en met hem vermoedelijk
meerdere lezers) terecht: wit
slaat 37x26! (deze slag was door
mij totaal overzien) en de reis
gaat wel degelijk naar veld 7!
Ach, zolang het spel sterker is
dan de mensen...
SCHAKEN
Het Hilversumse HSG heeft wel
eens een moeilijker competitie
seizoen meegemaakt dan het
huidige. De traditionele num
mer twee liet in het verleden
met name tegen Rotterdam en
Amstelveen nogal eens een
puntje vallen. Het is opvallend
dat juist deze twee teams nu
beide met 8-2 werden afge
droogd. Voor H§G is het seizoen
daarmee net als Voor Ordina
(Breda) gedevalueerd tot een se
rie oefenpotjes voor de play
offs. Vorige week werd Amstel
veen op de pijnbank gelegd. Le
on Pliester, een van HSG's top
scorers aller tijden, speelde een
spannende pot tegen Teun van
de Vorm.
Van de Vorm - Pliester
l.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.Pc3 Da5
4.Lc4 Pf6 5.De2 Lf5 6.Pf3 Pbd7
7.d4 c6 8.Ld2 e6 9.d5 cxd5
10.Pxd5 Dd8 ll.Pxf6+ gxfB
Na een weinig pretentieus begin
is dit opeens heel scherp. Er is
ook een variant van de Caro-
Kann waarin deze zet voorkomt,
maar daarin kan zwart tenmin
ste nog lang rokeren. Pliester
laat zijn koning in het centrum
staan en kan op beide mogelijke
witte rokades een fraaie toren-
lijn creëren. De gevaren voor
zwart lijken echter groter.
12.0-0-0 Dc7 13.Pd4 Lg6 14.f4
Tc8 15.Lb3 Lc5 16.Pb5 Dc6
17.Pc3 Ld4 18.g4 Lxc3 19.Lxc3
Le4 20.Thfl Tg8
Zie diagram 1.
21.Td4
Wit is niet doortastend genoeg.
Met 21.f5 slaat hij een gat in de
stelling dat zwart niet kan ver
dragen, vooral omdat 21...e5
Diagram 1:
Stand na 20...Tg8
faalt op 22.Txd7.
21...Pc5 22.TC2 f5 23.g5 e5
24.Tc4 b5 25.Txc5 Dxc5 26.Lxe5
Dit kwaliteitsoffer is niet zozeer
gebaseerd op een directe drei
ging, maar op het idee dat wit
met zijn stevige stelling niet snel
kan verliezen. Voor zwart lijkt
het antwoord Tg6 gevolgd door
Tc6 logisch, maar Pliester be
sluit de kwaliteit meteen terug te
geven.
26...Txg5 27.fxg5 Dxe5
Zwarts troeven zijn een zeuren
de druk tegen c2, de dreiging
a5-a4 en op termijn de vrije f-pi-
on. Wit kan daar weinig tegen
over stellen.
28.Dh5 Dg7 29.h4 Kf8 30.Td2
Tc7 31.a3 f4 32.Dg4 De5 33.Td8
Ke7 34.Tdl a5
Wit is niets opgeschoten. Zwart
wel: hij dreigt a4. Wit kan nu het
beste met 35.Tel actief tegen
spelen; na 35...a4? 36.Lxa4 bxa4
37.De2 krijgt hij namelijk een
veelbelovend eindspel. In plaats
daarvan schiet hij in hoge tijd
nood een enorme bok.
35.c3??Txc3+
Diagram 2:
Stand na 36 zetten
Wit geeft het op.
In de wandelgangen vestigde
Amstelveen-teamleider Hans
van Nieuwkerk de aandacht op
de merkwaardige rol die
Schaakstad Apeldoorn dit sei
zoen speelt. Het team maakt op
papier een redelijke kans de
play-offs te halen en trommelt
voor de cruciale wedstrijden een
paar sterke meesters en groot
meesters op, onder wie de voor
malige wereldtopper Arthur Joe-
soepov. Als de teamleider van
Apeldoorn echter een nederlaag
verwacht, houdt hij de geldbui
del dicht en verschijnt met een
tweederangs team. Zo werd te
gen landskampioen Ordina een
0,5-9,5 nederlaag geleden! De
half-gesponsorde ploeg van Rot
terdam beheert zijn financiën
op dezelfde efficiënte manier.
Het lijkt op competitieverval
sing, maar de enige ploegen die
hier profijt van hebben zijn Or
dina en HSG en die worden
toch altijd wel één en twee.
Toch wekt het irritaties op en
het doet goed om te zien dat het
Leidse LSG, dat zaterdag met 8-
2 van Groningen won, zich met
gemak op de derde plaats hand
haaft. Van alle kandidaten voor
de play-offs is LSG de enige die
geen enkele speler betaalt.
In de wedstrijd van Schaakstad
Apeldoorn tegen Het Witte
Paard (Sas van Gent) speelde
Joesoepov vorige week een par
tij met een spectaculair eind
spel.
Van de Stricht - Joesoepov
De stelling van diagram 2 is be
reikt na 36 zetten. Zwart dreigt
met Dg3 de h-pion te veroveren
en heeft dan aan twee kanten
een troef. Wit heeft echter een
gevaarlijke tegenkans.
37.f6 Dg3+
Na 37...gxf6 38.Pf4 gevolgd door
Ph5 houdt wit ook rommelkan-
sen en heeft hij bovendien Dg3
even verhinderd.
38.Ke4 Dg2+ 39.Kf4 a2 40.Pe7+
Lxe7
Hiermee berust zwart erin dat
wit, net als hij, een tweede dame
krijgt. Het alternatief 40...Kh7
41.Dxf7 is echter te gevaarlijk, al
kan zwart natuurlijk wel altijd
eeuwig schaak geven.
41.fxe7 Df2+ 42.Ke4 alD
Wit promoveert nu met schaak
maar die schaakjes houden snel
op, waarna de witte koning gro
te kansen heeft in een matnet
verstrikt te raken.
43.e8D+ Kh7 44.Kd5
Als wit de pion zou pakken zou
hij direct worden matgezet:
44.Dcxf7 Dad4 mat of 44.Dexf7
Dael+ 45.Kd3 Dfd2 mat.
44...Da5+ 45.Kd6 Df6+ 46.Kd7
Da7+ 47.Kc8 Da8+ 48.Kd7 Db7
49.Dc7 Dd5+ 50.Kc8 Da6+
Wit geeft het op.
FILATELIE
Het is zeventig jaar geleden dat Kuifje naar
Kongo reisde en Hergé het verhaal vertelde
van Tintin au Congo, later in het Neder
lands uitgegeven als Kuifje in Afrika. België
heeft op de laatste dag van het jaar, samen
met de Democratische Republiek Kongo,
aan het verschijnen van dit stripalbum een
zegel gewijd, een velletje en een souvenir-
kaart. Met deze gemeenschappelijke emissie
heeft België tevens het 'adieu aan de goede
oude Belgische Frank' willen vieren.
De zegel (17 Bef 0,42) toont een detail
van de eerste omslag van Kuifje in Afrika; op
het velletje met daarin een zegel van 34 Bef
0,82 een detail van de huidige omslag.
De souvenirkaart met zowel de Belgische als
de Kongolese zegel heeft een waarde van
150 Bef 3,72.
België heeft, zoals gemeld, op 1 januari de
eerste permanente Albertzegels in euro's
uitgegeven: 0,42 (rood) en 0,52 (blauw). Wat
nu blijkt is dat deze zegels een geheel nieuw
motief hebben. De beeltenis van Albert is
namelijk gerasterd.
Hiermee is, na de dood van koning Boude-
wijn in 1993, al de vierde serie Albertzegels
een feit. De eerste serie werd 15 december
1993 ingezet.
Deze telt negen zegels in waarden van
16 Bef. (meerkleurig), 16 (tweekleurig
blauw), 20, 30,32, 40 en 50 en in groter for
maat 100 en 200 Bef.
Met de tweede serie, waarop koning Albert
met bril, werd op 6 juni 1996 een begin ge
maakt. Dertien zegels: 16 Bef (meerldeurig),
16 (cyaanblauw), 17,18, 19,19 (een rolzegel,
gewijzigd formaat), 20, 25, 28,32,34,36 en
50 Bef.
De derde set (1 oktober 1999), nu met dub
bele waarden, telt eveneens dertien zegels:
17 Bef. 0,42 (meerkleurig), 17/0,42 (don
kerblauw), 19/0,47, 20/0,50, 23/0,57 (rolze
gel, gewijzigd formaat), 25/0,62,30/0,74,
32/0,79, 34/0,84, 36/0,89, 50/1,24, 100/2,48
(sluit qua afbeelding en formaat aan op de
zegels van voor 6 juni 1996) en 200 Bef.
4,96 (groter formaat).
Sinds 10 december heeft België, net als Ne
derland, een rouwzegel. Op deze zegel zon
der waarde 0,42) een landschap onder
een avondhemel.
Aland vierde op 2 januari de komst van de
euro met een bijzonder ludieke zegel. Afge
beeld wordt op een zegel van Il60 (oplage
400.000 stuks) een vrouw die achter een
winkelwagentje loopt met daarin een glim
mende euromunt.
Op 2 januari verschenen nog drie zegels. Op
de dag na de kerst, die op de Aland-eilanden
St. Canutedag wordt genoemd, gaan alle
versierselen en de kerstboom weer het huis
uit. Van deze schoonmaak, als alle gezinsle
den met bezem en stofdoek in de weer zijn,
getuigt een zegel van 2,00 (oplage 400.000
stuks). Dan nog twee permanente dierenze-
gels met op een 0,05 €-zegel een slang (Co-
ronella austriaca) en op een zegel van 0,70
een kamsalam ander (triturns cristatus). Op
lagen: 2 x 400.000.
Oostenrijk vergezelde de invoering van de
euro op 1 januari met de uitgifte van een
prijzige zegel van 3,72 met daarop de
kaart van Europa, een 1 euromunt en ster
ren van de lidstaten. De achterkant van de
zegel - en dat is heel bijzonder - toont oude
schillingmunten en schillingbankbiljetten.
Van de zegel zijn 900.000 exemplaren van de
persen gekomen in velletjes van vier stuks.
